intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: “Tổng quan về thương mại điện tử”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:84

Thêm vào BST
Báo xấu
103
lượt xem 18
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: “tổng quan về thương mại điện tử”', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: “Tổng quan về thương mại điện tử”

  1. Đề tài: “Tổng quan về thương mại điện tử”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu KÓ tõ khi nÒn kinh tÕ hµng hãa xuÊt hiÖn, th­¬ng m¹i tù do vµ tèc ®é l­u th«ng hµng ho¸ lu«n lµ ®éng lùc chñ yÕu thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña søc s¶n xuÊt vµ tõ ®ã quyÕt ®Þnh ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi. 1000 n¨m tr­íc, con ®­êng t¬ lôa xuyªn sa m¹c qua nhiÒu quèc gia, nèi c¸c ®Õ chÕ La M· víi ®Õ chÕ Trung Hoa kh«ng chØ mang t¬ lôa vµ vµng b¹c lµm giµu cho nhiÒu n­íc mµ cßn gióp truyÒn b¸ c«ng nghÖ vµ triÕt lý. Nh÷ng ph¸t kiÕn ®Þa lý vµo thÕ kû 14, 15 kh«ng chØ ®em l¹i sù phån vinh cho c¸c c­êng quèc hµng h¶i mµ cßn lµ mét tiÒn ®Ò quan träng h×nh thµnh nªn chñ nghÜa t­ b¶n vµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa. Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin toµn cÇu ngµy nay mµ ®¹i diÖn tiªu biÓu cña nã lµ m¹ng Internet còng cã thÓ ®­îc nh×n nhËn d­íi cïng mét gãc ®é víi hai ph¸t kiÕn trªn, nh­ng mang tÝnh kh¸c biÖt vÒ chÊt ë chç biªn giíi quèc gia bÞ v­ît qua chØ sau mét có nhÊp chuét (mouse click). ¶nh h­ëng cña Internet v× thÕ mang tÝnh toµn cÇu vµ nã trë thµnh mét phÇn cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸, vèn ®· vµ ®ang biÕn ®æi s©u s¾c mäi mÆt x· héi loµi ng­êi tõ kinh tÕ, chÝnh trÞ ®Õn v¨n ho¸, x· héi. Nghiªn cøu, dù ®o¸n nh»m môc ®Ých t×m kiÕm c¸c ph­¬ng thøc thÝch øng víi nh÷ng t¸c ®éng tõ diÔn biÕn chãng mÆt cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ nãi chung vµ cña hÖ thèng th«ng tin toµn cÇu nãi riªng trë thµnh mét ®ßi hái bøc thiÕt cña mäi quèc gia ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Tõ quan ®iÓm lÞch sö vµ biÖn chøng, cã thÓ thÊy ®­îc nh÷ng t¸c ®éng quyÕt ®Þnh, th¸ch thøc vµ c¬ héi lín nhÊt Internet ®Æt ra trong dµi h¹n n»m trong lÜnh vùc kinh tÕ-th­¬ng m¹i. Internet ®Æt nÒn t¶ng cho sù h×nh thµnh cña nÒn kinh tÕ trùc tuyÕn (online economy), trong ®ã con ng­êi còng nh­ ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm hµng hãa, ®Òu cã thÓ liªn l¹c trùc tiÕp víi nhau, vµ liªn tôc, kh«ng cÇn ®Õn giÊy tê, cµng kh«ng ph¶i ®èi mÆt thùc thÓ. Dßng l­u chuyÓn th«ng tin vµ th­¬ng m¹i hµng ho¸, dÞch vô trong kh«ng gian kh«ng cã biªn giíi hay th­¬ng m¹i ®iÖn tö më ra kh¶ n¨ng gi¶m chi phÝ giao dÞch, tiÕp cËn thÞ tr­êng vµ thóc ®Èy tiÕn bé c«ng nghÖ, tõ ®ã thay ®æi cÊu tróc cña nÒn kinh 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tÕ quèc gia vµ toµn cÇu. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö do vËy ®­îc nh×n nhËn nh­ mét lùc l­îng thóc ®Èy tù do ho¸ th­¬ng m¹i quèc tÕ vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Tuy nhiªn, chÝnh tÝnh chÊt phi biªn giíi Êy cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö l¹i ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu ®iÒu chØnh míi ®èi víi nh÷ng khu«n khæ th­¬ng m¹i quèc tÕ hiÖn t¹i (trong tæ chøc th­¬ng m¹i quèc tÕ WTO) còng nh­ chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung vµ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i nãi riªng cña tõng n­íc. Nh÷ng ®iÒu chØnh ®ã ®Õn l­ît m×nh l¹i t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµ viÔn c¶nh kinh tÕ quèc gia vµ toµn cÇu còng nh­ quan hÖ gi÷a c¸c quèc gia trong nh÷ng n¨m tíi. Trong bèi c¶nh nh­ vËy, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh×n thÊy ë th­¬ng m¹i ®iÖn tö c¬ héi ph¸t triÓn cho t­¬ng lai, nh­ng ®ång thêi l¹i ph¶i ®èi mÆt víi th¸ch thøc trong hiÖn t¹i kh«ng dÔ v­ît qua vÒ c«ng nghÖ, vÒ tri thøc vµ ®Æc biÖt lµ nh÷ng th¸ch thøc ®Õn tõ nh÷ng ®Ò xuÊt th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu cña c¸c n­íc ph¸t triÓn, trong khi vÉn cßn ®ang chËt vËt t×m c¸ch tho¸t ra khái vßng luÈn quÈn cña ®ãi nghÌo vµ l¹c hËu. ¦u tiªn chÝnh s¸ch cña c¸c n­íc nµy, v× thÕ, lµ lµm c¸ch nµo b¾t kÞp víi sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö trªn thÕ giíi, ®ång thêi ®èi phã hiÖu qu¶ víi nh÷ng nguy c¬ ®Õn tõ qu¸ tr×nh ®ã. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö lµ mét lÜnh vùc kh¸ míi. “ViÖc dù ®o¸n t­¬ng lai ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo cho chÝnh x¸c thËt khã kh¨n v× sè liÖu biÕn ®æi rÊt mau chãng vµ khoa häc kü thuËt míi kh«ng ngõng ph¸t triÓn... ThÕ nh­ng tr­íc khi tiÕn vµo vïng ®Êt cßn nhiÒu ®iÒu ch­a biÕt nµy, tèt h¬n chóng ta nªn cã trong tay mét b¶n ®å, tuy kh«ng hoµn chØnh, mµ chØ lµ mét m« h×nh th« thiÓn ®¬n gi¶n, ®Ó dß dÉm tõng b­íc vµ tõng b­íc söa ®æi tu chØnh, vÉn h¬n lµ kh«ng cã g× trong tay” (Alvin Toffler). Víi mét quan niÖm nh­ vËy, khãa luËn sö dông ph­¬ng ph¸p trõu t­îng hãa, vµ ph©n tÝch thèng kª ®Ó t×m hiÓu trªn khÝa c¹nh quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ nh÷ng vÊn ®Ò th­¬ng m¹i ®iÖn tö ®Æt ra cho hÖ thèng th­¬ng m¹i quèc tÕ d­íi sù ®iÒu chØnh cña tæ chøc WTO tõ gãc nh×n cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Néi dung cña khãa luËn ®­îc chia lµm 3 ch­¬ng  Ch­¬ng I “Tæng quan vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö” tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö nh­ ®Þnh nghÜa, ph­¬ng tiÖn vµ øng dông cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö, lîi Ých khi sö dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö, thùc tr¹ng ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö trªn thÕ giíi vµ m«i tr­êng ho¹t ®éng cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.  