Cảm nhận về đẹp tâm hồn và nhân cách của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Đề bài: Cảm nhận về đẹp tâm hồn và nhân cách của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu  <br /> Trác<br /> Bài làm:<br /> Thượng kinh kí sự của Lê Hữu Trác là tác phẩm đặc sắc, đánh dấu sự phát triển mới của  <br /> thể loại kí Việt Nam thời trung đại. Với tác phẩm này, tác giả đã ghi lại những cảm nhận <br /> của bản thân trước hiện thực về cảnh vật và con người mà mình tận mắt chứng kiến từ <br /> lúc nhận được lệnh triệu về kinh đô chữa bệnh cho thế tử Cán đến lúc xong việc, về tới  <br /> nhà ở Hương Sơn. Và có thể nói, đoạn trích "Vào phủ chúa Trịnh" là một trong số những  <br /> đoạn trích tiêu biểu của tác phẩm, vẽ  lại một cách chân thực cuộc sống nơi phủ  chúa. <br /> Đặc biệt, qua đoạn trích còn giúp chúng ta thấy rõ vẻ đẹp tâm hồn và nhân cách của Hải <br /> Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.<br /> Trước hết, Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác hiện lên là một con người coi thường danh <br /> lợi. Bước vào khung cảnh lộng lẫy, nguy nga, tráng lệ  và nghiêm trang, cung kính nơi  <br /> chốn phủ  chúa với những gác tía, "Đại đường", "Quyển bồng" Lê Hữu Trác đã bộc lộ <br /> cảm xúc của mình một cách trực tiếp. "Mình vốn con quan, sinh trưởng ở chốn phồn hoa,  <br /> chỗ  nào trong cấm thành mình cũng đã từng biết. Chỉ  có những việc trong phủ  chúa là <br /> mình chỉ mới nghe nói thôi. Bước chân đến nơi này mới hay cảnh giàu sang của vua chúa <br /> thực khác hẳn người thường." Với những câu văn đã dẫn ở trên có thể thấy được thái độ <br /> ngỡ ngàng, bất ngờ của tác giả trước khung cảnh nơi phủ chúa. Tuy nhiên, ẩn sau cái thái <br /> độ ngỡ ngàng ấy, ông cũng gián tiếp lên tiếng phê phán cuộc sống xa hoa, hưởng lạc nơi <br /> phủ  chúa. Thái độ  phê phán  ấy của ông thể  hiện qua cách ông miêu tả  quang cảnh nơi <br /> phủ  chúa một cách chi tiết, tỉ  mỉ, từ  ngoài vào trong, từ  xa đến gần, dường như  ông đã  <br /> dẫn người đọc đi chiêm ngưỡng hết mọi nơi trong phủ chúa và để rồi cuối cùng ông khép <br /> lại bằng một bài thơ  miêu tả  cảnh phủ chúa nhưng xét đến cùng chính là tiếng lòng của  <br /> ông:<br /> Quê mùa cung cấm chưa quen<br /> Khác chi ngư phủ đào nguyên thuở nào!<br /> Đồng thời, thái độ phê phán cảnh sống xa hoa nơi phủ chúa còn được thể hiện qua giọng  <br /> điệu mỉa mai, giễu cợt khi ông nói về  những đồ  dùng trong phủ  chúa lúc được mời ăn <br /> cơm: "Mâm vàng chén bạc, đồ ăn toàn là của ngon vật lạ, tôi bấy giờ mới biết cái phong <br /> vị của nhà đại gia". Như vậy, xét đến cùng, ẩn sau cách miêu tả tỉ mỉ  quang cảnh xa hoa  <br /> nơi phủ  chúa và thái độ  mỉa mai trong cách ghi chép, miêu tả  chính là một Hải Thượng  <br /> Lãn Ông coi thường danh lợi, tiền bạc, không đồng tình với cuộc sống xa hoa nhưng thiếu <br /> khí trời nơi chốn phủ chúa.