Luận án Tiến sĩ Quản lý công: Phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:170

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của Luận án này nhằm xác định các phương hướng và giải pháp nhằm đẩy mạnh phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC tại CHDCND Lào. Để hiểu rõ hơn mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của Luận án này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Quản lý công: Phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA OUTHONE CHAOPHALYPHANH PHÂN CẤP QUẢN LÝ TRONGĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC Ở CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ CÔNG
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO BỘ NỘI VỤ TẠO HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA OUTHONE CHAOPHALYPHANH PHÂN CẤP QUẢN LÝ TRONGĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC Ở CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 9 34 04 03 LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ CÔNG Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Võ Kim Sơn 2. TS. Nguyễn Duy Hạnh ii
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận án này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định. Nghiên cứu sinh OUTHONE CHAOPHALYPHANH iii
LỜI CẢM ƠN Sau thời gian học tập và nghiên cứu tại Học viện Hành chính quốc gia (Việt Nam), tôi đã hoàn thành luận án “Phân cấp trong quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào”. Để hoàn thành Luận án này, tôi đã nhận được sự hướng dẫn của PGS.TS. Võ Kim Sơn và TS. Nguyễn Duy Hạnh; sự giảng dạy của các thày cô giáo của Học viện Hành chính quốc gia; sự giúp đỡ của cán bộ, đồng nghiệp Học viện Chính trị và Hành chính quốc gia Lào. Tôi bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất tới 02 nhà khoa học hướng dẫn; cảm ơn lãnh đạo Học viện Hành chính quốc gia, Ban Quản lý đào tạo Sau đại học, các thầy cô giáo tại Học viện Hành chính quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi, tận tình giúp đỡ, góp ý về chuyên môn trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Tôi gửi lời cảm ơn tới cán bộ, giảng viên Học viện Chính trị và Hành chính quốc gia Lào đã giúp đỡ và hỗ trợ trong quá trình tác giả để thu thập số liệu thực tiễn. Cảm ơn gia đình, bạn bè và các đồng nghiệp đã chia sẻ, hỗ trợ về tài liệu, động viên về tinh thần trong suốt quá trình tác giả nghiên cứu. Chân thành cảm ơn! Tác giả luận án
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 1.CBCC : Cán bộ, công chức 2. CHDCND : Cộng hoà dân chủ nhân dân 3. ĐTBD : Đào tạo, bồi dưỡng 4. ĐTBD CBCC : Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức 5. HĐND : Hội đồng nhân dân 6. NDCM : Nhân dân cách mạng 7. NS : Ngân sách 8. NSNN : Ngân sách nhà nước 9. QLNN : Quản lý nhà nước 10. UBND : Ủy ban nhân dân
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 Chương 1.TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ..... 7 1.1. Các công trình nghiên cứu có liên quan ................................................... 7 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức .... 7 1.1.2. Các công trình nghiên cứu về phân cấp quản lý nhà nước................... 10 1.1.3. Các công trình nghiên cứu về phân cấp trong đào tạo, bồi dưỡng ........... 1.2. Đánh giá các công trình nghiên cứu có liên quan ................................... 19 1.2.1. Nhận xét ............................................................................................. 19 1.2.2. Định hướng nghiên cứu của luận án ................................................... 20 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ............................................................................... 22 Chương 2. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHÂN CẤP QUẢN LÝ ĐÀO TẠO,BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC .............................................................. 23 2.1. Một số vấn đề chung về phân cấp quản lý ............................................. 23 2.1.1. Khái niệm phân cấp quản lý ............................................................... 23 2.1.2. Các hình thức phân cấp quản lý .......................................................... 27 2.2. Phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ............... 39 2.2.1. Một số khái niệm liên quan................................................................. 39 2.2.2. Sự cần thiết phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ............................................................................................................. 43 2.2.3. Nguyên tắc phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ............................................................................................................. 45 2.2.4. Chủ thể tham gia quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ............ 47 2.3. Nội dung và các yếu tố ảnh hưởng đến phân cấp quản lýtrong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức .............................................................................. 49 2.3.1. Nội dung cơ bản về phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ..................................................................................................... 49
