intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Cơ khí đại cương - Chương 3: Hợp kim Sắt - Các bon (Fe-C)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:44

4
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Cơ khí đại cương - Chương 3: Hợp kim Sắt - Các bon (Fe-C) do ThS. Vũ Đình Toại biên soạn gồm các nội dung chính sau: Giản đồ trạng thái của hợp kim Fe-C; Phân loại hệ hợp kim Fe-C (Fe-Fe3C); Thép cacbon; Thép hợp kim; Hợp kim cứng; Kim loại và Hợp kim màu; Vật liệu phi kim; Xử lý nhiệt kim loại.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Cơ khí đại cương - Chương 3: Hợp kim Sắt - Các bon (Fe-C)

  1. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại IV. Hîp kim S¾t - C¸c bon (Fe-C): 1. Gi¶n ®å tr¹ng th¸i cña hîp kim Fe-C: toC B A 1500 Láng (L) L + Ostenit (L+) L + Xªmentit (L+Xª) 1147 E 1147oC C Ostenit () F Lª®ªbuarit (Lª) 911 G Am  + Xª + Lª Xª + Lª + A3  + Xª S P A1 727oC 727 K Peclit  +P P + Xª P + Xª + Lª Xª + Lª Q 0,8%C 2,14%C 4,43%C 6,67%C 0,02%C
  2. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại - §êng ACB lµ ®êng láng ph©n biÖt pha láng hoµn toµn víi pha láng ®· cã tinh thÓ r¾n - §êng AECF lµ ®êng ®Æc øng víi ®iÓm b¾t ®Çu nãng ch¶y hoÆc ho¸ r¾n hoµn toµn - §êng GS (A3); SE (Am); GP vµ PQ t¬ng øng víi giíi h¹n chuyÓn biÕn pha trong tr¹ng th¸i ho¸ r¾n - §êng PSK (A1) lµ ®êng chuyÓn biÕn cïng tÝch khi nguéi ®Õn ®ã sÏ b¾t ®Çu sù chuyÓn biÕn cïng
  3. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại - §êng ACB lµ ®êng láng ph©n biÖt pha láng hoµn toµn víi pha láng ®· cã tinh thÓ r¾n - §êng AECF lµ ®êng ®Æc øng víi ®iÓm b¾t ®Çu nãng ch¶y hoÆc ho¸ r¾n hoµn toµn - §êng GS (A3); SE (Am); GP vµ PQ t¬ng øng víi giíi h¹n chuyÓn biÕn pha trong tr¹ng th¸i ho¸ r¾n - §êng PSK (A1) lµ ®êng chuyÓn biÕn cïng tÝch khi nguéi ®Õn ®ã sÏ b¾t ®Çu sù chuyÓn biÕn cïng tÝch hçn hîp c¬ häc 1.1. C¸c tæ chøc cña hîp kim Fe-C: 1.1.1. C¸c tæ chøc 1 pha: 1.1.1.1. Tæ chøc xªmentit (Xª) lµ hîp chÊt ho¸ häc cña Fe vµ C (C% = 6,67%)  Fe3C >> Tæ chøc nµy ®îc kÕt tinh qua ba giai ®o¹n vµ n»m trong hÇu hÕt c¸c khu vùc >> §©y lµ mét tæ chøc cã ®é cøng cao, tÝnh c«ng nghÖ kÐm, ®é gißn lín nhng chÞu mµi mßn tèt >> Trªn tõng khu vùc ®é giµu xªmentit (Xª) gi¶m dÇn tõ Xª1 ®ªn Xª3