<br /> Không dừng lại  ở đó, Lê Hữu Trác còn là một thầy thuốc tài giỏi, có kinh nghiệm trong <br /> nghề, giàu lương tâm, đức độ và luôn giữ cho mình một lối sống, một cốt cách thanh cao. <br /> Có thể nói, trước khi chữa bệnh cho thế tử  Cán trong nội tâm Lê Hữu Trác có sự  giằng  <br /> co, mâu thuẫn giữa một bên là ông hiểu căn bệnh, biết cách chữa trị  nhưng sợ  chữa có  <br /> hiệu quả ngay sẽ được chúa tin dùng, bị công danh trói buộc, không được về với núi rừng  <br /> ẩn dật với một bên là muốn chữa cầm chừng nhưng lại sợ trái với lương tâm, y đức, sợ <br /> phụ lòng cha ông. Nhưng để rồi, đến cuối cùng, tấm lòng, lương y của người thầy thuốc  <br /> cùng với việc ông luôn lấy việc nối tiếp lòng trung thành của cha ông làm tôn chỉ, làm lẽ <br /> sống đã chiến thắng tất cả  mọi suy tư, trăn trở, mâu thuẫn trong ông, để  rồi cuối cùng  <br /> ông đưa ra phương pháp, cách thức chữa trị  bệnh cho thế  tử ­ căn bệnh mà nhiều thầy  <br /> thuốc đã không tìm ra cách chữa trị. Tuy nhiên, việc Lê Hữu Trác sợ  chữa có hiệu quả <br /> ngay sẽ  được chúa tin dùng, bị công danh trói buộc, không được về  với núi rừng  ẩn dật <br /> xét đến cùng là sự biểu hiện cho lòng yêu thích cuộc sống tự do, thanh đạm nơi quê nhà,  <br /> không vướng bận vinh hoa phú quý của ông. Thêm vào đó, tài năng, kinh nghiệm trong <br /> nghề  thầy thuốc của ông không chỉ  được thể  hiện trực tiếp  ở  việc chữa khỏi bệnh cho  <br /> thế tử Cán mà còn ở lời nhận xét của Quan chánh đường "Phương thuốc và lập luận của <br /> cụ khác chúng ta nhiều."<br /> Tóm lại, qua đoạn trích Vào phủ  chúa Trịnh giúp chúng ta thấy được rằng Hải Thượng  <br /> Lãn Ông Lê Hữu Trác bên cạnh là một thầy thuốc giỏi, giàu kinh nghiệm còn là một <br /> người giàu y đức, có tâm hồn và nhân cách cao đẹp ­ coi thường tiền bạc, vinh hoa, yêu  <br /> thích cuộc sống tự do, thanh đạm. Vẻ đẹp tâm hồn và nhân cách cao đẹp của ông là tấm <br /> gương sáng cho lớp lớp thế hệ sau ngưỡng mộ và học tập, noi theo.<br /> Bài Mẫu Số 2:<br /> Nhắc đến Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là nhắc đến một nhà y giàu y đức, ông cũng  <br /> là một nhà thơ, nhà văn lỗi lạc. Trong suốt cuộc đời, ông đã để  lại vô vàn những tác  <br /> phẩm, những cống hiến to lớn cho đất nước, và một trong số  đó phải kể  đến là cuốn <br /> “Thượng kinh kí sự” được viết năm 1782, là thành quả của chuyến đi đến kinh đô Thăng <br /> Long chữa bệnh cho thế tử Trịnh Cán. Qua đoạn trích “Vào phủ chúa Trịnh”, ta thấy được <br /> cuộc sống xa hoa của bọn chúa phong kiến và nổi bật hơn hết là tâm hồn, nhân cách sáng  <br /> ngời của một nhà y có tâm đức không ham tiền tài danh vọng.<br /> Đoạn trích “Vào phủ  chúa Trịnh” đã ghi lại chân thực toàn bộ  những điều mà ông chính  <br /> mắt thấy, tai nghe. Khi được tận mắt chứng kiến mọi thứ trong phủ chúa, ông lại không  <br /> khỏi sững sờ, kinh ngạc bởi các vẻ quyền quý, cao sang. Mọi thứ còn hơn cả lời đồn mà <br /> ông đã nghe được ở bên ngoài.<br /> Mở đầu tác phẩm ông đã lấy ngòi bút của mình để phác lại bức tranh rực rỡ ở phủ chúa. <br /> Từ  ngoài vào trong không biết bao nhiêu kẻ  hầu người hạ, những hàng cây um tùm nối  <br /> đuôi nhau tít tắp, rồi có chỗ  lại có những hòn đá hình thù kì lạ, nơi có những chiếc cột  <br /> được dát vàng. Nghe tác giả kể mà ta như đi lạc vào một thế giới cổ tích nào đó, một thế <br /> giới sặc sỡ sắc màu và uy quyền không tưởng. Nhà y được đưa vào trong phủ  bằng cửa  <br /> sau, đi hết hành lang này đến hành lang kia rồi lại qua cửa lớn cửa nhỏ, bắt gặp những  <br /> cung điện đài các nguy nga đến ngộp thở, đứng trước khung cảnh kiêu sa thế  