Bài giảng Quản lý y tế: Chương 1 - ThS. Đỗ Mai Hoa

Chia sẻ: Hgfch Hgfch | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST

Báo xấu

159
lượt xem 26
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 1 Thu thập thông tin để đánh giá tình hình sức khỏe nằm trong bài giảng quản lý y tế nhằm trình bày về khái niệm và tính chất (yêu cầu) của thông tin y tế, nêu được các bước trong thu thập thông tin để phân tích tình hình sức khoẻ tại một địa phương, trình bày được đặc điểm của các phương pháp và các nguồn thu thập thông tin.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Quản lý y tế: Chương 1 - ThS. Đỗ Mai Hoa

Môn học: Quản lý y tế Trường Đại học Y tế Công cộng THU THẬP THÔNG TIN ĐỂ ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH SỨC KHỎE ThS. Đỗ Mai Hoa Bộ môn: Quản lý Hệ thống Y tế
MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Trình bày được khái niệm và tính chất (yêu cầu) của thông tin y tế 2. Nêu được các bước trong thu thập thông tin để phân tích tình hình sức khoẻ tại một địa phương 3. Trỡnh bày được đặc điểm của các phương pháp và các nguồn thu thập thông tin
Quy trình lập KH HĐộng CThiệp 1. Thu thập thông tin để đánh giá tình hình (What is happening? – Điều gì đang xảy ra?)  (Where we are? - Chúng ta 2. Xác định vấn đề ưu tiên đang ở đâu?) (What is selected problem? - Chúng ta chọn vấn đề nào để giải quyết?)  3. Phân tích vấn đề tìm nguyên nhân (What are the causes? – Nguyên nhân của vấn đề đó là gì?)  4. Xây dựng mục tiêu (Where we want to go? Chúng ta muốn đi đến đâu?)  5. Lựa chọn giải pháp (Which routes we take? - Chúng ta chọn đường nào)  6. Viết kế hoạch hành động (How we will do it? - Chúng ta bước đi như thế nào?)
Câu hỏi  Hãy cho ví dụ về thông tin y tế  Chúng ta cần thông tin gì khi lập kế hoạch?
VÍ DỤ vÒ th«ng tin y tÕ Những tin tức mô tả về tình hình hoạt động của các lĩnh vực khác nhau trong y tế và cả những lĩnh vực ngoài y tế có liên quan. Ví dụ: - Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng - Tỷ lệ hộ gia đình sử dụng hố xí hợp vệ sinh - Tỷ lệ người dân biết đọc biết viết tại địa phương - Tỷ lệ nghề nghiệp của người dõn trong vựng - Số lượng cán bộ y tế/100.000 dân - Số lượng cơ sở y tế tại một huyện - Cơ sở vật chất, trang thiết bị, thuốc của bệnh viện huyện
CÁC NHÓM THÔNG TIN 1. Thông tin cơ sở  Thông tin chung: kinh tế, dân số, văn hoá, xã hội, địa lí, khí hậu, môi trường…  Thông tin về sức khỏe: bệnh tật, nhu cầu chăm súc sức khỏe…  Thụng tin về việc thực hiện dịch vụ y tế: chữa bệnh & phũng bệnh
CÁC NHÓM THÔNG TIN (TIẾP) 2. Thông tin về nguồn lực:  con người: số cán bộ, chất lượng cán bộ, v..v.  cơ sở vật chất: phòng điều trị, nơi làm việc...  trang thiết bị, vật liệu, PTiện vận chuyển  kinh phí  thời gian  thông tin
CÁC NHÓM THÔNG TIN (TIẾP) 3. Thông tin về nguyên nhân:  Trả lời câu hỏi tại sao lại có hiện tượng đó?  Ví dụ: tại sao tỷ lệ trẻ bị tiêu chảy lại gia tăng trong 3 tháng qua?
Câu hỏi: Thông tin cần có những tiêu chuẩn gì để giúp chúng ta lập kế hoạch tốt?
YÊU CẦU CỦA THÔNG TIN 1. Đầy đủ và toàn diện 2. Chính xác 3. Cập nhật 4. Đặc hiệu 5. Cả về số lượng và chất lượng 6. Được lượng hóa 7. Cú khả năng thu thập và xử lý được
CÁC BƯỚC CƠ BẢN TRONG ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH Bước 1. Thu thập Bước 2. thông tin Tổng hợp và phân tích thông tin Bước 3. Viết báo cáo và sử dụng kết quả
PHƯƠNG PHÁP Thu thẬP THÔNG TIN Câu hỏi  Cú cỏc dạng thụng tin, số liệu gỡ?  Cú thể sử dụng phương phỏp gỡ để thu thập thụng tin/số liệu cần thiết?  Đặc điểm của từng phương phỏp đú là gỡ?
