Luận văn:Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng

Chia sẻ: Lanh Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:72

Thêm vào BST

Báo xấu

232
lượt xem 81
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xây dựng các công trình trong quân đội đã có từ lâu, nhưng chỉ phát triển mạnh trong thời gian gần đây, khi cơ chế quản lý kinh tế Việt Nam đổi mới và có nhiều biến chuyển về mọi mặt. Hiện nay nhu cầu đầu tư xây dựng là rất lớn, nhưng trên thực tế, quá trình quản lý, chất lượng và hiệu quả quản lý các dự án đầu tư xây dựng là rất hạn chế và gặp nhiều khó khăn. Tình trạng đó có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn:Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng

Trường Đại học Khoa học và Kỹ thuật Long Hoa Khoa Quản trị Kinh doanh Luận văn Thạc sỹ Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng Họ tên học viên: Nguyễn Mạnh Hà Giảng viên hướng dẫn 1: TS. Đặng Văn Đồng Giảng viên hướng dẫn 2: PhD Ming-Kun Lin 2012/06
2 Đại học Long Hoa Tên luận văn HOÀN THIỆN HỆ THỐNG QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY Khoa DỰNG TRONG BỘ TỔNG THAM MƯU NGUYEN MẠNH HÀ Số thẻ : P992201014 – BỘ QUỐC PHÒNG Quản trị Kinh doanh
Trường Đại học Khoa học và Kỹ thuật Long Hoa Khoa Quản trị Kinh doanh Luận văn Thạc sỹ Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng Họ tên học viên: Nguyễn Mạnh Hà Giảng viên hướng dẫn 1: TS. Đặng Văn Đồng Giảng viên hướng dẫn 2: PhD Ming-Kun Lin 2012/06 TÓM TẮT LUẬN VĂN 3
Tiêu đề: Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng Pages: 65 Trường: Trường Đại học Quốc Gia Hà Nội, Đại học Khoa học và Kỹ thuật Long Hoa. Khoa: Quản trị Kinh doanh Thời gian: 2010-2012 Bằng cấp: Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Mạnh Hà Giảng viên hướng dẫn 1: TS. Đặng Văn Đồng Giảng viên hướng dẫn 2: PhD Ming-Kun Lin Từ khóa: Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng cơ bản Xây dựng các công trình trong quân đội đã có từ lâu, nhưng chỉ phát triển mạnh trong thời gian gần đây, khi cơ chế quản lý kinh tế Việt Nam đổi mới và có nhiều biến chuyển về mọi mặt. Hiện nay nhu cầu đầu tư xây dựng là rất lớn, nhưng trên thực tế, quá trình quản lý, chất lượng và hiệu quả quản lý các dự án đầu tư xây dựng là rất hạn chế và gặp nhiều khó khăn. Tình trạng đó có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu là do sự chưa hoàn thiện cơ cấu tổ chức quản lý, quy trình quản lý chưa chặt chẽ, tính chuyên nghiệp hoá chưa cao và chất lượng đội ngũ cán bộ trong công tác quản lý các dự án xây dựng chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Đề tài: “ Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng” tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, phân tích những nguyên nhân thục hiện công tác đầu tư xây dựng cơ bản không hiệu quả, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống quản lý các đầu tư xây dựng cơ bản trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. Nghiên cứu bao gồm các nội dung chính:: - Giới thiệu nghiên cứu (Lý do chọn đề tài, vấn đề nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu, kết cấu nghiên cứu) - Cơ sở lý luận về cơ chế quản lý đầu tư xây dựng cơ bản. - Phương pháp nghiên cứu, nguồn dữ liệu nghiên cứu: Đánh giá chung về đầu tư xây dựng cơ bản trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. - Phân tích dữ liệu: Phân tích và đánh giá thực tế của quản lý các dự án đầu tư cho xây dựng cơ bản trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. - Đề xuất: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng 4
Kết quả nghiên cứu và các giải pháp đề xuất trong luận văn Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng đã có nhiều đóng góp về mặt lý luận và thực tiễn. 5
LỜI CAM ĐOAN Tôi NGUYỄN MẠNH HÀ-tác giả luận văn này xin cam đoan rằng công trình này là do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của các giảng viên, công trình này chưa được công bố lần nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về nội dung và lời cam đoan này. Hà nội, ngày 20 tháng 03 năm 2012 Tác giả luận văn Nguyễn Mạnh Hà 6
