intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: Lãi suất và tự do hoá lãi suất

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:45

Thêm vào BST
Báo xấu
159
lượt xem 42
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: lãi suất và tự do hoá lãi suất', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Lãi suất và tự do hoá lãi suất

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài Lãi suất và tự do hoá lãi suất
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. më ®Çu. L·i suÊt lµ mét ph¹m trï kinh tÕ quan träng ®­îc ®Ò cËp trªn nhiÒu lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ tõ tiÕt kiÖm, ®Çu t­, kiÓm so¸t l¹m... Nhµ n­íc sö dông l·i suÊt lµm c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®iÒu tiÕt c¸c quan hÖ kinh tÕ nh»m môc tiªu t¨ng tr­ëng ph¸t triÓn. Do tÇm quan träng vµ c¸ch thøc t¸c ®éng vµo l·i suÊt cña nhµ n­íc h×nh thµnh nªn nhiÒu quan ®iÓm, xu h­íngkh¸c nhau vÒ l·i suÊt vµ ®iÒu hµnh l·i suÊt. Trong tËp chuyªn ®Ò nµy sÏ tËp trung vµo ph©n tÝch hai ®Þnh h­¬ng c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch ®iÒu hµnh l·i suÊt lµ kiÓm so¸t l·i suÊt vµ tù do ho¸ l·i suÊt. KiÓm so¸t l·i suÊt vµ cè g¾ng duy tr× mét c¬ chÕ Ên ®Þnh l· suÊt ¸p ®Æt vµo thÞ tr­êng. §©y lµ cong cô mang tÝnh hµnh chÝnh.Tù do ho¸ l·i suÊt ®Ò cao sù ­u viÖt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng trong viÖc h×nh thµnh l·i suÊt. C¸c c«ng cô phôc phô cho quµ tr×nh tiÕn t­ do ho¸ còng ®­îc ®Ò cËp tíi ë møc ®é nhÊt ®Þnh. §Ó tiÕp tôc c¶i c¸ch chÝnh s¸ch l·i suÊt h­íng tíi môc tiªu l·i suÊt dùa trªn c¬ së thÞ tr­êng, chuyªn ®Ò ph©n tÝch thùc tr¹ng ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt thêi gian qua ë ViÖt Nam. ViÖc ph©n tÝch sÏ ®óc rót ra nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm nh»m thùc hiÖn triÖt ®Ó h¬n linh ho¹t h¬n vai trß cña ng©n hµng nhµ n­íc vµ tõ viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng ®Ó ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Èy nhanh h¬n qu¸ tr×nh hoµ nhËp cña ViÖt Nam víi mÆt b»ng l·i suÊt thÕ giíi vµ theo th«ng lÖ quèc tÕ. T«i mong muèn r»ng, tËp ®Ò ¸n nµy sÏ mang l¹i nh÷ng h÷u Ých trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ cã thÓ gãp phÇn nhá bÐ vµo qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, x©y dùng c¸c quy chÕ vËn hµnh qu¶n lý l·i suÊt cña ng©n hµng nhµ n­íc ngµy mét tèt h¬n. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ch­¬ng i l·i suÊt vµ tù do ho¸ l·i suÊt. I. L·i suÊt 1. Nh÷ng kh·i niÖm vÒ l·i suÊt L·i suÊt lµ gi¸ cña vèn, chi phÝ ph¶i tr¶ cho viÖc thuª vèn. Trong nÒn kinh tÕ lu«n cã nh÷ng chñ thÓ t¹m thêi d­ thõa vèn, cïng lóc ®ã cã nh÷ng ng­êi cã c¬ héi ®Çu t­ sinh lîi, cÇn vèn song l¹i thiÕu vèn, thÞ tr­êng tµi chÝnh ra ®êi lµm th«ng suèt qu¸ tr×nh chuyÓn vèn tõ ng­êi thõa vèn sang ng­êi cÇn vèn, c¸c chñ thÓ qua quan hÖ vay m­în tÝn dông hoÆc mua b¸n c¸c c«ng cô nî ®Òu ®¹t ®­îc môc ®Ých cña m×nh; ng­êi thõa vèn võa b¶o ®¶m ®­îc vèn võa thu ®­îc lîi, ng­êi thiÕu vèn võa d­îc ®¸p øng ®ñ cho ®µu t­. Tõ thÞ tr­êng ®ã, l·i suÊt ®­îc h×nh thµnh nh­ gi¸ c¶ cña mét lo¹i hµng ho¸(ë ®©y lµ vèn), nã lµ chi phÝ mµ ng­êi ®i vay ph¶i tr¶ cho ng­êi cho vay ®Ó ®­îc quyÒn sö dông vèn, nã vËn ®éng tu©n theo quy luËt cung cÇu, x¸c ®Þnh trªn c¬ së c©n b»ng gi÷a nhu cÇu vÒ vèn v¸ cung vÒ vèn trªn thÞ tr­êng. Nh­ vËy, l·i suÊt chÝnh lµ tÝn hiÖu thÞ tr­êng tham gia vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ ph©n bæ nguån vèn mét c¸ch hîp lý. ë trªn lµ kh¸i niÖm l·i suÊt theo nguyªn t¾c thÞ tr­êng, song l·i suÊt cßn ®­îc hiÓu lµ c«ng cô chñ yÕu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña mçi quèc gia, nã do ng©n hµng trung ­¬ng - c¬ quan thay mÆt nhµ n­íc thùc thi chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ - n¾m gi÷, vµ sö dông nh»m ®iÒu chØnh vµ can thiÖp vµo thÞ tr­êng gióp h¹n chÕ vµ kh¾c phôc nh÷ng yÕu kÐm cña nÒn kinh tÕ. