intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận văn Thạc sĩ Kinh tế chính trị: Giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình

Chia sẻ: SuSan Weddy | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:133

Thêm vào BST
Báo xấu
23
lượt xem 6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở hệ thống hoá những vấn đề lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về giải quyết việc làm cho lao động nữ, luận văn phân tích, đánh giá thực trạng giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình. Từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm tăng cƣờng giải quyết việc làm cho lao động nữ ở Quảng Bình phù hợp hơn với những đặc điểm về giới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế chính trị: Giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình

  1. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- PHẠM THỊ HÂN GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG NỮ Ở TỈNH QUẢNG BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU Hà Nội - 2014
  2. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- PHẠM THỊ HÂN GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG NỮ Ở TỈNH QUẢNG BÌNH Chuyên ngành Kinh tế chính trị Mã số: 60 31 01 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:TS VŨ THỊ DẬU Hà Nội - 2014
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của cô giáo hướng dẫn khoa học. Các số liệu và trích dẫn được sử dụng trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và đáng tin cậy. Tác giả luận văn Phạm Thị Hân
  4. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chƣơng trình cao học và viết luận văn này, tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô Trƣờng Đại học Kinh tế - Đa ̣i ho ̣c Quố c gia Hà Nô ̣i. Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn đến quý thầy cô trƣờng Đại học Kinh tế, đã tận tình hƣớng dẫn, giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập. Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến TS. Vũ Thị Dậu đã dành rất nhiều thời gian và tâm huyết hƣớng dẫn nghiên cứu và giúp tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Mặc dù tôi đã có nhiều cố gắng nỗ lực, tìm tòi, nghiên cứu để hoàn thiện luận văn, tuy nhiên không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc những đóng góp tận tình của quý thầy cô và các bạn. Hà Nội, tháng năm 2014 Học viên Phạm Thị Hân
  5. TÓM TẮT LUẬN VĂN Tên đề tài: Giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình Số trang: 133 trang Trƣờng: Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội Khoa: Kinh tế Chính trị Thời gian: 2014/10 Bằng cấp: Thạc sỹ Ngƣời nghiên cứu: Phạm Thị Hân Giáo viên hƣớng dẫn: TS. Vũ Thị Dậu Với lực lƣợng lao động nữ chiếm gần một nửa lực lƣợng lao động xã hội, phụ nữ có vai trò quan trọng trong tham gia chƣơng trình xoá đói, giảm nghèo ở địa phƣơng và có nhiều đóng góp cho sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Lao động nữ của tỉnh phần lớn là lao động nông nghiệp; Số lƣợng lao động nữ tự tạo việc làm rất hạn chế, chủ yếu là các công việc tạm thời với thu nhập thấp, nhiều việc làm còn thiếu phù hợp với lao động nữ, tỷ lệ thiếu việc làm vẫn còn cao. Theo đó, nhu cầu việc làm và việc làm bền vững cho lao động nữ ngay tại địa phƣơng trở nên hết sức bức thiết và cần đƣợc nghiên cứu nhằm khai thác những thế mạnh của giới nữ. Từ các yêu cầu đặt ra đối với lao động nữ tỉnh Quảng Bình, dƣới góc độ tiếp cận với kiến thức kinh tế chính trị đã đƣợc học, luận văn đã sử dụng phƣơng pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, phƣơng pháp tổng quát (khái quát, trìu tƣợng) và các phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể nhƣ phƣơng pháp tổng hợp, phƣơng pháp thống kê và so sánh để hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về việc làm và giải quyết việc làm cho lao động nữ; phân tích, đánh giá thực trạng việc làm và giải quyết việc làm cho lao động nữ tỉnh Quảng Bình; Đề xuất những giải pháp có tính khả thi