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình tham gia lớp học Thạc Sỹ Quản trị Kinh doanh tại trường đại học khoa học và kỹ thuật Long Hoa và Trường Đại học Quốc Gia Hà Nội, tôi đã được học các môn học về Marketing, quản trị kinh doanh, quản trị nhân lực, quản trị dự án... do các giảng viên của Trường Đại học Quốc Gia Hà Nội và Đại học Khoa học và Kỹ thuật Long Hoa giảng dạy. Các thày cô đã rất tận tình và truyền đạt cho chúng tôi khối lượng kiến thức rất lớn, giúp cho tôi có thêm lượng vốn tri thức để phục vụ tốt hơn cho công việc nơi công tác, có được khả năng nghiên cứu độc lập và có năng lực để tham gia vào công tác quản lý trong tương lai. Xuất phát từ kinh nghiệm trong quá trình công tác nhiều năm, với vốn kiến thức được học và qua tìm hiểu, nghiên cứu các tài liệu, văn bản qui định của pháp luật, Nhà nước, của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, các bài báo, bài viết trên các tạp chí chuyên ngành về lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản, tôi đã lựa chọn đề tài luận văn tốt nghiệp thạc sỹ tiêu đề “ Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng ” Với thời gian nghiên cứu có hạn, trong khi vấn đề nghiên cứu rộng và phức tạp. Mặc dù đã được sự tận tình giúp đỡ của các đồng nghiệp mà đặc biệt là sự chỉ bảo tận tình của thầy giáo TS. Đặng Văn Đồng và PhD Ming-Kun Lin , nhưng sự hiểu biết của bản thân còn hạn chế, chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được sự góp ý chia sẻ của các thầy giáo, cô giáo và những người quan tâm đến lĩnh vực đầu tư xây dựng để đề tài nghiên cứu được hoàn thiện hơn. Tác giả luận văn xin bày tỏ lòng biết ơn đối với Nhà trường, các giảng viên hướng dân và cơ quan BTTM đã tận tình giúp đỡ tác giả hoàn thiện luận văn này. Xin chân thành cảm ơn! Hà nội, ngày 20 tháng 03 năm 2012 Tác giả luận văn Nguyễn Mạnh Hà 7
MỤC LỤC TÓM TẮT LUẬN VĂN .............................................................................................. 4 LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ 6 LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. 7 Danh mục các bảng biểu ............................................................................................. 11 Danh mục các chữ viết tắt .......................................................................................... 11 I GIỚI THIỆU CHUNG ....................................................................................... 12 1 Lý do chọn đề tài ............................................................................................... 12 2 Mục đích nghiên cứu và các câu hỏi nghiên cứu .. Error! Bookmark not defined. 3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................ Error! Bookmark not defined. 4 Phương pháp nghiên cứu ..................................... Error! Bookmark not defined. 5 Tổng quan tình hình nghiên cứu về quản lý, quản trị dự án đầu tưError! Bookmark not defined. 6 Những điểm mới của luận văn ...............................................................................14 7 Kết cấu của luận văn ..............................................................................................15 Chương 1: Cơ sở lý luận về công tác quản lý dự án đầu tư, các mô hình quản trị dự án đầu tư công trình xây dựng ......................... Error! Bookmark not defined. 1.1 Khái niệm, vị trí, vai trò của đầu tư xây dựng công trìnhError! Bookmark not defined. 1.1.1-Khái niệm về đầu tư xây dựng ............................. Error! Bookmark not defined. 1.1.2 Vị trí và vai trò cuẩ đầu tư xây dựng trong nền kinh tếError! Bookmark not defined. 1.2 Khái niệm dự án đầu tư và quản lý dự án đầu tư xây dựng công trìnhError! Bookmark not defined. 1.2.1-Khái niệm dự án đầu tư xây dựng ........................................................................17 1.2.2-Đặc điểm của dự án đầu tư xây dựng công trình ................................................ 18 1.2.3 Các giai đoạn thực hiện dự án đầu tư xây dựng.....................................................19 1.3 Các hình thức quản lý thực hiện dự án .................................................................................................21 1.3.1 Chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án .................................................................................21 1.3.2 Chủ đầu tư thuê tổ chức tư vấn quản lý điều hành dự ánError! Bookmark not defined. 