Đề tài thực tập tốt nghiệp: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm

Vò Mai Linh<br /> <br /> Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp<br /> <br /> lêi nãi ®Çu<br /> *****<br /> <br /> Trong nh÷ng n¨m qua, cïng víi sù ®æi míi s©u s¾c, toµn diÖn cña ®Êt<br /> n­íc, cña c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam ®· cã nh÷ng<br /> b­íc ®æi míi, tiÕn bé vµ gãp phÇn tÝch cùc vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ<br /> cña ®Êt n­íc.<br /> §Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay, kÕ to¸n ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vai trß<br /> quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu trong hÖ thèng kinh tÕ tµi chÝnh cña ®¬n vÞ còng<br /> nh­ trªn ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµ c«ng cô thiÕt yÕu ®Ó qu¶n lý<br /> nÒn kinh tÕ.<br /> Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang ngµy ®ªm diÔn ra sù c¹nh tranh gay<br /> g¾t nh­ hiÖn nay, ®ßi hái c¸c Doanh NghiÖp kh«ng nh÷ng s¶n xuÊt ra nh÷ng<br /> s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt, mÉu m· ®Ñp phï hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng<br /> mµ cßn ph¶i cã gi¸ c¶ hîp lý.<br /> C«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét chØ tiªu quan<br /> träng,lu«n lu«n ®­îc c¸c nhµ qu¶n lý trong doanh nghiÖp quan t©m chó träng,<br /> v× chi phÝ s¶n xuÊt lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt l­îng cña mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt<br /> kinh doanh cña doamh nghiÖp. Th«ng qua nh÷ng th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt<br /> kinh doanh vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, nh÷ng ng­êi qu¶n lý doanh nghiÖp<br /> n¾m ®­îc nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc tÕ cña tõng lo¹i<br /> ho¹t ®éng, cña tõng lo¹i s¶n phÈm lao vô còng nh­ kÕt qu¶ cña toµn bé ho¹t<br /> ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nh»m ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh<br /> h×nh thùc hiÖn cña ®Þnh møc chi phÝ vµ dù to¸n chi phÝ, t×nh h×nh sö dông tµi<br /> s¶n, vËt t­, lao ®éng, tiÒn vèn, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n<br /> phÈm ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®¸nh gi¸ trong qu¶n lý.<br /> VÊn ®Ò chi phÝ kh«ng chØ lµ sù quan t©m cña c¸c doanh nghiÖp mµ cßn<br /> lµ mèi quan t©m cña ng­êi tiªu dïng, cña x· héi nãi chung. ChÝnh v× nhËn<br /> thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy vµ qua thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ t¹i<br /> doanh nghiÖp C¶ng Hµ Néi em ®· quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi "KÕ To¸n Chi PhÝ<br /> S¶n XuÊt Vµ TÝnh Gi¸ Thµnh S¶n PhÈm".<br /> Trang1<br /> <br /> Vò Mai Linh<br /> <br /> Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp<br /> <br /> Víi kh¶ n¨ng b¶n th©n cßn h¹n chÕ vµ trong ®iÒu kiÖn thêi gian kh«ng<br /> cho phÐp nªn mÆc dï cã nhiÒu cè g¾ng song kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu<br /> sãt. RÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé<br /> nh©n viªn phßng kÕ to¸n cña doanh nghiÖp C¶ng Hµ Néi.<br /> §Ó hoµn thµnh b¶n chuyªn ®Ò nµy, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp<br /> ®ì tËn t×nh cña thÇy c« gi¸o. §Æc biÖt lµ sù gióp ®ì cña c« gi¸o : NguyÔn ThÞ<br /> B×nh vµ c¶m ¬n c¸c c« chó c¸n bé nh©n viªn phßng kÕ to¸n thèng kª t¹i<br /> doanh nghiÖp C¶ng Hµ Néi.<br /> Hµ Néi, th¸ng 8 n¨m 2002<br /> <br /> Trang2<br /> <br /> Vò Mai Linh<br /> <br /> Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp<br /> <br /> C¸c vÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt<br /> vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.