Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng
lượt xem 10
download
Luận văn trình bày cơ sở lý luận về quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến; Thực trạng quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng; Phương hướng và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng
- VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TRƯƠNG CÔNG NAM QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG TRỰC TUYẾN TỪ THỰC TIỄN QUẬN NGŨ HÀNH SƠN, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số : 8 38 01 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRƯƠNG THỊ THU TRANG HÀ NỘI, năm 2021
- LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan kết quả luận văn thạc sĩ hành chính: “Quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng” được trình bày trong luận văn này là công trình thuộc sở hữu của cá nhân tôi và chưa từng được công bố trước đó. Các dữ liệu, lập luận, phân tích, đánh giá và kết quả là trung thực và có trích dẫn đầy đủ đối với những nội dung thuộc sở hữu của tác giả khác. Tỉ lệ đạo văn được kiểm tra bởi DoiT của luận văn này là 12%. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về những nội dung được trình bày trong báo cáo này. Đà Nẵng, ngày tháng năm 2021 Tác giả luận văn Trương Công Nam
- LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả nhận được sự quan tâm, hướng dẫn từ quý Thầy Cô Học viện Khoa học xã hội, sự giúp đỡ tận tình của các cấp Chính quyền thành phố Đà Nẵng và quận Ngũ Hành Sơn bên cạnh những nỗ lực cá nhân. Tôi đặc biệt gửi lời cảm ơn chân thành vì sự hướng dẫn tận tâm của TS. Trương Thị Thu Trang qua những nhận xét, góp ý quý giá trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Bên cạnh đó, cô cũng truyền cho tôi nhiều điều bổ ích về kỹ năng nghiên cứu, tác phong làm việc và định hướng cho tương lai nghề nghiệp. Qua đây, tôi muốn gửi lời cảm ơn sâu sắc tới cô và hi vọng cô có thật nhiều sức khỏe, may mắn tiếp tục chặng đường trồng người. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới UBND quận Ngũ Hành Sơn đã tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong quá trình thực hiện luận văn từ những hướng dẫn trong công việc của một cán bộ tới những dữ liệu quý báu mà đơn vị cung cấp để tôi có thể hoàn thành tốt đề tài này. Kính chúc quý đơn vị thành công hơn nữa trong thời gian tới. Tôi xin chân thành cảm ơn! Đà Nẵng, tháng 3 năm 2021 Tác giả luận văn Trương Công Nam
- MỤC LỤC MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG TRỰC TUYẾN........................................................................ 10 1.1. Khái niệm quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến ..................................................................................................................... 10 1.2. Vai trò, ý nghĩa của quản lý nhà nước về dịch vụ hành chính công trực tuyến. .................................................................................................................... 19 1.3. Các nhân tố tác động đến quản lý nhà nước về dịch vụ hành chính công trực tuyến ..................................................................................................................... 21 1.4. Kinh nghiệm quốc tế và các địa phương khác về quản lý nhà nước đối với dịch vụ công trực tuyến ........................................................................................ 25 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG TRỰC TUYẾN TẠI QUẬN NGŨ HÀNH SƠN – THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG...................................................................... 33 2.1. Khái quát về quận Ngũ Hành Sơn................................................................. 33 2.2. Phân tích thực trạng quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ công trực tuyến tại quận Ngũ Hành Sơn ........................................................................................ 36 2.3. Nhận xét chung về công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ công trực tuyến tại quận Ngũ Hành Sơn ....................................................................... 46 CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG TRỰC TUYẾN TẠI QUẬN NGŨ HÀNH SƠN - THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG………………………………………………………………….....…....52 3.1. Quan điểm tăng cường công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ công trực tuyến tại quận Ngũ Hành Sơn ....................................................................... 52 3.2. Các giải pháp ................................................................................................. 54