Thông tin/ Số liệu  Có 2 dạng:  Số liệu sơ cấp (primary data): cần thu thập mới qua điều tra; phỏng vấn; thảo luận nhóm…  Có thể tốn kém và mất thời gian hơn  Tính chính xác: khá cao nếu thực hiện thu thập đúng phương pháp  Số liệu thứ cấp (secondary data): có sẵn  Có sẵn, mất ít thời gian thu thập và chi phí thấp  Tính chính xác: cần phải xem xét cụ thể
Cây phương pháp thường được sử dụng để thu thập số liệu Thu thập số liệu Số liệu thứ cấp Số liệu sẽ thu thập Quan sát Phỏng vấn Bộ câu hỏi tự điền Tham gia Cấu trúc Thu thập cá nhân -Các điều tra cơ bản -Các nghiên cứu Không tham gia Không cấu trúc Thu thập tập thể khác -Báo cáo của đơn vị/tổ chức -...
Sử dụng số liệu có sẵn  Sử dụng các loại số liệu lưu trữ về các chỉ số nhân khẩu học, dịch tễ học, các vấn đề sức khoẻ…  Cần phải đặt tiếp các câu hỏi:  Số liệu có sẵn có đủ không?  Có gì không chính xác hoặc thiếu sót?  Cần thu thập thêm thông tin gì (lâm sàng hay hành vi; định tính hay định lượng; số liệu của cá nhân hay của nhóm, cộng đồng…) để theo dõi và đánh giá chương trình
PPháp thu thập TTin sơ cấp  Phương pháp định lượng: chọn mẫu có tính đại diện, phỏng vấn sử dụng bộ câu hỏi thiết kế sẵn, nhập số liệu, phân tích.  Phương pháp định tính: quan sát; phỏng vấn sâu; thảo luận nhóm…  Đánh giá nhanh
PHƯƠNG PHÁP VÀ NGUỒN THU THẬP THÔNG TIN Ph¬ng Ph¸p Kỹ thuật thu thập số Nguồn / Đối tượng Công cụ thu thập liệu Håi cøu c¸c Xem xét và thu thập Tõ tµi liÖu, b¸o c¸o, C¸c biÓu mÉu thu tµi liÖu s½n cã thông tin từ tài liệu biªn b¶n, kÕt qu¶ thËp sẵn có và các cán bộ nghiªn cøu, b¸o chÝ, phụ trách các tài liệu đó cán bộ,v.v. Nghiªn cøu - Phỏng vấn dựa trên C¸c ®èi tîng nghiªn Bé c©u hái ®Þnh l- bộ câu hỏi có sẵn cøu B¶ng kiÓm - Cân đo îng - Làm XN CLS Nghiªn cøu - Phỏng vấn sâu C¸c ®èi tîng nghiªn Híng dÉn pháng - Thảo luận nhóm cøu ®Þnh tÝnh vÊn - Quan sát - Cùng tham gia Híng dÉn th¶o luËn nhãm
So sánh PPháp định lượng và định tính  Phương pháp định lượng:  Phương pháp định tính: - Mô tả; - Giải thích; - Hỏi “bao nhiêu”? “tần xuất”?; - Hỏi “tại sao”? “như thế nào”?; - Lượng giá mức độ xảy ra của hành - Cho phép hiểu sâu sắc về hành vi, xu vi, hiện tượng, xu hướng… hướng của vấn đề - Cung cấp bằng chứng; - Tạo điều kiện khám phá; - Trả lời mang tính chắc chắn; - Trả lời mang tính chủ quan; - Hiểu sâu sắc về chủ đề nghiên cứu - Không hiểu nhiều về chủ đề NC, nơi (NC), nơi và/hoặc đối tượng NC và/hoặc đối tượng NC trước khi thực trước khi thực hiện NC; hiện NC. - Cơ mẫu lớn - (mẫu ngẫu nhiên); - Cỡ mẫu nhỏ - (mẫu chủ đích); - Số liệu là những con số; - Số liệu là những câu; đoạn văn, miêu - Có tính khái quát hóa. tả cảm giác, ấn tượng… - Hạn chế về tính khái quát.
Kỹ thuật đánh giá nhanh Nghiên cứu viên phỏng vấn những người có nhiều kiến thức, kinh nghiệm liên quan đến vấn đề can thiệp:  Những người làm việc tại địa phương và có hiểu biết về lĩnh vực chuyên môn của địa phương (thầy/cô giáo, cán bộ y tế, cán bộ chính quyền…)  Lãnh đạo cộng đồng (lãnh đạo tôn giáo, lãnh đạo hội…)  Những người có vai trò quan trọng trong các mạng lưới không chính thức và có vai trò với cộng đồng (chủ cửa hàng …)
Kỹ thuật đánh giá nhanh  Ưu điểm:  Nhược điểm: - Nhanh chóng xác định được nhu cầu và cộng - Không cung cấp thông tin đồng đích mang tính định lượng về - Tốn ít nguồn lực vấn đề của cộng đồng - Giúp hiểu biết sâu hơn - Các thông tin có được về vấn đề của cộng đồng và phần nào hiểu mang quan điểm cá nhân được sự quản lý của  có thể không đại diện địa phương. cho nhu cầu của tất cả cộng đồng.