  6. nhằm khai thác những thế mạnh của giới nữ, phát huy vai trò của lao động nữ trong sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà. Đề tài vừa quan tâm đến vấn đề giải quyết việc làm cho lao động, là nhu cầu bức thiết của tỉnh, vừa quan tâm đến yếu tố giới. Sau khi nghiên cứu, luận văn đã phân tích rõ, nhận diện đúng thực trạng và những vấn đề đặt ra, những hạn chế, khó khăn đối với vấn đề giải quyết việc làm cho lao động nữ có tính đặc thù. Qua đó tác giả đã đề xuất cụ thể vào 02 nhóm giải pháp: Nhóm giải pháp về cơ chế, chính sách tập trung 3 giải pháp lớn nhằm khắc phục những khó khăn, bất lợi của lao động nữ trong quá trình làm việc và hỗ trợ lao động nữ tự tạo việc làm; nhóm giải pháp về tổ chức, quản lý và thực thi với 4 giải pháp cụ thể để đẩy mạnh việc giải quyết việc làm cho lao động nữ. Trong phạm vi của luận văn, trong từng giải pháp, tác giả đã tập trung đƣa ra giải pháp cụ thể có tính khả thi đối với Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) các cấp trong việc tuyên truyền nâng cao nhận thức, hỗ trợ phụ nữ tự tạo việc làm, trong hƣớng nghiệp, dạy nghề, giới thiệu việc làm… Để các giải pháp đƣợc thực hiện hiệu quả, luận văn kiến nghị đề xuất đến sự hỗ trợ của các cấp uỷ Đảng, chính quyền; Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp và các tổ chức xã hội khác, đặc biệt đối với các cơ sở sử dụng lao động nữ. Kết quả nghiên cứu, đề xuất và kiến nghị này là đồng nhất với mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra.
  7. MỤC LỤC Danh mục chữ viết tắt .................................................................................................. i Danh mục bảng ...........................................................................................................ii MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG NỮ ............................. 4 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu về giải quyết việc làm cho lao động nữ và các vấn đề liên quan ................................................................................................ 4 1.1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề ......................................................................... 4 1.1.2. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu ........................................... 8 1.2 Những vấn đề cơ bản về giải quyết việc làm cho lao động nữ ......................... 9 1.2.1 Một số khái niệm ........................................................................................ 9 1.2.2. Đặc điểm của lao động nữ và việc làm của lao động nữ ....................... 13 1.2.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến giải quyết việc làm cho lao động nữ ..... 20 1.2.4. Nội dung giải quyết việc làm cho lao động nữ ....................................... 27 1.3 Kinh nghiệm giải quyết việc làm cho lao động nữ ở một số địa phƣơng ....... 33 1.3.1. Kinh nghiệm của tỉnh Quảng Nam ......................................................... 33 1.3.2. Kinh nghiệm của Đà Nẵng...................................................................... 34 1.3.3. Kinh nghiệm của tỉnh Thanh Hoá ........................................................... 35 1.3.4. Bài học kinh nghiệm cho tỉnh Quảng Bình ............................................. 37 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI ........................................ 39 2.1. Phƣơng pháp luận ........................................................................................... 39 2.1.1 Chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử ................... 39 2.1.2 Trừu tượng hóa khoa học ........................................................................ 40 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................ 42 2.2.1. Phương pháp phân tích và phương pháp tổng hợp ................................ 42 2.2.2. Phương pháp logic và lịch sử ................................................................. 43 2.2.3. Phương pháp thu thập, xử lý và phân tích tài liệu ................................. 46
