Bài giảng Triết học Mác - Lênin (học phần 2)

Chia sẻ: Sdgvfcxg Sdgvfcxg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:199

Thêm vào BST

Báo xấu

289
lượt xem 60
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung cơ bản của bài giảng Học thuyết kinh tế của chủ nghĩa Mác - Lênin về phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa nhằm trình bày về học thuyết giá trị, học thuyết giá trị thặng dư, học thuyết kinh tế về chủ nghĩa tư bản độc quyền và chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Triết học Mác - Lênin (học phần 2)

MÔN HỌC NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CƠ CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN MÁC- HỌC PHẦN I (Phần thứ nhất) THẾ GIỚI QUAN, PHƯƠNG PHÁP LUẬN PHƯƠNG TRIET HỌC CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN
HỌC PHẦN II
NỘI DUNG CHƯƠNG IV : HỌC THUYẾ HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ CHƯƠNG V : HỌC THUYẾ HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ THẶ THẶNG DƯ CHƯƠNG VI : HỌC THUYẾ HỌC THUYẾT KINH TẾ VỀ CNTB TẾ ĐỘC QUYỀ ĐỘC QUYỀN VÀ CNTB- ĐQ NHÀ NƯỚC CNTB- ƯỚC
CHƯƠNG CHƯƠNG IV Học thuyết giá trị
Học thuyết giá trị (học thuyết giá trị- lao động) trị- ộng) là xuất phát điểm trong toàn bộ lý luận KT của C.Mác - Dựa trên lý luận nền tảng là học thuyết giá trị, C.Mác đã xây dựng nên học thuyết giá trị thặng dư - hòn đá tảng trong toàn bộ lý luận kt của ông.
NỘI DUNG I - ĐIỀU KIỆN RA ĐỜI, ĐẶC TRƯNG VÀ ƯU THẾ CỦA SX - HH II- HÀNG HÓA III- TIỀN TỆ IV- QUY LUẬT GIÁ TRỊ V– QUY LUẬT CẠNH TRANH VÀ CUNG CẦU
I- ĐIỀU KIỆN RA ĐỜI, ĐẶC TRƯNG VÀ ƯU THẾ CỦA SẢN XUẤT HÀNG HÓA 1- Điều kiện ra đời và tồn tại của sản xuất hàng hóa a – Phân công lao động xã hội b - Sù t¸ch biÖt t¬ng ®èi vÒ mÆt kt giữa nhng ngêi sx. 2- Đặc trưng và ưu thế của sản xuất hàng hóa
Trong lịch sử xh loài người, có 2 cung cách sx Sả n xuât tự câp tư túc : Lµ kiÓu tæ chøc kinh tÕ mµ ë ®ã s¶n phÈm do lao ®éng t¹o ra là nh»m ®Ó tho¶ m·n trùc tiÕp nhu cÇu cña ngêi s¶n xuÊt. Sản xuât hàng hóa : Lµ kiÓu tæ chøc kt mµ ë ®ã sf- sx ra kh«ng ph¶i ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña ngêi sx ra nã, mµ nh»m ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi kh¸c,cña xh th«ng qua trao ®æi mua b¸n trªn thÞ trêng.
So sánh kinh tế tự nhiên và kinh tế hàng hóa Kinh tế tự nhiên Kinh tế hàng hóa - LLSX ở trinh độ thấp, do đó - Trinh độ của LLSX phát SX của con người lệ thuộc triển đến một mức độ nhất chặt chẽ vào tự nhiên định, SX bớt lệ thuộc tự nhiên - Số lượng SP chỉ đủ cung ứng - Số lượng SP vượt ra khỏi nhu cho nhu cầu của một nhóm cầu của người SX  nảy sinh nhỏ các cá nhân (SX tự cung quan hệ trao đổi SP, mua bán tự cấp, tự sản tự tiêu) sản phẩm - Ngành SX chính: Săn bắn, - Ngành SX chính: Thủ công hái lượm, nông nghiệp SX nghiệp,công nghiệp, nông nhỏ… nghiệp SX lớn, dịch vụ…
