Luận án tiến sĩ Khoa học giáo dục: Nghiên cứu phát triển thể thao trường học trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương

Chia sẻ: Phong Tỉ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:249

Thêm vào BST

Báo xấu

52
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận án nhằm lý luận và thực tiễn, đề xuất, ứng dụng một số giải pháp chủ yếu dựa vào việc phát huy vai trò của các tổ chức xã hội, theo hướng xã hội hóa TDTT nhằm góp phần nâng cao hiệu quả của công tác GDTC và thể thao trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục nói chung và giáo dục thể chất nói riêng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án tiến sĩ Khoa học giáo dục: Nghiên cứu phát triển thể thao trường học trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ VĂN HÓA,THỂ THAO VÀ DU LỊCH VIỆN KHOA HỌC THỂ DỤC THỂ THAO ––––––––––––––––––––––– NGUYỄN THỊ THU HIỀN NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN THỂ THAO TRƯỜNG HỌC TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI – 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ VĂN HÓA,THỂ THAO VÀ DU LỊCH VIỆN KHOA HỌC THỂ DỤC THỂ THAO ––––––––––––––––––––––– NGUYỄN THỊ THU HIỀN NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN THỂ THAO TRƯỜNG HỌC TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG Chuyên ngành: Giáo dục thể chất Mã số: 62140103 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Cán bộ hướng dẫn khoa học : 1. TS Vũ Đức Văn 2. TS. Hoàng Công Dân HÀ NỘI – 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả trong luận án là trung thực và chưa tác giả nào công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận án Nguyễn Thị Thu Hiền
MỤC LỤC Trang Trang bìa Trang phụ bìa Lời cam đoan Danh mục các bảng biểu, biểu đồ Danh mục các từ viết tắt PHẦN MỞ ĐẦU 1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 5 1.1. Một số khái niệm 5 1.1.1 Phương pháp, giải pháp, biện pháp 5 1.1.2 Người tập thể dục thể thao 6 1.1.3 Phát triển thể dục thể thao quần chúng và thể thao trường học 7 1.1.4 Thiết chế xã hội và thiết chế tổ chức quản lý thể dục thể thao 10 1.1.5 Loại hình và loại hình tập luyện thể dục thể thao 14 1.1.6 Xã hội hoá thể dục thể thao 16 1.2 Quan điểm, đường lối của Đảng về thể dục thể thao trường học 17 1.3 Vị trí và vai trò của giáo dục thể chất và thể thao trường 19 học trong đổi mới căn bản toàn diện giáo dục 1.3.1 Vị trí và vai trò của giáo dục thể chất trong đào tạo thế hệ trẻ 19 1.3.2 Nội hàm giáo dục thể chất và thể thao trường học 21 1.4 Đặc điểm sinh lý, tâm lí độ tuổi sinh viên 24 1.4.1 Đặc điểm sinh lý 24 1.4.2 Đặc điểm tâm lý 28 1.5 Khái quát thể dục thể thao quần chúng và thể thao trường 30 học tỉnh Hải Dương. 1.6 Các công trình nghiên cứu liên quan 33
CHƯƠNG 2 37 ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU 2.1 Đối tượng nghiên cứu 37 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu 37 2.1.2 Khách thể nghiên cứu 37 2.2 Phương pháp nghiên cứu 37 2.2.1 Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu 37 2.2.2 Phương pháp phỏng vấn, tọa đàm 38 2.2.3 Phương pháp quan sát xã hội học 39 2.2.4 Phương pháp kiểm tra y sinh 39 2.2.5 Phương pháp kiểm tra sư phạm 41 2.2.6 Phương pháp kiểm nghiệm xã hội học 45 2.2.7 Phương pháp toán học thống kê 46 2.3 Tổ chức nghiên cứu 47 2.3.1 Phạm vi nghiên cứu 47 2.3.2 Địa điểm nghiên cứu 47 2.3.3 Thời gian nghiên cứu 47 CHƯƠNG 3 49 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN 3.1 Thực trạng giáo dục thể chất và thể thao các trường đại 49 học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương 3.1.1 Thực trạng giáo dục thể chất nội khoá 49 3.1.2 Thực trạng thể dục thể thao ngoại khoá 49 3.1.3 Thực trạng các điều kiện đảm bảo 50 3.1.4 Thực trạng phát triển thể chất sinh viên các trường đại học, cao 53 đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương 3.1.5 Phân tích SWOT về thực trạng giáo dục thể chất và thể thao 56
