Luận án Tiến sĩ Giáo dục học: Nghiên cứu giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho vận động viên Futsal Thái Sơn Nam

Chia sẻ: Cố Linh Thư | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:229

Thêm vào BST

Báo xấu

30
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án "Nghiên cứu giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho vận động viên Futsal Thái Sơn Nam" được nghiên cứu nhằm giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho vận động viên Futsal Thái Sơn Nam nhằm kiểm soát và điều chỉnh lượng vận động hợp lý tiến đến mục tiêu ưu việt hóa, khoa học hóa trong huấn luyện thể lực góp phần nâng cao hiệu quả thi đấu. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Giáo dục học: Nghiên cứu giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho vận động viên Futsal Thái Sơn Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ VĂN HOÁ, THỂ THAO VÀ DU LỊCH TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỂ DỤC THỂ THAO TP.HỒ CHÍ MINH ---------- NGUYỄN HỮU HOÀNG PHÚC NGHIÊN CỨU GIÁM SÁT HUẤN LUYỆN THỂ LỰC TRONG THỜI KỲ CHUẨN BỊ CHO VẬN ĐỘNG VIÊN FUTSAL THÁI SƠN NAM LUẬN ÁN TIẾN SĨ GIÁO DỤC HỌC TP.HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ VĂN HOÁ, THỂ THAO VÀ DU LỊCH TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỂ DỤC THỂ THAO TP.HỒ CHÍ MINH ---------- NGUYỄN HỮU HOÀNG PHÚC NGHIÊN CỨU GIÁM SÁT HUẤN LUYỆN THỂ LỰC TRONG THỜI KỲ CHUẨN BỊ CHO VẬN ĐỘNG VIÊN FUTSAL THÁI SƠN NAM Ngành: Giáo dục học Mã số: 9140101 LUẬN ÁN TIẾN SĨ GIÁO DỤC HỌC Cán bộ hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Lý Vĩnh Trƣờng 2. TS. Phạm Tuấn Hùng TP.HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận án Tiến sĩ “Nghiên cứu giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal Thái Sơn Nam” là công trình của cá nhân tôi. Các số liệu, kết quả trình bày trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Tất cả những nội dung được kế thừa, tham khảo từ nguồn tài liệu khác đều được tác giả trích dẫn đầy đủ và ghi nguồn cụ thể trong danh mục tài liệu tham khảo. Tác giả luận án Nguyễn Hữu Hoàng Phúc
MỤC LỤC Trang bìa Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục ký hiệu viết tắt trong luận án Danh mục các biểu bảng, biểu đồ, hình vẽ trong luận án. MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................................. 5 1.1 Khái niệm của giám sát huấn luyện ..................................................... 5 1.1.1 Khái niệm, nội hàm của giám sát ............................................. 5 1.1.2 Khái niệm giám sát huấn luyện thể thao ................................... 6 1.1.3 Những điểm cần lưu ý khi tiến hành giám sát HLTT: ................ 8 1.1.4 Xây dựng hệ thống nội dung và hệ thống thứ cấp của giám sát HLTT ........................................................................................... 10 1.1.5 Loại hình cơ bản của giám sát HLTT ..................................... 12 1.1.6 Đặc trưng cơ bản của giám sát HLTT .................................... 15 1.2 Giám sát LVĐ luyện tập và sự mệt mỏi ở các VĐV: ........................... 17 1.2.1 Tầm quan trọng của giám sát LVĐ: ....................................... 17 1.2.2 Các biến số giám sát LVĐ luyện tập và sự mệt mỏi ................ 19 1.2.3 Phương pháp giám sát LVĐ huấn luyện ................................. 22 1.3 Cơ sở khoa học huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal ........................... 26 1.3.1 Đặc điểm nhân trắc học của các VĐV Futsal ......................... 26 1.3.2 Đặc điểm sinh lý của VĐV Futsal .......................................... 27 1.3.3 Đặc điểm tâm lý của các VĐV Futsal..................................... 30 1.3.4 Huấn luyện Futsal: ............................................................... 31 1.4 Cơ sở chọn lựa nội dung và thời điểm giám sát huấn luyện thể lực .... 33 1.4.1 Đặc điểm hoạt động thể lực trong thi đấu Futsal hiện đại: ........ 33 1.4.2 Cơ sở khoa học xây dựng kế hoạch huấn luyện năm: ............. 35
