Luận văn: Giải pháp phát triển hoạt động Thanh toán quốc tế tại hệ thống Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

Chia sẻ: Bidao13 Bidao13 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:93

Thêm vào BST

Báo xấu

237
lượt xem 59
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'luận văn: giải pháp phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại hệ thống ngân hàng đầu tư và phát triển việt nam', luận văn - báo cáo, thạc sĩ - tiến sĩ - cao học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Giải pháp phát triển hoạt động Thanh toán quốc tế tại hệ thống Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

-1- B GIÁO D C VÀ ÀO T O TRƯ NG I H C KINH T TP.H CHÍ MINH ******************** PH TH THU PH M TH THU HƯƠNG ÑEÀ TAØI ÑEÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T I H TH NG NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM LU N VĂN TH C SĨ KINH T TP. HCM – 2009 TP.
-2- B GIÁO D C VÀ ÀO T O TRƯ NG I H C KINH T TP.H CHÍ MINH ******************** PH TH THU PH M TH THU HƯƠNG ÑEÀ TAØI ÑEÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T I H TH NG NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM Chuyên ngành: Kinh t tài chính- Ngân hàng Mã s : 60.31.12 LU N VĂN TH C SĨ KINH T NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C: PGS.TS.BÙI KIM Y N TP. TP. HCM – 2009
-3- L I CAM OAN “ Gi i Tôi tên : Ph m Th Thu Hương, là tác gi lu n văn th c s có t a pháp phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam. Tôi xin cam oan r ng lu n văn này là công trình nghiên c u c a riêng tôi - d a trên ki n th c ư c h c, sưu t m, t ng h p t th c t và tài li u tham kh o.Không sao chép công trình nghiên c u c a ngư i khác. Tôi xin ch u trách nhi m hoàn toàn v pháp lu t i v i lu n văn c a mình.
-4- CÁC T VI T T T Ư C S D NG TRONG LU N VĂN TTQT Thanh toán qu c t BIDV Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam NHTM Ngân hàng thương m i NHNN Ngân hàng Nhà nư c WTO T ch c thương m i th gi i XNK Xu t nh p kh u XK Xu t kh u NK Nh p kh u L/C Thư tín d ng( Letter of credit) BCT B ch ng t DV D ch v BQ Bình quân H Ho t ng TTR Phương th c chuy n ti n CAD Cash against documents CNH-H H Công nghi p hóa- hi n i hóa DTBB D t r b t bu c
-5- DANH M C CÁC B NG, BI U, HÌNH VÀ SƠ Trang Hình 1.1(a,b)-Quy trình thanh toán tín d ng ch ng t .......................... 16,17 Hình 2.1- M ng lư i ho t ng c a BIDV t năm 2004-2008.................... 31 Hình 2.2- Mô hình t ch c toàn h th ng BIDV......................................... 32 B ng 2.1- So sánh tình hình tài chính 2007-2008 ....................................... 33 Hình 2.3- T ng tài s n BIDV qua các năm................................................. 34 Hình 2.4- Tăng trư ng thu d ch v ròng ..................................................... 35 ng kinh doanh d ch v 2007-2008 ......... 36 B ng 2.2- So sánh k t qu ho t Hình 2.5- Tăng trư ng tín d ng qua các năm ............................................. 36 Hình 2.6-Cơ c u tín d ng theo ngành ngh ................................................. 37 Hình 2.7- Cơ c u danh m c u tư ............................................................. 37 Hình 2.8- V n ch s h u qua các năm...................................................... 39 Hình 2.9- L i nhu n trư c thu qua các năm ............................................. 41 Hình 2.10- Các m t hàng xu t kh u v i giá tr l n ..................................... 44 Hình 2.11- Cơ c u hàng hóa nh p kh u ...................................................... 46 Hình 2.12-Doanh s thanh toán qu c t qua các năm ................................ 48 tăng doanh s thanh toán qu c t qua các năm ............... 48 B ng 2.3-T c Hình 2.13- Doanh s chuy n ti n qu c t i và n .................................... 49 n 2007-2008 ................... 49 B ng 2.4- Doanh s chuy n ti n qu c t i và Hình 2.14- T tr ng doanh s thanh toán XNK năm 2007-2008................. 50 B ng 2.5- Thu phí d ch v thanh toán qu c t năm 2007-2008 ................... 51 Hình 2.15- cơ c u thu phí d ch v thanh toán qu c t năm 2008................. 52 B ng 3.1- B ng phân công trách nhi m c a t ng b ph n trong mô hình qu n lý r i ro ...................................................................................................... 74