1- Điều kiện ra đời và tồn tại của sản xuất hàng hóa Thứ nhât : Phân công lao động xã hội -Khái niệm: Ph©n c«ng lđ- xh lµ sù ph©n chia lđ-xh ra thµnh c¸c ngµnh, nghÒ kh¸c nhau, linh vùc sx kh¸c nhau... - Phân công lao động xã hội là cơ sở của sản xuất và trao đổi: *Do phân công lao động --> mỗi người chỉ sản xuất 1 hoặc vài sp. * Nhu cầu của ®êi sèng lại cần nhiều thứ --> mâu thuẫn --> vừa thừa vừa thiếu --> trao đổi sản phẩm cho nhau.
* Các loại phân công lao động xã hôi : +Phân công chung : hình thành ngành kt lớn + Phân công đặc thù: ngành lớn chia thành ngành nhỏ + Phân công lđ cá biệt: là phân công trong nội bộ công xưởng (không được coi là cơ sở của sx hàng hóa). - Phân công lđ-xh là cơ sở, là tiền đề của sx và trao đổi hh, phân công lđ- xh càng phát triển thì sx và trao đổi ngày càng mở rộng.
Mác chỉ rõ: Không có sự phân công này, thì không có sx- hh, tuy rằng này, sx- ngư ngược lại thi sx- hh không phải là đk cần thiết cho sự phân sx- công xh. (V.I.Lênin: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005, t.27.tr.402) 2005, t.27.tr.402) Tuy nhiên, pc- lđ- xh chỉ mới là đk cần nhưng chưa pc- lđ- như chư đủ. Ngoài sự pc-lđ-xh ra, cần phải có một đk nữa thì sx pc-lđ- mới trở thành sx- hh được. sx- được.
Thứ hai - Sù t¸ch biÖt t¬ng ®èi vÒ mÆt kt giữa nhng ngêi sx. - Sù t¸ch biÖt nµy do c¸c quan hÖ së h̃u kh¸c nhau vÒ TLSX, mµ khëi thuû lµ chÕ ®é t h̃u nhá vÒ TLSX. Chế ®é t hữu: . Làm cho lđ của ngêi sx-hh mang tính chất lđ tư nhân, . Lµm cho qu¸ trình sx vµ t¸i sx mang tính độc lËp vª̀ kt, . SP lµm ra thuộc quyền sh cña hä. C. M¸c viÕt: "ChØ cã s¶n phÈm cña nh̃ ng l® t nh©n ®éc lËp vµ kh«ng phô nhng thuéc vµo nhau míi ®èi diÖn víi nhau nh lµ nhng hµng hãa. (V. I.Lªnin: Toµn tËp, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2005, t.27.tr.489) 2005, t.27.tr.489) - Sự tách biệt về kt làm cho trao đổi mang hình thức là trao đổi hh.
Phân công Các chủ LĐ XH Thể SX Phụ thuộc Trao đổi sp Sản xuất Giữa các Hàng hóa Chủ thể Ra đời Tách biệt Độc lập Về KT Về KT Giữa các Giữa các Chủ thể sx Chủ thể sx Kết luận: Muốn có sx-hh phải có đủ 2 đk trên…. Vậy, sx-hh đã tồn tại trong nhiều chế độ xh . Bắt đầu là sx-hh giản đơn… Giống nhau? . SX-hh-pt rất nhanh trong xh-tb … ---> . SX-hh tiếp tục pt trong cnxh… Khác nhau ? Vậy,sx-hh có từ bao giờ ? Phát triển như thế nào? Khi nào không còn sx-hh nữa?
2- Đặc trưng và ưu thế của sản xuất hh Sản xuất hh khác với sx tự cấp tự túc: - Do sự phát triển của pc-lđ- xh làm cho sx được chuyên pc-lđ- được môn hoá ngày càng cao, thị trường ngày càng mở rộng, mối trư liên hệ giữa các ngành, các vùng ngày càng chặt chẽ. - Sự phát triển của sx- hh đã xoá bỏ tính bảo thủ, trì trệ sx- của nền kt, đẩy nhanh quá trình xh hoá sx.
