Khoá luận tốt nghiệp: Truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử nhà tù Hoả Lò, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:86

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử nhà tù Hoả Lò, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội" được hoàn thành với mục tiêu nhằm đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng truyền thông nhằm phát huy giá trị di tích; Tăng tương tác, thu hút khách du lịch đến tham quan tìm hiểu về di tích Nhà tù Hỏa Lò thông qua các hoạt động truyền thông; khảo sát thực trạng và hiệu quả của truyền thông phát huy giá trị Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khoá luận tốt nghiệp: Truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử nhà tù Hoả Lò, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA QUẢN LÝ XÃ HỘI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRUYỀN THÔNG PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI TÍCH LỊCH SỬ NHÀ TÙ HỎA LÒ, QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI. Họ và tên : Giang Thị Hải Mã sinh viên : 2005VTTA015 Chuyên ngành : Văn hóa truyền thông Khoa : Quản lý xã hội Khóa học : 2020 - 2024 Giảng viên hướng dẫn : ThS. Nguyễn Văn Linh Hà Nội - 2024
LỜI CAM ĐOAN Sinh viên thực hiện khóa luận tốt nghiệp xin cam đoan rằng đề tài nghiên cứu: “ Truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử nhà tù Hoả Lò, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội “ là công trình nghiên cứu và tìm hiểu của bản thân. Những nội dung, thông tin có sự tham khảo, tìm hiểu đều đã được nêu trong phần tài liệu tham khảo. Tất cả các số liệu, kết quả trình bày trong khóa luận là hoàn toàn trung thực và xác đáng, nếu sai sinh viên thực hiện khóa luận xin chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Hội đồng đánh giá Khóa luận tốt nghiệp Khoa Quản lý xã hội - Học viện Hành chính Quốc gia. Sinh viên thực hiện khóa luận Giang Thị Hải 1
LỜI CẢM ƠN Em xin gửi một lời cảm ơn chân thành tới các thầy cô trong Khoa Quản lý xã hội - Học viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện trao cho em cơ hội được thực hiện Khóa luận tốt nghiệp năm 2024, em xin cảm ơn ThS. Nguyễn Văn Linh - người đã tận tâm hướng dẫn và góp ý cho em trong suốt quá trình thực hiện đề tài khóa luận tốt nghiệp. Trong quá trình thực hiện khóa luận, em đã tiếp thu được rất nhiều sự chỉ dẫn đến từ phía Cán bộ hướng dẫn, các thầy cô trong khoa Quản lý xã hội và em tin chắc đây sẽ là một quá trình tìm hiểu và học hỏi rất bổ ích cũng như sẽ có ý nghĩa cho bản thân em trong tương lai sau này đối với lĩnh vực Văn hóa truyền thông. Bên cạnh đó, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Ban quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò đã tạo điều kiện cho em có cơ hội được tìm hiểu, nghiên cứu về di tích và các hoạt động truyền thông tại di tích hiện nay. Mặc dù đã có nhiều cố gắng để hoàn thiện khóa luận tốt nghiệp bằng tất cả kiến thức và năng lực của mình, tuy nhiên trong khi tìm hiểu không thẻ tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được sự góp ý, chỉ dạy quý báu của quý thầy cô. Em xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 2 tháng 5 năm 2024 Sinh viên thực hiện Giang Thị Hải 2
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ·········································································· 1 LỜI CẢM ƠN ··············································································· 2 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ···························· 6 MỞ ĐẦU ····················································································· 7 1. Lý do chọn đề tài ········································································· 7 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài ················································ 8 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ····················································· 9 