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ngoµi ra kh¸i niÖm l·i suÊt nh­ lµ chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn còng t­¬ng ®èi phæ biÕn. Trong ®êi sèng hµng ngµy chóng ta còng gÆp rÊt nhiÒu lo¹i l·i suÊt kh¸c nhau nh­ l·i suÊt c¸c chøng kho¸n, l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu, l·i suÊt t¸i cÊp vèn, l·i suÊt danh nghÜa-l·i suÊt thùc, l·i suÊt trÇn-sµn. Sù ph©n biÖt c¸c lo¹i l·i suÊt nµy dùa trªn sù liªn quan ®Õn vai trß c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, chØ sè l¹m ph¸t hoÆc kú h¹n vµ rñi ro cña mçi lo¹i chøng kho¸n. Tuy nhiªn mét ®iÒu quan träng lµ hÇu hÕt c¸c lo¹i l·i suÊt nµy ®Òu diÔn biÕn theo nhau. V× vËy, nÕu kh«ng ghi cô thÓ g× kh¸c th× thuËt ng÷ l·i suÊt ®Ò cËp trong tËp chuyªn ®Ò nµy mang ý nghÜa phæ qu¸t chung. 2. C¬ chÕ x¸c ®Þnh l·i suÊt Tõ nh÷ng kh¸i niÖm trªn vÒ l·i suÊt, ta cã thÓ m« h×nh ho¸ nh÷ng yÕu tè tham gia vµo viÖc h×nh thµnh nªn l·i suÊt trong nÒn kinh tÕ. Tµi chÝnh gi¸n tiÕp (NHTM) NHT¦ L·i suÊt Tµi chÝnh trùc tiÕp Ng­êi Ng­êi cho ®i vay L·i suÊt vay 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NHT¦ NHTM Ng­êi Ng­êi L·i suÊt cho vay ®i vay Dùa vµo m« h×nh chóng ta thÊy cã hai nhãm lùc l­îng tham gia vµo viÖc x¸c ®Þnh l·i suÊt. a. Nh÷ng yÕu tè thuéc lùc l­îng thÞ tr­êng. Thµnh phÇn thuéc nhãm nµy gåm : * Ng­êi cho vay : nh÷ng ng­êi d­ thõa vèn. * Ng­êi ®i vay: nh÷ng ng­êi cÇn vèn ®Ó kinh doanh, tiªu dïng. * C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ tæ chøc tµi chÝnh trung gian: nh÷ng chñ thÓ tham gia vµo thÞ tr­êng tµi chÝnh, ho¹t ®éng tÝn dông, huy ®éng vèn ®Ó cho vay nh»m môc ®Ých kinh doanh thu lîi nhuËn. Hä cã nh÷ng vai trß, vÞ trÝ, lîi thÕ mµ tµi chÝnh trùc tiÕp kh«ng cã ®­îc. Nh÷ng thµnh phÇn nµy tham gia vµo viÖc x¸c dÞnh l·i suÊt tu©n theo theo quy luËt thÞ tr­êng. Khi nhu cÇu vÒ vèn ®­îc ®¸p øng b»ng cung vÒ vèn ë møc toµn dông vèn th× l·i suÊt c©n b»ng ®­îc h×nh thµnh. Nh÷ng biÕn ®éng cña c¸c 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. biÕn sè kinh tÕ vÜ m« sÏ ¶nh h­ëng ®Õn hµnh vi cña c¸c thµnh phÇn nµy, thay ®æi cung cÇu vÒ vèn vµ l·i suÊt c©n b»ng ®­îc ®iÒu chØnh cho phï hîp. L·i suÊt Cung vÒ vèn Lscb CÇu vÒ vèn Vèn b. Nhãm yÕu tè thuéc chÝnh s¸ch tiÒn tÖ : Thµnh phÇn: Duy nhÊt lµ NHT¦. C¬ quan cã nhiÖm vô ph¸t hµnh tiÒn, qu¶n lý hµnh chÝnh hÖ thèng ng©n hµng, vai trß ng­êi cho vay cuèi cïng, x©y dùng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Nã t¸c ®éng ®Õn l·i suÊt b»ng c¸c c«ng cô mang tÝnh quyÒn lùc nhµ n­íc hoÆc c¸c c«ng cô mang tÝnh thÞ tr­êng. NHT¦ sö dông c«ng cô l·i suÊt ®Ó t¸c ®éng vµo l­îng tiÒn cung øng vµ c¸c biÕn sè kinh tÕ vÜ m« kh¸c nh»m ®¹t®­îc c¸c môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ: * æn ®Þnh tiÒn tÖ. * T¹o viÖc lµm. * T¨ng tr­ëng kinh tÕ. C¸ch sö dông c«ng cô l·i suÊt phô thuéc vµo chÝnh s¸ch ®iÒu hµnh l·i suÊt cña NHT¦ ë mçi giai ®o¹n kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ. X©y dùng chÝnh s¸ch l·i suÊt ®óng ®¾n nh»m h­íng dÉn ph©n bæ hîp lÝ nguån vèn, huy ®éng ®­îc tÊt c¶ c¸c nguån lùc tiÒm n¨ng trong nÒn kinh tÕ, kÝch thÝch ®Çu t­, phï hîp tû gi¸ vµ t¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng, mang l¹i ®µ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh cho 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nÒn kinh tÕ lµ mét yªu cÇu bøc thiÕt lu«n ®­îc ®Æt ra cho mçi quèc gia còng nh­ c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch cña nã. C¸c häc thuyÕt , nhgiªn cøu vÒ c¬ chÕ ®iÒu hµnh l·i suÊt chØ ra r»ng, NHT¦cã thÓ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp t¸c ®éng (qua hÖ thèngNHTM) lªn l·i suÊt. C¬ chÕ t¸c ®éng trùc tiÕp: NHT¦ sö dông l·i suÊt víi vai trß lµ mét c«ng cô trùc tiÕp cña chiÝnh s¸ch tiÒn tÖ. NHT¦ víi hµnh ®éng mang tÝnh chñ quan ¸p ®Æt mét khung l·i suÊt, chªnh lÖch l·i suÊt tiÒn göi- tiÒn vay hoÆc trÇn- sµn l·i suÊt vµ buéc c¸c tæ chøc tÝn dông ph¶i tu©n theo. C«ng cô nµy mang tÝnh c­ìng bøc víi sù ®¶m b¶o b»ng quyÒn lùc nhµ n­íc, ®Æc tr­ng cña c¬ chÕ kiÓm so¸t l·i suÊt . C¬ chÕ t¸c ®éng gi¸n tiÕp: NHT¦ sö dông c«ng cô gi¸n tiÕp- mang tÝnh thÞ tr­êng- cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Ó t¸c ®éng ®Õn l·i suÊt th«ng qua hµnh vi cña hÖ thèng ng©n hµng. C¸c c«ng cô ®ã lµ: - Dù tr÷ b¾t buéc: dù tr÷ b¾t buéc lµ c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc yªu cÇu ph¶i gi÷ l¹i mét tØ lÖ phÇn tr¨m c¸c kho¶n tiÒn göi cña hä d­íi d¹ng dù tr÷ hoÆc lµ b»ng tiÒn mÆt t¹i quü hoÆc lµ b»ng tiÒn göi t¹i quü dù tr÷ cña NHT¦. Sù thay ®æi tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc cã t¸c ®éng m¹nh mÏ lªn kh¶ n¨ng cho vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông vµ cho c¶ hÖ thèng tµi chÝnh. ThÝ dô, khi NHT¦muèn kiÒm chÕ l¹m ph¸t, hä cã thÓ n©ng tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc, h¹n chÕ kh¶ n¨ng më réng tÝn dông ña c¸ tæ chøc tÝn dông vµ buéc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i n©ng l·i suÊt cho vay. Ng­îc l¹i,khi NHT¦ muèn ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng, hä gi¶m tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc do ®ã c¸c tæ chøc tÝn dông cã thÓ më réng tÝn dông vµ h¹ l·i suÊt cho vay. - L·i suÊt t¸i chiÕt khÊu: L·i suÊt t¸i chiÕt khÊu lµ l·i suÊt NHT¦ cho c¸c tæ chøc tÝn dông vay trªn c¬ së nh÷ng chøng tõ cã gi¸ cña ng©n hµng th­¬ng 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. m¹i. §©y lµ l·i suÊt ph¹t ®èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i khi thiÕu hôt kh¶ n¨ng thanh to¸n. NHT¦ th«ng qua l·i suÊt tÝa chiÕt khÊu t¸c ®éng vµo l·i suÊt thÞ tr­êng. ThÝ dô, viÖc NHT¦ n©ng l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu buéc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i t¨ng dù tr÷ ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n. §ång thêi ng©n hµng th­¬ng m¹i còng ph¶i t¨ng l·i suÊt cho vay ®Ó bï ®¾p nh÷ng chi phÝ cho nh÷ng kho¶n t¨ng thªm dù tr÷, do vËy mµ l·i suÊt thÞ tr­êng t¨ng lªn. Ng­îc l¹i, viÖc gi¶m l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu cña NHT¦ cho phÐp c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i gi¶m dù tr÷ vµ h¹ l·i suÊt cho vay, do ®ã mµ h¹ l·i suÊt thÞ tr­êng. - NghiÖp vô thÞ tr­êng më: nghiÖp vô thÞ tr­êng më lµ nghiÖp vô mua b¸n chøng kho¸n (th­êng lµ chøng kho¸n nhµ n­íc) trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ ng¾n h¹n. NHT¦ muèn ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng, më réng tÝn dông, b»ng c¸ch mua vµo c¸c chøng kho¸n cã gi¸ lµm cho cung vÒ tiÒn tÖ t¨ng lªn, dÉn tíi lµm gi¶m l·i suÊt. Ng­îc l¹i, khi NHT¦ muèn thu hÑp tÝn dông b»ng c¸ch b¸n ra c¸c chøng kho¸n cã gi¸ lµm cho cung tiÒn tÖ gi¶m xuèng dÉn tíi t¨ng l·i suÊt trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ. - Hîp ®ång mua l¹i: hîp ®ång mua l¹i lµ hîp ®ång b¸n nh÷ng chøng kho¸n, trong ®ã ng­êi b¸n cam kÕt sÏ mua l¹i chøng kho¸n nµy vµo mét thêi ®iÓm trong t­¬ng lai víi møc gi¸ ®­îc x¸c ®Þnh tr­íc trong hîp ®ång. Nh­ vËy, thùc chÊt hîp ®ång mua b¸n l¹i lµ hîp ®ång cho vay cã thÕ chÊp, trong ®ã chøng kho¸n ®ãng vai trß thÕ chÊp. Khi mua thÕ chÊp (tøc cho vay), NHT¦ b¬m tiÒn vµo thÞ tr­êng tµi chÝnh vµ do vËy lµm gi¶m l·i suÊt ng¾n h¹n. Khi b¸n thÕ chÊp tõ tµi kho¶n cña m×nh NHT¦ rót tiÒn ra khái thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ do ®ã t¹o ra søc Ðp lµm t¨ng l·i suÊt ng¾n h¹n. 3. Mèi quan hÖ gi÷a l·i suÊt vµ c¸c biÕn sè kinh tÕ vÜ m« kh¸c L·i suÊt lµ mét trong nh÷ng biÕn sè ®­îc theo dâi mét c¸ch chÆt chÏ nhÊt trong nÒn kinh tÕ. DiÔn biÕn cña nã ®­îc ®­a tin hÇu nh­ hµng ngµy trªn b¸o chÝ 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. v× nã trùc tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng hµng ngµy cña mçi ng­êi chóng ta vµ cã nh÷ng hÖ qu¶ quan träng ®èi víi søc khoÎ cña nÒn kinh tÕ. Nã t¸c ®éng to lín ®èi víi viÖc t¨ng hoÆc gi¶m khèi l­îng tiÒn l­u th«ng, thu hÑp hay më réng tÝn dông, khÝch lÖ hay h¹n chÕ huy ®éng vèn, kÝch thÝch hay c¶n trë ®Çu t­, t¹o lîi nhuËn hay khã kh¨n cho ho¹t ®äng ng©n hµng. Tãm l¹i, l·i suÊt lµ mét ph¹m trï phøc t¹p cã liªn quan vµ t¸c ®éng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp tíi nhiÒu nÒn kinh tÕ vÜ m« kh¸c. a. L·i suÊt vµ ®Çu t­. L­îng cÇu vÒ h·ng ®Çu t­ phô thuéc vµo l·i suÊt, ®Ó mét dù ¸n ®Çu t­ cã l·i, lîi nhuËn thu ®­îc ph¶i cao h¬n chi phÝ. V× l·i suÊt ph¶n ¸nh chi phÝ vèn ®Ó tµi trî cho ®Çu t­, viÖc t¨ng l·i suÊt lµm gi¶m sè l­îng dù ¸n ®Çu t­ cã l·i, bëi vËy nhu cÇu vÒ h·ng ®Çu t­ gi¶m do ®ã ®Çu t­ tû lÖ nghÞch víi l·i suÊt. L·i suÊt thùc tÕ ph¶n ¸nh chi phÝ thùc sù cña tiÒn vay do vËy chóng ta nhËn ®Þnh ®Çu t­ phô thuéc vµo l·i suÊt thùc tÕ chø kh«ng ph¶i l·i suÊt lµ l·i suÊt danh nghÜa. Mèi quan hÖ gi÷a l·i suÊt thùc tÕ (r) vµ ®Çu t­ cã thÓ biÓu thÞ b»ng ph­¬ng tr×nh sau: I = I(r). Ph­¬ng tr×nh nµy hµm ý ®Çu t­ phô thuéc vµo l·i suÊt. r I = I(r) 0 l­îng ®Çu t­ I §å thÞ biÓu thÞ hµm ®Çu t­, nã dèc xuèng v× khi l·i suÊt t¨ng l­îng cÇu vÒ ®Çu t­ gi¶m. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. MÆt kh¸c kinh tÕ häc Macxit trong ph©n tÝch vÒ t­ b¶n cho vay vµ chØ râ r»ng: l·i suÊt < tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n trong x· héi NÕu mèi quan hÖ nµy bÞ vi ph¹m lîi Ých cña ng­êi ®i vay s¶n xuÊt kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng sÏ lµm gi¶m ý muèn ®Çu t­ s¶n xuÊt, kh«ng më réng ®­îc quy m«, tèc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. §ång thêi ng­êi ta thÝch göi tiÒn h¬n vµ h×nh thµnh mét líp ng­êi thùc lîi, sèng vµo l·i suÊt tiÕt kiÖm. b. L·i suÊt víi tiªu dïng vµ tiÕt kiÖm. Thu nhËp cña c¸ nh©n bao giê còng ®­îc chia lµm hai phÇn lµ tiªu dïng vµ tiÕt kiÖm. Hµnh vi tiÕt kiÖm víi kú väng phßng ngõa rñi ro, më réng s¶n xuÊt, tÝch luü vµ tiªu dïng trong t­¬ng lai chÝnh lµ cung vÒ vèn vay trong nÒn kinh tÕ. Tiªu dïng lµ mét hµm phô thuéc vµo thu nhËp kh¶ dông. ë mçi giai ®o¹n cña chu kú kinh doanh, sù th¾t chÆt hay níi láng cña chÝnh s¸ch thuÕ mµ ng©n s¸ch dµnh cho chi tiªu bÞ t¸c ®éng. TiÕt kiÖm bÞ ¶nh h­ëng bëi nhiÒu nh©n tè nh­ thu nhËp, tËp qu¸n tiÕt kiÖm vµ l·i suÊt. Khi l·i suÊt t¨ng lµm t¨ng ý muèn tiÕt kiÖm vµ sù s½n sµng chi tiªu gi¶m xuèng. TiÕt kiÖm lµ mét hµm phô thuéc thuËn vµo l·i suÊt : S =S (r) . r Khi l·i suÊt t¨ng ng­êi d©n sÏ tÝch cùc tiÕt kiÖm h¬n. S = S(r). 0 S c. L·i suÊt vµ l¹m ph¸p : L¹m ph¸p lµ sù t¨ng lªn liªn tôc cña møc gi¸, lµ hiÖn t­îng mÊt gi¸ cña ®ång tiÒn. Lý luËn vµ thùc tiÔn ®· thõa nhËn mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷ l·i suÊt 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vµ l¹m ph¸t. Fisher chØ ra r»ng l·i suÊt t¨ng cao trong thêi kú l¹m ph¸t cao. Cã nhiÒu nguyªn nh©n g©y nªn l¹m ph¸t vµ còng cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó kiÓm so¸t l¹m ph¸t, trong ®ã c«ng cô l·i suÊt lµ mét gi¶i ph¸p c«ng hiÖu kh¸ nhanh. Trong thêi kú l¹m ph¸p, t¨ng l·i suÊt sÏ cho phÐp hÖ thèng ng©n hµng cã thÓ thu hót phÇn lín sè tiÒn cã trong l­u th«ng khiÕn cho ®ång tiÒn trong l­u th«ng gi¶m; c¬ sè tiÒn vµ l­îng tiÒn cung øng gi¶m, l¹m ph¸t ®­îc kiÒm chÕ. d. L·i suÊt vµ tû gi¸ L·i suÊt vµ tû gi¸ cã mèi quan hÖ chÆt chÏ h÷u c¬ víi nhau. §©y lµ hai c«ng cô song hµng quan träng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, viÖc c¶i c¸ch chÝnh s¸ch ®iÒu hµnh ng©n hµng hai yÕu tè nµy ®ßi hái ph¶i ®­îc tiÒn hµnh ®ång thêi. Trong ®iÒu kiÖn mét nÒn kinh tÕ më, víi nguån ®­îc tù do vËn ®éng, nÕu l·i suÊt trong n­íc t¨ng lªn nguån vèn n­íc ngoµi sÏ ®æ vµo ®Èy cÇu néi tÖ lªn cao, víi møc cung tiÒn nhÊt ®Þnh tû gi¸ sÏ bÞ n©ng lªn ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng cña quèc gia. Ng­îc l¹i, khi l·i suÊt gi¶m xuèng, vèn trong n­íc kho¸c ¸o ra ®i lµm cho cÇu ngo¹i tÖ cao tû gi¸ tôt xuèng. e. L·i suÊt víi cÇu tiÒn TiÒn lµ mét lo¹i tµi s¶n, còng lµ mét c¸ch mµ mçi ng­êi sö dông cho viÖc tÝch s¶n cña m×nh. Nhu cÇu vÒ tiÒn phô thuéc nhiÒu yÕu tè trong ®ã cã thu nhËp vµ l·i suÊt. Khi thu nhËp t¨ng, theo lý thuyÕt l­îng cÇu tµi s¶n, nhu cÇu n¾m gi÷ tiÒn cña d©n chóng t¨ng lªn. Ng­êi ta cÇn nhiÒu tiÒn h¬n cho chi tiªu. L·i suÊt nh­ ®· ®Ò cËp tõ ®Çu lµ chi phÝ c¬ héi cho viÖc gi÷ tiÒn. V× vËy khi l·i suÊt t¨ng ng­êi ta Ýt cã ý muèn n¾m gi÷ tiÒn h¬n mµ chuyÓn sang mua c¸c lo¹i chøng kho¸n hoÆc göi tiÕt kiÖm ®Ó thu lîi. CÇu tiÒn tû lÖ nghÞch víi l·i suÊt. 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. II. Tù do ho¸ l·i suÊt 1. Kh¸i niÖm vÒ tù do ho¸ l·i suÊt Tù do ho¸ l·i suÊt xuÊt ph¸t tõ nh÷ng c¬ chÕ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt vµ sö dông c«ng cô l·i suÊt trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Nh­ phÇn ®Çu cña chuyªn ®Ò ®· nªu ra ,NHTW cã thÓ t¸c ®éng vµo l·i suÊt theo trong hai c¸ch sau: * Dïng qui ®Þnh hµnh chÝnh. * Dïng t¸c ®éng kinh tÕ . ë nhiÒu n­íc, NHTW ®· kh«ng cßn qu¶n lý l·i suÊt b»ng c¸c c«ng cô hµnh chÝnh mµ chñ yÕu sö dông c«ng cô kinh tÕ lµ l·i suÊt cho vay cña NHTW ®èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i. Cïng víi sù ph¸t triÓn cao cña hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng quèc tÕ, quan ®iÓm vÒ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt theo c¬ chÕ tù do ho¸ l·i suÊt t¸c ®éng b»ng c«ng cô thÞ tr­êng tíi l·i suÊt nh­ cña:Anh, Mü lµ môc tiªu mµ c¸c quèc gia ®Òu h­íng tíi. Tù do ho¸ l·i suÊt -h¹t nh©n cña tù do ho¸ tµi chÝnh -lµ ®Ó cho l·i suÊt tù h×nh thµnh thÞ tr­êngtrªn c¬ së: cung cÇu vÒ vèn; møc tiÕt kiÖm; thu nhËp vµ chi tiªu cña c¸ nh©n vµ nh÷ng nh©n tè kh¸c; lo¹i bá nh÷ng ¸p ®Æt mang tÝnh hµnh chÝnh nªn qu¸ tr×nh h×nh thµnh l·i suÊt; cho phÐp c¸c tæ chøc tÝn dông tù chñ trong viÖc Ên ®Þnh c¸c møc l·i suÊt. NHTW chØ gi¸n tiÕp t¸c ®éng lªn l·i suÊt th«ng qua c¸c c«ng cô cã tÝnh ®Þnh h­íng, dÊu hiÖu cho thÞ tr­êng lµ c¸c c«ng cô c«ng cô t¸i chiÕt khÊu, nghiÖp vô thÞ tr­êng më, hîp ®ång mua l¹i vµ dù tr÷ b¾t buéc. Nã ng­îc víi nh÷ng quan ®iÓm vÒ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt mét c¸ch cøng nh¾c th«ng qua c¸c biÖn ph¸p Ên ®Þnh l·i suÊt chñ quan, lµm mÊt ®i nh÷ng tÝnh n¨ng ­u viÖt cña l·i suÊt. C¬ chÕ nµy ®­îc gäi lµ c¬ chÕ kiÓm so¸t l·i suÊt trùc tiÕp. Lµn sãng tù do hãa l·i suÊt b¾t ®Çu vµo nh÷ng thËp kû 80- 90.VËy nguyªn nh©n tõ ®©u ? 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. a. Nh÷ng bÊt lîi cña c¬ chÕ kiÓm so¸t l·i suÊt trùc tiÕp. Tr­íc hÕt ph¶i thõa nhËn r»ng, kiÓm so¸t trùc tiÕp l·i suÊt cã mét sè ­u ®iÓm vµ thuËn lîi sau: * DÔ thùc hiÖn. * Phï hîp víi møc thÞ tr­êng tµi chÝnh s¬ khai vµ møc ®é canh tranh kÐm. * Ch­a cã c«ng cô kiÓm so¸t tiªng tÖ gi¸n tiÕp. * H¹n chÕ trong n¨ng lùc qu¶n lý. * Nguån vèn tÝn dông tõ NHTW chiÕm tû träng nhá trong tæng nguån vèn cña nÒn kinh tÕ. Nh­ng ®èi víi nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ víi qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra nhanh chãng, th× kh«ng thÓ duy tr× l©u c¸ch kiÓm so¸t l·i suÊt. KiÓm so¸t l·i suÊt tá ra kÐm hiÖu qu¶ do dÔ bÞ c¸c tæ chøc tÝn dông lÈn tr¸nh, kh¶ n¨ng c¹nh tranh thÊp, dÉn ®Õn suy gi¶m chøc n¨ng tµi chÝnh cña hÖ thèng ng©n hµng. KiÓm so¸t l·i suÊt dÉn ®Õn suy gi¶m chøc n¨ng trung gian tµi chÝnh cña hÖ thèng ng©n hµng: - Nguån tiÕt kiÖm vµ tÝch luü sÏ ch¶y ra thÞ tr­êng tµi chÝnh phi tæ chøc vµ kh«ng bÞ qu¶n lý chóng biÓu hiÖn d­íi d¹ng : * Ng©n hµng kiÓu chÝnh s¸ch t¨ng lªn. * Cho vay qua thÞ tr­êng kh«ng chÝnh thøc. * N¾m gi÷ ngo¹i tÖ, tÝch luü kim lo¹i quÝ hµng l©u bÒn. - KiÓm so¸t l·i suÊt kÐm hiÖu qu¶ trong viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ: KiÓm so¸t l·i suÊt sÏ khuyÕn kÝch kiÓm so¸t chi tiÕt c¸c chi ®iÒu kiÖn tiÒn tÖ b»ng c¸ch ¸p ®Æt c¬ cÊu l·i suÊt phøc t¹p nh­ tån t¹i nhiÒu lo¹i trÇn l·i suÊt cho vay g©y kÐm hiÖu qu¶ vµ biÕn d¹ng h¬n.ViÖc kiÓm so¸t l·i suÊt sÏ gi¶m hiÖu qu¶ cña viÖc kiÓm so¸t tiÒn tÖ, bëi v× sù gia t¨ng vµ më réng cña c¸c thÞ tr­êng ngoµi thÞ tr­êng ®­îc kiÓm so¸t. C¸c tæ chøc kinh tÕ vµ ng©n hµng th­¬ng m¹i thõ¬ng t×m c¸ch ®Ó tr¸nh sù kiÓm so¸t, do ®ã ngµy cµng nhiÒu ho¹t ®éng kinh tÕ 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. diÔn ra ngoµi tµi chÝnh chÝnh thøc, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cè g¾ng t×m c¸ch tr¸nh sù kiÓm so¸t cña ng©n hµng trung ­¬ng b»ng c¸ch t¹o ra c¸c s¶n phÈm míi hoÆc c¸c kü thuËt tµi trî mµ n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t hoÆc ph¹m vi quy ®Þnh trÇn l·i suÊt. Trong thùc tÕ, khi c¸c c«ng cô nµy bÞ c¸c ng©n hµng lÈn tr¸nh th× c¸c môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. - KiÓm so¸t l·i suÊt kh«ng cã lîi cho c¹nh tranh: C¸c tæ chøc tÝn dông kÐm hiÖu qu¶ cã thÓ ®­îc b¶o vÖ tõ søc Ðp cña tù do c¹nh trnh khiÕn cho qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt khã kh¨n cña hä tån t¹i kÐo dµi. Nh÷ng khã kh¨n lín g¾n víi sù kiÓm so¸t l·i suÊt lµ vÊn ®Ò lùa chän ®èi nghÞch vµ rñi ro ®¹o ®øc. Nh÷ng vÊn ®Ò nµy khi trë nªn nghiªm träng, th× c¸c doanh nghiÖp lµnh m¹nh vµ c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n míi sÏ bÞ lo¹i khái thÞ tr­êng tÝn dông, bëi v× kh«ng s½n sµng tr¶ møc gi¸ cao nh­ c¸c doanh nghiÖp ®ang gÆp khã kh¨n. b. T¹i sao ph¶i tù do ho¸ l·i suÊt. BÊt kú c¬ cÊu l·i suÊt dùa trªn c¬ së thÞ tr­êng nµo c©n b»ng ®­îc cung cÇu tiÒn tÖ vµ tÝn dông trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ toµn bé nÒn kinh tÕ th× b¶n th©n nã ®· lµ mét c¬ chÕ kiÓm so¸t tiÒn tÖ hiÖu qu¶ nhÊt vµ gi¶m ®¸ng kÓ sù cÇn thiÕt ph¶i dùa vµo bÊt kú c«ng cô kiÓm so¸t nµo kh¸c. L·i suÊt do thÞ tr­êng tù do x¸c ®Þnh mang l¹i nh÷ng thuËn lîi sau: + §¶m b¶o ®iÒu chØnh tù ®éng vµ tøc th×, do ®ã gi¶m rñi ro ®èi víi nh÷ng sai lÇm vÒ chÝnh s¸ch. + TruyÒn t¶i c¸c tÝn hiÖu chÝnh s¸ch vµ t¸c ®éng tíi tÊt c¶ c¸c bé phËn cña nÒn kinh tÕ. + §¶m b¶o viÖc ph©n bæ tiÒn tÖ vµ tÝn dông tèi ­u trªn c¬ së l·i suÊt, møc ®é rñi ro t­¬ng ®èi vµ lîi nhuËn thu ®­îc. + §¶m b¶o nhÊt qu¸n gi÷a chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, ng©n s¸ch vµ tû gi¸. + Lµm cho ¸p lùc thÞ tr­êng tiÒn tÖ thÓ hiÖn râ tøc th×. + Hç trî vµ bæ sung cho viÖc qu¶n lý tû gi¸ hèi ®o¸i. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + Lµm gi¶m sù nh¹y c¶m chÝnh trÞ ®èi víi nh÷ng thay ®æi l·i suÊt. + Cho phÐp NHT¦ rót vÒ sau thÞ tr­êng mµ kh«ng mÊt kh¶ n¨ng kiÓm so¸t. Trªn ®©y lµ nh÷ng thuËn lîi cña l·i suÊt tù do ho¸, song c¬ së lý luËn cña qu¸ tr×nh tiÕn hµnh tù do ho¸ lµ nh÷g ®iÓm tr×nh bµy d­íi ®©y: + ë ®©y, l·i suÊt tù do ho¸, biÕn ®éng theo cung cÇu thÞ tr­êng vÒ vèn cã ý nghÜa ph©n bæ nguån vèn khan hiÕm cho nh÷ng ng­êi vay c¹nh tranh nhau, ®¸p øng nhu cÇu cña hä vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt; ®ång thêi cã t¸c dông thu hót tiÒn göi tõ c¸c nguån lùc trong nÒn kinh tÕ víi chi phÝ hîp lý nhÊt ®­îc c¶ ng©n hµng vµ ng­êi göi chÊp nhËn. Cã thÓ nãi r»ng lËp luËn ph©n bæ nguån vèn hiÖu qu¶ lµ trung t©m cña vÊn ®Ò. §iÒu nµy kh«ng thÓ thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn l·i suÊt bÞ kiÓm so¸t hµnh chÝnh, lµm cho c¸c ho¹t ®äng ®Çu t­ bÞ biÕn d¹ng. L·i suÊt ®­îc tù do ho¸ sÏ linh ho¹t h¬n so víi khi bÞ kiÓm so¸t, cã kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt, thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn thay ®æi, t¹o sù kÝch thÝch cho t¨ng tr­ëng tµi chÝnh, c¶i tiÕn vµ thay ®æi c¬ cÊu mµ chÝnh phñ hoÆc lµ kh«ng thÓ qu¶n lý hoÆc lµ chËm thu ®­îc kÕt qu¶. + Tù do ho¸ l·i suÊt còng suÊt ph¸t tõ mét thùc tÕ lµ kh«ng mét chÝnh phñ hay mét NHT¦ nµo cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó ph©n bæ vµ kiÓm so¸t sù ph©n bæ nguån vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cho hµng ngµn nhu cÇu sö dông vèn kh¸c nhau. Nh÷ng tranh c·i vÒ lêi gi¶i cho bµi to¸n l·i suÊt bëi c¬ chÕ kiÓm so¸t l·i suÊt ®Æt ra nhu mét v¸an ®Ò kh«ng thèng nhÊt ®­îc gi÷a ý kiÕn cña c¸c tÇng líp kh¸c nhau. §Ó gi¶m thiÓu nh÷ng tranh luËn nµy, c¸ch tèt nhÊt lµ ®Ó l·i suÊt do thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh, tøc lµ tù do ho¸, tù do ho¸ l·i suÊt còng buéc NHT¦ ph¶i thay ®æi c¸ch lµm viÖc, t­ duy vµ ®Æc biÖt lµ thay ®æi c¸c c«ng cô ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, chñ yÕu dùa vµo c¸c c«ng cô gi¸n tiÕp ®Ó khèng chÕ l·i suÊt. + Trªn thÕ giíi ®ang diÔn ra qu¸ tr×nh toµ cÇu ho¸ nhanh chãng mµ toµn cÇu ho¸ tµi chÝnh lµ ®iÓn h×nh nhÊt cña qu¸ tr×nh nµy. Trong lÜnh vùc kinh tÕ, theo nhiÒu nhµ kinh tÕ, th× kÎ thï lín nhÊt cña chóng ta chÝnh lµ toµn cÇu ho¸. Trong qu¸ tr×nh nµy, nhê nh÷ng ph¸t triÓn v­ît bËc cña c«ng nghÖ vµ nh÷ng nç lùc cña 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn c¹nh tranh thu hót c¸c nguån vèn quèc tÕ, c¸c luång vèn quèc tÕ ®· ch¶y tõ n­íc nµy qua n­íc kh¸c tù do h¬n rÊt nhiÒu. Nãi chung, lîi Ých cña toµn cÇu ho¸ lµ rÊt lín mµ mçi quèc gia ph¶i n¾m lÊy, kh«ng thÓ bá qua. Trong lÜnh vùc tµi chÝnh, toµn cÇu cÇu ho¸ ®Æt ra nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc míi, trong ®ã mét th¸ch thøc lín lµ viÖc lµm xãi mßn vµ gi¶m hiÖu qu¶ cña viÖc kiÓm so¸t tiÒn tÖ b»ng c¸c c«ng cô trùc tiÕp, nh­ c¸c quy ®Þnh trÇn sµn l·i suÊt; thay vµo ®ã ®Ó ®¶m b¶o kiÓm so¸t tiÒn tÖ c¸c n­íc dÇn chuyÓn sang thùc hiÖn c«ng cô kiÓm so¸t l·i suÊt gi¸n tiÕp nh­ nghiÖp vô thÞ tr­êng më, t¸i chiÕt khÊu, hîp ®ång mua l¹i..., tøc lµ c¸c c«ng cô ®Þnh h­íng thÞ tr­êng ®Ó ®¶m b¶o héi nhËp thµnh c«ng trong lÜnh vùc tµi chÝnh, tr­íc hÕt l·i suÊt ph¶i ®­îc tù do ho¸. + Tù do ho¸ l¸i suÊt lµ mét bé phËn c¬ b¶n cña tù do ho¸ tµi chÝnh. Chñ thuyÕt Mc Kinnon- Shaw (1973) ®· ®i tíi kÕt luËn lµ c¸c n­íc ph¸t ®ang ph¸t triÓn cÇn tr¸nh can thiÖp vµ chØ ®¹o trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh, thùc hiÖn tù do ho¸ thÞ tr­êng tµi chÝnh ®Ó chóng tù ph¶n øng theo c¸c lùc l­îng thÞ tr­êng. Chñ thuyÕt nµy ph¶n ®èi c¬ chÕ kiÒm chÕ tµi chÝnh. Theo Mc Kinnon th× c¬ chÕ kiÒm chÕ tµi chÝnh ®­îc ®Æc tr­ng bëi nh÷ng bãp mÐo do chÝnh s¸ch trong hÖ thèng tµi chÝnh quèc gia. Nh÷ng