•Đặc trưng và ưu thế của sản xuất hàng hóa - Thứ nhất: Sx-hh --> nhằm mục đích để bán, để cho người khác td. Sx- --> Sù gia t¨ng kh«ng h¹n chÕ nhu cÇu cña thÞ trêng lµ mét ®éng t¨ h¹ lùc m¹nh mÏ thóc ®Èy sx-pt. khai thác được những lợi thế về tự nhiên,xh, sx- kỹ thuật của từng người, từng cơ sở cũng như từng vùng,từng địa phương. - Thứ hai: Sx-hh --> C¹nh tranh ®· thóc ®Èy llsx-pt m ¹nh mÏ . Tạo đk Sx- --> llsx- m¹ thuận lợi cho việc ứng dụng những tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sx, buộc tiế bộ sx, những người sx -hh phải luôn năng động,nhạy bén ...,từ đó thúc đẩy sx-pt. sx- động, ..., sx- - Thứ ba: SX-HH --> víi tÝnh chÊt "më : Làm cho giao lưu kinh tế, ba: SX- --> văn hóa giữa các địa phương,các ngành ngày càng phát triển. - Thứ tư: SX-HH --> Xóa bỏ tính bảo thủ trì trệ của kt tự nhiên,tạ o động lực… SX- --> tự nhiên,tạo độ lự -Thứ năm: Mục đích sx -hh là lợi nhuận, tạo đk làm giàu và làm giàu trong nền sx- sx- sx-hh là làm giàu không giới han ? Kết luận: luậ
* Những khuyết tật của sx- hh sx-  Buôn lậu  Trốn thuế  Đầu cơ tích trữ,  Gian lận thương mại…. Vậy: có loại trừ được các khuyết tật này không? Vấn đề đặt ra: sx-hh ở nước ta đã thực sự phát huy sx- được những ưu thế và hạn chế được các khuyết tật chưa? Phải làm gì để pt-kt-hh ở nước ta hiện nay? pt-kt-
II- II - HÀNG HÓA Khi n/c ptsx- tbcn, Mác bắt đầu bằng sự phân tích hàng hoá. ptsx- Điều này bắt nguồn từ các lý do sau: Thứ nhất : hàng hóa là hinh thái biểu hiện phổ biến nhất của của cải trong xh tư bản. Mác viết: "Trong những xh do ptsx-tbcn chi phối, thi của cải xh biểu hiện ra là một đống khổng lồ nhưng hh chồng chất lại". (V I.Lênin: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005, t.27.tr.472) . Lênin: Nxb. 2005, 27.tr.472)
Thứ hai :Hàng hóa là hình thái nguyên tố của của cải, là tế bào kt trong Hàng hóa hình đó chứa đựng mọi mầm mống mâu thuẫn của ptsx-tbcn ptsx- Thứ ba : Phân tích hh nghĩa là phân tích giá trị - phân tích cái cơ sở cơ của tất cả các phạm trù CTKT học của PTSX- TBCN. PTSX-
II- HÀNG HÓA 1- Hàng hóa và hai thuộc tính của hàng hóa a – Khái niệm về hàng hóa b – Hai thuộc tính của hàng hóa C – Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hh 2- Tính hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa a – Lao động cụ thể b – Lao động trừu tượng c – Ý nghĩa n/c… 3-Lượng giá trị hh-nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị hh a – Thước đo lượng giá trị của hàng hóa b – Các nhân tố ảnh hưởng tới lượng giá trị hh c – Cấu thành lượng giá trị hàng hóa