khiến cho  <br /> ông trầm trồ nhưng cũng chỉ ngẩng đầu lên liếc vài cái rồi lại cúi gằm xuống đất. Dường  <br /> như ngay từ khi bước chân vào trong phủ ông đã nhận ra đây không phải là thế giới dành  <br /> cho mình, đó là cuộc sống đối nghịch với thực tại của hàng nghìn hàng vạn con người  <br /> ngoài kia đang đầu sấp mặt tối chỉ mong có đủ cơm ăn, áo mặc. Có lẽ ông nhận ra đây là  <br /> cái cao sang bất nhân, bất nghĩa có được bằng cách bóc lột, tước đoạt công sức của người  <br /> khác.<br /> Và con người nhân đức ấy cũng ngạc nhiên bởi cung cách sinh hoạt của phủ chúa. Trong  <br /> phủ người hầu kẻ hạ tấp nập, lại thêm bữa ăn đầy sơn hào hải vị, của ngon vật lạ ở trên <br /> đời khiến ông ấn tượng không sao quên nổi. Đó là khi ông được mời một bữa cơm trong <br /> phủ, dù chỉ là cơm sẻ của quan nhưng với ông nó cũng quá xa xỉ, mâm vàng, chén bạc và <br /> mọi thứ tươm tất đến không tưởng. Đây chẳng còn là thế giới của con người mà là một  <br /> thế giới thần tiên nào đó được tạo ra dành cho chúa trời.<br /> Thật vậy, nhân cách sáng ngời của ông cũng bộc lộ rõ nét khi chuẩn bệnh cho thế tử. Đó  <br /> là một đứa bé tầm năm, sáu tuổi bị mắc một căn bệnh mà nguyên nhân lại rất đơn giản. <br /> Đó là vì không vận động lại được ăn sung mặc sướng lâu ngày dẫn đến hại thân và mang  <br /> bệnh. Sự phục vụ chu đáo của kẻ hầu người hạ khiến cho nó không phải động tay chân, <br /> mắc bệnh lâu ngày mà chưa khỏi khiến sinh khí khô héo, gầy guộc, gân xanh nổi lên khắp <br /> người. Chỉ cần nhìn xơ  qua thôi, nhà y thông thái  ấy cũng đã có thể  chuẩn đoán ra được <br /> bệnh tình của đứa trẻ  mang danh con trời kia nhưng rồi ông lại đắn đo, dằn vặt, đấu <br /> tranh tìm ra cách tốt nhất cho lựa chọn của mình. Và cuối cùng sau bao trăn trở  ông đã  <br /> chọn phương thuốc hòa hoãn để  chữa bệnh cho thế  tử  mặc dù có khả  năng chữa khỏi  <br /> ngay lập tức. Ông trăn trở  vì sợ  tiền tài danh vọng sẽ  cướp mất tự  do, tự tại của cuộc  <br /> đời, sợ chữa bệnh khỏi nhanh quá sẽ bị giữ lại. Qua chi tiết trên, có thể thấy Lê Hữu Trác  <br /> là người không ham mê danh vọng, điều ông coi trọng hơn ca là cái y đức, cái đạo đức lẽ <br /> sống của mình. Không có gì quý giá hơn tự do tự tại của cuộc đời, và ông đã quyết định  <br /> tránh xa nơi thị  phi ganh đua để  sống an nhàn. Ông thà làm lang y bình thường chứ  nhất <br /> định không trở thành con chim quý trong lồng lúc nào cũng phải khom lưng quỳ gối trước  <br /> kẻ lãnh chúa tàn bạo.<br /> Kẻ  có tài luôn là người có tâm. Thật vậy từ  xưa đến nay, đã có biết bao nhân tài chọn  <br /> cách buông bỏ triều chính vì nhận ra được cái bản chất, cái bộ mặt thật sự của triều đình.  <br /> Luật lệ được đặt ra để đàn áp con người nghèo khổ, nó là công cụ để cướp bóc một cách  <br /> hợp pháp. Cả một đất nước rộng lớn bị bao phủ bởi bóng tối đặc kịt, những tiếng khóc,  <br /> tiếng kêu van thảm thiết. Con người cứ chìm trong đau khổ còn bọn thống trị thì cứ nhởn <br /> nhơ hưởng thụ. Một xã hội thối nát và vô nhân đạo làm sao. Thế nhưng sau tất cả ta vẫn  <br /> còn hy vọng, niềm tin vẫn được tiếp nối bởi xã hội vẫn còn những người có tâm có đức <br /> như Lê Hữu Trác, ông là một người có tài, có tâm và mang trong mình nhân cách cao đẹp.<br />  <br />