9/9/2009

Quản Lý Dự Án XD

Chương 7: Giai Đoạn Thi Công

1 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Nội dung

• Các điều kiện trong giai đoạn thi công • Khái niệm về hợp đồng • Các loại hợp đồng xây dựng • Công tác đấu thầu • Các chủ đề khác

– Kiểm tra chất lượng – Giải quyết tranh chấp – Vấn đề an toàn lao động – Quản lý những thay đổi phát sinh – Quản lý tài nguyên

1

2 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Gia Đoạn Thi Công CÁC ĐIỀU KIỆN

3 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Các điều kiện (1/2)

• Mục tiêu của giai đoạn thi công: xây dựng công trình theo bản vẽ và các yêu cầu kỹ thuật, trong phạm vi kinh phí dự trù và đúng tiến độ

2

4 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Các điều kiện (2/2)

• Các bản vẽ thiết kế kỹ thuật không có lỗi và đáp ứng yêu cầu của chủ đầu tư và phù hợp với các tiêu chuẩn và qui chuẩn ngành

• Kinh phí chấp nhận được:

– mức kinh phí mà chủ đầu tư có thể đáp ứng được – nhà thầu có thể làm được với mức lợp nhuận hợp lý

• Tiến độ hợp lý:

– khoảng thời gian đủ ngắn đáp ứng được nhu cầu của

chủ đầu tư

– đủ dài để nhà thầu thi công có thể thực hiện công

việc

5 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

KHÁI NIỆM VỀ HỢP ĐỒNG

3

6 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Cái gì tạo nên một hợp đồng?

1. Sự chào hàng/sự đề nghị (offer) 2. Sự chấp nhận (acceptence) 3. Sự đền đáp (consideration)

o Hợp đồng không được đi ngược với pháp

luật liên quan

7 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Các tài liệu tạo nên hợp đồng

• Tài liệu đấu thầu (Hồ sơ mời thầu, chỉ dẫn cho các nhà đấu thầu, và hồ sơ dự thầu)

• Các điều khoản chung của hợp đồng • Các điều khoản phụ thêm của hợp đồng • Qui định kỹ thuật (specifications) • Bản vẽ • Các báo cáo khảo sát điều kiện hiện trường • v.v.

4

8 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Giai Đoạn Thi Công CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG

9 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Các loại hợp đồng (1/3)

• Phương pháp tính toán chi phí cho nhà thầu thi công có ảnh hưởng đến chi phí, thời gian của dự án và mức độ liên quan của chủ đầu tư/đơn vị thiết kế với dự án

• Các hình thức hợp đồng: – Hợp đồng giá cố định

• Hợp đồng trọn gói (hợp đồng khoán gọn) • Hợp đồng theo đơn giá (hợp đồng theo giá đơn

vị)

– Hợp đồng bồi hoàn chi phí (hợp đồng thanh toán

theo thực chi)

5

10 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Các loại hợp đồng (2/3)

Loại hợp đồng

Bồi hoàn chi phí B i hoàn chi phí (cost reimbursable)

Giá cố định Giá c đ nh (fixed price)

Chi phí + phí cố định Chi phí + phí c đ nh (cost + fixed fee)

Trọn gói Tr n gói (lump sum)

Chi phí + % phí Chi phí + % phí

(cost + % fee)

Đơn giá/Khối lượng Đ n giá/Kh i l ng (unit price/bill of quantity)

Giá cao nhất được đảm bảo Giá cao nh t đ c đ m b o (guaranteed maximum price)

Dự toán mục tiêu D toán m c tiêu (target estimate)

11 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Các loại hợp đồng (3/3)

• Các câu hỏi cần xem xét:

– Có hợp đồng không và ở mức nào? – Bao nhiêu gói? – Dùng loại hợp đồng nào? – Lộ trình thực hiện của các gói? – Quan hệ pháp lý giữa các bên – Chủ đầu tư nên cung cấp thiết bị hay dịch vụ không? – Sử dụng công nghệ có quyền sở hữu? – Ai quản lý hợp đồng và quản lý công việc?

