intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Địa chất và tài nguyên dầu khí Việt Nam - Chương 10

Chia sẻ: Nguyễn Kim Lượng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:44

Thêm vào BST
Báo xấu
302
lượt xem 122
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trước năm 1975 bể Nam Côn Sơn có tên là bể Saigon-Sarawak và chỉ được định danh và xác định lại diện tích phân bố trong công trình tổng hợp (Hồ Đắc Hoài, Ngô Thường San, 1975). Bể Nam Côn Sơn có diện tích gần 100.000km2, nằm trong khoảng giữa 6000’ đến 9045’ vĩ độ Bắc và 106000’ đến 109000’ kinh độ Đông. Ranh giới phía Bắc của bể là đới nâng Côn Sơn, phía Tây và Nam là đới nâng Khorat - Natuna, còn phía Đông là bể Tư Chính - Vũng Mây và phía Đông Bắc là bể Phú Khánh ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Địa chất và tài nguyên dầu khí Việt Nam - Chương 10

  1. 10 Chöông Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí
  2. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí 1. Giôùi thieäu Tröôùc naêm 1975 beå Nam Coân Sôn coù chaán 2D vaø 5.400km2 ñòa chaán 3D, khoan teân laø beå Saigon-Sarawak vaø chæ ñöôïc ñònh 78 gieáng khoan thaêm doø, thaåm löôïng vaø danh vaø xaùc ñònh laïi dieän tích phaân boá khai thaùc, xaùc laäp ñöôïc 5 moû vaø 17 phaùt trong coâng trình toång hôïp (Hoà Ñaéc Hoaøi, hieän daàu khí. Hieän taïi coøn 7 nhaø thaàu ñang Ngoâ Thöôøng San, 1975). Beå Nam Coân Sôn hoaït ñoäng. coù dieän tích gaàn 100.000km , naèm trong Coâng taùc nghieân cöùu toång hôïp nhaèm 2 khoaûng giöõa 6 00’ ñeán 9 45’ vó ñoä Baéc vaø ñaùnh giaù ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí cuûa 0 0 106 00’ ñeán 109 00’ kinh ñoä Ñoâng. Ranh 0 0 beå Nam Coân Sôn ñaõ coù haøng chuïc coâng trình giôùi phía Baéc cuûa beå laø ñôùi naâng Coân khaùc nhau, ñaëc bieät caùc ñeà taøi vaø nhieäm vuï Sôn, phía Taây vaø Nam laø ñôùi naâng Khorat caáp Ngaønh ñaõ goùp phaàn kòp thôøi, hieäu quaû - Natuna, coøn phía Ñoâng laø beå Tö Chính cho hoaït ñoäng thaêm doø vaø khai thaùc. Tuy - Vuõng Maây vaø phía Ñoâng Baéc laø beå Phuù nhieân do ñieàu kieän ñòa chaát heát söùc phöùc taïp Khaùnh (Hình 10.1 vaø hình 5.1, chöông 5). ñoøi hoûi phaûi tieáp tuïc nghieân cöùu baèng caùc Ñoä saâu nöôùc bieån trong phaïm vi cuûa beå phöông phaùp, quan ñieåm coâng ngheä môùi ñeå thay ñoåi raát lôùn, töø vaøi chuïc meùt ôû phía Taây xaùc laäp cô sôû khoa hoïc cho vieäc hoaïch ñònh ñeán hôn 1.000m ôû phía Ñoâng. Treân ñòa hình coâng taùc thaêm doø vaø khai thaùc tieáp theo ôû ñaùy bieån caùc tích tuï hieän ñaïi ñöôïc thaønh taïo beå traàm tích naøy. chuû yeáu do taùc ñoäng cuûa doøng chaûy thuyû 2. Lòch söû nghieân cöùu thaêm doø vaø khai trieàu cuõng nhö doøng ñoái löu, maø höôùng vaø thaùc daàu khí toác ñoä cuûa chuùng phuï thuoäc vaøo hai heä gioù muøa chính: heä gioù muøa Taây Nam töø cuoái Döïa vaøo tính chaát, ñaëc ñieåm vaø keát quaû thaùng 5 ñeán cuoái thaùng 9 vaø heä gioù muøa coâng taùc cuûa töøng thôøi kyø, lòch söû thaêm doø Ñoâng Baéc töø ñaàu thaùng 11 naêm tröôùc ñeán vaø nghieân cöùu ñòa chaát - ñòa vaät lyù ôû ñaây cuoái thaùng 3 naêm sau. Traàm tích ñaùy bieån ñöôïc chia laøm 4 giai ñoaïn. chuû yeáu buøn vaø caùt, ôû nôi bôø cao vaø ñaûo laø 2.1. Giai ñoaïn tröôùc naêm 1975 ñaù cöùng hoaëc san hoâ. Töø naêm 1975 trôû veà tröôùc, coâng taùc Hoaït ñoäng tìm kieám thaêm doø daàu khí ôû khaûo saùt khu vöïc vaø tìm kieám daàu khí ñöôïc ñaây ñöôïc baét ñaàu töø nhöõng naêm 1970 cuûa nhieàu coâng ty, nhaø thaàu trieån khai treân theá kyû tröôùc. Ñaõ coù 26 nhaø thaàu daàu khí nöôùc toaøn theàm luïc ñòa phía Nam noùi chung vaø ngoaøi tieán haønh khaûo saùt gaàn 60.000km ñòa 313
  3. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam o o o 180’E 00 190’E 00 170’E 00 09-2 B¹ch hæ RåNG 16-2 WOLF 03-PL-1X(93) 17-C-1X(90) 131 17-DD-1X(89) 17-N-1X(91) 03-BOS-1X(93) 03 04-2-NB-1X(94) N 17 SƠ 09-3 04-1-SDN-1X(96) o o 90’n 0 90 ’n 0 132 04-2-HT-1X(95) N CÔ 10-DP-1X(93) 04-1-ST-1X(94) NG 04-2-SB-1X(95) 25 10-BM-1X(94) 04-2 04-1 N MIA-1X(75) I 04A-1X(79) 04-B-1X(80) 10-TM-1X(94) ĐỚ 04-3-BC(95) 10-PM-1X(94) 04-3-UT-1X(95) 04-3-DB-1X 18 10-GO-1X 10 05-1b 11-1-CC-1X TLB-1X §¹I HïNGTL-1X 05-1a 11-1-CH-1X(95) 26 0 4-3 05-1c TL-2X 0 5-1 11-1-CPD-1X(94) NH-1X 11-1 05-2-HT-1X(95) RB-1X 19 133 05-2-HT-2X(96) o o 80’n 0 80 ’n 0 RVD-1X 05-3-MT-1X RN-1X 05-2-CKT-1X(95) VÙNG TƯ CHÍNH - VŨN G MÂY 05-3-TT- 05-2-NT-1AX(94) 20-PH-1X R§-2X PHOENIX(91) R§T-1X 05-2-B-1X(94) 1RX(95) 27 05-3 05-2 11-2 R§-1X 12W 06-D-1X(91) 12W-HA-1X 134-1 06-LD-1X(93) 06-HDB-1X(93) 12W-HH-1X 12C-1X(80) 06-LT-2X LAN §á 12-B-1X(79) 20 DUA-2X(74) 135 06-HDN-1X(93) LAN T¢Y 28-A-1X(79) DUA-1X(74) 21-S-1X(94) 06-A-1X(91) 12-A-1X(79) 06 AM-1X(74) AW-1X(76) H-1X(74) 21 12E 28 o 70’n 0 AD-1X(71) o 70 ’N 0 136 ARCA-1X(78) 29-A-1X(79) 22-TT-1X(94) AS-1X-(76) 07 A N TU NA G ÂN IN ĐỚ 22 13 14 29 23-AO-1X(94) o o o 1 80 ’E 00 1 70 ’E 00 1 90 ’E 00 §−êng èng dÉn khÝ NCS Má dÇu Ranh giíi bÓ Nam C«n S¬n Má khÝ Hình 10.1. Sô ñoà vò trí beå traàm tích Nam Coân Sôn toaøn beå Nam Coân Sôn noùi rieâng. Caùc daïng tieán haønh minh giaûi taøi lieäu ñòa chaán, xaây coâng taùc naøy do caùc coâng ty thaêm doø Myõ vaø döïng ñöôïc moät soá baûn ñoà ñaúng thôøi tyû leä Anh thöïc hieän nhö Mandrell, Mobil Kaiyo, 1/100.000 cho caùc loâ rieâng vaø tyû leä 1/50.000 Pecten, Esso, Union Texas, Sun Marathon, cho moät soá caáu taïo trieån voïng. Song do maät Sunning Dale. Caùc nhaø thaàu ñaõ thu noå haøng ñoä khaûo saùt coøn thaáp neân ñoä chính xaùc cuûa nghìn km ñòa chaán 2D vôùi maïng löôùi tuyeán caùc baûn ñoà chöa cao. 4x4 km ñeán khu vöïc. Treân cô sôû caùc keát quaû nghieân cöùu ñaït Vôùi möùc ñoä nghieân cöùu ñoù vaø döïa vaøo ñöôïc cuoái naêm 1974 ñaàu naêm 1975, coâng taøi lieäu nhaän ñöôïc, caùc coâng ty keå treân ñaõ ty Pecten vaø Mobil ñaõ tieán haønh khoan 5 314