- 3.3. Các kiến nghị................................................................................................. 63 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 66 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
- DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Nghĩa đầy đủ 1 CNTT Công nghệ thông tin 2 CCHC Cải cách hành chính 3 DVC Dịch vụ công 4 DVHCC Dịch vụ hành chính công 5 DVCTT Dịch vụ công trực tuyến 6 TTHC Thủ tục hành chính 7 UBND Ủy ban nhân dân 8 HĐND Hội đồng nhân dân 9 QPPL Quy phạm pháp luật DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu Tên bảng Trang Bảng 2.1 Những quốc gia dẫn đầu về chính phủ điện tử 2020 25
- MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hành chính công hay hành chính nhà nước là hoạt động thực thi quyền hành pháp của Nhà nước, là tiến trình mà nhân sự và các nguồn lực công khác được tổ chức và phối hợp để thiết kế, quản lý và thực hiện thông qua sự điều chỉnh bằng quyền lực pháp luật của Nhà nước tới các quá trình xã hội và hành vi con người từ trung ương đến địa phương. Cung ứng dịch vụ hành chính công là một chức năng quan trọng của nhà nước trong việc duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội và trật tự pháp luật, thỏa mãn nhu cầu hợp pháp của công dân. Trong quá trình cải cách nhà nước theo hướng gần dân hơn, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của công dân đang diễn ra hiện nay, một yêu cầu bức thiết đặt ra ở nhiều nước trên thế giới là nâng cao vai trò của nhà nước trong quản lý và cung ứng dịch vụ công. Cung ứng dịch vụ công chịu sự chi phối của rất nhiều yếu tố, cả chủ quan lẫn khách quan ở mỗi quốc gia và thường xảy ra sự bất cập giữa một bên là cung về dịch vụ công mà đại diện là nhà nước, và một bên là cầu về dịch vụ công mà đại diện là đòi hỏi của mọi người dân trong xã hội. Từ cuối những năm 1990, chính quyền các nước Châu Âu đã triển khai các dự án chính quyền điện tử, dù ở các tốc độ khác nhau, nhằm cung cấp thông tin và dịch vụ điện tử cho người dân và doanh nghiệp. Theo sau đó là các nước như Mỹ, Canada, Úc, … và tới 179 quốc gia thành viên Liên hợp quốc có tương tác với người dân và doanh nghiệp qua các cổng thông tin trực tuyến (Mạng quản trị và tài chính công Liên Hợp Quốc [UNPAN], 2006). Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử trong những năm gần đây và sự phát triển dự kiến trong tương lai gần của loại hình dịch vụ này hoặc tương tự đã khuyến khích người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi nhiều hơn vào các dịch vụ tùy chỉnh, nhanh chóng và từ xa. Trong khu vực tư nhân, các cuộc khảo sát nghiên cứu cho thấy rằng khách hàng đạt được mức độ hài lòng cao từ các nhà cung cấp thương mại điện tử. Vì vậy người tiêu dùng 1
- các dịch vụ công đang bắt đầu yêu cầu mức độ đáp ứng và dịch vụ tương tự từ chính phủ như họ mong đợi từ khu vực tư nhân. Không những thế, áp lực từ tốc độ chuyển đổi số trong thủ tục hành chính tại các quốc gia thuộc tổ chức thương mại, kinh tế, … mà Việt Nam là thành viên, các đối tác thương mại song phương cũng khiến yêu cầu thiết lập, tổ chức và quản lý dịch vụ công trực tuyến trở nên bức thiết hơn bao giờ hết. Cải cách hành chính với trọng tâm là chuyển đổi số dịch vụ hành chính công vì đó trở thành cuộc đua của cả các nước phát triển lẫn đang phát triển. Đây được xem là động lực mạnh mẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thông qua ưu thế về tốc độ và sự thuận tiện trong xử lý thủ tục hành chính, đồng thời phát triển nền hành chính dân chủ, minh bạch, trong sạch, vững mạnh hướng tới phát triển mọi mặt đời sống xã hội. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế đó với nỗ lực hội nhập quốc tế những năm vừa qua, quá trình cải cách thủ tục hành chính được tiến hành đồng thời với chuyển đổi số thủ tục được tiến hành đồng bộ từ trung ương tới địa phương. Kể từ khi được khởi xướng vào đầu Đại hội VI của Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1986, trải qua hơn 30 năm cải cách về tổ chức bộ máy cơ quan nhà nước, tối giản thủ tục hành chính, tối ưu quy trình vừa thực hiện, tìm tòi vừa rút kinh nghiệm, công cuộc cải cách hành chính đã thu được những thành tựu đáng kể, góp phần thúc đẩy sự phát triển của đất nước dẫu còn nhiều điều cần phải thực hiện. Tất cả đã được nêu ra trong Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 7/3/2019 của Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025. Tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng việc cung ứng dịch vụ công trực tuyến được xem là khâu quan trọng, then chốt trong tiến trình cải cách hành chính và triển khai Chính phủ điện tử. Dịch vụ công trực tuyến giúp giảm thời gian, chi phí đi lại cho việc gửi hồ sơ và nhận kết quả của các tổ chức, cá nhân; đặc biệt là tránh được tệ nhũng nhiễu, quan liêu, phiền hà từ một bộ phận cán bộ 2
- công quyền, hách dịch; tăng tính công khai, minh mạch của thủ tục hành chính; nâng cao trách nhiệm, trình độ chuyên môn và kiến thức về công nghệ thông tin của cán bộ công chức được phân công xử lý hồ sơ thủ tục hành chính, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Để việc cung ứng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng đạt hiệu quả cao, yêu cầu hoàn thiện công tác quản lý nhà nước trong cung ứng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn quận. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài: “Quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng” có tính cấp thiết về lý luận và thực tiễn. Là một cán bộ đang công tác tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng, với mong muốn đóng góp một phần nhỏ bé vào việc tăng cường quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến của địa phương, Học viên mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng” để nghiên cứu trong phạm vi luận văn thạc sĩ. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Trong những thập kỷ qua, các quốc gia trên thế giới tiếp cận việc cung ứng dịch vụ công dựa trên nguyên tắc bình đẳng trong tiếp nhận các dịch vụ của công dân. Nhà nước bên cạnh việc thiết kế, tổ chức cũng có trách nhiệm trong thực thi đảm bảo và giám sát tính công bằng trong thụ hưởng, hiệu quả trong cung ứng dịch vụ công. Một nền hành chính cồng kềnh sẽ tốn kém và lãng phí, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, mức chi phí này có thể vượt quá ngân sách nhà nước có thể đáp ứng. Do đó, cải cách hành chính và số hóa dịch vụ công và xây dựng khu vực dịch vụ công trực tuyến trong thập kỷ qua đã thu hút được nhiều sự chú ý của giới phân tích, các chính trị gia, chuyên gia trong lĩnh vực hành chính công và các doanh nghiệp. Cải cách hành chính khu vực công nói chung và dịch vụ công nói riêng đã diễn ra sớm từ những năm 80 của thế kỷ XX tại các nước phát triển như Mỹ, 3
- Anh, New Zealand, Australia, … Hơn 10 năm sau đó, việc xây dựng trực tuyến kho dữ liệu hành chính công quốc gia bắt đầu xuất hiện tại Mỹ và một số nước Châu Âu. Theo Relyea, thuật ngữ chính phủ điện tử đã được đưa ra bởi một báo cáo chung: Tái cấu trúc thông qua công nghệ thông tin - của Ban đánh giá hiệu suất quốc gia và dịch vụ Công nghệ Thông tin của Chính phủ Mỹ năm 1997. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, các tổ chức chính phủ chưa có một sự thống nhất chung trong việc phát triển công nghệ thông tin và ứng dụng chúng để xây dựng chính phủ điện tử. Một số đề tài nghiên cứu nổi bật về chính phủ điện tử và dịch vụ hành chính công trực tuyến có thể kể đến như: - Đề tài “Khám phá các cấu trúc trực tuyến trên Cổng thông tin chính phủ Trung Quốc” của Min Jiang. Đề tài này khám phá cấu trúc giao tiếp của các trang web của chính phủ Trung Quốc và sự tác động đến sự tham gia chính trị của công dân. Đặt vấn đề với sự không rõ ràng của Đảng và nhà nước trong việc tuyên bố xây dựng một nền hành chính minh bạch, định hướng phục vụ và dân chủ, nghiên cứu trên 31 cổng thông tin chính quyền cấp tỉnh của Trung Quốc. Kết quả cho thấy rằng bằng cách thao túng các cấu trúc trực tuyến, chính phủ Trung Quốc sử dụng các hình thức trực tuyến tinh vi hơn kiểm soát xã hội thông qua việc cung cấp thông tin, thiết lập chương trình nghị sự và ngăn chặn những bất đồng chính kiến của công chúng. - Lourdes Torres, Vicente PinaT, Basilio Acerete (2005), “Phát triển chính phủ điện tử trong việc cung cấp các dịch vụ công giữa các thành phố Châu Âu” nghiên cứu về chất lượng và thực trạng cung ứng dịch vụ công trực tuyến của công dân Châu Âu. Theo kết quả nghiên cứu này, chính phủ điện tử tại các nước Châu Âu đang dịch chuyển từ giai đoạn mà sự tương tác bị giới hạn ở những gì được hiển thị trên màn hình đến các giai đoạn trong đó có giao tiếp và dịch vụ hai chiều và các giao dịch tài chính có thể được hoàn thành với mức độ bảo vệ quyền riêng tư cá nhân cao. 4
- Tại Việt Nam, nhiều địa phương, các bộ, ban, ngành cũng đã có nhiều đề án đóng góp cho sự phát triển chung của dịch vụ công trực tuyến như triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, phương tiện kỹ thuật để đảm bảo cung ứng dịch vụ công trên nền tảng trực tuyến. Rất nhiều các lĩnh vực đã bước đầu chuyển đổi số hướng đến tương tác trực tuyến như thông quan điện tử, kê khai thuế điện tử, cấp phép lái xe, hẹn lịch tiếp dân… Nhiều đề tài khoa học như nghiên cứu xây dựng hệ thống thông tin một cửa trong cấp phép đầu tư, thực trạng mô hình một cửa điện tử, khái quát mô hình một cửa điện tử… Một số luận văn cũng khai thác đề tài tương tự như: Bùi Hoàng Minh (2013), Ứng dụng công nghệ thông tin trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại tỉnh Thừa Thiên Huế, Luận văn Thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, đã hệ thống khung lý luận cơ bản về dịch vụ công trực tuyến đồng thời đánh giá mức độ ứng dụng công nghệ thông tin trong cung ứng loại hình dịch vụ đặc biệt này tại tỉnh Thừa Thiên Huế thông qua các số liệu và phân tích. Đào Hưng (2017), Cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp huyện tại tỉnh Đắk Lắk, Luận văn Thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Luận văn đã hệ thống cơ sở lý luận làm nền tảng cho việc ứng dụng công nghệ thông tin vào cung cấp dịch vụ công. Luận văn cũng đánh giá được thực trạng cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp huyện tại tỉnh Đắk Lắk, để thấy được những thuận lợi và khó khăn trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại cấp huyện. Trên cơ sở đó, xây dựng các giải pháp để phát huy những yếu tố tác động tích cực và khắc phục, hạn chế những yếu tố tác động tiêu cực. Vũ Duy Linh (2017), Đổi mới cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Luận văn Thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, đã chỉ ra mối quan hệ giữa Quản lý hành chính Nhà nước với dịch vụ công trực tuyến đồng thời đi sâu đánh giá thực trạng các nội dung liên quan đến việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại Bộ Nông nghiệp và PTNT đã thực hiện 5
- trong thời gian qua, phân tích những hạn chế và chỉ ra nguyên nhân khách quan, nguyên nhân chủ quan. Trên cơ sở đó, luận văn đã đưa ra các giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng và hoàn thiện hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến của Bộ. Quách Thị Minh Phượng (2020), Chính sách dịch vụ công trực tuyến ở Việt Nam hiện nay, Luận văn Tiến sĩ, Học viện Khoa học xã hội. Luận án bên cạnh việc hình thành tư duy và lý luận tương đối toàn diện về chính sách dịch vụ công trực tuyến làm cơ sở cho hoàn thiện chính sách cũng đã cung cấp bức tranh toàn cảnh thực tế chính sách dịch vụ công trực tuyến ở Việt Nam (từ khi ứng dụng CNTT). Luận án cũng đã đưa ra những giải pháp xuất phát từ thực tiễn nghiên cứu. Thành Nguyễn Thùy