intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: Lý thuyết tài chính tiền tệ

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:44

Thêm vào BST
Báo xấu
119
lượt xem 16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài: Lý thuyết tài chính tiền tệ trình bày những vấn đề chung về thuế GTGT, tình hình áp dụng thuế GTGT trên thế giới và bài học kinh nghiệm từ những nước đã áp dụng, sự cần thiết phải áp dụng thuế GTGT, đánh giá tình hình triển khai thực hiện thuế GTGT ở Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Lý thuyết tài chính tiền tệ

  1. Đề tài: Lý thuyết tài chính tiền tệ
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n Môc lôc §Ò môc Néi dung Sè trang PhÇn I Lêi më ®Çu 2 PhÇn II Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ thuÕ GTGT 3 1 Kh¸i niÖm 3 2 Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña thuÕ GTGT 3 T¹i sao l¹i chän thuÕ GTGT 4 3 II Néi dung chñ yÕu cña thuÕ GTGT 6 1 X¸c ®Þnh ph¹m vi ¸p dông 6 2 C¸c h×nh thøc thuÕ GTGT 8 ThuÕ suÊt 9 3 4 Qu¶n lý thuÕ GTGT 10 12 PhÇn III T×nh h×nh ¸p dông thuÕ GTGT trªn thÕ giíi vµ bµi häc kinh nghiÖm tõ nh÷ng n­íc ®· ¸p dông. I T×nh h×nh ¸p dông thuÕ GTG T ë mét sè n­íc 12 1 Thuþ §iÓn 12 2 Philipine 13 Trung Quèc 14 3 II Mét sè n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn vÉn ch­a ¸p dông thuÕ GTGT 15 1 Hoa Kú 16 2 Australia 17 Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ nh÷ng n­íc ®· ¸p dông thuÕ GTGT. 17 III 19 PhÇn IV Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ GTGT. Nh÷ng tån t¹i cña hÖ thèng thuÕ hiÖn hµnh 19 I II Sù cÇn thiÕ ph¶i c¶i c¸ch chÝnh s¸ch thuÕ 20 III Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ GTGT ë ViÖt Nam 20 23 PhÇn V §¸nh gi¸ t×nh h×nh triÓn khai thùc hiÖn thuÕ GTGT æ ViÖt Nam I Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc sau h¬n 2 n¨m thùc hiÖn 24 II Nh÷ng yÕu tè thóc ®Èy viÖc triÓn khai thùc hiÖn thuÕ GTGT ®¹t 31 ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ trªn III Mét sè v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn 34 C¸c biÖn ph¸p xö lý v­íng m¾c vµ ph­¬ng h­íng s¾p tíi 39 IV 45 PhÇn VI KÕt luËn 1 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n lêi më ®Çu ThuÕ lµ nguån thu æn ®Þnh cña Nhµ n­íc, lµ c«ng cô ph©n phèi thu nhËp quèc d©n, thùc hiÖn ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ vµ lµ c«ng cô b¶o vÖ kinh tÕ trong n­íc, c¹nh tranh víi n­íc ngoµi. Tõ n¨m 1999 trë vÒ tr­íc, chóng ta ®· sö dông thµnh c«ng c¬ chÕ thuÕ cò, tuy nhiªn trong t×nh h×nh míi , do xu h­íng toµn cÇu ho¸ chung cña thÕ giíi, c¬ chÕ thuÕ hiÖn hµnh ë ViÖt Nam ®· lé râ mét sè mÆt bÊt cËp, dÉn ®Õn khã kh¨n vÒ qu¶n lý, ®iÒu hµnh thuÕ vµ thÊt thu Ng©n s¸ch quèc gia. V× vËy viÖc ¸p dông mét sè luËt thuÕ míi trong giai ®o¹n nµy lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Trong ®ã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) ®· cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng cho tiÕn tr×nh c¶i c¸ch chÝnh s¸ch thuÕ cña Nhµ n­íc. Trªn thÕ giíi, thuÕ GTGT (hay cßn gäi lµ VAT) ®· cã lÞch sö l©u ®êi (b¾t ®Çu xuÊt hiÖn n¨m 1917) vµ qua qu¸ tr×nh kiÓm nghiÖm ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, nã ®· thÓ hiÖn ®­îc tÝnh ­u viÖt cña m×nh so víi c¸c lo¹i thuÕ t­¬ng ®­¬ng. MÆc dï vËy mét sè n­íc còng ®· ¸p dông kh«ng thµnh c«ng thuÕ GTGT do ch­a chuÈn bÞ kü c¬ së h¹ tÇng cho mét cã chÕ thuÕ míi còng nh­ do ch­a n¾m b¾t râ b¶n chÊt lo¹i thuÕ nµy. ChÝnh v× vËy môc ®Ých cña ®Ò ¸n nµy lµ t×m hiÓu b¶n chÊt cña thuÕ GTGT, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m võa qua vµ ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p xö lý thuÕ trong thêi gian tíi nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a hÖ thèng thuÕ ë ViÖt Nam. 2 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n PhÇn II. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. I./ ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT). 