  8. 2.2.4. Phương pháp thống kê ............................................................................ 47 2.2.5. Phương pháp so sánh.............................................................................. 48 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG NỮ Ở TỈNH QUẢNG BÌNH ............................................................................................... 49 3.1. Những nhân tố ảnh hƣởng đến giải quyết việc làm cho lao động nữ ở Quảng Bình ....................................................................................................................... 49 3.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................... 49 3.1.2. Điều kiện kinh tế- xã hội ......................................................................... 50 3.1.3. Quan điểm của Quảng Bình về giải quyết việc làm cho lao động nữ .... 55 3.2. Thực trạng giải quyết việc làm cho lao động nữ ở Quảng Bình giai đoạn 2005 - 2013 ..................................................................................................................... 57 3.2.1. Thực trạng lực lượng lao động nữ tỉnh Quảng Bình .............................. 57 3.2.2. Phân tích thực trạng giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2005 – 2013 ..................................................................................... 60 3.3. Đánh giá chung về giải quyết việc làm cho lao động nữ tỉnh Quảng Bình ... 81 3.3.1 Những kết quả đạt được ........................................................................... 81 3.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân ............................................................... 83 CHƢƠNG 4 ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG NỮ Ở TỈNH QUẢNG BÌNH ................................ 91 4.1 Bối cảnh kinh tế mới và định hƣớng tăng cƣờng giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình ................................................................................... 91 4.1.1 Bối cảnh kinh tế mới ảnh hưởng tới hoạt động giải quyết việc làm cho lao động nữ................................................................................................................ 91 4.1.2. Định hướng tăng cường giải quyết việc làm cho lao động nữ giai đoạn 2014 – 2015 và đến năm 2020 .................................................................................. 93 4.2. Giải pháp nhằm tăng cƣờng giải quyết việc làm cho lao động nữ tỉnh Quảng Bình ....................................................................................................................... 96 4.2.1. Nhóm giải pháp về cơ chế, chính sách nhằm khắc phục những khó khăn, bất lợi của lao động nữ trong quá trình làm việc và hỗ trợ lao động nữ tự tạo việc làm ...... 96
  9. 4.2.2. Nhóm giải pháp về tổ chức, quản lý, thực thi các chính sách .............. 101 4.3. Kiến nghị với cấp trên và các ban, ngành liên quan ..................................... 108 4.3.1. Đối với nhà nước .................................................................................. 108 4.3.2. Đối với Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh Niên, Hội Nông dân các cấp .......... 109 4.3.3. Đối với các cơ sở sử dụng lao động nữ ................................................ 110 KẾT LUẬN ............................................................................................................. 112 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 114
  10. DANH MỤC BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Nguyên nghĩa 1 CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa 2 CSDN Cơ sở dạy nghề 3 ILO Tổ chức lao động quốc tế 4 LHPN Liên hiệp phụ nữ 5 KCN Khu công nghiệp 6 TB&XH Thƣơng binh và xã hội 7 TTDN Trung tâm dạy nghề 8 TTGTVL Trung tâm giới thiệu việc làm 9 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 10 UBND Ủy ban nhân dân i
