Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Bình

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:115

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn "Cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Bình" nhằm lý luận cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử và thực tiễn về cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử của UBND tỉnh Thái Bình giai đoạn2022- 2023, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm cải thiện chất lượng của công tác này tại địa phương.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LẠI MAI THUÝ QUỲNH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN MÔI TRƯỜNG ĐIỆN TỬ TẠI UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH THÁI BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LẠI MAI THUÝ QUỲNH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN MÔI TRƯỜNG ĐIỆN TỬ TẠI UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH THÁI BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ LA HÀ NỘI - NĂM 2024
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng luận văn thạc sĩ về đề tài “Cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Bình” là một nghiên cứu khoa học độc lập. Mọi thông tin, số liệu và trích dẫn được sử dụng trong luận văn đều có nguồn gốc rõ ràng, chính xác và được tổng hợp thông qua quá trình nghiên cứu và thu thập tài liệu. Hà Nội, ngày 20 tháng 6 năm 2024 Tác giả luận văn Lại Mai Thuý Quỳnh i
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn tới Quý Thầy, Cô của Học viện Hành chính Quốc gia - những người đã dành công sức thời gian quý báu để truyền đạt tri thức, kinh nghiệm giúp học viên nâng cao nhận thức và khả năng ứng dụng công việc trong thực tiễn. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị La, người đã trực tiếp hướng dẫn tận tình và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn tới UBND tỉnh Thái Bình cùng gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã hỗ trợ đa dạng về nguồn thông tin, số liệu và những ý kiến đóng góp tạo điều kiện giúp tôi hoàn thành khoá học cũng như luận văn của mình. Mặc dù có sự cố gắng nghiên cứu, học hỏi, song kinh nghiệm và khả năng của bản thân còn hạn chế nên luận văn vẫn còn nhiều thiếu sót, tôi rất mong nhận được góp ý cùng với những lời khuyên của Quý Thầy Cô và độc giả để nghiên cứu của học viên có điều kiện hoàn thiện hơn nữa. Tôi xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày 20 tháng 6 năm 2024 Tác giả luận văn Lại Mai Thuý Quỳnh ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. I LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... II DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................VII MỞ ĐẦU ............................................................................................................8 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn ................................................................ 8 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ................................ 10 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn .......................................................... 13 3.1. Mục đích nghiên cứu ............................................................................... 13 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................. 13 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ....................................... 14 4.1. Đối tượng nghiên cứu ..............................................................................14 4.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 14 4.2.1. Phạm vi về nội dung .............................................................................14 4.2.2. Phạm vi về không gian ......................................................................... 14 4.2.3. Phạm vi về thời gian .............................................................................14 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu trong luận văn .............. 14 5.1. Phương pháp luận .................................................................................... 14 5.2. Phương pháp nghiên cứu .........................................................................14 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn .................................................16 6.1. Ý nghĩa về mặt lý luận ............................................................................ 