-6- M CL C L IM U ............................................................................................. 1 1.Lý do ch n tài............................................................................... 1 2.M c tiêu nghiên c u ......................................................................... 2 3. i tư ng và ph m vi nghiên c u .................................................... 3 4.Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a tài......................................... 3 5. Phương pháp nghiên c u ................................................................ 3 6.Nh ng i m n i b t c a lu n văn .................................................... 3 7.N i dung nghiên c u ......................................................................... 4 CHƯƠNG I: LÝ LU N CƠ B N V CÁC PHƯƠNG TH C THANH TOÁN QU C T (TTQT) T I CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I ............................................................................................................. 5 1.1 T ng quan v thanh toán qu c t ........................................................ 5 1.1.1. Khái ni m thanh toán qu c t ................................................... 5 1.1.2 Vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t i v i ngân hàng thương m i.................................................................................................. 6 1.2.Các phương th c thanh toán qu c t .................................................. 6 1.2.1. Phương th c chuy n ti n- remittance....................................... 6 1.2.1.1.Khái ni m .................................................................................. 7 1.2.1.2.Quy trình ti n hành nghi p v .................................................... 7 1.2.2.Phương th c ghi s - open account ............................................. 9 1.2.3.Phương th c nh thu- payment collection ................................ 9 1.2.3.1.Nh thu trơn-clean collection..................................................... 9 1.2.3.2.Nh thu kèm ch ng t - documentary collection....................... 11 1.2.4.Phương th c tín d ng ch ng t -documentary credit ............. 13 1.2.4.1.Khái ni m ................................................................................ 13 1.2.4.2.Quy trình ti n hành nghi p v ................................................. 13
-7- 1.2.4.3.Quy n l i và nghĩa v ch y u c a các bên tham gia...................... 17 1.2.4.4.Ưu như c i m c a phương th c tín d ng ch ng t ....................... 20 1.2.5.Phương th c thanh toán CAD( Cash Against Documents)........... 24 1.2.5.1.Khái ni m ....................................................................................... 24 1.2..5.2.Quy trình ti n hành nghi p v ........................................................ 24 1.3.H th ng văn b n pháp lý i u ch nh ho t ng thanh toán qu c t 26 1.3.1.Lu t và công ư c qu c t ................................................................ 26 1.3.2.Các ngu n lu t qu c gia .................................................................. 27 1.3.3.Thông l và t p quán qu c t .......................................................... 27 K T LU N CHƯƠNG 1 ......................................................................... 28 CHƯƠNG II: TH C TR NG HO T NG THANH TOÁN QU C T T I NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM .............. 29 2.1.Gi i thi u v Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam(BIDV) .... 29 2.1.1.L ch s hình thành và phát tri n.............................................. 29 2.1.1.1.Th i kỳ 1957-1980 .................................................................. 29 2.1.1.2.Th i kỳ 1981-1989 .................................................................. 29 2.1.1.3.Th i kỳ 1990-1994 .................................................................. 29 2.1.1.4 Th i kỳ t 01/01/1995 ............................................................. 30 2.1.1.5 Th i kỳ 1996- nay.................................................................... 30 2.1.2.Tình hình ho t ng kinh doanh c a BIDV n năm 2008 .... 33 2.2.Tình hình xu t nh p kh u c a Vi t Nam.......................................... 43 2.2.1. ánh giá chung ......................................................................... 43 2.2.2.Xu t kh u .................................................................................. 43 2.2.3.Nh p kh u ................................................................................. 45 2.3.Th c tr ng ho t ng thanh toán qu c t t i BIDV......................... 47 2.3.1.Tình hình ho t ng thanh toán qu c t t i BIDV n năm 2008 ............................................................................................................ 47