  4. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí gieáng ôû caùc loâ vaø treân caùc caáu taïo khaùc ñaõ thaønh laäp moät soá sô ñoà ñaúng thôøi theo nhau (Mía - 1X, ÑH - 1X, Hoàng - 1X, Döøa caùc taàng phaûn xaï ôû caùc tyû leä khaùc nhau vaø - 1X vaø Döøa - 2X), trong ñoù gieáng Döøa-1X ñaõ coù baùo caùo toång keát. Coâng ty GECO ñaõ ñaõ phaùt hieän daàu. theå hieän quan ñieåm cuûa mình trong baùo caùo Keát thuùc giai ñoaïn naøy ñaõ coù 3 baùo caùo “Minh giaûi ñòa chaán vaø ñaùnh giaù tieàm naêng ñaùnh giaù keát quaû nghieân cöùu chung cho caùc daàu khí theàm luïc ñòa Vieät Nam” cuûa Daniel loâ, trong ñoù quan troïng vaø ñaùng chuù yù nhaát S. vaø Netleton. Coâng ty AGIP ñaõ neâu leân laø baùo caùo cuûa coâng ty Mandrell. moät soá quan ñieåm veà caáu truùc ñòa chaát vaø Trong baùo caùo naøy ñaõ ñöa ra 2 baûn ñoà ñaùnh giaù khaû naêng daàu khí treân caùc loâ 04 vaø ñaúng thôøi taàng phaûn xaï noâng vaø taàng phaûn 12. Coâng ty Daàu khí Nam Vieät Nam (Coâng xaï moùng, caùc baûn ñoà dò thöôøng töø vaø troïng ty II) ñaõ tieán haønh phaân tích nghieân cöùu vaø löïc tyû leä 1/500.000 cho toaøn theàm luïc ñòa toång hôïp taøi lieäu ñaõ coù, xaây döïng ñöôïc moät Vieät Nam. Caùc baûn ñoà naøy phaàn naøo ñaõ theå soá sô ñoà ñaúng thôøi vaø baûn ñoà caáu taïo tyû leä hieän ñöôïc ñaëc ñieåm hình thaùi cuûa caùc ñôn 1/100.000 vaø 1/50.000 cho caùc loâ vaø moät vò kieán taïo lôùn baäc I vaø II vaø cho thaáy söï soá caáu taïo phuïc vuï saûn xuaát. Döôùi söï chæ coù maët cuûa lôùp phuû traàm tích Kainozoi daøy ñaïo kyõ thuaät cuûa Ngoâ Thöôøng San, ñaõ hoaøn haøng nghìn meùt treân theàm luïc ñòa. Tuy vaäy, thaønh moät soá phöông aùn coâng taùc ñòa vaät lyù ôû giai ñoaïn naøy chöa coù moät baùo caùo toång vaø khoan tìm kieám, ñaëc bieät ñaõ hoaøn thaønh hôïp naøo duø laø sô boä veà ñaëc ñieåm caáu truùc, baùo caùo toång hôïp “Caáu truùc ñòa chaát vaø lòch söû phaùt trieån ñòa chaát cho toaøn vuøng trieån voïng daàu khí theàm luïc ñòa Nam Vieät noùi chung cuõng nhö caùc loâ noùi rieâng. Caùc Nam”, ñeà caäp ñeán nhieàu vaán ñeà lòch söû soá lieäu minh giaûi vaø caùc ranh giôùi taàng phaûn phaùt trieån ñòa chaát toaøn vuøng noùi chung vaø xaï chuaån ñöôïc löïa choïn theo nhieàu quan beå Nam Coân Sôn noùi rieâng, ñoàng thôøi cuõng ñieåm khaùc nhau treân töøng loâ, vì vaäy gaây neâu leân moät soá cô sôû ñòa chaát ñeå ñaùnh giaù khoù khaên cho coâng taùc toång hôïp toaøn beå. trieån voïng daàu khí toaøn vuøng nghieân cöùu. Song do nhöõng ñieàu kieän khaùch quan, 2.2. Giai ñoaïn 1976 - 1980 böùc tranh chi tieát veà caáu truùc ñòa chaát trong Sau khi giaûi phoùng mieàn Nam nöôùc nhaø giai ñoaïn naøy vaãn chöa ñöôïc laøm saùng toû. thoáng nhaát, Toång cuïc Daàu khí ñaõ quyeát 2.3. Giai ñoaïn töø 1981 - 1987 ñònh thaønh laäp Coâng ty Daàu khí Vieät Nam II (11-1975), coâng taùc tìm kieám thaêm doø Söï ra ñôøi cuûa Xí nghieäp lieân doanh daàu khí ñöôïc ñaåy maïnh. Caùc coâng ty AGIP Vietsovpetro (VSP) laø keát quaû cuûa hieäp vaø BOW VALLEY ñaõ hôïp ñoàng khaûo saùt ñònh veà höõu nghò hôïp taùc tìm kieám - thaêm tyû mæ (14,859 km ñòa chaán 2D maïng löôùi doø daàu khí ôû theàm luïc ñòa Nam Vieät Nam ñeán 2x2 km) vaø khoan theâm 8 gieáng khoan giöõa Lieân Xoâ (cuõ) vaø Vieät Nam vaøo naêm (04A - 1X, 04B - 1X, 12A - 1X, 12B - 1X, 1981 ñaõ môû ra moät giai ñoaïn phaùt trieån môùi 12C - 1X, 28A - 1X vaø 29A - 1X). trong coâng nghieäp daàu khí Vieät Nam. Song Treân cô sôû coâng taùc khaûo saùt ñòa chaát, cuõng caàn phaûi noùi raèng vì nhöõng lyù do khaùc ñòa vaät lyù vaø khoan, caùc coâng ty neâu treân nhau, coâng taùc ñòa chaát - ñòa vaät lyù chuû yeáu 315
  5. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam ñöôïc ñaàu tö vaøo beå Cöûu Long, coøn ñoái vôùi cöùu toång hôïp chung caû beå. Ñoù laø baùo caùo: beå Nam Coân Sôn chæ coù moät soá dieän tích “Chính xaùc hoaù caáu truùc ñòa chaát, ñaùnh giaù nhaát ñònh ñöôïc quan taâm, trong ñoù coù khu tieàm naêng vaø ñeà xuaát phöông höôùng tìm vöïc caáu taïo Ñaïi Huøng (VSP ñaõ tieán haønh kieám thaêm doø daàu khí ôû beå Nam Coân Sôn” khoan 3 gieáng). cuûa Nguyeãn Giao, Nguyeãn Troïng Tín vaø Trong giai ñoaïn naøy ñaõ coù moät soá baùo nnk 1990, baùo caùo: “Ñòa chaát daàu khí vaø caùo toång hôïp ñòa chaát - ñòa vaät lyù ñöôïc hoaøn tieàm naêng Hydrocarbon beå Nam Coân Sôn” thaønh nhö baùo caùo: “Phaân vuøng kieán taïo caùc cuûa Nguyeãn Giao, Nguyeãn Troïng Tín, Leâ boàn truõng Kainozoi theàm luïc ñòa Vieät Nam” Vaên Dung (Vieän Daàu Khí) vaø D.Willmor cuûa taùc giaû Leâ Troïng Caùn vaø nnk naêm 1985 vaø nnk (Robertson) 1991, baùo caùo: “Ñaùnh vaø baùo caùo: “Toång hôïp ñòa chaát - ñòa vaät giaù tieàm naêng daàu khí beå Nam Coân Sôn” lyù, tính tröõ löôïng döï baùo Hydrocarbon vaø cuûa Nguyeãn Troïng Tín vaø nnk 1993, baùo vaïch phöông höôùng coâng taùc tìm kieám daàu caùo: “Chính xaùc hoaù caáu truùc ñòa chaát vaø khí trong giai ñoaïn tieáp theo ôû theàm luïc ñòa tröõ löôïng daàu khí phaàn phía Ñoâng beå Nam Nam Vieät Nam” cuûa Hoà Ñaéc Hoaøi, Traàn Leâ Coân Sôn” cuûa Nguyeãn Troïng Tín vaø nnk Ñoâng 1986 vaø luaän aùn tieán só khoa hoïc ñòa 1995, baùo caùo: “Nghieân cöùu ñaùnh giaù tieàm chaát khoaùng vaät cuûa Nguyeãn Giao: “Caáu naêng daàu khí phaàn phía Taây beå Nam Coân truùc ñòa chaát vaø trieån voïng daàu khí cuûa caùc Sôn” cuûa Nguyeãn Troïng Tín vaø nnk 1996, beå traàm tích Ñeä Tam vuøng bieån Ñoâng Vieät baùo caùo: “Moâ hình hoaù beå Nam Coân Sôn” Nam” naêm 1987. cuûa Nguyeãn Thò Daäu vaø nnk 2000. 