  4. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 1.1.1.2. Tæ chøc «stennit (, Os) lµ dung dÞch ®Æc xen kÏ cña cacbon trong Fe (Fe) >> Lîng hoµ tan C trong Fe tèi ®a lµ 2,14% ë 11470C. T¹i 7270C lîng hoµ tan C lµ 0,8% >> Khu vùc AESG chØ tån t¹i mét pha «stenit riªng biÖt >> «stenit lµ pha dÎo vµ dai, rÊt dÔ biÕn d¹ng >> V× nã tån t¹i riªng biÖt chØ ë nhiÖt ®é trªn 7270C nªn kh«ng quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt c¬ häc khi kim lo¹i chÞu t¶i mµ chØ cã ý nghÜa khi gia c«ng ¸p lùc nãng vµ nhiÖt luyÖn
  5. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 1.1.1.3. Ferit (, F) lµ dung dÞch ®Æc xen kÏ cña C trong Fe (Fe) >> 7270C hoµ tan 0,02%C >> NhiÖt ®é cµng gi¶m lîng hoµ tan cµng gi¶m nªn cã thÓ coi ferit lµ s¾t nguyªn chÊt >> Ferit rÊt dÎo, mÒm vµ cã ®é bÒn thÊp 1.1.2. C¸c tæ chøc 2 pha: 1.1.2.1. Peclit (P) lµ hçn hîp c¬ häc cña ferit vµ xªmentit (Xª2) >> Khi h¹ to xuèng 7270C, c¶ ferit vµ xªmentit cïng kÕt tinh ë thÓ r¾n t¹o nªn cïng tÝch peclit (®iÓm S) >> C¬ tÝnh cña Peclit phô thuéc vµo lîng F vµ Xª vµ phô thuéc vµo h×nh d¹ng cña Xª (tÊm hay h¹t)
  6. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 1.1.2.2. Lª®ªbuarit (Lª) lµ hçn hîp c¬ häc cïng tinh cña  vµ Xª (Xª1) >> T¹i 1147oC vµ 4,43%C cïng tinh Lª h×nh thµnh t¹i ®iÓm C >> Xuèng díi 727oC, mét phÇn  chuyÓn thµnh P >> Lîng Xª trong Lª kh¸ lín nªn Lª cã ®é cøng cao, dßn 1.1.2.3. Graphit (Gr) lµ cacbon ë tr¹ng th¸i tù do >> Gr kÐm bÒn, dßn, në thÓ tÝch khi kÕt tinh
  7. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 1.2. Ph©n lo¹i hÖ hîp kim Fe-C (Fe-Fe3C): HÖ hîp kim Fe-C ThÐp cacbon C < 2,14% Gang C > 2,14% ThÐp tríc ThÐp ThÐp Gang tríc Gang Gang cïng tÝch cïng tÝch sau cïng tinh cïng tinh sau cïng tÝch cïng tinh C < 0,8% C = 0,8% C < 4,43% C =4,43% C > 0,8% C > 4,43%
  8. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 2. ThÐp cacbon: 2.1. Kh¸i niÖm vÒ ThÐp cacbon: ThÐp cacbon lµ hîp kim cña Fe-C víi hµm lîng cacbon nhá h¬n 2,14%. Ngoµi ra trong thÐp cacbon cßn chøa mét lîng t¹p chÊt nh Si, Mn, S, P, …  Nguyªn tè ¶nh hëng lín nhÊt trong thÐp lµ cacbon. ChØ cÇn thay ®æi mét lîng rÊt nhá C, ®· lµm thay ®æi nhiÒu tÝnh chÊt lý, ho¸ cña thÐp - C t¨ng  ®é cøng vµ ®é bÒn cña thÐp t¨ng lªn cßn ®é dÎo vµ ®é dai l¹i gi¶m xuèng - Thay ®æi hµm lîng cacbon  lµm thay ®æi c¶ tÝnh c«ng nghÖ, tÝnh ®óc, tÝnh hµn vµ tÝnh rÌn dËp * C¸c t¹p chÊt cã lîi trong thÐp cacbon: Si vµ Mn - Khi hµm lîng cña chóng thÝch hîp (Mn  0,75% vµ Si  0,35%) cã kh¶ n¨ng