2.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ......................................................................................... 55 2.4. Thực tiễn phân cấp quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức của Việt Nam và kinh nghiệm cho Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào................... 57 2.4.1. Thực tiễn phân cấp quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức của Việt Nam ...................................................................................................... 57 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ............................................................................... 73 Chương 3. THỰC TRẠNG PHÂN CẤP QUẢN LÝ TRONG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC Ở CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO.................................................................................................... 74 3.1. Khái quát về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ................................................................................................ 74 3.1.1. Cơ sở chính trị, pháp lý về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ...... 74 3.1.3. Các chủ thể tham gia quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức .......... 77 3.2. Tình hình phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào................................................................... 81 3.2.1. Về các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức ................. 81 3.2.2. Về hệ thống cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức .................... 84 3.2.3. Về đội ngũ giảng viên đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức .............. 96 3.2.4. Về ngân sách cho đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức ................... 100 3.2.5. Phân cấp quản lý về văn bằng, chứng chỉ ......................................... 109 3.2.6. Phân cấp về kiểm tra, thanh tra đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ........................................................................................................... 109 3.3. Đánh giá phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào................................................................. 110 3.3.1. Ưu điểm............................................................................................ 110 3.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ................................................................... 115 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ............................................................................. 123 2
Chương 4. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH PHÂN CẤP QUẢN LÝ TRONG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC Ở CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO ............................................. 124 4.1. Phương hướng đẩy mạnh phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ............................................................................................. 124 4.1.1. Phương hướng phân cấp quản lý của Đảng Nhân dân cách mạng Lào và của Nhà nước cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ........................................... 124 4.1.2. Định hướng phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ........................................................................................................... 127 4.2. Một số giải pháp đẩy mạnh phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ....................................................................................... 129 4.2.1. Phân công lại thẩm quyền quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ................................................................................................... 129 4.2.2. Nâng cao nhận thức về phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ............................................................................................. 