intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: “Tổng quan về thương mại điện tử”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:84

Thêm vào BST
Báo xấu
101
lượt xem 18
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: “tổng quan về thương mại điện tử”', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: “Tổng quan về thương mại điện tử”

  1. Đề tài: “Tổng quan về thương mại điện tử”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu KÓ tõ khi nÒn kinh tÕ hµng hãa xuÊt hiÖn, th­¬ng m¹i tù do vµ tèc ®é l­u th«ng hµng ho¸ lu«n lµ ®éng lùc chñ yÕu thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña søc s¶n xuÊt vµ tõ ®ã quyÕt ®Þnh ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi. 1000 n¨m tr­íc, con ®­êng t¬ lôa xuyªn sa m¹c qua nhiÒu quèc gia, nèi c¸c ®Õ chÕ La M· víi ®Õ chÕ Trung Hoa kh«ng chØ mang t¬ lôa vµ vµng b¹c lµm giµu cho nhiÒu n­íc mµ cßn gióp truyÒn b¸ c«ng nghÖ vµ triÕt lý. Nh÷ng ph¸t kiÕn ®Þa lý vµo thÕ kû 14, 15 kh«ng chØ ®em l¹i sù phån vinh cho c¸c c­êng quèc hµng h¶i mµ cßn lµ mét tiÒn ®Ò quan träng h×nh thµnh nªn chñ nghÜa t­ b¶n vµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa. Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin toµn cÇu ngµy nay mµ ®¹i diÖn tiªu biÓu cña nã lµ m¹ng Internet còng cã thÓ ®­îc nh×n nhËn d­íi cïng mét gãc ®é víi hai ph¸t kiÕn trªn, nh­ng mang tÝnh kh¸c biÖt vÒ chÊt ë chç biªn giíi quèc gia bÞ v­ît qua chØ sau mét có nhÊp chuét (mouse click). ¶nh h­ëng cña Internet v× thÕ mang tÝnh toµn cÇu vµ nã trë thµnh mét phÇn cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸, vèn ®· vµ ®ang biÕn ®æi s©u s¾c mäi mÆt x· héi loµi ng­êi tõ kinh tÕ, chÝnh trÞ ®Õn v¨n ho¸, x· héi. Nghiªn cøu, dù ®o¸n nh»m môc ®Ých t×m kiÕm c¸c ph­¬ng thøc thÝch øng víi nh÷ng t¸c ®éng tõ diÔn biÕn chãng mÆt cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ nãi chung vµ cña hÖ thèng th«ng tin toµn cÇu nãi riªng trë thµnh mét ®ßi hái bøc thiÕt cña mäi quèc gia ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Tõ quan ®iÓm lÞch sö vµ biÖn chøng, cã thÓ thÊy ®­îc nh÷ng t¸c ®éng quyÕt ®Þnh, th¸ch thøc vµ c¬ héi lín nhÊt Internet ®Æt ra trong dµi h¹n n»m trong lÜnh vùc kinh tÕ-th­¬ng m¹i. Internet ®Æt nÒn t¶ng cho sù h×nh thµnh cña nÒn kinh tÕ trùc tuyÕn (online economy), trong ®ã con ng­êi còng nh­ ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm hµng hãa, ®Òu cã thÓ liªn l¹c trùc tiÕp víi nhau, vµ liªn tôc, kh«ng cÇn ®Õn giÊy tê, cµng kh«ng ph¶i ®èi mÆt thùc thÓ. Dßng l­u chuyÓn th«ng tin vµ th­¬ng m¹i hµng ho¸, dÞch vô trong kh«ng gian kh«ng cã biªn giíi hay th­¬ng m¹i ®iÖn tö më ra kh¶ n¨ng gi¶m chi phÝ giao dÞch, tiÕp cËn thÞ tr­êng vµ thóc ®Èy tiÕn bé c«ng nghÖ, tõ ®ã thay ®æi cÊu tróc cña nÒn kinh 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tÕ quèc gia vµ toµn cÇu. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö do vËy ®­îc nh×n nhËn nh­ mét lùc l­îng thóc ®Èy tù do ho¸ th­¬ng m¹i quèc tÕ vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Tuy nhiªn, chÝnh tÝnh chÊt phi biªn giíi Êy cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö l¹i ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu ®iÒu chØnh míi ®èi víi nh÷ng khu«n khæ th­¬ng m¹i quèc tÕ hiÖn t¹i (trong tæ chøc th­¬ng m¹i quèc tÕ WTO) còng nh­ chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung vµ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i nãi riªng cña tõng n­íc. Nh÷ng ®iÒu chØnh ®ã ®Õn l­ît m×nh l¹i t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµ viÔn c¶nh kinh tÕ quèc gia vµ toµn cÇu còng nh­ quan hÖ gi÷a c¸c quèc gia trong nh÷ng n¨m tíi. Trong bèi c¶nh nh­ vËy, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh×n thÊy ë th­¬ng m¹i ®iÖn tö c¬ héi ph¸t triÓn cho t­¬ng lai, nh­ng ®ång thêi l¹i ph¶i ®èi mÆt víi th¸ch thøc trong hiÖn t¹i kh«ng dÔ v­ît qua vÒ c«ng nghÖ, vÒ tri thøc vµ ®Æc biÖt lµ nh÷ng th¸ch thøc ®Õn tõ nh÷ng ®Ò xuÊt th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu cña c¸c n­íc ph¸t triÓn, trong khi vÉn cßn ®ang chËt vËt t×m c¸ch tho¸t ra khái vßng luÈn quÈn cña ®ãi nghÌo vµ l¹c hËu. ¦u tiªn chÝnh s¸ch cña c¸c n­íc nµy, v× thÕ, lµ lµm c¸ch nµo b¾t kÞp víi sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö trªn thÕ giíi, ®ång thêi ®èi phã hiÖu qu¶ víi nh÷ng nguy c¬ ®Õn tõ qu¸ tr×nh ®ã. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö lµ mét lÜnh vùc kh¸ míi. “ViÖc dù ®o¸n t­¬ng lai ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo cho chÝnh x¸c thËt khã kh¨n v× sè liÖu biÕn ®æi rÊt mau chãng vµ khoa häc kü thuËt míi kh«ng ngõng ph¸t triÓn... ThÕ nh­ng tr­íc khi tiÕn vµo vïng ®Êt cßn nhiÒu ®iÒu ch­a biÕt nµy, tèt h¬n chóng ta nªn cã trong tay mét b¶n ®å, tuy kh«ng hoµn chØnh, mµ chØ lµ mét m« h×nh th« thiÓn ®¬n gi¶n, ®Ó dß dÉm tõng b­íc vµ tõng b­íc söa ®æi tu chØnh, vÉn h¬n lµ kh«ng cã g× trong tay” (Alvin Toffler). Víi mét quan niÖm nh­ vËy, khãa luËn sö dông ph­¬ng ph¸p trõu t­îng hãa, vµ ph©n tÝch thèng kª ®Ó t×m hiÓu trªn khÝa c¹nh quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ nh÷ng vÊn ®Ò th­¬ng m¹i ®iÖn tö ®Æt ra cho hÖ thèng th­¬ng m¹i quèc tÕ d­íi sù ®iÒu chØnh cña tæ chøc WTO tõ gãc nh×n cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Néi dung cña khãa luËn ®­îc chia lµm 3 ch­¬ng  Ch­¬ng I “Tæng quan vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö” tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö nh­ ®Þnh nghÜa, ph­¬ng tiÖn vµ øng dông cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö, lîi Ých khi sö dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö, thùc tr¹ng ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö trªn thÕ giíi vµ m«i tr­êng ho¹t ®éng cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.  