Ch­¬ng II “Ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu - th­¬ng m¹i ®iÖn tö trong khu«n khæ WTO” t×m hiÓu t¸c ®éng cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö ®èi víi th­¬ng m¹i quèc tÕ; nh÷ng ph¶n øng cña khu vùc vµ quèc tÕ tr­íc th­¬ng m¹i ®iÖn tö; nh÷ng nç lùc t×m kiÕm mét khu«n khæ ®iÒu chØnh th­¬ng m¹i ®iÖn tö quèc tÕ vµ c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh khi ®Æt th­¬ng m¹i ®iÖn tö d­íi sù ®iÒu chØnh cña WTO nh­ më cöa thÞ tr­êng, ph©n lo¹i giao dÞch th­¬ng m¹i ®iÖn tö, thuÕ quan vµ b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ.  Ch­¬ng III “ Th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn” ph©n tÝch c¸c c¬ héi vµ th¸ch thøc mµ sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu ®Æt ra ®èi víi c¸c nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn, nh÷ng khÝa c¹nh chÝnh s¸ch cÇn tËp trung; mét phÇn träng t©m sÏ ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö ë ViÖt Nam, ®Ò xuÊt c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« ®Ó héi nhËp cã hiÖu qu¶ vµo th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu. Bµi khãa luËn tiÕp thu mét sè c¸c nghiªn cøu ë ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, do kh¶ n¨ng vµ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, ng­êi viÕt rÊt mong cã ®­îc sù chØ b¶o vµ gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn chØnh h¬n. Ch­¬ng I Tæng quan vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö 1. Kh¸i niÖm th­¬ng m¹i ®iÖn tö (TM§T) 1.1 §Þnh nghÜa TM§T vµ "th­¬ng m¹i" trong TM§T Lµ mét lÜnh vùc t­¬ng ®èi míi, TM§T ®­îc nãi ®Õn b»ng nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau. MÆc dï tªn gäi “th­¬ng m¹i ®iÖn tö” (electronic commerce) ®­îc sö dông nhiÒu nhÊt vµ trë thµnh quy ­íc chung, ®­îc ®­a vµo c¸c v¨n b¶n quèc tÕ, c¸c tªn gäi kh¸c nh­: “th­¬ng m¹i trùc tuyÕn” (online trade), “th­¬ng m¹i ®iÒu khiÓn häc” (cybertrade), “kinh doanh ®iÖn tö” (electronic business) hay “th­¬ng m¹i kh«ng cã giÊy tê” (paperless commerce)... vÉn ®­îc sö dông vµ ®­îc hiÓu víi cïng néi dung. HiÖn nay trªn thÕ giíi ch­a cã mét ®Þnh nghÜa nµo vÒ TM§T ®­îc chÊp nhËn réng r·i. Tuy nhiªn, nhiÒu chÝnh phñ vµ tæ chøc ®· ph¸t triÓn c¸c kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ TM§T dùa trªn c¸c øng dông cña nã (xem phô lôc 1) ®Ó cã thÓ thu thËp ®­îc sè liÖu h÷u Ýchi. Nh÷ng cè g¾ng ®ã ®­a ®Õn mét kh¸i niÖm tæng 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. qu¸t vÒ TM§T, ®ã lµ “viÖc sö dông réng r·i c¸c ph­¬ng ph¸p ®iÖn tö ®Ó lµm th­¬ng m¹i” hay “viÖc trao ®æi th«ng tin th­¬ng m¹i th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn c«ng nghÖ ®iÖn tö, mµ nãi chung kh«ng cÇn ph¶i in ra giÊy trong bÊt cø c«ng ®o¹n nµo cña qu¸ tr×nh giao dÞch”.ii Th«ng tin trong kh¸i niÖm trªn ®­îc hiÓu lµ bÊt cø g× cã thÓ truyÒn t¶i b»ng kü thuËt ®iÖn tö, bao gåm c¶ th­ tõ, c¸c tÖp v¨n b¶n, c¸c c¬ së d÷ liÖu, c¸c b¶ng tÝnh, c¸c b¶n vÏ thiÕt kÕ b»ng m¸y tÝnh ®iÖn tö, c¸c h×nh ®å ho¹, qu¶ng c¸o, hái hµng, ®¬n hµng, ho¸ ®¬n, biÓu gi¸, hîp ®ång, c¸c mÉu ®¬n, c¸c biÓu b¸o c¸o, h×nh ¶nh ®éng, ©m thanh... Kh¸i niÖm “th­¬ng m¹i” trong TM§T ®· ®­îc chuÈn ho¸ trong “§¹o luËt mÉu vÒ TM§T” do uû ban Liªn HiÖp Quèc vÒ LuËt th­¬ng m¹i quèc tÕ (UNCITRAL) ban hµnh. Th­¬ng m¹i theo ®ã kh«ng chØ bã hÑp trong viÖc mua b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô mµ lµ “mäi vÊn ®Ò n¶y sinh ra tõ mäi mèi quan hÖ mang tÝnh chÊt th­¬ng m¹i, dï cã hay kh«ng cã hîp ®ång”. C¸c mèi quan hÖ ®ã hiÖn nay bao gåm kho¶ng 1300 lÜnh vùciii bao qu¸t mét ph¹m vi rÊt réng. Do vËy viÖc ¸p dông TM§T sÏ lµm thay ®æi h×nh th¸i ho¹t ®éng cña hÇu nh­ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. 1.2 Ph­¬ng tiÖn cña TM§T vµ tÝnh ­u viÖt cña Internet Theo ®Þnh nghÜa trªn, c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt cña TM§T cã thÓ chia lµm 6 lo¹i gåm ®iÖn tho¹i, m¸y fax, truyÒn h×nh , hÖ thèng thanh to¸n vµ chuyÓn tiÒn ®iÖn tö, m¹ng néi bé vµ m¹ng liªn néi bé, Internet vµ Web.iv §iÖn tho¹i lµ ph­¬ng tiÖn ®­îc dïng phæ biÕn nhÊt. Toµn thÕ giíi cã kho¶ng 1 tû ®­êng d©y thuª bao ®iÖn tho¹i vµ 340 triÖu ng­êi dïng ®iÖn tho¹i di ®éng.v Mét sè lo¹i dÞch vô cã thÓ ®­îc cung cÊp qua ®iÖn tho¹i nh­ b­u ®iÖn, ng©n hµng, t­ vÊn, gi¶i trÝ... Tuy nhiªn, h¹n chÕ cña c«ng cô nµy lµ chØ truyÒn t¶i ®­îc ©m thanh, mäi giao dÞch cuèi cïng vÉn ph¶i kÕt thóc b»ng viÖc in ra giÊy. Chi phÝ sö dông ®iÖn tho¹i cßn phô thuéc kho¶ng c¸ch liªn l¹c. Fax cã thÓ thay thÕ dÞch vô ®­a th­ vµ gëi c«ng v¨n truyÒn thèng, nh­ng kh«ng truyÒn t¶i ®­îc ©m thanh, h×nh ¶nh ®éng vµ h×nh ¶nh 3 chiÒu; chÊt l­îng truyÒn t¶i l¹i kh«ng ®­îc tèt. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TruyÒn h×nh lµ c«ng cô TM§T rÊt phæ th«ng. Trªn thÕ giíi hiÖn cã kho¶ng 1 tû m¸y thu h×nhvi. Do cã kh¶ n¨ng t¸c ®éng tíi hµng tû ng­êi xem, truyÒn h×nh cã vai trß rÊt quan träng trong th­¬ng m¹i, ®Æc biÖt lµ qu¶ng c¸o (qu¶ng c¸o trªn truyÒn h×nh chiÕm 1/4 tæng chi phÝ qu¶ng c¸o ë Mü)vii. TruyÒn h×nh cã thÓ cung cÊp nhiÒu dÞch vô th«ng tin gi¶i trÝ nh­ng nh­îc ®iÓm lín nhÊt cña c«ng cô viÔn th«ng nµy chØ mang tÝnh 1 chiÒu, kh«ng mang tÝnh t­¬ng t¸c. HÖ thèng kü thuËt thanh to¸n ®iÖn tö gióp tiÕn hµnh kh©u thanh to¸n trong giao dÞch th­¬ng m¹i vµ tµi chÝnh mµ kh«ng cÇn ®Õn tiÒn mÆt, rÊt phæ biÕn ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Thanh to¸n ®iÖn tö sö dông réng r·i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM: Automatic teller machine) thÎ tÝn dông (credit card), thÎ mua hµng (purchasing card), thÎ th«ng minh (smart card)... M¹ng néi bé vµ m¹ng liªn néi bé lµ toµn bé m¹ng th«ng tin cña mét tæ chøc vµ c¸c liªn l¹c mäi kiÓu gi÷u c¸c m¸y tÝnh ®iÖn tö trong ®ã, céng víi c¸c liªn l¹c di ®éng. HÖ thèng nµy ®ßi hái tæ chøc ph¶i cã c¬ së h¹ tÇng vµ tiªu chuÈn th«ng tin riªng. Internet vµ Web cã thÓ thay thÕ c¸c ph­¬ng tiÖn trªn víi mét ph¹m vi réng h¬n vµ mét hiÖu qu¶ lín h¬n nhiÒu lÇn nhê sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ cã tÝnh t­¬ng t¸c cao víi trong vµ ngoµi hÖ thèng vµ gi÷a nhiÒu ng­êi víi nhau. §èi víi nhiÒu s¶n phÈm cã thÓ sè ho¸, tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n tõ s¶n xuÊt ®Õn l­u th«ng, ph©n phèi vµ tiªu dïng cã thÓ thùc hiÖn trùc tuyÕn qua m¸y tÝnh theo mét quy tr×nh tù ®éng hãa cao ®é víi thêi gian v« cïng nhanh chãng so víi mua hµng theo ph­¬ng thøc truyÒn thèng hay ®Æt hµng qua ®iÖn tho¹i vµ chuyÓn giao b»ng ph­¬ng tiÖn h÷u h×nh, nh­ trong m« h×nh d­íi ®©y: (1)Qu¶ng c¸o phÇn mÒm trùc tuyÕn Ng©n hµng d÷ liÖu ë (2) §Æt hµng theo mÉu (3)ChuyÓn ®¬n ®Æt h¶ng Can®a cña Kh¸ch C«ng ty (5) Yªu cÇu tr¶ tiÒn c«ng ty hµng Microsoft ë (4)Tù ®éng t¶i phÈn mÒm Microsoft Thôy sÜ (6) ThÎ tÝn dông Mü (7)ChuyÓn phÇn mÒm (7) ChphÇ 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Hép 1 LÞch sö Internet Internet b¾t nguån tõ nh÷ng n¨m 60 khi c¸c nhµ nghiªn cøu ë Mü t×m kiÕm nh÷ng c¸ch thøc míi ®Ó liªn l¹c víi nhau. N¨m 1969, m¹ng ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network ) ®­îc thiÕt lËp gi÷a 4 tr­êng ®¹i häc cña Mü víi sù gióp ®ì cña Bé Quèc phßng. M¹ng ARPANET cho phÐp ng­êi sö dông liªn l¹c víi nhau qua “Giao thøc chuÈn ®iÒu khiÓn m¹ng” (Network Control Protocol). Theo giao thøc chuÈn nµy , mét th«ng tin ®­îc ph©n chia thµnh nh÷ng “gãi” (packets) d÷ liÖu nhá t¹i n¬i göi ®i, hßa vµo dßng lu©n chuyÓn d÷ liÖu kÕt nèi gi÷a c¸c m¸y tÝnh vµ ®­îc nhËp l¹i nh­ cò t¹i n¬i ®Õn. Trong nh÷ng n¨m ®Çu, m¹ng ARPANET ®­îc sö dông ®Ó göi e-mail (lÇn ®Çu tiªn vµo n¨m 1971), tæ chøc th¶o luËn trùc tuyÕn, khai th¸c d÷ liÖu tõ xa vµ gióp truyÒn c¸c tÖp d÷ liÖu gi÷a c¸c c¬ quan thuéc chÝnh phñ, c¸c c«ng ty vµ c¸c tr­êng ®¹i häc. Bé Quèc phßng Mü lóc ®Çu cã ý ®Þnh sö dông m¹ng nµy nh­ mét c«ng cô th«ng tin trong chiÕn tranh nh­ng cuèi cïng ®· tõ bá. Trong thêi gian nµy, mét sè m¹ng kh¸c sö dông cho nghiªn cøu vµ gi¸o dôc nh­ BITNET vµ NSFNET còng ra ®êi. Trong nh÷ng n¨m 80, giao thøc chuÈn quèc tÕ TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) ®­îc ®­a ra, thiÕt lËp nh÷ng tiªu chuÈn l­u chuyÓn th«ng tin gi÷a c¸c m¹ng vµ cho phÐp x¸c ®Þnh ng­êi sö dông th«ng qua c¸c ®Þa chØ Internet (Internet addresses) hoÆc tªn miÒn (domain names). §iÒu nµy lµm cho c¸c m¹ng ®éc lËp cã thÓ kÕt nèi víi nhau. Tõ ®ã, m¹ng Internet h×nh thµnh vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. ChØ tÝnh ®Õn n¨m 1997, ®· cã 110 n­íc kÕt nèi Internet. Ngµy nay, viÖc Internet ®· cã mÆt ë hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi. N¨m 1990 m¹ng WWW (World Wide Web) ra ®êi, lÇn ®Çu tiªn më ra kh¶ n¨ng truyÒn t¶i trªn m¹ng c¸c trang web kÕt hîp gi÷a ®å häa vµ v¨n b¶n. Víi kh¶ n¨ng chøa ®ùng vµ chuyÓn t¶i mét l­îng th«ng tin khæng lå vµ ®a d¹ng, web ngµy nay ®· ®­îc c¶ thÒ giíi chÊp nhËn lµm tiªu chuÈn giao tiÕp th«ng tin vµ ®­îc øng dông trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc, nhÊt lµ lÜnh vùc dÞch vô vµ th­¬ng m¹i. Nguån: Hobbes Zakon, R, “Hobbes’ Internet Timeline” http://info.isoc.org/guest/zakan/internet/history/hit.htm ë mét khÝa c¹nh kh¸c, Internet vµ Web lµ ph­¬ng tiÖn truyÒn dÉn ®a chøc n¨ng víi kh¶ n¨ng chuyÓn t¶i kÕt hîp nhiÒu lo¹i d÷ liÖu kh¸c nhau tõ v¨n b¶n, ©m thanh ®Õn h×nh ¶nh, ®ång thêi cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi nhiÒu ph­¬ng tiÖn kh¸c nhau, ®iÒu mµ kh«ng ph­¬ng tiÖn nµo tr­íc ®ã lµm ®­îc. Internet còng më réng ph¹m vi cña TM§T ®Õn nh÷ng lÜnh vùc tr­íc ®©y bÞ giíi h¹n bëi kho¶ng c¸ch kh«ng gian nh­ y tÕ, gi¸o dôc, dÞch vô ph¸p lý, kÕ to¸n... Mét vÝ dô ®¬n gi¶n lµ ngµy nay ng­êi ta cã thÓ lÊy b»ng cö nh©n hay master do c¸c tr­êng ®¹i häc næi tiÕng trªn thÕ giíi cÊp mµ kh«ng ph¶i ra n­íc ngoµi b»ng c¸ch ghi danh vµo c¸c khãa häc trªn m¹ng. TM§T ®· tån t¹i tr­íc khi Internet ra ®êi nh­ng sù xuÊt hiÖn cña Internet vµ Web lµ mét b­íc ngoÆt bëi lÏ th­¬ng m¹i ®ang trong tiÕn tr×nh toµn cÇu hãa vµ hiÖu qu¶ hãa. Hai xu h­íng ®ã ®ßi hái ph¶i ¸p dông Internet vµ Web nh­ c¸c ph­¬ng tiÖn ®· ®­îc quèc tÕ hãa cao ®é vµ cã hiÖu qu¶ sö dông cao. ChÝnh b­íc ngoÆt nµy ®· ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. Trªn thùc tÕ, 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ng­êi ta ®· vµ ®ang nghiªn cøu kÕt hîp c¸c ph­¬ng tiÖn th­¬ng m¹i ®iÖn tö truyÒn thèng víi Internet. Bµi khãa luËn v× vËy tËp trung vµo TM§T sö dông Internet nh­ mét c«ng cô chñ yÕu. H×nh thøc ho¹t ®éng TM§Tviii 1.3 MÆc dï cã h¬n 1300 lÜnh vùc ¸p dông nh­ng TM§T cã thÓ ®­îc ph©n lµm 5 h×nh thøc chñ yÕu lµ:  Th­ ®iÖn tö (e-mail).  Thanh to¸n ®iÖn tö (electronic payment).  Trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö (EDI: electronic data exchange) (chñ yÕu).  Giao göi sè hãa c¸c dung liÖu (digital delivery of content) tøc lµ mua b¸n c¸c s¶n phÈm cã thÓ sè hãa vµ chuyÓn giao qua m¹ng nh­ ©m nh¹c, phim ¶nh, phÇn mÒm m¸y tÝnh...  B¸n lÎ hµng hãa h÷u h×nh (giao dÞch qua m¹ng nh­ng giao hµng theo ph­¬ng thøc th«ng th­êng). C¸c h×nh thøc giao dÞch nµy ®­îc tiÕn hµnh gi÷c 3 nhãm chñ yÕu lµ: doanh nghiÖp, ng­êi tiªu dïng vµ chÝnh phñ theo m« h×nh ®­íi ®©y, víi quan hÖ doanh nghiÖp - doanh nghiÖp (B2B: Business to business) vµ doanh nghiÖp - ng­êi tiªu dïng (B2C: Business to consumer) lµ chñ yÕu: Ng­êi tiªu dïng - c«ng d©n Mua b¸n vµ thanh to¸n Th«ng tin, trùc tuyÕn, dÞch vô luËt ph¸p, kh¸ch hµng... thuÕ... Tiªu dïng chÝnh phñ ChÝnh Doanh trùc tuyÕn, th«ng tin phñ nghiÖp ph¸p luËt ph¸p, qu¶n lý, thuÕ... Trao ®æi d÷ liÖu Trao ®æi 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. mua b¸n, thanh to¸n th«ng tin... h µng hãa vµ lao vô... Doanh ChÝnh nghiÖp phñ 2. Lîi Ých kinh tÕ tõ TM§T Nh÷ng tiÕn bé nhanh chãng vÒ c«ng nghÖ trong TM§T ®Æt ra vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m: sù phæ biÕn cña TM§T vµ m¹ng Internet sÏ t¸c ®éng nh­ thÕ nµo ®Õn c¸c nh©n tè trong nÒn kinh tÕ vµ ¶nh h­ëng ra sao ®èi víi t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ? VÊn ®Ò nµy cã thÓ tiÕp cËn tõ 2 gãc ®é: chi phÝ vµ thÞ tr­êng. HÇu hÕt c¸c nghiªn cøu ®· cã vÒ TM§T ®Òu x¸c ®Þnh c¸c c«ng ty võa vµ nhá (SMEs: Small and medium enterprises) lµ ®èi t­îng h­ëng lîi nhiÒu nhÊt tõ qu¸ tr×nh nµy.ix MÆc dï vËy, ®©y chØ lµ nh÷ng ®¸nh gi¸ s¬ khëi vµ cã thÓ cã nhiÒu yÕu tè kh¸c g©y hiÖu øng ng­îc l¹i ch­a ®­îc tÝnh ®Õn. 2.1 Ph¸t triÓn "hÖ thèng thÇn kinh" cña nÒn kinh tÕ Dßng th«ng tin ®­îc vÝ nh­ hÖ thèng thÇn kinh cña nÒn kinh tÕ. Th«ng tin cã ®­îc cung cÊp ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi th× doanh nghiÖp míi cã thÓ x©y dùng ®­îc chiÕn l­îc s¶n xuÊt - kinh doanh b¾t kÞp xu thÕ thÞ tr­êng, nhµ n­íc míi cã thÓ ®Ò ra chÝnh s¸ch qu¶n lý ®Êt n­íc phï hîp, cßn ng­êi tiªu dïng th× cã nhiÒu lùa chän h¬n. Internet vµ Web gièng nh­ mét th­ viÖn khæng lå cung cÊp mét nguån th«ng tin phong phó vµ dÔ truy nhËp víi c¸c c«ng cô tÇm cøu (search) hiÖu qu¶ nh­ Google, Infoseek, Webcrawler hay Alta Vista. Qua m¹ng Internet, chÝnh phñ, doanh nghiÖp vµ ng­êi tiªu dïng cã thÓ giao tiÕp trùc tuyÕn liªn tôc víi nhau mµ kh«ng bÞ h¹n chÕ bëi kho¶ng c¸ch. Nhê ®ã, c¶ sù hîp t¸c lÉn qu¶n lý ®Òu nhanh chãng vµ liªn tôc; c¸c b¹n hµng míi, c¸c c¬ héi kinh doanh ®­îc ph¸t hiÖn nhanh chãng trªn b×nh diÖn toµn quèc, khu vùc vµ thÕ giíi. Lîi Ých nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt ®èi víi c¸c SMEs, vèn bÞ h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng vµ tiÒm lùc trong tiÕp cËn vµ kh¶o s¸t th«ng tin thÞ tr­êng. H¬n n÷a, “kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin lµm gi¶m thiÓu sù bÊt æn vµ c¸c rñi ro khã dù ®o¸n trong nÒn kinh tÕ".x 2.2 Gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, tiÕp thÞ, giao dÞch vµ b¸n hµng 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nh×n tõ gãc ®é kinh tÕ vi m«, chi phÝ lµ mét trong c¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh trùc tiÕp lîi nhuËn cña doanh nghiÖp vµ hµnh vi cña ng­êi tiªu dïng. Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh bao gåm nhiÒu yÕu tè tõ s¶n xuÊt ®Õn l­u th«ng, ph©n phèi. Gi÷ nguyªn c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c, doanh nghiÖp lu«n cã xu h­íng t×m c¸ch gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh vµ t¨ng lîi nhuËn, cßn ng­êi tiªu dïng lu«n muèn mua hµng hãa víi gi¸ rÎ h¬n. Suy réng ra tÇm vÜ m«, chi phÝ ¶nh h­ëng ®Õn søc c¹nh tranh cña c¶ nÒn kinh tÕ vµ c¬ cÊu kinh tÕ theo ®ã mµ h×nh thµnh. TM§T qua Internet t¸c ®éng ®Õn yÕu tè chi phÝ trong chuçi gi¸ trÞ thÞ tr­êng (value-chain), h­íng nÒn kinh tÕ ®Õn hiÖu qu¶. TM§T gióp gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, tr­íc hÕt lµ chi phÝ v¨n phßng. C¸c v¨n phßng kh«ng cã giÊy tê chiÕm diÖn tÝch nhá h¬n rÊt nhiÒu, chi phÝ t×m kiÕm vµ chuyÓn giao tµi liÖu gi¶m nhiÒu lÇn, ®Æc biÖt lµ trong kh©u in Ên. Theo sè liÖu cña h·ng General Electricity cña Mü, tiÕt kiÖm trªn h­íng nµy ®¹t tíi 30%.xi Tõ quan ®iÓm chiÕn l­îc, c¸c nh©n viªn cã n¨ng lùc ®­îc gi¶i phãng khái nhiÒu c«ng ®o¹n sù vô cã thÓ t9Ëp trung vµo nghiªn cøu ph¸t triÓn, sÏ ®­a ®Õn nh÷ng lîi Ých to lín l©u dµi. TM§T gióp gi¶m thÊp chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ tiÕp thÞ. B»ng ph­¬ng tiÖn Internet, mét nh©n viªn b¸n hµng cã thÓ giao dÞch ®­îc víi rÊt nhiÒu kh¸ch hµng. Catalogue ®iÖn tö trªn Web phong phó h¬n nhiÒu vµ th­êng xuyªn cËp nhËt so víi catalogue in Ên chØ cã khu«n khæ giíi h¹n vµ lu«n lçi thêi. Theo sè liÖu cña h·ng m¸y bay Boeing cña Mü, ®· cã tíi 50% kh¸ch hµng ®Æt mua 9% phô tïng qua Internet vµ c¸c ®¬n hµng vÒ lao vô kü thuËt theo ph­¬ng thøc nµy ngµy cµng t¨ng lªn.xii Víi TM§T, ng­êi tiªu dïng vµ c¸c doanh nghiÖp tiÕt kiÖm ®¸ng kÓ thêi gian vµ chi phÝ giao dÞch (qu¸ tr×nh tõ qu¶ng c¸o, tiÕp xóc ban ®Çu, giao dÞch ®Æt hµng, giao dÞch giao hµng, giao dÞch thanh to¸n). thêi gian giao dÞch qua Internet chØ b»ng 7% thêi gian giao dÞch qua Fax, vµ b»ng kho¶ng 0.5 phÇn ngh×n thêi gian giao dÞch qua b­u ®iÖn; chi phÝ cho giao dÞch qua Internet chØ b»ng kho¶ng 5% chi phÝ giao dÞch qua Fax hay b­u ®iÖn chuyÓn ph¸t nhanh; chi phÝ thanh to¸n ®iÖn tö qua Internet chØ b»ng 10% ®Õn 20% chi phÝ thanh to¸n theo lèi th«ng th­êng.xiii B¶ng 1 Tèc ®é vµ chi phÝ truyÒn göi bé tµi liÖu 40 trang 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §­êng truyÒn Thêi gian Chi phÝ (USD) New York ®i Tokyo Qua b­u ®iÖn 5 ngµy 7.40 ChuyÓn ph¸t nhanh 24 giê 26.25 Qua m¸y Fax 31 phót 28.83 Qua Internet 2 phót 0.10 New York ®i Los Angeles Qua b­u ®iÖn 2-3 ngµy 3.00 ChuyÓn ph¸t nhanh 24 giê 15.50 Qua m¸y Fax 31 phót 9.36 Qua Internet 2 phót 0.10 Nguån: ITU, “Challenges to network”, 1997, Geneva biÓu ®å 1 So s¸nh chi phÝ mua phÇn mÒm qua c¸c ph­¬ng tiÖn 15 5 0.35 S1 USD Internet §iÖn tho¹i B¸n lÎ th«ng th­êng Nguån: h ttp://www.forrester.com Trong hai yÕu tè c¾t gi¶m nµy, yÕu tè thêi gian cã ý nghÜa lín h¬n v× tèc ®é l­u th«ng cã ý nghÜa sèng cßn trong kinh doanh vµ c¹nh tranh. Bªn c¹nh ®ã, viÖc giao dÞch nhanh chãng, sím n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu cßn gióp c¾t gi¶m sè l­îng vµ thêi gian hµng n»m l­u kho (inventory), còng nh­ kÞp thêi thay ®æi ph­¬ng ¸n s¶n phÈm b¸m s¸t ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng. NhiÒu n¨m tr­íc ®©y, rót ng¾n chu thêi s¶n xuÊt (cycle time) lµ mét trong c¸c nh©n tè quan träng nhÊt gióp c¸c c«ng ty NhËt B¶n giµnh ®­îc th¾ng lîi trong c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty Hoa Kú. 2.3 Më réng c¬ héi gia nhËp thÞ tr­êng vµ thay ®æi cÊu tróc thÞ tr­êng 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¶ n¨ng truy cËp vµ ph¸t t¸n (diffusion) th«ng tin nhanh chãng qua Internet víi chi phÝ thÊp lµ c¬ héi lín cho c¸c SMEs gia nhËp thÞ tr­êng. Chi phÝ lËp mét cöa hµng ¶o trªn Internet (gåm c¸c chi phÝ ®Çu t­ thiÕt kÕ trang web, chi phÝ ®¨ng ký vµ duy tr× tªn miÒn (domain name)) chØ b»ng mét phÇn rÊt nhá so víi viÖc lËp mét cöa hµng h÷u h×nh nh­ng trong nhiÒu tr­êng hîp, hiÖu qu¶ ®em l¹i cã thÓ lín h¬n nhiÒu lÇn.xiv Internet cho phÐp ®­a th«ng tin ®Õn tõng c¸ nh©n, v× thÕ chØ cÇn mét trang web b¾t m¾t víi nhiÒu ý t­ëng s¸ng t¹o, doanh nghiÖp cã thÓ ®­îc ®«ng ®¶o ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn. Cöa hµng b¸n lÎ trùc tuyÕn Amazon.com lµ mét ®iÓn h×nh trong nhiÒu vÝ dô. §iÒu ®ã cho thÊy so víi viÖc t¹o lËp danh tiÕng trªn thÞ tr­êng theo ph­¬ng c¸ch truyÒn thèng, TM§T qua Internet râ rµng cã nh÷ng lîi thÕ nhÊt ®Þnh. TÝnh chÊt c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng mét phÇn tïy thuéc vµo sè l­îng ®èi thñ c¹nh tranh cã mÆt trªn thÞ tr­êng ®ã. TM§T kh«ng chØ t¹o ®iÒu kiÖn gia nhËp thÞ tr­êng dÔ dµng mµ cßn t¹o ¸p lùc cho mäi doanh nghiÖp ph¶i “hiÖn h÷u trùc tuyÕn” (online presence). Tuy nhiªn, kh¸c víi thÞ tr­êng truyÒn thèng, c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng TM§T chñ yÕu lµ c¹nh tranh ë kh¶ n¨ng th«ng tin nhanh chãng vµ hiÖu qu¶. §iÒu nµy t¹o c¬ héi ®ång ®Òu cho c¸c thµnh phÇn tham gia c¹nh tranh. MÆc dï trong m«i tr­êng míi, c¸c doanh nghiÖp lín vµ danh tiÕng cã thÓ cã mét khëi ®Çu thuËn lîi h¬n so víi nh÷ng doanh nghiÖp “sinh sau ®Î muén” nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ hä cã lîi thÕ h¬n trong viÖc n¾m b¾t th«ng tin ®Ó ®iÒu chØnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng. xv Chu thêi s¶n xuÊt ®­îc rót ng¾n trªn c¬ së tiÕt kiÖm thêi gian vµ chi phÝ giao dÞch tÊt yÕu dÉn ®Õn nh÷ng ®iÒu chØnh nhÊt ®Þnh trong c¸ch thøc tæ chøc doanh nghiÖp vµ nh÷ng thay ®æi míi ë nhiÒu ngµnh kinh doanh. LÊy ngµnh vËn t¶i du lÞch lµm mét vÝ dô; tr­íc ®©y c¸c c«ng ty hµng kh«ng th­êng b¸n vÐ m¸y bay qua m¹ng l­íi c¸c ®¹i lý ph©n phèi vÐ ®­îc thiÕt lËp kh¾p n¬i, nh­ng víi TM§T qua Internet, c¸c c«ng ty nµy cã thÓ b¸n vÐ trùc tiÕp cho kh¸ch hµng vµ tiÕt kiÖm ®­îc kho¶n hoa hång ph¶i tr¶ cho ®¹i lý. §iÒu nµy sÏ lµm cho c¸c c«ng ty hµng kh«ng cã xu h­íng s¸p nhËp ho¹t ®éng b¸n vÐ vµo trong ho¹t ®éng cña m×nh, cßn c¸c ®¹i lý cã thÓ chuyÓn sang h×nh thøc m«i giíi th«ng tin, so s¸nh gi¸ c¶ vµ dÞch vô ®­îc cung cÊp bëi c¸c c«ng ty kh¸c nhau, 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. v× kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng sÏ tr¶ mét kho¶n tiÒn ®Ó cã ®­îc th«ng tin theo yªu cÇu.xvi 2.4 Thóc ®Èy c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn sím tiÕp cËn "nÒn kinh tÕ sè hãa" TM§T ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng c¬ së h¹ tÇng c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i. Do vËy, ph¸t triÓn TM§T sÏ t¹o nªn nh÷ng nhu cÇu ®Çu t­ míi trong lÜnh vùc h¹ tÇng c¬ së vµ dÞch vô c«ng nghÖ th«ng tin. Theo dù b¸o cña OECDxvii, phÇn ®ãng gãp cña c«ng nghÖ th«ng tin trong nÒn kinh tÕ toµn cÇu sÏ ®¹t møc tõ 3-5% thêi kú 1993-2008. ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn tû lÖ nµy cao h¬n rÊt nhiÒu ( ë Mü hiÖn nay kho¶ng 15% GDP)xviii. C¸c nhµ nghiªn cøu dù ®o¸n kinh tÕ thÕ giíi cã xu h­íng tiÕn ®Õn “nÒn kinh tÕ sè hãa” hay “nÒn kinh tÕ míi” lÊy tri thøc vµ th«ng tin lµm nÒn t¶ng ph¸t triÓn. §©y lµ khÝa c¹nh mang tÝnh chiÕn l­îc ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn v× nã ®em l¹i c¶ nguy c¬ tôt hËu lÉn c¬ héi t¹o “b­íc nh¶y vät“ (leap-frog) b¾t kÞp xu thÕ ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i.xix 3. T×nh h×nh ph¸t triÓn TM§T trªn thÕ giíi Hép 2 Khã kh¨n trong thu thËp sè liÖu vÒ TM§T §Ó ph©n tÝch tÇm quan träng cña TM§T trªn ph­¬ng diÖn sè l­îng, ph¶i cã mét ®Þnh nghÜa cô thÓ ®Þnh h­íng viÖc thu thËp sè liÖu lµm c¬ së cho nghiªn cøu. Tuy nhiªn, viÖc nµy lµ rÊt khã kh¨n v× TM§T hiÖn nay ®ang ë trong t×nh tr¹ng “hçn lo¹n ng¾n h¹n” (short-term