trong các trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương 3.1.6 Bàn luận mục tiêu 1 58 3.2 Đề xuất giải pháp phát triển thể dục thể thao trong các 65 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội hoá 3.2.1 Cơ sở lý luận và nguyên tắc đề xuất các giải pháp phát triển thể 65 thao trường học chủ yếu thông quaphát huy vai trò của các tổ chức xã hội, theo hướng xã hội hóa TDTT 3.2.2 Cơ sở thực tiễn 70 3.2.3 Lộ trình lựa chọn các giải pháp phát triển thể dục thể thao trong 73 các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội hoá 3.2.4 Kiệm nghiệm ứng dụng các giải pháp phát triển TDTT trong 78 các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội hoá 3.2.5 Bàn luận mục tiêu 2 95 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 118 KẾT LUẬN 118 KIẾN NGHỊ 120 CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG,BIỂU ĐỒ SỬ DỤNG TRONG LUẬN ÁN Tên Số Nội dung Trang Thực trạng phân phối chương trình môn học Giáo Sau trang 3.1 dục thể chất (nội khoá)trong các trường đại học, 49 cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương Thực trạng ngoại khoá thể dục thể thao trong các Sau trang 3.2 trường đại học, cao đẳngtrên địa bàn tỉnh Hải 49 Dương Thực trạng đội ngũ giáo viên chuyên trách giáo dục Sau trang 3.3 thể chất và chế độ đảm bảotại các trường đại học, 50 cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương Thực trạng cơ cở vật chất kỹ thuật thể dục thể Sau trang 3.4 thaocủa các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn 50 tỉnh Hải Dương Khảo sát thực trạng tập luyện ngoại khoá TDTT của Sau trang 3.5 sinh viên cáctrường đại học, cao đẳng trên địa bàn 52 tỉnh Hải Dương (n = 1609) Khảo sát thực hình thức ngoại khoá TDTT của sinh Sau trang 3.6 viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh 52 Hải Dương (n = 1289) Thực trạng phát triển thể chất sinh viên các trường Sau trang 3.7 đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương 53 So sánh thực trạng phát triển thể chất sinh viên các Sau trang 3.8 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải 53 Dương với kết quả Điều tra thể chất nhân dân 2001 So sánh thực trạng phát triển thể chất sinh viên các Sau trang 3.9 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương 54 với chuẩn đánh giá thể lực theo QĐ53/BGDĐT
Kiểm định của chuyên gia phân tích SWOT về thực trạng thể dục thể thao trong các trường đại hoc, cao Sau trang 3.10 đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dường- Điểm mạnh 61 (n=34) Kiểm định của chuyên gia về phân tích SWOT thực trạng thể dục thể thao trong các trường đại hoc, cao Sau trang 3.11 đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương - Điểm yếu 61 (n=34) Kiểm định của chuyên gia về phân tích SWOT thực Sau trang 3.12 trạng thể dục thể thao trong các trường đại hoc, cao 61 đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương-Cơ hội (n=34) Kiểm định của chuyên gia phân tích SWOT về thực Sau trang 3.13 trạng thể dục thể thao các trường đại học, cao đẳng 61 trên địa bàn tỉnh Hải Dương - Thách thức (n=34) Khảo sát động cơ tập luyện thể dục thể thao của Sau trang 3.14 sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn 71 tỉnh Hải Dương (n =1609) Khảo sát nhu cầu tập luyện thể dục thể thao của sinh Sau trang 3.15 viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh 72 Hải Dương (n = 1609) Khảo sát ý kiến chuyên gia về tính cấp thiết, tính khả thi của các giải pháp phát triển TDTT Sau trang 3.16 trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh 72 Hải Dương theo hướng xã hội hoá (n=34) Ý kiến chuyên gia chuyên gia về tính cấp thiết và tính khả thi của giải pháp phát triển TDTT trong các Sau trang 3.17 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải 74 Dương theo hướng xã hội hoá (n=34)