  11. DANH MỤC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang 1 Bảng 3.1 Quy mô dân số giai đoạn 2005 – 2013 50 2 Bảng 3.2 Tố c đô ̣ tăng trƣởng GDP của tỉnh giai đoa ̣n 2005 – 2013 52 3 Bảng 3.3 Tổng thu nhập theo ngành kinh tế tƣ̀ 2005 – 2013 52 Cơ cấu lực lƣợng lao động theo giới và theo khu vực 4 Bảng 3.4 58 từ 15 tuổi trở lên 5 Bảng 3.5 Quy mô đào tạo nghề 63 6 Bảng 3.6 Quy mô đào tạo nghề cho lao động nữ 64 7 Bảng 3.7 Tổng kinh phí đào tạo nghề từ năm 2010-2012 66 8 Bảng 3.8 Lao động nữ làm việc trong các thành phần kinh tế 74 Lao động nữ đang làm việc trong các doanh nghiệp theo 9 Bảng 3.9 76 loại hình doanh nghiệp giai đoạn 2005 – 2013 10 Bảng 3.10 Kết quả xuất khẩu lao động từ năm 2008 - 2012 81 11 Bảng 3.11 Lao động nữ trong các ngành kinh tế 82 Tỷ lệ thất nghiệp của lao động nữ theo nhóm tuổi và theo 12 Bảng 3.12 90 khu vực ii
  12. MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết của đề tài Việc làm cho lao động nữ luôn là vấn đề đƣợc đặt ra cấp thiết ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Đó cũng là một trong những nội dung về bình đẳng giới trên thế giới. Ở Việt Nam hiện nay, lực lƣợng lao động nữ chiếm gần 50% lực lƣợng lao động của cả nƣớc. Việt Nam đã tăng cƣờng tạo nhiều điều kiện để phụ nữ phát huy khả năng của mình, nhƣng bên cạnh đó vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết, trong đó có vấn đề giải quyết việc làm cho lao động nữ, tình trạng bất bình đẳng giới, sự bất bình đẳng trong lao động - việc làm, nhƣ cơ hội tìm kiếm và tự tạo việc làm của lao động nữ còn nhiều hạn chế; việc làm của phần lớn lao động nữ thiếu ổn định, thu nhập thấp; trình độ học vấn, chuyên môn, nghề nghiệp còn thấp; vẫn còn sự phân biệt đối xử nam - nữ trong tuyển dụng lao động (nhất là khu vực ngoài nhà nƣớc)... Điều đó chứng minh rõ nét vấn đề việc làm của lao động nữ luôn là một vấn đề bức xúc và thiếu các yếu tố liên quan đến việc làm bền vững. Quảng Bình là một tỉnh thuần nông, dân số toàn tỉnh năm 2013 có 863.350 ngƣời, trong đó, dân số nữ chiếm gần 50% dân số toàn tỉnh; Lực lƣợng lao động nữ chiếm gần 49% lực lƣợng lao động xã hội toàn tỉnh. Phụ nữ đã có mặt trong mọi ngành nghề, trên mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội của tỉnh. Với hơn 85% lao động nữ là lao động nông nghiệp, tỷ lệ thiếu việc làm của lao động nữ còn cao và có xu hƣớng gia tăng... Lao động nữ và vấn đề giải quyết việc làm cho lao động nữ có tính đặc thù, cần đƣợc nghiên cứu nhằm khai thác những thế mạnh của giới nữ, phát huy vai trò của lao động nữ trong nền kinh tế. Công tác giải quyết việc làm cho lao động nữ cũng đƣợc chính quyền địa phƣơng xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Bình.. Xuất phát từ ý nghĩa lý luận và thực tiễn của vấn đề giải quyết việc làm cho lực lƣợng lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình, đồng thời mong muốn góp phần đƣa ra một số giải pháp trong việc tạo việc làm cho lao động nữ trên địa bàn tỉnh, tác giả lựa chọn đề tài “Giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình” làm luận văn tốt nghiệp của mình. 1
  13. Câu hỏi nghiên cứu của đề tài là: Lao động và việc làm của lao động nữ có những đặc điểm gì? Quảng Bình đã giải quyết việc làm cho lao động nữ nhƣ thế nào? Những kết quả đạt đƣợc, những hạn chế và nguyên nhân của tình hình là gì? Cần có giải pháp gì để tăng cƣờng giải quyết việc làm cho lao động nữ phù hợp hơn với đặc điểm giới ở Quảng Bình? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1 Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hoá những vấn đề lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về giải quyết việc làm cho lao động nữ, luận văn phân tích, đánh giá thực trạng giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình. Từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm tăng cƣờng giải quyết việc làm cho lao động nữ ở Quảng Bình phù hợp hơn với những đặc điểm về giới. 2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hoá lý luận về giải quyết việc làm cho lao động nữ. - Tổng kết những bài học kinh nghiệm về giải quyết việc làm cho lao động nữ ở 1 số địa phƣơng. - Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2005 - 2013. - Đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2014- 2015 và đến năm 2020. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là những hoạt động giải quyết việc làm cho lao động nữ dƣới góc độ kinh tế chính trị. Những nhân tố tác động tới lao động nữ và việc giải quyết việc làm cho lao động nữ; những chính sách, cơ chế, các chƣơng trình tạo việc làm và hỗ trợ lao động nữ là đối tƣợng nghiên cứu của đề tài. 3.2 Phạm vi nghiên cứu Phạm vi không gian: luận văn nghiên cứu hoạt động giải quyết việc làm cho lao động nữ trên địa bàn tỉnh Quảng Bình. Phạm vi thời gian: luận văn nghiên cứu hoạt động giải quyết việc làm cho 2
  14. lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2005 – 2013, tầm nhìn đến năm 2020. 4. Đóng góp mới của luận văn - Làm rõ hơn cơ sở lý luận và rút ra những bài học kinh nghiệm thực tiễn về giải quyết việc làm cho lao động nữ. - Phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình. - Đề xuất những giải pháp có tính khả thi nhằm tăng cƣờng giải quyết việc làm cho lao động nữ trên địa bàn tỉnh Quảng Bình. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn gồm 4 chƣơng: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và những vấn đề cơ bản về giải quyết việc làm cho lao động nữ Chương 2: Phương pháp nghiên cứu đề tài Chương 3: Thực trạng giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình Chương 4: Định hướng và giải pháp tăng cường giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình 3
  15. CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG NỮ 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu về giải quyết việc làm cho lao động nữ và các vấn đề liên quan 1.1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề Lao động, việc làm là một trong những vấn đề đƣợc quan tâm trong chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Vì vậy, trong những năm qua, đã có các công trình, bài viết về việc làm và giải quyết việc làm cho ngƣời lao động nói chung và lao động nữ nói riêng ở các góc độ, khía cạnh khác nhau (sách tham khảo, đề tài, luận văn, lụân án, bài tạp chí, báo…). Trong đó, các công trình có liên quan trực tiếp, gián tiếp đến nội dung luận văn có thể chia thành 3 nhóm: Nhóm 1, gồm những bài nghiên cứu các vấn đề chung về giải quyết việc làm cho ngƣời lao động; Nhóm 2, gồm những bài nghiên cứu về Giới và giải quyết việc làm cho lao động nữ tại các địa phƣơng; Nhóm 3, gồm những bài nghiên cứu liên quan về lao động và việc làm, về lao động nữ tại tỉnh Quảng Bình. *Các công trình nghiên cứu thuộc nhóm 1 Nguyễn Thuý Hà, 2013. “Chính sách việc làm: Thực trạng và giải pháp”. Hà Nội: Trung tâm nghiên cứu khoa học – Viện nghiên cứu lập pháp. Tác giả đã đi sâu phân tích khái niệm việc làm, bản chất của việc làm, thực trạng vấn đề việc làm ở Việt Nam qua các số liệu thống kê về nguồn lao động, tỷ lệ lao động, cơ cấu lao động theo ngành nghề và theo các loại hình kinh tế, tình trạng mất việc làm và thất nghiệp, đánh giá chính sách việc làm… Từ đó tác giả đã đề xuất phƣơng hƣớng giải quyết vấn đề việc làm và giải pháp hoàn thiện chính sách việc làm. Nguyễn Hữu Dũng và Trần Hữu Trung, 1997. “Chính sách việc làm ở Việt Nam”. Hà Nội: Nxb Chính trị quốc gia. Các tác giả đã phân tích vị trí, vai trò của chính sách việc làm trong hệ thống chính sách xã hội ở Việt Nam, đồng thời đƣa ra các khái niệm về lao động, thị trƣờng lao động, việc làm, thực trạng vấn đề việc làm 4