1./ Kh¸i niÖm. ThuÕ GTGT lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt, l­u th«ng ®Õn tiªu dïng. 2./ Sù ra ®êi vµ ph¸t triÒn cña thuÕ GTGT. N¨m 1954 thuÕ GTGT lÇn ®Çu tiªn ra ®êi t¹i Ph¸p d­íi h×nh thøc thuÕ ®¸nh vµo giai ®o¹n s¶n xuÊt. §Õn n¨m 1968, thuÕ nµy ®­îc nhËp vµo thuÕ l­u th«ng ®¸nh vµo dÞch vô vµ thuÕ ®Þa ph­¬ng ®¸nh vµo l­u th«ng b¸n lÎ thµnh mét lo¹i thuÕ thèng nhÊt chung thu ë giai ®o¹n b¸n lÎ (viÕt t¾t theo tiÕng Ph¸p lµ TVA). Tõ ®ã ®Õn nay do tÝnh ­u viÕt cña m×nh, thuÕ GTGT ngµy cµng ®­îc sö dông réng kh¾p ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. ThuÕ GTGT ®­îc sím ¸p dông ë Ch©u ©u, chØ h¬n hai m­¬i n¨m sau khi ra ®êi h×nh thøc s¬ khai ®Çu tiªn, nã ®· ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó gia nhËp khèi EC (n¨m 1977). TÝnh ®Õn n¨m 1995, trªn thÕ giíi cã tíi h¬n 100 n­íc ¸p dông thuÕ GTGT. Riªng Ch©u ¸ kÓ tõ n¨m 80 trë l¹i ®©y ®· cã sù gia t¨ng v­ît bËc vÒ sè l­îng c¸c thµnh viªn sö dông VAT. §Çu tiªn lµ TriÒu Tiªn (1977), tiÕp ®Õn lµ Indonexia (1985), §µi Loan (1986), Philipine (1988), M«ng Cæ (1993), Trung Quèc (1994) vµ ViÖt Nam (1999). ViÖc ¸p dông mét ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ míi ë mét quèc gia kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ®¬n gi¶n, hÖ thèng thuÕ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ng©n s¸ch vµ vÊn ®Ò ph¸t triÓn 3 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n kinh tÕ cña quèc gia ®ã. ChÝnh v× vËy, kh«ng chØ ë nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn mµ ë mét sè n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn, do nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau trong viÖc nghiªn cøu nªn quyÕt ®Þnh ¸p dông thuÕ GTGT kÐo dµi trong nhiÒu n¨m nh­: NhËt B¶n ®­a ra ®Ò nghÞ ¸p dông GTGT tõ nh÷ng n¨m 1955 ®Õn n¨m 1986 nh­ng th¸ng 4 n¨m 1989 míi thùc hiÖn. Newzeland: Ph¶n ®èi kÞch liÖt thuÕ GTGT vµo ®Çu nh÷ng n¨m 80 nh­ng ®· ban hµnh GTGT th¸ng 5 n¨m 1986. Hy L¹p ®ång ý chuyÓn sang GTGT khi ra nhËp EC n¨m 1981 víi t­ c¸ch mét thµnh viªn chÝnh thøc, nh­ng ®Õn th¸ng 1 n¨m 1987 míi ban hµnh GTGT. Canada ban ®Çu còng rÊt ph¶n ®èi viÖc ban hµnh GTGT thay thÕ cho thuÕ b¸n lÎ ®ang ®­îc l­u hµnh ë c¸c bang song ®Õn th¸ng 1 n¨m 1991, GTGT ®· ®­îc ban hµnh. Thuþ Sü ®· ph¶n ®èi ®Ò nghÞ ban hµnh GTGT thay thÕ cho b¸n lÎ hiÖn hµnh. Song th¸ng 1 n¨m 1995, Thuþ Sü ®· ban hµnh GTGT. 3./ T¹i sao l¹i chän thuÕ GTGT. (1) thuÕ GTGT ra ®êi lµ mét chu cÇu tÊt yÕu ®èi víi nÒn kinh tÕ khi c¬ cÊu thuÕ cò kh«ng cßn ®¸p øng ®­îc nhu cÇu trong t×nh h×nh míi. Nãi chung c¸c yªu cÇu ®ã cã thÕ chia thµnh bèn d¹ng sau: Thø nhÊt: ThuÕ doanh thu hiÖn hµnh kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu thu vµ qu¶n lý, cã nhiÒu bÊt hîp lý (nh­ trïng lÆp, qu¸ phøc t¹p g©y t©m lý nÆng nÒ, hiÖu qu¶ kh«ng cao). Thø hai: Do qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ trªn thÕ giíi, yªu cÇu më réng l­u th«ng hµng ho¸ gi÷a c¸c n­íc ®ßi hái b·i bá, gi¶m thuÕ ë cöa khÈu ®èi víi xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ rÊt quan träng, nã gióp kÝch thÝch c¸c nghµnh s¶n xuÊt dÞch vô trong n­íc, khuyÕn khÝch xuÊt khÈu nh÷ng tiÒm lùc quèc gia vµ gãp phÇn thóc 4 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n ®Èy nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu. Trong xu thÕ hiÖn nay, kh«ng thÓ tån t¹i nÒn kinh tÕ ®ãng, hoÆc gÇn nh­ ®ãng do nh÷ng rµo c¶n thuÕ quan bÊt hîp lý. ThuÕ GTGT ra ®êi ®· phÇn nµo ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu trªn. Thø ba: T¹o nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ cã ®iÒu kiÖn thu hÑp c¸c lo¹i thuÕ kh¸c. §a sè c¸c c¬ chÕ thuÕ hiÖn hµnh cña c¸c n­íc khi ch­a ¸p dông thuÕ GTGT ®Òu cång kÒnh, phøc t¹p vµ cã nhiÒu sù chång chÐo, ®iÒu ®ã g©y khã kh¨n cho viÖc qu¶n lý thuÕ cña Nhµ n­íc (nh­ tÝnh thuÕ, thu thuÕ, gi¶i quyÕt c¸c tr­êng hîp qu¸ h¹n thuÕ, miÔn thuÕ..) còng nh­ viÖc kinh doanh cña ng­êi d©n. T×nh tr¹ng nµy dÔ dµng g©y ra t©m lý ng¹i thuÕ, tr¸nh thuÕ lµm thÊt thu cho Ng©n s¸ch mét kho¶n kh«ng nhá. §Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò trªn cÇn ph¶i cã mét c¬ chÕ thuÕ míi phï hîp vµ râ rµng ®èi víi tÊt c¶ mäi ng­êi, vµ thuÕ GTGT lµ mét gi¶i ph¸p. Thø t­: Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ ®ßi hái söa ®æi hÖ thèng thuÕ cho phï hîp. Chóng ta ®· biÕt r»ng mçi mét thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng chÝnh