<br /> <br /> 1.2 - Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ c¸c c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt chñ<br /> yÕu.<br /> <br /> 1.2.1 - Kh¸i niÖm chi phi phÝ s¶n xuÊt.<br /> Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i khai<br /> th¸c vµ sö dông c¸c nguån lao ®éng,vËt t­, tµi s¶n, tiÒn vèn ®Ó thùc hiÖn viÖc<br /> s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm, cung cÊp lao vô, dÞch vô. Trong qu¸ tr×nh ®ã<br /> doanh nghiÖp ph¶i bá ra c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cho<br /> ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, chi phÝ bá ra cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh<br /> doanh ®­îc gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt.<br /> Chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng<br /> sèng, lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ doanh nghiÖp chØ ra ®Ó<br /> tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú.<br /> <br /> 1.2.2 - C¸c c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt chñ yÕu.<br /> Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp bao gåm rÊt nhiÒu<br /> lo¹i, nhiÒu kho¶n kh¸c nhau c¶ vÒ néi dung, tÝnh chÊt, c«ng dông, vai trß, vÞ<br /> trÝ ..... trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Do ®ã ®Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ<br /> h¹ch to¸n cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt tõ c¸c môc ®Ých vµ<br /> yªu cÇu kh¸c nhau cña qu¶n lý, chi phÝ s¶n xuÊt còng ®­îc tu©n theo nh÷ng<br /> tiªu thøc kh¸c nhau.<br /> 1.2.2.1 - Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo tÝnh chÊt kinh tÕ<br /> (YÕu tè chi phÝ)<br /> §Ó phôc vô cho viÖc tËp hîp, qu¶n lý chi phÝ theo néi dung kinh tÕ ban<br /> ®Çu ®ång nhÊt cña nã mµ kh«ng xÐt ®Õn c«ng dông cô thÓ, ®Þa ®iÓm ph¸t sinh<br /> chi phÝ, chi phÝ ®­îc ph©n theo yÕu tè chi phÝ sau:<br /> * YÕu tè nguyªn liÖu, vËt liÖu: bao gåm gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ<br /> vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô...... sö dông cho s¶n xuÊt kinh<br /> doanh(lo¹i trõ gi¸ trÞ vËt liÖu dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liªô thu håi).<br /> Trang3<br /> <br /> Vò Mai Linh<br /> <br /> Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp<br /> <br /> * YÕu tè tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng: yÕu tè nµy ph¶n ¸nh<br /> tæng sè tiÒn l­¬ng vµ phô cÊp mang tÝnh chÊt l­¬ng ph¶i tr¶ cho toµn bé c«ng<br /> nh©n viªn chøc.<br /> * YÕu tè nhiªn liÖu, ®éng lùc: sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh<br /> doanh trong kú (trõ mét sè kh«ng dïng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi).<br /> * YÕu tè b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn: tÝnh theo<br /> tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l­¬ng vµ phô cÊp l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n<br /> viªn chøc.<br /> * YÕu tè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: ph¶n ¸nh tæng sè khÊu hao tµi s¶n cè<br /> ®Þnh ph¶i trÝch trong kú cña tÊt c¶ tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho s¶n xuÊt kinh<br /> doanh trong kú.<br /> * YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ dÞch vô<br /> mua ngoµi dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh.<br /> * YÕu tè chi phÝ b»ng tiÒn: ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn, c¸c<br /> yÕu tè trªn dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.<br /> Ph©n l¹i theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cã t¸c dông:<br /> + Trong ph¹m vi doanh nghiÖp: phôc vô qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt,<br /> ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, lµm c¨n cø<br /> ®Ó lËp b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè, lËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t­,<br /> tiÒn vèn, sö dông lao ®éng cho kú sau.