-8- 2.3.3. Nh ng r i ro ư c g p ph i trong ho t ng thanh toán qu c t t i các chi nhánh trong h th ng BIDV............................................... 52 2.3.2.1.Trong phương th c tín d ng nh p kh u ................................... 52 2.3.2.2.Trong phương th c tín d ng xu t kh u .................................... 56 2.3.2.3.Trong phương th c nh thu ..................................................... 58 2.3.2.4.Trong phương th c chuy n ti n ............................................... 60 2.4.M t s h n ch trong ho t ng thanh toán qu c t c a BIDV và nguyên nhân t n t i .................................................................................. 61 2.4.1.M t s h n ch trong ho t ng thanh toán qu c t ............... 61 2.4.2.Nguyên nhân t n t i c a các h n ch trong ho t ng thanh toán qu c t ............................................................................................... 63 2.4.2.1.Nguyên nhân ch quan............................................................. 63 2.4.2.2.Nguyên nhân khách quan ......................................................... 64 K T LU N CHƯƠNG 2 ......................................................................... 66 CHƯƠNG 3: GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T C A H TH NG BIDV ....................................................... 67 3.1. nh hư ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a BIDV..... 67 3.1.1.Chi n lư c phát tri n ho t ng kinh doanh c a h th ng BIDV ............................................................................................................ 67 3.1.2. nh hư ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a BIDV ............................................................................................................ 68 3.2.Nh ng gi i pháp nh m phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i BIDV ......................................................................................................... 69 3.2.1 Nâng c p, áp d ng công ngh thông tin tiên ti n nh m áp ng k p th i yêu c u c a th i i.................................................................... 69 3.2.2.Xây d ng chi n lư c marketing và tăng cư ng chính sách khách hàng................................................................................................ 69
-9- 3.2.3.T p trung ào t o ngu n nhân l c ph c v ho t ng TTQT71 3.2.4. Xây d ng mô hình qu n lý r i ro trong thanh toán qu c t .. 72 3.2.5.Gi i pháp cơ c u l i mô hình t ch c và tăng cư ng qu n tr i u hành .................................................................................................. 74 3.2.6.M r ng quan h qu c t .......................................................... 76 3.2.7.Ngu n ngo i t .......................................................................... 77 3.2.8.M r ng và phát tri n các s n ph m d ch v thanh toán qu c t ............................................................................................................ 78 3.2.9.Hoàn thi n và m r ng ho t ng c a hai trung tâm tài tr thương m i................................................................................................ 78 3.2.10.Tăng cư ng công tác ki m tra, ki m soát và x lý tranh ch p ............................................................................................................ 79 K T LU N CHƯƠNG 3 ......................................................................... 80 K T LU N ............................................................................................... 81