1.4.3 Huấn luyện các tố chất thể lực cho VĐV Futsal:..................... 36 1.4.4 Hồi phục ............................................................................... 38 1.5 Các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước có liên quan .............. 39 1.5.1. Trong nước: ........................................................................ 39 1.5.2 Nước ngoài. ......................................................................... 41 CHƢƠNG 2 ĐỐI TƢỢNG, PHƢƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU ............ 49 2.1 Đối tượng nghiên cứu ....................................................................... 49 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu: ........................................................... 49 2.1.2 Phạm vi và khách thể nghiên cứu: ......................................... 49 2.2 Phương pháp nghiên cứu ................................................................... 49 2.2.1. Phương pháp tổng hợp và ph n t ch tài liệu: ........................................... 49 2.2.2. Phương pháp phỏng vấn: ........................................................................ 50 2.2.3. Phương pháp kiểm tra sư phạm .............................................................. 53 2.2.4 Phương pháp kiểm tra y học ..................................................................... 60 2.2.5. Phương pháp toán học thống kê: ............................................................. 62 2.3. Tổ chức nghiên cứu ......................................................................... 65 2.3.1 Kế hoạch nghiên cứu: ........................................................... 65 2.3.2. Địa điểm nghiên cứu ............................................................ 66 CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ........................................... 67 3.1. Đánh giá thực trạng công tác giám sát huấn luyện thể lực của các đội bóng đá Futsal Việt Nam. ....................................................................... 67 3.1.1 Quan điểm và thực tế công tác giám sát huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal tại Việt Nam. ............................................................. 67 3.1.2 Thống kê mô tả về đặc điểm của khách thể phỏng vấn: ........... 68 3.1.3 Khảo sát quan điểm về giám sát huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal tại Việt Nam: ...................................................................... 70 3.1.4 Khảo sát thực tiễn giám sát huấn luyện thể lực cho VĐV tại các đội Futsal Việt Nam. ..................................................................... 73