4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu····················································· 9 5. Phương pháp nghiên cứu ······························································ 10 6. Đóng góp mới của nghiên cứu ······················································· 10 7. Bố cục của đề tài········································································ 11 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TRUYỀN THÔNG VÀ GIÁ TRỊ DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA ··························································· 12 1.1. Cơ sở lý luận - Một số khái niệm ·················································· 12 1.1.1. Khái niệm Truyền thông··································································· 12 1.1.2. Mô hình truyền thông······································································· 15 1.1.3. Hoạt động truyền thông···································································· 17 1.1.4. Khái niệm Di tích lịch sử văn hóa ···················································· 20 1.1.5. Phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa ············································ 20 1.2. Các yếu tố cấu thành hoạt động truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử21 Tiểu kết chương 1 ········································································ 23 Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI TÍCH NHÀ TÙ HỎA LÒ ············································· 24 2.1. Khái quát về Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò ····································· 24 2.1.1. Giới thiệu về Di tích Nhà tù Hỏa Lò ······································ 24 3
2.1.2. Công tác quản lý nhà nước đối với Di tích Nhà tù Hỏa Lò ··········· 26 2.1.3. Các giá trị cơ bản của Di tích Nhà tù Hỏa Lò ·························· 28 2.1.3.1. Giá trị văn hoá ·························································· 28 2.1.3.2. Giá trị lịch sử ··························································· 30 2.1.3.3. Giá trị kinh tế ·························································· 31 2.2. Thực trạng hoạt động truyền thông phát huy giá trị Di tích Nhà tù Hỏa Lò 32 2.2.1. Bối cảnh truyền thông Nhà tù Hỏa Lò ··································· 32 2.2.2. Mục tiêu truyền thông ······················································· 34 2.2.3. Đối tượng công chúng mục tiêu ··········································· 35 2.2.4. Các hoạt động truyền thông của Ban Quản lý Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò ······················································································ 36 2.2.4.1. Truyền thông qua hệ thống thuyết minh tự động ·················· 37 2.2.4.2. Truyền thông qua hoạt động trải nghiệm thực tế ················· 38 2.2.4.3. Truyền thông trên mạng xã hội ······································ 40 2.2.5. Một số thành tựu đạt được qua các hoạt động truyền thông của Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò ·························································· 44 2.2.6. Đánh giá thực trạng ························································· 45 2.2.6.1. Ưu điểm ·································································· 45 2.2.6.2. Nhược điểm······························································ 49 2.3. Những vấn đề đặt ra trong hoạt động truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò trong bối cảnh hiện nay. ······································ 50 Tiểu kết chương 2 ········································································ 52 Chương 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HIỆU QUẢ TRUYỀN THÔNG PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI TÍCH LỊCH SỬ NHÀ TÙ HỎA LÒ, QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ··································· 53 4