- 10 - L IM U 1. Lý do ch n tài Công cu c i m i n n kinh t Vi t Nam theo hư ng m c a, ch ng h i nh p qu c t ã mang l i nh ng thành t u quan tr ng, t o ra th và l c m i cho nư c ta ti p t c h i nh p sâu s c hơn vào n n kinh t khu v c và th gi i. Báo cáo v phương hư ng, nhi m v phát tri n kinh t - xã h i 5 năm 2006 – 2010 nêu rõ “ y m nh hơn n a ho t ng kinh t i ngo i, h i nh p kinh t qu c t sâu hơn và y hơn v i các th ch kinh t toàn c u, khu v c và song phương”, “C ng c và phát tri n quan h h p tác song phương tin c y v i các i tác chi n lư c; khai thác có hi u qu các cơ h i và gi m t i a nh ng thách th c, r i ro khi nư c ta là thành viên T ch c Thương m i Th gi i (WTO)”. Trư c yêu c u ó, ngành Tài chính ngân hàng cũng vào cu c, mà bi u hi n u tiên là s gia tăng không ng ng v m ng lư i ho t ng. Nh t là k t sau 01-04-2007, ngân hàng nư c ngoài có th thành l p ngân hàng con v i 100% v n u tư nư c ngoài theo cam k t gia nh p WTO c a Vi t Nam. i u ó có nghĩa là th ph n trên th trư ng Vi t Nam ã phân chia xong, mu n gi tc tăng trư ng 22-25% (trung bình ngành), các ngân hàng ph i liên k t c nh tranh v i nhau phát tri n, ng th i m b o an toàn trong ho t ng kinh doanh c a mình. Ngày nay các ngân hàng hi n i ho t ng a năng nh m tăng thu nh p không nh ng t các nghi p v ngân hàng truy n th ng, mà ngày càng m r ng các nghi p v ngo i b ng như kinh doanh ngo i h i, thanh toán qu c t , b o lãnh… Các ho t ng ngo i b ng mang l i thu nh p cho ngân hàng dư i d ng phí ngày m t tăng không nh ng v m t s lư ng mà c t tr ng. Trong s các nghi p v ngo i b ng, thì thanh toán qu c t i v i các NHTM
- 11 - Vi t Nam là nghi p v quan tr ng nh t, có t c tăng trư ng m nh, mang l i cho ngân hàng kho n thu phí áng k . Thông qua nghi p v thanh toán qu c t ch p n i phát tri n các nghi p v khác như mua bán ngo i t , b o lãnh, tài tr xu t nh p kh u(XNK), m r ng quan h tài kho n, tín d ng…Do ó, nghi p v thanh toán qu c t có th ư c xem là nghi p v ngo i b ng c trưng cho các NHTM Vi t Nam ngày nay. Vì v y, vi c nghiên c u m t cách có h th ng các n i dung và t ó ưa ra các gi i pháp nâng cao hi u qu và phát tri n ho t ng thanh toán qu c t là m t nhu c u khách quan và h p v i quy lu t i v i t t c các NHTM nói chung và Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam nói riêng trong ti n trình phát tri n i lên và h i nh p qu c t . tài v i tiêu “Gi i pháp phát tri n ho t ng Thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam ” hy v ng s gi i quy t các yêu c u c a v n t ra. 2. M c tiêu nghiên c u tài t p trung nghiên c u m t s v n cơ b n sau: - Trình bày t ng quan v vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t trong ho t ng kinh t hi n nay, gi i thi u v các phương th c thanh toán qu c t và các văn b n pháp lý i u ch nh ho t ng thanh toán xu t nh p kh u qu c t . - Phân tích, ánh giá th c tr ng ho t ng thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam, t ó úc k t ra nh ng thành qu t ư c cũng như nh ng t n t i, h n ch và nguyên nhân c a nh ng t n t i này. - xu t nh ng gi i pháp, ki n ngh kh c ph c nh ng t n t i và h n ch t ó phát tri n ho t ng thanh toán t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam
- 12 - 3. i tư ng và ph m vi nghiên c u - i tư ng nghiên c u: tài t p trung nghiên c u ho t ng thanh toán qu c t trong toàn h th ng BIDV - Ph m vi nghiên c u: T p trung nghiên c u ho t ng thanh toán qu c t c a Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam giai o n 2005-2008. 4. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a tài: Lu n văn d a trên vi c phân tích ho t ng thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam t ó úc k t ra nh ng thành qu t ư c cũng như nh ng t n t i, h n ch và nguyên nhân c a nh ng t n t i này. K th a nh ng k t qu nghiên c u trư c ây cùng v i nh ng kinh nghi m trong quá trình th c hi n nghi p v thanh toán qu c t c a b n thân và ng nghi p, tác gi hy v ng nh ng xu t, ki n ngh c a mình là nh ng gi i pháp hi u qu ư c Ban lãnh o Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam quan tâm và ng d ng trong vi c phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i ngân hàng. 5. Phương pháp nghiên c u Lu n văn s d ng k t h p các phương pháp : th ng kê, t ng h p, phân tích tình hình th c t ưa ra ư c nh ng h n ch và nguyên nhân t n t i n h ng h n c h ó. 6. Nh ng i m n i b t c a lu n văn - H th ng hóa y lý lu n, th c ti n và phân tích, ánh giá các r i ro liên quan n nh ng phương th c thanh toán qu c t trong b i c nh n n kinh t h i nh p. - ưa ra m t s gi i pháp nh m phát tri n ho t ng thanh toán qu c t phù h p v i ư ng l i phát tri n kinh t i ngo i c a ng và Nhà nư c ta.
