Khoá luận tốt nghiệp Quản lý nhà nước: Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:62

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội" nhằm tìm hiểu thực trạng tổ chức và hoạt động của Ủy ban Nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Từ đó, chỉ rõ những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong tổ chức và hoạt động của Ủy ban Nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khoá luận tốt nghiệp Quản lý nhà nước: Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA HÀNH CHÍNH HỌC KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG ĐÔNG NGẠC, QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Khóa luận tốt nghiệp ngành : QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC Sinh viên thực hiện : ĐOÀN MỸ THO Mã số sinh viên : 1905QTCA004 Lớp : 1905QLNA Niên khóa : 2019 - 2023 Giảng viên hướng dẫn : TS. TRƯƠNG QUỐC VIỆT Hà Nội, 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài “Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội” là đề tài nghiên cứu của tôi. Các số liệu và kết quả trình bày trong khóa tốt nghiệp là hoàn toàn đúng sự thật, nếu có bất kỳ sai lệch thông tin nào được sử dụng trong báo cáo nghiên cứu này, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Hà Nội, ngày 5 tháng 6 năm 2023 Sinh viên Đoàn Mỹ Tho
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp, em xin gửi lời cảm ơn đến Học viện Hành chính Quốc gia - nơi tôi được tham gia học tập, được bồi dưỡng để có kiến thức, có kỹ năng có thể hoàn thành khóa luận tốt nghiệp. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến giảng viên hướng dẫn em hoàn thành khóa luận - thầy TS. Trương Quốc Việt, Giảng viên khoa Hành chính học, Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình quan tâm, giúp đỡ, hướng dẫn em hoàn thành đề tài khóa luận này. Em xin cảm ơn sự giúp đỡ của Quý cơ quan, các cán bộ, công chức tại Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho em có được những kiến thức trong thực tế. Trong quá trình nghiên cứu đề tài khóa luận do kiến thức và kỹ năng còn hạn chế nên trong bài khóa luận không tránh khỏi những thiếu sót khi tìm hiểu, đánh giá và trình bày khóa luận tốt nghiệp. Em mong nhận được sự góp ý của quý thầy cô để bài khóa luận tốt nghiệp của em được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 5 tháng 6 năm 2023 Sinh viên Đoàn Mỹ Tho
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................... LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................... DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................... MỞ ĐẦU ............................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu ...................................................................................2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................. 3 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................. 3 5. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................4 6. Kết cấu của khóa luận ..................................................................................4 NỘI DUNG ........................................................................................................6 Chương 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG ............................... 6 1.1. Những khái niệm cơ bản .......................................................................... 6 1.1.1. Khái niệm tổ chức ............................................................................ 6 1.1.2. Khái niệm hoạt động ........................................................................ 6 1.1.3. Khái niệm Ủy ban nhân dân phường ............................................... 7 1.2. Nội dung cơ bản về tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường ...............................................................................................................8 1.2.1. Nội dung cơ bản về tổ chức của Ủy ban nhân dân phường ............ 8 1.2.2. Nội dung cơ bản về hoạt động của Ủy ban nhân dân phường ........ 8 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường .............................................................................................................10 1.3.1. Yếu tố về thể chế, chính sách ........................................................ 