3.1. Quan điểm về truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò hiện nay ····················································································· 53 3.2. Đề xuất pháp tăng cường hiệu quả truyền thông phát huy giá trị Di tích Nhà tù Hỏa Lò ··················································································· 54 3.2.1. Đa dạng hóa nội dung trưng bày·········································· 54 3.2.2. Sáng tạo các hoạt động trải nghiệm thực tế ····························· 55 3.2.3. Mở rộng truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng ···· 56 3.2.4. Truyền thông kết hợp với cơ sở giáo dục ································ 58 3.2.5. Truyền thông áp dụng công nghệ hiện đại······························· 59 3.2.6. Đẩy mạnh truyền thông trên mạng xã hội ······························· 60 Tiểu kết chương 3 ········································································ 63 KẾT LUẬN ················································································ 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO······························································ 66 PHỤ LỤC ·················································································· 68 PHIẾU PHỎNG VẤN SÂU ····························································· 68 PHIẾU KHẢO SÁT ······································································ 74 PHỤ LỤC ẢNH ··········································································· 76 5
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Viết đầy đủ TLTK Tài liệu tham khảo QLXH Quản lý xã hội DTLS Di tích lịch sử DTLSVH Di tích lịch sử văn hóa UBND Ủy ban nhân dân VHTTDL Văn hóa Thể thao Du lịch BVHTT Bộ Văn hóa Thông tin 6
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong những năm trở lại đây, truyền thông luôn đóng một vai trò rất quan trọng trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ cụ thể nhằm mục đích bảo tồn, phát huy giá trị di sản, di tích lịch sử - văn hóa trong thời kì mới. Các hoạt động truyền thông đã góp phần đưa các danh lam thắng cảnh, các di tích lịch sử nổi tiếng của Việt Nam đến với nhiều đối tượng du khách hơn. Nhờ đó, lượng khách du lịch quốc tế yêu mến và tìm đến Việt Nam ngày càng nhiều, góp phần khẳng định vị trí và vai trò của di sản văn hóa, di tích lịch sử trong đời sống xã hội, du lịch phát triển đã đóng góp đáng kể vào phát triển kinh tế - xã hội ở các địa phương và đất nước. Thêm vào đó, từ những phát hiện, phản ánh của truyền thông đã góp phần giúp các nhà quản lý văn hóa, chính quyền địa phương nắm bắt được những vấn đề bất cập, gây ảnh hưởng đến di tích lịch sử văn hóa để ngăn chặn, tháo gỡ, xử lý kịp thời. Thực tiễn các hoạt động truyền thông tại các di tích lịch sử, văn hóa như hiện nay đã chứng minh rằng, việc quan tâm, nâng cao hiệu quả truyền thông trong phát huy giá trị di tích lịch sử là một trong những vấn đề mang ý nghĩa quan trọng. Là một người trẻ đang sống tại Thủ đô Hà Nội trong thời đại công nghệ 4.0 phát triển ngày càng nhanh chóng như hiện nay, thấy được tầm quan trọng của truyền thông và các hoạt động truyền thông trong việc bảo tồn và phát huy những nét đẹp, giá trị to lớn của các di tích lịch sử, đặc biệt đó chính là Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò, thuộc quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. Vì vậy, em đã lựa chọn đề tài “Truyền thông phát huy giá trị Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp với mục 7