- 13 - - Ngoài ra, nh vi c tìm hi u nh ng h n ch và nguyên nhân t n t i nh ng h n ch trong các phương th c thanh toán qu c t mà ta s phát tri n thêm nghi p v tài tr xu t nh p kh u, cũng ư c xem là m t trong nh ng nghi p v ti m năng c n chú tr ng và m r ng phát tri n trong i u ki n n n kinh t h i nh p hi n nay. 7. N i dung nghiên c u - Tên lu n văn: “Gi i pháp phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam” - B c c lu n văn: Ngoài ph n m u và k t lu n, lu n văn ư c trình bày gói g n trong 3 chương sau: CHƯƠNG 1: LÝ LU N CƠ B N V CÁC PHƯƠNG TH C THANH TOÁN QU C T T I CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I CHƯƠNG 2: TH C TR NG HO T NG THANH TOÁN QU C T T I H TH NG NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM CHƯƠNG 3: GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T IH TH NG NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM
- 14 - CHƯƠNG 1: LÝ LU N CƠ B N V CÁC PHƯƠNG TH C THANH TOÁN QU C T (TTQT) T I CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I 1.1.T ng quan v thanh toán qu c t : 1.1.1.Khái ni m thanh toán qu c t Quan h qu c t gi a các nư c bao g m nhi u lĩnh v c như kinh t , chính tr , ngo i giao, văn hóa, khoa h c k thu t…Trong ó quan h kinh t (mà ch y u là ngo i thương) chi m v trí ch o, là cơ s cho các quan h qu c t khác t n t i và phát tri n. Quá trình ti n hành các ho t ng qu c t dn n nh ng nhu c u chi tr , thanh toán gi a các ch th các nư c khác nhau, t ó hình thành và phát tri n ho t ng thanh toán qu c t , trong ó, ngân hàng là c u n i trung gian gi a các bên. T phân tích trên ta i n k t lu n: Thanh toán qu c t là vi c th c hi n các nghĩa v chi tr và quy n hư ng l i v ti n t phát sinh trên cơ s ng kinh t và phi kinh t gi a các t ch c, cá nhân nư c này v i các ho t t ch c, cá nhân nư c khác, hay gi a m t qu c gia v i t ch c qu c t , thông qua quan h gi a các ngân hàng c a các nư c liên quan. T khái ni m trên cho th y, thanh toán qu c t ph c v cho hai lĩnh v c ho t ng là kinh t và phi kinh t . Tuy nhiên, trong th c t gi a hai lĩnh v c ho t ng này thư ng giao thoa v i nhau, không có m t ranh gi i rõ r t. Hơn n a, do ho t ng thanh toán qu c t ư c hình thành trên cơ s ho t ng ngo i thương và ph c v ch y u cho ho t ng ngo i thương. Chính vì v y, trong các quy ch v thanh toán và th c t t i các ngân hàng thương m i( NHTM), ngư i ta thư ng phân ho t ng thanh toán qu c t thành hai lĩnh v c rõ ràng: Thanh toán trong ngo i thương( hay g i theo cách cũ là thanh toán m u d ch) và thanh toán phi ngo i thương (t c thanh toán phi m u d ch).