10 1.3.2. Yếu tố về nguồn lực ....................................................................... 11 1.3.3. Yếu tố về kinh tế - xã hội ...............................................................11 1.3.4. Yếu tố về khoa học, công nghệ ......................................................12 Tiểu kết chương 1 ........................................................................................... 12 Chương 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG ĐÔNG NGẠC, QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI..... .............................................................................................13 2.1. Khái quát về phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội .................................................................................................................... 13 2.1.1. Khái quát về vị trí địa lý và tình hình phát triển kinh tế - xã hội phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ...................13 2.1.2. Khái quát về Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ...........................................................................14 2.2. Phân tích thực trạng tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ..................... 15 2.2.1. Thực trạng về tổ chức của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội .....................................................15 2.2.2. Thực trạng về hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội .....................................................17
2.2.3. Thực trạng mối quan hệ của Uỷ ban nhân dân phường Đông Ngạc với các cơ quan trong hệ thống chính trị ở thành phố Hà Nội ................ 34 2.3. Đánh giá thực trạng tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ..................... 37 2.3.1. Những kết quả đạt được trong tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ...37 2.3.2. Những tồn tại, hạn chế trong tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ...42 2.3.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ..................................................................................... 43 Tiểu kết chương 2 ........................................................................................... 44 Chương 3. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG ĐÔNG NGẠC, QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ........................................45 3.1. Quan điểm hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ..................... 45 3.1.1. Hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường phải gắn liền với sự đổi mới, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế ..................................................................45 3.1.2. Hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường phải đáp ứng yêu cầu quản lý xã hội, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương ................................................................................................46 3.1.3. Hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường phải đi đôi với nâng cao vai trò và trách nhiệm của Ủy ban nhân dân phường, tăng cường hiệu quả giám sát của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và cơ quan nhà nước cấp trên ....................................................................... 46 3.1.4. Nâng cao nhận thức về sự cần thiết phải hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường ......................................................... 47 3.2. Giải pháp hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội ..................... 48 3.2.1. Tăng cường giám sát hoạt động của Ủy bân nhân dân phường .. 48 3.2.2. Tiếp tục cải thiện quan hệ giữa Ủy ban nhân dân phường với người dân ..................................................................................................48 3.2.3. Nâng cao năng lực, phẩm chất đạo đức của đội ngũ công chức Ủy ban nhân dân phường ............................................................................... 49 3.2.4. Thực hiện tốt mô hình chính quyền đô thị .................................... 49 3.3. Một số đề xuất, kiến nghị hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường ..................................................................................50 Tiểu kết chương 3 ........................................................................................... 52 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 53 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 54