turbulence) vÒ ®Þnh nghÜa. NÕu bao gåm c¶ thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông, khèi l­îng TM§T lµ rÊt lín. Nh­ng thanh to¸n chØ lµ mét kh©u trong mét giao dÞch TM§T, nh©n tè quan trong h¬n lµ viÖc chÊp nhËn mét ®Ò nghÞ giao kÕt hîp ®ång qua ph­¬ng tiÖn ®iÖn tö (ë ®©y lµ Internet). C¸c sè liÖu thèng kª vÒ TM§T v× vËþ ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc quyÕt ®Þnh mua hµng vµ doanh thu ®­îc thùc hiÖn qua ph­¬ng tiÖn ®iÖn tö. Nh­ ®· nãi ë phÇn tr­íc, m¹ng Internet lµ ph­¬ng tiÖn duy nhÊt cho phÐp tiÕn hµnh nhiÒu lo¹i giao dÞch kh¸c nhau trong TM§T, nh­ng hÇu hÕt c¸c giao dÞch TM§T hiÖn nay ®­îc thùc hiÖn kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng thøc th­¬ng m¹i truyÒn thèng, ®Æc biÖt trong ký kÕt hîp ®ång chÝnh thøc (trªn giÊy tê) hoÆc trong kh©u giao hµng. ChÝnh v× vËy, viÖc ph©n lo¹i giao dÞch gi÷a TM§T víi th­¬ng m¹i truyÒn thèng lµ rÊt khã kh¨n vµ sè liÖu thu thËp ®­îc nhiÒu khi kh«ng thÓ hiÖn chÝnh x¸c tÇm quan träng cña TM§T. Mét h¹n chÕ kh¸c cña sè liÖu vÒ TM§T hiÖn cã lµ tÝnh chñ quan trong c¸c ­íc ®o¸n. HiÖn nay nhiÒu tæ chøc trªn thÕ giíi1 cho ra nh÷ng ­íc ®o¸n kh¸ chªnh lÖch nhau vÒ TM§T. C¸c sè liÖu nµy l¹i tËp trung vµo n­íc Mü, n¬i TM§T ph¸t triÓn nhÊt, vµ bá qua nhiÒu giao dÞch xuyªn biªn giíi kh¸c. MÆc dï vËy, nh÷ng sè liÖu cã ®­îc vÉn lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó x¸c ®Þnh thùc tr¹ng TM§T hiÖn nay trªn thÕ giíi. Nguån: GAO, “International Electronic Commerce, Definitions and Policy Implications”, March 2002 3.1 Toµn thÕ giíi 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NÒn t¶ng còng nh­ h¹ tÇng c¬ së mang tÝnh chÊt tiªn quyÕt cña TM§T quèc tÕ lµ Internet vµ c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng hiÖn ®¹i (vÖ tinh viÔn th«ng, B IÓU ®å 2 T hêi gian ®¹t ®Õn 50 triÖu ng­êi sö dông Internet Ph­¬ng tiÖn TruyÒn h×nh M¸y tÝnh c¸ nh©n Radio §iÖn tho¹i 0 20 40 60 80 Sè n¨m c¸p, v« tuyÕn, c¸c khÝ cô ®iÖn tö...) ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng c¶ vÒ ph¹m vi bao phñ, ph¹m vi øng dông lÉn chÊt l­îng vËn hµnh. NÕu nh­ ®iÖn tho¹i cÇn h¬n 70 n¨m ®Ó ®¹t møc 50 triÖu ng­êi sö dông th× Internet chØ cÇn kho¶ng 3 n¨m. Nguån: ITU, “Internet for development”, 1999 Internet ®· ®i qua 2 giai ®o¹n vµ ®ang b­íc vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn thø 3  Giai ®o¹n 1 ®Æc tr­ng cho giai ®o¹n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tõ ®Çu 1970 ®Õn cuèi 1997. Vµo thêi ®iÓm cuèi 1997, tèc ®é truy cËp trung b×nh kho¶ng 1.5Mbps. Néi dung truyÒn t¶i chñ yÕu lµ v¨n b¶n vµ ®å häa.  Giai ®o¹n 2 n©ng cÊp h¹ tÇng kü thuËt cña Internet giai ®o¹n 1 lªn tèc ®é chuÈn 35 Mbps, ph¸t triÓn c«ng nghÖ ATM vµo thÓ hiÖn néi dung. Giai ®o¹n 3 lµ thêi ®iÓm c«ng nghÖ m¹ng di ®éng më réng ph¹m vi ho¹t  ®éng cña Internet b»ng hÖ thèng v« tuyÕn sö dông vÖ tinh víi môc tiªu øng dông mäi lóc, mäi n¬i. §ång thêi, c«ng nghÖ “§­êng thuª bao sè hãa kh«ng ®ång bé” (ASDL: asynchronous digital subscriber line) cho phÐp t¨ng tèc ®é t¶i d÷ liÖu tõ Internet xuèng rÊt nhiÒu. C¸c hÖ thèng truyÒn t¶i b¨ng th«ng réng (wide band) ®­îc øng dông phæ biÕn ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ ®ang ®­îc ®­a vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn.xx Theo ­íc tÝnh cña c¸c chuyªn gia c«ng nghÖ th«ng tin trªn thÕ giíi, cø 12 th¸ng, l­îng th«ng tin qua Internet l¹i t¨ng lªn gÊp ba (®Þnh luËt Gilder).xxi §©y lµ ®iÒu kiÖn lý t­ëng cho TM§T bïng næ. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Sè website còng nh­ sè ng­êi sö dông Internet còng kh«ng ngõng t¨ng lªn. NÕu nh­ n¨m 1996 míi cã kho¶ng 12.9 triÖu website víi sè ng­êi sö dông lµ 67.5 triÖu ng­êi th× ®Õn cuèi n¨m 2002 con sè ®ã lÇn l­ît lµ 2.5 tû vµ trªn 600 triÖu.xxii N¨m 2001, sè ng­êi sö dông Internet ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chiÕm 1/3 toµn thÕ giíi. Trong ®ã khu vùc Ch©u ¸ TBD cã møc ph¸t triÓn nhanh nhÊt, t¨ng thªm 21 triÖu ng­êi. Trung Quèc trë thµnh quèc gia cã sè ng­êi sö dông Internet nhiÒu thø 2 trªn thÕ giíi (sau Mü) víi con sè 56 triÖu ng­êi. Dù ®o¸n n¨m 2005 sÏ cã h¬n 1 tû ng­êi trªn thÕ giíi sö dông Internet, 70% trong sè ®ã lµm nh÷ng c«ng viÖc liªn quan ®Õn TM§T.xxiii BiÓu ®å 3 Sè ng­êi sö dông Internet trªn thÕ giíi qua c¸c n¨m (triÖu g­êi) 800 620 501 600 385 400 270 181 116 200 73 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Nguån: http://www.nua.com/surveys, “ More than 600 millions people have net access”, November 1, 2002 Víi sù kÕt hîp h÷u c¬ 3 bé phËn c«ng nghiÖp: m¸y tÝnh ( m¹ng, m¸y tÝnh, thiÕt bÞ ®iÖn tö, phÊn mÒm vµ c¸c dÞch vô kh¸c), truyÒn th«ng (®iÖn tho¹i h÷u tuyÕn, v« tuyÕn vµ vÖ tinh) vµ néi dung th«ng tin (c¬ së d÷ liÖu, c¸c s¶n phÈm nghe nh×n, vui ch¬i, gi¶i trÝ, xuÊt b¶n vµ cung cÊp th«ng tin), TM§T ®· ®­îc øng dông trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc cã liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i. Kh«ng chØ dõng ë ®ã, TM§T ®ông ch¹m tíi mäi ho¹t ®éng giao tiÕp x· héi, gi¶i trÝ... vµ ®ông ch¹m ®Õn hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc kinh doanh. §iÒu nµy thÓ hiÖn rÊt râ K h ¶o s¸t h o¹t ® én g trù c tu yÕn /10 0 n g­ êi sö d ô n g ë Mü, n¬i TM§Ttern et ë triÓn ®iÓn h×nh nhÊt. I n ph¸t M ü n ¨m 2001 H ä c q u a m ¹n g BiÓu ®å 4: Sö dông Internet vµ kinh doanh ®iÖn tö ë Mü G ä i ® iÖn th o¹i B u « n b ¸ n ch ø n g k h o¸ n Th­¬ng m¹i B2B cña Mü n¨m T ×m viÖc D Þch v ô n g ©n h µn g trù c tu y Õn 2002 (131.2 tû USD) T ¸ n g Éu Ho¹t ®éng X em T V /P h im /n g h e ® µi TiÖn Ých DÞch vô § ¨n g k ý n h Ëp h ä c 5% H o µn tÊt th ñ tô c h µn h ch Ýn h 14% K h ¸ m b Ön h , t­ v Ên sø c k h á e M u a b ¸ n s¶n p h Èm , d Þch vô C h ¬ i g am e B¸n T in tø c ChÕ t¹o T ×m th « n g tin v Ó s¶n p h Èm , d Þch vô bu«n, G ö i th ­ ® iÖ n tö 14 31% b¸n lÎ 0 20 40 60 80 100 50% %