133 4.2.3. Hoàn thiện thể chế về phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ............................................................................................. 136 4.2.4. Mở rộng quyền tự chủ cho các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ........................................................................................................... 139 4.2.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ........................... 144 4.2.6. Hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm tra đảm bảo việc phân cấp quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức......................................................... 147 TIỂU KẾT CHƯƠNG 4 ............................................................................. 150 KẾT LUẬN................................................................................................ 151 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................... 153 3
DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ Sơ đồ 3.1. Tổ chức bộ máy của Học viện Chính trị và Hành chínhQuốc gia Lào ............................................................................................. 91 Bảng 3.1. Tổng hợp số lượng giảng viên của Học viện Chính trị và Hành chính Quốc gia Lào .................................................................... 98 Bảng 3.2. Tổng hợp giảng viên của 18 Trường chính trị và hành chính tỉnh ............................................................................................. 99 Bảng 3.3. Chi NSNN cho ĐTBD CBCC giai đoạn 2012 - 2016 ................. 104 Bảng 3.4. Chi NSNN cho ĐTBD CBCC xét theo tính chất kinh tế (tỷ kip)...................................................................................... 105 Bảng 3.5. Chi NSNN cho ĐTBD CBCC theo phân cấp ngân sách(giai đoạn 2012-2016) ............................................................................... 106 Bảng 3.6. Ngân sách chi cho cơ sở ĐTBD CBCC (triệu kip/biên chế/năm) ................................................................................... 107
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, vai trò của Nhà nước nói chung và chính quyền địa phương các cấp trong quản lý, điều hành kinh tế - xã hội cần phải được thay đổi cho phù hợp với điều kiện mới, Trung ương cần tập trung vào việc thực hiện nhiệm vụ quản lý vĩ mô, tăng cường phân cấp nhiều hơn, rõ hơn cho chính quyền địa phương các cấp nhằm phát huy tính năng động, sáng tạo, đảm bảo quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các cấp chính quyền địa phương trong việc giải quyết các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, phù hợp với yêu cầu phát triển nền kinh tế nhiều thành phần và đa dạng hoá các quan hệ xã hội với đặc điểm tính chất của mỗi địa phương, mỗi vùng lãnh thổ. Cùng với sự chuyển đổi từ cơ chế quản lý hành chính tập trung bao cấp sang cơ chế thị trường có định hướng xã hội chủ nghĩa thì tất yếu cơ chế quản lý nhà nước phải phân cấp. Phân cấp quản lý nhà nước diễn ra vì rất nhiều vì lý do khác nhau song chủ yếu là nhằm cải thiện hiệu quả của việc cung cấp dịch vụ công; nâng cao chất lượng quản lý nhà nước bằng cách trao quyền nhiều hơn cho các cấp chính quyền địa phương. Lợi ích tiềm năng của phân cấp quản lý nhà nước (QLNN) là rất lớn và chủ yếu xuất phát từ mối quan hệ gần gũi, trực tiếp giữa chính quyền địa phương với công dân. Phân cấp QLNN được diễn ra trên nhiều lĩnh vực khi người ta cho rằng bản chất của phân cấp là chuyển giao bớt thẩm quyền cho cấp dưới và đồng thời với nó là chuyển giao về nguồn lực tài chính và nhân sự để đảm bảo thực hiện thẩm quyền. Như vậy phân cấp về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức (ĐTBD CBCC) sẽ là một nội dung đặc biệt quan trọng và cũng rất phức tạp trong phân cấp quản lý hành chính nhà nước. Đào tạo, bồi dưỡng (ĐTBD) cán bộ, công chức (CBCC) cho các tổ chức đảng và nhà nước là một yếu tố cực kỳ quan trọng trong quản lý chiến 1