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc ............................................................................................................... 19 Bảng 2.1. Số lượng, chất lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách ở UBND phường Đông Ngạc....................................................20 Bảng 2.2. Bảng tổng hợp số liệu cụ thể tổng số lượt tiếp công dân............... 35 Bảng 2.3. Bảng tổng hợp thực trạng giải quyết TTHC từ ngày 01/7/2020 đến ngày 31/3/2023.............................................................................................. 36
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Chữ cái đầy đủ Chữ cái viết tắt 1 Hội đồng nhân dân HĐND 2 Kinh tế - xã hội KTXH 3 Mặt trận Tổ quốc MTTQ 4 Phòng cháy chữa cháy PCCC 5 Quốc phòng - an ninh QPAN 6 Thủ tục hành chính TTHC 7 Ủy ban nhân dân UBND
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã xây dựng và ban hành những nghị quyết, chương trình quan trọng về đổi mới bộ máy nhà nước. Tuy nhiên, thực tế cải cách bộ máy nhà nước cho thấy, cải cách hệ thống chính quyền địa phương chưa được quan tâm đúng mức, nhất là ở cấp cơ sở. Các giải pháp đổi mới sáng tạo của một số tổ chức chính quyền địa phương chưa thực sự tạo ra những đổi mới đột phá, còn nhiều vấn đề cần nghiên cứu giải quyết. Những năm gần đây, ở khu vực đô thị, hoạt động của UBND phường có nhiều bước phát triển, chuyển biến rõ rệt, nhất là về tổ chức và hoạt động về nhận thức, tư duy, phương thức quản lý, lãnh đạo không còn thụ động trong quản lý giống như trước đây. Nhưng trên thực tế, hoạt động của UBND phường vẫn chưa thực sự chuyên nghiệp, thiếu ổn định về nhân sự, tình trạng tham nhũng, lãng phí, hình thức còn phổ biến trong hoạt động quản lý. Bên cạnh đó, đội ngũ công chức phường còn hạn chế về năng lực quản lý, tác nghiệp, chất lượng tác nghiệp, một số còn ở trạng thái lúng túng, bỡ ngỡ trước những biến đổi, xu hướng phát triển của thời đại nên hiệu quả điều hành chưa cao. Số lượng người trong ủy ban nhân dân phường không nhiều, chưa đáp ứng yêu cầu của xã hội. Việc tiếp tục hoạch định, xây dựng chiến lược đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của UBND cấp cơ sở, nhất là UBND phường trong giai đoạn hiện nay là thiết yếu. Chính vì vậy, chính quyền đô thị ở địa phương với nòng cốt là UBND phường có vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống chính quyền địa phương Việt Nam. Nhận thức rõ tầm quan trọng của các đơn vị hành chính cấp cơ sở trong hệ thống chính trị nước ta, góp phần thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Đặc biệt, từ ngày 01 tháng 7 năm 2021, tại thành phố Hà Nội thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị, việc tổ chức mô hình chính quyền đô thị nhằm hướng tới đột phá trong cải cách hành chính nhà nước, có sự thay đổi lớn trong tổ chức và hoạt động của 1
UBND phường. Trước khi thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị, UBND là một cơ quan cấu thành nên cấp chính quyền địa phương ở phường, nhưng khi thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị, UBND phường là cơ quan hành chính, có sự khác biệt về tổ chức và hoạt động so với trước đây. Vì vậy, tôi chọn đề tài “Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội” để làm đề tài khóa luận tốt nghiệp. 2. Tình hình nghiên cứu Tổ chức và hoạt động của UBND phường là vấn đề nghiên cứu không mới và đã được nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau. Đến nay đã có một số đề tài nghiên cứu tiến sĩ, thạc sĩ, đề tài cấp Bộ và các bài báo, tạp chí, chuyên đề nghiên cứu làm sáng tỏ các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến tổ chức và hoạt động UBND phường đó là: “Kiểm tra, giám sát hoạt động quản lý hành chính nhà nước của UBND phường trong điều kiện không tổ chức HĐND phường” của tác giả Lương Thanh Cường đăng trên tạp chí Nhà nước và pháp luật năm 2010; “Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường từ thực tiễn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội”, Luận văn thạc sĩ luật học của Nguyễn Hải Linh, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, 2016, đề tài xây dựng cơ sở lý luận, thực tiễn