khö «xy khái c¸c «xyt s¾t, lµm t¨ng ®é bÒn, ®é cøng cña thÐp - Tuy nhiªn kh«ng nªn cho nhiÒu t¹p chÊt lo¹i nµy v× nã sÏ ph¬ng h¹i ®Õn mét sè tÝnh c«ng nghÖ nh gia c«ng c¾t gät nhiÖt luyÖn v.v… * C¸c t¹p chÊt cã h¹i cho thÐp cacbon: P vµ S - Nguyªn tè S sÏ lµm cho thÐp bÞ dßn nãng (bë nãng) - Nguyªn tè P l¹i lµm thÐp bÞ ph¸ huû ë tr¹ng th¸i nguéi – dßn nguéi  V× thÕ cÇn h¹n chÕ S vµ P díi møc 0,03%
  9. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 2.2. Ph©n lo¹i ThÐp cacbon: 2.1.1. Ph©n lo¹i theo tæ chøc tÕ vi vµ hµm lîng C trªn gi¶n ®å tr¹ng th¸i - ThÐp tríc cïng tÝch víi tæ chøc Ferit + Peclit (C < 0,8%) - ThÐp cïng tÝch: thÐp cã tæ chøc Peclit (C = 0,8%) - ThÐp sau cïng tÝch trong ®ã cã Peclit + Xªmentit (C > 0,8%) 2.1.2. Ph©n lo¹i theo hµm lîng C thêng dïng - ThÐp cacbon thÊp: C < 0,25% - ThÐp cacbon trung b×nh: C = 0,25% ... 0,5% - ThÐp cacbon cao: C > 0,5% 2.1.3. Ph©n lo¹i theo ph¬ng ph¸p luyÖn kim - ThÐp lß chuyÓn: chÊt lîng kh«ng cao, hµm lîng kÐm chÝnh x¸c - ThÐp lß m¸c tanh (Martin): chÊt lîng cao h¬n trong lß chuyÓn mét Ýt - ThÐp lß ®iÖn: chÊt lîng cao h¬n nhiÒu, khö hÕt t¹p chÊt tíi møc thÊp nhÊt 2.1.4. Ph©n lo¹i theo ph¬ng ph¸p khö ¤xy - ThÐp s«i: chøa nhiÒu rç khÝ nªn kÐm dÎo vµ dai - ThÐp nöa s«i: chÊt lîng cao h¬n thÐp s«i v× cßn Ýt rç khÝ h¬n - ThÐp l¾ng: ®é bÒn cao h¬n thÐp s«i vµ thÐp nöa s«i
  10. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 2.1.5. Ph©n lo¹i theo c«ng dông - ThÐp cacbon th«ng dông (thÐp thêng): c¬ tÝnh kh«ng cao, chØ dïng ®Ó chÕ t¹o c¸c chi tiÕt m¸y, c¸c kÕt cÊu chÞu t¶i nhá. Thêng dïng trong ngµnh x©y dùng, giao th«ng  ThÐp cacbon th«ng dông ®îc ký hiÖu b»ng hai ch÷ CT vµ chia ba nhãm A, B vµ C Nhãm A: chØ ®¸nh gi¸ b»ng c¸c chØ tiªu c¬ tÝnh (®é bÒn, ®é dÎo, ®é cøng, v.v…) Nhãm B: ®¸nh gi¸ b»ng thµnh phÇn ho¸ häc Nhãm C: ®¸nh gi¸ b»ng c¶ hai chØ tiªu c¬ tÝnh vµ thµnh phÇn ho¸ häc Liªn bang Nga (GOST2772- Liªn X« (GOST 380 - 71) ViÖt Nam (TCVN1765-75) 88) CT0 CT31 CT1 CT33 CT2 CT34 CT3 CT245* CT38 CT4 CT275 CT42 CT5 CT285 CT51 CT6 CT345 CT375 CT61 * BiÓu thÞ ®é bÒn 02= 245MPa