lược và quản lý nguồn nhân lực. Ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân(CHDCND) Lào, công tác ĐTBD CBCC để đáp ứng yêu cầu công việc thực hiện mục tiêu cải cách hành chính là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị theo sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân cách mạng Lào. Ở CHDCND Lào, do cơ chế quan liêu, bao cấp, bao vây, cô lập khá lâu đã làm cho hoạt động ĐTBD CBCC trở nên trì trệ, hiệu quả không cao, đầu ra chưa đáp ứng yêu cầu của cải cách hành chính. Vấn đề đổi mới ĐTBD CBCC nói chung và công tác quản lý ĐTBD CBCCnói riêng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc phát triển nền hành chính năng động, hiệu lực, hiệu quả. Để nâng cao hiệu quả quản lý ĐTBD CBCC thì việc phân cấp quản lý đối với ĐTBD CBCC là một trong những yếu tố quan trọng. Phân cấp, phân quyền giữa chính quyền Trung ương và địa phương, giữa các cơ quan quản lý hành chính nhà nước cùng cấp, giữa cơ quan của Đảng và cơ quan của Nhà nước được xem là một trong những nội dung quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính ở CHDCND Lào. Thực tiễn ở nước CHDCND Lào, việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, đổi mới công tác quản lý ĐTBD trong đó đẩy mạnh sự phân cấp quản lý trong công tác ĐTBD CBCC là một trong những nhiệm vụ được đề ra trong Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII (khóa IX) năm 2006. Trong những năm qua, hệ thống các văn bản pháp luật liên quan đến quản lý CBCC đã có nhiều đổi mới, một số nội dung quản lý trong ĐTBD CBCC đã được đẩy mạnh cho Học viện Chính trị và Hành chính Quốc gia Lào, Trường Chính trị và Hành chính các tỉnh. Tuy nhiên, so với yêu cầu của cải cách hành chính, quản lý trong ĐTBD CBCC còn tồn tại nhiều hạn chế, đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết đặc biệt là việc phân địch rõ hơn trách nhiệm giữa Đảng với Nhà nước. Phân cấp quản lý nói chung và phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC nói riêng không phải là vấn đề mới trong khoa học quản lý. Tuy nhiên, phân 2
cấp quản lý trong ĐTBD CBCC cũng chưa có nhiều công trình đề cập, đặc biệt ở CHDCND Lào, vấn đề này hiện chưa có sự nghiên cứu một cách bài bản, chưa tạo nên cơ sở lý thuyết cho hoạt động quản lý này. Vì vậy, việc nghiên cứu, hệ thống hóa các quan điểm về phân cấp quản lý trongĐTBD CBCC ở CHDCND Lào, đánh giá thực trạng nhằm đề xuất một số giải pháp đẩy mạnh phân cấp quản lý ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào trong thời gian tới là rất cần thiết. Do đó, tác giả lựa chọn đề tài “Phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào” làm nội dung nghiên cứu cho luận án của mình. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu - Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở những lý luận và thực tiễn có liên quan, luận án xác định các phương hướng và giải pháp nhằm đẩy mạnh phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC tại CHDCND Lào. - Nhiệm vụ nghiên cứu + Tổng quan các công trình đã nghiên cứu có liên quan đề tài để tìm hiểu những kết quả đã đạt được của các công trình này, những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu làm rõ. + Hệ thống hóa lý thuyết về phân cấp QLNN. Dựa trên nền tảng đó, xây dựng khung lý thuyết về phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC. + Nghiên cứu kinh nghiệm phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC của một số quốc gia trên thế giới để rút ra các giá trị tham khảo có thể vận dụng trong điều kiện cụ thể của CHDCND Lào. + Phân tích và đánh giá thực trạng phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào giai đoạn 2010đếnnay để thấy rõ những ưu điểm, những hạn chếvà chỉ ra được nguyên nhân của những hạn chếđó. + Đề xuất các phương hướng và một số giải pháp nhằm đẩy mạnh phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào. 3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của luận án là phân cấp quản lý của nhà nước về ĐTBD CBCC. - Phạm vi không gian:Để đánh giá tình hình phân cấp một cách tập trung, luận án chỉ đi sâu phân tích thực trạng phân cấp quản lý trong công tác ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào - Phạm vi thời gian: Luận án tập trung nghiên cứutừ năm 2010 đến nay, tầm nhìn đến năm 2030. 4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu - Phương pháp luận Đề tài được tiến hành nghiên cứu trên cơ sởchủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác-Lênin. - Phương pháp nghiên cứu + Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Tác giả thực hiện phương pháp này bằng cách tiếp cận và khai thác vấn đề phân cấp quản lý đ ĐTBD CBCC qua các thời kỳ lịch sử khác nhau bằng việc xem xét bối cảnh lịch sử, tình hình thông qua các nguồn sử liệu để rút ra nhận xét về các thời kỳ. + Phương pháp phân tích và tổng hợp: Do nhiều nguồn thông tin thu thập được dưới nhiều dạng khác nhau nên tác giả sẽ dựa vào cả hai phương pháp phân tích: định tính và định lượng để nghiên cứu vấn đề phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC. Trên cơ sở các nội dung thu thập được, tác giả sẽtổng hợp để đưa ra những ý kiến, nhận xét đánh giá về các chủ đề có liên quan. + Phương pháp thống kê: Vì việc quản lý trong ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào có nhiều nội dung và nhiều chủ thể tham gia. Để tránh bị trùng hoặc bỏ sót nội dung, tác giả sử dụng phương pháp thống kê để tìm hiểu các chủ thể tham gia quản lý trong ĐTBD CBCC và các nội dung của ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào. 4
