Đề kiểm tra bài viết số 6 môn Ngữ Văn 10 năm 2016-2017 có đáp án - Trường THPT Lâm Hà

SỞ GD – ĐT LÂM ĐỒNG<br /> TRƯỜNG THPT LÂM HÀ<br /> (Đề chính thức)<br /> <br /> ĐỀ KIỂM TRA ĐỊNH KỲ NĂM HỌC 2016 – 2017<br /> BÀI KIỂM TRA SỐ 6 – Môn Ngữ văn – Lớp 10<br /> Thời gian làm bài: 90 phút<br /> <br /> I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)<br /> Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:<br /> “Từng nghe:<br /> Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân,<br /> Quân điếu phạt trước lo trừ bạo.<br /> Như nước Đại Việt ta từ trước,<br /> Vốn xưng nền văn hiến đã lâu.<br /> Núi sông bờ cõi đã chia,<br /> Phong tục Bắc Nam cũng khác.<br /> Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời gây nền độc lập,<br /> Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương.<br /> Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau,<br /> Song hào kiệt đời nào cũng có.<br /> Vậy nên:<br /> Lưu Cung tham công nên thất bại,<br /> Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong.<br /> Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô,<br /> Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã.<br /> Việc xưa xem xét,<br /> Chứng cớ còn ghi.”<br /> (Trích Đại cáo Bình Ngô, Nguyễn Trãi - Theo Ngữ văn 10, Tập hai,<br /> tr.17- NXB Giáo dục, 2010)<br /> Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể loại gì và lối văn như thế nào? (0,5 điểm)<br /> Câu 2. Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được thể hiện như thế nào trong hai câu:<br /> “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân - Quân điếu phạt trước lo trừ bạo”? (1.0 điểm)<br /> Câu 3. Khi tìm hiểu đoạn trích trên, một học sinh đã viết: “ Đoạn văn bản trên được trích từ<br /> “Đại cáo Bình Ngô” của Nguyễn Trãi. Tác phẩm ra đời vào đầu năm 1428, sau khi dẹp<br /> xong giặc minh, lê Lợi lên ngôi vua, giao cho Nguyễn Trải viết bài cáo để tuyên bố kết thúc<br /> chiến tranh, lập lại hòa bình cho dân nước.”<br /> Trong đoạn trích trên bạn học sinh đã viết không đúng chuẩn tiếng Việt một số chữ.<br /> Em hãy chỉ ra và viết lại cho đúng. (0.5 điểm)<br /> Câu 4. Nêu nội dung chính của đoạn văn bản trên. (1.0 điểm)<br /> <br /> Trang 1<br /> <br /> II. LÀM VĂN (7,0 điểm)<br /> Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước,<br /> Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen.<br /> Ngoài rèm thước chẳng mách tin<br /> Trong rèm, dường đã có đèn biết chăng?<br /> Đèn có biết dường bằng chẳng biết,<br /> Lòng thiếp riêng bi thiết mà thôi.<br /> Buồn rầu nói chẳng nên lời,<br /> Hoa đèn kia với bóng người khá thương.<br /> (Trích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ, Đặng Trần Côn - Đoàn Thị Điểm,<br /> Ngữ Văn 10, Tập hai, tr 87 - NXB Giáo dục, 2010)<br /> Cảm nhận của anh (chị) về đoạn thơ trên. Từ đó cho biết tư tưởng nhân đạo của tác<br /> giả được thể hiện như thế nào qua đoạn thơ.<br />  HẾT <br /> <br /> Trang 2<br /> <br /> SỞ GD – ĐT LÂM ĐỒNG<br /> <br /> HƯỚNG DẪN CHẤM BÀI KIỂM TRA SỐ 6<br /> <br /> TRƯỜNG THPT LÂM HÀ<br /> <br /> NĂM HỌC 2016 – 2017<br /> Môn Ngữ văn – Lớp 10 – Thời gian làm bài: 90 phút<br /> <br /> Phần Câu<br /> <br /> Nội dung<br /> <br /> Điểm<br /> <br /> ĐỌC HIỂU<br /> <br /> 3,0<br /> <br /> Đoạn trích trên được viết theo thể loại gì và lối văn như thế nào?