và đề xuất một số giải pháp hoàn thiện tổ chức và hoạt động của UBND phường trên địa bàn quận Cầu Giấy; “Hoàn thiện tổ chức và hoạt động của các cơ quan chính quyền địa phương ở Việt Nam hiện nay”, Luận án tiến sĩ luật học của Trần Công Dũng, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2016; “Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân cấp xã từ thực tiễn thành phố Hồ Chí Minh”, Luận văn thạc sĩ luật học của Nguyễn Thị Mai, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, 2018. Nhìn chung, các công trình nghiên cứu về tổ chức, hoạt động của chính quyền cấp xã, phường được đề cập ở dạng chung nhất, hoặc ở một khía cạnh nào đó thuộc về tổ chức và hoạt động của UBND cấp xã, phường. Như vậy, theo tìm hiểu, đề tài “Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường 2
Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội” không trùng với các công trình đã nghiên cứu trước đây đã được công bố trong thời gian qua. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu - Mục đích nghiên cứu: Góp phần hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Tìm hiểu các quy định liên quan đến tổ chức và hoạt động của UBND phường ở Việt Nam. - Tìm hiểu thực trạng tổ chức và hoạt động của Ủy ban Nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Từ đó, chỉ rõ những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong tổ chức và hoạt động của Ủy ban Nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. - Xác định các quan điểm và đề xuất các giải pháp tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của Ủy ban Nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. 4.2. Phạm vi nghiên cứu 4.2.1. Phạm vi về không gian - Phạm vi về không gian: UBND phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. 4.2.2. Phạm vi về thời gian - Phạm vi thời gian: Từ năm 2020 đến năm 2023. 4.2.3. Phạm vi về nội dung 3
- Phạm vi về nội dung: tổ chức và hoạt động của Ủy ban Nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. 5. Phương pháp nghiên cứu Trong quá trình tìm hiểu và nghiên cứu, tôi đã áp dụng các phương pháp nghiên cứu sau: - Nhóm phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp: sử dụng phương pháp này để nghiên cứu hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, văn bản liên quan đến tổ chức và hoạt động của UBND cấp xã, phường; các nghiên cứu, các báo cáo của các cơ quan có thẩm quyền và các công trình khoa học, đề tài, đề án, bài báo khoa học có liên quan đã công bố; từ đó thực hiện việc đối chiếu, tham khảo số liệu, phục vụ cho việc giải quyết các vấn đề trong bài khóa luận đặt ra. - Phương pháp quan sát: thông qua việc thực tập thực tế tại UBND phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. - Phương pháp phân tích: phương pháp này được sử dụng để xem xét, đánh giá một cách cụ thể tổ chức và hoạt động của UBND phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Theo đó, phương pháp này được sử dụng để phân tích cơ sở lý luận và pháp lý về tổ chức và hoạt động của UBND cấp xã, đánh giá và phân tích làm rõ thực trạng tổ chức và hoạt động của UBND phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. - Phương pháp tổng hợp: sử dụng phương pháp này để khái quát nội dung của từng vấn đề trong bài khóa luận, rút ra được những nhận xét, kết luận mang tính tổng quan, từ đó đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện về tổ chức và hoạt động của UBND phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. 6. Kết cấu của khóa luận Bài khóa luận có kết cấu bao gồm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận chung về tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường 4
Chương 2: Thực trạng tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội Chương 3: Quan điểm và giải pháp đổi mới tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội 5