Kết quả khảo sát tương quan giữa tính cấp thiết, tính khả thi của các giải pháp phát triển TDTTtrong các Sau trang 3.18 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải 75 Dương theo hướng xã hội hoá (n=34) Kiểm chứng tương quan thứ bậc giữa cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp phát triển TDTT trong Sau trang 3.19 các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải 75 Dương theo hướng xã hội hoá (n=34) Bảng đánh giá mức độ quan trọng của các giải pháp pháp phát triển TDTT trong các trường đại học, cao Sau trang 3.20 đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội 75 hoá (n=34) Kiểm định độ tin cậy của các giải pháp phát triển Sau trang 3.21 TDTT trong các trường đại học, cao đẳng trên địa 77 bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội hoá (n=34) Các tiêu chí cụ thể đánh giá giải pháp phát triển Sau trang 3.22 TDTTtrong các trường đại học, cao đẳng trên địa 86 bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội hoá (n=34) Khảo sát ý kiến chuyên gia về cơ cấu, quy trình thành lập các câu lạc bộ TDTT trong các trường đại Sau trang 3.23 học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương theo 88 hướng xã hội hoá (n=34) Khảo sát mức đóng lệ phí tập luyện trong các CLB Sau trang 3.24 TDTT sinh viên cáctrường đại học cao đẳng trên địa 88 bàn tỉnh Hải Dương Khảo sát thời gian tổ chức hoạt động CLB TDTT Sau trang 3.25 trong 1 ngày 88 3.26 Khảo sát thời gian tổ chức hoạt động CLB TDTT Sau trang
trong 1 tuần 88 Kết quả kiểm nghiệm ứng dụng các giải pháp phát Sau trang 3.27 triển TDTT ở trường cao đẳng Hải Dương theo 91 hướng xã hội hoá Kết quả kiểm nghiệm ứng dụng các giải pháp phát Sau trang 3.28 triển TDTT ở Đại học Sao Đỏ theo hướng xã hội 92 hoá So sánh sự phát triển thể chất của các hội viên câu Sau trang 3.29 lạc bộ TDTT sinh viên Cao đẳng Hải Dương – Nam 93 (n=70) So sánh sự phát triển thể chất của các hội viên Sau trang 3.30 câu lạc bộ TDTT sinh viên Cao đẳng Hải Dương – 93 Nữ (n=86) So sánh sự phát triển thể lực của các hội viên câu Sau trang 3.31 lạc bộ TDTT sinh viên Cao đẳng Hải Dương vơi 93 Chuẩn thể lực theo QĐ53/BGDĐT – Nam (n=70) So sánh sự phát triển thể lực của các hội viên câu Sau trang 3.32 lạc bộ TDTT sinh viên Cao đẳng Hải Dương vơi 93 Chuẩn thể lực theo QĐ53/BGDĐT - Nữ (n=86) So sánh sự phát triển thể chất của các hội viên Sau trang 3.33 câu lạc bộ TDTT sinh viên Đại học Sao đỏ - sau 94 thực nghiệm – Nam (n=79) So sánh sự phát triển thể chất của các hội viên Sau trang 3.34 câu lạc bộ TDTT sinh viên Đại học Sao đỏ - sau 94 thực nghiệm – Nữ (n=67) So sánh sự phát triển thể lực của các hội viên câu Sau trang 3.35 lạc bộ TDTT sinh viên Đại học Sao đỏ vơi 94 QĐ53/BGDĐT – Nam (n=79)