<br /> <br /> + Trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ: cung cÊp tµi liÖu ®Ó tÝnh to¸n thu<br /> nhËp quèc d©n do cã sù t¸ch biÖt gi÷a hao phÝ lao ®éng vËt ho¸ vµ hao phÝ lao<br /> ®éng sèng.<br /> 1.2.2.2 - Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng dông kinh tÕ chi phÝ:<br /> (kho¶n môc chi phÝ)<br /> Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt cã cïng môc ®Ých,<br /> c«ng dông ®­îc s¾p xÕp vµo mét kho¶n môc chi phÝ, kh«ng ph©n biÖt néi<br /> dung kinh tÕ cña chi phÝ.<br /> * Kho¶n môc chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp: bao gåm chi phÝ vÒ<br /> nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô sö dông trùc tiÕp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt<br /> s¶n phÈm.<br /> Trang4<br /> <br /> Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp<br /> <br /> Vò Mai Linh<br /> <br /> * Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶<br /> cho ng­êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô nh­: lu¬ng, c¸c kho¶n<br /> phô cÊp l­¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng (b¶o hiÓm x· héi,<br /> b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn).<br /> * Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung: gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh t¹i<br /> bé phËn s¶n xuÊt (ph©n x­ëng, ®éi, tr¹i s¶n xuÊt....) ngoµi hai kho¶n môc trªn.<br /> - Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm c¸c néi dung kinh tÕ sau:<br /> + Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng : bao gåm c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, c¸c<br /> kho¶n phô cÊp, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca cña nh©n viªn qu¶n<br /> lý ph©n x­ëng, ®éi, bé phËn s¶n xuÊt.<br /> + Chi phÝ vËt liÖu: gåm nh÷ng chi phÝ vËt liÖu dïng chung cho ph©n<br /> x­ëng nh­: vËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a, b¶o d­ìng tµi s¶n cè ®Þnh, vËt liÖu v¨n<br /> phßng ph©n x­ëng vµ nh÷ng vËt liÖu dïng cho nhu cÇu qu¶n lý chung ë ph©n<br /> x­ëng.<br /> + Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: gåm nh÷ng chi phÝ vÒ c«ng cô dông cô xuÊt<br /> dïng cho ho¹t ®éng qu¶n lý cña ph©n x­ëng nh­: khu«n mÉu, dông cô g¸ l¾p,<br /> dông cô cÇm tay, dông cô b¶o hé lao ®éng....<br /> + Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao<br /> tµi s¶n cè ®Þnh sö dông trong ph©n x­ëng nh­: m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt,<br /> phu¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn, nhµ x­ëng.....<br /> + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: bao gåm c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi<br /> phôc vô cho ho¹t ®éng ph©n x­ëng, bé phËn s¶n xuÊt nh­: chi phÝ söa ch÷a tµi<br /> s¶n cè ®Þnh thuª ngoµi, chi phÝ ®iÖn n­íc, ®iÖn tho¹i, c¸c kho¶n chi mua vµ sö<br /> dông c¸c tµi liÖu kü thuËt, b»ng s¸ng chÕ, giÊy phÐp chuyÓn giao c«ng nghÖ,<br /> nh·n hiÖu th­¬ng m¹i..... kh«ng thuéc tµi s¶n cè ®Þnh.<br /> + Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: bao gåm c¸c chi phÝ b»ng tiÒn ngoµi c¸c chi<br /> phÝ ®· kÓ trªn phôc vô cho ho¹t ®éng cña ph©n x­ëng.<br /> T¸c dông: phôc vô cho viÖc qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt theo ®Þnh møc, cung cÊp<br /> sè liÖu cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc<br /> hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh lµm tµi liÖu tham kh¶o ®Ó lËp ®Þnh møc chi phÝ s¶n<br /> xuÊt vµ lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm cho kú sau.<br /> Trang5<br /> <br />