s¸ch qu¶n lý cho phï hîp, kh«ng cã mét c¬ chÕ nµo dóng cho mäi lóc mäi n¬i. VÊn ®Ò qu¶n lý thuÕ còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt Êy. (2) Nh­ vËy thuÕ GTGT ra ®êi tr­íc hÕt ®Ó ®¸p øng t×nh h×nh míi, sau mét thêi gian ®­îc ¸p dông vµ kiÓm nghiÖm, thuÕ GTGT ®­îc ®¹i ®a sè c¸c n­íc trªn thÕ giíi thõa nhËn vÒ nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt cña nã ë c¸c mÆt sau: a. Kh¾c phôc ®­îc mét sè mÆt h¹n chÕ cña thuÕ doanh thu hiÖn hµnh. Cã kh¶ n¨ng mang l¹i nguån thu lín cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc: Indonexia, Newzeland, Bå §µo Nha vµ Tuinidi ®· chøng minh râ ®iÒu nµy. §¹i ®a sè c¸c n­íc ¸p dông thuÕ GTGT, kho¶n thu tõ sè thuÕ nµy th­êng ®¶m b¶o tõ 12% ®Õn 30% tæng sè thu cña Ng©n s¸ch Nhµ n­íc (t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 5% ®Õn 10% tæng s¶n phÈm quèc d©n). b. TÝnh trung lËp: Víi ®iÒu kiÖn sè l­îng ®èi t­îng ®­îc miÔn h¹n chÕ vµ sù vËn dông thuÕ suÊt 0% chØ h¹n chÕ ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu, GTGT lµ mét thø 5 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n thuÕ trung lËp vµ kh«ng dÉn ®Õn bÊt kú mét sù mÐo mã nµo. §iÒu nµy thÓ hiÖn tÝnh ­u viÖt cña thuÕ GTGT so víi c¸c lo¹i thuÕ ®­îc nã thay thÕ. c. TÝnh ®¬n gi¶n: TÝnh ®¬n gi¶n cña thuÕ GTGT b¾t nguån tõ c¬ chÕ ®¸nh thuÕ vµ khÊu trõ thuÕ cña nã. §èi t­îng nép thuÕ GTGT sÏ thu sè GTGT khi b¸n hµng vµ khÊu trõ sè thuÕ GTGT ®· nép khi mua vËt t­, hµng ho¸ ®Çu vµo, sè chªnh lÖch cßn l¹i nép vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. (ViÖc tÝnh thuÕ c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ mua hµng). II. Néi dung chñ yÕu cña thuÕ GTGT. 1./ X¸c ®Þnh ph¹m vi ¸p dông. VÒ ®èi t­îng chÞu thuÕ: GTGT lµ lo¹i thuÕ ®¸nh vµo sö dông, cã nghÜa lµ ®¸nh vµo ng­êi tiªu dïng, ng­êi nép thuÕ lµ ng­êi kinh doanh, ng­êi chÞu thuÕ lµ ng­êi tiªu dïng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp nép thuÕ th«ng qua ng­êi kinh doanh. §èi t­îng nép thuÕ: TÊt c¶ c¸c thÓ nh©n vµ c¸c ph¸p nh©n cã cung cÊp hoÆc nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô trong ph¹m vi l·nh thæ quèc gia. Mét sè n­íc dïng doanh thu ®Ó giíi h¹n ®èi t­îng nép thuÕ. VÝ dô: Kh«ng ph¶i lµ ®èi t­îng nép GTGT, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã møc doanh thu hµng n¨m thÊp h¬n: + 200.000 pª x« (Philipines). + 200.000 Sek (Thuþ §iÓn). + 30.000 Can D (Canada). + 100.000 DDK (§an M¹ch). + 1.000.000 Sin D (Singapore). 6 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n + 60.000 D (Indonexia). Cã n­íc ¸p dông h×nh thøc thu kho¸n ®èi víi ®èi t­îng kinh doanh võa vµ nhá. Nh­ vËy, viÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng nép thuÕ lµ ®Ó nh»m giíi h¹n ®èi t­îng nép thuÕ, lo¹i trõ bít sè l­îng lín vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhá. Trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi tõ thuÕ doanh thu sang ¸p dông GTGT, th­êng cã ba h×nh thøc triÓn khai ¸p dông GTGT. H×nh thøc thø nhÊt: ¸p dông GTGT toµn bé, cã nghÜa lµ ¸p dông ®èi víi c¸c ®èi t­îng nép thuÕ ho¹t ®éng ë tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt, kinh doanh, bu«n b¸n vµ b¸n lÎ. §iÓn h×nh ¸p dông h×nh thøc nµy lµ c¸c n­íc: Thuþ §iÓn, Ph¸p, Th¸i Lan, Hungari. H×nh thøc thø hai: ¸p dông GTGT tõng phÇn, tøc lµ ¸p dông ®Õn tõng kh©u cña qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn s¶n phÈm hµng ho¸. VÝ dô: Indonexia, Nhµ n­íc ban hµnh ®¹o luËt tõ n¨m 1983, nh­ng do tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸n bé nghµnh thuÕ vµ nhËn thøc cña ng­êi nép thuÕ nªn ®Õn n¨m 1985, ®¹o luËt thuÕ míi ®­îc thi hµnh vµ thùc hiÖn theo tõng b­íc nh­ sau: + N¨m 1985: §èi t­îng nép thuÕ lµ nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt. + N¨m 1989: Më réng ph¹m vi ¸p dông ®èi víi c¸c ®¹i lý b¸n bu«n. + N¨m 1993: Më réng ph¹m vi ¸p dông ®èi víi c¸c cöa hµng b¸n lÎ. H×nh thøc thø ba: Thùc hiÖn thÝ ®iÓm GTGT ®èi víi mét sè nghµnh. §iÓn h×nh ¸p dông h×nh thøc nµy lµ Trung Quèc. GTGT ®­îc ban hµnh vµ thùc hiÖn thÝ ®iÓm tõ n¨m 1980 ®Õn 18/9/1994 ®­îc ban hµnh chÝnh thøc. B­íc thÝ ®iÓm chØ ¸p dông víi c¸c s¶n phÈm: xe ®¹p, qu¹t ®iÖn, kim khÝ, m¸y mãc