16 6.2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn ......................................................................... 16 7. Kết cấu của luận văn ...................................................................................17 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN MÔI TRƯỜNG ĐIỆN TỬ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH ....................................................................................................... 18 1.1. Khái quát về thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính ......... 18 1.1.1. Thủ tục hành chính ............................................................................... 18 1.1.2. Khái niệm cải cách thủ tục hành chính ............................................... 21 1.2. Cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử ở UBND cấp tỉnh .......................................................................................................................... 28 iii
1.2.1. Khái niệm cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử .......28 1.2.2. Nguyên tắc cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử ..... 28 1.2.3. Đặc điểm thủ tục hành chính trên môi trường điện tử của UBND cấp tỉnh ....................................................................................................................30 1.3. Nội dung cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại UBND cấp tỉnh ................................................................................................31 1.3.1. Rà soát, đơn giản hóa thủ tục, cắt giảm những thủ tục không cần thiết .......................................................................................................................... 31 1.3.2. Số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục ............................................. 32 1.3.3. Công bố, minh bạch thông tin ............................................................. 32 1.3.4. Thẩm tra các quy định liên quan đến thủ tục hành chính .................. 34 1.3.5. Tạo liên kết, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống thông tin khác nhau. .......................................................................................................................... 35 1.3.6. Đánh giá tác động ................................................................................. 36 1.3.7. Bảo đảm nguồn lực cho cải cách thủ tục hành chính .........................38 1.3.8. Xử lý, giải quyết phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp38 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử ở UBND cấp tỉnh ................................................................................40 1.4.1. Yếu tố khách quan ................................................................................ 40 1.4.2. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 42 Tiểu kết chương 1 ........................................................................................... 45 CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN MÔI TRƯỜNG ĐIỆN TỬ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH THÁI BÌNH .......................................................................................................................... 45 2.1. Khái quát về tỉnh thái bình ......................................................................46 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, xã hội và kinh tế của tỉnh thái bình .................... 46 2.1.2. Nhiệm vụ, chức năng và cơ cấu tổ chức của UBND tỉnh thái bình ..47 2.2. Thực trạng cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại UBND tỉnh thái bình .......................................................................................48 2.2.1. Công tác điều hành cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử .......................................................................................................................48 2.2.2. Rà soát, cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính không cần thiết 50 iv