1.4 Các chủ thể tham gia quản lý dự án đầu tư xây dựng...............Error! Bookmark not defined. 1.4.1 Người có thẩm quyền quyết định đầu tư .........................................................................................23 1.4.2 Chủ đầu tư...............................................................................................................24 1.4.3 Tổ chức tư vấn đầu tư xây dựng.............................................................................24 1.4.4 Doanh nghiệp xây dựng.........................................................................................24 1.4.5 Cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng......................................................25 1.4.6 Mối quan hệ của chủ đầu tư đối với các cơ quan chủ thể liên quan.......................25 8
1.5 Nội dung quản lý dự án đầu tư xây dựng...............................................................26 1.5.1 Quản luý phạm vi dự án.........................................................................................26 1.5.2 Quản lý thời gian của dự án...................................................................................26 1.5.3 Quản lý chi phí dự án...........................................................................................27 1.5.4 Quản lý định mức dự toán, giá và chỉ số giá xây dựng.........................................27 1.5.5 Quản lý chất lượng dự án......................................................................................29 1.5.6 Quản lý nguồn nhân lực.........................................................................................29 1.5.7 Quản lý an toàn và vệ sinh môi trường..................................................................30 1.5.8 Quản lý việc trao đổi thông tin dự án.....................................................................30 1.5.9 Quản lý rủi ro trong dự án......................................................................................30 1.5.10 Quản lý việc thu mua của dự án...........................................................................30 Chương 2. Phân tích thực trạng công tác quản trị dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng ................................................................... 31 2.1. Môi trường pháp lý của công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình ......... 31 2.1.1 Hệ thống văn bản pháp quy về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình .......... 31 2.1.2 Một số tồn tại trong hệ thống văn bản pháp quy hiện hành về quản lý đầu tư xây dựng công trình...................................................................................................Error! Bookmark not defined. 2.2 Thực trạng công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng ở Bộ Tổng tham mưuError! Bookmark not defined. 2.2.1 Sự thay đổi cơ chế quản lý qua các thời kỳ ................................Error! Bookmark not defined. 2.3 Một số tồn tại trong quan hệ giữa cơ quan quản lý nhà nước với chủ đầu tư ............................41 2.3.1 Mối quan hệ của Bộ Tổng tham mưu với các chủ đầu tư.............................................................42 2.3.2 Những tồn tại trong quan hệ giữa cơ quan quản lý nhà nước - Chủ đầu tư – Ban QLDA........42 2.4 Năng lực quản lý dự án đầu tư của các chủ đầu tư ở Bộ Tổng tham mưu.....................................43 2.4.1 Giai đoạn chuẩn bị đầu tư ....................................................................................................................43 2.4.2 Giai đoạn thực hiện đầu tư...................................................................................................................44 2.4.3 Giai đoạn kết thúc đầu tư ................................................................................... 49 Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện quản lý các dự án đầu tư xây dựng công trình ở Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng ................................................. 51 3.1 Nhu cầu công tác đầu tư xây dựng ở Bộ Tổng tham mưu trong những năm tới... 51 3.2 Quan điểm xây dựng các giải pháp hoàn thiện quản lý các dự án đầu tư xây dựng54 3.2.1 Lấy mục tiêu hiệu quả của việc sử dụng vốn đầu tư để định hướng và xác lập các giải pháp hoàn thiện .......................................................................................... 54 3.2.2 Trên cơ sở phân tích các tồn tại để đưa ra các giải pháp hoàn thiện .................... 54 9