Ch­¬ng II “Ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu - th­¬ng m¹i ®iÖn tö trong khu«n khæ WTO” t×m hiÓu t¸c ®éng cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö ®èi víi th­¬ng m¹i quèc tÕ; nh÷ng ph¶n øng cña khu vùc vµ quèc tÕ tr­íc th­¬ng m¹i ®iÖn tö; nh÷ng nç lùc t×m kiÕm mét khu«n khæ ®iÒu chØnh th­¬ng m¹i ®iÖn tö quèc tÕ vµ c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh khi ®Æt th­¬ng m¹i ®iÖn tö d­íi sù ®iÒu chØnh cña WTO nh­ më cöa thÞ tr­êng, ph©n lo¹i giao dÞch th­¬ng m¹i ®iÖn tö, thuÕ quan vµ b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ.  Ch­¬ng III “ Th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn” ph©n tÝch c¸c c¬ héi vµ th¸ch thøc mµ sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu ®Æt ra ®èi víi c¸c nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn, nh÷ng khÝa c¹nh chÝnh s¸ch cÇn tËp trung; mét phÇn träng t©m sÏ ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö ë ViÖt Nam, ®Ò xuÊt c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« ®Ó héi nhËp cã hiÖu qu¶ vµo th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu. Bµi khãa luËn tiÕp thu mét sè c¸c nghiªn cøu ë ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, do kh¶ n¨ng vµ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, ng­êi viÕt rÊt mong cã ®­îc sù chØ b¶o vµ gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn chØnh h¬n. Ch­¬ng I Tæng quan vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö 1. Kh¸i niÖm th­¬ng m¹i ®iÖn tö (TM§T) 1.1 §Þnh nghÜa TM§T vµ "th­¬ng m¹i" trong TM§T Lµ mét lÜnh vùc t­¬ng ®èi míi, TM§T ®­îc nãi ®Õn b»ng nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau. MÆc dï tªn gäi “th­¬ng m¹i ®iÖn tö” (electronic commerce) ®­îc sö dông nhiÒu nhÊt vµ trë thµnh quy ­íc chung, ®­îc ®­a vµo c¸c v¨n b¶n quèc tÕ, c¸c tªn gäi kh¸c nh­: “th­¬ng m¹i trùc tuyÕn” (online trade), “th­¬ng m¹i ®iÒu khiÓn häc” (cybertrade), “kinh doanh ®iÖn tö” (electronic business) hay “th­¬ng m¹i kh«ng cã giÊy tê” (paperless commerce)... vÉn ®­îc sö dông vµ ®­îc hiÓu víi cïng néi dung. HiÖn nay trªn thÕ giíi ch­a cã mét ®Þnh nghÜa nµo vÒ TM§T ®­îc chÊp nhËn réng r·i. Tuy nhiªn, nhiÒu chÝnh phñ vµ tæ chøc ®· ph¸t triÓn c¸c kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ TM§T dùa trªn c¸c øng dông cña nã (xem phô lôc 1) ®Ó cã thÓ thu thËp ®­îc sè liÖu h÷u Ýchi. Nh÷ng cè g¾ng ®ã ®­a ®Õn mét kh¸i niÖm tæng 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. qu¸t vÒ TM§T, ®ã lµ “viÖc sö dông réng r·i c¸c ph­¬ng ph¸p ®iÖn tö ®Ó lµm th­¬ng m¹i” hay “viÖc trao ®æi th«ng tin th­¬ng m¹i th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn c«ng nghÖ ®iÖn tö, mµ nãi chung kh«ng cÇn ph¶i in ra giÊy trong bÊt cø c«ng ®o¹n nµo cña qu¸ tr×nh giao dÞch”.ii Th«ng tin trong kh¸i niÖm trªn ®­îc hiÓu lµ bÊt cø g× cã thÓ truyÒn t¶i b»ng kü thuËt ®iÖn tö, bao gåm c¶ th­ tõ, c¸c tÖp v¨n b¶n, c¸c c¬ së d÷ liÖu, c¸c b¶ng tÝnh, c¸c b¶n vÏ thiÕt kÕ b»ng m¸y tÝnh ®iÖn tö, c¸c h×nh ®å ho¹, qu¶ng c¸o, hái hµng, ®¬n hµng, ho¸ ®¬n, biÓu gi¸, hîp ®ång, c¸c mÉu ®¬n, c¸c biÓu b¸o c¸o, h×nh ¶nh ®éng, ©m thanh... Kh¸i niÖm “th­¬ng m¹i” trong TM§T ®· ®­îc chuÈn ho¸ trong “§¹o luËt mÉu vÒ TM§T” do uû ban Liªn HiÖp Quèc vÒ LuËt th­¬ng m¹i quèc tÕ (UNCITRAL) ban hµnh. Th­¬ng m¹i theo ®ã kh«ng chØ bã hÑp trong viÖc mua b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô mµ lµ “mäi vÊn ®Ò n¶y sinh ra tõ mäi mèi quan hÖ mang tÝnh chÊt th­¬ng m¹i, dï cã hay kh«ng cã hîp ®ång”. C¸c mèi quan hÖ ®ã hiÖn nay bao gåm kho¶ng 1300 lÜnh vùciii bao qu¸t mét ph¹m vi rÊt réng. Do vËy viÖc ¸p dông TM§T sÏ lµm thay ®æi h×nh th¸i ho¹t ®éng cña hÇu nh­ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. 1.2 Ph­¬ng tiÖn cña TM§T vµ tÝnh ­u viÖt cña Internet Theo ®Þnh nghÜa trªn, c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt cña TM§T cã thÓ chia lµm 6 lo¹i gåm ®iÖn tho¹i, m¸y fax, truyÒn h×nh , hÖ thèng thanh to¸n vµ chuyÓn tiÒn ®iÖn tö, m¹ng néi bé vµ m¹ng liªn néi bé, Internet vµ Web.iv §iÖn tho¹i lµ ph­¬ng tiÖn ®­îc dïng phæ biÕn nhÊt. Toµn thÕ giíi cã kho¶ng 1 tû ®­êng d©y thuª bao ®iÖn tho¹i vµ 340 triÖu ng­êi dïng ®iÖn tho¹i di ®éng.v Mét sè lo¹i dÞch vô cã thÓ ®­îc cung cÊp qua ®iÖn tho¹i nh­ b­u ®iÖn, ng©n hµng, t­ vÊn, gi¶i trÝ... Tuy nhiªn, h¹n chÕ cña c«ng cô nµy lµ chØ truyÒn t¶i ®­îc ©m thanh, mäi giao dÞch cuèi cïng vÉn ph¶i kÕt thóc b»ng viÖc in ra giÊy. Chi phÝ sö dông ®iÖn tho¹i cßn phô thuéc kho¶ng c¸ch liªn l¹c. Fax cã thÓ thay thÕ dÞch vô ®­a th­ vµ gëi c«ng v¨n truyÒn thèng, nh­ng kh«ng truyÒn t¶i ®­îc ©m thanh, h×nh ¶nh ®éng vµ h×nh ¶nh 3 chiÒu; chÊt l­îng truyÒn t¶i l¹i kh«ng ®­îc tèt. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TruyÒn h×nh lµ c«ng cô TM§T rÊt phæ th«ng. Trªn thÕ giíi hiÖn cã kho¶ng 1 tû m¸y thu h×nhvi. Do cã kh¶ n¨ng t¸c ®éng tíi hµng tû ng­êi xem, truyÒn h×nh cã vai trß rÊt quan träng trong th­¬ng m¹i, ®Æc biÖt lµ qu¶ng c¸o (qu¶ng c¸o trªn truyÒn h×nh chiÕm 1/4 tæng chi phÝ qu¶ng c¸o ë Mü)vii. TruyÒn h×nh cã thÓ cung cÊp nhiÒu dÞch vô th«ng tin gi¶i trÝ nh­ng nh­îc ®iÓm lín nhÊt cña c«ng cô viÔn th«ng nµy chØ mang tÝnh 1 chiÒu, kh«ng mang tÝnh t­¬ng t¸c. HÖ thèng kü thuËt thanh to¸n ®iÖn tö gióp tiÕn hµnh kh©u thanh to¸n trong giao dÞch th­¬ng m¹i vµ tµi chÝnh mµ kh«ng cÇn ®Õn tiÒn mÆt, rÊt phæ biÕn ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Thanh to¸n ®iÖn tö sö dông réng r·i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM: Automatic teller machine) thÎ tÝn dông (credit card), thÎ mua hµng (purchasing card), thÎ th«ng minh (smart card)... M¹ng néi bé vµ m¹ng liªn néi bé lµ toµn bé m¹ng th«ng tin cña mét tæ chøc vµ c¸c liªn l¹c mäi kiÓu gi÷u c¸c m¸y tÝnh ®iÖn tö trong ®ã, céng víi c¸c liªn l¹c di ®éng. HÖ thèng nµy ®ßi hái tæ chøc ph¶i cã c¬ së h¹ tÇng vµ tiªu chuÈn th«ng tin riªng. Internet vµ Web cã thÓ thay thÕ c¸c ph­¬ng tiÖn trªn víi mét ph¹m vi réng h¬n vµ mét hiÖu qu¶ lín h¬n nhiÒu lÇn nhê sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ cã tÝnh t­¬ng t¸c cao víi trong vµ ngoµi hÖ thèng vµ gi÷a nhiÒu ng­êi víi nhau. §èi víi nhiÒu s¶n phÈm cã thÓ sè ho¸, tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n tõ s¶n xuÊt ®Õn l­u th«ng, ph©n phèi vµ tiªu dïng cã thÓ thùc hiÖn trùc tuyÕn qua m¸y tÝnh theo mét quy tr×nh tù ®éng hãa cao ®é víi thêi gian v« cïng nhanh chãng so víi mua hµng theo ph­¬ng thøc truyÒn thèng hay ®Æt hµng qua ®iÖn tho¹i vµ chuyÓn giao b»ng ph­¬ng tiÖn h÷u h×nh, nh­ trong m« h×nh d­íi ®©y: (1)Qu¶ng c¸o phÇn mÒm trùc tuyÕn Ng©n hµng d÷ liÖu ë (2) §Æt hµng theo mÉu (3)ChuyÓn ®¬n ®Æt h¶ng Can®a cña Kh¸ch C«ng ty (5) Yªu cÇu tr¶ tiÒn c«ng ty hµng Microsoft ë (4)Tù ®éng t¶i phÈn mÒm Microsoft Thôy sÜ (6) ThÎ tÝn dông Mü (7)ChuyÓn phÇn mÒm (7) ChphÇ 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Hép 1 LÞch sö Internet Internet b¾t nguån tõ nh÷ng n¨m 60 khi c¸c nhµ nghiªn cøu ë Mü t×m kiÕm nh÷ng c¸ch thøc míi ®Ó liªn l¹c víi nhau. N¨m 1969, m¹ng ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network ) ®­îc thiÕt lËp gi÷a 4 tr­êng ®¹i häc cña Mü víi sù gióp ®ì cña Bé Quèc phßng. M¹ng ARPANET cho phÐp ng­êi sö dông liªn l¹c víi nhau qua “Giao thøc chuÈn ®iÒu khiÓn m¹ng” (Network Control Protocol). Theo giao thøc chuÈn nµy , mét th«ng tin ®­îc ph©n chia thµnh nh÷ng “gãi” (packets) d÷ liÖu nhá t¹i n¬i göi ®i, hßa vµo dßng lu©n chuyÓn d÷ liÖu kÕt nèi gi÷a c¸c m¸y tÝnh vµ ®­îc nhËp l¹i nh­ cò t¹i n¬i ®Õn. Trong nh÷ng n¨m ®Çu, m¹ng ARPANET ®­îc sö dông ®Ó göi e-mail (lÇn ®Çu tiªn vµo n¨m 1971), tæ chøc th¶o luËn trùc tuyÕn, khai th¸c d÷ liÖu tõ xa vµ gióp truyÒn c¸c tÖp d÷ liÖu gi÷a c¸c c¬ quan thuéc chÝnh phñ, c¸c c«ng ty vµ c¸c tr­êng ®¹i häc. Bé Quèc phßng Mü lóc ®Çu cã ý ®Þnh sö dông m¹ng nµy nh­ mét c«ng cô th«ng tin trong chiÕn tranh nh­ng cuèi cïng ®· tõ bá. Trong thêi gian nµy, mét sè m¹ng kh¸c sö dông cho nghiªn cøu vµ gi¸o dôc nh­ BITNET vµ NSFNET còng ra ®êi. Trong nh÷ng n¨m 80, giao thøc chuÈn quèc tÕ TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) ®­îc ®­a ra, thiÕt lËp nh÷ng tiªu chuÈn l­u chuyÓn th«ng tin gi÷a c¸c m¹ng vµ cho phÐp x¸c ®Þnh ng­êi sö dông th«ng qua c¸c ®Þa chØ Internet (Internet addresses) hoÆc tªn miÒn (domain names). §iÒu nµy lµm cho c¸c m¹ng ®éc lËp cã thÓ kÕt nèi víi nhau. Tõ ®ã, m¹ng Internet h×nh thµnh vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. ChØ tÝnh ®Õn n¨m 1997, ®· cã 110 n­íc kÕt nèi Internet. Ngµy nay, viÖc Internet ®· cã mÆt ë hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi. N¨m 1990 m¹ng WWW (World Wide Web) ra ®êi, lÇn ®Çu tiªn më ra kh¶ n¨ng truyÒn t¶i trªn m¹ng c¸c trang web kÕt hîp gi÷a ®å häa vµ v¨n b¶n. Víi kh¶ n¨ng chøa ®ùng vµ chuyÓn t¶i mét l­îng th«ng tin khæng lå vµ ®a d¹ng, web ngµy nay ®· ®­îc c¶ thÒ giíi chÊp nhËn lµm tiªu chuÈn giao tiÕp th«ng tin vµ ®­îc øng dông trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc, nhÊt lµ lÜnh vùc dÞch vô vµ th­¬ng m¹i. Nguån: Hobbes Zakon, R, “Hobbes’ Internet Timeline” http://info.isoc.org/guest/zakan/internet/history/hit.htm ë mét khÝa c¹nh kh¸c, Internet vµ Web lµ ph­¬ng tiÖn truyÒn dÉn ®a chøc n¨ng víi kh¶ n¨ng chuyÓn t¶i kÕt hîp nhiÒu lo¹i d÷ liÖu kh¸c nhau tõ v¨n b¶n, ©m thanh ®Õn h×nh ¶nh, ®ång thêi cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi nhiÒu ph­¬ng tiÖn kh¸c nhau, ®iÒu mµ kh«ng ph­¬ng tiÖn nµo tr­íc ®ã lµm ®­îc. Internet còng më réng ph¹m vi cña TM§T ®Õn nh÷ng lÜnh vùc tr­íc ®©y bÞ giíi h¹n bëi kho¶ng c¸ch kh«ng gian nh­ y tÕ, gi¸o dôc, dÞch vô ph¸p lý, kÕ to¸n... Mét vÝ dô ®¬n gi¶n lµ ngµy nay ng­êi ta cã thÓ lÊy b»ng cö nh©n hay master do c¸c tr­êng ®¹i häc næi tiÕng trªn thÕ giíi cÊp mµ kh«ng ph¶i ra n­íc ngoµi b»ng c¸ch ghi danh vµo c¸c khãa häc trªn m¹ng. TM§T ®· tån t¹i tr­íc khi Internet ra ®êi nh­ng sù xuÊt hiÖn cña Internet vµ Web lµ mét b­íc ngoÆt bëi lÏ th­¬ng m¹i ®ang trong tiÕn tr×nh toµn cÇu hãa vµ hiÖu qu¶ hãa. Hai xu h­íng ®ã ®ßi hái ph¶i ¸p dông Internet vµ Web nh­ c¸c ph­¬ng tiÖn ®· ®­îc quèc tÕ hãa cao ®é vµ cã hiÖu qu¶ sö dông cao. ChÝnh b­íc ngoÆt nµy ®· ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. Trªn thùc tÕ, 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ng­êi ta ®· vµ ®ang nghiªn cøu kÕt hîp c¸c ph­¬ng tiÖn th­¬ng m¹i ®iÖn tö truyÒn thèng víi Internet. Bµi khãa luËn v× vËy tËp trung vµo TM§T sö dông Internet nh­ mét c«ng cô chñ yÕu. H×nh thøc ho¹t ®éng TM§Tviii 1.3 MÆc dï cã h¬n 1300 lÜnh vùc ¸p dông nh­ng TM§T cã thÓ ®­îc ph©n lµm 5 h×nh thøc chñ yÕu lµ:  Th­ ®iÖn tö (e-mail).  Thanh to¸n ®iÖn tö (electronic payment).  Trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö (EDI: electronic data exchange) (chñ yÕu).  Giao göi sè hãa c¸c dung liÖu (digital delivery of content) tøc lµ mua b¸n c¸c s¶n phÈm cã thÓ sè hãa vµ chuyÓn giao qua m¹ng nh­ ©m nh¹c, phim ¶nh, phÇn mÒm m¸y tÝnh...  B¸n lÎ hµng hãa h÷u h×nh (giao dÞch qua m¹ng nh­ng giao hµng theo ph­¬ng thøc th«ng th­êng). C¸c h×nh thøc giao dÞch nµy ®­îc tiÕn hµnh gi÷c 3 nhãm chñ yÕu lµ: doanh nghiÖp, ng­êi tiªu dïng vµ chÝnh phñ theo m« h×nh ®­íi ®©y, víi quan hÖ doanh nghiÖp - doanh nghiÖp (B2B: Business to business) vµ doanh nghiÖp - ng­êi tiªu dïng (B2C: Business to consumer) lµ chñ yÕu: Ng­êi tiªu dïng - c«ng d©n Mua b¸n vµ thanh to¸n Th«ng tin, trùc tuyÕn, dÞch vô luËt ph¸p, kh¸ch hµng... thuÕ... Tiªu dïng chÝnh phñ ChÝnh Doanh trùc tuyÕn, th«ng tin phñ nghiÖp ph¸p luËt ph¸p, qu¶n lý, thuÕ... Trao ®æi d÷ liÖu Trao ®æi 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. mua b¸n, thanh to¸n th«ng tin... h µng hãa vµ lao vô... Doanh ChÝnh nghiÖp phñ 2. Lîi Ých kinh tÕ tõ TM§T Nh÷ng tiÕn bé nhanh chãng vÒ c«ng nghÖ trong TM§T ®Æt ra vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m: sù phæ biÕn cña TM§T vµ m¹ng Internet sÏ t¸c ®éng nh­ thÕ nµo ®Õn c¸c nh©n tè trong nÒn kinh tÕ vµ ¶nh h­ëng ra sao ®èi víi t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ? VÊn ®Ò nµy cã thÓ tiÕp cËn tõ 2 gãc ®é: chi phÝ vµ thÞ tr­êng. HÇu hÕt c¸c nghiªn cøu ®· cã vÒ TM§T ®Òu x¸c ®Þnh c¸c c«ng ty võa vµ nhá (SMEs: Small and medium enterprises) lµ ®èi t­îng h­ëng lîi nhiÒu nhÊt tõ qu¸ tr×nh nµy.ix MÆc dï vËy, ®©y chØ lµ nh÷ng ®¸nh gi¸ s¬ khëi vµ cã thÓ cã nhiÒu yÕu tè kh¸c g©y hiÖu øng ng­îc l¹i ch­a ®­îc tÝnh ®Õn. 2.1 Ph¸t triÓn "hÖ thèng thÇn kinh" cña nÒn kinh tÕ Dßng th«ng tin ®­îc vÝ nh­ hÖ thèng thÇn kinh cña nÒn kinh tÕ. Th«ng tin cã ®­îc cung cÊp ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi th× doanh nghiÖp míi cã thÓ x©y dùng ®­îc chiÕn l­îc s¶n xuÊt - kinh doanh b¾t kÞp xu thÕ thÞ tr­êng, nhµ n­íc míi cã thÓ ®Ò ra chÝnh s¸ch qu¶n lý ®Êt n­íc phï hîp, cßn ng­êi tiªu dïng th× cã nhiÒu lùa chän h¬n. Internet vµ Web gièng nh­ mét th­ viÖn khæng lå cung cÊp mét nguån th«ng tin phong phó vµ dÔ truy nhËp víi c¸c c«ng cô tÇm cøu (search) hiÖu qu¶ nh­ Google, Infoseek, Webcrawler hay Alta Vista. Qua m¹ng Internet, chÝnh phñ, doanh nghiÖp vµ ng­êi tiªu dïng cã thÓ giao tiÕp trùc tuyÕn liªn tôc víi nhau mµ kh«ng bÞ h¹n chÕ bëi kho¶ng c¸ch. Nhê ®ã, c¶ sù hîp t¸c lÉn qu¶n lý ®Òu nhanh chãng vµ liªn tôc; c¸c b¹n hµng míi, c¸c c¬ héi kinh doanh ®­îc ph¸t hiÖn nhanh chãng trªn b×nh diÖn toµn quèc, khu vùc vµ thÕ giíi. Lîi Ých nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt ®èi víi c¸c SMEs, vèn bÞ h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng vµ tiÒm lùc trong tiÕp cËn vµ kh¶o s¸t th«ng tin thÞ tr­êng. H¬n n÷a, “kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin lµm gi¶m thiÓu sù bÊt æn vµ c¸c rñi ro khã dù ®o¸n trong nÒn kinh tÕ".x 2.2 Gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, tiÕp thÞ, giao dÞch vµ b¸n hµng 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nh×n tõ gãc ®é kinh tÕ vi m«, chi phÝ lµ mét trong c¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh trùc tiÕp lîi nhuËn cña doanh nghiÖp vµ hµnh vi cña ng­êi tiªu dïng. Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh bao gåm nhiÒu yÕu tè tõ s¶n xuÊt ®Õn l­u th«ng, ph©n phèi. Gi÷ nguyªn c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c, doanh nghiÖp lu«n cã xu h­íng t×m c¸ch gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh vµ t¨ng lîi nhuËn, cßn ng­êi tiªu dïng lu«n muèn mua hµng hãa víi gi¸ rÎ h¬n. Suy réng ra tÇm vÜ m«, chi phÝ ¶nh h­ëng ®Õn søc c¹nh tranh cña c¶ nÒn kinh tÕ vµ c¬ cÊu kinh tÕ theo ®ã mµ h×nh thµnh. TM§T qua Internet t¸c ®éng ®Õn yÕu tè chi phÝ trong chuçi gi¸ trÞ thÞ tr­êng (value-chain), h­íng nÒn kinh tÕ ®Õn hiÖu qu¶. TM§T gióp gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, tr­íc hÕt lµ chi phÝ v¨n phßng. C¸c v¨n phßng kh«ng cã giÊy tê chiÕm diÖn tÝch nhá h¬n rÊt nhiÒu, chi phÝ t×m kiÕm vµ chuyÓn giao tµi liÖu gi¶m nhiÒu lÇn, ®Æc biÖt lµ trong kh©u in Ên. Theo sè liÖu cña h·ng General Electricity cña Mü, tiÕt kiÖm trªn h­íng nµy ®¹t tíi 30%.xi Tõ quan ®iÓm chiÕn l­îc, c¸c nh©n viªn cã n¨ng lùc ®­îc gi¶i phãng khái nhiÒu c«ng ®o¹n sù vô cã thÓ t9Ëp trung vµo nghiªn cøu ph¸t triÓn, sÏ ®­a ®Õn nh÷ng lîi Ých to lín l©u dµi. TM§T gióp gi¶m thÊp chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ tiÕp thÞ. B»ng ph­¬ng tiÖn Internet, mét nh©n viªn b¸n hµng cã thÓ giao dÞch ®­îc víi rÊt nhiÒu kh¸ch hµng. Catalogue ®iÖn tö trªn Web phong phó h¬n nhiÒu vµ th­êng xuyªn cËp nhËt so víi catalogue in Ên chØ cã khu«n khæ giíi h¹n vµ lu«n lçi thêi. Theo sè liÖu cña h·ng m¸y bay Boeing cña Mü, ®· cã tíi 50% kh¸ch hµng ®Æt mua 9% phô tïng qua Internet vµ c¸c ®¬n hµng vÒ lao vô kü thuËt theo ph­¬ng thøc nµy ngµy cµng t¨ng lªn.xii Víi TM§T, ng­êi tiªu dïng vµ c¸c doanh nghiÖp tiÕt kiÖm ®¸ng kÓ thêi gian vµ chi phÝ giao dÞch (qu¸ tr×nh tõ qu¶ng c¸o, tiÕp xóc ban ®Çu, giao dÞch ®Æt hµng, giao dÞch giao hµng, giao dÞch thanh to¸n). thêi gian giao dÞch qua Internet chØ b»ng 7% thêi gian giao dÞch qua Fax, vµ b»ng kho¶ng 0.5 phÇn ngh×n thêi gian giao dÞch qua b­u ®iÖn; chi phÝ cho giao dÞch qua Internet chØ b»ng kho¶ng 5% chi phÝ giao dÞch qua Fax hay b­u ®iÖn chuyÓn ph¸t nhanh; chi phÝ thanh to¸n ®iÖn tö qua Internet chØ b»ng 10% ®Õn 20% chi phÝ thanh