chÝnh s¸ch kiÒm chÕ tµi chÝnh bao gåm: quy ®Þnh trÇn l·i suÊt d­íi møc l·i suÊt thÞ tr­êng, x¸c ®Þnh h¹n møc tÝn dông, quy®Þnh tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc cao vµ qu¶n lý vèn ®Ó ng¨n chÆn c¸c ®ång tiÒn ra. Mc Kinnon vµ Shaw cßn gi¶i thÝch nh÷ng ®éng c¬ ®Ó thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch nµy lµ: khuyÕn khÝch ®Çu t­ vµo khu vùc ­u tiªn còng nh­ lµm gi¶m c¸c chi phÝ tµi trî cho th©m hôt ng©n s¸ch. BiÓu hiÖn cña mét nÒn kinh tÕ cã c¬ chÕ kiÒm chÕ tµi chÝnh lµ: huy ®äng vèn chñ yÕu vµ sù thiÕu hôt vèn; ph©n bæ vèn kh«ng hiÖu qu¶, sù tån t¹i cña thÞ tr­êng tµi chÝnh phi chÝnh thøc. Khi kÕt luËn Shaw nhÊn m¹nh:” khu vùc tµi chÝnh cña mét nÒn kinh tÕ cã vai trß trong ph¸t triÓn kinh tÕ. NÕu nã bÞ kiÒm chÕ vµ bã mÐo, nã cã thÓ ng¨n c¶n vµ ph¸ ho¹i nh÷ng ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn. 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nh­ vËy nh÷ng h¹n chÕ cña c¬ chÕ tµi chÝnh bÞ kiÒm chÕ t¹o ra nh÷ng c¬ së cho sù ph¸t triÓn cña c¬ chÕ tµi chÝnh mang tÝnh tù do h¬n. Tù do ho¸ cho phÐp hÖ thèng ng©n hµng tù chñ h¬n vµ ®iÒu ®ã dÉn ®Õn l·i suÊt tiÒn göi vµ tiÒn vay cao h¬n. Nh÷ng thay ®æi nh­ vËy trong lÜnh vùc tµi chÝnh sÏ t¸c ®éng ®Õn c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c hé gia ®×nh, khiÕn hä thay ®æi hµnh vi tiÕt kiÖm vµ ®µu t­ cña m×nh theo h­íng cã lîi cho t¨ng tr­ëng kinh tÕ. T¨ng l·i suÊt tiÒn göi sÏ lµm t¨ng tû lÖ tiÕt kiÖm néi ®Þa, thay thÕ ®­îc nguån vèn ®i vay n­íc ngoµi ®Ó tµi trî cho ®Çu t­. Nguån vèn tiÕt kiÖm ®­îc truyÒn t¶i qua hÖ thèng t¶i qua hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng chÝnh thøc , mµ kh«ng ph¶i qua thÞ tr­êng tiÒn tÖ kh«ng chÝnh thøc. TiÕt kiÖm trong n­íc t¨ng lªn vµ møc l·i suÊt thùc cao lµm më réng ®Çu t­ vµ t¨ng hiÖu qu¶ ®Çu t­.KÕt qu¶ t¹o ra mét tû lÖ t¨ng tr­ëng réng h¬n. Quan ®iÓm tù do ho¸ l·i suÊt ®èi víi viÖc kÝch thÝch tiÕt kiÖm néi ®Þa ë trªn cßn rÊt nhiÒu tranh c·i vµ ý kiÕn kh¸c nhau.Trong khi ®ã vai trß cña tù do ho¸ l·i suÊt mang l¹i sù c¶i thiÖn viÖc phan bæ tÝn dông vµ c¶i thiÖn hiÖu qu¶ ®Çu t­ l¹i ®­îc thèng nhÊt cao. §iÒu nµy lµ rÊt c¬ b¶n ®Ó ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ t¨ng tr­áng bÒn v÷ng. 2. Nh÷ng h¹n chÕ cña viÖc tù do ho¸ l·i suÊt ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn Tù do ho¸ l·i suÊt lµ môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, song víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn viÖc ngay lËp tøc tõ th¸i cùc nµy - kiÒm chÕ sang th¸i cùc kh¸c - tù do lµ mét viÖc lµm kh«ng kh¶ thi. Tù do ho¸ l·i suÊt cÇn cã mét tr×nh tù b­íc ®i hîp lý , nÕu kh«ng sÏ g©y ra nh÷ng ®æ vì to lín cho nÒn kinh tÕ. Nguyªn nh©n cña viÖc cÇn cã mét b­íc trung gian lµ: Thø nhÊt, nh÷ng thuËn lîi do tù do ho¸ l·i suÊt mang l¹i lµ rÊt c¬ b¶n , nh­ng còng tån t¹i nh÷ng tr­êng hîp mµ ë ®ã tù do ho¸ l·i suÊt kh«ng ®­îc thùc hiÖn tèt vai trß cña m×nh, nh­: 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. (1) C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lu«n ph¶i ®èi mÆt víi hÖ thèng tµi chÝnh cßn kÐm ph¸t triÓn vµ t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng tµi chÝnh , c¸c s¶n phÈm tµi chÝnh. Do ®ã ®Ó tù do ho¸ l·i suÊt lµm trßn chøc n¨ng cña m×nh th× thÞ tr­êng tµi chÝnh cÇn ®­îc cñng cè vµ ph¸t triÓn. H¬n n÷a trong nÒn kinh tÕ, thÞ tr­êng tÝn dông kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®ñ nhanh ®Ó ®iÒu chØnh c©n b»ng cung cÇu thÞ tr­êng khi ®iÒu kiÖn thay ®æi, vµ t×nh tr¹ng mÊt c©n b»ng vÉn lµ phæ biÕn cña c¸c nªn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn. (2) Tù do ho¸ l·i suÊt sÏ kÐm hiÖu qu¶ nÕu ¸p ®Æt vµo hÖ thèng tµi chÝnh qu¸ nhiÒu c¸c môc tiªu quèc gia. ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i vµ t¹o ®iÒu kiÖn l¹i lu«n cÇn ph¶i. Thø hai, c¸c c«ng cô kiÓm so¸t tiÒn tÖ gi¸n tiÕp nh­ l·i suÊt t¸i triÕt khÊu cßn ch­a cã ®Ó thay thÕ cho vai trß cu¶ l·i suÊt trong viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Do ®ã, c«ng cô kiÓm so¸t l·i suÊt vÉn ®­îc coi lµ mét c«ng cô duy nhÊt vµ kh¶ thi ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Thø ba, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã nÒn t¶ng kinh tÕ vÜ m« ch­a thùc sù v÷ng ch¾c ®ñ ®Ó chÞu nh÷ng ¸p lùc cña viÖc tù do ho¸ l·i suÊt hoµn toµn: chóng cã thÓ lµm mÊt æn ®Þnh vÜ m« qua viÖc t¨ng l¹m ph¸t, nî n­íc ngoµi vµ lµm suy gi¶m t¨ng tr­ëng kinh tÕ. III. kinh nghiÖm thÕ giíi trong viÖc thùc hiÖn tù do ho¸ l·i suÊt. Sù ra ®êi cña lý thuyÕt tù do ho¸ tµi chÝnh mµ mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n lµ tù do ho¸ l·i suÊt ®· t¹o ra trµo l­u tù do ho¸ l·i suÊt trªn thÕ giíi. Bªn c¹nh mét sè n­íc ®· thùc hiÖn thµnh c«ng nh­ §µi Loan, Singapore, l¹i cã hµng lo¹t n­íc ®· r¬i vµo khñng ho¶ng nh­ Phillipine, Chille, Achentina.....Tuy nhiªn, tù do ho¸ l·i suÊt vÉn lµ môc tiªu cÇn ®¹t tíi, kh«ng chØ v× nh÷ng ­u 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®iÓm lý thuyÕt cña nã, mµ lµ tÝnh hiÖu qu¶ cña c¸c nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn ë ®ã l·i suÊt d­îc tù do ho¸ . KiÓm so¸t l·i suÊt rÊt phæ biÕn ë hÇu hÕt c¸c n­íc ch©u ¸ tr­íc nh÷ng n¨m 80. Nh÷ng h¹n chÕ th­êng ¸p ®Æt d­íi d¹ng quy ®Þnh trÇn l·i suÊt ®èi víi tiÒn göi vµ cho vay cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ;c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng Ýt chÞu c¸c h¹n chÕ nµy h¬n. ViÖc ¸p ®Æt nµy lµ nh»m môc ®Ých cung cÊp vèn víi chi phÝ thÊp ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ nh÷ng lÜnh vùc ­u tiªn vµ ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng l·i suÊt t¨ng qu¸ møc, ®iÒu ®­îc coi lµ rÊt khã chÊp nhËn vÒ mÆt chÝnh trÞ vµ x· héi. Tuy nhiªn, viÖc kiÓm so¸t nh­ vËy ®· lµm gi¶m vai trß trung gian tµi chÝnh cña c¸c ng©n hµng khi nh÷ng ng­êi tiÕt kiÖm vµ nh÷ng nhµ ®Çu t­ t×m c¸ch kh¸c ngoµi thÞ tr­êng tµi chÝnh chÝnh thøc. Do vËy, thÞ tr­êng ngoµi kiÓm so¸t vµ trung gian phi ng©n hµng ph¸t triÓn m¹nh dÉn ®Õn sù kÐm hiÖu qu¶ trong kiÓm so¸t tiÒn tÖ cña Ng©n hµng Trung ­¬ng. C¬ chÕ kiÒm chÕ nµy h¹n chÕ viÖc chuyÓn t¶i vèn tíi c¸c ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ nhÊt, lµm mÐo mã vµ ng¨n c¶n sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng tµi chÝnh. Trong nh÷ng n¨m 80-90, c¸c n­íc ch©u ¸ ®· thùc hiÖn sù thay ®æi quan träng, b¾t ®Çu thi hµnh chÝnh s¸ch tù do ho¸ l·i suÊt trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Tuy vËy, møc ®é thµnh c«ng cña c¸c quèc gia kh¸c nhau l¹i kh«ng gièng nhau thËm chÝ g©y hiÖu qu¶ tiªu cùc. C©u tr¶ lêi n»m trong c¸ch thøc vµ tiÕn tr×nh tù do ho¸. §Õn l­ît m×nh, c¸ch thøc vµ tiÕn tr×nh tù do ho¸ l¹i phô thuéc vµo xuÊt ph¸t ®iÓm cña mçi n­íc (møc ®é kiÓm so¸t tµi chÝnh , ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt hÖ thèng tµi chÝnh , kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸c cÊp qu¶n lý vÜ m«...) , vµo ®iÒu kiÖn quèc tÕ trong t­ng giai ®o¹n tù do ho¸ ( xu h­íng chung vÒ c¶i c¸ch tµi chÝnh, quyÒn lîi vµ m©u thuÉn cña c¸c c­êng quèc tµi chÝnh , tr¹ng th¸i tµi chÝnh quèc tÕ nh­ khñng ho¶ng, suy tho¸i hay ®ang ph¸t triÓn ). Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cho thÊy khi tù do ho¸ l·i suÊt trong mét m«i tr­êng kh«ng cã kiÓm so¸t cïng víi mét thÞ tr­êng tµi chÝnh kh«ng hoµn h¶o vµ 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®éc quyÒn, l·i suÊt thùc ®· t¨ng lªn møc rÊt cao. Sù t¨ng lªn nh­ vËy kh«ng nh÷ng kh«ng khuyÕn khÝch ®Çu t­ vµ lµm gi¶m tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, mµ cßn dÉn ®Õn ph¸ s¶n cña hµng lo¹t doanh nghiÖp, sau ®ã g©y ra khñng ho¶ng trong hÖ thèng tµi chÝnh, vµ lµm trÇm träng h¬n t×nh tr¹ng bÊt æn vÜ m«. §ång thêi viÖc lo¹i bá kiÓm so¸t c¸n c©n vèn trong bèi c¶nh kinh tÕ vÜ m« bÊt æn l¹i lµm cho l·i suÊt t¨ng lªn h¬n n÷a do cã nh÷ng dù ®o¸n tiÕp tôc ph¸ gi¸ b¶n tÖ. Gi¶m gi¸ m¹nh b¶n tÖ lµm cho c¸c luång vèn n­íc ngoµi ®æ vµo nhiÒu h¬n, lµm t¨ng ¸p lùc l¹m ph¸t vµ lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña viÖc kiÓm so¸t tiÒn tÖ. Cho nªn, nh÷ng t¸c ®éng bªn trong vµ bªn ngoµi ®ßi hái tù do ho¸ tµi chÝnh ph¶i rÊt thËn träng, bÊt kú sù nh¶y vät nµo tõ cùc nµy sang cùc kia ®Òu dÉn tíi khñng ho¶ng vµ t×nh tr¹ng v« chÝnh phñ. Tù do ho¸ ph¶i tiÕn hµnh tõng b­íc, g¾n liÒn víi ®æi míi kinh tÕ , víi tù do ho¸ c¸c lÜnh vùc kh¸c, víi cñng cè hµnh lang ph¸p lý, nhËn thøc cña nh©n d©n , tr×nh ®é qu¶n lý nÒn kinh tÕ vµ c¶ víi thãi quen vµ truyÒn thèng cña d©n téc. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2430 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2