Bài giảng Quản trị kinh doanh quốc tế - Bài 2: Môi trường kinh doanh quốc tế (TS. Nguyễn Thị Thu Hường)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:36

Thêm vào BST

Báo xấu

87
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Bài giảng Quản trị kinh doanh quốc tế - Bài 2: Môi trường kinh doanh quốc tế" được biên soạn giúp người học mô tả khái quát môi trường kinh doanh quốc tế và bản chất của môi trường kinh doanh quốc tế; phân tích các yếu tố của môi trường kinh doanh quốc tế và tác động của nó tới các hoạt động kinh doanh quốc tế của các doanh nghiệp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Quản trị kinh doanh quốc tế - Bài 2: Môi trường kinh doanh quốc tế (TS. Nguyễn Thị Thu Hường)

QUẢN TRỊ KINH DOANH QUỐC TẾ Giảng viên: TS. Nguyễn Thị Thu Hường v2.0015103216 1
BÀI 2 MÔI TRƯỜNG KINH DOANH QUỐC TẾ Giảng viên: TS. Nguyễn Thị Thu Hường v2.0015103216 2
MỤC TIÊU BÀI HỌC • Mô tả khái quát môi trường kinh doanh quốc tế và bản chất của môi trường kinh doanh quốc tế; • Phân tích các yếu tố của môi trường kinh doanh quốc tế và tác động của nó tới các hoạt động kinh doanh quốc tế của các doanh nghiệp. v2.0015103216 3
CÁC KIẾN THỨC CẦN CÓ Để hiểu rõ bài này, yêu cầu sinh viên cần có các kiến thức cơ bản liên quan đến các môn học sau: • Kinh tế vi mô; • Kinh tế vĩ mô; • Các môn học chuyên ngành quản trị kinh doanh. v2.0015103216 4
HƯỚNG DẪN HỌC • Đọc tài liệu và tóm tắt những nội dung chính của từng bài; • Liên hệ và lấy ví dụ thực tế khi học đến từng vấn đề; • Tìm hiểu khái quát môi trường kinh doanh quốc tế; phân tích các yếu tố của môi trường kinh doanh quốc tế. • Làm bài tập và luyện thi trắc nghiệm theo yêu cầu từng bài. v2.0015103216 5
CẤU TRÚC NỘI DUNG 2.1 Khái quát môi trường kinh doanh quốc tế 2.2 Các yếu tố của môi trường kinh doanh quốc tế v2.0015103216 6
2.1. KHÁI QUÁT MÔI TRƯỜNG KINH DOANH QUỐC TẾ 2.1.1. Khái niệm 2.1.2. Phân loại v2.0015103216 7
2.1. KHÁI NIỆM • Môi trường kinh doanh nói chung được hiểu là tổng hợp các yếu tố, các lực lượng xung quanh ảnh hưởng tới hoạt động và sự phát triển của doanh nghiệp. • Các lực lượng này cũng có thể được phân loại thành bên ngoài hoặc bên trong. Lực lượng không kiểm soát được là các lực lượng bên ngoài mà các chủ thể kinh doanh phải thích ứng với nó, nếu muốn duy trì sự tồn tại của mình. v2.0015103216 8
2.1.2. PHÂN LOẠI • Nghiên cứu môi trường ở trạng thái “tĩnh”, có thể chia môi trường kinh doanh thành môi trường địa lý, chính trị, pháp luật, kinh tế, văn hoá, thể chế. • Nghiên cứu chức năng hoạt động (tức là xem xét môi trường ở khía cạnh động) thì môi trường kinh doanh gồm môi trường thương mại, tài chính – tiền tệ, đầu tư. • Nghiên cứu điều kiện kinh doanh thì môi trường kinh doanh phân chia thành môi trường trong nước, môi trường quốc tế. v2.0015103216 9
2.2. CÁC YẾU TỐ CỦA MÔI TRƯỜNG KINH DOANH QUỐC TẾ 2.2.1. Môi trường chính 2.2.2. Môi trường trị – luật pháp quốc tế thương mại quốc tế 2.2.3. Môi trường 2.2.4. Môi trường đầu tư trực tiếp văn hoá quốc tế 2.2.5. Môi trường tài chính – tiền tệ quốc tế v2.0015103216 10