<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> I<br /> 1<br /> <br /> -Thể loại cáo và lối văn biền ngẫu.<br /> Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được thể hiện như thế nào<br /> trong hai câu: “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân - Quân điếu phạt trước lo<br /> trừ bạo”?<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> - Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được thể hiện trong hai câu trên là:<br /> + Yên dân: Là làm cho nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, yên<br /> ổn làm ăn để đất nước ổn định và phát triển.<br /> 2<br /> <br /> + Trừ bạo: tiêu diệt những kẻ bạo tàn đã gây ra những đau khổ cho<br /> nhân dân.<br /> Lưu ý:<br /> -Nếu học sinh chỉ nêu được tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được thể hiện<br /> trong hai câu trên là: Yên dân, trừ bạo (0,5điểm)<br /> - Nếu học sinh nêu được tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được thể hiện trong<br /> hai câu trên là: Yên dân, trừ bạo và có cách diễn đạt hợp lý (0,75 điểm)<br /> - Học sinh trình bày như đáp án ( 1,0điểm)<br /> Khi tìm hiểu đoạn trích trên, một học sinh đã viết: “Đoạn văn<br /> bản trên được trích từ “Đại cáo Bình Ngô” của Nguyễn Trãi. Tác phẩm<br /> ra đời vào đầu năm 1428, sau khi dẹp xong giặc minh, lê Lợi lên ngôi<br /> vua, giao cho Nguyễn Trải viết bài cáo để tuyên bố kết thúc chiến tranh,<br /> lập lại hòa bình cho dân nước.”<br /> <br /> 3<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> Trong đoạn trích trên bạn học sinh đã viết không đúng chuẩn<br /> tiếng Việt một số chữ. Em hãy chỉ ra và viết lại cho đúng.<br /> -Những chữ viết chưa đúng: “Đoạn văn bản trên được trích từ “Đại cáo<br /> Bình Ngô” của Nguyễn Trãi. Tác phẩm ra đời vào đầu năm 1428, sau khi<br /> dẹp xong giặc minh, lê Lợi lên ngôi vua, giao cho Nguyễn Trải viết bài cáo<br /> để tuyên bố kết thúc chiến tranh, lập lại hòa bình cho dân nước.”<br /> - Học sinh viết lại: “Đoạn văn bản trên được trích từ “Đại cáo Bình<br /> Ngô” của Nguyễn Trãi. Tác phẩm ra đời vào đầu năm 1428, sau khi dẹp<br /> Trang 3<br /> <br /> xong giặc Minh, Lê Lợi lên ngôi vua, giao cho Nguyễn Trãi viết bài cáo để<br /> tuyên bố kết thúc chiến tranh, lập lại hòa bình cho dân nước.”<br /> Lưu ý:<br /> -Nếu học sinh chỉ nêu và chỉ ra được 2/3 lỗi (0,25 điểm)<br /> - Nếu học sinh chỉ nêu và chỉ ra được 1/3 lỗi (0,0 điểm)<br /> <br /> 4<br /> <br /> Nội dung: Nêu cao tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân, //<br /> khẳng định nền độc lập dân tộc, quyền tự chủ // và truyền thống lâu đời với<br /> những yếu tố cơ bản về văn hóa, cương vực lãnh thổ, phong tục tập quán //<br /> và sự ý thức về sức mạnh dân tộc.<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> LÀM VĂN<br /> <br /> 7,0<br /> <br /> II<br /> <br /> Cảm nhận của anh (chị) về đoạn thơ trên. Từ đó cho biết tư tưởng<br /> nhân đạo của tác giả được thể hiện như thế nào qua đoạn thơ.<br /> I. Mở bài: Học sinh giới thiệu ngắn gọn về: tác giả, dịch giả và tác phẩm, vị<br /> trí đoạn trích…<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> [ +"Chinh phụ ngâm", nguyên văn chữ Hán do Đặng Trần Côn sáng tác.