  16. ở Việt Nam và phƣơng hƣớng giải quyết, khuyến nghị, định hƣớng một số chính sách cụ thể về việc làm và mô hình tổng quát về chƣơng trình quốc gia xúc tiến việc làm. Phạm Mạnh Hà, 2012. “Giải quyết việc làm cho lao động nông thôn tỉnh Ninh Bình trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá”. Luận án tiến sỹ kinh tế chính trị. Học viện chính trị hành chính quốc gia Hồ Chí Minh. Luận án đã đƣa ra cơ sở lý luận và thực tiễn về giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trong quá trình CNH, HĐH; đánh giá thực trạng giải quyết việc làm cho lao động nông thôn tỉnh Ninh Bình trong quá trình CNH, HĐH thời gian qua đồng thời đƣa ra những phƣơng hƣớng chủ yếu và giải pháp cơ bản giải quyết việc làm cho lao động nông thôn tỉnh Ninh Bình trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đến năm 2020. Hoàng Thị Nguyệt Nga, 2013. “Giải quyết việc làm cho lao động tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai”. Luận văn thạc sỹ. Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng. Luận văn phân tích hoạt động giải quyết việc làm trên phƣơng diện lý luận cũng nhƣ thực tiễn, bao gồm các hoạt động nhƣ: Hƣớng nghiệp, đào tạo và giới thiệu việc làm cho ngƣời lao động; Phát triển sản xuất, xuất khẩu lao động…Trên cơ sở đánh giá những thành công, những hạn chế và nguyên nhân của tình hình, luận văn đƣa ra 1 số giải pháp nhằm tiếp tục giải quyết việc làm cho ngƣời lao động tại địa phƣơng. Nhìn chung các công trình khoa học trên đã đề cập đến nhiều khía cạnh của vấn đề việc làm, chính sách việc làm nói chung, các tác giả đã khái quát những vấn đề cơ bản về cơ sở lý luận và thực tiển của việc làm và giải quyết việc làm, từ đó đƣa ra các giải pháp để giải quyết việc làm cho lao động nói chung. *Một số công trình thuộc nhóm 2 Naila Kabeer và Trần Thị Vân Anh, 2006. “Toàn cầu hoá, vấn đề giới và việc làm trong nên kinh tế chuyển đổi: Trường hợp Việt Nam”. Bộ Văn hóa Thông tin, Hà Nội. Nghiên cứu đối thoại chính sách của UNDP 2006 số 2, nghiên cứu đã đề cập đến ý nghĩa của toàn cầu hoá đối với vấn đề giới và nghèo đói trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế thị trƣờng ở Việt Nam. Nghiên cứu phản ánh rõ phụ nữ cũng tham gia tích cực vào thị trƣờng trong nƣớc thông qua khu vực nhà nƣớc, tƣ nhân và các hoạt động kinh tế phi chính thức. Các tác giả đã sử dụng các 5
  17. số liệu điều tra để so sánh các đặc tính, điều kiện và sở thích của phụ nữ làm việc cho thị trƣờng trong nƣớc và thế giới để đánh giá công việc và ý nghĩa của việc làm đối với phụ nữ…. Bộ Kế hoạch - Đầu tƣ - Viện nghiên cứu quản lý Trung ƣơng, 2011. “Bất bình đẳng giới về thu nhập của người lao động ở Việt Nam và một số gợi ý giải pháp chính sách”. Đề tài khoa học cấp bộ. Các tác giả đi sâu phân tích bất bình đẳng giới trong thu nhập, tìm ra các yếu tố chủ yếu ảnh hƣởng đến bất bình đẳng giới trong thu nhập. Nêu ra tổng quan về thực trạng bất bình đẳng giới trong thu nhập ở Việt Nam; chính sách liên quan đến lao động, việc làm, tiền lƣơng, chính sách đối với lao động nữ, so sánh kết quả định tính và định lƣợng giữa các ngành kinh tế, vùng trong cả nƣớc. Từ kết quả nghiên cứu các tác giả đã gợi ý một số chính sách nhằm đạt tới sự phát triển kinh tế, giảm mức bất bình đẳng giới về thu nhập ở Việt Nam. Thông tin Công đoàn Bộ Khoa học và công nghệ, 2012. “Vấn đề bình đẳng giới và lao động nữ ở Việt Nam: Bất cập từ trong nhận thức”. Đề tài khoa học cấp bộ. Đề tài đã phản ánh về các ý kiến trao đổi cho rằng nhiều chính sách đã quy định, nhƣng khi triển khai còn nhiều mặt khó khăn. Trên thực tế, một bộ phận lao động nữ nói chung vẫn còn nhiều thiệt thòi về tiền lƣơng, điều kiện làm việc, cơ hội đào tạo… Các ý kiến trao đổi đƣa ra giải pháp thúc đẩy phát triển bình đẳng giới và cải thiện điều kiện làm việc của lao động nữ, đề xuất tiếp tục tham gia hoàn thiện các chính sách có liên quan đến vấn đề bình đẳng giới nhƣ chính sách đãi ngộ, đào tạo nghề, xúc tiến việc làm, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế gia đình, kinh doanh, chính sách cho lao động nhập cƣ. Lâm Thị Phƣợng, 2012. “Giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Hà Nam hiện nay”. Luận văn thạc sỹ kinh tế chính trị. Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội. Tác giả dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác giải quyết việc làm cho lao động nữ, đã tập trung phân tích thực trạng của công tác giải quyết việc làm cho lao động nữ trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội ở tỉnh Hà Nam, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác giải quyết việc làm cho lao động nữ trên địa bàn tỉnh Hà Nam. 6