2.2.3. Số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính ..........................51 2.2.4. Về công bố, minh bạch thông tin ........................................................ 53 2.2.5. Thẩm tra các quy định liên quan đến thủ tục. .................................... 54 2.2.6. Tạo liên kết, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống thông tin khác nhau. .......................................................................................................................... 56 2.2.7. Bảo đảm nguồn lực cho cải cách thủ tục hành chính .........................57 2.2.8. Xử lý, giải quyết phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp59 2.3. Đánh giá chung ........................................................................................ 60 2.3.1. Những kết quả đạt được ....................................................................... 60 2.3.2. Những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân ..............................................63 Tiểu kết chương 2 ........................................................................................... 66 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN MÔI TRƯỜNG ĐIỆN TỬ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH THÁI BÌNH ...................................................................67 3.1. Định hướng nâng cao hiệu quả cải cách thủ tục hành chính UBND tỉnh thái bình ........................................................................................................... 67 3.2. Giải pháp nâng cao cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại UBND tỉnh thái bình ..................................................................................70 3.2.1. Tăng cường sự chỉ đạo, điều hành cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử của các cơ quan, tổ chức trên địa bàn tỉnh ....................70 3.2.2. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và hiện đại hoá cơ sở vật chất ................................................................................................................... 71 3.2.3. Thông tin, tuyên truyền về cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử .................................................................................................. 74 3.2.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ............................... 76 3.2.5. Đánh giá mức độ hài lòng của người dân về giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử .........................................................................79 3.2.6. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử .........................................................................81 3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp ................................................................. 84 3.3.1. Đối với chính phủ ................................................................................. 84 3.3.2. Đối với UBND tỉnh thái bình .............................................................. 85 v
Tiểu kết chương 3 ........................................................................................... 87 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 89 PHỤ LỤC ........................................................................................................ 94 vi
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TT Từ viết tắt Nguyên nghĩa 1 BPTN&TKQ Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả 2 CBCCVC Cán bộ, công chức, viên chức 3 CCHC Cải cách hành chính 4 CNTT Công nghệ thông tin 5 CSDL Cơ sở dữ liệu 6 DVC Dịch vụ công 7 HCNN Hành chính nhà nước 8 HĐND Hội đồng nhân dân 9 MTĐT Môi trường điện tử 10 QPPL Quy phạm pháp luật 11 TTHC Thủ tục hành chính 12 UBND Uỷ ban nhân dân vii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Trong quá trình đổi mới và phát triển đất nước, cải cách hành chính (CCHC) đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng được Đảng và Nhà nước Việt Nam đặc biệt quan tâm. Cải cách hành chính nhằm mục tiêu sửa đổi toàn diện hệ thống hành chính nhà nước, đảm bảo hoạt động hiệu quả hơn, phục vụ tốt hơn cho nhân dân và đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới. Việt Nam đã triển khai CCHC với nhiều nội dung quan trọng, bao gồm: cải cách thể chế, cải cách tổ chức bộ máy hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, cải cách tài chính công và hiện đại hóa nền hành chính [8]. Trong số đó, cải cách thủ tục hành chính (TTHC) đã được coi là một nhiệm vụ trọng tâm ngay từ những giai đoạn đầu của quá trình này. Những bước cải cách cẩn trọng và đồng bộ trong những năm qua đã mang lại nhiều kết quả tích cực, góp phần cải thiện hiệu lực và hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước. Việc đẩy mạnh cải cách TTHC không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho người dân và doanh nghiệp, mà còn tạo ra môi trường thuận lợi hơn cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Công tác cải cách TTHC là một trong những trọng tâm trong tiến trình đổi mới nhằm đơn giản hóa các thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp khi giao dịch với các cơ quan nhà nước. Việc này nhằm loại bỏ những quy trình phức tạp, chồng chéo, giảm thiểu phiền hà, qua đó nâng cao hiệu quả trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân cũng như trong hoạt động của bộ máy nhà nước. Trước đây, do chưa chú trọng đúng mức đến cải cách TTHC, hệ thống thủ tục còn rườm rà và phức tạp đã trở thành nguyên nhân cản trở các hoạt động kinh tế - xã hội và làm giảm hiệu suất làm việc của các cơ quan nhà nước. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến lòng tin của nhân dân vào nhà nước. Chính phủ và các cấp chính quyền đã 8
nhận thức rõ tầm quan trọng của vấn đề này và xem đây là nhiệm vụ chiến lược. Việc đơn giản hóa và minh bạch hóa các TTHC không chỉ giúp tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp, mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế, nâng cao chất lượng quản lý công, và tạo dựng lòng tin vững chắc hơn từ phía nhân dân. Trong xu thế hội nhập quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc CCHC và cải cách TTHC theo hướng hiện đại là mục tiêu chiến lược trong giai đoạn mới. Điều này đã được cụ thể hóa trong Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ về chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030: “Cải cách quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả quy định thủ tục hành chính liên quan đến người dân, doanh nghiệp; thủ tục hành chính nội bộ giữa cơ quan hành chính nhà nước; rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, thành phần hồ sơ và tối ưu hóa quy trình giải quyết thủ tục hành chính trên cơ sở ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin; bãi bỏ các rào cản hạn chế quyền tự do kinh doanh, cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường đầu tư kinh doanh, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, minh bạch; đổi mới và nâng cao hiệu quả thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính; đẩy mạnh thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử để người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, trên các phương tiện khác nhau” [7]. Hiện nay cả nước nói chung cũng như địa bàn tỉnh Thái Bình nói riêng, trong các cơ quan quản lý nhà nước và đặc biệt là UBND các cấp, việc giải quyết TTHC trên môi trường điện tử (MTĐT) đã và đang tích cực được đẩy mạnh. Hòa chung với công cuộc cải cách TTHC trên toàn quốc, UBND tỉnh Thái Bình đã tập trung chỉ đạo các sở, ban, cơ quan chuyên môn và văn phòng UBND tỉnh triển khai nghiêm túc các văn bản chỉ đạo từ Trung ương và Tỉnh ủy. Các chỉ đạo này được thực hiện theo hướng hiện đại, nhằm nâng cao hiệu quả trong việc giải quyết hồ sơ hành chính cho các tổ chức và công dân trên 9
địa bàn tỉnh. Những nỗ lực cải cách tại Thái Bình đã mang lại kết quả tích cực. Các TTHC được công khai, đơn giản hóa và dễ dàng thực hiện, giúp giảm bớt những rào cản hành chính trước đây. Sự chuyển biến rõ rệt trong quá trình giải quyết hồ sơ hành chính không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, công sức cho người dân mà còn tạo dựng được niềm tin đối với bộ máy hành chính nhà nước. Điều này thể hiện tinh thần quyết liệt của tỉnh Thái Bình trong việc đồng hành cùng công cuộc cải cách, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, thực hiện, không thể tránh được những thiếu sót cần phải khắc phục về thể chế, sự nhận biết của một bộ phận CBCC, việc hiểu biết của người dân về pháp luật còn hạn chế. Từ những lý do trên nên tác giả quyết định chọn đề: “Cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Bình” làm đề tài luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý công tại Học viện Hành chính Quốc gia. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Trong nhiều năm qua, CCHC là vấn đề được nhiều học giả quan tâm, nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau, có thể kể đến như: Một số tài liệu nghiên cứu là giáo trình, sách chuyên khảo tiêu biểu: Nguyễn Văn Thâm (2004), “Giáo trình Thủ tục hành chính” [16], trong cuốn sách này, tác giả đã khái quát những nội dung cơ bản về TTHC trên cả hai phương diện lý luận và thực tiễn của nước ta hiện nay. Nguyễn Thị La, Hoàng Thị Hoài Hương (2016), “Thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính trong bối cảnh hội nhập quốc tế” [16], nội dung cuốn sách nghiên cứu các vấn đề cơ bản về cải cách TTHC, giải quyết TTHC trong bối cảnh hội nhập quốc tế. - Một số công trình nghiên cứu là bài báo, tạp chí tiêu biểu: Nguyễn Hoàng Anh (2022), “Đánh giá thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bình 10