<br /> Ông sống vào khoảng đầu thế kỉ XVIII, nổi tiếng vì ham học, học giỏi. Ông<br /> có nhiều sáng tác được người đương thời ca tụng, nhất là các bài phú. "<br /> Chinh phụ ngâm" là một trong những tác phẩm đặc sắc nhất của ông.<br /> +Tác phẩm "Chinh phụ ngâm" được nhiều người biết đến và tham gia<br /> dịch thuật nhưng văn bản hay nhất hiện hành được xem là của dịch giả<br /> Đoàn Thị Điểm - một nữ sĩ tài giỏi thông minh.<br /> <br /> + Đoạn trích "Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ" thuộc đoạn thơ từ<br /> câu 193 đến câu 216 trong tác phẩm. Đoạn trích trên viết về nỗi cô đơn lẻ<br /> bóng của người chinh phụ trong thời gian dài người chồng đi đánh trận,<br /> không có tin tức, không rõ ngày trở về.<br /> + Nêu yêu cầu của đề bài và trích dẫn thơ.]<br /> 6,0<br /> <br /> II. Thân bài:<br /> *Học sinh cảm nhận về nội dung, nghệ thuật đoạn trích:<br /> - Về nội dung: Đoạn trích đã khắc họa nỗi cô đơn lẻ bóng của người chinh<br /> phụ với các ý chính sau:<br /> <br /> 4,0<br /> <br /> + Nỗi cô đơn thể hiện qua hành động một mình dạo hiên vắng, buông rèm<br /> xuống quấn rèm lên nhiều lần, mong tin vui mà "ngoài rèm thước chẳng<br /> mách tin".<br /> + Nỗi cô đơn thể hiện qua sự đối bóng giữa nguời chinh phụ và ngọn đèn<br /> khuya, vẫn chỉ là "một mình mình biết, một mình mình hay".<br /> -> Tâm trạng buồn triền miên, tăng thêm nỗi khắc khoải, đợi chờ, hi vọng<br /> Trang 4<br /> <br /> không nguôi.<br /> - Về nghệ thuật:<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> + Bút pháp tả cảnh ngụ tình, miêu tả tinh tế nội tâm nhân vật.<br /> + Ngôn từ chọn lọc, sử dụng nhiều biện pháp tu từ (câu hỏi tu từ, điệp ngữ<br /> bắc cầu "đèn có biết - đèn biết chăng?")...<br /> 1,0<br /> <br /> *Tư tưởng nhân đạo của đoạn trích:<br /> - Nhân đạo: là giá trị cơ bản của các tác phẩm chân chính được tạo nên<br /> bởi niềm cảm thông sâu sắc của nhà văn đối với những nỗi đau của con<br /> người và cảnh đời bất hạnh trong cuộc sống, đồng thời thể hiện sự nâng niu<br /> trân trọng những phẩm chất tốt đẹp trong tâm hồn và niềm tin vào khả năng<br /> vươn dậy của con người dù trong bất kì hoàn cảnh nào.<br /> - Giá trị nhân đạo được thể hiện qua đoạn trích:<br /> + Tiếng nói tố cáo chiến tranh phong kiến phi nghĩa<br /> + Niềm khao khát tình yêu, hạnh phúc lứa đôi.ả<br /> III. Kết bài: Học sinh đánh giá chung về đoạn trích:<br /> -Về nghệ thuật<br /> -Về nội dung<br /> - Cảm nhận của người viết.<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> Lưu ý:<br /> - Do đặc trưng của bộ môn, bài làm của học sinh cần được đánh giá tổng quát, tránh đếm ý cho<br /> điểm.<br /> - Chỉ cho điểm tối đa theo thang điểm với những bài viết đáp ứng đầy đủ những yêu cầu đã nêu ở<br /> mỗi câu, đồng thời phải chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, có cảm xúc.<br /> - Khuyến khích những bài viết có sáng tạo. Bài viết có thể không giống đáp án, có những ý ngoài<br /> đáp án, nhưng phải có căn cứ xác đáng và lí lẽ thuyết phục.<br /> - Không cho điểm cao đối với những bài chỉ nêu chung chung, sáo rỗng hoặc phần thân bài chỉ<br /> viết một đoạn văn.<br /> - Cần trừ điểm đối với những lỗi về hành văn, ngữ pháp và chính tả.<br /> <br /> Trang 5<br /> <br />