2.4. Giai ñoaïn töø naêm 1988 ñeán nay 3. Caùc yeáu toá caáu truùc vaø kieán taïo Sau khi Nhaø nöôùc ban haønh Boä luaät Ñaàu 3.1. Vò trí, giôùi haïn beå Nam Coân Sôn tö Nöôùc ngoaøi 20 nhaø thaàu ñaõ kyù caùc hôïp Beå Nam Coân Sôn phaùt trieån choàng treân ñoàng trieån khai coâng taùc tìm kieám thaêm doø caùc kieán truùc cuûa neàn Indochina bò hoaït ôû beå Nam Coân Sôn. Caùc nhaø thaàu ñaõ tieán hoaù maïnh meõ trong Phanerozoi vaø hoaït haønh khaûo saùt 54.779 km ñòa chaán 2D vaø hoaù magma kieán taïo trong Mesozoi muoän. 5.399 km2 ñòa chaán 3D, ñaõ khoan 62 gieáng Coäng öùng vôùi quaù trình naøy ôû phía Ñoâng khoan thaêm doø vaø khai thaùc. Moû Ñaïi Huøng neàn Indochina - Vuøng bieån rìa Ñoâng Vieät ñaõ ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc töø naêm 1994, moû Nam xaûy ra quaù trình giaõn ñaùy bieån rìa vaøo khí Lan Taây vaøo naêm 2002 vaø caùc moû khí Oligocen vôùi truïc taùch giaõn phaùt trieån theo Roàng Ñoâi - Roàng Ñoâi Taây, Haûi Thaïch cuõng phöông ñoâng baéc - taây nam. Quaù trình taùch, chuaån bò ñöa vaøo khai thaùc. Trong coâng giaõn ñaùy Bieån Ñoâng ñaõ ñaåy rôøi xa hai khoái taùc toång hôïp caùc nhaø thaàu cuõng ñaõ coù baùo vi luïc ñòa Hoaøng Sa, Tröôøng Sa vaø kieán sinh caùo loâ vaø baùo caùo gieáng khoan, song veà cô phaù huûy (Taphrogeny) treân vuøng theàm luïc baûn ñaây cuõng chæ laø nhöõng baùo caùo nhanh phuïc vuï saûn xuaát. Veà phía Toång cuïc Daàu ñòa phía Nam, töø ñoù phaùt trieån caùc beå traàm khí Vieät Nam (nay laø Toång Coâng ty Daàu tích Kainozoi töông öùng. Beå Nam Coân Sôn khí Vieät Nam) coù moät soá baùo caùo nghieân vôùi hai ñôùi truõng saâu: truõng Baéc vaø truõng 316
  6. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí Trung taâm coù höôùng truïc suït luùn cuøng höôùng nguyeân tuoåi Carbon - Permi, Jura - Creta truïc giaõn ñaùy Bieån Ñoâng vaø naèm phuø hôïp vaø caùc ñaù bieán chaát Paleozoi, Mesozoi tröïc tieáp treân phöông keùo daøi cuûa truïc giaõn cuõng nhö caùc ñaù magma axit - trung tính ñaùy Bieån Ñoâng laø baèng chöùng cuûa söï aûnh tuoåi Kainozoi, naèm trong ñai nuùi löûa mieàn höôûng naøy. Ñoâng AÙ. Beå Nam Coân Sôn ñöôïc giôùi haïn veà 3.2. Caùc ñôn vò caáu truùc phía Baéc bôûi ñôùi naâng Coân Sôn, phía Taây Treân cô sôû caùc thoâng soá veà chieàu daøy, vaø phía Nam laø ñôùi naâng Khorat - Natuna. thaønh phaàn vaø söï phaân boá caùc thaønh taïo Coøn ranh giôùi phía Ñoâng Baéc laø khu vöïc beå traàm tích cuõng nhö caùc heä thoáng ñöùt gaõy, Phuù Khaùnh vaø phía Ñoâng laø beå Tö Chính caáu truùc cuûa beå Nam Coân Sôn ñöôïc phaân - Vuõng Maây. chia thaønh moät soá ñôn vò sau (Hình 10.2): ÔÛ phía Ñoâng Beå Nam Coân Sôn toàn taïi heä ñöùt gaõy ñöôïc Ngoâ Thöôøng San (naêm 3.2.1. Ñôùi phaân dò phía Taây (C) 1980) goïi laø ñöùt gaõy kinh tuyeán 109o. Ñöùt Ñôùi naèm ôû phía Taây beå treân caùc loâ 27, gaõy naøy ñöôïc phaùt hieän treân caùc taøi lieäu ñòa 28, 29 vaø nöûa phaàn Taây caùc loâ 19, 20, 21, chaán ôû theàm luïc ñòa mieàn Trung vaø vuøng 22. Ranh giôùi phía Ñoâng cuûa ñôùi ñöôïc laáy bieån Phan Rang. Taïi khu vöïc nghieân cöùu, theo heä ñöùt gaõy Soâng Ñoàng Nai. Ñaëc tröng ñöùt gaõy naøy ñoùng vai troø ngaên caùch giöõa caáu truùc cuûa ñôùi laø söï suït nghieâng khu vöïc theàm vaø söôøn luïc ñòa hieän ñaïi. Phaàn ñöùt veà phía Ñoâng theo kieåu xeáp choàng do keát gaõy keùo daøi xuoáng phía Nam coøn chöa ñuû quaû hoaït ñoäng ñöùt gaõy - khoái chuû yeáu theo taøi lieäu khaúng ñònh, song coù leõ noù coøn tieáp höôùng baéc - nam, taïo thaønh caùc truõng heïp tuïc phaùt trieån roài nhaäp vaøo caùc heä ñöùt gaõy saâu ôû caùnh Taây cuûa caùc ñöùt gaõy, ñaëc bieät laø chôøm nghòch Baéc Palawan. ñöùt gaõy lôùn ñi keøm caùc daûi naâng (Hình 10.3). Ñôùi naâng Coân Sôn coù daïng moät phöùc Döïa vaøo ñaëc ñieåm caáu truùc cuûa moùng, ñôùi neáp loài phaùt trieån keùo daøi theo phöông phaân dò phía Taây ñöôïc phaân thaønh 2 ñôn vò Ñoâng Baéc. ÔÛ phía Taây Nam ñöôïc gaén lieàn (phuï ñôùi) coù ñaëc tröng caáu truùc töông ñoái vôùi ñôùi naâng Khorat - Natuna, nhoâ cao vaø khaùc nhau, ranh giôùi phaân chia laø ñöùt gaõy loä ra ôû ñaûo Coân Sôn, sau ñoù chìm daàn ôû Soâng Haäu. phaïm vi caùc loâ 02, 03, vaø roài laïi naâng cao ôû Phuï ñôùi rìa Taây (C1) Cuø Lao Dung maø trong chöông 9 goïi laø ñôùi Phuï ñôùi naøy phaùt trieån ôû caùnh Taây ñöùt naâng Phuù Quí. Ñôùi naâng Coân Sôn chuû yeáu gaõy Soâng Haäu vaø tieáp giaùp tröïc tieáp vôùi ñôùi caáu taïo bôûi caùc ñaù xaâm nhaäp vaø phun traøo naâng Khorat - Natuna phöông aù kinh tuyeán. trung tính, axit thuoäc ñaù nuùi löûa rìa Ñoâng Ñòa hình moùng tröôùc Kainozoi khaù bình luïc ñòa Chaâu AÙ tuoåi Mesozoi muoän. oån, taïo ñôn nghieâng, ñoå daàn veà phía Ñoâng. Ñôùi naâng Khorat - Natuna keùo daøi töø Trong caùc truõng heïp saâu keà ñöùt gaõy Soâng Thaùi Lan qua Taây Nam Vieät Nam Borneo Haäu coù khaû naêng toàn taïi ñaày ñuû laùt caét traàm theo höôùng taây baéc - ñoâng nam vaø laø moät boä tích Kainozoi vôùi chieàu daøy khoaûng 3.500 phaän cuûa luïc ñòa Sunda coå. Ñôùi naâng ñöôïc - 4.000m. caáu thaønh bôûi taäp hôïp caùc thaønh taïo luïc 317
  7. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 10.2. Baûn ñoà caùc yeáu toá caáu truùc beå Nam Coân Sôn 318
  8. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí Hình 10.3. Baûn ñoà caáu truùc beà maët moùng tröôùc Kainozoi beå Nam Coân Sôn Phuï ñôùi phaân dò phía Taây (C2) caùc truõng heïp saâu vaø caùc daûi naâng xen keõ, truõng saâu nhaát 6.000m. ÔÛ nöûa phía Ñoâng Naèm giöõa hai ñöùt gaõy Soâng Haäu vaø cuûa phuï ñôùi coù maët ñaày ñuû laùt caét traàm tích Soâng Ñoàng Nai laø phuï ñôùi phaân dò phía Taây. cuûa phöùc heä caáu truùc lôùp phuû, ngoaïi tröø treân Hoaït ñoäng ñöùt gaõy ôû phuï ñôùi naøy theå hieän daûi naâng caáu taïo 28a, 29a, ôû caùnh Ñoâng ñöùt maïnh hôn ôû phuï ñôùi Rìa Taây. Ngoaøi caùc ñöùt gaõy Soâng Haäu vaéng maët traàm tích Oligocen gaõy theo phöông kinh tuyeán chieám öu theá vaø Miocen döôùi. coøn phaùt trieån caùc heä ñöùt gaõy phöông ñoâng 3.2.2. Ñôùi phaân dò chuyeån tieáp (B) baéc - taây nam, ñoâng - taây. Ñòa hình moùng phaân dò phöùc taïp. Quaù trình naâng - suït daïng Ñôùi naøy coù ranh giôùi phía Taây laø ñöùt gaõy khoái vaø phaân dò maïnh meõ. Phuï ñôùi naøy goàm Soâng Ñoàng Nai, phía Ñoâng vaø Ñoâng Baéc laø 319