NỘI DUNG Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG 1.1. Những khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm tổ chức - Khái niệm tổ chức: Tổ chức được hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau. Tổ chức có thể hiểu theo nghĩa là một thực thể có các thành viên với một cơ cấu có tính hệ thống nhằm đạt được mục đích cụ thể; hoặc cũng có thể hiểu tổ chức là một hoạt động cần thiết để xác định cơ cấu, bộ máy của hệ thống, xác định những công việc phù hợp với từng bộ phận, từng nhóm, từng cá nhân và giao phó các bộ phận cho các nhà quản trị, nhà quản lý hay người chỉ huy với chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn nhất định để thực hiện nhiệm vụ được giao. Việc tổ chức này gọi là tổ chức bộ máy. - Khái niệm cơ cấu tổ chức: Cơ cấu tổ chức được hiểu là một hệ thống chính thức gồm các mối quan hệ độc lập và phụ thuộc lẫn nhau trong một tổ chức, thể hiện rõ nhiệm vụ của ai, làm gì và mối quan hệ của chúng với các nhiệm vụ khác như thế nào. Tạo sự cộng tác suôn sẻ trong tổ chức để đạt được mục tiêu của tổ chức. 1.1.2. Khái niệm hoạt động Theo từ điển Tiếng Việt, hoạt động được hiểu theo các nghĩa sau: (1) vận động, cử động nhằm một mục đích nào đó; (2) thực hiện một chức năng nào đó trong một chỉnh thể; (3) tiến hành những việc làm có quan hệ chặt chẽ với nhau nhằm một mục đích chung trong một lĩnh vực nhất định. Hoạt động của UBND là việc chấp hành Hiến pháp, luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên, chịu trách nhiệm trước cơ quan hành chính nhà nước cấp trên trong phạm vi và mức độ được phân cấp, phân quyền, thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, điều hành các hoạt động phát triển kinh tế - xã 6
hội, hành chính, chính trị được thực thi thống nhất và thông suốt từ Trung ương đến địa phương. 1.1.3. Khái niệm Ủy ban nhân dân phường - Khái niệm Phường: “Phường” là một thuật ngữ xuất hiện ở nước ta từ rất lâu, vào khoảng nửa sau thế kỷ VI, do sự hình thành của trung tâm thương mại, giao lưu kinh tế, dùng để chỉ nơi buôn bán sầm uất. Hiện nay, “phường” được hiểu là đơn vị hành chính cơ sở ở đô thị. Theo đặc điểm của các loại thành phố, thị xã mà phường trực thuộc, có thể chia thành 3 loại: Thứ nhất, là phường thuộc các quận nội thành ở các thành phố trực thuộc Trung ương (phường thuộc các quận nội thành thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh,... ). Thứ hai, là phường thuộc thành phố trực thuộc tỉnh (phường ở thành phố Hạ Long thuộc tỉnh Quảng Ninh, ở thành phố Ninh Bình thuộc tỉnh Ninh Bình,... ). Thứ ba, là phường thuộc các thị xã ở các tỉnh, thành phố (phường ở thị xã Sơn Tây thuộc thành phố Hà Nội, phường ở thị xã Bỉm Sơn thuộc tỉnh Thanh Hóa,... ). Theo luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015, có thể hiểu UBND phường là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân phường, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương, Hội đồng nhân dân phường và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên. Tuy nhiên, theo Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 27 tháng 11 năm 2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội, không tổ chức Hội đồng nhân dân phường, nên UBND phường là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương, Hội đồng nhân dân cấp trên và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên. 7
1.2. Nội dung cơ bản về tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường 1.2.1. Nội dung cơ bản về tổ chức của Ủy ban nhân dân phường - Tổ chức của Ủy ban nhân dân phường Theo Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 27 tháng 11 năm 2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội, theo đó cơ cấu tổ chức của UBND phường gồm: + Chủ tịch UBND phường; + Phó Chủ tịch UBND phường; + Trưởng Công an phường; + Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự phường; + Các công chức khác bao gồm: Công chức Văn phòng - Thống kê; Công chức Địa chính - Xây dựng - Đô thị và Môi trường; Công chức Tài chính - Kế toán; Công chức Tư pháp - Hộ tịch; Công chức Văn hóa - Xã hội. Theo Nghị quyết số 97/2019/QH14, Chủ tịch UBND phường, Phó Chủ tịch UBND phường không phải là cán bộ, mà là công chức giữ chức danh lãnh đạo, quản lý thuộc UBND phường. 1.2.2. Nội dung cơ bản về hoạt động của Ủy ban nhân dân phường - Nguyên tắc hoạt động của UBBND, Chủ tịch phường Theo Điều 7, Nghị định số 32/2021/NĐ-CP ngày 29 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 27 tháng 11 năm 2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội, theo đó UBND phường, Chủ tịch UBND phường được quy định về nguyên tắc hoạt động như sau: + UBND phường làm việc theo chế độ thủ trưởng. Người đứng đầu UBND phường là Chủ tịch UBND phường. 8