- 15 - Theo như khái ni m trên thì ta th y, ph m vi thanh toán qu c t r t r ng. Vì v y, tài ch cp n TTQT trong ngo i thương, hay nói cách khác là TTQT trong ho t ng kinh t . TTQT trong hoat ng kinh t là vi c th c hi n thanh toán trên cơ s hàng hóa xu t nh p kh u và cung ng các d ch v thương m i cho nư c ngoài theo giá c th trư ng qu c t . Cơ s các bên ti n hành mua bán và thanh toán cho nhau là h p ng ngo i thương. 1.1.2.Vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t i v i ngân hàng thương mi Trong xu th h i nh p và phát tri n không ng ng c a Vi t Nam, ho t ng thanh toán qu c t là ho t ng óng vài trò vô cùng quan tr ng, mang tính ch t quy t nh i v i ho t ng kinh doanh c a ngân hàng thương m i.Th t v y, trong xu th hi n nay, khi Vi t Nam ã gia nh p WTo, giao thương r ng rãi v i th gi i, thì nhu c u thanh toán qu c t là i u t t y u. Nó em l i ngu n thu áng k không nh ng v s lư ng tuy t i mà c v t tr ng. Thanh toán qu c t còn óng vai trò m c xích quan tr ng trong vi c ch p n i và thúc y phát tri n các ho t ng kinh doanh khác c a ngân hàng như kinh doanh ngo i t , tài tr xu t nh p kh u, tín d ng, b o lãnh thanh toán, tăng cư ng ngu n v n huy ng, c bi t là v n b ng ngo i t .. Do ó, hoàn thi n và phát tri n ho t ng thanh toán qu c t là vi c h t s c quan tr ng i v i các ngân hàng thương m i. ó không ph i là m t lo i hình d ch v thanh toán thu n túy mà còn là khâu trung tâm không th thi u trong dây chuy n ho t ng kinh doanh,b sung và h tr cho các ho t ng kinh doanh khác c a ngân hàng. 1.2.Các phương th c thanh toán qu c t 1.2.1.Phương th c chuy n ti n-remittance
- 16 - 1.2.1.1.Khái ni m Phương th c chuy n ti n là phương th c thanh toán ơn gi n nh t, trong ó m t khách hàng (ngư i tr ti n, ngư i mua, ngư i nh p kh u) yêu c u Ngân hàng ph c v mình chuy n m t s ti n nh t nh cho ngư i hư ng l i (ngư i bán, ngư i xu t kh u, ngư i nh n ti n) mt a i m xác nh và trong m t th i gian nh t nh. Trong phương th c này g m có các bên liên quan sau ây: - Ngư i phát hành l nh chuy n ti n :Là ngư i mua, t ch c nh p kh u, hay ngư i m c n - Ngân hàng nh n th c hi n vi c chuy n ti n (Ngân hàng nơi ơn v chuy n ti n m tài kho n ti n g i ngo i t ) - Ngân hàng chi tr chuy n ti n là Ngân hàng i lý c a Ngân hàng chuy n ti n ph c v cho ngư i th hư ng. - Ngư i nh n chuy n ti n : Là ngư i bán, t ch c xu t kh u, hay ngư i ch n. 1.2.1.2.Quy trình ti n hành nghi p v Bư c 1: sau khi tho thu n i nhp ng mua bán ngo i thương thanh toán theo phương th c chuy n ti n, nhà xu t kh u th c hi n cung ng hàng hóa, d ch v căn c vào s th a thu n trong h p ng cho nhà nh p kh u ng th i chuy n giao toàn b ch ng t (v n ơn, hóa ơn, ch ng t hàng hóa và ch ng t có liên quan) cho nhà nh p kh u . Bư c 2: Nhà nh p kh u sau khi ki m tra ch ng t ,hóa ơn n u ch p nh n thì vi t l nh chuy n ti n g i n Ngân hàng ph c v mình, trong ó ph i ghi rõ ràng và y nh ng n i dung theo quy nh.