  9. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam heä ñöùt gaõy Hoàng - Taây Maõng Caàu. Ranh hieän ñaëc tính suït luùn töø töø theo höôùng taây giôùi phía Baéc Taây Baéc ñöôïc laáy theo ñöôøng sang ñoâng vaø töø baéc xuoáng nam. ñaúng saâu moùng 1.000m cuûa ñôùi naâng Coân Phuï ñôùi caän Natuna (B2) Sôn. Ranh giôùi phía Nam laø khoái moùng nhoâ Ñaëc tröng cuûa phuï ñôùi caäân Natuna laø cao (phaàn cuoái cuûa ñôùi naâng Natuna) vôùi ñoä caáu truùc daïng khoái, chieàu saâu cuûa moùng saâu 1.000 - 1.500m. Ñôùi mang ñaëc tính caáu khoaûng 5.000m ñeán 5.500m. Taïi ñaây phaùt truùc chuyeån tieáp töø ñôùi phaân dò phía Taây trieån hai heä thoáng ñöùt gaõy kinh tuyeán vaø aù keùo sang phía Ñoâng vaø töø ñôùi naâng Coân vó tuyeán. Trong phuï ñôùi naøy ñaõ phaùt hieän Sôn keùo xuoáng phía Nam. Ñôùi bò chia caét nhieàu caáu truùc voøm. bôûi caùc heä ñöùt gaõy phöông baéc - nam, ñoâng 3.2.3. Ñôùi suït phía Ñoâng (A) baéc - taây nam vaø ñoâng - taây. Goàm dieän tích roäng lôùn ôû trung taâm vaø Ñòa hình moùng phaân dò theå hieän ñaëc tính phaàn Ñoâng beå Nam Coân Sôn, vôùi ñaëc tính suït luùn daïng baäc, saâu daàn töø ñôùi naâng Coân kieán taïo suït luùn, ñöùt gaõy hoaït ñoäng nhieàu Sôn veà phía Ñoâng Nam vaø töø phía Nam pha chieám öu theá. Ñòa hình moùng phaân dò (caän Natuna) leân phía Baéc, nôi saâu nhaát maïnh vôùi chieàu saâu thay ñoåi töø 1.400m treân thuoäc vuøng tieáp noái cuûa caùc loâ 11-2 vôùi 12- phuï ñôùi naâng Maõng Caàu ñeán hôn 10.000m W (khoaûng 7.000m xem Hình 10.3). Ñôùi ôû trung taâm cuûa truõng saâu (Hình 10.3). Maët phaân dò chuyeån tieáp ñöôïc chia thaønh 2 ñôn khaùc ôû trung taâm caùc truõng saâu, ñaëc tröng vò caáu truùc (phuï ñôùi sau) sau: caáu truùc cuûa moùng chöa ñöôïc xaùc ñònh. Ñôùi Phuï ñôùi phaân dò phía Baéc (B1) suït phía Ñoâng ñöôïc phaân chia laøm 5 ñôn vò Ñaây laø phaàn phaùt trieån doïc rìa Ñoâng caáu truùc (phuï ñôùi) sau: Nam cuûa ñôùi naâng Coân Sôn, vôùi heä ñöùt gaõy Phuï ñôùi Truõng Baéc (A1) öu theá coù phöông ñoâng baéc - taây nam vaø aù Naèm ôû giöõa phuï ñôùi naâng Maõng Caàu (ôû kinh tuyeán. Nhìn chung, caùc ñöùt gaõy coù bieân phía Nam) vaø phuï ñôùi phaân dò Baéc (ôû phía ñoä taêng daàn theo vò trí töø Taây sang Ñoâng Taây) laø phuï truõng Baéc. Noù phaùt trieån nhö (töø vaøi traêm meùt ñeán 1.000 - 2.000m). Ñòa moät truõng giöõa ñôùi naâng tôùi cuoái Miocen hình moùng coù daïng baäc thang, chìm nhanh - giöõa ñaàu Miocen muoän. Ranh giôùi phía veà Ñoâng Nam, saâu nhaát 6.000m. Phuû treân Ñoâng cuûa phuï ñôùi chöa ñöôïc xaùc ñònh roõ. moùng chuû yeáu laø caùc traàm tích töø Miocen Phuï ñôùi naøy ñöôïc ñaëc tröng bôûi phöông caáu ñeán Ñeä Töù. Caùc traàm tích Oligocen coù beà truùc vaø ñöùt gaõy Ñoâng Baéc - Taây Nam coù daøy khoâng lôùn vaø vaéng maët ôû phaàn Taây, bieân ñoä töø vaøi traêm ñeán hôn 1.000m. Caùc Taây Baéc cuûa phuï ñôùi, noùi chung bò vaùt ñöùt gaõy ñaõ chia caét moùng, taïo ñòa hình moûng nhanh theo höôùng töø ñoâng sang taây khoâng caân xöùng, doác ñöùng ôû caùnh Nam vaø ñoâng nam leân taây baéc. Trong phuï ñôùi vaø Taây Nam, thoaûi daàn ôû caùnh Baéc - Taây naøy ñaõ phaùt hieän caùc caáu truùc voøm keà ñöùt Baéc. Beà daøy traàm tích Kainozoi thay ñoåi töø gaõy, phöông ñoâng baéc - taây nam vaø thöôøng 4.000m ñeán 10.000m vaø coù maët ñaày ñuû caùc bò ñöùt gaõy phaân caét thaønh caùc khoái. traàm tích töø Eocen - Oligocen ñeán Ñeä Töù. Phaàn Nam cuûa phuï ñôùi coù maët moät soá caáu taïo höôùng vó tuyeán. Ñòa hình moùng theå Treân phaàn rìa Taây Baéc phuï ñôùi truõng naøy 320
  10. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí phaùt hieän ñöôïc caùc caáu truùc voøm naâng keà Phuï ñôùi truõng Trung taâm phaùt trieån chuû yeáu theo phöông Ñoâng - Ñoâng Baéc, môû ñöùt gaõy, coøn ôû phaàn phía Ñoâng ngoaøi caùc roäng veà Ñoâng, thu heïp daàn veà Taây. Theo voøm keà aùp ñöùt gaõy coøn phaùt hieän ñöôïc moät höôùng töø Taây sang Ñoâng truõng coù daïng soá naâng daïng voøm. Caùc caáu truùc voøm naâng loøng maùng, truõng coù xu höôùng chuyeån truïc ñeàu coù ñoä saâu choân vuøi lôùn. luùn chìm töø aù vó tuyeán sang aù kinh tuyeán. Phuï ñôùi naâng Maõng Caàu (A2) Phuï ñôùi truõng Trung taâm coù beà daøy traàm Phuï ñôùi naâng Maõng Caàu goàm caùc loâ 04 tích Kainozoi daøy töø 5.000-14.000m vaø coù - 2, 04-3, moät phaàn caùc loâ 05-1a, 10 vaø 11- ñaày ñuû caùc traàm tích töø Eocen - Oligocen 1. Phuï ñôùi naâng Maõng Caàu phaùt trieån keùo ñeán Ñeä Töù. Treân phuï ñôùi naøy ñaõ phaùt hieän daøi höôùng ñoâng baéc - taây nam doïc heä thoáng ñöôïc nhieàu caáu truùc voøm, voøm keà ñöùt gaõy, ñöùt gaõy cuøng phöông ôû phía Baéc. Trong song ñoä saâu choân vuøi cuûa caùc caáu truùc naøy quaù trình tieán hoaù phuï ñôùi bò chia caét thaønh khaù lôùn. Ngoaøi ra, toàn taïi nhieàu caáu truùc nhieàu khoái bôûi caùc heä ñöùt gaõy chuû yeáu coù daïng khoái ñöùt gaõy, daïng voøm cuoán vaø daïng phöông ñoâng baéc - taây nam vaø aù kinh tuyeán. hình hoa (Hình 10.4). Ñòa hình moùng phaân dò maïnh, bieán ñoåi töø Phuï ñôùi naâng Döøa (A4) 2.500m ôû phía Taây ñeán 7.000m ôû phaàn rìa Phuï ñôùi naâng Döøa giöõ vai troø ngaên caùch Ñoâng phuï ñôùi. Thaønh phaàn moùng chuû yeáu giöõa phuï ñôùi truõng Trung taâm vaø phuï ñôùi laø caùc thaønh taïo granit, granodiorit tuoåi truõng Nam, phaùt trieån theo höôùng ñoâng baéc Mesozoi muoän. Nhieàu caáu taïo voøm, baùn - taây nam. Treân phuï ñôùi naøy phaùt hieän nhieàu voøm vaø thaønh taïo carbonat phaùt trieån keá caáu truùc voøm naâng lieân quan ñeán thaønh taïo thöøa treân caùc khoái moùng ôû ñaây. carbonat. Trong suoát quaù