đích góp phần củng cố nhận thức cho mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ về vai trò của hoạt động truyền thông trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích lịch sử đồng thời đưa ra những giải pháp cụ thể về công tác tuyên truyền để đạt được hiệu quả cao nhất đối với đề tài này. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài Do tầm quan trọng của vấn đề nên có nhiều công trình, tài liệu nghiên cứu với nhiều góc độ khác nhau liên quan đến nội dung này. Các công trình, tài liệu liên quan đến đề tài có thể cụ thể như sau: “Đề án khoa học bảo tồn, tôn tạo và khai thác khu Bảo tàng- Di tích Nhà tù Hỏa Lò” (1996) của hai tác giả Nguyễn Thị Huệ và Trịnh Minh Đức đã giới thiệu khái quát về nhà tù Hỏa Lò; đề xuất giải pháp xây dựng quy hoạch theo thực trạng còn lại của Di tích, xây dựng đề cương trưng bày bổ sung trong Di tích và xây dựng ý tưởng để thiết kế tượng đài trong khu di tích. Đề tài “Quản lý di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò (quận Hoàn Kiếm - thành phố Hà Nội)” (2008) của Nguyễn Thị Khánh Hồng trường Đại học Văn hóa Hà Nội đã giới thiệu tổng quan về Di tích lịch Nhà tù Hỏa Lò cũng như đưa ra các khái niệm làm cơ sở khoa học cho công tác quản lý Di tích lịch sử này. Bên cạnh đó, đề án còn nêu ra thực trạng công tác quản lý cũng như một số phương phác nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò. Cuốn sách “Kể chuyện Nhà tù Hỏa Lò” của Lê Văn Ba đã tập hợp những câu chuyện đầy cảm động về những tấm gương kiên trung anh hùng, về tình đồng chí, đồng đội, về tình yêu và hạnh phúc gia đình… của các chiến sỹ yêu nước, cách mạng trong cảnh tù đày tại Nhà tù Hỏa Lò. Mỗi mục lại là một câu truyện khác nhau diễn ra trong nhà tù Hỏa Lò. Qua đó khơi gợi thêm lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, lòng biết ơn với những vị anh hùng đã hi sinh để 8
giành lại non sông đất nước trong lòng độc giả. Di tích Nhà tù Hỏa Lò không chỉ mang nặng giá trị lịch sử mà nó còn chứa đựng những giá trị về mặt văn hóa, giáo dục, truyền thông. Như vậy, đã có rất nhiều đề tài, bài viết liên quan đến Di tích Nhà tù Hỏa Lò nhưng chưa có đề tài nghiên cứu về “Truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử nhà tù Hoả Lò, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội ”, do vậy đề tài này của cá nhân mang tính mới và sẽ khai thác sâu hơn về vai trò của hoạt động truyền thông trong việc phát huy giá trị của di tích lịch sử. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động truyền thông tại Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Thời gian: từ năm 2020 đến năm 2023. Không gian: Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò. 4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 4.1. Mục đích nghiên cứu Khảo sát thực trạng và hiệu quả của truyền thông phát huy giá trị Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò. Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng truyền thông nhằm phát huy giá trị di tích. Tăng tương tác, thu hút khách du lịch đến tham quan tìm hiểu về di tích Nhà tù Hỏa Lò thông qua các hoạt động truyền thông. 4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Tìm hiểu cơ sở lý luận về truyền thông bảo tồn và phát huy giá trị di tích 9
lịch sử, khái quát về nhà tù Hỏa Lò. Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng công tác bảo tồn, phát huy và các hoạt động truyền thông đang thực hiện đối với di tích lịch sử nhà tù Hỏa Lò. Đề xuất giải pháp truyền thông hiệu quả trong bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử nhà tù Hỏa Lò. 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Thu thập, tổng hợp và phân tích đánh giá các tài liệu và các nghiên cứu trước đây về di tích Nhà tù Hỏa Lò để từ đó tiếp thu và kế thừa có chọn lọc các nội dung phục vụ cho quá trình nghiên cứu đề tài liên quan đến Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò. Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn cụ thể một số đối tượng du khách tại di tích Nhà tù Hỏa Lò nhằm thu thập ý kiến, quan điểm về di tích, về hoạt động truyền thông của di tích và mức độ hài lòng của di khách đến tham quan tại di tích. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Lập bảng hỏi, bảng khảo sát ngắn, thu thập được kết quả trong thời gian ngắn, những thông tin phục vụ hữu ích cho quá trình tìm hiểu, nghiên cứu của đề tài. Phương pháp đi điền dã: Đi điền dã thực tế tại Nhà tù Hỏa Lò nhằm thu thập thông tin để đánh giá hiện trạng và công tác bảo tồn, công tác truyền thông. Từ đó, đề xuất các giải pháp truyền thông để bảo tồn và phát huy giá trị di tích nhà tù Hoả Lò. 6. Đóng góp mới của nghiên cứu Sinh viên thực hiện khóa luận tốt nghiệp tham khảo, kế thừa hệ thống hóa một số vấn đề lý luận chung các quan điểm của các nhà nghiên cứu về vấn đề 10