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nguån: OECD, “Information Technology Outlook Outlook - ICTs and the Information Economy”, 2002 Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, doanh thu tõ TM§T trªn thÕ giíi t¨ng víi tèc ®é 200%/n¨m. Theo thèng kª cña Gartner, Inc., TM§T ®¹t møc doanh thu 433 tû USD n¨m 2000 vµ dù ®o¸n n¨m 2004 sÏ ®¹t møc 6000 tû USD. Nguån: Gartner Inc. 2003 Trong tæng khèi l­îng TM§T toµn thÕ giíi, th­¬ng m¹i B2B chiÕm kho¶ng 50%, dÞch vô tµi chÝnh vµ c¸c dÞch vô kh¸c kho¶ng 45%, b¸n lÎ kho¶ng 5%. Tuy nhiªn, TM§T chØ ®­îc ¸p dông t­¬ng ®èi réng r·i ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn (Mü hiÖn chiÕm gÇn 50% tæng doanh sè TM§T toµn cÇu). Theo biÓu ®å 6, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn mÆc dï chiÕm 1/3 sè ng­êi sö dông Internet nh­ng ho¹t ®éng TM§T ë c¸c n­íc nµy lµ kh«ng ®¸ng kÓ.xxiv 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nguån: UNCTAD, “ E-commerce and Development Report 2002”, Geneva MÆc dï con sè doanh thu cña TM§T nh÷ng n¨m qua lµ kh¸ Ên t­îng, tû lÖ cña TM§T trong th­¬ng m¹i toµn thÕ giíi vÉn ë møc khiªm tèn, con sè ®¹t cao nhÊt lµ 3.78% tæng khèi l­îng giao dÞch th­¬ng m¹i quèc tÕ xxv. Theo gi¶i thÝch cña c¸c tæ chøc nghiªn cøu vÒ TM§T, ®iÒu nµy lµ do c¸c doanh nghiÖp sö dông Internet nh­ mét c«ng cô marketting nhiÒu h¬n lµ mét c«ng cô th­¬ng m¹i, cßn ng­êi tiªu dïng vÉn ch­a m¹nh d¹n mua hµng qua m¹ng, xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ kü thuËt vµ ph¸p lý hiÖn nay cho TM§T vÉn ch­a hoµn thiÖn ®Çy ®ñ. TM§T ë c¸c khu vùc xxvi 3.2 T×nh h×nh kÕt nèi Internet ë Ch©u Phi ®ang ®­îc c¶i thiÖn. Sè thuª bao dial-up t¨ng 30% n¨m 2001 vµ ®¹t møc 1.3 triÖu. MÆc dï vËy, chØ 1 trong 118 ng­êi ë Ch©u Phi cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi Internet. Chi phÝ thuª ®­êng truyÒn vÉn cßn lµ mét trë ng¹i lín. Th­¬ng m¹i B2B hÇu nh­ chØ diÔn ra ë Nam Phi, tuy nhiªn tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ®· ®­îc x¸c ®Þnh trong lÜnh vùc dÞch vô trùc tuyÕn vµ ngo¹i tuyÕn. C¸c s¶n phÈm thñ c«ng vµ dÞch vô nh¾m ®Õn kh¸ch hµng lµ ng­êi Ch©u Phi ë h¶i ngo¹i ®ang chiÕm ­u thÕ trong th­¬ng m¹i B2C. ë Ch©u Mü La tinh, TM§T tËp trung ë 4 thÞ tr­êng Internet ph¸t triÓn nhÊt lµ Argentina, Brazil, Chile vµ Mexico. Nh×n chung, kho¶ng 50-70% doanh nghiÖp ë khu vùc nµy cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi Internet. Internet ®­îc sö dông réng r·i trong thu thËp th«ng tin vµ t¹o lËp quan hÖ kinh doanh, nh­ng chØ mét sè Ýt c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c giao dÞch TM§T trùc tuyÕn. C¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia trong ngµnh chÕ t¹o « t« ®ang ®ãng vai trß chñ yÕu trong c¸c giao dÞch B2B, ®Æc biÖt lµ ë Brazil vµ Mexico. B2B còng ®ang ph¸t triÓn rÊt tèt trong lÜnh vùc tµi chÝnh vµ ng©n hµng. Trong lÜnh vùc B2G, Brazil lµ n­íc ®ang ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh c«ng trong øng dông m« h×nh chÝnh phñ ®iÖn tö (e-government). Trong c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, TM§T ®ang më réng víi tèc ®é nhanh nhÊt ë khu vùc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng. C¸c doanh nghiÖp ë khu vùc nµy, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nh÷ng ngµnh chÕ t¹o, chÞu ¸p lùc tõ kh¸ch hµng ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, ®ang ®Çu t­ cho c«ng t¸c øng 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. dông c¸c ph­¬ng ph¸p ®iÖn tö trong kinh doanh. Trung Quèc ®· trë thµnh n­íc cã sè ng­êi sö dông Internet nhiÒu thø 2 trªn thÕ giíi, tuy nhiªn TM§T ë n­íc nµy cã thÓ sÏ kh«ng ph¸t triÓn nhanh nh­ vËy. Nh÷ng khã kh¨n vÒ h¹ tÇng c¬ së nh­ tèc ®é ®­êng truyÒn chËm vµ chi phÝ ph¸t triÓn m¹ng l­íi truyÒn th«ng cao tiÕp tôc lµ mét khã kh¨n cho th­¬ng m¹i B2B ë n­íc nµy. TM§T B2B vµ B2C ®­îc dù b¸o sÏ ph¸t triÓn nhanh ë c¸c nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi khu vùc Trung vµ §«ng ¢u. Tuy nhiªn khèi l­îng TM§T ë khu vùc nµy sÏ kh«ng v­ît qu¸ 1% TM§T toµn cÇu tr­íc n¨m 2005. Trong khi c¸c n­íc Trung ¢u vµ Baltic cã nÒn t¶ng c«ng nghÖ th«ng tin vµ khoa häc kü thuËt kh¸ tèt cho TM§T, c¸c n­íc kh¸c ë vïng Balkan, Caucasus vµ Trung ¸ cßn tôt l¹i phÝa sau mét kho¶ng kh¸ xa. TM§T d­êng nh­ kh«ng chÞu nhiÒu t¸c ®éng trong giai ®o¹n h¹ c¸nh cña c¸c nÒn kinh tÕ thuéc B¾c Mü vµ T©y ¢u. TM§T B2B chØ chiÕm 2% trong tæng sè th­¬ng m¹i gi÷a c¸c doanh nghiÖp ë Mü vµ Ýt h¬n ë T©y ¢u, nh­ng phÇn ®ãng gãp cña bu«n b¸n B2B trùc tuyÕn trong tæng khèi l­îng bu«n b¸n gi÷a c¸c c«ng ty ®ang t¨ng nhanh ë c¶ hai bê §¹i T©y D­¬ng, dù kiÕn sÏ ®¹t møc 20% trong tõ 2-4 n¨m n÷a. §iÒu nµy cho thÊy xu h­íng chuyÓn ®æi hµng lo¹t c¸c ho¹t ®éng kinh doanh sang m«i tr­êng trùc tuyÕn. Tèc ®é ph¸t triÓn æn ®Þnh cña th­¬ng m¹i B2C trong ®iÒu kiÖn t¨ng tr­ëng kinh tÕ chËm l¹i cho thÊy ngµnh b¸n lÎ trùc tuyÕn vÉn cßn ®ang ë trong thêi kú ph¸t triÓn mÆc dï nã ®· cã mÆt kh¸ sím. MÆc dï chØ chiÕm h¬n 3% tæng sè b¸n lÎ ë Mü, th­¬ng m¹i B2C ®· ®ãng gãp ®Õn 18% doanh sè cña mét sè ngµnh nh­ phÇn mÒm m¸y tÝnh, dÞch vô du lÞch vµ ©m nh¹c. §iÒu nµy më ra c¬ héi tèt cho c¸c nhµ cung cÊp tõ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. 