  18. Lƣu Thị Bích Ngọc, 2012. Giải quyết việc làm cho lao động nữ ở Quảng Nam. Luận văn thạc sỹ. Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng. Luận văn đã phác thảo bức tranh dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Nam, đồng thời nghiên cứu, khảo sát thấy đƣợc thực trạng về năng lực các trƣờng dạy nghề, trung tâm dạy nghề, thực trạng công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý và công tác quản lý phát triển đội ngũ này. Các nghị quyết của Đảng bộ tỉnh Quảng Nam đã nhấn mạnh vai trò của phụ nữ trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay. UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch hành động vì sự tiến bộ của phụ nữ đến năm 2020, trong đó có mục tiêu hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế. Bên cạnh thời cơ, phụ nữ vẫn còn đối mặt với những thách thức mang tính truyền thống lâu đời, đó là tƣ tƣởng tự ty, an phận, cam chịu và thụ động. Luận văn cũng đã nêu ra mặt mạnh, yếu và các nguyên nhân khách quan, chủ quan trong công tác phát triển đội ngũ CBQL các CSDN. Các công trình khoa học thuộc nhóm 2 nói trên đã đề cập đến nhiều khía cạnh của vấn đề giới và việc làm, vấn đề giải quyết việc làm cho ngƣời lao động nông thôn, hay lao động nữ nói riêng. Tuy nhiên các công trình nghiên cứu tập trung giải quyết một số vấn đề lý luận chung, hoặc giải quyết vấn đề việc làm trong phạm vi, địa bàn khác. *Một số công trình, bài viết tiêu biểu ở nhóm 3 UBND tỉnh Quảng Bình và Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, 2014, “Báo cáo khoa học tại Hội thảo Quốc gia về Quảng Bình 410 năm hình thành và phát triển”. Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị - Hành chính. Cuốn sách là tuyển tập các bài viết của các GS, Phó GS, tiến sỹ, các nhà nghiên cứu trên mọi miền Tổ quốc và ở Quảng Bình viết về quá trình hình thành và phát triển vùng đất tỉnh Quảng Bình, những chuyển biến cơ bản về kinh tế - xã hội Quảng Bình từ khi thực hiện đƣờng lối đổi mới đến nay, trong đó có vấn đề lao động nữ và đóng góp của lao động nữ Quảng Bình. Sở Kế hoạch và Đầu tƣ Quảng Bình, 2013. “Những thành tựu kinh tế- xã hội nổi bật sau 25 năm tái lập tỉnh và định hướng phát triển trong thời gian tới”, Th.S Cái Thị Thuỳ Giang, 2013. “Những chuyển biến cơ bản về kinh tế- xã hội trong thời kỳ thực hiện đường lối đổi mới từ năm 1986 đến nay”. Các bài viết đã khái quát tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Bình, trong đó có vấn đề phát triển kinh tế và các dịch vụ xã hội tạo việc làm cho ngƣời lao động nói chung, cho lao động nữ của tỉnh sau 25 năm tái lập tỉnh. 7
  19. Quảng Bình đã đạt đƣợc những thành tựu nổi bật, có bƣớc phát triển mạnh mẽ, duy trì tốc độ tăng trƣởng khá, ổn định phù hợp với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh; Lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn duy trì tốc độ tăng trƣởng khá, chuyển dịch theo hƣớng sản xuất hàng hoá, năng suất, chất lƣợng, giá trị; ngành nghề nông thôn có bƣớc phát triển khá, sản phẩm hàng hoá ngày càng phong phú.; Sản xuất công nghiệp đạt tốc độ tăng trƣởng cao, các loại hình dịch vụ phát triển nhanh, mạng lƣới kinh doanh thƣơng mại đƣợc mở rộng, góp phần giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho lao động nói chung và lao động nữ nói riêng. Phan Nam, 2013. “Đánh giá công tác đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn theo