  11. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại  TCVN 1756 -75 quy ®Þnh ký hiÖu thÐp th«ng dông: sau CT ghi chØ sè giíi h¹n bÒn b [kG/mm2] thÊp nhÊt øng víi mçi ký hiÖu VÝ dô: CT38 cã giíi h¹n bÒn b = 38  49kG/mm2 (380  490N/mm2)  C¸c nhãm B vµ C còng cã ký hiÖu trªn c¬ së nhãm A nhng thªm vµo phÝa tríc ch÷ c¸i B hay C ®Ó ph©n biÖt VÝ dô: CT31  BCT31  CCT31 >> ThÐp s«i: thªm ký tù S vµo phÇn cuèi, vÝ dô CT31S >> ThÐp nöa s«i: thªm ký tù n vµo phÇn cuèi, vÝ dô: CT31n >> ThÐp kh«ng cã ký hiÖu thªm lµ thÐp l¾ng - ThÐp cacbon kÕt cÊu: lµ lo¹i thÐp cã hµm lîng t¹p chÊt S, P rÊt nhá, tÝnh n¨ng lý ho¸ tèt, hµm lîng cacbon chÝnh x¸c vµ chØ tiªu c¬ tÝnh râ rµng Ký hiÖu: t¬ng tù nh ký hiÖu cña Liªn X« chØ kh¸c ë chç cã thªm ch÷ c¸i C phÝa tríc ®Ó ph©n biÖt lµ thÐp cacbon VÝ dô: Liªn X«: 08; 10; 15; 20;...; 85 ViÖt Nam: C08; C10; C 15; C20; ...; C85 Ký hiÖu thÐp C ChØ hµm lîng C tÝnh theo %
  12. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại - ThÐp cacbon dông cô: lµ lo¹i thÐp cã hµm lîng cacbon cao (0,7 1,3%C), cã hµm lîng t¹p chÊt S vµ P thÊp (
  13. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 3. Gang: 3.1. Kh¸i niÖm vÒ Gang: Gang lµ hîp kim Fe- C, hµm lîng lín h¬n 2,14% vµ cao nhÊt còng < 6,67%C. Còng nh thÐp, trong gang chøa c¸c t¹p chÊt Si, Mn, S, P vµ c¸c nguyªn tè kh¸c Do hµm lîng cacbon cao h¬n nªn tæ chøc cña gang ë nhiÖt ®é thêng còng nh ë nhiÖt ®é cao tån t¹i lîng xementit cao. §Æc tÝnh chung cña gang lµ cøng vµ dßn, cã nhiÖt ®é nãng ch¶y thÊp vµ dÔ dóc  Thµnh phÇn t¹p chÊt trong gang g©y ¶nh hëng kh¸c so víi thÐp cacbon - Cïng víi C, nguyªn tè Si thóc ®Èy sù graphit ho¸, nghÜa lµ ph©n huû Fe3C thµnh Fe vµ cacbon tù do khi kÕt tinh - Ngîc l¹i Mn l¹i c¶n trë sù graphit ho¸ nh»m t¹o ra Fe3C cña gang tr¾ng  Lîng Si thay ®æi trong gang ë giíi h¹n tõ 1,5  3,0 cßn Mn thay ®æi t¬ng øng víi Si ë giíi h¹n 0,5  1,0% - T¹p chÊt S vµ P lµm h¹i ®Õn c¬ tÝnh cña gang. Nhng nguyªn tè P phÇn nµo lµm t¨ng tÝnh ch¶y lo·ng, t¨ng tÝnh chèng mµi mßn do ®ã cã thÓ hµm lîng ®Õn 0,1  0,2%P - Cacbon cµng nhiÒu th× kh¶ n¨ng graphit ho¸ cµng m¹nh, nhiÖt ®é ch¶y cµng gi¶m lµm tÝnh ®óc cµng tèt. Nhng t¨ng hµm lîng cacbon sÏ lµm gi¶m ®é bÒn, t¨ng dßn. V× vËy trong gang x¸m ch¼ng h¹n, hµm lîng cacbon giíi h¹n tõ 2,8  3,5%
  14. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 3.2. Ph©n lo¹i Gang: 3.1.1. Ph©n lo¹i theo tæ chøc tÕ vi vµ hµm lîng C trªn gi¶n ®å tr¹ng th¸i - Gang tríc cïng tinh cã tæ chøc Peclit + Lª®ªbuarit (C < 4,43%) - Gang cïng tinh: cã tæ chøc Lª®ªbuarit (C = 4,43%) - Gang sau cïng tinh cã tæ chøc Lª®ªbuarit + Xªmentit (C > 4,43%) 3.1.2. Ph©n lo¹i theo tæ chøc vµ cÊu t¹o - Gang tr¾ng