4. M«i tr­êng ph¸t triÓn cña TM§T 4.1 C¸c ®ßi hái cña TM§T Nh÷ng lîi Ých ®· ph©n tÝch ë trªn lµ rÊt to lín nh­ng thùc tÕ cßn ®ang ë d¹ng tiÒm n¨ng. Nh÷ng lîi Ých tiÒm n¨ng ®ã chØ ®­îc hiÖn thùc hãa vµ TM§T chØ thùc sù ph¸t triÓn khi c¸c ®ßi hái cña nã ®­îc ®¸p øng. ë ®©y ng­êi viÕt chØ liÖt kª mét sè vÊn ®Ò quan träng nhÊt thuéc h¹ tÇng c¬ së kinh tÕ kü thuËt vµ ph¸p lý. xxvii 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.  H¹ tÇng c¬ së c«ng nghÖ: TM§T ho¹t ®éng trªn nÒn t¶ng mét h¹ tÇng c¬ së c«ng nghÖ th«ng tin ®ñ n¨ng lùc. H¹ tÇng nµy bao gåm 2 nh¸nh lµ tÝnh to¸n (computing) vµ truyÒn th«ng (communication). Hai nh¸nh nµy ngoµi c«ng nghÖ - thiÕt bÞ cßn cÇn ph¶i cã mét nÒn c«ng nghiÖp ®iÖn lùc c÷ng m¹nh lµm nÒn. HiÖn nay ®ang cã xu h­íng ®­a c¶ c«ng nghÖ b¶o mËt vµ an toµn vµo c¬ së h¹ tÇng c«ng nghÖ cña TM§T. §ßi hái vÒ h¹ tÇng c¬ së c«ng nghÖ bao gåm 2 mÆt: mét lµ tÝnh tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i vÒ c«ng nghÖ thiÕt bÞ, hai lµ tÝnh phæ cËp vÒ kinh tÕ. H¹ tÇng truyÒn th«ng ph¶i ®¹t ®­îc tèc ®é 45Mbps ®Ó cã thÓ chuyÓn t¶i ®­îc th«ng tin d­íi d¹ng h×nh ¶nh, ®å häa, video. KÕ tiÕp lµ c¸c hÖ thèng thiÕt bÞ kü thuËt m¹ng, truy cËp tõ xa, an toµn kü thuËt. Th«ng th­êng, mét quèc gia muèn ph¸t triÓn TM§T th× m¹ng trôc th«ng tin (backbone) quèc gia ®ãng vai trß x­¬ng sèng. M¹ng nµy ®èi víi trong n­íc ®­îc vÝ nh­ n¬i mäi con s«ng ®æ vµo, ®èi víi quèc tÕ ®­îc vÝ nh­ cöa s«ng ®æ ra biÓn siªu lé th«ng tin quèc tÕ. Th«ng tin cã th«ng th­¬ng ®­îc hay kh«ng, mét phÇn quan träng phô thuéc vµo tèc ®é cña backbone.  H¹ tÇng c¬ së nh©n lùc: Ho¹t ®éng TM§T liªn quan tíi mäi con ng­êi, tõ ng­êi tiªu thô ®Õn ng­êi s¶n xuÊt, ph©n phèi, c¸c c¬ quan chÝnh phñ, c¸c nhµ c«ng nghÖ, nªn viÖc ¸p dông TM§T tÊt yÕu ®ßi hái ®a sè con ng­êi ph¶i cã kü n¨ng thùc tÕ øng dông c«ng nghÖ th«ng tin mét c¸ch cã hiÖu qu¶, cã thãi quen lµm viÖc trªn m¸y tÝnh, trªn m¹ng m¸y tÝnh vµ cÇn ph¶i cã mét ®éi ngò chuyªn gia ®ñ m¹nh vÒ c«ng nghÖ th«ng tin. Nãi trong diÖn hÑp, ®ã lµ nh÷ng tËp thÓ c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc dÞch vô m¹ng cã kü n¨ng chuyªn ngµnh vÒ TM§T vµ th«ng th¹o tiÕng Anh. Nãi trªn diÖn réng, ®iÒu kiÖn nh©n lùc bao gåm c¶ ng­êi tiªu dïng.  B¶o mËt, an toµn: Giao dÞch th­¬ng m¹i qua c¸c ph­¬ng tiÖn ®iÖn tö, trong ®ã mäi d÷ liÖu ®Òu ë d¹ng sè hãa, ®Æt ra c¸c yªu cÇu nghiªm ngÆt vÒ tÝnh b¶o mËt, an toµn. MÊt tiÒn, lõa ®¶o, lÊy trém hoÆc thay ®æi th«ng tin, x©m nhËp d÷ liÖu... lµ c¸c rñi ro ngµy cµng lín kh«ng chØ ®èi víi ng­êi kinh doanh mµ c¶ víi ng­êi qu¶n lý, víi tõng quèc gia, v× c¸c hÖ thèng ®iÖn tö cã thÓ bÞ c¸c tin tÆc (hacker) x©m nhËp. GÇn ®©y ng­êi ta ®· chøng kiÕn nh÷ng vô hacker lÊy trém c¸c sè tµi kho¶n ®Ó lÊy tiÒn ë c¸c ng©n hµng lín trªn thÕ giíi hay c¸c virus ®­îc t¹o ra ®· ph¸ ho¹i 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. hµng lo¹t c¸c kho th«ng tin cña nhiÒu c¬ quan, tæ chøc, g©y ng­ng trÖ cho c¶ hÖ thèng th«ng tin toµn cÇu; hoÆc cã nhiÒu tæ chøc cùc ®oan sö dông Internet nh­ ph­¬ng tiÖn phæ biÕn t­ t­ëng ph¸t xÝt vµ kªu gäi chiÕn tranh... ThiÖt h¹i tõ nh÷ng ho¹t ®éng ph¸ ho¹i ®ã kh«ng chØ tÝnh b»ng tiÒn. Do ®ã, cÇn ph¶i cã c¸c hÖ thèng b¶o mËt, an toµn ®­îc thiÕt kÕ trªn c¬ së kü thuËt m· hãa (encryption) hiÖn ®¹i vµ mét c¬ chÕ an ninh h÷u hiÖu. Ngoµi ra, nhu cÇu b¶o vÖ bÝ mËt riªng t­ còng ngµy cµng t¨ng.  HÖ thèng thanh to¸n tù ®éng: Ph­¬ng thøc thanh to¸n lµ vÊn ®Ò quan träng vµ rÊt nh¹y c¶m trong giao dÞch th­¬ng m¹i. TM§T chØ cã thÓ thùc hiÖn thùc tÕ vµ cã hiÖu qu¶ khi ®· tån t¹i mét hÖ thèng thanh to¸n tµi chÝnh ë møc ®é ph¸t triÓn ®ñ cao, cho phÐp tiÕn hµnh thanh to¸n tù ®éng mµ kh«ng ph¶i dïng ®Õn tiÒn mÆt. Trong kinh doanh b¸n lÎ, vai trß cña thÎ th«ng minh (smart card) lµ rÊt quan träng. Khi ch­a cã hÖ thèng nµy, TM§T chØ giíi h¹n ë kh©u trao ®æi tin tøc, cßn viÖc bu«n b¸n hµng hãa vµ dÞch vô vÉn ph¶i kÕt thóc b»ng tr¶ tiÒn trùc tiÕp hoÆc th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n truyÒn thèng. HiÖu qu¶ qu¶ do ®ã sÏ thÊp vµ kh«ng ®ñ bï ®¾p chi phÝ trang bÞ ph­¬ng tiÖn TM§T. HiÖn nay, Mü lµ quèc gia cã hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö ph¸t triÓn nhÊt thÕ giíi.  B¶o vÖ së h÷u trÝ tuÖ: Do chÊt x¸m cña con ng­êi ngµy cµng chiÕm gi¸ trÞ cao trong s¶n phÈm, b¶o vÖ tµi s¶n cuèi cïng sÏ trë thµnh b¶o vÖ së h÷u trÝ tuÖ. Trong TM§T v× thÕ næi lªn vÊn ®Ò ®¨ng ký tªn miÒn (domain name), b¶o vÖ së h÷u chÊt x¸m vµ b¶n quyÒn cña c¸c th«ng tin (h×nh thøc qu¶ng c¸o, nh·n hiÖu th­¬ng m¹i, cÊu tróc c¬ së d÷ liÖu c¸c néi dung truyÒn gëi), ë c¸c khÝa c¹nh phøc t¹p h¬n nhiÒu so víi viÖc b¶o vÖ së h÷u trÝ tuÖ trong nÒn kinh tÕ vËt thÓ. Mét trong c¸c khÝa c¹nh ®ã lµ m©u thuÉn gi÷a tÝnh phi biªn giíi cña kh«ng gian TM§T vµ tÝnh chÊt quèc gia cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ.  B¶o vÖ ng­êi tiªu dïng: Møc ®é tÝn nhiÖm cña ng­êi tiªu dïng quyÕt ®Þnh trùc tiÕp sù thµnh b¹i trong kinh doanh. Do ®ã vÊn ®Ò b¶o vÖ ng­êi tiªu dïng ngµy cµng ®­îc ®Ò cao trong th­¬ng m¹i. V× quy c¸ch phÈm chÊt hµng ho¸ vµ c¸c th«ng tin cã liªn quan trong TM§T ®Òu ë d¹ng sè hãa nªn ng­êi mua chÞu rñi ro lín h¬n so víi giao dÞch th­¬ng m¹i vËt 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2431 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2