truyền thông và phát huy giá trị di tích lịch sử. Khóa luận có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho sinh viên, học viên, cán bộ quản lý văn hóa, các cán bộ tuyên giáo tại cơ sở, huyện, xã, trên địa bàn thành phố Hà Nội. Nội dung thông tin trong khóa luận có thể cung cấp thêm thông tin cho những người đào tạo, những nhà hoạch định đường lối, chính sách, những người tham gia quản lý, đấu tranh trên mặt trận tư tưởng- văn hóa, cán bộ quản lý văn hóa, quản lý nhà nước... Ngoài ra, thông qua việc nghiên cứu về hoạt động truyền thông trong phát huy giá trị di tích nhà tù Hỏa Lò đã giúp những sinh viên đang theo học Chuyên ngành Văn hóa truyền thông, Văn hóa du lịch, Quản lý văn hóa, Quản lý di sản... thuộc Khoa Quản lý xã hội nói riêng và toàn bộ sinh viên, học viên, cán bộ công nhân viên tại Học viện Hành chính Quốc gia nói chung làm cơ sở để nhà trường, giảng viên và cố vấn học tập căn cứ thực tiễn đề xuất để thấy được giá trị lịch sử vô giá và hun đúc rèn luyện bản lĩnh thanh niên thời đại mới, tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc Việt Nam. 7. Bố cục của đề tài Ngoài mở đầu, kết luận, TLTK và phụ lục, đề tài được kết cấu 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về truyền thông và giá trị di tích lịch sử văn hóa. Chương 2: Thực trạng hoạt động truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò. Chương 3: Đề xuất giải pháp tăng cường hiệu quả hoạt động truyền thông phát huy giá trị di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. 11
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TRUYỀN THÔNG VÀ GIÁ TRỊ DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA. 1.1. Cơ sở lý luận - Một số khái niệm 1.1.1. Khái niệm Truyền thông Truyền thông là quá trình truyền tải thông tin, ý kiến, tin tức, thông điệp... giữa hai hoặc nhiều người, nhiều đối tượng với nhau nhằm mục đích trao đổi thông tin, giao tiếp, tạo sự kết nối, tăng sự hiểu biết từ đó nhằm thay đổi hoặc nâng cao nhận thức của đối tượng đối với nội dung truyền thông. Truyền thông đã và đang được thực hiện qua nhiều kênh khác nhau, bao gồm truyền thông đại chúng, truyền thông xã hội, truyền thông trực tuyến,... Đây là công cụ quan trọng trong việc xây dựng hình ảnh thương hiệu, quảng bá sản phẩm hay dịch vụ, tạo dựng tình cảm, uy tín từ khách hàng, đối tác của các doanh nghiệp hay quảng bá những hình ảnh, giá trị tốt đẹp của các di tích lịch sử - văn hóa đến với đông đảo du khách và công chúng. Ngoài ra, truyền thông còn có vai trò quan trọng trong việc lan tỏa thông tin về các sự kiện, vấn đề xã hội và chính trị, đóng vai trò giúp người dân có được những thông tin cần thiết để đưa ra quyết định và hành động phù hợp, góp phần thay đổi nhận thức của mọi người xung quanh. Một số điểm cốt lõi về khái niệm truyền thông: Truyền tải thông điệp: Truyền thông là quá trình truyền tải thông điệp hoặc tin tức từ một nguồn thông tin đến một hoặc nhiều người nhận thông qua các phương tiện và kênh truyền thông như văn bản, âm thanh, hình ảnh, video,... Giao tiếp hai chiều: Truyền thông không chỉ là quá trình một chiều mà còn là quá trình tương tác giữa các bên liên quan. Nó bao gồm cả việc truyền đạt 12