Dương” [11], bài viết đánh giá thực trạng những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế trong việc ứng dụng CNTT trong giải quyết TTHC tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bình Dương từ năm 2020 - 2022, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động đó, như: Đầu tư trang thiết bị, đào tạo bồi dưỡng CBCC của UBND tỉnh, khen thưởng kỷ luật đơn vị, cá nhân hoàn thành tốt nhiệm vụ và chưa có ý thức trong việc phối hợp thực hiện. - Đào Hưng (2017), “Dịch vụ công trực tuyến cấp huyện trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk” [17] luận văn thạc sĩ Quản lý công. Về nội dung, tác giả cũng đã hệ thống lý luận cơ bản về DVC, trong đó đưa ra các khái niệm về DVC, DVC trực tuyến, các nhân tố tác động đến cung cấp DVC cấp huyện như: hạ tầng CNTT, môi trường pháp lý, chính sách về ứng dụng CNTT, trình độ tin học của công chức, các yếu tố kinh tế - xã hội và đưa ra kinh nghiệm của một số quốc gia trên thế giới và một số địa phương trong nước. Tác giả cũng đã phân tích thực tiễn, những kết quả đạt được, hạn chế trong cung cấp DVCTT cấp huyện trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Từ đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện việc cung ứng DVCTT cấp huyện trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. - Đỗ Mai Thanh (2012), “Đề xuất mô hình Dịch vụ hành chính công trực tuyến phù hợp với thực tế xây dựng chính phủ điện tử tại Việt Nam” [27], luận văn thạc sĩ Quản lý công. Nội dung luận văn tác giả cũng đã làm rõ một số khái niệm về dịch vụ hành chính công, đặc điểm, thực tiễn việc xây dựng chính phủ điện tử tại Việt Nam; Tác giả cũng đã đề xuất một số mô hình dịch vụ hành chính công như: cấp độ dịch vụ hành chính công; lựa chọn chiến lược quản lý quy trình phối hợp giữa các mô đun; liên kết, tích hợp các hệ thống thông tin trong dịch vụ liên thông và mô đun hóa phần mầm nghiệp vụ theo kiến trúc SOA; các đề xuất về xác thực, bảo mật trong các dịch vụ liên thông sử dụng Web Service... - Phan Thanh Diễm (2018), “Ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân Quận 8, Thành phố Hồ Chí 11
Minh” [13], Luận văn tập trung vào việc nghiên cứu cơ sở lý luận về áp dụng CNTT trong quá trình cải cách TTHC, đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường việc sử dụng CNTT trong quá trình cải cách TTHC tại quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh. - Trần Thị Dinh (2018), “Ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện thủ tục hành chính tại Bảo hiểm xã hội Thành phố Hồ Chí Minh”, Luận văn thạc sĩ Quản lý công [12]. Luận văn đã đề xuất những giải pháp hoàn thiện ứng dụng CNTT trong thực hiện TTHC tại Bảo hiểm xã hội Thành phố Hồ Chí Minh. - Nguyễn Hữu Thành (2018), “Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai”, Luận văn thạc sĩ Quản lý công [25]. Luận văn đã phân tích cơ sở lý luận về TTHC, quá trình cải cách TTHC và đánh giá thực trạng của công tác cải cách TTHC tại UBND thành phố Lào Cai, trên cơ sở đó xác định nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan của các hạn chế để đề xuất kiến nghị, giải pháp nhằm cải thiện quá trình cải cách TTHC tại UBND thành phố Lào Cai. - Hoàng Thị Lan Anh (2019), “Ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị”, Luận văn thạc sĩ Quản lý công [10]. Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận về TTHC, ứng dụng CNTT trong quản lý nhà hành chính nhà nước. Qua đó đánh giá tình hình thực tiễn tại UBND huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị và đề xuất một số biện pháp nhằm thúc đẩy việc áp dụng CNTT trong giải quyết TTHC tại cơ quan này. - Lê Văn Thuận (2019), “Ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Trị”, Luận văn thạc sĩ Quản lý công [26]. Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tế ứng dụng CNTT trong giải quyết TTHC của Bảo hiểm xã hội tại địa phương này, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả giải quyết TTHC cho ngành bảo 12