5. Giả thuyết khoa học và câu hỏi nghiên cứu - Giả thuyết khoa học: Việc phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào chưa được đẩy mạnh, tập trung vào một số cơ quan ở trung ương. Điều này làm cho hoạt động ĐTBD CBCC thiếu tính chủ động, thiếu sự phù hợp với từng địa phương cụ thể.Nếu phân cấp quản lý đối với hoạt động ĐTBD CBCC được đẩy mạnh thì sẽ góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong ĐTBD CBCC của CHDCND Lào. - Câu hỏi nghiên cứu: Phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC là gì? Gồm những nội dung nào? Thực trạng phân cấp quản lý hoạt động ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào hiện nay như thế nào? Để đẩy mạnh phân cấp quản lý hoạt động ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào thời gian tới thì cần thực hiện những phương hướng và giải pháp nào? 6. Những đóng góp mới của đề tài Kết quả nghiên cứu của luận án có những đóng góp mới sau: Một là, xây dựng khung lý thuyết về phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC trên nền lý thuyết chung về quản lý ĐTBD và phân cấp quản lý hành chính. Đây chính là đóng góp mới quan trọng của Luận án. Trong phần lý thuyết đã làm rõ cơ sở xác định thẩm quyền của phân cấp cho cấp dưới là thực tiễn phân cấp cũng như năng lực và mong muốn của cấp dưới trong tiếp nhận thẩm quyền. Hai là, đánh giá đúng thực trạng phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào hiện nay, bao gồm những kết quả, hạn chế và nguyên nhân. Ba là, kiến nghị xây dựng mô hình phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào và coi đó như một giải pháp cụ thể. Trong mô hình đã làm rõ vai trò của hai nhóm chủ thể là: Học viện Chính trị và Hành chính quốc gia Lào, Trường chính trị và hành chính các tỉnh. Trong đó tác giả đề 5
xuất xu hướng “phân cấp trọn gói” nhằm tăng cường tính chủ động và tự quyết trong quản lý ĐTBD CBCC bằng việc trao nhiều quyền hơn cho Học viện Chính trị và Hành chính quốc gia Lào và trường chính trị và hành chính cấp tỉnh trực tiếp ĐTBD CBCC. 7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn - Ý nghĩa khoa học: Đề tài góp phần làm rõ cơ sở lý luận về phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC. Đồng thời, đúc rút được kinh nghiệm phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC ở một số quốc gia (Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản) để xem xét, vận dụng trong điều kiện thực tiễn của CHDCND Lào. - Ý nghĩa thực tiễn: Đề tài đã đánh giá một cách toàn diện, hệ thống và khách quan về thực trạng phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào hiện nay. Đồng thời, đề xuất được một số quan điểm và giải pháp nhằm đẩy mạnh phân cấp quản lý trong ĐTBD CBCC ở CHDCND Lào. Kết quả nghiên cứu của luận án có giá trị tham khảo cho các cơ quan QLNN và là tài liệu tham khảo cho các học viên nghiên cứu về các nội dung liên quan. 8. Cấu trúc của luận án Kết cấu luận án gồm: mở đầu,kết luận và 4 chương. Ngoài ra còn có phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo. Chương 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan Chương 2. Cơ sở khoa học về phân cấp quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức Chương 3. Thực trạng phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở CHDCND Lào Chương 4. Phương hướng và giải pháp đẩy mạnh phân cấp quản lý trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở CHDCND Lào 6
Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN 1.1. Các công trình nghiên cứu có liên quan 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức Công tác ĐTBD nói chung và ĐTBD CBCC cho bộ máy nhà nước nói riêng là vấn đề được nhiều tác giả trên thế giới quan tâm nghiên cứu ở nhiều giác độ, nhiều môn khoa học khác nhau. Với các nước phát triển, hệ thống công vụ và đội ngũ công chức đã được hình thành từ rất lâu đời và có tính ổn định cao. Trong bối cảnh quốc tế luôn thay đổi, các nhà khoa học tập trung nghiên cứu tính xã hội, sự uyển chuyển của hệ thống công vụ để đảm bảo “công dân là khách hàng”. - Luận án tiến sĩ của tác giả Lại Đức Vượng (2009), với tên đề tài là “Quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng công chức hành chính trong giai đoạn hiện nay”[32] đã nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận, đã