- 17 - Bư c 3: Sau khi ki m tra n u h p l và kh năng thanh toán, Ngân hàng s trích tài kho n c a ơn v chuy n ti n và g i gi y báo n , gi y báo ã thanh toán cho ơn v nh p kh u . Bư c 4: Ngân hàng chuy n ti n ra l nh b ng M/T (mail transfer) hay T/T (telegraphic transfer) hay SWIFT cho Ngân hàng i lý nư c ngoài chuy n tr cho ngư i nh n ti n . Bư c 5: Ngân hàng i lý chuy n ti n cho ngư i ư c hư ng (tr c ti p ho c gián ti p qua Ngân hàng khác) và g i gi y báo có cho ơn v th hư ng. + c im - Trong phương th c thanh toán chuy n ti n, Ngân hàng ch óng vai trò trung gian th c hi n vi c chuy n ti n nh n hoa h ng ch không b ràng bu c gì c . Có hai lo i hình th c th a thu n chuy n ti n - Chuy n ti n tr trư c: Nhà nh p kh u ph i chuy n ti n tr ti n cho nhà xu t kh u trư c khi nhà xu t kh u giao hàng. hình th c này, r i ro thu c v nhà nh p kh u.Sau khi chuy n ti n xong, vi c giao hàng có úng th i h n hay không, ch t lư ng và s lư ng hàng hóa có úng như th a thu n hay không ph thu c vào thi n chí c a nhà xu t kh u. - Chuy n ti n tr sau: Là nhà xu t kh u ph i giao hàng trư c khi nhà nh p kh u chuy n ti n. hình th c này, vi c tr ti n ph thu c vào thi n chí và kh năng c a nhà nh p kh u. Do ó, quy n l i c a nhà xu t kh u không m b o. Vì v y nh ng lý do ư c nói trên nên phương th c này ít ư c s d ng. Ngư i ta ch áp d ng phương th c này trong thanh toán các kho n tương i nh như thanh toán các kho n chi phí liên quan n xu t nh p kh u, chi phí
- 18 - v n chuy n, b o hi m, b i thư ng thi t h i ho c dùng trong thanh toán phi m u d ch, chuy n v n, chuy n l i nhu n u tư v nư c….ho c hai bên xu t nh p kh u có quan h mua bán lâu i, tín nhi m l n nhau . - phương th c này th t c ơn gi n, th i gian thanh toán nhanh, chi phí th p. 1.2.2.Phương th c ghi s -open account Phương th c ghi s là phương th c thanh toán mà trong ó t ch c xu t kh u khi xu t kh u hàng hóa, cung ng d ch v thì ghi n cho bên nh p kh u vào m t cu n s riêng c a mình. Và vi c thanh toán các kho n n này ư c th c hi n trong th i kỳ nh t nh (hàng tháng, quý). + c im Phương th c thanh toán ơn gi n, ch có hai bên: ngư i bán và ngư i mua tham gia thanh toán, ngân hàng không tham gia v i ch c năng m tài kho n th c thi thanh toán, ch m tài kho n ơn biên, không m tài kho n song biên. N u ngư i mua m tài kho n ghi thì tài kho n y ch là tài kho n theo dõi, không có giá tr thanh quy t toán gi a hai bên . Phương th c này ch có l i cho ngư i mua. Khi th c hi n phương th c này, t c là t ch c xu t kh u ã l i d ng m t tín d ng thương m i.Thông thư ng phương th c này ch áp d ng trong thanh toán gi a hai ơn v quan h thư ng xuyên và tin c y l n nhau. 1.2.3.Phương th c nh thu- payment collection 1.2.3.1. nh thu trơn (clean collection) Nh thu trơn là phương th c nh thu trong ó nhà xu t kh u sau khi giao hàng cho nhà nh p kh u, ch ký phát t h i phi u (ho c nh thu t sec)