Ny (2020), Nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 trên địa bàn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Luận văn phát triển và xác định được một số vấn đề về chất lượng của dịch vụ công trực tuyến. Một là, sự đáp ứng của Cổng dịch vụ công và Hệ thống thông tin một cửa điện tử Hà Nội đối với dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 trên địa bàn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. Hai là, chất lượng của dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 đối với Cổng dịch vụ công và Hệ thống thông tin một cửa điện tử Hà Nội trên địa bàn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. Nhìn chung, các công trình nghiên cứu về vấn đề quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ công nói chung và dịch vụ công trực tuyến nói riêng đã được thực hiện dưới nhiều góc độ khác nhau, song qua khảo sát của học viên, hiện chưa có công trình nghiên cứu về quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. Trong khi đó, công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng đang có những vướng mắc cần có giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý 6
- nhằm tạo những điều kiện thật thuận lợi cho người dân trong sử dụng dịch vụ hành chính công trực tuyến. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Luận văn tìm hiểu vấn đề quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng nhằm tìm ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến ở quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng thời gian tới. Với mục đích nêu trên, tác giả xây dựng nhiệm vụ của luận văn như sau: 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu (1) Tổng hợp cơ sở lý luận quản lý nhà nước về dịch vụ hành chính công trực tuyến. (2) Phân tích thực trạng quản lý nhà nước về dịch vụ hành chính công trực tuyến trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn; nhận diện được những thành tựu, những hạn chế trong công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến, nguyên nhân của những hạn chế. (3) Đề xuất những hàm ý chính sách hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về dịch vụ công trực tuyến tại địa phương. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về thời gian: Luận văn chủ yếu tập trung nghiên cứu vấn đề quản lý nhà nước trong cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến giai đoạn 2015 – 2020 Về không gian: Nghiên cứu được thực hiện tại quận Ngũ Hành Sơn 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu 7
- 5.1. Cơ sở lý luận Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; các chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về quản lý nhà nước đối với dịch vụ công nói chung và dịch vụ hành chính công trực tuyến nói riêng. 5.2. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập dữ liệu Dữ liệu được thu thập từ nguồn dữ liệu thứ cấp: Các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước về hoạt động cung ứng dịch vụ công trực tuyến, chính phủ điện tử; các báo cáo thường kỳ của các cơ quan, ban ngành, đoàn thể trong nước; các ấn phẩm truyền thông; dữ liệu được lưu trữ là các Nghị định, Nghị quyết, văn bản chỉ đạo khác có liên quan. Tất cả tài liệu này được lựa chọn, phân tích và sử dụng dưới dạng trích dẫn phục vụ luận văn. - Phương pháp phân tích, tổng hợp và thống kê… Từ các nguồn dữ liệu thu thập được, phương pháp tổng hợp và thống kê được sử dụng xuyên suốt trong các nội dung chương 1 và chương 2, phương pháp phân tích các dữ liệu được tập trung sử dụng trong chương 2 để chỉ ra hiện trạng thực tế của đối tượng phân tích. Phương pháp phân tích và tổng hợp được sử dụng ở chương 3 để phân tích và đề xuất các quan điểm, giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn 6.1. Ý nghĩa lý luận - Về mặt lý luận: kết quả nghiên cứu và những giải pháp, kiến nghị của luận văn góp phần cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến trong cả nước nói chung và tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng nói riêng 8