6

12 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Thi công xây dựng

Qui trình hợp đồng

Chiến lược hợp đồng

Giá cố định

Bồi hoàn chi phí

Kiểm nghiệm chiến lược HĐ

Hạn chế về nhà thầu sẵn có

Phân tích các lợi ích

Giá cố định

Bồi hoàn chi phí

Phân tích các trách nhiệm chi phí

Ngôn ngữ hợp đồng

Thương lượng

Lựa chọn nhà thầu

Quản lý hợp đồng

13 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Các điều kiện cơ bản của các loại hợp đồng

Bồi hoàn chi phí • Qui mô và chi phí của công việc

không định nghĩa đầy đủ

Giá cố định • Giá hợp lý dự trên qui mô công việc cụ thể, thiết kế và qui định kỹ thuật đầy đủ, và điều kiện tự nhiên đã biết

• Giám sát và nghiệm thu đầy đủ

• Các nhà thầu đủ năng lực không sẵn sàng chấp nhận rủi ro tài chính của hợp đồng giá cố định • Chủ đầu muốn kiểm soát nhiều

từ các bên khác

• Nhà thầu nhận tối đa rủi ro, và có khích lệ để thực hiện một cách kinh tế

hơn, phát triển thiết kế theo tiến triển của DA, hay nhận chuyển giao công nghệ từ nhà thầu • Đòi hỏi chủ đầu tư hơn trong lựa

chọn và giám sát nhà thầu

• Chủ đầu tư chấp nhận nhiều rủi

ro hơn

7

14 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Các loại hợp đồng và các yếu tố khác

Trọn gói

Trọn gói + hiệu chỉnh

p ấ h T

p ấ h T

Bảng khối lượng (Bill of quantities)

Danh mục giá (Schedule of rates))

T Đ C a ủ c

T Đ C a ủ c

t á o s

Chi phí + phí cố định

i

g n ộ đ h n i L

m ể K

Chi phí + % phí

o a C

o a C

Rủi ro của CĐT

Cao Thấp Có thể thay đổi

Thấp Cao Chắc

Khuyến khích NT thực hiện Định nghĩa dự án của CĐT

Ghi chú: CĐT: Chủ đầu tư NT: Nhà thầu

15 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Thời gian dự án và loại hợp đồng

5

4

Kỹ thuật cần để thi công xây dựng

Thi công

3

g n ồ đ p ợ h

i

Bắt đầu thi công

ạ o L

2

Hoàn thành dự án

1

Thời gian của dự án

3. Giá mục tiêu

1. Bồi hoàn chi phí + % phí 4. Giá cao nhất được đảm bảo

2. Bồi hoàn chi phí + phí cố định 5. Giá cố định trọn gói

8

16 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Các loại hợp đồng ở Việt Nam

• Trong điều kiện Việt Nam (theo thông tư

06/2007/TT-BXD): – Hợp đồng trọn gói – Hợp đồng đơn giá cố định – Hợp đồng theo giá điều chỉnh – Hợp đồng kết hợp các loại giá trên

• Tham khảo quản lý nhà nước về đấu thầu

của Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư: http://dauthau.mpi.gov.vn

Giai Đoạn Thi Công CÔNG TÁC ĐẤU THẦU

17 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9

18 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Đầu thầu

• Mục đích: Chọn ra một nhà thầu có đủ khả năng tài chính và kỹ thuật để thực hiện công việc với chi phí chấp nhận được. Việc lựa chọn nhà thầu thi công rất quan trọng vì sự thành công của dự án phụ thuộc đáng kể vào đơn vị thi công.

19 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Hồ sơ mời thầu

• Thư mời thầu • Mẫu đơn dự thầu, mẫu bảo đảm dự thầu, mẫu bảo đảm thực hiện hợp đồng, mẫu thoả thuận hợp đồng • Tiêu chuẩn đánh giá, yêu cầu quan trọng, điều kiện ưu

đãi (nếu có), thuế, bảo hiểm và các yêu cầu khác

• Yêu cầu về mặt tài chính, thương mại bao gồm các chi phí để thực hiện gói thầu, giá chào, biểu giá chi tiết, điều kiện giao hàng, phương thức và điều kiện thanh toán, nguồn tài chính, đồng tiền dự thầu, các điều kiện…

• Yêu cầu về mặt kỹ thuật (qui định kỹ thuật)

10

20 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Qui trình đấu thầu của chủ đầu tư

• Lập kế hoạch đấu thầu

• Lập hồ sơ sơ tuyển nhà thầu

• Sơ tuyển nhà thầu

• Chuẩn bị hồ sơ mời thầu

• Thông báo /gửi thư mời thầu

• Chuẩn bị hồ sơ dự thầu

• Nhận hồ sơ dự thầu

• Đánh giá thầu

• Công bố và ký hợp đồng

21 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Các hình thức lựa chọn nhà thầu