3.3 Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng công trình ở Bộ Tổng tham mưu ........................................................................ 55 3.3.1 Hoàn thiện môi trường pháp lý và quá trình quản lý thực hiện ácc dự án đầu tư . 55 3.3.2 Đổi mới cơ chế kế hoạch hoá vốn đầu tư xây dựng ............................................ 56 3.3.3 Nâng cao chất lượng công tác thẩm tra, thẩm định và phê duyệt các dự án đầu tư59 3.3.4 Nâng cao chất lượng công tác đấu thầu .............................................................. 62 3.3.5 Đổi mới khâu thanh toán, quyết toán vốn đầo tư...................................................64 3.3.6 Hoàn thiện công tác quản lý chất lượng công trình ............................................. 65 3.3.7 Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chuyên môn của các ban quản lý dự án...... 67 3.3.8 Hoàn thiện bộ máy quản lý đồng bộ thống nhất trong việc lập, tổ chức thực hiện và điều hành dự án......................................................................................................................................................68 KẾT LUẬN .................................................................... Error! Bookmark not defined. Tài liệu tham khảo...........................................................................................................71 10
Danh mục các bảng biểu Sơ đồ 1.2.1: Chủ đầu tư trực tiếp quản lý điều hành dự án. Sơ đồ 1.2.2: Chủ đầu tư thuê tổ chức tư vấn quản lý điều hành dự án. Sơ đồ 1.2.3: Các chủ thể tham gia quản lý dự án. Sơ đồ 2.1 : Trình tự kế hoạch hóa vốn đầu tư xây dựng. Sơ đồ 2.2: Cơ cấu quản lý đầu tư xây dựng của Bộ quốc phòng thời kỳ trước 1986 Sơ đồ: 2.3.Cơ cấu quản lý đầu tư xây dựng của Bộ quốc phòng thời kỳ từ 1986- nay Sơ đồ 2.4: Cơ cấu quản lý đầu tư xây dựng công trình ở Bộ Tổng tham mưu. Bảng số 2.3.2: Chất lượng một số dự án mà khâu chuẩn bị đầu tư chưa được quan tâm thỏa đáng Bảng số 2.3.3: Giá trị Tổng mức đầu tư, tổng dự toán của một số dự án do tư vấn lập và sau khi thẩm định. Bảng 2.3.4: Giá trị trúng thầu một số dự án so với giá gói thầu Bảng 3.3.1: Danh mục đầu tư một số dự án Sơ đồ 3.4.1: Trình tự lập kế hoạch vốn đầu tư xây dựng Danh mục các chữ viết tắt 1. Ban QLDA: Ban Quản lý dự án 2. CĐT: Chủ đầu tư 3. TKKT-TDT: Thiết kế kỹ thuật - Tổng dự toán 4. BQP: Bộ Quốc phòng 5. BTTM: Bộ Tổng tham mưu 11
I GIỚI THIỆU CHUNG 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trong tiến trình đổi mới, phát triển kinh tế xã hội ở Việt nam, nhu cầu về đầu tư và xây dựng là rất lớn. Như vậy, đầu tư xây dựng là một trong những nhân tố quan trọng trong quá trình phát triển xã hội. Với vị trí và tầm quan trọng của lĩnh vực đầu tư xây dựng đối với nền kinh tế quốc dân thì vai trò quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này là hết sức to lớn. Trong bối cảnh nền kinh tế chuyển đổi và đang trong quá trình thực hiện lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế thì vấn đề này càng mang tính cấp bách và cần thiết hơn bao giờ hết. Xây dựng các công trình trong quân đội đã có từ lâu, nhưng chỉ phát triển mạnh trong thời gian gần đây, khi cơ chế quản lý kinh tế Việt Nam đổi mới và có nhiều biến chuyển về mọi mặt. Hiện nay nhu cầu đầu tư xây dựng là rất lớn, nhưng trên thực tế, quá trình quản lý, chất lượng và hiệu quả quản lý các dự án đầu tư xây dựng là rất hạn chế và gặp nhiều khó khăn. Tình trạng đó có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu là do sự chưa hoàn thiện cơ cấu tổ chức quản lý, quy trình quản lý chưa chặt chẽ, tính chuyên nghiệp hoá chưa cao và chất lượng đội ngũ cán bộ trong công tác quản lý các dự án xây dựng chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Trong thời gian qua, công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng công trình trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng còn nhiều vấn đề bất cập nên việc hoàn thiện hệ thống quản lý đó là cần thiết, đồng thời sau khi tiếp thu kiến thức từ khóa học nên tôi chọn đề tài "Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng” cho luận văn tốt nghiệp khóa học của mình. 