hiểm xã hội nói chung và tỉnh Quảng Trị nói riêng. Nhìn chung, các công trình đang tập trung giải quyết về công tác CCHC, cải cách TTHC nói chung về lý luận, thực tiễn; ứng dụng CNTT trong cải cách TTHC... Tuy nhiên, đến nay tại tỉnh Thái Bình chưa có công trình khoa học nào nghiên cứu bài bản và hoàn chỉnh về cải cách TTHC trên MTĐT tại UBND tỉnh. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích của luận văn là lý luận cải cách TTHC trên MTĐT và thực tiễn về cải cách TTHC trên MTĐT của UBND tỉnh Thái Bình giai đoạn 2022 - 2023, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm cải thiện chất lượng của công tác này tại địa phương. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Luận văn đặt mục đích trên, Luận văn thực hiện các nhiệm vụ sau: - Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về cải cách TTHC trên MTĐT của UBND cấp tỉnh: khái niệm, yêu cầu, nguyên tắc, các yếu tố ảnh hưởng đến cải cách TTHC trên MTĐT ở UBND cấp tỉnh. - Đánh giá thực trạng công tác cải cách TTHC trên MTĐT của UBND tỉnh Thái Bình: đánh giá thực trạng những kết quả đạt được, tồn tại hạn chế và nguyên nhân hạn chế việc thực hiện cải cách TTHC trên MTĐT. - Đề xuất các biện pháp nhằm cải thiện chất lượng việc cải cách TTHC trên MTĐT tại UBND tỉnh Thái Bình: 1) Tăng cường sự chỉ đạo, điều hành cải cách TTHC trên MTĐT của các cơ quan, tổ chức trên địa bàn tỉnh; 2) Tăng cường ứng dụng CNTT và hiện đại hoá cơ sở vật chất; 3) Thông tin, tuyên truyền về cải cách TTHC trên MTĐT; 4) Nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC; 5) Đánh giá mức độ hài lòng của người dân về giải quyết TTHC trên MTĐT; 6) Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện TTHC trên MTĐT. 13
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là cải cách TTHC trên MTĐT tại UBND cấp tỉnh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu 4.2.1. Phạm vi về nội dung Luận văn tập trung nghiên cứu các hoạt động cải cách TTHC trên MTĐT, bao gồm: Công tác điều hành cải cách TTHC trên MTĐT của UBND tỉnh Thái Bình; Rà soát, cắt giảm, đơn giản hoá TTHC không cần thiết; Số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC; Về công bố, minh bạch thông tin; Thẩm tra các quy định liên quan đến thủ tục; Tạo liên kết, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống thông tin khác nhau; Bảo đảm nguồn lực cho cải cách TTHC; Xử lý, giải quyết phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp. 4.2.2. Phạm vi về không gian Luận văn nghiên cứu thực tiễn hoạt động cải cách TTHC trên MTĐT tại UBND tỉnh Thái Bình. 4.2.3. Phạm vi về thời gian Luận văn tiến hành nghiên cứu hoạt động cải cách TTHC trên MTĐT tại UBND tỉnh Thái Bình từ năm 2020 đến năm 2023. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu trong luận văn 5.1. Phương pháp luận Phương pháp luận được sử dụng trong luận văn dựa trên nền tảng triết học Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, tuân theo nguyên lý của duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. Ngoài ra, luận văn cũng tập trung vào quan điểm của Đảng và Nhà nước về cải cách TTHC nói chung, cũng như cải cách TTHC trên MTĐT nói riêng. Từ đó đưa ra những phân tích, đánh giá về các vấn đề lý luận và thực tiễn. 5.2. Phương pháp nghiên cứu 14
Luận văn này đã áp dụng một số phương pháp nghiên cứu khoa học, trong đó có: Phương pháp nghiên cứu tài liệu là hình thức nghiên cứu dựa trên việc phân tích văn bản, tài liệu có sẵn kết hợp với tư duy logic để đưa ra kết luận. Tác giả đã áp dụng phương pháp này để thu thập thông tin về: Lý thuyết về cải cách TTHC và cải cách TTHC trên MTĐT, các quy định pháp lý về việc thực hiện cải cách TTHC trên MTĐT cũng như thông tin thống kê và kinh nghiệm trong việc cải cách TTHC trên MTĐT. Phương pháp quan sát là hình thức dựa trên việc quan sát trực tiếp, giám sát hành vi và ghi chép lại các vấn đề liên quan đến đối tượng nghiên cứu. Tác giả đã sử dụng phương pháp quan sát để phát hiện các hạn chế và các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình cải cách TTHC trên MTĐT tại UBND tỉnh Thái Bình. Phương pháp thống kê được dùng để thu thập thông tin về xã hội nhằm phục vụ mục đích nghiên cứu. Phương pháp này sử dụng trong việc thu thập và phân tích dữ liệu cho các nghiên cứu mang tính định lượng. Việc sử dụng phương pháp thống kê giúp tóm tắt, xử lý và phân tích thông tin đã thu thập, từ đó đưa ra các kết luận và báo cáo phản ánh bản chất của vấn đề nghiên cứu. Đối với đề tài nghiên cứu này, tác giả đã thống kê số liệu liên quan đến hoạt động cải cách TTHC trên MTĐT từ năm 2020 đến năm 2023, nhằm đánh giá tình hình thực tế của vấn đề được nghiên cứu. Phương pháp phân tích và so sánh là một phương pháp nghiên cứu khoa học quan trọng, được sử dụng để xử lý và đánh giá các tài liệu, đặc biệt là các văn bản pháp luật như Nghị định, Nghị quyết, Quyết định, Thông tư, Chương trình, Đề án... làm cơ sở pháp lý cho việc phân tích các khái niệm liên quan đến đề tài nghiên cứu của luận văn. Đồng thời, luận văn cũng sử dụng phương pháp so sánh các số liệu thu thập được, đặc biệt là các báo cáo kết quả thực hiện công tác CCHC từ năm 2020 đến năm 2023 của UBND tỉnh Thái 15