• Đấu thầu rộng rãi: Trước khi phát hành hồ sơ mời thầu, phải thông báo mời thầu theo quy định • Đấu thầu hạn chế: Mời tối thiểu 5 nhà thầu tham

gia dự thầu • Chỉ định thầu

11

22 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Các phương thức đấu thầu

• Đấu thầu một giai đoạn • Đấu thầu hai giai đoạn

23 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Phương pháp đánh giá thầu (1/2)

• Tiêu chí đánh giá:

– Đánh giá về kinh nghiệm và năng lực nhà thầu – Đánh giá về mặt kỹ thuật – Đánh giá về giá

• Trình tự:

– Đánh giá sơ bộ: kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ

dự thầu

– Đánh giá chi tiết: đánh giá về mặt kỹ thuật và tài

chính

12

24 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Phương pháp đánh giá thầu (2/2)

Tính hợp lệ của hồ sơ dự thầu

Có đáp ứng (responsive)

Có trách nhiệm (responsible)

Thủ tục chung về đấu thầu của nhà thầu

Nghiên cứu

Tổng quan

Bản vẽ và qui định kỹ thuật Khảo sát hiện trường Nghiên cứu về chủ đầu tư, lao động, và các nguồn cung ứng Khám phá các yếu tố khác trong khu vực

i

Phân tích

Khối lượng

WBS Bóc khối lượng

n a g

i

Nghiên cứu kỹ thuật Nghiên cứu năng suất lao động

ờ h t / í h p

Biện pháp thi công

Tài nguyên Thời gian

i

h c

i

a ữ g

Xác định chi phí

Chi phí trực tiếp

Chi phí vật tư Chi phí nhân công Chi phí máy thi công

Chi phí công trường

g n ằ b n â C

Lập tiến độ Kế hoạch công trường

Chi phí quản lý của DA

Giá thầu

Tóm tắt

Chi phí văn phòng Phí hợp đồng Lợi nhuận và dự phòng Chiến lược đấu thầu Phân tích rủu ro

25 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

13

26 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Giai Đoạn Thi Công CÁC CHỦ ĐỀ KHÁC

27 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Bí quyết để dự án thành công

• Có một cán bộ giám sát thi công có năng lực đại diện

cho chủ đầu tư và đơn vị thiết kế

• Có một tiến độ thi công rõ ràng • Có một hệ thống kiểm soát dự án • Giao tiếp thuận tiện

14

28 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Kiểm tra chất lượng (1/2)

• Chất lượng công trình phụ thuộc phần lớn vào cách

thức kiểm soát quá trình thi công, là trách nhiệm của tất cả các bên tham gia, đặc biệt là của nhà thầu

• Mục đích của việc kiểm tra chất lượng: đảm bảo công

việc được thực hiện theo yêu cầu hợp đồng.

• Cách thức thực hiện: đánh giá tay nghề công nhân, thí

nghiệm vật liệu, giám sát xem công việc có đáp ứng yêu cầu thiết kế không.

• Xu hướng: nhà thầu thiết lập và duy trì một hệ thống

giám sát, thử nghiệm và báo cáo, chủ đầu tư theo dõi kế hoạch giám sát chất lượng thi công và thực hiện những đợt kiểm tra tại hiện trường.

29 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Kiểm tra chất lượng (2/2)

15

30 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Giải quyết tranh chấp

• Các bên tham gia dự án (nhà thầu, chủ đầu tư, đơn vị thiết kế và đơn vị tư vấn) luôn có những bất đồng, tranh chấp

31 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Các phương thức giải quyết tranh chấp

Cao

Xử phúc thẩm (appeal) v Xử sơ thẩm (trial)

v

p ấ h c h n a r t

Phân xử (arbitration) v Hòa giải (mediation)

v

t ế y u q

v

i

i

ả g

í

Dàn xếp công bằng (equitable settlement)

h p

i

h C

Thượng lượng (negotiation)

Thấp

16

32 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

An toàn lao động (1/5)

Nguồn: VietNamNet, 2007; http://images.vietnamnet.vn/dataimages/200709/original/images1416998_sapcau1.jpg ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ 33

An toàn lao động (2/5)

• Là một phần việc quan trọng trong quản lý dự án

xây dựng vì liên quan đến chi phí, trách nhiệm pháp lý và uy tín của công ty.