trình phaùt trieån ñòa chaát Phuï ñôùi truõng Nam (A5) töø Eocen ñeán Miocen, phuï ñôùi naâng Maõng Naèm ôû phía Nam, Ñoâng Nam Beå Nam Caàu ñoùng vai troø nhö moät daûi naâng giöõa Coân Sôn thuoäc dieän tích caùc loâ 06, 07, 12-E truõng, ngaên caùch giöõa hai truõng lôùn nhaát ôû vaø 13, phía Taây tieáp giaùp vôùi phuï ñôùi caän beå Nam Coân Sôn (phuï ñôùi truõng Baéc vaø phuï Natuna. Ranh giôùi phía Ñoâng chöa xaùc ñònh ñôùi truõng Trung taâm). Nhöng töø Pliocen ñeán cuï theå, song coù leõ ñöôïc löu thoâng vôùi truõng Ñeä Töù noù tham gia vaøo quaù trình luùn chìm phía Taây beå Sarawak. Chieàu saâu cuûa moùng khu vöïc chung cuûa beå - giai ñoaïn phaùt trieån ôû ñaây thay ñoåi töø 4.000 ñeán 6.000m. theàm luïc ñòa hieän ñaïi. 3.3. Lòch söû phaùt trieån ñòa chaát Phuï ñôùi truõng Trung taâm (A3) Phuï ñôùi naøy naèm giöõa 2 phuï ñôùi: phuï Lòch söû phaùt trieån beå Nam Coân Sôn gaén ñôùi naâng Döøa (ôû phía Nam) vaø phuï ñôùi lieàn vôùi quaù trình taùch giaõn Bieån Ñoâng vaø naâng Maõng Caàu (ôû phía Baéc), chieám moät coù theå ñöôïc chia laøm 3 giai ñoaïn chính: Giai dieän tích roäng lôùn goàm caùc loâ 05-1, 05-2, ñoaïn tröôùc taùch giaõn (Paleocen - Eocen), 05-3 vaø moät phaàn caùc loâ 11, 12-E, 06. Ranh giai ñoaïn ñoàng taùch giaõn (Oligocen - Miocen giôùi phía Ñoâng coøn chöa ñuû taøi lieäu ñeå xaùc sôùm), giai ñoaïn sau taùch giaõn (Miocen giöõa ñònh cuï theå. - Ñeä Töù, Hình 10.5). 321
  11. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 10.4. Maët caét ñòa chaán minh hoaï caùc daïng baãy caáu truùc Hình 10.5. Maët caét ñòa chaán minh hoaï caùc chu kyø phaùt trieån ñòa chaât Giai ñoaïn tröôùc taïo rift - Paleocen - coå, tuy nhieân moät ñoâi nôi vaãn coù theå toàn taïi Eocen nhöõng truõng giöõa nuùi. ÔÛ phaàn trung taâm cuûa beå coù khaû naêng toàn taïi caùc thaønh taïo molas, Trong giai ñoaïn naøy cheá ñoä kieán taïo vuïn nuùi löûa vaø caùc ñaù nuùi löûa coù tuoåi Eocen toaøn khu vöïc nhìn chung bình oån, xaûy ra nhö ñaõ baét gaëp treân luïc ñòa. quaù trình baøo moøn vaø san baèng ñòa hình 322
  12. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí Giai ñoaïn ñoàng taïo rift - Oligocen - coøn mang tính keá thöøa caùc giai ñoaïn tröôùc, Miocen sôùm ranh giôùi giöõa caùc truõng gaàn nhö ñöôïc ñoàng nhaát treân toaøn khu vöïc. Do ñaëc ñieåm caáu truùc ñòa chaát phöùc taïp neân coøn toàn taïi nhöõng quan ñieåm khaùc nhau 4. Ñòa taàng, traàm tích vaø moâi tröôøng veà giai ñoaïn taïo rift cuûa beå Nam Coân Sôn nhö ñaõ neâu ôû chöông 4 vaø 5 quyeån saùch 4.1. Thaønh taïo tröôùc Kainozoi naøy. Moät soá gieáng khoan (ÑH-1X, 04-A- Ñaây laø giai ñoaïn chính thaønh taïo beå gaén 1X, 04-2-BC-1X, 04-3-ÑB-1X, 10-PM-1X, lieàn vôùi taùch giaõn Bieån Ñoâng. Söï môû roäng HONG-1X, 12-Döøa-1X, 12-C-1X, 20-PH- cuûa Bieån Ñoâng veà phía Ñoâng cuøng vôùi hoaït 1X, 28-A-1X, 29-A-1X...) ôû beå Nam Coân ñoäng tích cöïc cuûa heä thoáng ñöùt gaõy Ñoâng Sôn gaëp ñaù moùng khoâng ñoàng nhaát bao Baéc - Taây Nam ñaõ laøm xuaát hieän ñòa haøo goàm: granit, granodiorit, diorit vaø ñaù bieán Trung taâm cuûa beå keùo daøi theo höôùng ñoâng chaát, tuoåi cuûa caùc thaønh taïo naøy coù theå laø baéc - taây nam vaø doïc theo caùc ñöùt gaõy naøy Jura muoän - Creta. ñaõ coù phun traøo hoaït ñoäng. Caùc thaønh taïo Naèm khoâng chænh hôïp treân moùng khoâng traàm tích Oligocen - Miocen sôùm goàm caùc ñoàng nhaát laø lôùp phuû traàm tích Paleogen - traàm tích vuïn chuû yeáu thaønh taïo trong caùc Ñeä Töù coù chieàu daøy bieán ñoåi töø haøng traêm moâi tröôøng ñaàm hoà vaø ñôùi nöôùc lôï ven bôø ñeán haøng nghìn meùt (Hình 10.6) (brackish littoral zone) vôùi caùc taäp seùt keát, 4.2. Caùc thaønh taïo Kainozoi boät keát daøy xen keõ caùt keát haït mòn vaø moâi PALEOGEN tröôøng ñoàng baèng chaâu thoå thaáp (lower Oligocen delta plain) goàm caùt keát haït mòn, boät keát, Heä taàng Cau (E3 c) seùt keát vôùi caùc lôùp than moûng. Pha kieán taïo Heä taàng Cau coù theå xem töông ñöông Miocen giöõa ñaõ chaám döùt giai ñoaïn naøy vaø vôùi heä taàng Bawah, Keras vaø Gabus (Agip laøm thay ñoåi bình ñoà caáu truùc cuûa beå. 1980) thuoäc beå Ñoâng Natuna (ôû phía Nam Giai ñoaïn sau taïo rift - Miocen giöõa - Ñeä cuûa beå Nam Coân Sôn). Töù Heä taàng Cau vaéng maët treân phaàn lôùn Trong giai ñoaïn naøy nhìn chung cheá ñoä caùc ñôùi naâng: Naâng Maõng Caàu, naâng Döøa, kieán taïo khaù bình oån hôn so vôùi giai ñoaïn phaàn Taây loâ 04, phaàn lôùn loâ 10, 11-1, 28, 29 tröôùc. Song ôû moät soá nôi vaãn quan saùt thaáy vaø moät soá dieän tích ôû phaàn Taây, Taây Nam söï naâng leân baøo moøn vaø caét cuït moät soá caáu cuûa beå. Traàm tích cuûa heä taàng Cau bao goàm truùc döông ñaõ coù (ôû caùc loâ 04, 05). Veà cô chuû yeáu caùc lôùp caùt keát coù maøu xaùm xen caùc baûn cheá ñoä kieán taïo oaèn voõng vaø luùn chìm lôùp seùt boät keát maøu naâu. Caùt keát thaïch anh nhieät, cuõng nhö caùc pha bieån tieán vaø ngaäp haït thoâ ñeán mòn, ñoä löïa choïn keùm, xi maêng luït khoáng cheá treân dieän tích toaøn beå. Haàu seùt, carbonat. Chieàu daøy trung bình khoaûng heát caùc ñöùt gaõy ñeàu keát thuùc hoaït ñoäng vaøo 360m. Maët caét heä taàng Cau coù theå coù nôi cuoái Miocen. Trong Pliocen - Ñeä Töù phaùt ñeán haøng nghìn meùt chia laøm 3 phaàn: trieån theàm luïc ñòa, bình ñoà caáu truùc khoâng Phaàn döôùi goàm caùt keát haït mòn ñeán thoâ 323
  13. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 10.6. Coät ñòa taàng toång hôïp beå Nam Coân Sôn 324