chương trình mục tiêu quốc gia về dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Bình” Luận văn thạc sỹ kinh tế. Đại học Huế. Tác giả đã nêu rõ: đào tạo nghề cho lao động nông thôn, trong đó có lao động nữ nông thôn vẫn luôn là một trong những chính sách xã hội lớn và là nhiệm vụ quan trọng. Đào tạo nghề cho lao động là một trong những nội dung chủ yếu để tạo ra nguồn nhân lực, kỹ thuật thúc đẩy nền kinh tế - xã hội phát triển. Chính vì vậy, đào tạo nghề cho lao động nông thôn luôn đƣợc các cấp, các ngành quan tâm và xác định rõ nhiệm vụ. Tác giả cũng đề cập rõ, công tác dạy nghề nói chung và dạy nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn nói riêng của tỉnh Quảng Bình vẫn chƣa đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn trong điều kiện kinh tế thị trƣờng định hƣớng XHCN và hội nhập quốc tế. Từ cơ sở thực tiễn công tác đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn, tác giả đề xuất các giải pháp đào tạo nghề cho lao động trên địa bàn tỉnh. Các bài viết, đề tài nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Quảng Bình chủ yếu tổng kết tình hình kinh tế, xã hội và các chuyên đề liên quan, nghiên cứu nhằm đề ra các giải pháp góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhƣng chƣa nghiên cứu một cách có hệ thống về vấn đề giải quyết việc làm cho lao động nữ ở tỉnh Quảng Bình. 1.1.2. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu Các công trình nghiên cứu về vấn đề giải quyết việc làm cho ngƣời lao động đã đƣợc nhiều ngƣời quan tâm nghiên cứu dƣới nhiều góc độ, khía cạnh khác nhau. Các nghiên cứu đã khái quát đƣợc những vấn đề cơ bản về việc làm và giải quyết việc làm, từ đó đƣa ra các giải pháp để giải quyết việc làm cho lao động nói chung. 8
  20. Các giải pháp đó có giá trị rất lớn, là cơ sở giúp cho các địa phƣơng, trong đó có tỉnh Quảng Bình rút kinh nghiệm, ứng dụng và tổ chức các hoạt động để giải quyết việc làm cho lao động tại địa phƣơng, là cơ sở, tiền đề giúp tác giả đề tài vận dụng và tiếp tục hoàn thiện mục tiêu nghiên cứu. Lao động nữ và vấn đề giải quyết việc làm cho lao động nữ có tính đặc thù, cần đƣợc nghiên cứu nhằm khai thác những thế mạnh của giới nữ, phát huy vai trò của lao động nữ trong sự phát triển kinh tế - xã hội địa phƣơng. Do vậy, những đặc thù giới và việc làm của lao động nữ, đặc biệt của lao động nữ tỉnh Quảng Bình, cũng nhƣ hoạt động giải quyết việc làm cho lao động nữ tại địa phƣơng cần đƣợc tiếp tục nghiên cứu. Quảng Bình là tỉnh thuần nông, với lực lƣợng lao động nữ chiếm gần một nửa lực lƣợng lao động xã hội, phụ nữ có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, tham gia chƣơng trình xoá đói, giảm nghèo ở địa phƣơng. Lao động nữ của tỉnh phần lớn là lao động nông nghiệp; Số lƣợng lao động nữ tự tạo việc làm rất hạn chế, chủ yếu là các công việc tạm thời với thu nhập thấp và điều kiện lao động không bảo đảm, tỷ lệ thiếu việc làm và tỷ lệ thất nghiệp của lao động nữ còn cao và có xu hƣớng gia tăng. Từ đó nhu cầu việc làm và việc làm bền vững cho lao động nữ ngay tại địa phƣơng trở nên hết sức bức thiết. 1.2 Những vấn đề cơ bản về giải quyết việc làm cho lao động nữ 1.2.1 Một số khái niệm * Lao động nữ là một bộ phận quan trọng của lực lƣợng lao động quốc gia, bao gồm những phụ nữ trong độ tuổi lao động, có khả năng lao động, đang làm việc, đang có việc làm hoặc không có việc làm nhƣng có nhu cầu và mong muốn có việc làm. Điều 3, Chƣơng I, Bộ Luật Lao động Việt Nam quy định: Ngƣời lao động là ngƣời từ đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động, làm việc theo hợp đồng lao động, đƣợc trả lƣơng và chịu sự quản lý, điều hành của ngƣời sử dụng lao động. * Lực lƣợng lao động nữ Lực lƣợng lao động có vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia. Thực tế cho thấy, khi có sự thiếu hụt về lực lƣợng lao 9
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1463 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
46=>1