• An toàn lao động phải là một nhân tố cần được xem

xét trong mỗi giai đoạn thiết kế và thi công.

17

34 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

An toàn lao động (3/5)

• Các quy định về an toàn phải được tất cả các bên liên quan đến dự án như chủ đầu tư, đơn vị thiết kế, nhà thầu thi công, và công nhân tôn trọng và thực hiện

• Năng suất lao động và an toàn lao động là hai yếu tố

làm cho công việc hiệu quả

• Nên xem an toàn lao động là một phần việc quan trọng trong quản lý dự án (cid:1) đánh giá thầu thông qua yếu tố tài chính, kỹ thuật và thực hiện an toàn lao động

35 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

An toàn lao động (3/5)

Qui định

Thực hiện

18

36 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

An toàn lao động (5/5)

37 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Thay đổi và quản lý thay đổi (1/2)

• Thay đổi là sự khác biệt về qui mô công việc, cách thực hiện, hay điều khoản thương mại • Rủi ro không thể giảm thiểu, chỉ có thể chuyển

qua bên khác

• Rủi ro nên chuyển cho bên có khả năng đảm

đương nhất thay vì cho bên có khả năng gánh chịu nhất

• Tất cả rủi ro cuối cùng trở về với chủ đầu tư • Ngôn ngữ hợp đồng không rõ ràng hay không

công bằng có khuynh hướng tạo thuận lợi cho nhà thầu

19

38 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Thay đổi và quản lý thay đổi (2/2)

• Chủ đầu tư, đơn vị thiết kế và nhà thầu thi công

đều có thể đưa ra những thay đổi

• Phải có biểu mẫu đề nghị phát sinh, phải được ký

duyệt và lưu giữ

• Lập danh mục các khoản đề nghị phát sinh, xem xét

sự cần thíết và chi phí phát sinh

• (cid:1) Một trong những điểm yếu nhất trong quản lý

xây dựng ở Việt Nam

39 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Các loại thay đổi

• Chậm trể và thúc đẩy tiến độ • Sai sót và thiếu sót • Phát triển thiết kế • Điều kiện công trường khác • Chấm dứt hợp đồng cho thuận tiện • Chủ đầu tư thất bại trong thực hiện • Diễn giải (representations) • Chi phí trực tiếp, gián tiếp, và do ảnh hưởng

20

40 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Nguyên lý của hệ thống quản lý thay đổi

2. Phát hiện sự thay đổi

5. Cải tiến liên tục từ các bài học

3. Đánh giá sự thay đổi

1. Khuyến khích văn hóa thay đổi cân bằng

4. Thực thi sự thay đổi

41 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Quản lý tài nguyên (1/3)

• Nhân công: công nhân làm việc không hiệu quả là do không được hướng dẫn, vận chuyển vật tư chậm trễ, không cung cấp dụng cụ và thiếu giám sát (cid:1)cần có kế hoạch rõ ràng

• Thiết bị thi công: số lượng và loại thiết bị thi công

phụ thuộc vào bản chất của dự án, thiếu thiết bị thi công sẽ ảnh hưởng đáng kể đến tiến độ thực hiện dự án (cid:1) phải có kế hoạch sử dụng máy thi công cho toàn bộ dự án dự trù cả thời gian bảo trì máy và thời gian máy hỏng

21

42 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

9/9/2009

Quản lý tài nguyên (2/3)

• Vật tư: chiếm tỷ lệ đáng kể trong chi phí thực hiện dự

án, chậm cung ứng vật tư là nguyên nhân chính của việc chậm tiến độ (cid:1) phải có hệ thống quản lý vật tư, xác định nhu cầu, cung cấp, bảo quản và phân phối để có thể đáp ứng nhu cầu sử dụng vật tư đúng chất lượng và kịp thời. Kế hoạch sử dụng vật tư phụ thuộc quy mô công trình, vị trí công trình, dòng tiền tệ, quy trình cung ứng và tiếp nhận vật tư

• Thầu phụ: phải xác định quy mô, chi phí và thời gian

thực hiện công việc, mối quan hệ công việc của các nhà thầu phụ

43 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ

Quản lý tài nguyên (3/3)

Thiếu giám sát, chỉnh tâm thép cột tùy tiện

Phải chỉnh tâm cốt thép cột lại

22

44 ©2009 của Nguyễn Duy Long, Tiến Sỹ