- 6.2. Ý nghĩa thực tiễn - Về mặt thực tiễn: Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho đội ngũ cán bộ thực hiện quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến cũng như những ai quan tâm và muốn tìm hiểu về vấn đề vấn đề này. 7. Kết cấu của luận văn Đề tài “Quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng” được xây dựng theo cấu trúc ngoài phần mở đầu, kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến; Chương 2. Thực trạng quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng; Chương 3. Phương hướng và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến từ thực tiễn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. 9
- CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG TRỰC TUYẾN 1.1. Khái niệm quản lý nhà nước về cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến 1.1.1. Dịch vụ công 1.1.1.1. Các khái niệm Các sáng kiến về chính phủ điện tử mới xuất hiện gần đây, nhưng chúng đã trở thành một lĩnh vực nghiên cứu thực nghiệm đang phát triển nhanh chóng. Các tổ chức và học giả đã cố gắng đánh giá hiệu suất và đặc điểm của các sáng kiến chính phủ điện tử để đưa ra hồ sơ về các phương pháp hay nhất. Tại Việt Nam những năm qua, hoạt động cung cấp dịch vụ công trong quản lý hành chính nhà nước rất được quan tâm bởi người dân và doanh nghiệp – những đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp. Các cấp quản lý, chuyên gia đầu ngành, cán bộ từ chính quyền đến địa phương vì đó cũng vào cuộc quyết liệt đẩy nhanh tốc độ chuyển đổi số trong thủ tục hành chính và triển khai chính phủ điện tử. Tuy nhiên, “sẽ không có mô hình tốt nhất có thể vay mượn và đưa vào Việt Nam mà không phải chọn lọc và cấy ghép” [36, tr.295], việc làm rõ bản chất và ý nghĩa hay nội hàm của dịch vụ công là cần thiết. Về cơ bản, Nhà nước có hai chức năng là quản lý nhà nước với mọi lĩnh vực đời sống kinh tế - xã hội và cung ứng dịch vụ công cho người dân và tổ chức. Có nhiều định nghĩa về dịch vụ công như “Dịch vụ công là hoạt động vì lợi ích chung, do một cơ quan nhà nước hoặc tư nhân đảm nhận” hay “Dịch vụ được cung cấp bởi chính phủ hoặc một tổ chức chính thức cho người dân trong một xã hội cụ thể” … Tính chất chung của các định nghĩa là để phục vụ cho lợi ích, nhu cầu chung của người dân và tổ chức. Ngay cả khi nhà nước chuyển giao một phần việc cung ứng dịch vụ công cho khu vực tư nhân thì nhà nước vẫn có 10
- vai trò điều tiết nhằm đảm bảo sự công bằng trong phân phối các dịch vụ này và khắc phục các bất cập của thị trường. Từ những tính chất trên đây, “dịch vụ công” được hiểu theo nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Theo nghĩa rộng, dịch vụ công là những hàng hoá, dịch vụ mà Chính phủ can thiệp vào việc cung cấp nhằm mục tiêu hiệu quả và công bằng. Theo đó, dịch vụ công là tất cả những dịch vụ nhằm thực hiện các chức năng vốn có của Chính phủ, bao gồm từ chính sách, pháp luật, toà án… cho đến y tế, giáo dục, giao thông công cộng. Theo nghĩa hẹp, dịch vụ công được hiểu là những hàng hoá, dịch vụ phục vụ trực tiếp nhu cầu của các tổ chức và công dân mà Chính phủ can thiệp vào việc cung cấp nhằm mục tiêu hiệu quả và công bằng. Tại Việt Nam, khái niệm dịch vụ công được hiểu là những dịch vụ phục vụ các nhu cầu cơ bản, thiết yếu của cá nhân vì lợi ích chung của xã hội, do Nhà nước chịu trách nhiệm trước xã hội (trực tiếp đảm nhận hay ủy quyền và tạo điều kiện cho khu vực tư nhân thực hiện) nhằm bảo đảm ổn định và công bằng xã hội. 1.1.1.2. Những đặc trưng cơ bản của dịch vụ công - Là hàng hóa, dịch vụ do nhà nước chịu trách nhiệm tổ chức cung ứng một cách trực tiếp hoặc gián tiếp (cấp vốn, ủy quyền hay trao cho những ưu đãi để các tổ chức xã hội hoặc tư nhân thực hiện, nhưng nhà nước vẫn phải chịu trách nhiệm). - Phục vụ trực tiếp cho nhu cầu, lợi ích cơ bản, thiết yếu của các tổ chức và công dân. Khi sử dụng dịch vụ, người dân có được các lợi ích trực tiếp đáp ứng nhu cầu thiết thực của mình. Những lợi ích này là cơ bản, thiết yếu cho sự tồn tại và phát triển của mỗi người, mỗi tổ chức. - Không vì mục tiêu lợi nhuận. Nguyên tắc không nhằm mục tiêu lợi nhuận có ý nghĩa là các tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ công được quyền thu các 11