3.2. Lựa chọn một số tiêu ch đo lường giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal TSN. ................................................... 78 3.2.1. Cơ sở lựa chọn một số tiêu ch đo lường giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal TSN ............................. 78 3.2.2 Phân bố cụ thể thời điểm và nội dung các tiêu ch đo lường giám sát huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal TSN. .................................. 88 3.3 Đánh giá hiệu quả giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal TSN: ............................................................................ 93 3.3.1 Đánh giá chương trình huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal TSN. ................................................................... 93 3.3.2 Đánh giá điều kiện chức năng đáp ứng sinh lý với LVĐ của VĐV Futsal TSN ................................................................................... 96 3.3.3 Đánh giá ph n bố LVĐ huấn luyện trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal TSN .......................................................................... . 97 3.3.4 Đánh giá sự căng thẳng - hồi phục trong thời kỳ chuẩn bị của VĐV Futsal TSN . ....................................................................... 103 3.3.5 Đánh giá sự biến đổi về thành tích các tố chất thể lực và chỉ số VO2 max trong thời kỳ chuẩn bị của VĐV Futsal TSN . ................ 107 3.3.6 Đánh giá sự biến đổi về các chỉ số đo lường hình thái trong thời kỳ chuẩn bị của VĐV Futsal TSN . .............................................. 124 3.3.7 Đánh giá sự biến đổi về các chỉ số xét nghiệm máu trong thời kỳ chuẩn bị của VĐV Futsal TSN. .................................................... 128 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................. 143 K T LU N ................................................................................ 143 KI N NGH ................................................................................ 144 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN VIẾT TẮT THUẬT NGỮ TIẾNG VIỆT Asian Football Confederation AFC Liên đoàn bóng đá ch u Á AL Acid Lactic ATP Adenozin Triphosphat AU Đơn vị định danh tùy ý BASO Basophil: Đa nh n ái kiềm BC Bạch cẩu BMI Chỉ số khối cơ thể BT Bình thường CĐ Cường độ CK Creatine Kinase CLB C u lạc bộ CMJ Bật cao đối kháng CP Creatine Phosphat EF Ph n suất tống máu FAT Tỉ lệ mỡ HC Hồng cầu HCT Thể tích hồng cầu HGB Hàm lượng Hemoglobin HLTT Huấn luyện thể thao HLV Huấn luyện viên HR Tần số tim trong vận động Test kiểm tra chuyền bóng LSPT Loughborough LVĐ Lượng vận động LYM Lymphocyte: Bạch cầu Lympho Max Tối đa MCV Thể tích trung bình hồng cầu Test kiểm tra sút bóng trong MFST Futsal
Min Tối thiểu NCKH Nghiên cứu khoa học NCS Nghiên cứu Sinh PCT Thể tích trung bình khối tiểu cầu PLT Số lượng tiểu cầu RBC Số lượng hồng cầu REST-Q Bảng hỏi căng thẳng - hồi phục RPE Đánh giá mức độ gắng sức RSA Tốc độ lặp lại linh hoạt T/C Testosterone/Cortisol TDTT Thể dục thể thao TP.HCM Thành phố Hồ Ch Minh TRIMP Huấn luyện xung động TG Thế giới TS Tiến sĩ TSN Thái Sơn Nam TT Thể thao VĐQG Vô địch quốc gia VĐV Vận động viên KHKT Khoa học kỹ thuật KH TDTT Khoa học thể dục thể thao VN Việt Nam VO2max Lượng Oxy hấp thụ tối đa URTI Nhiễm trùng đường hô hấp SB Sức bền SJ Bật cao ở tư thế ngồi xổm SM Sức mạnh SLNA Sông Lam Nghệ An SMBP Sức mạnh bộc phát WBC Số lượng bạch cầu XPC Xuất phát cao
CÁC ĐƠN VỊ ĐO LƢỜNG TRONG LUẬN ÁN VIẾT TẮT THUẬT NGỮ TIẾNG VIỆT A.U Arbitrary unit Cm Cen-ti-mét Kg Ki-lô-gam Km/h Ki-lô-mét/giờ m Mét ml Mi-li-lít fl Femtolit Ml/kg/min Mi-li-lít/kilogam/phút g/dl Gam/đêxi lít G/L Giga/lít N/m Newton mét Nmol/l Na-no-mol/lít T/l Tera/lít u/l Đơn vị/ l t máu s Giây w watt