to¸n theo lèi th«ng th­êng.xiii B¶ng 1 Tèc ®é vµ chi phÝ truyÒn göi bé tµi liÖu 40 trang 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §­êng truyÒn Thêi gian Chi phÝ (USD) New York ®i Tokyo Qua b­u ®iÖn 5 ngµy 7.40 ChuyÓn ph¸t nhanh 24 giê 26.25 Qua m¸y Fax 31 phót 28.83 Qua Internet 2 phót 0.10 New York ®i Los Angeles Qua b­u ®iÖn 2-3 ngµy 3.00 ChuyÓn ph¸t nhanh 24 giê 15.50 Qua m¸y Fax 31 phót 9.36 Qua Internet 2 phót 0.10 Nguån: ITU, “Challenges to network”, 1997, Geneva biÓu ®å 1 So s¸nh chi phÝ mua phÇn mÒm qua c¸c ph­¬ng tiÖn 15 5 0.35 S1 USD Internet §iÖn tho¹i B¸n lÎ th«ng th­êng Nguån: h ttp://www.forrester.com Trong hai yÕu tè c¾t gi¶m nµy, yÕu tè thêi gian cã ý nghÜa lín h¬n v× tèc ®é l­u th«ng cã ý nghÜa sèng cßn trong kinh doanh vµ c¹nh tranh. Bªn c¹nh ®ã, viÖc giao dÞch nhanh chãng, sím n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu cßn gióp c¾t gi¶m sè l­îng vµ thêi gian hµng n»m l­u kho (inventory), còng nh­ kÞp thêi thay ®æi ph­¬ng ¸n s¶n phÈm b¸m s¸t ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng. NhiÒu n¨m tr­íc ®©y, rót ng¾n chu thêi s¶n xuÊt (cycle time) lµ mét trong c¸c nh©n tè quan träng nhÊt gióp c¸c c«ng ty NhËt B¶n giµnh ®­îc th¾ng lîi trong c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty Hoa Kú. 2.3 Më réng c¬ héi gia nhËp thÞ tr­êng vµ thay ®æi cÊu tróc thÞ tr­êng 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¶ n¨ng truy cËp vµ ph¸t t¸n (diffusion) th«ng tin nhanh chãng qua Internet víi chi phÝ thÊp lµ c¬ héi lín cho c¸c SMEs gia nhËp thÞ tr­êng. Chi phÝ lËp mét cöa hµng ¶o trªn Internet (gåm c¸c chi phÝ ®Çu t­ thiÕt kÕ trang web, chi phÝ ®¨ng ký vµ duy tr× tªn miÒn (domain name)) chØ b»ng mét phÇn rÊt nhá so víi viÖc lËp mét cöa hµng h÷u h×nh nh­ng trong nhiÒu tr­êng hîp, hiÖu qu¶ ®em l¹i cã thÓ lín h¬n nhiÒu lÇn.xiv Internet cho phÐp ®­a th«ng tin ®Õn tõng c¸ nh©n, v× thÕ chØ cÇn mét trang web b¾t m¾t víi nhiÒu ý t­ëng s¸ng t¹o, doanh nghiÖp cã thÓ ®­îc ®«ng ®¶o ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn. Cöa hµng b¸n lÎ trùc tuyÕn Amazon.com lµ mét ®iÓn h×nh trong nhiÒu vÝ dô. §iÒu ®ã cho thÊy so víi viÖc t¹o lËp danh tiÕng trªn thÞ tr­êng theo ph­¬ng c¸ch truyÒn thèng, TM§T qua Internet râ rµng cã nh÷ng lîi thÕ nhÊt ®Þnh. TÝnh chÊt c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng mét phÇn tïy thuéc vµo sè l­îng ®èi thñ c¹nh tranh cã mÆt trªn thÞ tr­êng ®ã. TM§T kh«ng chØ t¹o ®iÒu kiÖn gia nhËp thÞ tr­êng dÔ dµng mµ cßn t¹o ¸p lùc cho mäi doanh nghiÖp ph¶i “hiÖn h÷u trùc tuyÕn” (online presence). Tuy nhiªn, kh¸c víi thÞ tr­êng truyÒn thèng, c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng TM§T chñ yÕu lµ c¹nh tranh ë kh¶ n¨ng th«ng tin nhanh chãng vµ hiÖu qu¶. §iÒu nµy t¹o c¬ héi ®ång ®Òu cho c¸c thµnh phÇn tham gia c¹nh tranh. MÆc dï trong m«i tr­êng míi, c¸c doanh nghiÖp lín vµ danh tiÕng cã thÓ cã mét khëi ®Çu thuËn lîi h¬n so víi nh÷ng doanh nghiÖp “sinh sau ®Î muén” nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ hä cã lîi thÕ h¬n trong viÖc n¾m b¾t th«ng tin ®Ó ®iÒu chØnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng. xv Chu thêi s¶n xuÊt ®­îc rót ng¾n trªn c¬ së tiÕt kiÖm thêi gian vµ chi phÝ giao dÞch tÊt yÕu dÉn ®Õn nh÷ng ®iÒu chØnh nhÊt ®Þnh trong c¸ch thøc tæ chøc doanh nghiÖp vµ nh÷ng thay ®æi míi ë nhiÒu ngµnh kinh doanh. LÊy ngµnh vËn t¶i du lÞch lµm mét vÝ dô; tr­íc ®©y c¸c c«ng ty hµng kh«ng th­êng b¸n vÐ m¸y bay qua m¹ng l­íi c¸c ®¹i lý ph©n phèi vÐ ®­îc thiÕt lËp kh¾p n¬i, nh­ng víi TM§T qua Internet, c¸c c«ng ty nµy cã thÓ b¸n vÐ trùc tiÕp cho kh¸ch hµng vµ tiÕt kiÖm ®­îc kho¶n hoa hång ph¶i tr¶ cho ®¹i lý. §iÒu nµy sÏ lµm cho c¸c c«ng ty hµng kh«ng cã xu h­íng s¸p nhËp ho¹t ®éng b¸n vÐ vµo trong ho¹t ®éng cña m×nh, cßn c¸c ®¹i lý cã thÓ chuyÓn sang h×nh thøc m«i giíi th«ng tin, so s¸nh gi¸ c¶ vµ dÞch vô ®­îc cung cÊp bëi c¸c c«ng ty kh¸c nhau, 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. v× kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng sÏ tr¶ mét kho¶n tiÒn ®Ó cã ®­îc th«ng tin theo yªu cÇu.xvi 2.4 Thóc ®Èy c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn sím tiÕp cËn "nÒn kinh tÕ sè hãa" TM§T ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng c¬ së h¹ tÇng c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i. Do vËy, ph¸t triÓn TM§T sÏ t¹o nªn nh÷ng nhu cÇu ®Çu t­ míi trong lÜnh vùc h¹ tÇng c¬ së vµ dÞch vô c«ng nghÖ th«ng tin. Theo dù b¸o cña OECDxvii, phÇn ®ãng gãp cña c«ng nghÖ th«ng tin trong nÒn kinh tÕ toµn cÇu sÏ ®¹t møc tõ 3-5% thêi kú 1993-2008. ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn tû lÖ nµy cao h¬n rÊt nhiÒu ( ë Mü hiÖn nay kho¶ng 15% GDP)xviii. C¸c nhµ nghiªn cøu dù ®o¸n kinh tÕ thÕ giíi cã xu h­íng tiÕn ®Õn “nÒn kinh tÕ sè hãa” hay “nÒn kinh tÕ míi” lÊy tri thøc vµ th«ng tin lµm nÒn t¶ng ph¸t triÓn. §©y lµ khÝa c¹nh mang tÝnh chiÕn l­îc ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn v× nã ®em l¹i c¶ nguy c¬ tôt hËu lÉn c¬ héi t¹o “b­íc nh¶y vät“ (leap-frog) b¾t kÞp xu thÕ ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i.xix 3. T×nh h×nh ph¸t triÓn TM§T trªn thÕ giíi Hép 2 Khã kh¨n trong thu thËp sè liÖu vÒ TM§T §Ó ph©n tÝch tÇm quan träng cña TM§T trªn ph­¬ng diÖn sè l­îng, ph¶i cã mét ®Þnh nghÜa cô thÓ ®Þnh h­íng viÖc thu thËp sè liÖu lµm c¬ së cho nghiªn cøu. Tuy nhiªn, viÖc nµy lµ rÊt khã kh¨n v× TM§T hiÖn nay ®ang ë trong t×nh tr¹ng “hçn lo¹n ng¾n h¹n” (short-term