hoàn thiện khái niệm công chức hành chính và các khái niệm liên quan đến nội dung, phương pháp QLNN. Đi sâu phân tích một cách hệ thống về sự hình thành và phát triển công tác ĐTBD công chức hành chính và đánh giá thực trạng công tác QLNN về ĐTBD công chức hành chính. Trình bày các nguyên tắc, đề xuất phương hướng và đưa ra các giải pháp đồng bộ, mạnh mẽ nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả QLNN về ĐTBD công chức hành chính đáp ứng yêu cầu quản lý mới và hội nhập kinh tế quốc tế. Luận án tập trung vào công tác QLNN về ĐTBD công chức hành chính. Luận án sẽ cung cấp cơ sở để tìm hiểu hoạt động phân cấp QLNN về ĐTBD công chức hành chính.Tuy nhiên, tác giả chưa chỉ ra được các nội dung trong QLNN về ĐTBD công chức hành chính. - Vũ Thanh Xuân (2013), chủ nhiệm đề tài “Cơ sở khoa học của việc đào tạo, bồi dưỡng theo vị trí việc làm đối với công chức ngành nội vụ” [33] 7
đã khẳng định phương hướng ĐTBD theo vị trí việc làm cho công chức ngành nội vụ phải phù hợp với yêu cầu cải cách hành chính, với nhu cầu phát triển nguồn nhân lực, kết hợp hài hòa với các hình thức đào tạo, bồi dưỡng khác. Tuy nhiên, tác giả chưa làm rõ được sự khác nhau trong ĐTBD giữa các vị trí việc làm trong ngành nội vụ. Ở nước CHDCND Lào, vấn đề ĐTBD CBCC đáp ứng nhiệm vụ trong giai đoạn mới đã được đề cập trong nhiều văn kiện của các kỳ Đại hội Đảng Nhân dân Cách mạng Lào từ khoá IV đến khoá X. Bên cạnh đó là các công trình nghiên cứu dưới hình thức các luận án, luận văn, bài viết trên các tạp chí liên quan đến vấn đề cán bộ, xây dựng và đào tạo đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu xây dựng hệ thống chính trị ở CHDCND Lào thời kỳ đổi mới. - “Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo chủ chốt thuộc diện Trung ương quản lý ở CHDCND Lào trong thời kỳ đổi mới"của Khăm Phăn Phôm Mạ Thắt (2005), Luận án tiến sĩ Khoa học chính trị chuyên ngành Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh [35]. Tác giả phân tích những cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác ĐTBD đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt, đặc biệt là đối với đối tượng thuộc diện quản lý của Trung ương, trong thời kỳ đổi mới, nhất là thích ứng với bối cảnh trong nước và thế giới hiện nay. Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng của công tác ĐTBD đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt thuộc diện Trung ương quản lý, tác giả nêu lên những vấn đề cấp bách phải giải quyết và đề xuất những phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm giải quyết những tồn tại, đẩy mạnh quá trình ĐTBD cán bộ lãnh đạo chủ chốt với chất lượng hiệu quả ngày càng cao. Đây có thể xem là nhữngluận cứ khoa học cho công tác ĐTBD đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý nói chung và đối với người lãnh đạo chủ chốt thuộc diện quản lý của Trung ương nói riêng. Tác giả đã góp phần bổ sung và phát triển một cơ sở lý luận về công tác đào tạo cán bộ lãnh đạo chủ chốt thuộc diện Trung ương quản lý ở CHDCND Lào trong thời kỳ đổi mới. 8
- Khăm Phăn Vông Pha Chăn (2013), “Đào tạo đội ngũ cán bộ lãnh đạo của hệ thống chính trị ở Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào hiện nay”, Luận án tiến sĩ Chính trị học, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh [36]. Theo tác giả, cán bộ lãnh đạo có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước Lào, việc đào tạo đội ngũ cán bộ lãnh đạo của hệ thống chính trị là một nhiệm vụ quan trọng của Đảng và Nhà nước CHDCND Lào hiện nay. Ở CHDCND Lào, việc đào tạo cán bộ lãnh đạo trong hệ thống chính trị tuy đã được Đảng và Nhà nước Lào quan tâm, nhưng công tác đào tạo cán bộ lãnh đạo của hệ thống chính trị còn nhiều hạn chế, chưa có bước đột phá và nâng cao hiệu quả đáp ứng các đòi hỏi đặt ra từ thực tiễn yêu cầu chất lượng cán bộ lãnh đạo thời kỳ mới. Để nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ cán bộ lãnh đạo của hệ thống chính trị đáp ứng với yêu cầu của sự nghiệp đổi mới ở Lào hiện nay, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau: Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với công tác đào tạo; gắn đào tạo với quy hoạch và sử dụng cán bộ; đổi mới nội dung, chương trình, phương thức ĐTBD; nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trong các cơ sở đào tạo; tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật cho các cơ sở đào tạo; xây dựng chế độ, chính sách đãi ngộ đối với người dạy và học, đồng thời đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong đào tạo đội ngũ cán bộ lãnh đạo. Đối tượng nghiên cứu của luận án là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, nhưng cách tiếp cận và nghiên cứu của tác giả là cách ĐTBD dành cho công chức. - Dalyvan Khútavang: “Yêu cầu trong việc đào tạo cán bộ, công chức chủ chốt trong cơ quan hành chính nhà nước trong thời kỳ mới”, số 6/2010, Tạp chí Alunmai (tạp chí Lý thuyết và thực tiễn của Đảng Nhân dân cách mạng Lào) [34]. Trong bài viết này, tác giả đặt ra một số yêu cầu trong công tác ĐTBD CBCC chủ chốt trong cơ quan hành chính nhà nước, như yêu cầu về trình độ, về phẩm chất đạo đức, về kỹ năng nghề nghiệp… Để nâng cao chất lượng ĐTBD số cán bộ, công chức chủ chốt trong cơ quan hành chính 9