So sánh sự phát triển thể lực của các hội viên Sau trang 3.36 câu lạc bộ TDTT sinh viên Đại học Sao đỏ với 94 QĐ53/BGDĐT – Nữ (n=67) Kiểm chứng kết quả ứng dụng các giải pháp thông Sau trang 3.37 qua ý kiến sinh viên (n = 300) 95 Nhóm giải pháp 1: Huy động nguồn nhân lực nội tại Sau trang 3.1 và ngoài xã hội. 75 Nhóm giải pháp 2: Tổ chức các CLB TDTT do sinh Sau trang 3.2. viên tự chủ 75 Nhóm giải pháp 3: Huy động tài chính từ nhiều Sau trang 3.3 nguồn lực 75 So sánh sự phát triển thể chất của các hội viên câu Sau trang 3.4 lạc bộ TDTT sinh viên Cao đẳng Hải Dương 93 So sánh sự phát triển thể lực của các hội viên câu lạc Sau trang 3.5 bộ TDTT nam sinh viên Cao đẳng Hải Dương với QĐ 93 53/BGD-ĐT ở mức đánh giá loại tốt Biểu đồ So sánh sự phát triển thể lực của các hội viên câu Sau trang 3.6 lạc bộ TDTT nữ sinh viên Cao đẳng Hải Dương với 93 QĐ 53/BGD-ĐT ở mức đánh giá loại tốt So sánh sự phát triển thể chất của các hội viên câu Sau trang 3.7 lạc bộ TDTT sinh viên Đại học Sao đỏ 94 So sánh sự phát triển thể lực của hội viên câu lạc bộ Sau trang 3.8 TDTT nam sinh viên Đại học Sao đỏ với QĐ 94 53/BGD-ĐT ở mức đánh giá loại tốt So sánh sự phát triển thể lực của hội viên câu lạc bộ Sau trang 3.9 TDTT nữ sinh viên Đại học Sao đỏ với QĐ 94 53/BGD-ĐT ở mức đánh giá loại tốt
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT SỬ DỤNG TRONG LUẬN ÁN Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ CLB Câu lạc bộ CNH-HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa GD Giáo dục GDĐT Giáo dục Đào tạo GDTC Giáo dục thể chất GV Giáo viên HDV Hướng dẫn viên HĐTT Hoạt động tập thể HLV Huấn luyện viên HSSV Học sinh sinh viên SVHD Sinh viên Hải Dương NK Ngoại khóa TD Thể dục TDTT Thể dục thể thao XHH Xã hội hóa
1 PHẦN MỞ ĐẦU Cùng với Chiến lược phát triển TDTT đến năm 2020, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TW năm 2011 về tăng cường sự lãnh đạo của Ðảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về TDTT đến năm 2020, khẳng định: phát triển TDTT là một yêu cầu khách quan của xã hội, là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân; góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân; giáo dục ý chí, đạo đức, xây dựng lối sống và môi trường văn hóa lành mạnh; củng cố khối đại đoàn kết toàn dân; mở rộng quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế. Nghị quyết này cho thấy quan điểm của Ðảng ta luôn xác định việc đầu tư cho TDTT là đầu tư cho con người, cho sự phát triển của đất nước. Việc giữ gìn, tôn vinh những giá trị TDTT truyền thống của dân tộc, tiếp thu các thành tựu và tiến bộ của thể thao thế giới để từ đó phát triển nền TDTT nước ta mang tính dân tộc, khoa học, nhân dân và văn minh, là những quan điểm có ý nghĩa quan trọng trong quá trình hội nhập và phát triển [12], [66], [67]. Những quan điểm chỉ đạo phát triển TDTT nêu trên đã được thể hiện qua các chủ trương, chính sách và sự đầu tư mạnh mẽ. Ðảng và Nhà nước đã có những chính sách tăng tỷ lệ chi ngân sách và huy động các nguồn lực xã hội để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất TDTT; đổi mới phương thức quản lý, phát huy mạnh mẽ chủ trương phân cấp, phân quyền và xã hội hóa trong quản lý, điều hành, tổ chức các hoạt động TDTT. Nhờ đó, sự nghiệp TDTT nước ta đã có những bước phát triển mới. Phong trào TDTT quần chúng ngày càng được mở rộng với nhiều hình thức đa dạng, tích cực, góp phần cải thiện đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, tiêu biểu là phong trào "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại". Thực hiện chủ trương của Ðảng, Nhà nước trong phát triển thể thao, công tác xã hội hóa TDTT đang được đẩy mạnh thông qua việc xây dựng cơ sở vật chất, tài trợ huấn luyện và tổ chức các hoạt động TDTT... Nhiều địa phương đã duy trì và khuyến khích phát triển các cơ sở tư nhân, các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động
