Bài giảng Rối loạn điều hòa thân nhiệt – ThS. BS. Quách Thanh Lâm

Chia sẻ: Nguyễn Thị Ngọc Lựu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST

Báo xấu

354
lượt xem 78
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Rối loạn điều hòa thân nhiệt giải thích cơ chế giảm thân nhiệt do bệnh lý và giảm thân nhiệt do tiếp xúc môi trường có nhiệt độ thấp; trình bày cơ chế tăng thân nhiệt, trình bày các yếu tố gây sốt và cơ chế tác động; trình bày nguồn gốc, cơ chế, cấu trúc của chất gây sốt nội sinh, trình bày cơ chế phát sốt, trình bày cơ chế sốt do thuốc, ý nghĩa sinh học của sốt.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Rối loạn điều hòa thân nhiệt – ThS. BS. Quách Thanh Lâm

ROÁI LOAÏN ÑIEÀU HOØA THAÂN NHIEÄT Ths.BS. Quaùch Thanh Laâm BM. Mieãn Dòch - Sinh Lyù Beänh Khoa Y, ÑH Y Döôïc TP HCM
MUÏC TIEÂU 1. Giaûi thích cô cheá giaûm thaân nhieät do beänh lyù vaø giaûm thaân nhieät do tieáp xuùc moâi tröôøng coù nhieät ñoä thaáp 2. Trình baøy cô cheá taêng thaân nhieät khi TTÑN bình thöôøng 3. Keå ñöôïc caùc yeáu toá gaây soát vaø cô cheá taùc ñoäng 4. Trình baøy nguoàn goác, caáu truùc, cô cheá taùc ñoäng cuûa chaát gaây soát noäi sinh 5. Trình baøy cô cheá phaùt soát 6. Trình baøy cô cheá soát do thuoác 7. Neâu yù nghóa sinh hoïc cuûa soát
CAÂN BAÈNG THAÂN NHIEÄT  Loaøi bieán nhieät: loaøi caù, loaøi löôõng theâ.  Loaøi ñoàng nhieät: höõu nhuû, loaøi ngöôøi.  Thaân nhieät: 36o1-37o2  Thaêng baèng giöõa sinh nhieät vaø thaûi nhieät  Trung taâm ñieàu nhieät
Truyeàn nhieät (daãn nhieät vaø Chuyeån hoùa ñoái löu) Co cô Böùc xaï nhieät Thyroxine Boác hôi Glucocorticoide Co hoaëc daõn 37OC Catecholamine maïch ngoaïi vi Nhieät ñoä THAÛI NHIEÄT SiNH NHIEÄT Trung taâm ñieàu nhieät
Trung taâm ñieàu hoøa thaân nhieät Ñieåm ñieàu nhieät (set point) Vuøng tröôùc nhaõn cuûa vuøng tröôùc hypothalamus Neuron nhaïy caûm vôùi noùng (warm-sensitive neuron) Neuron nhaïy caûm vôùi laïnh (cold-sensitive neuron) Neuron trung gian (intergative neuron)
ROÁI LOAÏN THAÂN NHIEÄT Tình traïng giaûm thaân nhieät Tình traïng taêng thaân nhieät  Nhieãm noùng  Soát
GIAÛM THAÂN NHIEÄT Giaûm sinh nhieät hoaëc do taêng thaûi nhieät Trung taâm ñieàu nhieät vaãn hoaït ñoäng bình thöôøng  coù phaûn xaï ñieàu nhieät Giaûm thaân nhieät sinh lyù Giaûm thaân nhieät beänh lyù Giaûm thaân nhieät do tieáp xuùc vôùi moâi tröôøng laïnh Haï thaân nhieät nhaân taïo