  14. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí ñoâi khi raát thoâ hoaëc saïn keát, caùt keát chöùa tích töôùng luïc ñòa bao goàm caùc thaønh taïo luõ cuoäi, vaø cuoäi keát maøu xaùm, xaùm phôùt naâu, tích xen traàm tích ñaàm hoà, vuõng vònh, nhieàu naâu ñoû chöùa caùc maûnh vuïn than hoaëc caùc khu vöïc xaûy ra caùc hoaït ñoäng nuùi löûa taïo lôùp keïp than. ÔÛ moät soá gieáng khoan gaëp neân moät soá lôùp phun traøo andesit, basalt, caùc lôùp ñaù phun traøo: andesit, basalt, diabas diabas vaø tuf. Vaøo giai ñoaïn sau traàm laéng naèm xen keõ (GK 20-PH-1X). caùc thaønh taïo coù xu höôùng mòn daàn; ñoâi Phaàn giöõa goàm chuû yeáu laø caùc thaønh nôi caùt keát coù chöùa glauconit vaø hoaù thaïch phaàn haït mòn chieám öu theá goàm caùc taäp seùt bieån. Traàm tích ñöôïc laéng ñoïng trong moâi keát phaân lôùp daøy ñeán daïng khoái maøu xaùm tröôøng tam giaùc chaâu, vuõng vònh ñeán bieån saåm, xaùm ñen xen keõ ít boät keát, ñoâi khi phôùt ven bôø (Hình 10.6). naâu ñoû hoaëc tím ñoû, khaù giaøu vaät chaát höõu Heä taàng Cau phuû khoâng chænh hôïp cô vaø voâi xen keõ caùc lôùp seùt keát chöùa than. treân moùng tröôùc Ñeä Tam vaø ñöôïc ñònh Phaàn treân goàm caùt keát haït nhoû ñeán vöøa tuoåi laø Oligocen döïa vaøo baøo töû phaán hoa maøu xaùm tro, xaùm saùng ñoâi choã coù chöùa ñôùi Florschuetza Tribolata vaø phuï ñôùi glauconit, truøng loã xen keõ boät keát, seùt keát Cicatricosisporiteù dorogensis Ly copodium maøu xaùm tro, xaùm xanh hoaëc naâu ñoû. neogenicus. Seùt keát cuûa heä taàng Cau phaân lôùp daøy NEOGEN hoaëc daïng khoái, raén chaéc. ÔÛ phaàn döôùi taïi Miocen döôùi Heä taàng Döøa (N11 d) nhöõng vuøng bò choân vuøi saâu khoaùng vaät seùt bò bieán ñoåi khaù maïnh, moät phaàn bò keát tinh. Heä taàng Döøa phaân boá roäng raõi trong beå Seùt keát heä taàng naøy thöôøng chöùa vaät chaát Nam Coân Sôn bao goàm chuû yeáu caùt keát, höõu cô cao neân ñöôïc coi laø taàng sinh daàu boät keát maøu xaùm saùng, xaùm luïc xen keõ vôùi khí, ñoàng thôøi nhieàu nôi cuõng ñöôïc coi laø seùt keát maøu xaùm, xaùm ñoû, xaùm xanh; caùc taàng chaén toát. lôùp seùt chöùa voâi giaøu vaät chaát höõu cô coù Caùt keát cuûa heä taàng naøy coù haït mòn ñeán chöùa than hoaëc caùc lôùp than moûng. Ñoâi khi nhoû (ôû phaàn treân) hoaëc haït vöøa ñeán thoâ, ñoâi coù nhöõng lôùp ñaù voâi moûng chöùa nhieàu haït khi raát thoâ (ôû phaàn döôùi), ñoä löïa choïn keùm vuïn hoaëc ñaù voâi maøu traéng xen keõ trong heä ñeán trung bình, haït baùn troøn caïnh ñeán goùc taàng. Tyû leä caùt/seùt trong toaøn boä maët caét caïnh. Ñoâi khi trong caùt keát coù chöùa maûnh gaàn töông ñöông nhau, tuy nhieân veà phía vuïn ñaù bieán chaát vaø magma cuûa caùc thaønh Ñoâng cuûa beå thaønh phaàn haït mòn taêng daàn taïo moùng tröôùc Ñeä Tam. vaø ngöôïc laïi, ôû phaàn rìa phía Taây tyû leä caùt Caùc taäp caùt keát cuûa heä taàng Cau coù khaû keát taêng do gaàn nguoàn cung caáp vaät lieäu. naêng chöùa trung bình. Tuy nhieân, chaát löôïng Caùt keát haït nhoû ñeán haït vöøa ñoâi khi haït ñaù chöùa bieán ñoåi maïnh theo chieàu saâu vaø thoâ (ôû phaàn döôùi laùt caét) coù ñoä löïa choïn vaø theo khu vöïc tuyø thuoäc moâi tröôøng traàm tích maøi troøn toát. Ñaù gaén keát toát, coù chöùa nhieàu vaø möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh. glauconit vaø hoaù thaïch sinh vaät bieån, ñaëc Ñaëc ñieåm traàm tích neâu treân chöùng toû heä bieät phong phuù truøng loã. taàng Cau ñöôïc hình thaønh trong giai ñoaïn Caùc traàm tích keå treân haàu nhö môùi bò ñaàu taïo beå. ÔÛ thôøi kyø ñaàu, phaùt trieån traàm bieán ñoåi thöù sinh ôû möùc ñoä thaáp, phaàn lôùn 325
  15. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam vaøo giai ñoaïn catagen sôùm. Vì vaäy, ñaëc tính keïp nhöõng lôùp moûng seùt keát vaø seùt voâi. thaám vaø chöùa nguyeân sinh cuûa ñaù chöa hoaëc Phaàn treân laø söï xen keõ giöõa caùc lôùp ñaù raát ít bò aûnh höôûng. Moät soá taäp caùt keát cuûa voâi maøu xaùm saùng, maøu traéng söõa ñoâi khi heä taàng ñöôïc coi laø taàng chöùa trung bình maøu naâu bò dolomit hoùa vôùi caùc lôùp seùt - ñeán toát vôùi ñoä roãng thay ñoåi töø 17 - 23% vaø boät keát, caùt keát haït mòn, xi maêng carbonat ñoä thaám vaøi chuïc mD ñeán vaøi traêm mD. maøu xaùm xanh. Seùt keát ngoaøi thaønh phaàn khoaùng vaät Caùc traàm tích luïc nguyeân, luïc nguyeân chính laø 2 nhoùm hydromica vaø kaolinit, thì chöùa voâi phaùt trieån maïnh daàn veà phía rìa coøn chöùa moät löôïng ñaùng keå (5 - 10%) nhoùm Baéc vaø phía Taây - Taây Nam cuûa beå. Traàm khoaùng vaät hoãn hôïp cuûa montmorilonit vaø tích cuûa heä taàng Thoâng - Maõng Caàu môùi bò hydromica coù tính tröông nôû maïnh, do vaäy bieán ñoåi thöù sinh ôû giai ñoaïn catagen sôùm chaát löôïng chaén coù phaàn toát hôn. neân caùc taäp caùt keát coù khaû naêng chöùa vaøo Traàm tích heä taàng Döøa ñöôïc thaønh taïo loaïi toát. trong ñieàu kieän ñòa hình coå gaàn nhö baèng Ñaù carbonat phaùt trieån khaù roäng raõi taïi phaúng hoaëc coù phaân caét khoâng ñaùng keå. caùc vuøng noâng ôû Trung taâm beå, ñaëc bieät taïi Chính trong ñieàu kieän naøy neân thaønh phaàn caùc loâ phía Ñoâng cuûa beå: caùc loâ 04, 05, 06... laùt caét khaù ñoàng nhaát trong toaøn vuøng. Traàm Ñaù coù maøu traéng, traéng söõa, daïng khoái, chöùa tích cuûa heä taàng ñöôïc thaønh taïo trong moâi phong phuù san hoâ vaø caùc hoùa thaïch ñoäng tröôøng töø tam giaùc chaâu tôùi bieån noâng vaø vaät khaùc, coù leõ ñaõ ñöôïc thaønh taïo trong moâi bieån noâng ven bôø. Chieàu daøy cuûa heä taàng tröôøng bieån môû cuûa theàm luïc ñòa. Trong taäp Döøa thay ñoåi töø 200m - 800m, caù bieät coù nôi ñaù carbonat coøn gaëp xen keïp caùc lôùp ñaù voâi daøy tôùi 1.000m (Hình 10.6). dolomit hoaëc dolomit haït nhoû. Heä taàng Döøa naèm phuû khoâng chænh hôïp Khaû naêng chöùa cuûa taäp ñaù carbonat ñaõ treân heä taàng Cau. ñöôïc xaùc ñònh thuoäc loaïi toát tôùi raát toát vôùi Tuoåi Miocen sôùm cuûa heä taàng Döøa ñöôïc ñoä roãng trung bình thay ñoåi töø 10 - 35%, xaùc ñònh döïa vaøo Foram ñôùi N6 - N8 (theo kieåu ñoä roãng chuû yeáu laø ñoä roãng giöõa haït Martini, 1971). Heä taàng coù theå töông ñöông (do quaù trình