2.2.1. MÔI TRƯỜNG CHÍNH TRỊ – LUẬT PHÁP QUỐC TẾ • Môi trường chính trị – luật pháp bao gồm thể chế chính trị, sự ổn định của chính phủ, hệ thống các văn bản pháp quy, chính sách, các đạo luật, bộ luật và các quy định, hướng dẫn thi hành của từng quốc gia. • Các doanh nghiệp khi tham gia kinh doanh vào một khu vực thị trường mới, họ thường tập trung nghiên cứu kỹ lưỡng hệ thống luật pháp và các chính sách của quốc gia đó để xây dựng kế hoạch kinh doanh thích hợp. v2.0015103216 11
2.2.1. MÔI TRƯỜNG CHÍNH TRỊ – LUẬT PHÁP QUỐC TẾ (tiếp theo) Như vậy: • Môi trường chính trị và luật pháp tạo nên một khung khác biệt trong môi trường và điều kiện kinh doanh ở mỗi quốc gia. • Môi trường chính trị – luật pháp của các quốc gia phản ánh khả năng phát triển của quốc gia đó cả đối nội và đối ngoại.  Đường lối, định hướng của Đảng cầm quyền ảnh hưởng quyết định đến xu hướng đối nội, đối ngoại và chiến lược phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc gia.  Sự tác động của môi trường chính trị – luật pháp ảnh hưởng vĩ mô đến môi trường hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Ảnh hưởng của môi trường chính trị đến hoạt động kinh doanh quốc tế: • Tính ổn định về chính trị là nhân tố thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động trong môi trường nước ngoài. • Có sự ổn định về chính trị sẽ có điều kiện để ổn định và phát triển kinh tế, lành mạnh hoá xã hội. v2.0015103216 12
2.2.1. MÔI TRƯỜNG CHÍNH TRỊ – LUẬT PHÁP QUỐC TẾ (tiếp theo) Những yếu tố thuộc môi trường pháp lý tác động đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp: • Một là, các luật lệ và quy định của các quốc gia bao gồm cả luật pháp của chính nước mà tại đó nhà kinh doanh hoạt động (luật quốc gia) và luật pháp của các nước, nơi hoạt động kinh doanh được tiến hành. • Hai là, luật tư pháp quốc tế, luật công pháp quốc tế, kể cả các điều ước quốc tế và các tập quán thương mại. • Ba là, các tổ chức kinh tế quốc tế ban hành các quy định hướng dẫn đối với các quốc gia thành viên khi thực hiện các hoạt động hợp tác, liên kết kinh tế hoặc yêu cầu sự giúp đỡ của tổ chức đó trong việc phát triển kinh tế xã hội. Những tác động chủ yếu của luật đối với hoạt động của doanh nghiệp: • Các quy định về giao dịch: hợp đồng, sự bảo vệ các bằng phát minh, sáng chế, phát minh, luật bảo hộ nhãn hiệu thương mại (mẫu mã, kiểu dáng sản phẩm,...), bí quyết công nghệ, quyền tác giả, các tiêu chuẩn kế toán. • Môi trường luật pháp chung. • Luật thành lập doanh nghiệp, các ngành, các lĩnh vực kinh doanh. • Luật lao động; luật chống độc quyền và các hiệp hội kinh doanh; chính sách giá cả; luật thuế, lợi nhuận... v2.0015103216 13
2.2.1. MÔI TRƯỜNG CHÍNH TRỊ – LUẬT PHÁP QUỐC TẾ (tiếp theo) Nội dung chính của luật pháp trong kinh doanh quốc tế Pháp luật điều chỉnh quan hệ thương mại quốc tế Pháp luật về đầu tư nước ngoài Pháp luật trong kinh doanh dịch vụ quốc tế Giải quyết tranh chấp trong kinh tế quốc tế v2.0015103216 14
2.2.1. MÔI TRƯỜNG CHÍNH TRỊ – LUẬT PHÁP QUỐC TẾ (tiếp theo) Pháp luật điều chỉnh quan hệ thương mại quốc tế • Các hình thức pháp lý điều chỉnh hoạt động thương mại quốc tế:  Hợp tác đa phương;  Hợp tác song phương. • Cơ phế pháp lý điều chỉnh thương mại hàng hoá:  Các trở ngại (hàng rào) thuế quan;  Các trở ngại (hàng rào) phi thuế quan;  Các trở ngại chính trị – pháp lý. Pháp luật về đầu tư nước ngoài Nguyên tắc không phân biệt đối xử có hai mức độ khác nhau: • Không phân biệt đối xử giữa các nhà đầu tư nước ngoài trên cơ sở quốc tịch (quy chế đãi ngộ tối huệ quốc); • Không phân biệt đối xử giữa nhà đầu tư nước ngoài và công dân sở tại (quy chế đãi ngộ quốc dân) rất nhiều hiệp định đầu tư song phương, luật đầu tư nước ngoài của nhiều nước và văn kiện đa phương quy định thực hiện chế độ đãi ngộ quốc dân đối với đầu tư nước ngoài. v2.0015103216 15