nhà nước, tác giả yêu cầu cần có sự phân cấp đào tạo, nghĩa là đối tượng cấp nào thì được đào tạo nội dung gì, đào tạo ở đâu… - Thoongchan Phetbounmy: “Quan tâm đặc biệt đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng thế hệ cán bộ, công chức trong tương lai”, số tháng 5/2011, tạp chí Alunmai [37]. Tác giả bài viết cho rằng cần phải chuẩn bị điều kiện, nguồn lực tốt cho việc phát triển nền hành chính, trong đó cần chú trọng đến đội ngũ CBCC. Muốn vậy, ngay từ bây giờ cần phải quan tâm đặc biệt đến công tác ĐTBD CBCC trong tương lai. Nghĩa là việc ĐTBD CBCC không phải là giải pháp tình thế, phục vụ cho hiện tại trước mắt, mà phải là chiến lược chuẩn bị cho tương lai. Như vậy, đề cập đến công tác ĐTBD đội ngũ CBCC có rất nhiều công trình, mỗi công trình có những cách tiếp cận khác nhau nhưng đều bàn về công tác ĐTBD đội ngũ công chức; nội dung, hình thức, phương pháp bồi dưỡng CBCC nhà nướcphù hợp với yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phù hợp với yêu cầu cải cách hành chính, nhiệm vụ trọng tâm xây dựng nền hành chính quốc gia. Các công trình này đã chỉ ra những hạn chế của nhà nước trong công tác ĐTBC CBCC, đề xuất những giải pháp để nhà nước nâng cao chất lượng ĐTBC CBCC. Các nghiên cứu về ĐTBD CBCC sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện, đa chiều về công tác ĐTBD CBCC. Từ đó giúp tác giả có thể tìm kiếm những nội dung phù hợp với hướng nghiên cứu của đề tài luận án. 1.1.2. Các công trình nghiên cứu về phân cấp quản lý nhà nước Cho đến nay, nhiều quốc gia trên thế giới đã thực hiện phân cấp QLNN. Tuy nhiên, tùy vào điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội của từng nước mà việc phân cấp này được xét theo giác độ chính trị hay kinh tế. Với các quốc gia đa sắc tộc việc thực hiện phân cấp QLNN nhằm phục vụ cho mục đích chính trị còn ở những quốc gia có nền chính trị thuần nhất và ổn định thì việc phân cấp QLNN nhằm phục vụ cho mục đích kinh tế. 10
Thực tế, sự sụp đổ của nhiều quốc gia thực hiện chính sách tập trung hoá quyền lực cao độ đã là những minh chứng cụ thể khẳng định việc phân cấp để dẫn đến tham nhũng ở mức độ lớn và khó kiểm soát nền kinh tế vĩ mô hơn. Còn ở những quốc gia có truyền thống phân cấp QLNN lâu đời thì tham nhũng ít xảy ra hơn vì 3 lý do: Các cấp chính quyền phải giải trình nhiều hơn, các cấp chính quyền cũng gần dân hơn và bởi vậy họ sẽ sử dụng kinh phí của đất nước đúng mục đích hơn. Đã có nhiều công trình được các nhà khoa học dày công nghiên cứu về vấn đề phân cấp QLNN. - Ở Việt Nam, để đẩy mạnh cải cách hành chính, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 08/2004/NQ-CP ngày 30/6/2004 “về tiếp tục đẩy mạnh phân cấp quản lý nhà nước giữa Chính phủ và chịnh quyền tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương” [60], tập trung vào phân cấp nhiệm vụ, thẩm quyền, trách nhiệm giữa Chính phủ và chính quyền cấp tỉnh trên các lĩnh vực chủ yếu nhất có liên quan đến tất cả các lĩnh vực khác là quản lý quy hoạch, kế hoạch, đầu tư; ngân sách nhà nước; đất đai, tài nguyên, doanh nghiệp nhà nước; hoạt động sự nghiệp, dịch vụ công; tổ chức bô máy, cán bộ, công chức. - Đề tài “Thực hiện tốt sự phân cấp giữa chính quyền Trung ương với chính quyền địa phương" do Viện Quản lý kinh tế Trung ương thực hiện. Đề tài đã xem xét phân tích xu thế phân cấp trong cải cách hành chính nhà nước hiện nay, trong đó lý giải các nguyên nhân khiến phân cấp trở thành xu thế tất yếu của thời đại ngày nay, đặc biệt trong bối cảnh cải cách hành chính nhà nước. Nhóm tác giả cũng phân tích các ưu điểm và nhược điểm của phân cấp cùng các điều kiện tiến hành phân cấp thành công trên thực tế. Đề tài phân tích thực trạng phân cấp QLNN thông qua việc xem xét những chủ trương về phân cấp quản lý từ trung ương xuống địa phương; đánh giá tình hình phân cấp giữa Chính phủ và chính quyền cấp tỉnh trên một số lĩnh vực như: quy hoạch, kế hoạch; đầu tư xây dụng kết cấu hạ tầng cơ sở; ngân sách; quản lý 11