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Mục đích nghiên cứu của đề tài là dựa trên cơ sở hệ thống hóa lý luận về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình và phân tích một số tồn tại, vướng mắc, khó khăn trong công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình thời gian vừa qua để đưa ra một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng nhìn từ góc độ của cơ quan quản lý. Phân tích những tồn tại trong quy trình quản lý, Quản trị dự án đầu tư, tìm hiểu nguyên nhân từ đó đề xuất những giải pháp, thiết kế các quy trình, bước tác nghiệp 12
nhằm nâng cao công tác Quản lý các dự án xây dựng cơ bản ở Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng . Đảm bảo sử dụng vốn đầu tư hiệu quả và định hướng, hoạch định công tác quả lý đầu tư trong tương lai. 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu là quản lý các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ngân sách (ngân sách nhà nước và ngân sách quốc phòng ) dưới góc độ của cơ quan quản lý. Phạm vi nghiên cứu chỉ giới hạn vào các dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau đây:  Phương pháp tổng hợp, phân tích, phương pháp so sánh, các phương pháp thống kê kết hợp với khảo sát thực tế.  Vận dụng đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước về quản lý hoạt động đầu tư và xây dựng theo các văn bản quy phạm ban hành.  Nghiên cứu số liệu thứ cấp các tài liệu thống kê, báo cáo các Dự án đầu tư, Hồ sơ, công tác Quản trị dự án đầu tư Công trình xây dựng hiện thời. 5. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ QUẢN LÝ, QUẢN TRỊ DỰ ÁN ĐẦU TƯ Quản trị dự án đầu tư để thực hiện công tác đầu tư Dự án và lựa chọn cho quá trình đầu tư Dự án được chính xác, Quản trị dự án là hoạt động quan trọng trong quá trình hình thành và thực hiện dự án, là công cụ thực hiện và ra quyết định đầu tư phù hợp. Có nhiều chủ thể tham gia và ảnh hưởng tới quá trình Quản trị dự án đầu tư như: các doanh nghiệp với vai trò là CĐT, nhà nước mà đại diện là các cơ quan quản lý nhà nước, các ngân hàng, các tổ chức tài chính tín dụng, các tổ chức tư vấn...Nghiên cứu về công tác Quản lý dự án đầu tư đã có các công trình nghiên cứu và lý luận theo nhiều chủ đề cũng như các quá trình hoạt động Quản lý dự án đầu tư. Tuy nhiên, phạm vi và mức độ nghiên cứu tập trung chủ yếu ở việc xem xét, bàn luận về các kỹ thuật phân tích đánh giá dự án, ở nội dung tài chính và ở tầm vĩ mô quản lý như: 13
- Hoàng Đỗ Quyên (2008), Luận văn thạc sỹ kinh tế (Đại học Kinh tế quốc dân), “Hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư tại Ban quản lý dự án Công trình điện Miền Bắc” Đề tài đề cập đến việc hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư tại Ban quản lý dự án Công trình điện Miền Bắc, đưa ra những lý luận cơ bản về quản lý dự án, phân tích thực trạng và đưa ra những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án tại Ban quản lý dự án Công trình điện Miền Bắc. Đề tài tập trung chủ yếu vào việc công tác quản lý dự án trong giai đoạn thực hiện dự án tại các dự án thuộc phạm vi quản lý của Ban quản lý dự án. - Trần Thị Hồng Vân (2005), Luận văn thạc sỹ kinh tế (Đại học Kinh tế quốc dân), “Hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư của Đài tiếng nói Việt Nam” Đề tài đề cập đến việc hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư của đài tiếng nói Việt Nam, đã đưa ra các cơ sở lý luận, thực trạng và giải pháp hoàn thiện về công tác quản lý dự án tại Đài tiếng nói Việt Nam. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu của đề tài là về công tác quản lý dự án đầu tư tại một đơn vị sử dụng vốn ngân sách nhà nước trong lĩnh vực thông tin - truyền thông. Đề tài tập trung chủ yếu vào việc phân tích công tác quản lý dự án trong giai đoạn thực hiện dự án tại các nhóm dự án do các đơn vị trực thuộc của Đài tiếng nói Việt Nam làm CĐT. Các công trình đã nghiên cứu về Quản lý dự án đầu tư thường tập trung vào kỹ thuật phân tích đánh giá lợi ích và chi phí phục vụ cho mục đích tối đa hoá lợi nhuận (tối đa hoá lãi cổ tức cho các cổ đông) hoặc tiến hành phân tích đánh giá lợi ích và chi phí đối với dự án. Một số các công trình (luận văn thạc sĩ) xem xét công tác thẩm định tài chính trong các ngân hàng thương mại ở Việt nam trong đó chú trọng nhiều đến kỹ thuật nghiệp vụ mà các ngân hàng áp dụng để đáp ứng khả năng vay được vốn theo xu thế hơn là việc phân tích thực chất hiệu dụng của Dự án. Nghiên cứu và thiết kế quy trình nâng cao công tác Quản trị dự án đầu tư đáp ứng cho nhà quản trị có những quyết định đúng đắn và kịp thời nắm bắt cơ hội đầu tư có hiệu quả, nâng cao khả năng cạnh tranh, Quản trị từ khâu nghiên cứu, lập dự án, thực hiện đầu tư, vận hành và kết thúc vòng đời dự án, đội ngũ cán bộ nhân lực thực hiện, phương pháp, quy trình thực hiện, vấn đề phân cấp quản lý đầu tư... Trong qúa trình thực hiện tác giả đã kế thừa, học tập những ưu việt của các công trình nghiên cứu trước đó để hoàn thành luận án của mình. 6. NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN VĂN 14
 Về cơ sở khoa học: Hệ thống hoá và làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về quy trình thực hiện, tác nghiệp đáp ứng nâng cao công tác Quản lý các dự án xây dựng cơ bản ở Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. Làm rõ, đưa ra các đặc điểm của công tác Quản lý các dự án xây dựng cơ bản trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng , những nhân tố ảnh hưởng, các điều kiện để công tác quản lý các dự án thông qua các giai đoạn chuẩn bị đầu tư và thực hiện đầu tư có hiệu quả ở Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. Xây dựng các kịch bản về những rủi ro trong phạm vi nghiên cứu của đề tài đối với dự án do ảnh hưởng của công tác quản lý các dự án, từ đó làm rõ sự cần thiết phải thiết kế quy trình, hoàn thiện công tác tác nghiệp nhằm mục tiêu kiểm soát, hoạch định và quản lý các dự án đầu tư Công trình xây dựng trong điều kiện chính sách đầu tư hiện nay và định hướng phát triển mô hình hoạt động của hệ thống Quản lý các dự án xây dựng cơ bản trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng.  Về cơ sở thực tiễn: Đánh giá tổng quan về các hoạt động quản lý các dự án xây dựng cơ bản trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. Phân tích và đánh giá thực trạng Quy trình tác nghiệp cho việc Quản lý các dự án đầu tư trong các giai đoạn đầu tư của Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng từ bối cảnh của công tác hoạch định, thẩm định, tổ chức thực hiện, Quy trình tác nghiệp giữa các bộ phận chức năng, đảm bảo nội dung, phương pháp và các quy định pháp luật, các biến số thực tế đầu tư. Đưa ra những tồn tại trong Quy trình tác nghiệp, kỹ năng cần thiết, công tác Quản lý các dự án xây dựng cơ bản trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng và nguyên nhân của những tồn tại đó.  Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, luận văn xây dựng hệ thống các quan điểm và đề xuất, thiết kế những quy trình tác nghiệp, lưu đồ hướng dẫn hình thành thư viện, chia sẻ tri thức phù hợp nhằm nâng cao công tác Quản lý các dự án xây dựng cơ bản trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng trong cơ chế chính sách quản hiện tại của Nhà nước và Bộ Quốc phòng. Các quan điểm, thiết kế quy trình tác nghiệp được xây dựng cùng với những tồn tại đã phân tích là định hướng để hoàn thiện nâng cao công tác Quản lý các dự án đầu tư xây dựng. Các giải pháp đề xuất là những giải pháp trực tiếp đối với Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng và các đơn vị trực thuộc từ hoàn thiện về 15