turbulence) vÒ ®Þnh nghÜa. NÕu bao gåm c¶ thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông, khèi l­îng TM§T lµ rÊt lín. Nh­ng thanh to¸n chØ lµ mét kh©u trong mét giao dÞch TM§T, nh©n tè quan trong h¬n lµ viÖc chÊp nhËn mét ®Ò nghÞ giao kÕt hîp ®ång qua ph­¬ng tiÖn ®iÖn tö (ë ®©y lµ Internet). C¸c sè liÖu thèng kª vÒ TM§T v× vËþ ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc quyÕt ®Þnh mua hµng vµ doanh thu ®­îc thùc hiÖn qua ph­¬ng tiÖn ®iÖn tö. Nh­ ®· nãi ë phÇn tr­íc, m¹ng Internet lµ ph­¬ng tiÖn duy nhÊt cho phÐp tiÕn hµnh nhiÒu lo¹i giao dÞch kh¸c nhau trong TM§T, nh­ng hÇu hÕt c¸c giao dÞch TM§T hiÖn nay ®­îc thùc hiÖn kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng thøc th­¬ng m¹i truyÒn thèng, ®Æc biÖt trong ký kÕt hîp ®ång chÝnh thøc (trªn giÊy tê) hoÆc trong kh©u giao hµng. ChÝnh v× vËy, viÖc ph©n lo¹i giao dÞch gi÷a TM§T víi th­¬ng m¹i truyÒn thèng lµ rÊt khã kh¨n vµ sè liÖu thu thËp ®­îc nhiÒu khi kh«ng thÓ hiÖn chÝnh x¸c tÇm quan träng cña TM§T. Mét h¹n chÕ kh¸c cña sè liÖu vÒ TM§T hiÖn cã lµ tÝnh chñ quan trong c¸c ­íc ®o¸n. HiÖn nay nhiÒu tæ chøc trªn thÕ giíi1 cho ra nh÷ng ­íc ®o¸n kh¸ chªnh lÖch nhau vÒ TM§T. C¸c sè liÖu nµy l¹i tËp trung vµo n­íc Mü, n¬i TM§T ph¸t triÓn nhÊt, vµ bá qua nhiÒu giao dÞch xuyªn biªn giíi kh¸c. MÆc dï vËy, nh÷ng sè liÖu cã ®­îc vÉn lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó x¸c ®Þnh thùc tr¹ng TM§T hiÖn nay trªn thÕ giíi. Nguån: GAO, “International Electronic Commerce, Definitions and Policy Implications”, March 2002 3.1 Toµn thÕ giíi 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NÒn t¶ng còng nh­ h¹ tÇng c¬ së mang tÝnh chÊt tiªn quyÕt cña TM§T quèc tÕ lµ Internet vµ c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng hiÖn ®¹i (vÖ tinh viÔn th«ng, B IÓU ®å 2 T hêi gian ®¹t ®Õn 50 triÖu ng­êi sö dông Internet Ph­¬ng tiÖn TruyÒn h×nh M¸y tÝnh c¸ nh©n Radio §iÖn tho¹i 0 20 40 60 80 Sè n¨m c¸p, v« tuyÕn, c¸c khÝ cô ®iÖn tö...) ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng c¶ vÒ ph¹m vi bao phñ, ph¹m vi øng dông lÉn chÊt l­îng vËn hµnh. NÕu nh­ ®iÖn tho¹i cÇn h¬n 70 n¨m ®Ó ®¹t møc 50 triÖu ng­êi sö dông th× Internet chØ cÇn kho¶ng 3 n¨m. Nguån: ITU, “Internet for development”, 1999 Internet ®· ®i qua 2 giai ®o¹n vµ ®ang b­íc vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn thø 3  Giai ®o¹n 1 ®Æc tr­ng cho giai ®o¹n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tõ ®Çu 1970 ®Õn cuèi 1997. Vµo thêi ®iÓm cuèi 1997, tèc ®é truy cËp trung b×nh kho¶ng 1.5Mbps. Néi dung truyÒn t¶i chñ yÕu lµ v¨n b¶n vµ ®å häa.  Giai ®o¹n 2 n©ng cÊp h¹ tÇng kü thuËt cña Internet giai ®o¹n 1 lªn tèc ®é chuÈn 35 Mbps, ph¸t triÓn c«ng nghÖ ATM vµo thÓ hiÖn néi dung. Giai ®o¹n 3 lµ thêi ®iÓm c«ng nghÖ m¹ng di ®éng më réng ph¹m vi ho¹t  ®éng cña Internet b»ng hÖ thèng v« tuyÕn sö dông vÖ tinh víi môc tiªu øng dông mäi lóc, mäi n¬i. §ång thêi, c«ng nghÖ “§­êng thuª bao sè hãa kh«ng ®ång bé” (ASDL: asynchronous digital subscriber line) cho phÐp t¨ng tèc ®é t¶i d÷ liÖu tõ Internet xuèng rÊt nhiÒu. C¸c hÖ thèng truyÒn t¶i b¨ng th«ng réng (wide band) ®­îc øng dông phæ biÕn ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ ®ang ®­îc ®­a vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn.xx Theo ­íc tÝnh cña c¸c chuyªn gia c«ng nghÖ th«ng tin trªn thÕ giíi, cø 12 th¸ng, l­îng th«ng tin qua Internet l¹i t¨ng lªn gÊp ba (®Þnh luËt Gilder).xxi §©y lµ ®iÒu kiÖn lý t­ëng cho TM§T bïng næ. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Sè website còng nh­ sè ng­êi sö dông Internet còng kh«ng ngõng t¨ng lªn. NÕu nh­ n¨m 1996 míi cã kho¶ng 12.9 triÖu website víi sè ng­êi sö dông lµ 67.5 triÖu ng­êi th× ®Õn cuèi n¨m 2002 con sè ®ã lÇn l­ît lµ 2.5 tû vµ trªn 600 triÖu.xxii N¨m 2001, sè ng­êi sö dông Internet ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chiÕm 1/3 toµn thÕ giíi. Trong ®ã khu vùc Ch©u ¸ TBD cã møc ph¸t triÓn nhanh nhÊt, t¨ng thªm 21 triÖu ng­êi. Trung Quèc trë thµnh quèc gia cã sè ng­êi sö dông Internet nhiÒu thø 2 trªn thÕ giíi (sau Mü) víi con sè 56 triÖu ng­êi. Dù ®o¸n n¨m 2005 sÏ cã h¬n 1 tû ng­êi trªn thÕ giíi sö dông Internet, 70% trong sè ®ã lµm nh÷ng c«ng viÖc liªn quan ®Õn TM§T.xxiii BiÓu ®å 3 Sè ng­êi sö dông Internet trªn thÕ giíi qua c¸c n¨m (triÖu g­êi) 800 620 501 600 385 400 270 181 116 200 73 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Nguån: http://www.nua.com/surveys, “ More than 600 millions people have net access”, November 1, 2002 Víi sù kÕt hîp h÷u c¬ 3 bé phËn c«ng nghiÖp: m¸y tÝnh ( m¹ng, m¸y tÝnh, thiÕt bÞ ®iÖn tö, phÊn mÒm vµ c¸c dÞch vô kh¸c), truyÒn th«ng (®iÖn tho¹i h÷u tuyÕn, v« tuyÕn vµ vÖ tinh) vµ néi dung th«ng tin (c¬ së d÷ liÖu, c¸c s¶n phÈm nghe nh×n, vui ch¬i, gi¶i trÝ, xuÊt b¶n vµ cung cÊp th«ng tin), TM§T ®· ®­îc øng dông trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc cã liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i. Kh«ng chØ dõng ë ®ã, TM§T ®ông ch¹m tíi mäi ho¹t ®éng giao tiÕp x· héi, gi¶i trÝ... vµ ®ông ch¹m ®Õn hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc kinh doanh. §iÒu nµy thÓ hiÖn rÊt râ K h ¶o s¸t h o¹t ® én g trù c tu yÕn /10 0 n g­ êi sö d ô n g ë Mü, n¬i TM§Ttern et ë triÓn ®iÓn h×nh nhÊt. I n ph¸t M ü n ¨m 2001 H ä c q u a m ¹n g BiÓu ®å 4: Sö dông Internet vµ kinh doanh ®iÖn tö ë Mü G ä i ® iÖn th o¹i B u « n b ¸ n ch ø n g k h o¸ n Th­¬ng m¹i B2B cña Mü n¨m T ×m viÖc D Þch v ô n g ©n h µn g trù c tu y Õn 2002 (131.2 tû USD) T ¸ n g Éu Ho¹t ®éng X em T V /P h im /n g h e ® µi TiÖn Ých DÞch vô § ¨n g k ý n h Ëp h ä c 5% H o µn tÊt th ñ tô c h µn h ch Ýn h 14% K h ¸ m b Ön h , t­ v Ên sø c k h á e M u a b ¸ n s¶n p h Èm , d Þch vô C h ¬ i g am e B¸n T in tø c ChÕ t¹o T ×m th « n g tin v Ó s¶n p h Èm , d Þch vô bu«n, G ö i th ­ ® iÖ n tö 14 31% b¸n lÎ 0 20 40 60 80 100 50% %