DANH MỤC CÁC BẢNG BẢNG NỘI DUNG TRANG Các chỉ số giám sát LVĐ huấn luyện và sự mệt Bảng 1.1 20 mỏi. Bảng 1.2 Các chỉ số giám sát LVĐ bên ngoài và bên trong 21 Quãng đường di chuyển trong một trận đấu của Bảng 1.3 34 VĐV Futsal Bảng 2.1 Thang đo RPE được sửa đổi bởi Foster (2001) 50 Quy định về tốc độ, thời gian và độ dốc của quy Bảng 2.2 59 trình Bruce Đặc điểm khách thể phỏng vấn thực trạng công tác Bảng 3.1 giám sát huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal tại 68 VN. Kết quả phỏng vấn về vai trò của giám sát huấn Bảng 3.2 70 luyện thể lực trong Futsal Kết quả phỏng vấn nội dung của giám sát huấn Bảng 3.3 71 luyện thể lực cho VĐV Futsal Kết quả phỏng vấn các yếu tố cần được giám sát Bảng 3.4 72 trong huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal Kết quả phỏng vấn về đối tượng và mục đ ch thực Bảng 3.5 Sau 72 hiện giám sát huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal Kết quả phỏng vấn nhận thức đối với công tác Bảng 3.6 73 giám sát huấn luyện thể lực Kết quả phỏng vấn phương tiện phục vụ giám sát Bảng 3.7 74 huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal tại Việt Nam Kết quả phỏng vấn việc ứng dụng giám sát huấn Bảng 3.8 75 luyện thể lực cho VĐV Futsal tại Việt Nam Kết quả phỏng vấn các tiêu ch giám sát, đánh giá Bảng 3.9 76 huấn luyện thể lực tại các đội
Kết quả phỏng vấn các nguyên nhân dẫn đến hạn Bảng 3.10 chế của giám sát huấn luyện thể lực cho VĐV 76 Futsal tại Việt Nam Tỷ lệ thành phần đối tượng phỏng vấn lựa chọn Bảng 3.11 một số tiêu ch đo lường giám sát huấn luyện thể 84 lực cho VĐV Futsal TSN Kết quả phỏng vấn lựa chọn các tiêu ch đo lường Bảng 3.12 Sau 85 giám sát huấn luyện thể lực Kết quả kiểm định Paired Samples T-test giữa hai Bảng 3.13 86 lần phỏng vấn Các Test tố chất thể lực và chức năng giám sát Bảng 3.14 huấn luyện thể lực đặc thù theo giai đoạn huấn 89 luyện Bảng 3.15 Bảng phân bố nội dung huấn luyện trong 08 tuần 94 Kết quả EF và nhịp xoang tim của VĐV CLB Bảng 3.16 96 Futsal TSN (n=20) Các chỉ số RPE của VĐV Futsal TSN trong thời Bảng 3.17 Sau 97 kỳ chuẩn bị. Sự khác biệt về các chỉ số RPE giữa các giai đoạn Bảng 3.18 102 của thời kỳ chuẩn bị. Sự khác biệt về các thang đo căng thẳng hồi phục Bảng 3.19 Sau 103 của các VĐV Futsal TSN trong thời kỳ chuẩn bị. Kết quả kiểm tra test sức mạnh chân của các VĐV Bảng 3.20 107 Futsal TSN ở giai đoạn chuẩn bị chung (n=20) Tỉ lệ H/Q của các VĐV Futsal TSN ở giai đoạn Bảng 3.21 108 chuẩn bị chung (n=20) Nhịp tăng trưởng thành tích các test tố chất thể lực Bảng 3.22 và chỉ số VO2 max của VĐV Futsal TSN ở giai 109 đoạn chuẩn bị chung (n=20) Bảng 3.23 Tham chiếu kết quả thành tích test Yoyo IR1 với 110
một số tài liệu được công bố Tham chiếu chỉ số VO2 max của VĐV Futsal TSN Bảng 3.24 111 với một số tài liệu được công bố Nhịp tăng trưởng thành tích các tố chất thể lực đặc Bảng 3.25 trưng của VĐV Futsal TSN ở giai đoạn chuẩn bị Sau 116 chuyên môn (n=20) Tham chiếu thành tích test Chạy 10, 20 XPC với Bảng 3.26 Sau 116 một số tài liệu được công bố. Kết quả kiểm tra các chỉ số hình thái ở thời kỳ Bảng 3.27 124 chuẩn bị của VĐV Futsal TSN (n=20) Tham chiếu một số kết quả nghiên cứu về các chỉ Bảng 3.28 126 số hình thái được công bố Kết quả kiểm tra công thức máu của VĐV Futsal Bảng 3.29 128 TSN ở đầu và cuối thời kỳ chuẩn bị (n=20) Kết quả kiểm tra chỉ số sinh hóa máu và hocmone Bảng 3.30 trong thời kỳ chuẩn bị của VĐV Futsal TSN Sau 136 (n=20)