+ Chủ tịch phường tổ chức cuộc họp để thảo luận tập thể về các vấn đề thuộc chức năng, nhiệm vụ của UBND phường theo quy định trước khi quyết định những vấn đề thuộc chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của UBND phường và chịu trách nhiệm về quyết định của mình. + Công chức Tư pháp - Hộ tịch có kinh nghiệm từ 3 năm công tác trở lên trong lĩnh vực Tư pháp - Hộ tịch được Chủ tịch UBND phường ủy quyền thực hiện ký chứng thực và đóng dấu của UBND phường. + Hoạt động của UBND phường nhằm đáp ứng sự hài lòng của người dân, tuân thủ trình tự, thủ tục, đúng thẩm quyền được giao, theo đúng quy định của pháp luật và quy chế làm việc của UBND phường. + Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, ứng dụng dịch vụ công trực tuyến vào giải quyết thủ tục hành chính. Theo Nghị định số 32/2021/NĐ-CP ngày 29 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 27 tháng 11 năm 2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội, tại Nghị định này quy định hoạt động của Chủ tịch UBND phường, Phó Chủ tịch UBND phường, hoạt động của các công chức khác thuộc UBND phường; quy định hoạt động phối hợp làm việc giữa UBND, Chủ tịch phường với Hội đồng nhân dân quận, thị xã; UBND, Chủ tịch UBND quận, thị xã và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận, thị xã; Đảng ủy phường; Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở phường; tổ dân phố. - Hoạt động của UBND phường trong các lĩnh vực: + Trong công tác chỉ đạo điều hành + Trong công tác phát triển kinh tế + Trong công tác văn hóa xã hội + Trong công tác giáo dục - đào tạo + Trong công tác y tế, dân số + Trong công tác Quốc phòng - an ninh + Trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo 9
+ Trong công tác cải cách hành chính... 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân phường 1.3.1. Yếu tố về thể chế, chính sách Yếu tố về thể chế, chính sách, pháp luật là những nguyên tắc cơ bản, là nền tảng đối với hoạt động của UBND phường, là nhân tố ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến tổ chức và hoạt động của UBND phường. Trong thực tế, nếu lãnh đạo phường là những người biết vì lợi ích chung để đưa ra được những quyết định hợp lòng Nhân dân, sẽ nhận được sự đồng thuận lớn từ Nhân dân, từ đó sẽ gặt hái được những thành công trong công tác quản lý, điều hành. Yếu tố thể chế, chính sách chi phối mạnh mẽ đến tổ chức và hoạt động của UBND phường. Chẳng hạn, ngày 01 tháng 7 năm 2021, tại thành phố Hà Nội thí điểm mô hình chính quyền đô thị theo Nghị quyết 97/2019/QH14 ngày 27 tháng 11 năm 2019 của Quốc hội về thí điểm mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội và Nghị định số 32/2021/NĐ-CP ngày 29 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 27 tháng 11 năm 2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội, theo đó nguyên tắc hoạt động của UBND phường được quy định như sau UBND phường làm việc theo chế độ thủ trưởng, Chủ tịch phường là người đứng đầu, có trách nhiệm lãnh đạo, quản lý, điều hành công việc của UBND phường theo quy chế làm việc của UBND phường; trước đó UBND phường hoạt động theo chế độ tập thể UBND kết hợp với trách nhiệm của Chủ tịch UBND. Nếu có một hệ thống thể chế, chính sách phù hợp, hành lang pháp lý cụ thể, rõ ràng sẽ đáp ứng tốt hơn cho tổ chức và hoạt động của UBND phường, sẽ xác định được rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, mọi công việc đều được giải quyết đúng theo pháp luật. 10
1.3.2. Yếu tố về nguồn lực Yếu tố về nguồn lực, bao gồm nguồn nhân lực, vật lực, tài chính, cơ sở vật chất, kỹ thuật. Chất lượng nguồn nhân lực, hiệu quả làm việc của đội ngũ công chức là yếu tố quyết định hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước. Kỹ năng điều hành, quản lý, kiến thức chuyên môn liên quan đến chuyên môn đào tạo và kinh nghiệm làm việc. Ý thức chấp hành kỷ luật, kỷ cương và đề cao văn hóa công vụ, nhất là văn hóa giao tiếp, ứng xử cũng thể hiện chất lượng công chức, chất lượng nguồn nhân lực ở khu vực công. Do bắt nguồn từ tính chất của hoạt động quản lý, nên việc tuân thủ kỷ luật, kỷ cương, gương mẫu là những yêu cầu khách quan trong việc thực hiện văn hóa công vụ , đồng thời đó là thước đo tính chuyên nghiệp của công chức. Hoạt động quản lý hành chính nhà nước không chỉ chịu sự ảnh hưởng từ nguồn nhân lực mà còn chịu sự tác động của nguồn tài chính. Tài chính trong việc chi trả lương cho cán bộ, công chức, tiền lương cũng chính là cách tạo động lực làm việc của cán bộ, công chức. Nguồn tài chính trong việc đầu tư trang thiết bị làm việc, trụ sở cơ quan, đầu tư công nghệ trong hoạt động hành chính. 