- khoản lợi nhuận nhất định, nhưng không phải thuần túy theo quan hệ thị trường, tức là không thu lợi nhuận tối đa mà chịu sự quản lý, điều tiết của nhà nước và phải lấy mục tiêu phục vụ là chính. Các nguồn lợi thu được sau khi trừ chi phí và trả lương cho người làm việc, về cơ bản được dùng để mở rộng dịch vụ, nâng cao chất lượng phục vụ chứ không được đem chia cho các thành viên của tổ chức cung ứng dịch vụ đó. 1.1.1.3. Phân loại dịch vụ công Nhằm duy trì và trật tự kỷ cương xã hội, đồng thời đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công dân cần xác định khái niệm và phạm vi dịch vụ công trên cơ sở tách biệt một cách tương đối hai chức năng của Nhà nước. Trên cơ sở phạm vi hoạt động cung ứng dịch vụ công, tùy theo điều kiện cụ thể cho thấy có nhiều cách phân loại DVC. Mỗi cách thức phân loại dịch vụ công khác nhau tùy thuộc vào mỗi tiêu chí phân loại hình thành nhiều loại hình hoạt động tương ứng. Dịch vụ công có thể phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, xét theo tiêu chí chủ thể cung ứng, dịch vụ công được chia thành 3 loại, như sau: Dịch vụ công do cơ quan Nhà nước trực tiếp cung cấp: Đó là những dịch vụ công cộng cơ bản do các cơ quan của Nhà nước cung cấp. Ví dụ, an ninh, giáo dục, phổ thông, chăm sóc y tế công cộng, bảo trợ xã hội… Dịch vụ công do các tổ chức phi chính phủ và khu vực tư nhân cung cấp, gồm những dịch vụ mà Nhà nước có trách nhiệm cung cấp, nhưng không trực tiếp thực hiện mà ủy quyền cho tổ chức phi chính phủ và tư nhân thực hiện, dưới sự đôn đốc, giám sát của Nhà nước. Ví dụ các công trình công cộng do chính phủ kêu gọi thầu có thể do các công ty tư nhân đấu thầu cạnh tranh xây dựng. Dịch vụ công do tổ chức Nhà nước, tổ chức phi chính phủ, tổ chức tư nhân phối hợp thực hiện. Loại hình cung ứng dịch vụ này ngày càng trở nên phổ biến ở nhiều nước. Chẳng hạn như ở Trung Quốc, việc thiết lập hệ thống bảo vệ trật 12
- tự ở các khu dân cư là do cơ quan công an, tổ chức dịch vụ khu phố và ủy ban khu phố phối hợp thực hiện. Dựa vào tính chất và tác dụng của dịch vụ được cung ứng, có thể chia dịch vụ công thành các loại sau: - Dịch vụ hành chính công: là những dịch vụ phục vụ cho mọi người dân, nhà nước phục vụ các quyền của người dân, có trách nhiệm cung cấp các giấy tờ hành chính, tư pháp theo quy định của pháp luật. Phạm vi dịch vụ hành chính công bao gồm các hoạt động thực thi các chính sách, pháp luật nói chung và việc bảo đảm các quyền và nghĩa vụ có tính pháp lý của các tổ chức và công dân như: cấp giấy phép xây dựng, giấy khai sinh, chứng minh nhân dân, xác minh hộ tịch, hộ khẩu, bổ trợ tư pháp, thu thuế, hải quan... - Dịch vụ sự nghiệp công: là loại dịch vụ cung cấp các hàng hóa dịch vụ về giáo dục – đào tạo, chăm sóc sức khỏe, văn hóa và tinh thần...do các tổ chức sự nghiệp cung ứng, không thu tiền hoặc có thu một phần nhưng không vì mục tiêu lợi nhuận. - Dịch vụ công ích: là dịch vụ cung cấp các hàng hóa có tính chất kinh tế đáp ứng nhu cầu vật chất thiết yếu cho sinh hoạt của người dân, nó gắn liền với việc cung ứng của các cơ sở hạ tầng kỹ thuật cơ bản. Ở giới hạn nghiên cứu của đề tài này, mọi dữ liệu và phân tích chỉ tập trung về Dịch vụ hành chính công – loại dịch vụ gắn liền với chức năng Quản lý Nhà nước nhằm đáp ứng yêu cầu của người dân thông qua cơ quan công quyền hay các cơ quan do Nhà nước thành lập được ủy quyền thực hiện. Công dân được sử dụng dịch vụ này thông qua việc đóng lệ phí hoặc phí cho Cơ quan hành chính Nhà nước mà không thông qua quan hệ cung cầu, ngang giá trên thị trường. Phần phí hoặc lệ phí dùng để hỗ trợ ngân sách Nhà nước. 1.1.2. Dịch vụ Hành chính công trực tuyến Dịch vụ hành chính công ở luận văn này được tiếp cận theo cách hiểu của Nghị định số 43/2011/NĐ-CP, tức là tiếp cận dịch vụ hành chính công dưới góc 13