nhận thức đến tổ chức áp dụng thực hiện, nội dung, phương pháp, quy trình để Quản lý dự án đầu tư xây dựng thông qua kiểm soát, tổ chức thực hiện các giai đoạn đầu tư hiệu quả, tiến độ và đem lại giá trị hiệu dụng của Dự án. 7. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN Ngoài lời nói đầu, mục lục, kết luận chung và danh mục tài liệu tham khảo, luận án được kết cấu thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về công tác Quản lý dự án đầu tư, các mô hình Quản trị dự án đầu tư Công trình xây dựng. Chương 2: Phân tích thực trạng công tác Quản trị dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng Chương 3: Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án xây dựng ở Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. LỜI CAM ĐOAN Tôi NGUYỄN MẠNH HÀ-tác giả luận văn này xin cam đoan rằng công trình này là do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của các giảng viên, công trình này chưa được công bố lần nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về nội dung và lời cam đoan này. Học viên NGUYỄN MẠNH HÀ 16
CHƯƠNG I Cơ sở lý luận về công tác Quản lý dự án đầu tư, các mô hình Quản trị dự án đầu tư Công trình xây dựng. 1.1- Khái niệm, vị trí, vai trò của đầu tư xây dựng công trình. 1.1.1- Khái niệm về đầu tư xây dựng. Đầu tư là việc bỏ vốn nhằm đạt được một hoặc một số mục đích cụ thể nào đó của người sở hữu vốn (hoặc người được cấp có thẩm quyền giao quản lý vốn) với những yêu cầu nhất định. Đầu tư xây dựng là việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn nhất định. 1.1.2- Vị trí và vai trò của đầu tư xây dựng trong nền kinh tế. Đầu tư xây dựng có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình phát triển của bất kỳ hình thức kinh tế nào, nó tạo ra những cơ sở vật chất kỹ thuật, những nền tảng vững chắc ban đầu cho sự phát triển của xã hội. Đầu tư xây dựng cơ bản hình thành các công trình mới với thiết bị công nghệ hiện đại; tạo ra những cơ sở vật chất hạ tầng ngày càng hoàn thiện đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước và đóng vai trò quan trọng trên mọi mặt kinh tế; chính trị - xã hội; an ninh - quốc phòng. Đối với một nước đang phát triển như nước ta hiện nay, quản lý hiệu quả các dự án xây dựng là cực kỳ quan trọng nhằm tránh gây ra lãng phí thất thoát những nguồn lực vốn đã rất hạn hẹp. 1.2- Khái niệm Dự án đầu tư và quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình. 1.2.1- Khái niệm dự án đầu tư xây dựng. Khi đầu tư xây dựng công trình, Chủ đầu tư ( CĐT ) xây dựng công trình phải lập báo cáo đầu tư, dự án đầu tư (hoặc lập báo cáo kinh tế- kỹ thuật) để xem xét, đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án. 17
Dự án là việc thực hiện một mục đích hay nhiệm vụ công việc nào đó dưới sự ràng buộc về yêu cầu và nguồn vật chất đã định. Thông qua việc thực hiện dự án để cuối cùng đạt được mục tiêu nhất định đã đề ra và kết quả của nó có thể là một sản phẩm hay một dịch vụ. Theo Luật xây dựng thì dự án đầu tư xây dựng công trình là tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn nhất định. Hồ sơ dự án đầu tư xây dựng bao gồm 2 phần, phần thuyết minh và phần thiết kế cơ sở. 1.2.2- Đặc điểm của dự án đầu tư xây dựng công trình. Dự án xây dựng là tập hợp các hồ sơ và bản vẽ thiết kế, trong đó bao gồm các tài liệu pháp lý, quy hoạch tổng thể, kiến trúc, kết cấu, công nghệ tổ chức thi công … được giải quyết. Các dự án đầu tư xây dựng có một số đặc điểm sau: * Dự án có tính thay đổi: Dự án xây dựng không tồn tại một cách ổn định cứng, hàng loạt phần tử của nó đều có thể thay đổi trong quá trình thực thi do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn các tác nhân từ bên trong như nguồn nhân lực, tài chính, các hoạt động sản xuất… và bên ngoài như môi trường chính trị, kinh tế, công nghệ, kỹ thuật … và thậm chí cả điều kiện kinh tế xã hội. * Dự án có tính duy nhất: Mỗi dự án đều có đặc trưng riêng biệt lại được thực hiện trong những điều kiện khác biệt nhau cả về địa điểm, không gian, thời gian và môi trường luôn thay đổi. * Dự án có hạn chế về thời gian và quy mô: Mỗi dự án đều có điểm khởi đầu và kết thúc rõ ràng và thường có một số kỳ hạn có liên quan. Có thể ngày hoàn thành được ấn định một cách tuỳ ý, nhưng nó cũng trở thành điểm trọng tâm của dự án, điểm trọng tâm đó có thể là một trong những mục tiêu của người đầu tư. Mỗi dự án đều được khống chế bởi một khoảng thời gian nhất định, trên cơ sở đó trong quá trình triển khai thực hiện, nó là cơ sở để phân bổ các nguồn lực sao cho hợp lý và có hiệu quả nhất. Sự thành công của Quản lý dự án ( QLDA ) thường được đánh giá bằng khả năng có đạt được đúng thời điểm kết thúc đã được định trước hay không? Quy mô của mỗi dự án là khác nhau và được thể hiện một cách rõ ràng trong mỗi dự án vì điều đó quyết định đến việc phân loại dự án và xác định chi phí của dự án. 18