2 trong lĩnh vực TDTT, góp phần mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động TDTT từ các xã, phường, thị trấn đến làng, bản, thôn, ấp, đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân\ Sau 5 năm thực hiện Chiến lược phát triển thể thao Việt Nam đến năm 2020 và thực hiện Nghị quyết 08-NQ/TW của Bộ Chính trị, có thể nói, ngành TDTT đã có những đóng góp tích cực trong việc thực hiện những nhiệm vụ chính trị, xã hội, công tác đối ngoại của Ðảng, Nhà nước ta, từng bước nâng cao sức khỏe nhân dân; đào tạo và xây dựng được một đội ngũ lớn cán bộ, huấn luyện viên và vận động viên cho thể thao thành tích cao đã và đang nhận được nhiều kỳ vọng [12]. Trong đó GDTC và thể thao trường học là nội dung rất quan trọng của giáo dục toàn diện. GDTC gắn liền với đức dục, trí dục, mỹ dục, giáo dục lao động và kỹ thuật tổng hợp. GDTC có mục tiêu quan trọng nhất, xuyên suốt từ mầm non đến đại học, đó là sức khỏe và thể lực, góp phần giáo dục thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn diện [6],[7],[8].Công tác giáo dục thể chất trong nhà trường có những chuyển biến tích cực cả về hình thức lẫn nội dung, thu được những kết quả đáng khích lệ, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển giáo dục. Bên cạnh thành tích có những hạn chế và yếu kém kéo dài chậm được khắc phục, như: chưa thu hút được lực lượng sinh viên tham gia tập luyện và thi đấu. Đội ngũ giáo viên, huấn luyện viên và cán bộ làm công tác thể thao còn thiếu về số lượng và yếu về chuyên môn. Cơ sở vật chất nghèo nàn, công tác quản lý và phương pháp tổ chức các hoạt động thể thao chậm đổi mới, thành tích nhiều môn thể thao của học sinh, sinh viên còn thấp so với khu vực và thế giới; Nhận thức của một số cán bộ lãnh đạo các cấp về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác GDTC và thể thao trường học chưa đúng tầm làm ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả giáo dục thể chất và thể thao trường học [4],[59],[63]. Để từng bước khắc phục tình trạng trên, về mặt lý luận, đã có nhiều đề tài nghiên cứu xác định biện pháp phát triển thể thao trường học, như: Hoàng Minh Tần
3 (2001) với đề tài “Bước đầu tìm hiểu cơ sở xã hội hóa TDTT trong sinh viên ĐH Thái Nguyên”[75]; Nguyễn Xuân Sinh, Nguyễn Gắng (2000) qua đề tài “Nghiên cứu hiệu quả của hoạt động ngoại khoá theo loại hình CLB TDTT hoàn thiện đối với sự phát triển thể chất các trường ĐH TP.Huế” [56]; Trần Kim Cương (2009), “Nghiên cứu những giải pháp phát triển các loại hình câu lạc bộ Thể dục thể thao cơ sở trong điều kiện phát triển kinh tế xã hội ở tỉnh Ninh Bình” [24]; Nguyễn Gắng (2012), "Nghiên cứu xây dựng mô hình liên kết thể dục thể thao giữa Đại học Huế và các tổ chức thể dục, thể thao trên địa bàn thành phố Huế” [28]; Nguyễn Đức Thành (2013), với đề tài “Xây dựng nội dung và hình thức tổ chức hoạt động TDTT ngoại khóa của sinh viên ở một số trường đại học ở Thành phố Hồ Chí Minh” [61]…Tuy nhiên, có thể thấy việc nghiên cứu, tổng kết đánh giá kết quả thực hiện cũng như xác định đầy đủ các yếu tố tiềm năng để biến chủ trương của Đảng và Nhà nước vào thực tiễn chưa nhiều, chưa thực sự mang lại chất lượng và hiệu quả GDTC cho sinh viên trong hệ thống các trường đại học, cao đẳng của nước ta nói chung và ở tỉnh Hải Dương nói riêng. Từ cơ sở tiếp cận, tôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu phát triển thể thao trường học trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương”. Mục đích nghiên cứu Từ cơ sở lý luận và thực tiễn, đề xuất, ứng dụng một số giải pháp chủ yếu dựa vào việc phát huy vai trò của các tổ chức xã hội, theo hướng xã hội hóa TDTT nhằm góp phần nâng cao hiệu quả của công tác GDTC và thể thao trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục nói chung và giáo dục thể chất nói riêng. Mục tiêu nghiên cứu: Mục tiêu 1: Nghiên cứu thực trạng công tác giáo dục thể chất và thể thao của các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương.