1.3.3. Yếu tố về kinh tế - xã hội Yếu tố kinh tế - xã hội có ảnh hưởng lớn tới phong cách, lề lối làm việc của không ít cán bộ, công chức. Yếu tố này tác động đến hoạt động quản lý hành chính nhà nước cả ở tác động tích cực và tác động tiêu cực. Một quốc gia có trình độ phát triển kinh tế - xã hội cao cũng sẽ tạo nhiều thuận lợi cho hoạt động quản lý hành chính nhà nước: có nguồn lực đầu tư cho trang bị kỹ thuật, cơ sở vật chất, đầu tư cho giáo dục đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn của những cán bộ, công chức nhà nước; trình độ dân trí cao, nhận thức cao cũng sẽ tạo thuận lợi cho hoạt động quản lý; dễ dàng trong việc ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ. Ngược lại một quốc gia nếu có trình độ phát triển kinh tế - xã hội chậm thì cũng đòi hỏi nhà nước đó, quốc gia đó phải có 11
những chủ trương, chính sách như thế nào để bộ máy nhà nước có thể hoạt động hiệu quả, góp phần thực hiện các mục tiêu về kinh tế xã hội. 1.3.4. Yếu tố về khoa học, công nghệ Hiện nay, với sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ, kết hợp với xu thế hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng đã làm thay đổi rõ rệt tư duy và phương pháp quản lý nhà nước. Việc sử dụng các công cụ khoa học công nghệ tiên tiến trong quản lý hành chính đã giúp giảm bớt rào cản về không gian, giảm bớt hạn chế về thời gian, hạ thấp chi phí thực tế, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động trong quản lý, điều hành. Quá trình hội nhập ngày càng sâu rộng đặt ra áp lực đòi hỏi phải hoàn thiện tổ chức và hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, cũng như nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn của đội ngũ công chức. Bên cạnh đó, việc nâng cao phẩm chất đạo đức của công chức ngày càng được chú trọng. Để thực hiện các mục tiêu này, việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, tiêu chuẩn ISO trong giải quyết thủ tục hành chính, quản lý văn bản, lưu trữ... là điều cần thiết. Tiểu kết chương 1 Chương 1 khái quát về cơ sở lý luận, một số khái niệm liên quan đến tổ chức và hoạt động của UBND phường: khái niệm về phường, UBND phường, về tổ chức và hoạt động. Khái quát chung về tổ chức của UBND phường, nguyên tắc hoạt động của UBND phường, Chủ tịch UBND phường, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND phường theo các quy định pháp lý. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức và hoạt động của UBND phường: yếu tố về thể chế, chính sách, về nguồn lực, cơ sở vật chất kỹ thuật, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, khoa học công nghệ. 12
Chương 2 THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG ĐÔNG NGẠC QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 2.1. Khái quát về phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội 2.1.1. Khái quát về vị trí địa lý và tình hình phát triển kinh tế - xã hội phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội 2.1.1.1. Khái quát về vị trí địa lý Nằm ở phía Đông Bắc của Thủ đô Hà Nội, cách trung tâm thành phố Hà Nội 5km, phường Đông Ngạc có vị trí tiếp giáp: - Phía Bắc giáp Sông Hồng; - Phía Nam giáp phường Đức Thắng; - Phía Tây giáp phường Thụy Phương; - Phía Đông giáp phường Phú Thượng (Quận Tây Hồ). Vào ngày 27/12/2013, Chính phủ đã ban hành Nghị Quyết số 132/NQ-CP về việc “Điều chỉnh địa giới hành chính Huyện Từ Liêm để thành lập 2 Quận mới là Quận Bắc Từ Liêm và Quận Nam Từ Liêm với 23 phường thuộc thành phố Hà Nội”. Trong đó, ngày 01/4/2014 phường Đông Ngạc được thành lập trên cơ sở điều chỉnh địa giới hành chính của xã Đông Ngạc để thành lập 2 phường là phường Đông Ngạc và phường Đức Thắng. Phường Đông Ngạc có diện tích đất tự nhiên là 252ha, dân số hiện nay có 32.586 nhân khẩu phân bố ở 13 tổ dân phố. 2.1.1.2. Khái quát về tình hình phát triển kinh tế - xã hội Khi mới thành lập, Đông Ngạc là phường có hạ tầng cơ sở yếu kém, kinh tế chậm phát triển, thu nhập của người dân chủ yếu từ sản xuất nông nghiệp. Được sự quan tâm lãnh đạo của Quận ủy, UBND quận, với ý chí và quyết tâm cao Đảng bộ, Chính quyền tập trung thực hiện những nhiệm vụ mới, trọng tâm là phát triển kinh tế gắn với tăng cường công tác quản lý đất đai, khai 13