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nguån: OECD, “Information Technology Outlook Outlook - ICTs and the Information Economy”, 2002 Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, doanh thu tõ TM§T trªn thÕ giíi t¨ng víi tèc ®é 200%/n¨m. Theo thèng kª cña Gartner, Inc., TM§T ®¹t møc doanh thu 433 tû USD n¨m 2000 vµ dù ®o¸n n¨m 2004 sÏ ®¹t møc 6000 tû USD. Nguån: Gartner Inc. 2003 Trong tæng khèi l­îng TM§T toµn thÕ giíi, th­¬ng m¹i B2B chiÕm kho¶ng 50%, dÞch vô tµi chÝnh vµ c¸c dÞch vô kh¸c kho¶ng 45%, b¸n lÎ kho¶ng 5%. Tuy nhiªn, TM§T chØ ®­îc ¸p dông t­¬ng ®èi réng r·i ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn (Mü hiÖn chiÕm gÇn 50% tæng doanh sè TM§T toµn cÇu). Theo biÓu ®å 6, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn mÆc dï chiÕm 1/3 sè ng­êi sö dông Internet nh­ng ho¹t ®éng TM§T ë c¸c n­íc nµy lµ kh«ng ®¸ng kÓ.xxiv 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nguån: UNCTAD, “ E-commerce and Development Report 2002”, Geneva MÆc dï con sè doanh thu cña TM§T nh÷ng n¨m qua lµ kh¸ Ên t­îng, tû lÖ cña TM§T trong th­¬ng m¹i toµn thÕ giíi vÉn ë møc khiªm tèn, con sè ®¹t cao nhÊt lµ 3.78% tæng khèi l­îng giao dÞch th­¬ng m¹i quèc tÕ xxv. Theo gi¶i thÝch cña c¸c tæ chøc nghiªn cøu vÒ TM§T, ®iÒu nµy lµ do c¸c doanh nghiÖp sö dông Internet nh­ mét c«ng cô marketting nhiÒu h¬n lµ mét c«ng cô th­¬ng m¹i, cßn ng­êi tiªu dïng vÉn ch­a m¹nh d¹n mua hµng qua m¹ng, xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ kü thuËt vµ ph¸p lý hiÖn nay cho TM§T vÉn ch­a hoµn thiÖn ®Çy ®ñ. TM§T ë c¸c khu vùc xxvi 3.2 T×nh h×nh kÕt nèi Internet ë Ch©u Phi ®ang ®­îc c¶i thiÖn. Sè thuª bao dial-up t¨ng 30% n¨m 2001 vµ ®¹t møc 1.3 triÖu. MÆc dï vËy, chØ 1 trong 118 ng­êi ë Ch©u Phi cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi Internet. Chi phÝ thuª ®­êng truyÒn vÉn cßn lµ mét trë ng¹i lín. Th­¬ng m¹i B2B hÇu nh­ chØ diÔn ra ë Nam Phi, tuy nhiªn tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ®· ®­îc x¸c ®Þnh trong lÜnh vùc dÞch vô trùc tuyÕn vµ ngo¹i tuyÕn. C¸c s¶n phÈm thñ c«ng vµ dÞch vô nh¾m ®Õn kh¸ch hµng lµ ng­êi Ch©u Phi ë h¶i ngo¹i ®ang chiÕm ­u thÕ trong th­¬ng m¹i B2C. ë Ch©u Mü La tinh, TM§T tËp trung ë 4 thÞ tr­êng Internet ph¸t triÓn nhÊt lµ Argentina, Brazil, Chile vµ Mexico. Nh×n chung, kho¶ng 50-70% doanh nghiÖp ë khu vùc nµy cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi Internet. Internet ®­îc sö dông réng r·i trong thu thËp th«ng tin vµ t¹o lËp quan hÖ kinh doanh, nh­ng chØ mét sè Ýt c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c giao dÞch TM§T trùc tuyÕn. C¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia trong ngµnh chÕ t¹o « t« ®ang ®ãng vai trß chñ yÕu trong c¸c giao dÞch B2B, ®Æc biÖt lµ ë Brazil vµ Mexico. B2B còng ®ang ph¸t triÓn rÊt tèt trong lÜnh vùc tµi chÝnh vµ ng©n hµng. Trong lÜnh vùc B2G, Brazil lµ n­íc ®ang ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh c«ng trong øng dông m« h×nh chÝnh phñ ®iÖn tö (e-government). Trong c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, TM§T ®ang më réng víi tèc ®é nhanh nhÊt ë khu vùc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng. C¸c doanh nghiÖp ë khu vùc nµy, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nh÷ng ngµnh chÕ t¹o, chÞu ¸p lùc tõ kh¸ch hµng ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, ®ang ®Çu t­ cho c«ng t¸c øng 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. dông c¸c ph­¬ng ph¸p ®iÖn tö trong kinh doanh. Trung Quèc ®· trë thµnh n­íc cã sè ng­êi sö dông Internet nhiÒu thø 2 trªn thÕ giíi, tuy nhiªn TM§T ë n­íc nµy cã thÓ sÏ kh«ng ph¸t triÓn nhanh nh­ vËy. Nh÷ng khã kh¨n vÒ h¹ tÇng c¬ së nh­ tèc ®é ®­êng truyÒn chËm vµ chi phÝ ph¸t triÓn m¹ng l­íi truyÒn th«ng cao tiÕp tôc lµ mét khã kh¨n cho th­¬ng m¹i B2B ë n­íc nµy. TM§T B2B vµ B2C ®­îc dù b¸o sÏ ph¸t triÓn nhanh ë c¸c nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi khu vùc Trung vµ §«ng ¢u. Tuy nhiªn khèi l­îng TM§T ë khu vùc nµy sÏ kh«ng v­ît qu¸ 1% TM§T toµn cÇu tr­íc n¨m 2005. Trong khi c¸c n­íc Trung ¢u vµ Baltic cã nÒn t¶ng c«ng nghÖ th«ng tin vµ khoa häc kü thuËt kh¸ tèt cho TM§T, c¸c n­íc kh¸c ë vïng Balkan, Caucasus vµ Trung ¸ cßn tôt l¹i phÝa sau mét kho¶ng kh¸ xa. TM§T d­êng nh­ kh«ng chÞu nhiÒu t¸c ®éng trong giai ®o¹n h¹ c¸nh cña c¸c nÒn kinh tÕ thuéc B¾c Mü vµ T©y ¢u. TM§T B2B chØ chiÕm 2% trong tæng sè th­¬ng m¹i gi÷a c¸c doanh nghiÖp ë Mü vµ Ýt h¬n ë T©y ¢u, nh­ng phÇn ®ãng gãp cña bu«n b¸n B2B trùc tuyÕn trong tæng khèi l­îng bu«n b¸n gi÷a c¸c c«ng ty ®ang t¨ng nhanh ë c¶ hai bê §¹i T©y D­¬ng, dù kiÕn sÏ ®¹t møc 20% trong tõ 2-4 n¨m n÷a. §iÒu nµy cho thÊy xu h­íng chuyÓn ®æi hµng lo¹t c¸c ho¹t ®éng kinh doanh sang m«i tr­êng trùc tuyÕn. Tèc ®é ph¸t triÓn æn ®Þnh cña th­¬ng m¹i B2C trong ®iÒu kiÖn t¨ng tr­ëng kinh tÕ chËm l¹i cho thÊy ngµnh b¸n lÎ trùc tuyÕn vÉn cßn ®ang ë trong thêi kú ph¸t triÓn mÆc dï nã ®· cã mÆt kh¸ sím. MÆc dï chØ chiÕm h¬n 3% tæng sè b¸n lÎ ë Mü, th­¬ng m¹i B2C ®· ®ãng gãp ®Õn 18% doanh sè cña mét sè ngµnh nh­ phÇn mÒm m¸y tÝnh, dÞch vô du lÞch vµ ©m nh¹c. §iÒu nµy më ra c¬ héi tèt cho c¸c nhµ cung cÊp tõ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. 