* Dự án có liên quan đến nhiều nguồn lực khác nhau: Triển khai dự án là một quá trình thực hiện một chuỗi các đề xuất để thực hiện các mục đích cụ thể nhất định, chính vì vậy để thực hiện được nó chúng ta phải huy động nhiều nguồn lực khác nhau, việc kết hợp hài hoà các nguồn lực đó trong quá trình triển khai là một trong những nhân tố góp phần nâng cao hiệu quả dự án. 1.2.3- Các giai đoạn thực hiện dự án đầu tư xây dựng. Dự án đầu tư xây dựng và quá trình đầu tư xây dựng của bất kỳ dự án nào cũng bao gồm 3 giai đoạn: Chuẩn bị đầu tư; Thực hiện đầu tư; Kết thúc xây dựng và đưa công trình vào khai thác sử dụng. Quá trình thực hiện dự án đầu tư có thể mô tả bằng sơ đồ sau: Lập Báo cáo Thiết kế Đấu thầu Thi công Nghiệm thu Lập Dự án đầu tư. đầu tư. Đối với DA quan trọng quốc gia Lập báo cáo Thiết kế kỹ thuật. Chuẩn bị đầu tư Thực hiện đầu tư Kết thúc dự án đầu tư a/. Giai đoạn chuẩn bị đầu tư: Đối với các dự án quan trong quốc gia theo Nghị quyết số 66/2006/QH11 của Quốc hội thì CĐT phải lập Báo cáo đầu tư trình Chính phủ xem xét để trình Quốc hội thông qua chủ trương và cho phép đầu tư. Đối với dự án nhóm A không có trong quy hoạch ngành được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì CĐT phải báo cáo Bộ quản lý ngành để xem xét, bổ sung quy hoạch theo thẩm quyền hoặc trình Thủ tướng Chính phủ chấp thuận bổ sung quy hoạch trước khi lập dự án đầu tư xây dựng công trình. Vị trí, quy mô xây dựng công trình phải phù hợp với quy hoạch xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt, nếu chưa có trong quy hoạch xây dựng thì phải được Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh chấp thuận. 19
b/. Giai đoạn thực hiện đầu tư: Sau khi báo cáo đầu tư được phê duyệt DAĐT được chuyển sang giai đoạn tiếp theo- giai đoạn thực hiện đầu tư. Vấn đề đầu tiên là lựa chọn đơn vị tư vấn, phải lựa chọn được những chuyên gia tư vấn, thiết kế giỏi trong các tổ chức tư vấn, thiết kế giàu kinh nghiệm, có năng lực thực thi việc nghiên cứu từ giai đoạn đầu, giai đoạn thiết kế đến giai đoạn quản lý giám sát xây dựng- đây là nhiệm vụ quan trọng và phức tạp. Trong khi lựa chọn đơn vị tư vấn, nhân tố quyết định là cơ quan tư vấn này phải có kinh nghiệm qua những dự án đã được họ thực hiện trước đó. Một phương pháp thông thường dùng để chọn là đòi hỏi các cơ quan tư vấn cung cấp các thông tin về kinh nghiệm, tổ chức sau đó xem xét lựa chọn rồi tiến tới đấu thầu. Việc lựa chọn nhà thầu tư vấn xây dựng công trình được thực hiện theo Nghị định 12/2009/NĐ-CP ngày 12/02/2009 của Chính phủ. Sau khi lựa chọn được nhà thầu thiết kế, trên cơ sở dự án được phê duyệt, nhà thầu thiết kế tổ chức thực hiện các công việc tiếp theo của mình. Tuỳ theo quy mô, tính chất công trình xây dựng, việc thiết kế có thể thực hiện theo một bước, hai bước hay ba bước. Thiết kế một bước là thiết kế bản vẽ thi công áp dụng đối với công trình chỉ lập Báo cáo kinh tế kỹ thuật. Thiết kế hai bước bao gồm thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công áp dụng đối với công trình quy định phải lập dự án đầu tư. Thiết kế ba bước bao gồm thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công áp dụng đối với công trình quy định phải lập dự án và có quy mô là cấp đặc biệt, cấp I và công trình cấp II có kỹ thuật phức tạp do người quyết định đầu tư quyết định. Sau khi sản phẩm thiết kế được hình thành, CĐT tổ chức thẩm định hồ sơ TKKT-TDT và trình lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền (cụ thể là người có thẩm quyền ra quyết định đầu tư) phê duyệt. Trường hợp CĐT không đủ năng lực thẩm định thì thuê các tổ chức, cá nhân tư vấn có đủ điều kiện năng lực để thẩm tra dự toán thiết kế công trình làm cơ sở cho việc phê duyệt. Trên cơ sở kết quả thẩm định TKKT-DT người có thẩm quyền quyết định đầu tư sẽ ra quyết định phê duyệt TKKT-DT. Khi đã có quyết định phê duyệt TKKT-TDT, CĐT tổ chức đấu thầu xây dựng nhằm lựa chọn nhà thầu có đủ điều kiện năng lực để cung cấp các sản phẩm dịch vụ xây dựng phù hợp, có giá dự thầu hợp lý, đáp ứng được yêu cầu của CĐT và các mục tiêu của dự án. 20