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ BIỂU ĐỒ NỘI DUNG TRANG Tỷ lệ lựa chọn các nhân tố cần được giám sát Biểu đồ 3.1 Sau 72 trong huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal Tỷ lệ các nguyên nhân dẫn đến hạn chế của giám Biểu đồ 3.2 sát huấn luyện thể lực cho VĐV Futsal tại Việt 77 Nam Tỷ lệ thành phần đối tượng phỏng vấn lựa chọn Biểu đồ 3.3 85 tiêu ch đo lường giám sát huấn luyện thể lực Các thông số của phương pháp RPE trong thời kỳ Biểu đồ 3.4 Sau 97 chuẩn bị Sự khác biệt chỉ số các thang đo giữa 2 giai đoạn Biểu đồ 3.5 104 của thời kỳ chuẩn bị. Nhịp tăng trưởng thành tích các test tố chất thể lực Biểu đồ 3.6 và chỉ số VO2 max của VĐV Futsal TSN trong 110 giai đoạn chuẩn bị chung Nhịp tăng trưởng thành tích các test tố chất thể lực Biểu đồ 3.7 của các VĐV Futsal TSN ở giai đoạn chuẩn bị Sau 116 chuyên môn Sự biến đổi các chỉ số hình thái của các VĐV Biểu đồ 3.8 124 Futsal TSN sau thời kỳ chuẩn bị Sự biến đổi các chỉ số công thức máu của các Biểu đồ 3.9 130 VĐV Futsal TSN sau thời kỳ chuẩn bị. Sự biến đổi các chỉ số sinh hóa máu và hocmone Biểu đồ 3.10 Sau 136 trong thời kỳ chuẩn bị của các VĐV Futsal TSN
DANH MỤC CÁC HÌNH HÌNH NỘI DUNG TRANG Hình 1.1 Sơ đồ tác dụng của giám sát huấn luyện 7 Sơ đồ thể thống nhất đối với “theo dõi” và “kiểm Hình 1.2: 8 soát” của giám sát quá trình huấn luyện Sơ đồ vị trí của “ giám sát quá trình huấn luyện thể Hình 1.3 10 thao” trong quá trình huấn luyện Hệ thống nội dung và hệ thống thứ cấp của giám sát Hình 1.4: 11 quá trình HL Hình 1.5 Sơ đồ phân lọai giám sát quá trình huấn luyện 14 Hình 2.1 Hình minh hoạ thực hiện test bật cao tại chỗ. 53 Hình 2.2 Minh họa test sức mạnh chân isokenitic 54 Hình 2.3 Minh họa test Yo-Yo IR1 55 Hình 2.4 Minh họa test chạy 4x10m với bóng 55 Hình 2.5 Minh họa Massey Futsal Shooting Test 56 Hình 2.6 Minh họa Test chạy tốc độ 10m, 20m 57 Thiết bị đo tốc độ đoạn sử dụng kiểm tra sức nhanh Hình 2.7 57 và di chuyển Hình 2.8 Minh họa test chạy 7x30m RSA 58 Hình 2.9 Minh họa test ngồi với 59 Hình 2.10 Hình minh họa Bruce Protocol Treadmill test 59 Hình 2.11 Minh họa đo các nếp mỡ 60 Hình 2.12 Thiết bị đo nếp mỡ Skindex. 60 Hình 2.13 Mô tả các thiết bị xét nghiệm máu. 61 Hình 2.14 Mô tả thiết bị siêu âm Doppler tim. 62 Hình 2.15 Mô tả thiết bị đo điện tim Nihon Kohden ECG 62 Thời gian của thời kỳ và các thời điểm giám sát Hình 3.1 93 đánh giá
DANH MỤC PHỤ LỤC Phụ lục 1: Phiếu phỏng vấn chuyên gia Phụ lục 2: Phiếu phỏng vấn chuyên gia Phụ lục 3: Phiếu hỏi recovery stress questionnaire 52 sport Phụ lục 4: Kiểm định đặc t nh t m lý cho thang đo Phụ lục 5: Phiếu hỏi đánh giá mức độ gắng sức được cảm nhận Phụ lục 6: Kết quả xét nghiệm sinh hóa máu, hormone đầu thời kỳ chuẩn bị Phụ lục 7: Kết quả xét nghiệm sinh hóa máu, hormone cuối thời kỳ chuẩn bị Phụ lục 8: Kết quả siêu m tim Phụ lục 09: Kết quả xét nghiệm công thức máu đầu thời kỳ chuẩn bị Phụ lục 10: Kết quả xét nghiệm công thức máu cuối thời kỳ chuẩn bị Phụ lục 11: Kết quả kiểm tra hình thái đầu thời kỳ chuẩn bị Phụ lục 12: Kết quả kiểm tra hình thái cuối thời kỳ chuẩn bị Phụ lục 13: Kết quả kiểm tra các test tố chất thể lực đầu giai đoạn chuẩn bị chung Phụ lục 14: Kết quả kiểm tra test sức mạnh ch n (Isokinetic) đầu giai đoạn chuẩn bị chung Phụ lục 15: Kết quả kiểm tra các test tố chất thể lực cuối giai đoạn chuẩn bị chung Phụ lục 16: Kết quả kiểm tra test sức mạnh ch n (Isokinetic) cuối giai đoạn chuẩn bị chung Phụ lục 17: Kết quả kiểm tra các test tố chất thể lực đầu giai đoạn chuẩn bị chuyên môn Phụ lục 18: Kết quả kiểm tra các test tố chất thể lực cuối giai đoạn chuẩn bị chuyên môn Phụ lục 19: LVĐ trung bình hàng tuần trong thời kỳ chuẩn bị t nh theo phương pháp seasion- rpe Phụ lục 20: Thang đo căng thẳng hồi phục 8 tuần Phụ lục 21 : Đơn xin phép giám sát Phụ lục 22: Kế hoạch kiểm tra đánh giá VĐV Futsal tsn 204 Phụ lục 23: Danh sách phỏng vấn huấn luyện viên, chuyên gia