4. M«i tr­êng ph¸t triÓn cña TM§T 4.1 C¸c ®ßi hái cña TM§T Nh÷ng lîi Ých ®· ph©n tÝch ë trªn lµ rÊt to lín nh­ng thùc tÕ cßn ®ang ë d¹ng tiÒm n¨ng. Nh÷ng lîi Ých tiÒm n¨ng ®ã chØ ®­îc hiÖn thùc hãa vµ TM§T chØ thùc sù ph¸t triÓn khi c¸c ®ßi hái cña nã ®­îc ®¸p øng. ë ®©y ng­êi viÕt chØ liÖt kª mét sè vÊn ®Ò quan träng nhÊt thuéc h¹ tÇng c¬ së kinh tÕ kü thuËt vµ ph¸p lý. xxvii 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.  H¹ tÇng c¬ së c«ng nghÖ: TM§T ho¹t ®éng trªn nÒn t¶ng mét h¹ tÇng c¬ së c«ng nghÖ th«ng tin ®ñ n¨ng lùc. H¹ tÇng nµy bao gåm 2 nh¸nh lµ tÝnh to¸n (computing) vµ truyÒn th«ng (communication). Hai nh¸nh nµy ngoµi c«ng nghÖ - thiÕt bÞ cßn cÇn ph¶i cã mét nÒn c«ng nghiÖp ®iÖn lùc c÷ng m¹nh lµm nÒn. HiÖn nay ®ang cã xu h­íng ®­a c¶ c«ng nghÖ b¶o mËt vµ an toµn vµo c¬ së h¹ tÇng c«ng nghÖ cña TM§T. §ßi hái vÒ h¹ tÇng c¬ së c«ng nghÖ bao gåm 2 mÆt: mét lµ tÝnh tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i vÒ c«ng nghÖ thiÕt bÞ, hai lµ tÝnh phæ cËp vÒ kinh tÕ. H¹ tÇng truyÒn th«ng ph¶i ®¹t ®­îc tèc ®é 45Mbps ®Ó cã thÓ chuyÓn t¶i ®­îc th«ng tin d­íi d¹ng h×nh ¶nh, ®å häa, video. KÕ tiÕp lµ c¸c hÖ thèng thiÕt bÞ kü thuËt m¹ng, truy cËp tõ xa, an toµn kü thuËt. Th«ng th­êng, mét quèc gia muèn ph¸t triÓn TM§T th× m¹ng trôc th«ng tin (backbone) quèc gia ®ãng vai trß x­¬ng sèng. M¹ng nµy ®èi víi trong n­íc ®­îc vÝ nh­ n¬i mäi con s«ng ®æ vµo, ®èi víi quèc tÕ ®­îc vÝ nh­ cöa s«ng ®æ ra biÓn siªu lé th«ng tin quèc tÕ. Th«ng tin cã th«ng th­¬ng ®­îc hay kh«ng, mét phÇn quan träng phô thuéc vµo tèc ®é cña backbone.  H¹ tÇng c¬ së nh©n lùc: Ho¹t ®éng TM§T liªn quan tíi mäi con ng­êi, tõ ng­êi tiªu thô ®Õn ng­êi s¶n xuÊt, ph©n phèi, c¸c c¬ quan chÝnh phñ, c¸c nhµ c«ng nghÖ, nªn viÖc ¸p dông TM§T tÊt yÕu ®ßi hái ®a sè con ng­êi ph¶i cã kü n¨ng thùc tÕ øng dông c«ng nghÖ th«ng tin mét c¸ch cã hiÖu qu¶, cã thãi quen lµm viÖc trªn m¸y tÝnh, trªn m¹ng m¸y tÝnh vµ cÇn ph¶i cã mét ®éi ngò chuyªn gia ®ñ m¹nh vÒ c«ng nghÖ th«ng tin. Nãi trong diÖn hÑp, ®ã lµ nh÷ng tËp thÓ c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc dÞch vô m¹ng cã kü n¨ng chuyªn ngµnh vÒ TM§T vµ th«ng th¹o tiÕng Anh. Nãi trªn diÖn réng, ®iÒu kiÖn nh©n lùc bao gåm c¶ ng­êi tiªu dïng.  B¶o mËt, an toµn: Giao dÞch th­¬ng m¹i qua c¸c ph­¬ng tiÖn ®iÖn tö, trong ®ã mäi d÷ liÖu ®Òu ë d¹ng sè hãa, ®Æt ra c¸c yªu cÇu nghiªm ngÆt vÒ tÝnh b¶o mËt, an toµn. MÊt tiÒn, lõa ®¶o, lÊy trém hoÆc thay ®æi th«ng tin, x©m nhËp d÷ liÖu... lµ c¸c rñi ro ngµy cµng lín kh«ng chØ ®èi víi ng­êi kinh doanh mµ c¶ víi ng­êi qu¶n lý, víi tõng quèc gia, v× c¸c hÖ thèng ®iÖn tö cã thÓ bÞ c¸c tin tÆc (hacker) x©m nhËp. GÇn ®©y ng­êi ta ®· chøng kiÕn nh÷ng vô hacker lÊy trém c¸c sè tµi kho¶n ®Ó lÊy tiÒn ë c¸c ng©n hµng lín trªn thÕ giíi hay c¸c virus ®­îc t¹o ra ®· ph¸ ho¹i 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. hµng lo¹t c¸c kho th«ng tin cña nhiÒu c¬ quan, tæ chøc, g©y ng­ng trÖ cho c¶ hÖ thèng th«ng tin toµn cÇu; hoÆc cã nhiÒu tæ chøc cùc ®oan sö dông Internet nh­ ph­¬ng tiÖn phæ biÕn t­ t­ëng ph¸t xÝt vµ kªu gäi chiÕn tranh... ThiÖt h¹i tõ nh÷ng ho¹t ®éng ph¸ ho¹i ®ã kh«ng chØ tÝnh b»ng tiÒn. Do ®ã, cÇn ph¶i cã c¸c hÖ thèng b¶o mËt, an toµn ®­îc thiÕt kÕ trªn c¬ së kü thuËt m· hãa (encryption) hiÖn ®¹i vµ mét c¬ chÕ an ninh h÷u hiÖu. Ngoµi ra, nhu cÇu b¶o vÖ bÝ mËt riªng t­ còng ngµy cµng t¨ng.  HÖ thèng thanh to¸n tù ®éng: Ph­¬ng thøc thanh to¸n lµ vÊn ®Ò quan träng vµ rÊt nh¹y c¶m trong giao dÞch th­¬ng m¹i. TM§T chØ cã thÓ thùc hiÖn thùc tÕ vµ cã hiÖu qu¶ khi ®· tån t¹i mét hÖ thèng thanh to¸n tµi chÝnh ë møc ®é ph¸t triÓn ®ñ cao, cho phÐp tiÕn hµnh thanh to¸n tù ®éng mµ kh«ng ph¶i dïng ®Õn tiÒn mÆt. Trong kinh doanh b¸n lÎ, vai trß cña thÎ th«ng minh (smart card) lµ rÊt quan träng. Khi ch­a cã hÖ thèng nµy, TM§T chØ giíi h¹n ë kh©u trao ®æi tin tøc, cßn viÖc bu«n b¸n hµng hãa vµ dÞch vô vÉn ph¶i kÕt thóc b»ng tr¶ tiÒn trùc tiÕp hoÆc th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n truyÒn thèng. HiÖu qu¶ qu¶ do ®ã sÏ thÊp vµ kh«ng ®ñ bï ®¾p chi phÝ trang bÞ ph­¬ng tiÖn TM§T. HiÖn nay, Mü lµ quèc gia cã hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö ph¸t triÓn nhÊt thÕ giíi.  B¶o vÖ së h÷u trÝ tuÖ: Do chÊt x¸m cña con ng­êi ngµy cµng chiÕm gi¸ trÞ cao trong s¶n phÈm, b¶o vÖ tµi s¶n cuèi cïng sÏ trë thµnh b¶o vÖ së h÷u trÝ tuÖ. Trong TM§T v× thÕ næi lªn vÊn ®Ò ®¨ng ký tªn miÒn (domain name), b¶o vÖ së h÷u chÊt x¸m vµ b¶n quyÒn cña c¸c th«ng tin (h×nh thøc qu¶ng c¸o, nh·n hiÖu th­¬ng m¹i, cÊu tróc c¬ së d÷ liÖu c¸c néi dung truyÒn gëi), ë c¸c khÝa c¹nh phøc t¹p h¬n nhiÒu so víi viÖc b¶o vÖ së h÷u trÝ tuÖ trong nÒn kinh tÕ vËt thÓ. Mét trong c¸c khÝa c¹nh ®ã lµ m©u thuÉn gi÷a tÝnh phi biªn giíi cña kh«ng gian TM§T vµ tÝnh chÊt quèc gia cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ.  B¶o vÖ ng­êi tiªu dïng: Møc ®é tÝn nhiÖm cña ng­êi tiªu dïng quyÕt ®Þnh trùc tiÕp sù thµnh b¹i trong kinh doanh. Do ®ã vÊn ®Ò b¶o vÖ ng­êi tiªu dïng ngµy cµng ®­îc ®Ò cao trong th­¬ng m¹i. V× quy c¸ch phÈm chÊt hµng ho¸ vµ c¸c th«ng tin cã liªn quan trong TM§T ®Òu ë d¹ng sè hãa nªn ng­êi mua chÞu rñi ro lín h¬n so víi giao dÞch th­¬ng m¹i vËt 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2066 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
10=>1