dolomit hoùa) vaø ñoä roãng hang vôùi phaàn chính cuûa heä taàng Barat vaø moät hoác (do hoaø tan, röõa luõa caùc khoaùng vaät phaàn cuûa heä taàng Arang (Agip, 1980) thuoäc carbonat). truõng Ñoâng Natuna. Ngoaøi söï khaùc bieät veà caùc ñôùi coå sinh Miocen giöõa thì möùc ñoä taùi keát tinh vaø dolomit hoùa cuûa Heä taàng Thoâng - Maõng caàu (N1 tmc) ñaù carbonat cuûa heä taàng Thoâng - Maõng Caàu 2 Traàm tích cuûa heä taàng Thoâng - Maõng maïnh hôn, ñaây cuõng laø ñaëc ñieåm ñeå phaân Caàu phaân boá roäng khaép beå Nam Coân Sôn. bieät noù vôùi heä taàng Nam Coân Sôn naèm Maët caét heä taàng coù theå chia thaønh hai phaàn treân. chính: Traàm tích cuûa heä taàng Thoâng - Maõng Phaàn döôùi chuû yeáu laø caùt keát thaïch anh Caàu ñöôïc thaønh taïo trong moâi tröôøng ñoàng haït mòn ñeán trung, xi maêng carbonat, chöùa baèng chaâu thoå ñeán rìa tröôùc chaâu thoå chuû glauconit vaø nhieàu hoùa thaïch sinh vaät xen yeáu ôû phía Taây, coøn ôû phaàn Trung taâm vaø 326
  16. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí phía Ñoâng cuûa beå chuû yeáu laø bieån noâng trong moâi tröôøng bieån noâng thuoäc ñôùi trong trong theàm ñeán giöõa theàm (Hình 10.6). cuûa theàm ôû khu vöïc phía Taây vaø thuoäc ñôùi Chieàu daøy traàm tích cuûa heä taàng Thoâng giöõa - ngoaøi theàm ôû khu vöïc phía Ñoâng. - Maõng Caàu thay ñoåi töø vaøi meùt ñeán vaøi Tuoåi Miocen muoän cuûa heä taàng Nam chuïc meùt. Coân Sôn ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo Foram ñôùi Heä taàng Thoâng - Maõng Caàu naèm chænh N16-N18, taûo carbonat ñôùi NN10 - NN11 vaø baøo töû phaán hoa ñôùi Florschuetzia hôïp treân heä taàng Döøa. meridionals, heä taàng töông ñöông vôùi phaàn Tuoåi Miocen giöõa ñöôïc xaùc ñònh döïa treân cuûa heä taàng Terumbu (Agip 1980) ôû vaøo Foram ñôùi N9 - N15, taûo carbonat truõng Ñoâng Natuna. ñôùi NN5 - NN9 vaø baøo töû phaán hoa phuï ñôùi Florschuetzia semilobat ôû phaàn döôùi Pliocen - Ñeä Töù Heä taàng Bieån Ñoâng (N2 - Q bñ) vaø phuï ñôùi Florschuetzia trilobata ôû phaàn treân. Heä taàng coù khoái löôïng töông ñöông Heä taàng Bieån Ñoâng khoâng chæ phaân boá vôùi moät phaàn heä taàng Arang vaø moät phaàn trong beå Nam Coân Sôn maø trong toaøn khu heä taàng Terumbu (Agip 1980) ôû truõng Ñoâng vöïc Bieån Ñoâng lieân quan ñeán ñôït bieån tieán Natuna. Pliocen. Miocen treân Traàm tích Pliocen goàm caùt keát maøu Heä taàng Nam Coân Sôn (N13 ncs) xaùm, vaøng nhaït vaø boät keát xen laãn vôùi seùt Heä taàng Nam Coân Sôn mang teân cuûa keát nhieàu voâi chöùa nhieàu glauconit vaø raát beå, traàm tích cuûa heä taàng phaân boá roäng raõi nhieàu hoùa thaïch truøng loã, gaén keát yeáu hoaëc vôùi töôùng ñaù thay ñoåi maïnh caùc khu vöïc bôû rôøi. khaùc nhau. ÔÛ rìa phía Baéc vaø Taây - Taây Tuoåi Pliocen ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo Nam traàm tích chuû yeáu laø luïc nguyeân goàm Foram ñôùi N19 - N21, taûo carbonat ñôùi seùt keát, seùt voâi maøu xaùm luïc ñeán xaùm xanh, NN12 - NN18 vaø baøo töû phaán hoa ñôùi gaén keát yeáu xen keõ caùc lôùp caùt - boät keát Dacrydium, heä taàng töông ñöông vôùi taàng chöùa voâi ñoâi khi gaëp moät soá thaáu kính hoaëc Muda cuûa Agip (1980). nhöõng lôùp ñaù voâi moûng chöùa nhieàu maûnh Traàm tích Ñeä Töù bao goàm caùt gaén keát vuïn luïc nguyeân. Caùt keát coù ñoä löïa choïn vaø yeáu, xen keõ vôùi seùt vaø buøn chöùa nhieàu di maøi troøn toát, chöùa hoùa thaïch ñoäng vaät bieån tích sinh vaät bieån. Tuoåi Ñeä Töù ñöôïc xaùc vaø glauconit. ÔÛ vuøng Trung taâm beå maët caét ñònh döïa vaøo Foram ñôùi N22-N23, taûo goàm caùc traàm tích luïc nguyeân vaø carbonat carbonat NN19 - NN21 vaø baøo töû phaán hoa xen keõ. Nhöng taïi moät soá vuøng naâng ôû phía ñôùi Phyllocladus. Ñoâng, Ñoâng Nam beå ñaù carbonat laïi chieám Söï hình thaønh traàm tích cuûa heä taàng öu theá trong maët caét cuûa heä taàng. Bieån Ñoâng lieân quan tôùi giai ñoaïn bieån tieán Heä taàng Nam Coân Sôn coù beà daøy 200 Pliocen, trong moâi tröôøng bieån noâng ven - 600m vaø naèm baát chænh hôïp treân heä taàng bôø, bieån noâng ñeán bieån saâu. Thoâng - Maõng Caàu. Heä taàng Bieån Ñoâng coù beà daøy traàm tích Theo ñaëc ñieåm traàm tích vaø coå sinh thay ñoåi raát lôùn töø vaøi traêm meùt ñeán vaøi thì heä taàng Nam Coân Sôn ñöôïc hình thaønh nghìn meùt, naèm baát chænh hôïp treân heä taàng 327
  17. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Nam Coân Sôn. Lan Taây, Lan Ñoû, Ñaïi Huøng, caùc caáu taïo Thanh Long, Ñaïi Baøng, Mía, Baïc, Döøa, 04- 5. Caùc tích tuï hydrocarbon A), caùt keát tuoåi Pliocen (moû Haûi Thaïch, caùc ÔÛ beå Nam Coân Sôn daàu ñöôïc phaùt hieän caáu taïo Moäc Tinh, Thanh Long, Kim Cöông ñaàu tieân taïi gieáng khoan Döøa - 1X vaøo naêm Taây). 1975. Tính ñeán naêm 2004 ñaõ coù 78 gieáng ÔÛ beå Nam Coân Sôn, chieàu saâu cuûa væa khoan thaêm doø, trong ñoù 28 gieáng khoan daàu khí trong traàm tích Ñeä Tam ñaït tôùi gaàn phaùt hieän vaø coù bieåu hieän daàu khí, chieám tyû 4.600m (GK 05-1B-TL-2X), laø chieàu saâu leä thaønh coâng 35%. Ñaõ ñöa ñöôïc 3 moû vaøo khai thaùc: moû daàu khí Ñaïi Huøng, caùc moû lôùn nhaát phaùt hieän daàu khí treân theàm luïc khí Lan Taây vaø Lan Ñoû. Ñang phaùt trieån ñòa Vieät Nam hieän nay. Caùc phaùt hieän daàu ñeå ñöa vaøo khai thaùc caùc moû khí Roàng Ñoâi khí trong thôøi gian qua chuû yeáu laø khí vaø - Roàng Ñoâi Taây vaø Haûi Thaïch. Daàu vaø khí khí condensat. Ñaëc ñieåm caùc loaïi daàu vaø ñöôïc phaùt hieän trong taát caû caùc ñoái töôïng: khí thieân nhieân ñöôïc phaùt hieän ôû beå Nam Moùng nöùt neû tröôùc Ñeä Tam (Moû Ñaïi Huøng, Coân Sôn cuï theå nhö sau: caùc caáu taïo 04-A, Boà Caâu, Gaáu Ong), caùt Daàu vaø condensat ôû beå Nam Coân Sôn keát tuoåi Oligocen (caùc caáu taïo Döøa, Haûi Thaïch, Thanh Long, Nguyeät Thaïch, Höôùng coù maät ñoä thay ñoåi töø