thiÕt bÞ, phô tïng, ®éng c¬, thÐp. N¨m 1986 më réng diÖn ®èi víi c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp nhÑ, vËt liÖu x©y dùng, kho¸ng s¶n kim lo¹i. Qua tæng kÕt ®¸nh gi¸ cña c¸c n­íc, trong ba h×nh thøc tiÕn hµnh GTGT, h×nh 7 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n thøc toµn bé lµ hiÖu qu¶ nhÊt. Tuy nhiªn, h×nh thøc nµy ®ßi hái ph¶i cã sù chuÈn bÞ rÊt ®Çy ®ñ vÒ luËt, c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn luËt, tr×nh ®é hiÓu biÕt cña ng­êi nép thuÕ, tr×nh ®é qu¶n lý cña tõng c¬ quan thuÕ, chøng tõ ho¸ ®¬n, ý thøc chÊp hµnh luËt... H×nh thøc ¸p dông GTGT ë tõng kh©u kÕt qu¶ bÞ h¹n chÕ, cßn h×nh thøc ¸p dông thÝ ®iÓm ë ph¹m vi hÑp, ë mét sè ngµnh lµ kh«ng ®em l¹i kÕt qu¶. 2./ C¸c h×nh thøc tÝnh thuÕ GTGT. ë c¸c n­íc ®· thùc hiÖn GTGT hiÖn nay ¸p dông mét trong hai ph­¬ng ph¸p khÊu trõ theo ho¸ ®¬n vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh chªnh lÖch theo b¸o c¸o kÕ to¸n. a./ Ph­¬ng ph¸p khÊu trõ theo ho¸ ®¬n: §©y lµ ph­¬ng ph¸p ®­îc hÇu hÕt c¸c n­íc ¸p dông do: TÝnh thuÕ dùa vµo ho¸ ®¬n ®¶m b¶o x¸c ®Þnh thuÕ cã c¬ së ®Ó kiÓm tra thuÕ. Cã thÓ ¸p dông chÝnh s¸ch thuÕ víi nhiÒu thuÕ suÊt (nÕu thu thuÕ theo chªnh lÖch chØ cã thÓ ¸p dông mét thuÕ suÊt). Cã thÓ tÝnh GTGT thu thuÕ theo thêi gian Ên ®Þnh mét th¸ng, hai th¸ng hay mét quÝ. b./ Ph­¬ng ph¸p thu GTGT trªn chªnh lÖch theo b¸o c¸o kÕ to¸n: Ph­¬ng ph¸p nµy x¸c ®Þnh thuÕ ph¶i dùa trªn sè liÖu b¸o c¸o kÕ to¸n cña ®¬n vÞ ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ cã nh÷ng vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt: C¸c xÝ nghiÖp coi GTGT chØ lµ thuÕ bæ xung ®¸nh vµo lîi nhuËn, cßn c¸c nh©n viªn cña hä th× coi ®ã lµ l¹i thªm mét thø thuÕ n÷a ®¸nh vµo quÜ tiÒn l­¬ng. Thø hai: B¸o c¸o chØ kªt thóc mét lÇn trong n¨m, vËy lµ tÊt c¶ c¸c kho¶n thanh to¸n GTGT ph¶i dùa vµo kÕt to¸n n¨m. Thø ba: Khã kiÓm tra thuÕ ph¶i nép tõng kú so víi ph­¬ng ph¸p sö dông ho¸ ®¬n vµ kh«ng cã c¬ së ®Ó tiÕn hµnh c¸c cuéc kiÓm tra chÐo thuÕ gi÷a ®¬n vÞ mua vµ b¸n. 8 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n M« h×nh GTGT NhËt B¶n ®­îc sö dông theo ph­¬ng ph¸p nµy (1/4/1989): Thu GTGT trªn c¬ së b¸o c¸o kÕ to¸n víi mét thuÕ suÊt lµ 3% vµ ®· quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh lªn 5% ®Ó thi hµnh tõ th¸ng 4/1997. NhËt B¶n kh«ng ph¸t hµnh ho¸ ®¬n ¸p dông riªng ®èi víi thuÕ GTGT v× c¸c doanh nghiÖp ph¶n øng, theo ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ hiÖn hµnh c¸c doanh nghiÖp tù tÝnh vµ nép thuÕ. C¸c doanh nghiÖp nhá kh«ng ph¶i nép thuÕ GTGT. 3. ThuÕ suÊt. Th«ng th­êng, ®Ó ®¹t ®­îc sè thu t­¬ng ®­¬ng so víi sè thu hiÖn hµnh cña thuÕ doanh thu mµ nã thay thÕ, GTGT ph¶i cã møc thuÕ suÊt cao h¬n (th­êng lµ gÊp ba lÇn thuÕ suÊt doanh thu). V× GTGT chØ ®¸nh vµo gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸ hay s¶n phÈm qua mçi lÇn lu©n chuyÓn hµng ho¸ (danh môc c¸c n­íc ¸p dông thuÕ GTGT vµ thuÕ suÊt GTGT). Cã hai c¬ chÕ thuÕ suÊt ®­îc ¸p dông: + C¬ chÕ mét thuÕ suÊt (kh«ng kÓ thuÕ suÊt 0% ¸p dông víi xuÊt khÈu vµ mét sè mÆt hµng thiÕt yÕu (nÕu cã). Trong sè 100 n­íc th× cã 44 n­íc ¸p dông GTGT víi c¬ chÕ mét thuÕ suÊt, trong ®ã §an M¹ch lµ mét n­íc cã møc thuÕ suÊt cao nhÊt (32%). NhËt, Singapore la n­íc cã møc thuÕ suÊt thÊp nhÊt (3%). + C¬ chÕ nhiÒu thuÕ suÊt (kh«ng kÓ thuÕ suÊt 0%). Trong sè c¸c n­íc cßn l¹i ¸p dông GTGT víi cã chÕ nhiÒu thuÕ suÊt th× sè l­îng thuÕ suÊt giao ®éng tõ 2 ®Õn 5 (tr­êng hîp Colombia 5 thuÕ suÊt). ThuÕ suÊt thÊp nh©t la 1% (BØ, Thæ NhÜ Kú), 2% (Nam TriÒu Tiªn) vµ thuÕ suÊt cao nhÊt lµ 50% (Senegal), 45% (Trung Quèc), 38% (ý) vµ 36% (Hy L¹p). PhÇn lín c¸c n­íc ¸p dông c¬ chÕ ba thuÕ suÊt. ChØ cã mét sè n­íc ¸p dông 4 vµ 5 thuÕ suÊt: BØ- Colombia. M« h×nh thuÕ suÊt cña khèi EC: Qui ®Þnh ngoµi thuÕ suÊt 0% ¸p dông cho xuÊt khÈu, hÖ thèng thuÕ suÊt chØ gåm 2 thuÕ suÊt: Mét møc thuÕ suÊt thÊp nh­ng kh«ng 9 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n thÊp h¬n 5%; Mét møc thuÕ suÊt cao th­êng h¬n 15%. Qui ®Þnh vÒ thuÕ suÊt 0% vµ miÔn thuÕ: thuÕ suÊt 0% ®­îc ¸p dông trong ®¹i ®a sè c¸c n­íc chñ yÕu ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §èi t­îng ¸p dông