- 19 - òi ti n nhà nh p kh u và yêu c u Ngân hàng thu s ti n ghi trên t h i phi u ó mà không kèm theo m t i u ki n nào c a vi c tr ti n . Bư c 1: căn c vào h p ng mua bán ngo i thương, nhà xu t kh u giao hàng cho nhà nh p kh u ng th i g i th ng BCT cho nhà nh p kh u nh n hàng. Bư c 2: Trên cơ s giao hàng và ch ng t hàng hóa g i bên nh p kh u, t ch c xu t kh u ký phát h i phi u, g i n ngân hàng ph c v mình nh thu h ti n . Bư c 3: Ngân hàng y thác g i thư y nhi m kèm theo h i phi u c a nhà xu t kh u sang ngân hàng i lý t i nư c nh p kh u nh thu h Bư c 4: Ngân hàng i lý g i h i phi u cho nhà nh p kh u theo úng a ch ghi trên h i phi u yêu c u thanh toán . Bư c 5: Sau khi ki m tra, i chi u h i phi u v i b ch ng t và h p ng, n u th y h p lý nhà nh p kh u s ra l nh.cho ngân hàng ph c v mình thanh toán (trư ng h p h p ng tr ti n ngay) ho c ký ch p nh n lên h i phi u (h i phi u có kỳ h n). Trư ng h p không h p lý nhà nh p kh u s không thanh toán . Bư c 6: Ngân hàng i lý th c hi n bút toán chuy n ti n và g i báo có ho c h i phi u ã ch p nh n v ngân hàng y thác bên xu t kh u ho c thông báo v s t ch i thanh toán c a bên nh p kh u . Bư c 7: Ngân hàng u thác thu ghi có và báo có cho nhà xu t kh u ho c thông báo cho nhà xu t kh u bi t vi c nhà nh p kh u t ch i thanh toán. + c i m: phương th c này, không m b o quy n l i cho ngư i xu t kh u vì vi c thanh toán hoàn toàn ph thu c vào ý mu n c a ngư i nh p kh u. Ngân
- 20 - hàng ch óng vai trò trung gian ơn thu n, thu ư c hay không ngân hàng cũng thu th t c phí, ngân hàng không ch u trách nhi m n u bên nh p kh u không thanh toán. Vì v y, ch áp d ng phương th c này trong trư ng h p hai bên mua bán tin c y l n nhau hoàn toàn ho c dùng thanh toán giá tr xu t kh u nh , cư c phí v n t i, b o hi m, hoa h ng, l i t c . 1.2.3.2 Nh thu kèm ch ng t (Documentary - collection) Nh thu kèm ch ng t là phương th c nh thu mà trong ó nhà xu t kh u sau khi ã hoàn thành nghĩa v giao hàng hay cung ng d ch v nh ngân hàng thu h ti n t t ch c nh p kh u không ch căn c vào h i phi u mà còn căn c vào b ch ng t (BCT) hàng hóa g i kèm theo h i phi u v i i u k i n n u t c h c nh p k h u ng ý tr ti n ho c ch p nh n lên h i phi u thì Ngân hàng m i giao BCT hàng hoá cho t ch c nh p kh u nh n hàng. Bư c 1 : Căn c vào h p ng mua bán ngo i thương ư c ký k t gi a hai ơn v , t ch c xu t kh u th c hi n nghi p v giao hàng sang nư c nh p k h u. Bư c 2: Trên cơ s giao hàng, t ch c xu t kh u ký phát h i phi u òi ti n t ch c nh p kh u kèm theo b ch ng t hàng hóa g i n ngân hàng ph c v mình nh thu h i (Remitting bank) Bư c 3: Ngân hàng nh thu g i h i phi u, b ch ng t hàng hóa kèm theo ch th nh thu g i ngân hàng i lý nư c nh p kh u nh thu h ti n. N u không ng ý thu h thì ph i thông báo ngay b ng FAX, TELEX, hay SWIFT. Bư c 4: Ngân hàng nh thu gi l i b ch ng t , g i h i phi u và b n sao ch ng t cho t ch c nh p kh u .