Giaûm thaân nhieät do tieáp xuùc vôùi laïnh Phaûn xaï ñieàu nhieät: Heä giao caûm   adrenaline  co maïch  chuyeån hoùa   ñöôøng huyeát  adrenaline   tuaàn hoaøn   hoâ haáp   tröông löïc cô , run 3405 C saûn nhieät khoù, suy hoâ haáp vaø suy tuaàn hoaøn 300 C suy xuïp, rung nhæ, rung thaát, lieät cô hoâ haáp
TAÊNG THAÂN NHIEÄT  Khi thaân nhieät > 3702 (saùng), 3707 (chieàu)  Do taêng sinh nhieät hoaëc giaûm thaûi nhieät Nhieãm noùng: TTÑN bình thöôøng Soát: TTÑN bò roái loaïn, set point thay ñoåi
Nhieãm noùng (heat stroke)  Khi moâi tröôøng coù nhieät ñoä cao, aåm ñoä cao  Trung taâm ñieàu nhieät bình thöôøng  Taêng thaûi nhieät
Shock do maát nöôùc & Kích ñoäng ñieän giaûi Co giaät Xuaát huyeát khu truù 41-42,5O C Nhieãm toan Toån thöông chuû moâ Hoân meâ
SOÁT  Tình traïng taêng thaân nhieät  Roái loaïn trung taâm ñieàu nhieät  Döôùi taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá coù haïi, thöôøng laø nhieãm khuaån.
Lòch söû Menkin (1943)  Pyrexin: soát/ thoû Coù hieän töôïng dung naïp ~ Endotoxin Beeson (1948)  Chaát gaây soát töø BC ña nhaân trung tính
 1978 Loaøi boø saùt cuõng coù soát Thích nghi neân toàn taïi trong tieán hoùa chuûng loaïi  1989 EP/ IL1 (Endogenous pyrogen/ Interleukin-1)  Ngaøy nay Pyrogenic cytokines
Caùc yeáu toá gaây soát Chaát gaây soát ngoaïi sinh (exogenous pyrogen) Chaát gaây soát noäi sinh (endogenous pyrogen)
Vi khuaån gam(+) vaø Exotoxin Vi khuaån gam(-) vaø Endotoxin Virus Yeáu toá gaây soát Vi naám Steroids (ethiocholanolone) Chaát töø oå vieâm, oå hoaïi töû. Teá baøo thöïc baøo KN-KT KN (quaù maãn chaäm) (Atkin) Thuoác Chaát gaây soát noäi sinh Teá baøo aùc tính (Bordel, 1974) (histiocyte, myelocyte tumor cells, Hodgkin) TTÑN
Chaát gaây soát noäi sinh (EP: Endogenous Pyrogen) 1977 EP: protein PM: 13K-15 KDa 35ng → 0,60 C Dinarello (1977) MD phoùng xaï → EP/ ngöôøi soát 1989: EP/ IL1 IL1-α vaø IL1-β PM: 17,5 kDa coù cuøng thuï theå IL1-Ra (IL-1receptor antagonist): khoùa söï gaén IL-1 leân thuï theå
Pyrogenic cytokines (11chaát) Cachectin (TNF-) Lymphotoxin (TNF-) Taùc ñoäng leân TTÑN Interleukin1- (IL-1) Taùc ñoäng sinh hoïc Interleukin1- (IL-1) Interferon (IFN-, , ) Interleukin 6 (IL-6) Macrophage inflamatory protein MIF1, MIF1 IL-8 Ña soá coù nguoàn goác töø macrophage
Taùc ñoäng sinh hoïc cuûa chaát gaây soát noäi sinh (1) EP/ IL-1 ñoùng vai troø quan troïng trong ÑÖMD  ÑÖMD teá baøo: EP/IL-1→ TH → Interleukin-2 (IL-2) → kích thích taêng sinh tb T, toái öu khi coù soát.  ÑÖMD dòch theå: EP/IL-1→ kích thích taêng sinh tb B, taêng toång hôïp KT  Boå theå: EP/IL-1 giuùp taêng toång hôïp boå theå