4 Đánh giá thực trạng các nhân tố đảm bảo chất lượng, hiệu quả GDTC và thể thao trường học trong các trường đại học, cao đẳng tại tỉnh Hải Dương; Đánh giá thực trạng hoạt động thể thao ngoại khóa: Phương thức tổ chức, điều hành; mô hình hoạt động; thực trạng chất lượng, hiệu quả hoạt động của sinh viên; khả năng kết nối với các tổ chức chính trị xã hội, các doanh nghiệp trong tổ chức các hoạt động TDTT cho sinh viên… Mục tiêu 2:Lựa chọncác giải pháp phát triển thể dục thể thao trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội hoá. Nghiên cứu lựa chọn các giải pháp tổ chức quản lý hoạt động thể thao trường học, mối quan hệ phối hợp giữa nhà trường với các tổ chức xã hội nghề nghiệp trường học; Đánh giá hiệu quả một số giải pháp khả thi khi ứng dụng vào thực tiễn công tác GDTC và thể thao trường học trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội hoá. Giả thuyết khoa học Nếu đề xuất được các giải pháp có tính cáp thiết, tính khả thi,thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng công tác GDTC và thể thao trường học trong các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương theo hướng xã hội hoá.
5 CHƯƠNG I TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1. Một số khái niệm 1.1.1. Phương pháp, giải pháp, biện pháp Tổng hợp các tài liệu về quản lý học, nhiều học gỉa đề cập một số khái niệm liên quan, đó là phương pháp, giải pháp, biện pháp giải quyết những chính sách, đề án, kế hoạch để đạt mục tiêu đã đặt ra. Phương pháp quản lý là các thức, con đường giải quyết mục tiêu để đảm bảo việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền của một tổ chức nào đó trong quá trình quản lý một cách khoa học, khách quan phù hợp lý luận và thực tiễn Giải pháp là cách giải quyết một vấn đề khó khăn gặp phải trong quá trình làm việc, giải pháp là tổng thể các biện pháp hợp thành. Như vậy giải pháp có thể bao gồm rất nhiều biện pháp cụ thể. Trong các tài liệu quản lý xã hội, quản lý kinh tế, các học giả đề cập các nhóm giải pháp theo chức năng nhiệm vụ như: Giải pháp giáo dục; trong đó có những biện pháp tuyên truyền bằng tài liệu, sách báo một cách thường xuyên, tuyên dương khen thưởng; Giải pháp hành chính; trong đó có các biện pháp về bộ máy, nhân lực, tổ chức điều hành cụ thể; Giải pháp kinh tế; trong đó có các biện pháp vật chất, tiền tệ, khen thưởng; Giải pháp động viên tinh thần và vật chất; Giải pháp được định nghĩa trong quản lý xã hội học đã đề cập đến khái niệm giải pháp quản lý xã hội:giải pháp quản lý xã hội là phương tiện, hành vi thực hiện sự tác động bằng quản lý; phương thức biểu thị các mối quan hệ quản lý[16],[71],[93].Trên cơ sở khái niệm đã nêu có thể cụ thể hóa các giải pháp như sau: những phương tiện, hành vi, công cụ được tác động sử dụng thông qua quản lý theo một lộ trình quy định.