lµ lo¹i gang mµ hÇu hÕt cacbon ë d¹ng liªn kÕt Fe3C  Gang tr¾ng chØ h×nh thµnh khi cã hµm lîng C, Mn… thÝch hîp vµ víi ®iÒu kiÖn nguéi nhanh ë c¸c vËt ®óc thµnh máng, nhá  Gang tr¾ng kh«ng cã ký hiÖu riªng Z Tæ chøc xementit cã nhiÒu trong gang tr¾ng lµm mÆt g·y cña nã cã mµu s¸ng tr¾ng! - Gang x¸m lµ lo¹i gang mµ hÇu hÕt cacbon ë d¹ng graphit. Nhê cã vËy grathit nªn mÆt g·y cã mµu x¸m GX Ferit GX Ferit-Peclit
  15. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại  Tæ chøc tÕ vi cña gang x¸m gåm: nÒn c¬ së vµ c¸c garaphit d¹ng tÊm  NÒn cña gang x¸m cã thÓ lµ: ferit, pherit - peclit , peclit C¬ tÝnh cña gang x¸m phô thuéc vµo hai yÕu tè: * Tæ chøc cña nÒn: ®é bÒn cña nÒn t¨ng lªn tõ nÒn pherit ®Õn peclit * Sè lîng, h×nh d¹ng vµ ph©n bè graphit  Gang x¸m cã ®é bÒn nÐn cao nhng bÒn kÐo kÐm, chÞu mµi mßn tèt, ®Æc biÖt cã tÝnh ®óc tèt Ký hiÖu Gang x¸m: GX xx-yy (Liªn x«: Cч xx-yy) xx = hai con sè chØ ®é bÒn kÐo yy = hai con sè chØ ®é bÒn uèn - Gang cÇu lµ lo¹i gang cã thÓ cã tæ chøc nh gang x¸m, nhng graphit cã d¹ng thu nhá thµnh h×nh cÇu
  16. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại  Gang cÇu cã ®é bÒn cao h¬n gang x¸m nhiÒu, ®Æc biÖt cã ®é dÎo b¶o ®¶m. Cã thÓ so s¸nh c¬ tÝnh gang cÇu xÊp xØ b»ng thÐp m¸c thÊp  §Ó cã tæ chøc gang cÇu, ph¶i nÊu ch¶y gang x¸m vµ dïng ph¬ng ph¸p biÕn tÝnh ®Æc biÖt gäi lµ cÇu ho¸ ®Ó t¹o ra graphit h×nh cÇu. KÕt qu¶ lµ còng trªn c¸c nÒn t¬ng tù nh gang x¸m víi grathit cÇu ta cã ®é dÎo  = 5  15%; ®é bÒn kÐo k = 400 - 1000N/mm2 Ký hiÖu Gang cÇu: GC xx-yy (Liªn x«: Bч xx-yy) xx = hai con sè chØ ®é bÒn kÐo yy = hai con sè chØ ®é d·n dµi t¬ng ®èi % - Gang dÎo lµ lo¹i gang chÕ t¹o tõ gang tr¾ng b»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt luyÖn (ñ) Fe3 C  Peclit  Ccum t 0u Ký hiÖu Gang dÎo: GZ xx-yy (Liªn x«: Kч xx-yy) xx = hai con sè chØ ®é bÒn kÐo yy = hai con sè chØ ®é d·n dµi t¬ng ®èi %
  17. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại 4. ThÐp hîp kim: 4.1. Kh¸i niÖm vÒ ThÐp hîp kim: - ThÐp HK lµ lo¹i thÐp cã chøa trong nã mét hµm lîng c¸c nguyªn tè HK thÝch hîp - Hµm lîng cña chóng ph¶i ®ñ ®Õn møc cã thÓ lµm thay ®æi c¬ tÝnh th× míi ®îc coi lµ chÊt cho thªm, nÕu díi møc ®ã th× chØ lµ t¹p chÊt. C¸c ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña ThÐp hîp kim: - C¶i thiÖn c¬ tÝnh: thÐp hîp cã tÝnh nhiÖt luyÖn tèt h¬n thÐp cacbon. Tríc nhiÖt luyÖn