1 MỞ ĐẦU Bóng đá nói chung và Futsal nói riêng là môn thể thao được nhiều người yêu th ch. Đặc điểm của Futsal là mang t nh cống hiến và nghệ thuật rất cao, với sự lu n chuyển liên tục giữa tấn công và phòng ngự, với một hệ thống chiến thuật chặt chẽ và linh hoạt làm cho Futsal luôn lôi cuốn tất cả mọi người với sự hấp dẫn đặc biệt của nó. Tốc độ, kĩ xảo, tinh thần đồng đội và yếu tố kịch t nh cao là những nét đặc trưng của môn thể thao này. Hiện nay Futsal đã phát triển rộng khắp ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là Nam Mỹ và ch u Âu. Đối với Việt Nam thì môn Futsal đang dần thay đổi để khẳng định được vị thế và thương hiệu của mình với những thành công liên tục ở các cấp độ C u lạc bộ (CLB) và đội tuyển Quốc gia. Đặc biệt là đội tuyển Futsal nam quốc gia đã lọt vào tới vòng đấu loại trực tiếp tại đấu trường World Cup Futsal 2016, CLB Futsal Thái Sơn Nam (TSN) đã lọt vào trận chung kết cúp các CLB Ch u Á năm 2018... Do đó, để đưa Futsal Việt Nam tiệm cận đẳng cấp ch u lục và thế giới, chúng ta vẫn cần thêm rất nhiều sự hỗ trợ từ giới truyền thông, của cả xã hội và các nhà khoa học. Lợi thế về điều kiện tập luyện, s n bãi được đầu tư đạt tiêu chuẩn, hợp đồng được những huấn luyện viên (HLV), chuyên gia có kinh nghiệm huấn luyện của thế giới, Futsal Việt Nam tiến bộ là tất yếu. Khi đội tuyển đã hoàn thành được mục tiêu lọt vào tốp 04 ở giải ch u Á và có mặt ở s n chơi Futsal World Cup đó sẽ là động lực lớn để những người có t m huyết với Futsal Việt Nam mạnh dạn nghĩ đến những mục tiêu xa hơn nữa và giúp cho Futsal Việt Nam phát triển một cách bền vững. Như chúng ta đã biết, bản chất của thi đấu Futsal hiện đại ch nh là cuộc cạnh tranh nh n tài, cạnh tranh khoa học kỹ thuật. Một trận thi đấu Futsal hay thì nhất định phải có những vận động viên (VĐV) ưu tú. Những VĐV ưu tú thì cần phải trang bị cho bản th n thể lực thật tốt để đáp ứng nhịp độ trận đấu, mật độ thi đấu và thời gian mùa giải kéo dài. Điều đó phụ thuộc vào quá trình huấn luyện mang t nh khoa học. Chú trọng tăng cường huấn luyện thể lực đã trở thành nhận thức chung của nền Futsal hiện đại. Giám sát huấn luyện thể lực nghĩa là giám sát để kiểm soát toàn bộ quá trình huấn luyện thể lực từ lượng vận động (LVĐ), khả năng th ch nghi của VĐV đến những thay đổi về trạng thái thể lực của họ. Giám sát là công việc quản lý chuyên môn khoa
2 học giúp quản lý chặt chẽ các quá trình hoạt động và thông tin từ công tác này sẽ giúp nhà quản lý, HLV kiểm soát được chất lượng VĐV; giúp HLV định hướng tuyển chọn, huấn luyện; đánh giá kế hoạch, điều chỉnh huấn luyện để liên tục n ng cao thành t ch chuyên môn. Công tác giám sát khoa học huấn luyện trên thế giới rất phát triển, các CLB Futsal chuyên nghiệp đều có hệ thống đánh giá và tiêu ch cụ thể. V dụ, VĐV nào không vượt qua kỳ kiểm tra thể lực sẽ không được ra s n thi đấu; hoặc tình trạng chấn thương của VĐV đều có hồ sơ kiểm soát, VĐV chấn thương muốn tham gia thi đấu cần có sự đồng ý của bác sĩ điều trị, HLV không thể can thiệp được... Tuy nhiên, các nghiên cứu về giám sát khoa học huấn luyện gần như không được công bố trên các hội nghị khoa học hay tạp ch chuyên ngành. Đa số các nghiên cứu chỉ mang t nh chất hỗ trợ cho công tác giám sát khoa học huấn luyện ... Ở Việt Nam, đến nay mới chỉ có một báo cáo khoa học về giám định huấn luyện của tác giả Nguyễn Thành L m đăng trên kỷ yếu Hội nghị khoa học thể thao quốc tế tổ chức tại Hà Nội năm 2012, của Nguyễn Hồng Sơn về giám định hiệu quả công tác huấn luyện thể lực thời kỳ chuẩn bị của CLB Sông Lam Nghệ An (SLNA) năm 2017, tuy nhiên kết quả nghiên cứu chỉ giới hạn ở x y dựng thang điểm cho một số môn thể thao cá nh n và bóng đá 11 người. Về môn Futsal chưa có một nghiên cứu nào về giám sát huấn luyện thể lực được thực hiện. CLB Futsal TSN là một CLB Futsal chuyên nghiệp tại Việt Nam, được thành lập vào năm 2007, có trụ sở tại thành phố Hồ Ch Minh. Đúng một năm sau khi thành lập CLB TSN có ngôi vô địch quốc gia lần đầu tiên, rồi cho đến nay trong 10 năm giải VĐQG được tổ chức, TSN đã 6 lần bước lên bục cao nhất vào các năm (2008, 2009, 2012, 2013, 2014 và 2016), cộng thêm chiếc cúp quốc gia năm 2016, họ trở thành đội bóng giàu thành t ch nhất của Futsal Việt Nam, là một thế lực hùng mạnh nhất của Futsal nước nhà, CLB TSN luôn mang trong mình khát vọng chinh phục biển lớn với ước mơ đưa Futsal Việt Nam hội nhập một cách mạnh mẽ với đầu trường Quốc tế mà nổi bật là tấm huy chương đồng 2015, huy chương bạc giải Futsal các CLB Ch u Á 2018 và trở thành đội bóng Futsal đầu tiên của Việt Nam giành huy chương ở đấu trường Ch u lục. Trong thành phần từ đội tuyển Futsal trẻ quốc gia cho đến đội tuyển Futsal Việt Nam, lực lượng VĐV của CLB Futsal TSN luôn chiếm ưu thế về số lượng
3 và chất lượng ở đội tuyển. Tiêu biểu năm 2016 CLB Futsal TSN đã đóng góp 14/16 cầu thủ cho Đội tuyển Quốc gia làm nên lịch sử lần đầu tiên có mặt ở đấu trường World Cup. Mặc dù được đánh giá là một trong những đội Futsal hàng đầu Việt Nam. Bên cạnh bề dày thành t ch và là đội tiên phong phát triển theo mô hình Futsal chuyên nghiệp, nhưng công tác quản lý huấn luyện và giám sát khoa học của đội Futsal TSN vẫn còn nhiều hạn chế, toàn bộ công việc được giao cho ban huấn luyện, hoàn toàn không có ban chuyên môn kiểm tra, kiểm soát quá trình và thực tế cho thấy vấn đề áp dụng khoa học vào thực tế huấn luyện Futsal ở Việt Nam không có sự cải thiện lớn trong hơn 10 năm qua. Là một VĐV tham gia thi đấu môn Futsal khi còn ngồi trên ghế nhà trường, qua quá trình hơn 10 năm tham gia công tác trong lĩnh vực Futsal, trải qua các vị tr HLV trưởng, giám đốc kỹ thuật, đào tạo và huấn luyện cho Liên đoàn bóng đá Việt Nam, tham dự nhiều lớp bồi dưỡng HLV chuyên nghiệp, hội nghị khoa học trong và ngoài nước... đã trang bị được một số kiến thức về kỹ năng nghiên cứu, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng ph n t ch xử lý số liệu và tiếp cận với trang thiết bị kiểm tra hiện đại. Bản th n luôn t m huyết trong việc x y dựng và phát triển Futsal Việt Nam một cách hệ thống và hiệu quả. Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn trên, đã giúp tôi có được nhận thức về tầm quan trọng của giám sát huấn luyện trong môi trường Futsal chuyên nghiệp. Với mong muốn được nghiên cứu đóng góp cải thiện Futsal trình độ cao ở Việt Nam, góp phần n ng cao hiệu quả công tác huấn luyện, n ng cao trình độ thi đấu của VĐV Futsal Việt Nam nói chung và VĐV Futsal TSN nói riêng, nên tôi mạnh dạn chọn đề tài:“Nghiên cứu giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal Thái Sơn Nam” Mục đích nghiên cứu: Giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal TSN nhằm kiểm soát và điều chỉnh LVĐ hợp lý tiến đến mục tiêu ưu việt hóa, khoa học hóa trong huấn luyện thể lực góp phần n ng cao hiệu quả thi đấu. Mục tiêu nghiên cứu: Mục tiêu 1: Thực trạng công tác giám sát huấn luyện thể lực của các đội Futsal Việt Nam.