thông điệp và nhận thông điệp, cũng như các phản ứng và phản hồi từ phía người nhận thông điệp. Mục tiêu truyền thông: Mục tiêu của hoạt động truyền thông có thể rất đa dạng, bao gồm việc thông báo, giáo dục, thuyết phục, giải quyết xung đột, xây dựng hình ảnh thương hiệu,... Phương tiện và kênh giao tiếp: Truyền thông có thể được thực hiện qua nhiều phương tiện và kênh giao tiếp khác nhau, bao gồm truyền hình, radio, báo chí, mạng internet, mạng xã hội, quảng cáo, sự kiện trực tiếp,... Nội dung và thông điệp: Nội dung của truyền thông là thông điệp cụ thể được truyền tải. Đây có thể là thông tin, ý kiến, giá trị,... mà người gửi muốn chia sẻ hoặc truyền đạt cho người nhận. Tác động và ảnh hưởng: Truyền thông có thể có tác động lớn đến ý kiến, hành vi và quan điểm của người nhận thông điệp. Nó có thể tạo ra sự thay đổi trong nhận thức về nhiều lĩnh vực trong đời sống như xã hội, văn hóa, kinh tế và chính trị... Tóm lại, truyền thông là một quá trình phức tạp và đa chiều, đóng vai trò quan trọng trong việc giao tiếp và truyền tải thông điệp giữa các cá nhân, tổ chức và cộng đồng; là một quá trình liên tục trao đổi hoặc chia sẻ thông tin, tình cảm, kĩ năng nhằm tạo sự liên kết lẫn nhau để dẫn tới sự thay đổi trong hành vi và nhận thức của đối tượng truyền thông. Vai trò của hoạt động truyền thông đối với phát huy giá trị di tích lịch sử: Những năm qua do sự tăng trưởng vô cùng mạnh mẽ về kinh tế và công nghệ đã kéo theo nhiều luồng văn hóa ngoại lai xâm lấn vào văn hóa gốc của nước ta. Thế hệ trẻ đang dần bị cuốn theo nhiều yếu tố mới mẻ, thú vị mà đôi khi bỏ quên, làm phai mờ đi các giá trị lịch sử, văn hóa quan trọng của dân tộc. Do 13
vậy, hoạt động truyền thông phát huy giá trị DTLS là một đòi hỏi bức thiết trong giai đoạn hiện nay. Có thể nói, các hoạt động truyền thông trong xã hội hiện nay đã trở thành một công cụ, phương tiện vô cùng hữu hiệu trong công tác bảo vệ và phát huy giá trị của các DTLS quan trọng, trong đó, truyền thông sẽ giúp: - Tạo nhận thức và quan tâm: Truyền thông giúp tạo ra sự nhận thức về tầm quan trọng của di tích lịch sử trong cộng đồng và xã hội. Thông qua các kênh truyền thông đa dạng như truyền hình, radio, báo chí, mạng xã hội, những câu chuyện về di tích lịch sử... có thể được chia sẻ và lan truyền, thu hút sự quan tâm của người dân. - Giá trị giáo dục: Truyền thông có thể được sử dụng để giáo dục công chúng, đặc biệt là các bạn học sinh, sinh viên thuộc thế hệ trẻ về lịch sử và giá trị của các di tích lịch sử. Các chương trình truyền hình, video trực tuyến, bài báo, podcast và các nền tảng truyền thông khác có thể cung cấp thông tin chi tiết về nguồn gốc, ý nghĩa lịch sử và tầm quan trọng của các di tích. - Tăng cường nhận thức văn hóa: Truyền thông có thể giúp tăng cường nhận thức về văn hóa và sự đa dạng trong cộng đồng thông qua việc giới thiệu các di tích lịch sử liên quan đến các nền văn hóa khác nhau. Điều này có thể giúp tạo ra sự tôn trọng và sự đồng thuận giữa các cộng đồng khác nhau. - Tạo ra hứng thú và khám phá: Các hoạt động, sự kiện truyền thông thú vị có thể kích thích sự hứng thú của công chúng trong việc khám phá và tìm hiểu về các di tích lịch sử. Các chương trình truyền hình, bài viết, video trực tuyến và các hoạt động truyền thông khác có thể thúc đẩy du lịch văn hóa và giúp tăng cường lưu lượng khách du lịch đến các điểm đến lịch sử. - Bảo tồn và bảo vệ: Truyền thông có thể hỗ trợ trong việc tăng cường nhận thức về tình trạng bảo tồn và bảo vệ các di tích lịch sử. Thông qua việc thông tin 14
về các vấn đề như đe dọa từ sự phá hoại, môi trường và vấn đề xã hội, truyền thông có thể kích thích hành động để bảo vệ và bảo tồn các di tích này. Tóm lại, các hoạt động truyền thông ngày nay đã đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường nhận thức, giáo dục và bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử, đồng thời đóng góp vào việc duy trì và phát triển di sản văn hóa quan trọng của xã hội. 1.1.2. Mô hình truyền thông Mô hình truyền thông là một dạng thức biểu hiện cụ thể phản ánh mối quan hệ của các yếu tố trong quá trình truyền thông, bao gồm: Nguồn: là yếu tố mang thông tin tiềm năng và khởi xướng quá trình truyền thông. Nguồn phát là một người, một nhóm người hay tổ chức, mang nội dung thông tin (thông điệp) trao đổi với người khác hay nhóm người khác. Thông điệp: là nội dung thông tin được trao đổi từ nguồn phát đến đối tượng tiếp nhận. Thông điệp chính là những tâm tư, tình cảm, mong muốn, đòi hỏi, ý kiến, hiểu biết, kinh nghiệm sống, tri thức khoa học - kỹ thuật… được mã hoá theo một hệ thống ký hiệu nào đó. Hệ thống này phải được cả bên phát và bên nhận cùng chấp nhận và có chung cách hiểu - tức là có khả năng giải mã. Tiếng nói, chữ viết, hệ thống biển báo, hình ảnh, cử chỉ biểu đạt của con người được sử dụng để chuyển tải thông điệp. Thông điệp truyền thông là tập hợp ký hiệu có nghĩa, được dùng để trao đổi giữa chủ thể và công chúng/nhóm đối tượng truyền thông. Kênh truyền thông: là các phương tiện, con đường, cách thức chuyển tải thông điệp từ nguồn phát đến đối tượng tiếp nhận. Căn cứ vào tính chất, đặc điểm cụ thể, người ta chia truyền thông thành các loại hình khác nhau như: truyền thông cá nhân, truyền thông nhóm, truyền thông đại chúng, truyền thông 15
trực tiếp, truyền thông đa phương tiện… Người nhận: Người nhận hay công chúng/nhóm đối tượng truyền thông là cá nhân hay nhóm người tiếp nhận thông điệp. Hiệu quả của truyền thông được xem xét trên cơ sở những thay đổi về nhận thức, thái độ và hành vi xã hội của công chúng/nhóm đối tượng tiếp nhận cùng những hiệu ứng xã hội do truyền thông đem lại. Trong quá trình truyền thông, nguồn phát và đối tượng tiếp nhận có thể đổi chỗ cho nhau, tương tác và đan xen vào nhau. Về mặt thời gian, nguồn phát thực hiện hành vi khởi phát quá trình truyền thông. Phản hồi/Hiệu lực, hiệu quả: là thông tin ngược, là dòng chảy của thông điệp từ công chúng/nhóm đối tượng tác động trở về nguồn phát. Mạch phản hồi là thước đo hiệu quả của hoạt động truyền thông. Trong một số trường hợp, mạch phản hồi bằng không hoặc không đáng kể. Điều đó có nghĩa là thông điệp phát ra không hoặc ít tạo được sự quan tâm của công chúng/nhóm đối tượng truyền thông. Dòng phản hồi càng lớn về quy mô và cường độ thì năng lực, hiệu lực truyền thông càng cao và càng dễ tạo hiệu quả truyền thông cao. Nhiễu: là yếu tố gây ra sự sai lệch không được dự tính trước trong quá trình truyền thông (tiếng ồn, tin đồn, các yếu tố tâm lý, kỹ thuật…) dẫn đến tình trạng thông điệp, thông tin bị sai lệch. Quá trình truyền thông còn tính đến các yếu tố khác. Đó là hiệu lực và hiệu quả truyền thông. Hiệu lực có thể hiểu là khả năng gây ra hiệu ứng ở công chúng/nhóm đối tượng truyền thông, thu hút sự chú ý, sự tham gia từ công chúng/nhóm đối tượng truyền thông. Hiệu quả là những hiệu ứng xã hội về nhận thức, thái độ và hành vi xã hội của công chúng/nhóm đối tượng do truyền thông tạo ra phù hợp với mong đợi của nhà truyền thông. Hiệu lực và hiệu quả có mối quan hệ biện chứng chặt chẽ với nhau; có thể có quan hệ thuận và quan hệ nghịch. 16
1.1.3. Hoạt động truyền thông Các hoạt động truyền thông phổ biến hiện nay: - Livestream: Phương tiện truyền thông livestream (phát trực tiếp) ngày càng trở nên phổ biến, đây là một cách tuyệt vời để tương tác với khách hàng, bao gồm các trang truyền thông mạng xã hội như Tiktok, Youtube, Facebook, Instagram,... Khi có một chiến lược phát triển cụ thể, các tổ chức, doanh nghiệp có thể thường xuyên tương tác, thu hút khách hàng đăng ký kênh truyền thông của mình. Điều này giúp khách hàng cập nhật thông tin mới nhất và giải quyết các nhu cầu hiện tại. Đồng thời giúp doanh nghiệp phát triển mối quan hệ tốt hơn với khách hàng. - Social Media: Phương tiện truyền thông mạng xã hội (Social Media) là một công cụ quan trọng giúp người dùng chia sẻ thông tin, sở thích,... thông qua các cộng đồng. Với lượng người dùng mạng xã hội lớn như hiện nay, doanh nghiệp có thể sử dụng Social Media để tăng nhận diện thương hiệu, tiếp cận và thu hút khách hàng. Doanh nghiệp có thể phân phối quảng cáo đến các nhóm khách hàng mục tiêu trên các nền tảng mạng xã hội, nhằm tối ưu chi phí cũng như dành được lợi thế trên thị trường. Thông qua Social Media, doanh nghiệp cũng có thể cung cấp thông tin cho người dùng, đồng thời thu thập thông tin, tìm hiểu thị trường, xu hướng khách hàng, xây dựng cộng đồng. Sử dụng Social Media cho phép doanh nghiệp tương tác trực tiếp với khách hàng, tạo dựng niềm tin, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp. Đồng thời thông qua đó để quảng bá sản phẩm/ dịch vụ và chương trình khuyến mãi, tạo sự chú ý. Social Media cũng giúp theo dõi và đo lường kết quả của các chiến dịch, từ đó cải thiện, tối ưu các chiến dịch sao cho hiệu quả. 17
- Điện thoại: Phương tiện truyền thông bằng điện thoại là một phương tiện truyền thông cực kỳ phổ biến hiện nay. Điện thoại di động đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của mỗi người. Thông qua điện thoại, người dùng có thể truy cập vào các ứng dụng như Facebook, Instagram, Twitter, TikTok,... từ đó tiếp cận được nhiều thông tin, xu hướng trong xã hội,... - Truyền hình: Truyền hình là một phương tiện truyền thông mạnh mẽ với tính trực quan và sinh động, thu hút sự chú ý của khách hàng và tăng nhận thức về thương hiệu của doanh nghiệp. Với lượng người xem truyền hình tại Việt Nam chiếm tới 90% dân số, truyền hình có tác động mạnh mẽ đến nhiều đối tượng khác nhau và gia tăng tỷ lệ chuyển đổi. Tuy nhiên, quảng cáo truyền thông bằng truyền hình có chi phí đắt đỏ hơn so với các phương tiện truyền thông khác và đôi khi gây cảm giác phiền phức cho người xem. Để tối ưu hiệu quả chi phí quảng cáo, doanh nghiệp cần định hướng đúng đối tượng khách hàng và lựa chọn đúng khung giờ để quảng cáo được hiển thị cho đúng đối tượng. Hơn nữa, doanh nghiệp cũng cần tạo ra nội dung quảng cáo hấp dẫn, độc đáo để thu hút sự chú ý của khách hàng và tránh gây cảm giác khó chịu. - Diễn đàn: Diễn đàn là một trong những phương tiện truyền thông phổ biến giúp chia sẻ tin tức, thông tin và tương tác với các khách hàng tiềm năng. Các diễn đàn cung cấp cho doanh nghiệp một nơi để đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi của khách hàng liên quan đến lĩnh vực kinh doanh của mình. Bằng cách hoạt động trên các diễn đàn này, doanh nghiệp có thể chủ động giải quyết các vấn đề của khách hàng thay vì phải chờ đợi một cách thụ động. Với phương tiện này, sự hiện diện của doanh nghiệp càng dày đặc hơn, từ đó xây dựng sự tin tưởng, tăng khả năng thu hút lưu lượng khách hàng tiềm năng truy cập website của doanh nghiệp. 18
Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích từ diễn đàn, doanh nghiệp cần đảm bảo đội ngũ nhân viên có đầy đủ kiến thức và kinh nghiệm để giải quyết các vấn đề khách hàng đặt ra một cách khéo léo. Nên nhớ, bất kỳ một nhận xét chủ quan hay ý kiến đưa ra không có sự suy xét kỹ lưỡng cũng đều có thể làm mất uy tín hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực cho hình ảnh doanh nghiệp. - Blog: Blog là một phương tiện truyền thông quan trọng mà doanh nghiệp nên cân nhắc sử dụng. Với blog, doanh nghiệp có thể tạo ra một cộng đồng độc giả lớn mạnh, cho phép độc giả kết nối, bình luận, chia sẻ hoặc gửi tin nhắn nhanh chóng. Ngoài ra, blog cũng là một cách để doanh nghiệp tương tác với khách hàng tiềm năng một cách nhanh chóng. Bằng cách cung cấp các bài viết chất lượng và hữu ích, doanh nghiệp có thể thu hút sự quan tâm của khách hàng và tăng cơ hội chuyển đổi khách hàng tiềm năng thành khách hàng thực sự. Một điểm mạnh khác của blog là khả năng quản lý nội dung. Doanh nghiệp có thể tự do tạo và quản lý nội dung trên blog của mình mà không cần phải phụ thuộc vào bên thứ ba nào. Bên cạnh đó, khách hàng cũng có thể dễ dàng truy cập và đọc các bài viết mới nhất trên blog của doanh nghiệp. - Báo chí: Mặc dù đã có từ lâu đời, báo chí vẫn là một phương tiện truyền thông phổ biến với hiệu quả cao và chi phí quảng bá rẻ so với các phương tiện khác. Mức độ phủ sóng của báo chí đối với công chúng là rất lớn, làm cho nó trở thành một phương tiện quảng bá hấp dẫn cho nhiều doanh nghiệp, có độ uy tín cao. Tuy nhiên, số lượng quảng cáo trên báo chí ngày nay thường rất đông, dẫn đến nguy cơ người đọc bỏ qua những phần nội dung quan trọng trong bài viết. Do đó, để sử dụng báo chí một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng quảng cáo và nội dung được cân bằng. Nội dung bài viết cần được thiết kế 19