naëng, trung bình ñeán Döông Baéc, Boà Caâu, 12-C), caùt keát tuoåi nheï. Daàu naëng coù tyû troïng 210 - 220API, Miocen (caùc moû Ñaïi Huøng, Roàng Ñoâi, trung bình 320 - 330API vaø nheï 400 - 450API. Roàng Ñoâi Taây, Haûi Thaïch, caùc caáu taïo Kim Thaønh phaàn cuûa daàu coù theå neâu toùm taét ôû Cöông Taây, Moäc Tinh, Soâng Tieàn, Ngöïa baûng 10.1. Bay, Höôi Traéng, Ñaïi Baøng, 04-A, Thanh Thaønh phaàn khí cuõng thay ñoåi maïnh ôû Long, Roàng Bay, Gaáu Ong, Ngaân Haø, Phi caùc moû khaùc nhau, ñöôïc trình baøy ôû baûng Maõ, Caù Pecca Ñoâng, Roàng Vó Ñaïi, 12-C, Haûi AÂu), Carbonat tuoåi Miocen (caùc moû 10.2. Baûng 10.1. Thaønh phaàn daàu beå Nam Coân Sôn Daàu thoâ Thoâng soá Miocen treân Miocen giöõa Miocen döôùi Oligocen - Moùng SAT % 85,4 80,34 82,98 83,24 ARO % 11,27 12,35 11,5 10,47 NSO % 3,32 7,35 5,48 6,16 SAT/ARO 20,6 7,85 19,69 15,32 PR/PHY 4,53 5,96 6,04 6,75 PR/n-C17 1,16 1,83 2,22 1,2 PHY/n-C18 0,25 0,3 0,31 0,18 CPI I 0,95 1,03 1,04 1,04 CPI II 1,13 1,11 1,11 1,08 δ13C – SAT - - (-) 29 - δ13C – ARO - - (-) 27 - 328
  18. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí Baûng 10.2. Thaønh phaàn khí beå Nam Coân Sôn Thaønh phaàn (Mol%) Lan Taây – Lan Ñoû (loâ 06) Roàng Ñoâi – Roàng Ñoâi Taây (loâ 11-2) Carbon Dioxid 1,17 1,61 Nitrogen 1,62 0,20 Metan 93,87 84,60 Etan 2,29 5,88 Propan 0,54 3,14 i-Butan 0,14 0,91 n-Butan 0,13 0,70 i-Pentan 0,05 0,34 n-Pentan 0,04 0,21 Hexan 0,05 0,31 Benzen
  19. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 10.7. Söï bieán ñoåi caùc thoâng soá ñòa hoaù gieáng khoan 05.1B-TL-2X Hình 10.8. Söï bieán ñoåi caùc thoâng soá ñòa hoaù gieáng khoan 06A-1X saâu 4.164 - 4.825m maãu seùt keát coù TOC: daàu (Hình 10.7). 0,92 - 4%wt, S2: 0,97 - 6,57mg/g. Nhö vaäy Keát quaû phaân tích caùc maãu trong caùc taäp traàm tích luïc nguyeân tuoåi Oligocen ôû loâ 05 seùt keát, boät keát trong caùc gieáng khoan 06A- thuoäc loaïi coù vaät chaát höõu cô töø trung bình 1X trong khoaûng ñoä saâu 3.400 - 4.100m cho ñeán raát toát coù khaû naêng sinh hoãn hôïp khí vaø thaáy: TOC < 0,5%wt; S2 < 2mg/g chieám 330
  20. Chöông 10. Beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø taøi nguyeân daàu khí ña soá (60% maãu), phaàn coøn laïi (40% maãu) 11-1, 11-2, 20, 21 vaø 12E cho thaáy haøm coù haøm löôïng TOC vaø S2 (cuûa caùc taäp löôïng TOC thay ñoåi töø 0,45 ñeán 0,8%wt; than) raát cao: TOC: 78,3%wt; S2>9mg/g. S2 < 2mg/g theå hieän ñaù meï coù haøm löôïng Chöùng toû caùc taäp seùt than coù khaû naêng sinh vaät chaát höõu cô töø trung bình ñeán thaáp. Soá hydrocarbon toát (Hình 10.8). maãu coù khaû naêng sinh hydrocarbon trung Soá löôïng maãu phaân tích trong caùc gieáng bình ñeán toát raát ít chæ chieám 23% coøn laïi khoan (12C-1X, 12B-1X, DUA-1X, 12A- 77% toång soá maãu thuoäc loaïi ngheøo vaät chaát 1X) töông ñoái nhieàu, nhöng haøm löôïng höõu cô, khoâng coù maãu naøo thuoäc loaïi raát TOC vaø S2 thoaû maõn ñieàu kieän ñaù meï sinh giaøu vaät chaát höõu cô (TOC >5%wt). ÔÛ moät daàu toát chæ gaëp ôû caùc gieáng khoan DUA-1X soá gieáng khoan trong caùc loâ 10, 11, 04 vaø (3900-4000m) vaø 12B-1X (3700-3800m). 05-1 caùc maãu seùt than raát giaøu vaät chaát höõu ÔÛ loâ 20 traàm tích Oligocen coù maët töø ñoä cô vaø coù khaû naêng sinh hydrocarbon toát ñeán saâu 2837-3637m (GK 20-PH-1X) vôùi haøm raát toát nhöng thaønh phaàn maceral chuû yeáu löôïng TOC: 0,16-2,9%wt, S2: 1,8mg/g vaø laø vitrinit vaø inertrinit, coøn toå phaàn liptinit HI: 140mgHC/gTOC khoâng ñuû cho caùc chæ thöôøng thaáp 10%, ñieàu naøy cho thaáy ñaù meï tieâu cuûa moät taàng sinh hydrocarbon . Ñaù meï khaû naêng sinh khí cao. ÔÛ loâ 12E taïi gieáng ôû ñaây coù khaû naêng sinh khí thuoäc loaïi trung khoan 12C -1X coù haøm löôïng TOC ñaït tôùi bình ñeán toát. Cuõng nhö loâ 20, ôû loâ 21 vaø 0,84%wt vaø S2 ñaït 18,55mg/g ôû ñoä saâu loâ 22 môùi chæ khoan 2 gieáng khoan: 21-S- 2350 - 2510m trong taäp seùt maøu xaùm thuoäc 1X vaø 22-TT-1X, cho thaáy haøm löôïng TOC loaïi ñaù meï trung bình vaø toát. trung bình 1,46%wt, S2: 1,78mg/g vaø HI: b. Moâi tröôøng laéng ñoïng vaø phaân huyû 95mgHC/gTOC. vaät chaát höõu cô Caùc loâ coøn laïi trong khu vöïc nghieân Caên cöù vaøo caùc tyû soá Pr/nC17 vaø Ph/ cöùu chöa coù taøi lieäu gieáng khoan, cuõng nhö nC18, cuõng nhö moái töông quan giöõa caùc tyû maãu phaân tích, chæ ñaùnh giaù tieàm naêng sinh soá ñoù cho thaáy vaät chaát höõu cô trong caùc maãu hydrocarbon baèng phöông phaùp laäp moâ hình traàm tích Miocen döôùi ñöôïc laéng ñoïng chuû hoaù cuûa vaät chaát höõu cô [söû duïng chæ soá TTI yeáu trong moâi tröôøng ñaàm laày vaø hoãn hôïp (Temperature - Geological Time Index) seõ (ôû caùc loâ 03, 05, 06 vaø 12). Quaù trình phaân noùi roõ trong phaàn tröôûng thaønh vaät chaát höõu huyû vaät chaát höõu cô xaûy ra chuû yeáu trong cô]. ñieàu kieän oxy hoaù vaø oxy hoaù khöû (Hình Toùm laïi, traàm tích Oligocen ôû beå Nam 10.9). Caùc maãu cuûa traàm tích Oligocen baét Coân Sôn thuoäc loaïi ñaù meï trung bình ñeán gaëp ôû caùc gieáng khoan tuy coøn raát ít, chuû toát, khaû naêng sinh khí - condensat cao. Tuy yeáu taäp trung ôû caùc loâ: 05, 11, 12, 20 vaø 22, nhieân, vaãn gaëp nhöõng taäp seùt boät giaøu vaät nhöng laïi theå hieän moâi tröôøng laéng ñoïng laø chaát höõu cô (loâ 05, 12E) vaø caùc taäp seùt than ñaàm laày, luïc ñòa vaø hoãn hôïp (Hình 10.10). coù yù nghóa toát cho vieäc sinh thaønh daàu. ÔÛ loâ 12 moâi tröôøng laéng ñoïng vaät chaát höõu Traàm tích Miocen döôùi cô theå hieän öu theá luïc ñòa (ôû gieáng khoan Caùc maãu phaân tích ñòa hoaù traàm tích 12C-1X coù Pr/nC17 > 2 vaø Ph/nC18 > 0,4; Miocen döôùi ôû caùc loâ 04-3, 05-3, 06, 10, gieáng khoan 12A-1X coù Pr/nC17 > 1,5 vaø 331
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2431 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2