2.2.1. MÔI TRƯỜNG CHÍNH TRỊ – LUẬT PHÁP QUỐC TẾ (tiếp theo) Pháp luật trong kinh doanh dịch vụ quốc tế • Điều chỉnh pháp lý đối với hoạt động tài chính quốc tế: Các hoạt động kinh doanh tiền tệ quốc tế (kinh doanh ngoại hối) ngoài việc phải tuân thủ những quy định của mỗi quốc gia, còn phải tuân theo những thông lệ và tập quán quốc tế. • Điều chỉnh pháp lý liên quan đến chuyển giao công nghệ. • Điều chỉnh pháp lý đối với vận tải và bảo hiểm hàng hoá quốc tế:  Đối với kinh doanh vận tải quốc tế;  Đối với kinh doanh bảo hiểm quốc tế. • Các nguyên tắc cơ bản:  Hoà giải phải dựa trên tự do ý chí của các bên tranh chấp;  Hòa giải chủ yếu theo nguyên tắc "khách quan, công bằng, hợp lý", tôn trọng tập quán thương mại trong nước và quốc tế;  Hòa giải sẽ lập tức chấm dứt nếu hai bên không đạt được thỏa thuận hoặc nếu một trong hai bên không muốn tiếp tục hòa giải;  Bảo toàn bí mật những tài liệu, chứng từ, ý kiến của các bên và của hòa giải viên trong quá trình hoà giải; • Cách thức giải quyết tranh chấp trong kinh doanh quốc tế:  Thương lượng trực tiếp giữa các bên tranh chấp;  Hoà giải các tranh chấp thương mại quốc tế;  Giải quyết tranh chấp theo thủ tục trọng tài. 16 v2.0015103216
2.2.2. MÔI TRƯỜNG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ • Thương mại quốc tế  Là sự trao đổi hàng hoá, dịch vụ giữa các doanh nghiệp của các quốc gia thông qua hành vi mua, bán.  Các doanh nghiệp kinh doanh thương mại quốc tế phải hoạt động trong môi trường có tính quốc tế và phải thường xuyên đối phó với những tác động của môi trường này. • Vai trò của kinh doanh thương mại quốc tế:  Đối với doanh nghiệp: Tăng hiệu quả sản xuất, kinh doanh, mở rộng quy mô và đa dạng hoá các hoạt động kinh doanh…  Đối với nền kinh tế quốc dân: Sử dụng tốt hơn nguồn vốn lao động và tài nguyên của đất nước, tăng giá trị ngày công lao động, tăng thu nhập quốc dân, tăng hiệu quả sản xuất, tạo vốn và kỹ thuật, kích thích sự phát triển của lực lượng sản xuất, mở rộng các quan hệ kinh tế đối ngoại. v2.0015103216 17
2.2.2. MÔI TRƯỜNG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ (tiếp theo) Các lý thuyết thương mại quốc tế • Lý thuyết Trọng thương; • Lợi thế tuyệt đối (Adam Smith); • Lý thuyết lợi thế so sánh (Ricardo). Ví dụ: Hãy tính lợi thế so sánh của Việt Nam và Nhật Bản. Sản phẩm Việt Nam Nhật Bản Vải (m/giờ) 3 5 Máy tính (chiếc/giờ) 1 3 v2.0015103216 18
2.2.2. MÔI TRƯỜNG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ (tiếp theo) Chiến lược phát triển sản phẩm sơ chế Chiến lược phát Chiến lược sản xuất triển ngoại thương thay thế nhập khẩu Chiến lược sản xuất hướng về xuất khẩu v2.0015103216 19
2.2.2. MÔI TRƯỜNG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ (tiếp theo) Chính sách thương mại quốc tế: • Chính sách khuyến khích xuất khẩu:  Xây dựng các mặt hàng xuất khẩu chủ lực;  Gia công xuất khẩu;  Đầu tư cho xuất khẩu. • Chính sách và công cụ quản lý nhập khẩu:  Thuế nhập khẩu;  Hạn ngạch nhập khẩu. v2.0015103216 20