6 Các phương tiện, hành vi, công cụ này thể hiện ở hình thức là các chương trình và dự án được thực hiện trong một phạm vi lộ trình xác định để đạt được mục tiêu quản lý. Trong các tài liệu về quản lý còn đề cập mối quan hệ giữa phương pháp quản lý gồm các giải pháp, biện pháp sử dụng trong quản lý như: Giải pháp là cách thức thực hiện các phương pháp. Giải pháp là cụ thể hóa các phương pháp hay ứng dụng các phương pháp vào thực tiễn quản lý. Trong một phương pháp có nhiều giải pháp cụ thể. Mặt khác một giải pháp cụ thể có thể là thành phần của nhiều phương pháp khác nhau. Giữa phương pháp và giải pháp có sự tương đồng nhưng không phải đồng nghĩa với nhau. Một nhóm giải pháp cụ thể tổng hợp thành phương pháp quản lý. Từ các phương pháp quản lý hình thành các nhóm giải pháp (mỗi phương pháp có một nhóm giải pháp), trong mỗi giải pháp có các biện pháp cụ thể[40]. Biện pháp là cách thức, công cụ thực hiện giải pháp. Trong quá trình quản lý để thực hiện một phương pháp quản lý cần áp dụng một nhóm giải pháp, trong mỗi giải pháp có những biện pháp cụ thể cần triển khai. Trong một giải pháp lớn có cả hệ thống giải pháp thành phần. Hệ thống giải pháp thành phần tác động để hình thành và phát triển thành giải pháp lớn.Các giải pháp xây dựng và phát triển các câu lạc bộ TDTT công lập và ngoài công lập cũng là hệ thống các giải pháp quản lý[13],[65],[70]. Trong nhiều văn bản của Đảng và Nhà nước về công tác thể dục thể thao thường đề cập các giải pháp xây dựng và phát triển TDTT trong đó xã hội hóa là một chủ trương lớn nhưng cũng là một giải pháp lớn trong nhiệm vụ xây dựng đất nước trước đây và trong những năm đổi mới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước bước vào xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa[1]. 1.1.2. Người tập thể dục thể thao
7 Người tập TDTT là người thường xuyên sử dụng các bài tập các môn thể thao, các phương pháp hoạt động thể lực để rèn luyện thân thể nhằm mục đích như tăng cường sức khỏe phát triển thể lực, phục hồi chức năng, phòng chữa bệnh, vui chơi giải trí tinh thần [24],[34]. Ở nước ta, bắt đầu từ năm 1978 Chính phủ quyết định công nhận Ngành TDTT là ngành kế hoạch Nhà nước, thì khái niệm người tập TDTT được sử dụng trong hệ thống chỉ tiêu kế hoạch Nhà nước, đó là tỉ lệ phần trăm (%) người tập TDTT so với tổng số dân của cả nước ở từng thời kỳ (1 năm, 5 năm…). Theo quy định của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, tiêu chí người tập TDTT thường xuyên là tập luyện ít nhất mỗi tuần 2 - 3 buổi, mỗi buổi 30 phút và liên tục 6 tháng trở lên [13]. Người tập TDTT thường xuyên được áp dụng cho những học sinh, sinh viên trong các trường học khi thực hiện đầy đủ nội dung chương trình giáo dục thể chất quy định của Nhà nước cho từng cấp học, áp dụng cho lực lượng vũ trang thực hiện đầy đủ các chương trình rèn luyện thể lực theo quy định của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an về đối tượng, lứa tuổi và nội dung [8],[25],[44]. 1.1.3. Phát triển thể dục thể thao quần chúng và thể thao trường học Luật thể dục, thể thao quy định tại điều 11 trách nhiệm của chính quyền, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị- xã hội, tổ chức xã hội- nghề nghiệp về thể thao, cơ quan nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp phải làm những việc gì để phát triển thể dục, thể thao quần chúng. Như thế khi kiểm tra, đánh giá phát triển thể dục, thể thao quần chúng trước hết chúng ta phải đặt ra tiêu chí cho từng nhiệm vụ của mỗi chủ thể và kiểm tra theo tiêu chí đó xem mức độ đạt được đến đâu [58]. Ví dụ, Luật định: "Uỷ ban nhân dân các cấp có trách nhiệm xây dựng các công trình thể thao công cộng, đảm bảo nhân lực về chuyên môn, nghiệp vụ thể dục, thể thao; xây dựng mạng lưới cộng tác viên thể dục, thể thao cơ sở đáp ứng yêu cầu hoạt động thể dục, thể thao của cộng đồng dân cư." Vậy thì, hàng năm chúng ta phải kiểm tra, đánh giá xem bao nhiêu Uỷ ban nhân dân cấp xã, cấp huyện, cấp tỉnh xây