thuÕ suÊt 0% tøc lµ ®­îc tho¸i tr¶ l¹i sè GTGT ®· chÞu trªn hµng ®Çu vµo, biÖn phÊ nµy ®­îc ®¸nh gi¸ lµ h÷u hiÖu nhÊt ®èi víi viÖc xuÊt khÈu. Mét sè n­íc ¸p dông thuÕ suÊt 0% ®èi víi c¸c mÆt hµng vµ dÞch vô kh¸c nhau nh­ Thuþ §iÓn (®èi víi b¸o chÝ xuÊt b¶n hµng ngµy, xang m¸y bay ph¶n lùc), Canada (®èi víi l­¬ng thùc thùc phÈm, c¸c dÞch vô tµi chÝnh quèc tÕ. §an M¹ch vµ Trung Quèc kh«ng sö dông thuÕ suÊt 0%. MiÔn thuÕ (kh«ng ¸p dông) GTGT: C¸c ®èi t­îng ®­îc miÔn thuÕ kh¸c víi c¸c ®èi t­îng ®­îc h­ëng thuÕ suÊt 0% ë chç hä kh«ng cã quyÒn khÊu trõ ®Çu vµo thuÕ ®Çu vµo ®· nép. Qui ®Þnh miÔn chÞu thuÕ cã thÓ xuÊt ph¸t tõ nhiÒu lý do: VÒ kinh tÕ, x· héi, vÒ tr¸nh sù ®¸nh thuÕ chång chÐo, vÒ kü thuËt: khã x¸c ®Þnh gi¸ trÞ t¨ng thªm nh­: C¸c dÞch vô vÒ tµi chÝnh tÝn dông, dÞch vô vËn t¶i quèc tÕ vÒ hµng kh«ng, ®­êng s¾t. VÝ dô : Thuþ §iÓn qui ®Þnh 29 mÆt hµng vµ dÞch vô ®­îc miÔn chÞu thuÕ. §an M¹ch qui ®Þnh 14 mÆt hµng vµ dÞch vô ®­îc miÔn chÞu thuÕ. §øc qui ®Þnh 5 mÆt hµng vµ dÞch vô ®­îc miÔn chÞu thuÕ. 4./ Qu¶n lý GTGT. §¨ng ký thuÕ: C¸c ®èi t­îng nép thuÕ ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô ®Çu tiªn lµ ®¨ng ký thuÕ t¹i c¬ quan thuÕ ®Þa ph­ong n¬i ®Æt c¬ quan ®iÒu hµnh th­êng tró cña m×nh theo mÉu thèng nhÊt do c¬ quan thuÕ cung cÊp. Mét sè n­íc sö dông m· sè ®¨ng ký thuÕ cò (thuÕ doanh thu) vµ thªm vµo ®u«i cña d·y sè ®¨ng ký mét sè bæ xung ®Ó chØ râ lµ sè ®¨ng ký GTGT. Riªng NhËt B¶n kh«ng sö dông hÖ thèng m· ho¸ sè ®¨ng ký trong c«ng t¸c qu¶n lý GTGT. 10 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n Nép thuÕ: §a sè c¸c n­íc ¸p dông GTGT thùc hiÖn nép thuÕ theo c¬ chÕ tù kª khai tÝnh vµ nép thuÕ theo mÉu in s½n do c¬ quan thùc hiÖn cung cÊp. Nép tê khai vµ thanh to¸n thuÕ theo ®Þnh kú hµng th¸ng, quÝ (tuú theo chÕ ®é nép thuÕ qui ®Þnh cho tõng lo¹i ®èi t­îng). ViÖc tho¸i thuÕ: PhÇn lín ®­îc giao cho c¬ quan thu thuÕ, trong tr­êng hîp sè thuÕ ®­îc khÊu trõ lín (xuÊt khÈu hµng ho¸ hoÆc mua s¾m tµi s¶n gi¸ trÞ lín, ®èi t­îng kinh doanh cã quyÒn kª khai ®Ò nghÞ c¬ quan thuÕ tho¸i tr¶ sè tiÒn ®· tr¶ kh©u tr­íc. C¬ quan thuÕ kiÓm tra vµ tho¸i tr¶ tiÒn thuÕ ®· tr¶ ngay mét lÇn hoÆc tho¸i tr¶ dÇn trong mét thêi gian tuú theo qui ®Þnh cña tõng n­íc vµ kh¶ n¨ng ng©n s¸ch mçi n­íc. Theo c¸ch nµy c¬ quan thuÕ th­êng cã mét tµi kho¶n thu GTGT vµ sö dông nguån thu ®Ó tho¸i thuÕ, kho¶n cßn l¹i nép vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. ViÖc khÊu trõ thuÕ GTGT: C¸c n­íc ¸p dông khÊu trõ theo ho¸ ®¬n ®Çu vµo vµ cho khÊu trõ toµn bé sè ph¸t sinh tõng kú, khi tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép. HÇu hÕt c¸c n­íc cho ¸p dông khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo cña tµi s¶n cè ®Þnh nh»m khuyÕn khÝch ®Çu t­, còng cã n­íc kh«ng cho ¸p dông nh­ Trung Quèc. 11 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n PhÇn III. T×nh h×nh ¸p dông thuÕ GTGT trªn thÕ giíi vµ bµi häc kinh nghiÖm tõ nh÷ng n­íc ®· ¸p dông. I./ T×nh h×nh ¸p dông thuÕ GTGT ë mét sè n­íc. 1./ Thuþ §iÓn: Lµ mét n­íc ®i ®Çu trong viÖc ¸p dông thuÕ GTGT (1969). Tr­íc khi thùc hiÖn GTGT, Thuþ §iÓn ®· thùc hiÖn c¬ chÕ thuÕ doanh thu víi mét thuÕ suÊt 10% ¸p dông chñ yÕu ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ. Môc tiªu cña sù chuyÓn ®æi lµ khuyÕn khÝch hµng xuÊt khÈu vµ thùc hiÖn hoµn thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi thuÕ ë Thuþ §iÓn ®­îc tiÕn hµnh qua hai giai ®o¹n: - Mïa xu©n n¨m 1968 Bé Tµi ChÝnh gi¶i tr×nh tr­íc Quèc héi vµ c¸c doanh nghiÖp vÒ kÕ ho¹ch, néi dung chuyÓn ®æi c¬ chÕ nép thuÕ. - Mïa thu n¨m 1968 ®­îc Quèc héi th«ng qua vµ ban hµnh n¨m 1969 víi nh÷ng néi dung c¬ b¶n: Thø nhÊt: C¸c ®èi t­îng nép thuÕ doanh thu ®Òu chuyÓn sang nép GTGT. Thêi kú ®ã cã 160.000 ®èi t­îng nép thuÕ doanh thu. C¸c dÞch vô kh«ng ph¶i nép thuÕ, 200.000 hé n«ng d©n n¨m ngoµi c¬ chÕ GTGT. Thø hai: ¸p dông tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ nép kh©u tr­íc. Thø ba: ThuÕ suÊt lóc ®Çu ¸p dông mét møc thuÕ lµ 10% nh­ thuÕ doanh thu nh­ng do c¬ chÕ khÊu trõ nªn lµm gi¶m sè thuÕ GTGT. §Ó bï ®¾p nguån thu, Thuþ §iÓn ®· t¨ng phÝ b¶o hiÓm 1% trªn tæng quÜ l­¬ng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn Thuþ §iÓn còng ®· ®iÒu chØnh thuÕ suÊt vµ bæ sung thªm møc thuÕ vµo. 12 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n Thø t­: §èi víi nh÷ng ®Çu t­ trang thiÕt bÞ, m¸y mãc khi thùc hiÖn GTGT cung ®­îc khÊu trõ. Thø n¨m: Kh«ng qui ®Þnh cho miÔn gi¶m GTGT v× kh«ng thÓ dïng chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ®Ó trî cÊp. 2./ Philipines: Khi ChÝnh phñ míi ra ®êi (th¸ng 12 n¨m 1986) viÖc c¶i c¸ch söa ®æi hÖ thèng thuÕ lµ viÖc lµm tr­íc tiªn cña n­íc nµy. Ch­¬ng tr×nh thuÕ n¨m 1986 bao gåm 29 kh©u c¶i c¸ch ph¶i tiÕn hµnh vµ ®· ®­îc so¹n th¶o. Mét trong nh÷ng c¶i c¸ch vÒ c¬ cÊu ®­a ra trong ch­¬ng tr×nh lµ ban hµnh thuÕ GTGT. §­îc thÓ chÕ ho¸b¨ng LÖnh sè 273, cã hiÖu lùc thi hµnh tõ 1/1/1988. Nh­ vËy, ®Ó ban hµnh thuÕ GTGT, Philipines ®· tr¶i qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ chuÈn bÞ. Ngµy 1/1/1988, Philipines b¾t ®Çu thùc hiÖn GTGT. Cã thÓ tãm t¾t ë mÊy ®iÓm sau: - ThuÕ GTGT ®­îc x©y dùng dÓ hîp lý ho¸ hÖ thèng ®¸nh thuÕ hµng ho¸ vµ dÞch vô chÞu thuÕ, ®Ó ®¬n gi¶n ho¸ viÖc qu¶n lý thuÕ vµ lµm cho hÖ thèng thuÕ Philipines c«ng b¨ng h¬n. - ThuÕ GTGT ®­îc ¸p dông trªn diÖn réng hµng ho¸ vµ mét sè dÞch vô, trªn tõng ho¹t ®éng b¸n hay nhËp khÈu nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô ®ã. - ThuÕ suÊt qui ®Þnh mét møc lµ 10% ®¸nh trªn tæng gi¸ b¸n hay tæng sè tiÒn nhËn ®­îc tõ b¸n hµng ho¸ hay dÞch vô, thay cho thuÕ doanh thu ®èi víi ng­êi s¶n xuÊt gåm 4 thuÕ suÊt: 0%, 10%, 20%, 30%, thuÕ trªn dÞch vô: 15 thuÕ suÊt tõ 0% ®Õn 30%. Tuy nhiªn, cã miÔn thuÕ ®èi víi mét sè ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc ¸p dông ®Ó khuyÕn khÝch mét sè ho¹t ®éng nh­ s¶n xuÊt n«ng s¶n, gi¶m bít ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ c¶ mét sè mÆt hµng nh­ dÇu löa, vµ ®Ó ®¬n gi¶n viÖc qu¶n lý thuÕ ®èi víi doanh nghiÖp nhÑ vµ c¸c dÞch vô tµi chÝnh. - ThuÕ suÊt 0% ¸p dông ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu. 13 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n - ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ vµ cho khÊu trõ ®èi víi tµi s¶n dïng trong th­¬ng m¹i hoÆc kinh doanh. KÕt qu¶ thu thuÕ GTGT cña Philipines ®­îc biÓu hiÖn qua ba n¨m (b¶ng kÌm theo) ®· cho thÊy tØ lÖ vÒ sè thu VAT so víi sè thu CP, GDP, GNP ®Òu t¨ng sau 10 vµ 20 n¨m ¸p dông c¬ chÕ thuÕ míi. Sè thu Sè thu Sè thu % sè % sè Sè thu Sè thu N¨m GDP GNP tõ tõ thuÕ cña thu thu VAT/ VAT/ VAT CP VAT/sè VAT/sè GDP GNP thu thuÕ thu CP 1 2 3 4 5 1/2 1/3 1/4 1/5 1988 13 90 113 826 823 14,5 11,8 1,6 1,6 1989 20 122 154 964 961 16,7 13,3 2,1 2,1 1990 12 69 79 527 527 17,1 14,8 2,2 2,2 3./ Trung Quèc: Lµ n­íc cã chñ tr­¬ng nghiªn cøu ban hµnh thuÕ GTGT tõ n¨m 1980, sau 4 n¨m nghiªn cøu, ngµy 18/9/1984 chÝnh thøc ban hµnh. Trung Quèc ®· tiÕn hµnh theo ph­¬ng ph¸p thÝ ®iÓm. Sau ®©y ®Ò cËp mét sè nhËn xÐt cña chuyªn gia thuÕ Trung Quèc tõ 28/6 ®Õn 12/7/1993 do ®ång chÝ TrÇn Xu©n Th¾ng - Tæng côc tr­ëng Tæng côc thèng kª dÉn ®Çu). Ch­¬ng tr×nh thÝ ®iÓm vÒ thuÕ GTGT ë Trung Quèc ®· gÆp nhiÒu v­íng m¾c do c¸c nguyªn nh©n chñ yÕu: a. Ch­a chuÈn bÞ kü vÒ chÕ ®é h­íng dÉn thùc hiÖn vµ xö lý c¸c tr­êng hîp v­íng m¾c thùc tÕ. b. GTGT chØ thùc hiÖn cho mét sè s¶n phÈm ë kh©u s¶n xuÊt, ch­a thùc hiÖn ë kh©u l­u th«ng, dÞch vô, v× vËy, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn gÆp nhiÒu khã kh¨n v­íng m¾c, kh«ng xö lý triÖt ®Ó, chÝnh x¸c, ch­a ®¹t ®­îc môc ®Ých cña GTGT lµ kh¾c phôc triÖt ®Ó thu thuÕ trïng lÆp. Bªn c¹nh ®ã, GTGT cña Trung Quèc cã qu¸ nhiÒu thuÕ suÊt, møc chªnh lÖch 14 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n gi÷a c¸c thuÕ suÊt cao tõ 43% ®Õn 12%. V× vËy, khi thùc hiÖn khÊu trõ thuÕ phøc t¹p, c¨n cø kh«ng chÝnh x¸c, g©y ra vËn dông tuú tiÖn, kh«ng kiÓm so¸t ®­îc chÆt chÏ viÖc khÊu trõ tiÒn thuÕ ë c¬ quan cÊp d­íi. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, ®¶m b¶o thÑc hiÖn ®¬n gi¶n, dÔ kiÓm so¸t, hiÖn nay Trung Quèc thùc hiÖn kho¸n møc khÊu trõ thuÕ cho c¸c s¶n phÈm ®Çu vµo, b­íc ®Çu cã nhiÒu møc, nay thùc hiÖn thèng nhÊt mét møc 7%. Do thu theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ chung cho mét møc tho¸t ly ho¸ ®¬n, nªn ph¹m vi khÊu trõ thuÕ réng thùc tÕ cã khi thuÕ thu thÊp v× trong sè thuÕ ®­îc khÊu trõ cã phÇn thuÕ ch­a ®­îc tÝnh nép Ng©n s¸ch. Mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn ®Ò ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng GTGT lµ thùc hiÖn c¬ chÕ gi¸ thÞ tr­êng. Nh­ng hiÖn nay Nhµ n­íc Trung Quèc vÉn qu¶n lý gi¸ h¬n 100 mÆt hµng, v× vËy, qu¸ tr×nh thùc hiÖn GTGT cña Trung Quèc gÆp khã kh¨n. Thùc hiÖn GTGT ë kh©u s¶n xuÊt cña Trung Quèc gÆp nhiÒu khã kh¨n, phøc t¹p. §Ó viÖc qu¶n lý, thùc hiÖn GTGT cã hiÖu qu¶, Trung Quèc ph©n ra tõng ®èi t­îng ®Ó cã biÖn ph¸p thu thuÕ: XÝ nghiÖp qui m« nhá thu kho¸n, XÝ nghiÖp cã qui m« lín vµ võa thu c¨n cø vµo sæ s¸ch kÕ to¸n. Thùc tÕ hiÖn nay GTGT chØ ¸p dông trong c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh. II./ mét sè n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn vÉn ch­a ¸p dông thuÕ GTGT. Cho dï GTGT lµ mét lo¹i thuÕ cã nhiÒu ­u ®iÓm nh­ng cho ®Õn nay cã mét s« n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn ch­a ¸p dông. Chóng ta sÏ nghiªn cøu nh÷ng nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò trªn th«ng qua ph©n tÝch t×nh h×nh hai n­íc ®¹i biÓu lµ Mü vµ Austraylia 15 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n Hoa Kú (Mü): Lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bËc nhÊt thÕ giíi. Mét c­êng quèc cã ¶nh h­ëng s©u s¾c ®Õn nhiÒu lÜnh vùc trªn thÕ giíi, tuy nhiªn, cho ®Õn nay Mü vÉn ch­a chÊp nhËn GTGT. V× vËy ®au lµ nh÷ng lý do ng¨n c¶n con ®­êng GTGT x©m nhËp vµo Mü? VÒ c¬ b¶n Mü tho¶ m·n víi hÖ thèng thuÕ doanh thu kh©u b¸n lÎ cÊp bang vµ liªn bang hiÖn hµnh. ThuÕ suÊt doanh thu b¸n lÎ cÊp bang t­¬ng ®èi thÊp, trung b×nh kho¶ng 4,6%, diÖn ®¸nh thuÕ còng t­¬ng ®èi h¹n chÕ. VÝ dô: ë Mü cã 29 bang kh«ng ®¸nh thuÕ l­¬ng thùc thùc phÈm, 25 bang miÔn thuÕ cho hÇu hÕt c¸c dÞch vô. C¬ chÕ thuÕ hiÖn hµnh cña Mü kh«ng g©y trë ng¹i l¾m cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt dÞch vô trong n­íc. ChÝnh v× vËy, n­íc Mü ch­a thùc sù cã nhu cÇu vÒ mét c¬ chÕ thuÕ míi. Tuy nhiªn, Mü còng ®· quan t©m ®Õn GTGT trong thêi gian t­¬ng ®èi dµi (20 n¨m qua), vµ trong cuéc tranh luËn gÇn ®©y, c¸c chuyªn gia ®· nªu ra mét sè lý do ®Ó Mü ban hanh GTGT lµ: - GTGT sÏ thay thÕ 1 phÇn thuÕ ®¸nh trªn quÜ l­¬ng (b¶o hiÔm x· héi) (52 tû USD). - GTGT se thay thÕ 1 phÇn thuÕ thu nhËp c«ng ty (28 tû USD). - Mét lý do n÷a ®­îc ®­a ra n¨m 1983 lµ GTGT cßn cã thÓ tµi trî cho quèc phßng (thùc tÕ lµ ®Ó t¨ng sè thu cho Ng©n s¸ch). N¨m 1984, mét sù th¶o n÷a ®­îc ®­a ra víi ý ®å dïng GTGT ®Ó thay thÕ cho thuÕ thu nhËp c¸ nh©n, thuÕ thu nhËp c«ng ty vµ thuÕ thõa kÕ, thuÕ suÊt GTGT lµ 15%. GTGT sÏ lµ ®éng lùc t¹o nguån thu chñ yÕu cho Ng©n s¸ch. N¨m 1985, Mü ®­a ra mét dù th¶o vÒ m« h×nh GTGT n÷a, ¸p dông theo ph­¬ng ¸n trùc tiÕp. Nãi chung, c¸c ph­¬ng ¸n ®­a ra nh»mban hµnh GTGT cuèi cïng còng chØ lµ ®Ó t¨ng sè thu cho Ng©n s¸ch. Dï vËy c¸c NghÞ sÜ ®· b¸c bá viÖc ban hµnh GTGT víi nhøng lý do chñ yÕu sau: 16 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n a. Lo sî vÒ tÝnh luü tho¸i cña GTGT. b. Lo l¾ng vÒ viÖc GTGT g©y l¹m ph¸t. c. C¸n bé thuÕ bang vµ quËn (®Þa ph­¬ng) lo sî vÒ viÖc ban hµnh GTGT sÏ x©m ph¹m ®Õn nguån thu cña hä. d. C¶ c¬ quan thuÕ bang vµ liªn bang ®Òu lo ng¹i viÖc ¸p dông GTGT sÏ t¸c ®éng vÒ ph­¬ng diÖn qu¶n lý. Autralia: Autralia còng lµ mét trong nh÷ng n­íc OECD ®Õn nay ch­a chÊp nhËn GTGT v× mét sè lý do nh­ sau: a. Lo sî vÒ chi phÝ qu¶n lý cao. b. Lo sî vÒ kh¶ n¨ng trèn thuÕ t¨ng. c. Nh÷ng yªu cÇu vÒ hoµn thuÕ khai t¨ng thªm cã thÓ lµ mét lç hæng còng nghiªm träng t­¬ng ®­¬ng nh­ lËp ho¸ ®¬n sai. d. Chi phÝ cho viÖc c­ìng chÕ thuÕ t¨ng. Lo sî vÒ tÝnh luü tho¸i. Nh­ vËy, nh÷ng lý do chñ yÕu cña viÖc ch­a ban hµnh thuÕ GTGT ë Mü vµ Autralia lµ c¸c lý do mang mµu s¾c chÝnh trÞ chø kh«ng ph¶i vÒ kinh tÕ, do ®Æc thï cña c¸c n­íc ®ã (quan hÖ liªn bang vµ bang ®ang æn ®Þnh, hä kh«ng muèn cã sù x¸o trén ®Ô dµng g©y nªn t×nh h×nh mÊt æn ®Þnh chung). III./ bµi hoc kinh nghiÓmut ra tõ c¸c n­íc ®· tÝnh thuÕ GTGT. Qua nghiªn cøu kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ¸p dông GTGT cµ héi tho¶, trao ®æi kinh nghiÖm víi c¸c chuyªn gia thuÕ GTGT