hai lo¹i thÐp cacbon vµ hîp kim cã c¬ tÝnh t¬ng tù, nhng nÕu nhiÖt luyÖn vµ ram hîp lý thÐp hîp kim sÏ t¨ng c¬ tÝnh râ rÖt - ThÐp hîp kim gi÷ ®îc ®é bÒn cao h¬n thÐp cacbon ë nhiÖt ®é cao nhê sù t¬ng t¸c cña nguyªn tè hîp kim trong c¸c tæ chøc cña thÐp cacbon - T¹o ra nh÷ng tÝnh chÊt lý ho¸ ®Æc biÖt, nh: chèng ¨n mßn trong c¸c m«i trêng ¨n mßn; cã thÓ t¹o ra thÐp tõ tÝnh cao hay kh«ng cã tõ tÝnh; ®é gi·n në v× nhiÖt rÊt nhá. C¸c sù biÕn ®æi khi Hîp kim ho¸: + C¸c dung dÞch ®Æc trong thÐp cacbon hoµ tan thªm nguyªn tè hîp kim t¹o nªn sù thay ®æi cã lîi c¸c to¹ ®é trªn gi¶n ®å tr¹ng th¸i hoÆc t¹o ra c¸c pherit hîp kim bÒn h¬n. mét sè nguyªn tè nh Ni, Si, Al… ®a sè c¸c nguyªn tè kh¸c nh Cr, W, Ti… ®Òu + Trõ kÕt hîp víi cacbon t¹o nªn cacbit hîp kim
  18. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại - Dung dÞch ®Æc thay thÕ - Dung dÞch ®Æc xen kÏ B  Sù hoµ tan xen kÏ bao giê còng cã giíi h¹n
  19. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại Cấu trúc của hợp kim: Nguyªn tö Hydro Nguyªn tö S¾t Nguyªn tö Titan Nguyªn tö S¾t Nguyªn tö Titan
  20. Bộ môn Biên soạn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG HÀN & CNKL ThS. Vũ Đình Toại + §a sè c¸c nguyªn tè lµm cho ®é qu¸ nguéi t¨ng lªn, nªn ®êng cong ch÷ "C' dÞch vÒ bªn ph¶i. §iÒu ®ã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nhiÖt luyÖn dÔ dµng h¬n. + Mét sè nguyªn tè kÕt hîp víi thÐp cacbon vµ m«i trêng ngoµi t¹o nªn líp vá «xyt rÊt bÒn ®Ó b¶o vÖ. 4.2. Ph©n lo¹i ThÐp hîp kim: 4.2.1. Ph©n lo¹i theo thµnh phÇn hîp kim trong thÐp: - ThÐp hîp kim thÊp: cã tæng lîng c¸c nguyªn tè hîp kim ®a vµo < 2,5%. - ThÐp hîp kim trung b×nh: cã tæng lîng c¸c nguyªn tè hîp kim tõ 2,5  10%. - ThÐp hîp kim cao: cã tæng lîng > 10% 4.2.2. Ph©n lo¹i theo tªn gäi c¸c nguyªn tè HK chñ yÕu: - ThÐp Mn, thÐp Si, thÐp Cr, thÐp Ni, thÐp Cr-Ni, ... 4.2.3. Ph©n lo¹i theo c«ng dông: - ThÐp hîp kim kÕt cÊu: lµ lo¹i thÐp trªn c¬ së thÐp cacbon kÕt cÊu cho thªm c¸c nguyªn tè hîp kim (0,1  0,85% C vµ lîng phÇn tr¨m nguyªn tè hîp kim thÊp ) > ThÐp HK kÕt cÊu ph¶i qua thÊm cacbon råi míi nhiÖt luyÖn th× c¬ tÝnh cao. > Lo¹i thÐp nµy ®îc dïng ®Ó chÕ t¹o c¸c chi tiÕt chÞu t¶i träng cao, cÇn ®é cøng, ®é chÞu mµi mßn, hoÆc cÇn tÝnh ®µn håi cao v.v… Ký hiÖu: 15Cr, 20Cr, 20CrNi , 12CrNi 3A, 12Cr2Ni4A, 40CrMn, 35CrMnSi
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
35=>2