4 Mục tiêu 2: Lựa chọn một số tiêu ch đo lường giám sát quá trình huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal Thái Sơn Nam. Mục tiêu 3: Đánh giá kết quả giám sát huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal Thái Sơn Nam. Giả thuyết khoa học: Để hoàn thiện hơn công tác huấn luyện thể lực trong thời kỳ chuẩn bị cho VĐV Futsal chuyên nghiệp đáp ứng yêu cầu thi đấu, việc giám sát thông qua các công cụ đo lường sẽ hỗ trợ kiểm soát và điều chỉnh LVĐ tập luyện đạt hiệu quả.
5 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1 Khái niệm của giám sát huấn luyện 1.1.1 Khái niệm, nội hàm của giám sát Từ điển tiếng Việt: giám sát là “Sự theo dõi, quan sát mang tính chủ động của cơ quan, tổ chức hoặc cá nh n đối với hoạt động của các cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân đối với các đối tượng chịu sự giám sát và tác động bằng biện pháp tích cực để buộc và hướng các hoạt động đó đi đúng quỹ đạo, quy chế nhằm đạt được mục đ ch, hiệu quả đã xác định từ trước” [23] Theo từ điển Luật học: “giám sát” là sự theo dõi, quan sát hoạt động mang tính chủ động thường xuyên, liên tục và sẵn sàng tác động bằng các biện pháp tích cực để buộc và hướng các hoạt động của chủ thể đi đúng quỹ đạo nhằm đạt mục đ ch” [203] Từ “giám sát” xuất hiện từ bao giờ, hiện đã không thể đối chứng. Cuốn “Từ điển Trung - Anh hiện đại” [189] giải th ch nghĩa của “giám sát” ch nh là “ monitor and control”. Trong sách “Từ điển song ngữ Anh – Trung cao cấp”, “monitor” dưới dạng danh từ được giải th ch là “device used to observe, record, or test sth”, tạm dịch: “thiết bị nghe, thiết bị nhìn, thiết bị đo”, khi là động từ, nó được giải th ch là “make continuous observation of (sth); record or test sth”, tạm dịch: là hoạt động “duy trì quan sát (một sự vật nào đó), ghi chép hoặc kiểm tra (một sự vật nào đó)”. Control khi làm động từ được giải th ch là: “have power or authority over sb/sth (tạm dịch: kiểm soát, thao túng, quản lý, chi phối; regulate sth (tạm dịch: quản lý, điều chỉnh)”. Sách từ điển Tiếng Trung tái bản lần thứ 5 năm 2005 [190] Từ giải thích, những ví dụ thực tế trên đ y của tiếng Trung và tiếng Anh, có thể phán đoán, giám sát bao gồm hàm ý của 2 phương diện, tức là “theo dõi và kiểm soát (hoặc điều chỉnh). Căn cứ trên lý thuyết thông tin, “theo dõi” là quá trình thu thập thông tin của chủ thể đối với khách thể, “kiểm soát” là quá trình điều tiết hành vi của khách thể thông qua phản hồi thông tin. Hiển nhiên, “theo dõi” là tiền đề và cơ sở của “kiểm soát”, “kiểm soát” căn cứ vào kết quả của “theo dõi, quan sát”, căn cứ vào nhiệm vụ đã định để thực hiện điều chỉnh và kiểm soát.