cña c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ mét sè n­íc cã thÓ rut ra mét sè bµi häc kinh nghiÖm nh­ sau: 17 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n 1. ThuÕ GTGT lµ mét lo¹i thuÕ cã nhiÒu ­u ®iÓm cÇn nghiªn cøu ¸p dông nh»m gãp phÇn thóc dÈy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¹o nguån thu æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cho Ng©n s¸ch quèc gia. Nh­ng kh«ng thÓ vµ kh«ng nªn ¸p dông thÝ ®iÓm thuÕ GTGT trong ph¹m vi hÑp ë mét sè nghµnh vµ mét sè ®¬n vÞ. 2. Néi dung chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ban hµnh ph¶i ®­îc nghiªn cøu kü, qui ®Þnh cô thÓ lµm c¬ së ph¸p lý cho viÖc thùc hiÖn ®­îc râ rµng, thèng nhÊt. Ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña thuÕ GTGT víi sù vËn dông vµ qui ®Þnh phï hîp víi tõng n­íc. - Cñng cè chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ, h¹ch to¸n, kÕ to¸n, nh­ng kh«ng thÓ ®îi ®Õn lóc thùc hiÖn ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n chøng tõ míi ¸p dông GTGT, v× viÖc ¸p dông GTGT còng thóc ®Èy viÖc sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ. - CÇn lµm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ h­íng dÉn chÕ ®é thuÕ nµy ®Ó mäi ®èi t­îng, mäi ng­êi ®Òu hiÓu vµ thùc hiÖn ®óng. - C«ng t¸c ®µo t¹o båi d­ìng nghiÖp vô qu¶n lý thuÕ GTGT cho c¸n bé thuÕ ph¶i ®­îc quan t©m vµ chuÈn bÞ tr­ãc. - Ph¶i tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ trang thiÕt bÞ c«ng cô qu¶n lý thuÕ, trong ®ã trang bÞ hÖ thèng m¸y vi tÝnh lµ quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ nãi chung, vµ thuÕ GTGT nãi riªng. - §ång thêi víi viÖc ban hµnh thuÕ GTGT cÇn söa ®æi hÖ thèng thuÕ ®ång bé nh»m x¸c ®Þnh râ ph¹m vi , môc tiªu ®iÒu chØnh cña tõng lo¹i thuÕ (thuÕ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ TT§B...). Møc thuÕ vµ chÝnh s¸ch thuÕ cÇn cã tÝnh æn ®Þnh kh«ng nªn thay ®æi lu«n. - CÇn nhËn thøc ®óng vµ ®Çy ®ñ t¸c ®éng cã thÓ xÈy ra trong giai ®o¹n ®Çu ¸p dông GTGT ®Ó cã ph­¬ng ¸n xö lý, trong ®ã vÊn ®Ò ®iÒu hµnh Ng©n s¸ch, qu¶n lý gi¸ c¶ lµ vÊn ®Ò quan träng. 18 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò ¸n lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n PhÇn IV. Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ GTGT. I./ nh÷ng tån t¹i cña hªn thèng thuÕ hiÖn hµnh. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ hiÖn hµnh ®· ®­îc söa ®æi, bæ xung nhiÒu lÇn ®¸p øng yÕu cÇu cña t×nh h×nh thùc tÕ. Nh­ng cho ®Õn nay, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc ®­îc s¾p xÕp tæ chøc l¹i, b­íc ®Çu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶; khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn ®a d¹ng d­íi nhiÒu h×nh thøc, c¸c xÝ nghiÖp ho¹t ®éng theo LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ngµy cµng t¨ng. ChÝnh trong bèi c¶nh nµy, hÖ thèng chÝnh s¸c thuÕ ®· béc lé nh÷ng khuyÕm khuyÕt vÒ c¸c mÆt: - Ch­a bao qu¸t hÕt c¸c nguån thu ®·, ®ang vµ sÏ ph¸t sinh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­: l·i cæ phÇn, l·i tiÒn göi, thu nhËp tõ chuyÓn nh­îng cæ phÇn, thu nhËp tõ chuyÓn nh­îng tµi s¶n; ch­a bao qu¸t hÕt c¸c ho¹t ®éng dich vô. - Trong mçi lo¹i thuÕ ph¶i cïng mét lóc võa thùc hiÖn môctiªu b¶o ®¶m nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ thùc hiÖn môc tiªu nhiÒu chÝnh s¸ch kh¸c, do ®ã, lµm cho néi dung chÝnh s¸ch thuÕ phøc t¹p, g©y khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¶ ®èi víi c¸n bé thuÕ còng nh­ ®èi t­îng nép thuÕ. - VÒ mÆt kü thuËt, hÖ thèng thuÕ hiÖn hµnh còng nh­ trong tõng s¾c thuÕ cßn qu¸ phøc t¹p, trïng lÆp, nhÊt lµ thuÕ doanh thu, nªn hiÖu qu¶ ch­a cao, cßn g©y t©m lÝ chång chÐo nÆng nÒ. - Trong chÝnh s¸ch cßn cã nh÷ng ®iÓm ch­a phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, do ®ã, cã thªt trë thµnh nh÷ng c¶n trë trong qu¸ tr×nh më réng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi (®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch thuÕ trong viÖc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi còng nh­ trong n­íc. 19 nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1463 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2