Bình, nhằm đánh giá hiệu quả của việc cải cách TTHC qua từng năm. Qua đó nhận biết kết quả đã đạt được, cũng như những hạn chế và tồn tại trong hoạt động cải cách TTHC trên MTĐT. Phương pháp khảo sát, điều tra xã hội học và thống kê mô tả thực tế là những công cụ quan trọng mà tác giả đã vận dụng để nghiên cứu, tìm hiểu về thực trạng cải cách TTHC tại UBND tỉnh Thái Bình. Tác giả xây dựng 100 phiếu khảo sát và tiến hành khảo sát đối với đội ngũ CBCC tại UBND tỉnh Thái Bình. Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tác giả đã kế thừa một số kết quả từ các công trình nghiên cứu khác có liên quan, nhằm xây dựng nền tảng lý luận và thực tiễn cho đề tài. Các công trình nghiên cứu này cung cấp góc nhìn phong phú về cải cách TTHC và quản lý nhà nước, giúp tác giả có thêm dữ liệu so sánh và tham khảo. Bên cạnh đó, tác giả cũng sử dụng các nhận định trong các báo cáo tổng kết của UBND tỉnh Thái Bình về công tác cải cách TTHC trên MTĐT. Các báo cáo này cung cấp thông tin cập nhật và toàn diện về tiến độ thực hiện, những thành tựu, thách thức và phương hướng cải thiện mà UBND tỉnh đã triển khai trong việc hiện đại hóa TTHC. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa về mặt lý luận Nếu đề tài được triển khai và thực hiện tốt sẽ có những đóng góp sau: Về lý luận: Kết quả nghiên cứu của Luận văn góp phần hệ thống hóa vấn đề lý luận về cải cách TTHC trong các cơ quan hành chính nói chung và bổ sung lý luận về cải cách TTHC trên MTĐT trong UBND nói riêng. Vì vậy, kết quả nghiên cứu của Luận văn đem lại giá trị khoa học đối với việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan trong giai đoạn hiện nay. 6.2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn Luận văn tập trung phân tích thực trạng cải cách TTHC trên MTĐT tại UBND tỉnh Thái Bình, đánh giá được những ưu điểm, hạn chế của quá trình 16
cải cách này, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động cải cách TTHC điện tử của UBND tỉnh Thái Bình. Kết quả nghiên cứu của Luận văn giúp các nhà quản lý có thể sử dụng, tham khảo để phục vụ cho việc CCHC nói chung, cải cách TTHC trên MTĐT nói riêng nhằm thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan hành chính hiện nay. 7. Kết cấu của luận văn Luận văn có kết cấu bao gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh. Chương 2. Thực tiễn cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Bình. Chương 3. Định hướng và giải pháp nâng cao cải cách thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Bình. 17
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN MÔI TRƯỜNG ĐIỆN TỬ TẠI UỶ BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH 1.1. Khái quát về thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính 1.1.1. Thủ tục hành chính * Khái niệm Theo nguồn tư liệu trong Từ điển giải thích từ ngữ luật học của Trường Đại học Luật Hà Nội, thủ tục hành chính được định nghĩa là “Trình tự thực hiện thẩm quyền của cơ quan hành chính nhà nước hoặc cá nhân, tổ chức được uỷ quyền hành pháp trong giải quyết công việc của nhà nước, giải quyết kiến nghị, yêu cầu của công dân, tổ chức” [14]. Theo quan điểm Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam của Đại học Luật Hà Nội: “Thủ tục hành chính là cách thức tổ chức thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước được quy định trong các quy phạm pháp luật hành chính, bao gồm trình tự nội dung, mục đích, cách thức tiến hành các hoạt động cụ thể trong quá trình giải quyết các công việc của quản lý hành chính nhà nước” [15]. Trong Giáo trình Thủ tục hành chính tại Học viện Hành chính Quốc gia, thủ tục hành chính được trình bày như sau: “Thủ tục hành chính là trình tự cách thức giải quyết công việc của các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền trong mối quan hệ nội bộ của hành chính và giữa các cơ quan hành chính nhà nước với các tổ chức và cá nhân công dân” [28]. * Đặc điểm thủ tục hành chính Không giống với thủ tục lập pháp hay thủ tục tố tụng tư pháp, thủ tục hành chính có những đặc điểm sau: Thứ nhất, TTHC được điều chỉnh bằng quy phạm pháp luật và là cơ sở 18