- độ “những dịch vụ liên quan đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi nhuận, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại giấy tờ có giá trị pháp lý trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý”, đồng thời “mỗi dịch vụ hành chính công gắn liền với một thủ tục hành chính để giải quyết hoàn chỉnh một công việc cụ thể liên quan đến tổ chức, cá nhân”. Ở giới hạn phạm vi đề tài này, tác giả chỉ đề cập đến dịch vụ hành chính công ở cấp quận/ huyện. Dịch vụ hành chính công ở cấp quận là những dịch vụ liên quan đến chức năng quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân cấp quận, do các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ở cấp quận thực hiện nhằm cung cấp cho các tổ chức, cá nhân các loại giấy tờ pháp lý. Nghị định số 43/2011/NĐ-CP cũng nêu rõ “Dịch vụ công trực tuyến là dịch vụ hành chính công và các dịch vụ khác của cơ quan nhà nước được cung cấp cho các tổ chức, cá nhân trên môi trường mạng”. Ngày 15/11/2017, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Thông tư số 32/2017 TT-BTTTT quy định về việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến, đảm bảo khả năng truy cập thuận tiện đối với trang thông tin điện tử của cơ quan nhà nước, dịch vụ công trực tuyến. Theo đó, dịch vụ công trực tuyến được triển khai theo 4 mức độ (Điều 5, Chương II): Mức độ 1 - Dịch vụ công trực tuyến mức độ 1 phải cung cấp đầy đủ các thông tin cơ bản sau: a) Tên thủ tục hành chính; b) Trình tự thực hiện; c) Cách thức thực hiện; d) Thành phần, số lượng hồ sơ; e) Thời hạn giải quyết; f) Đối tượng thực hiện thủ tục hành chính; g) Cơ quan giải quyết thủ tục hành chính; 14
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Thực hiện pháp luật về tiếp công dân từ thực tiễn tỉnh Thanh Hóa
78 p | 173 | 45
-
Luận văn Thạc sĩ Luật hiến pháp và luật hành chính: Quản lý nhà nước về cư trú từ thực tiễn quận 3, thành phố Hồ Chí Minh
78 p | 110 | 24
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Đổi mới hoạt động giám sát của HĐND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội
110 p | 70 | 23
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Kiểm soát thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam
87 p | 76 | 20
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thi hành án dân sự tại tỉnh Quảng Bình
109 p | 81 | 20
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Tổ chức thực hiện cưỡng chế thi hành án dân sự - Từ thực tiễn tỉnh Ninh Bình
94 p | 86 | 19
-
Luận văn Thạc sĩ Luật kinh tế: Chế độ tài sản của vợ chồng theo pháp Luật Hôn nhân và Gia đình ở Việt Nam hiện nay
68 p | 108 | 17
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Thực hiện pháp luật về thanh niên từ thực tiễn thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam
83 p | 113 | 15
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự từ thực tiễn tỉnh Quảng Nam
86 p | 73 | 15
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Đánh giá viên chức ngành Y tế từ thực tiễn tỉnh Thanh Hóa
83 p | 59 | 14
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Hợp đồng mua bán thiết bị y tế trong pháp luật Việt Nam hiện nay
90 p | 82 | 14
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Tổ chức và hoạt động của Thanh tra Sở Y tế Hà Nội
94 p | 72 | 13
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Vi phạm hành chính trong hoạt động dịch vụ du lịch trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh
91 p | 43 | 13
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Kinh tế: Pháp luật về Bảo hiểm xã hội tự nguyện từ thực tiễn huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau
73 p | 65 | 13
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Tuyển dụng viên chức ngành y tế từ thực tiễn thành phố Đà Nẵng
75 p | 51 | 10
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Bảo đảm quyền vui chơi, giải trí của trẻ em trên địa bàn thành phố Hà Nội
91 p | 46 | 9
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Quản lý nhà nước đối với viên chức ngành y tế - từ thực tiễn tỉnh Thanh Hóa
82 p | 58 | 9
-
Luận văn Thạc sĩ Luật Kinh tế: Chế độ hưu trí theo pháp luật Bảo hiểm xã hội bắt buộc từ thực tiễn thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau
70 p | 83 | 8
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn