Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:154

Thêm vào BST

Báo xấu

58
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung chính của đề tài là đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội; Chỉ ra những thành tựu đạt được và hạn chế trong hoạt động QLNN về doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội trong giai đoạn từ năm 2016-2020. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ------------/------------ ----/---- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐÔNG ANH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ------------/------------ ----/---- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐÔNG ANH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LƯƠNG MINH VIỆT HÀ NỘI - NĂM 2021
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các tài liệu, số liệu trong luận văn này được trích dẫn theo đúng quy định. Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Học viên Nguyễn Thị Phương Thảo
LỜI CẢM ƠN Trong thời gian học cao học chuyên ngành quản lý công tại Học viện Hành chính Quốc gia, tôi xin được bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc đến Ban Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, Ban Quản lý đào tạo sau đại học, Khoa QLNN về Kinh tế và Tài chính công, các khoa chuyên môn, thư viện của Học viện, các thầy cô giáo đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn. Đặc biệt, tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Lương Minh Việt, Giảng viên hướng dẫn khoa học đã luôn quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện để tôi thực hiện luận văn này. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến UBND huyện Đông Anh, các phòng, bộ phận liên quan và Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình thực hiện luận văn. Dù có nhiều cố gắng nhưng công trình khó tránh khỏi những hạn chế nhất định do kinh nghiệm nghiên cứu khoa học còn khiêm tốn, tôi rất mong nhận được góp ý của quý thầy cô và các bạn đọc để tôi hoàn thiện luận văn này. Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Học viên Nguyễn Thị Phương Thảo
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Diễn giải CNH-HĐH Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá CBCC Cán bộ, công chức DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa ĐTBD Đào tạo, bồi dưỡng KT-XH Kinh tế - xã hội NSNN Ngân sách nhà nước TTHC Thủ tục hành chính QLNN Quản lý nhà nước UBND Uỷ ban nhân dân
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN N L NH N C Ề DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA ................................................................................ 13 1.1. Khái quát về doanh nghiệp nhỏ và vừa .................................................... 13 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản ....................................................................... 13 1.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa ............................................... 17 1.1.3. Sự cần thiết khách quan nhà nước phải quản lý doanh nghiệp nhỏ và vừa ................................................................................................................... 19 1.1.4. Một số yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa ................................................................................................................... 24 1.2. Nội dung quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa........................ 26 1.2.1. Xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chính sách phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa ................................................................................ 26 1.2.2. Xây dựng, ban hành, phổ biến, tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về doanh nghiệp nhỏ và vừa ........................................................... 26 1.2.3. Xây dựng và thực thi các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa .... 30 1.2.4. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ...... 32 1.2.5. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa .................................................................. 36 1.2.6. Đảm bảo nguồn lực tài chính hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ........... 36 1.2.7. Thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm pháp luật của các doanh nghiệp nhỏ và vừa ........................................................................................... 37 1.3. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa.................. 37 1.3.1. Tại huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội .................................................. 37 1.3.2. Tại thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ................................................... 39 1.3.3. Bài học kinh nghiệm .............................................................................. 41 Tiểu kết Chương 1 ........................................................................................... 42
Chương 2. THỰC TRẠNG QU N L NH N C VỀ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐÔNG ANH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI .................................................................................................................. 43 2.1. Khái quát về doanh nghiệp nhỏ và vừa ở huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội ................................................................................................................... 43 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của huyện Đông Anh ................ 43 2.1.2. Tình hình doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội giai đoạn 2016 – 2020....................................................... 47 2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội ........................................................ 56 2.2.1. Tổ chức thực hiện các kế hoạch, chương trình, đề án liên quan đến việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ..................................................................... 56 2.2.2. Tổ chức triển khai thi hành các văn bản quy phạm pháp luật về doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội ........... 59 2.2.3. Phối hợp tổ chức thực thi chính sách liên quan đến hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ....................................................................................................... 63 2.2.4. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh ....................................................................................... 68 2.2.5. Thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện ........................................................................ 71 2.3. Nhận xét thực trạng quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội .................................................. 72 2.3.1. Một số kết quả đạt được ........................................................................ 72 2.3.2. Một số bất cập ....................................................................................... 74 2.3.3. Nguyên nhân bất cập............................................................................. 76 Tiểu kết chương 2............................................................................................ 78
Chương 3. PH ƠNG H NG VÀ GI I PHÁP QU N LÝ NHÀ NỨ C VỀ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐÔNG ANH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ................................................................................... 79 3.1. Phương hướng và mục tiêu quản lý nhà nước về doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội ..................................................................................... 79 3.1.1. Phương hướng ....................................................................................... 79 3.1.2. Mục tiêu phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 – 2025 ........................................................................ 80 3.2. Một số giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội.................................... 82 3.2.1. Nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, công chức về tầm quan trọng của quản lý nhà nước về các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện .. 82 3.2.2. Tổ chức thực hiện tốt pháp luật về doanh nghiệp nhỏ và vừa .............. 82 3.2.3. Nâng cao chất lượng hoạt động của bộ máy quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội ................................ 84 3.2.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, Hà Nội ............................................................................................................. 85 3.2.5. Uỷ ban nhân dân huyện cần minh bạch hoá môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định chính trị, xã hội để thúc đẩy doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn phát triển ........................................... 87 3.2.6. Uỷ ban nhân dân huyện cần tăng cường hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa theo phân cấp ...................................................................................... 88 3.2.7. Cập nhập kịp thời, chính xác tình hình sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện ................................................. 89 3.2.8. Thanh tra, kiểm tra, giám sát doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội ............................................................... 91 3.3. Một số kiến nghị....................................................................................... 93
3.3.1. Đối với trung ương ................................................................................ 93 3.3.2. Đối với Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội ........................................ 94 Tiểu kết Chương 3 ........................................................................................... 96 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 97 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KH O ........................................................ 98 PHỤ LỤC ...................................................................................................... 108
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Thống kê tổng doanh nghiệp, số vốn và lao động của doanh nghiệp đăng ký tại thành phố Hà Nội giai đoạn 2016 -2020 .................... 49 Bảng 2.2. Số lượng và số vốn đăng ký của doanh nghiệp theo tháng trên địa bàn huyện Đông Anh năm 2017 ................................................... 51 Bảng 2.3. Số lượng và số vốn đăng ký của doanh nghiệp theo tháng trên địa bàn huyện Đông Anh năm 2018 ................................................... 52 Bảng 2.4. Số lượng và số vốn đăng ký của doanh nghiệp theo tháng trên địa bàn huyện Đông Anh năm 2019 ................................................... 53 Bảng 2.5. Số lượng và số vốn đăng ký của doanh nghiệp theo tháng trên địa bàn huyện Đông Anh năm 2020 ................................................... 55
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng, sự phát triển của cộng đồng các doanh nghiệp luôn được chính phủ các nước đặc biệt quan tâm vì các doanh nghiệp có vai trò đặc biệt quan trọng đối với việc thúc đẩy nền KT-XH của các quốc gia và giải quyết việc làm cho người dân, đảm bảo an sinh xã hội. Tại Việt Nam trong những năm qua Đảng và Nhà nước ta hết sức coi trọng việc phát triển cộng đồng các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và DNNVV nói riêng. Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học kĩ thuật của cả nước, có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng đối với việc thúc đẩy phát triển KT-XH của cả nước nói chung và khu vực Bắc Bộ nói riêng. Trong tiến trình phát triển đi lên của Thủ đô có sự đóng góp không nhỏ của các doanh nghiệp nói chung và DNNVV nói riêng. Đông Anh là huyện ngoại thành phía bắc Thành phố Hà Nội, trong những năm qua tình hình KT-XH, an ninh quốc phòng trên địa bàn Huyện có nhiều điểm sáng tích cực, địa phương có tốc độ đô thị hóa nhanh của thủ đô Hà Nội, có vị trí quan trọng đối với sự phát triển chung của Thủ đô. Theo uy hoạch tổng thể phát triển KT-XH của Huyện đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 đã được phê duyệt thì “phấn đấu đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, xây dựng Đông Anh thành trung tâm công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ, tài chính, thương mại và giao dịch quốc tế khu vực Bắc sông Hồng, đóng vai trò động lực phát triển ở phía Bắc của Thủ đô” [5]. Để đạt được những mục tiêu nêu trên cần có sự chung sức của người dân, của chính quyền và cộng đồng DNNVV trên địa bàn Huyện. Trong những năm qua mặc dù đã có nhiều cố gắng để tăng cường QLNN về DNNVV trên địa bàn Huyện nhưng hiệu quả hoạt động QLNN về 1
DNNVV địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội thời gian qua còn một số bất cập về tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển DNNVV; tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật; tổ chức bộ máy QLNN; kiện toàn đội ngũ CBCC; thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm pháp luật của các DNNVV… trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội. Để đáp ứng những yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới, từ một số lý do trên đây tác giả đã chọn đề tài “ ề doanh nghiệp nhỏ và vừa trê địa bàn huyệ Đô g A ,t p ố Hà Nội” để làm luận văn thạc sỹ chuyên ngành quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 2.1. Những công trình khoa học liên quan đến đề tài luận văn ũ Xuân Nam (2018), luận án tiến sĩ kinh tế Nghiên cứu hệ thống quản lý tri thức doanh nghiệp trong việc nâng cao lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam, Hà Nội. Từ nghiên cứu lý thuyết, kết hợp nghiên cứu định tính và định lượng, luận án thành công trong việc nghiên cứu hệ thống quản lý tri thức trong DNN tại iệt Nam: - Luận án đã xác định và kiểm định các nhân tố ảnh hưởng đến việc xây dựng, quản lý và ứng dụng thành công thành công hệ thống quản lý tri thức. Các yếu tố này được dùng làm tiền đề bảo đảm phát triển thành công hệ thống quản lý tri thức cho các DNN . - Kết quả nghiên cứu này có thể được sử dụng cho các nhà quản lý để hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng chiến lược nhằm tăng cường lợi thế cạnh tranh. - Kết quả nghiên cứu của Luận án cũng mở ra một cách nhìn mới, một hướng mới trong nghiên cứu về hệ thống quản lý tri thức tại môi trường doanh nghiệp. Đồng thời, Luận án cũng gợi mở một số hướng nghiên cứu tiếp theo đối với chủ đề quản lý tri thức trong doanh nghiệp [35]. 2
TS. Ninh Thị Minh Tâm, ThS. Lê Ngự Bình (2017), Hiệu quả kinh doanh của các DNNVV ở Việt Nam hiện nay, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. Các tác giả đã đề cập đến các vấn đề lý luận về DNN , hiệu quả kinh doanh của DNN ; nghiên cứu thực trạng cơ chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với các DNN ; đặc điểm và đánh giá thực trạng hoạt động của các DNN ở iệt Nam trong điều kiện gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (kết hợp với một số nghiên cứu và đánh giá hiệu quả kinh doanh của DNN trước thời điểm gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới) theo số lượng gắn với các tiêu chí cơ bản như loại hình doanh nghiệp, đặc điểm ngành, nghề kinh doanh và quy mô doanh nghiệp; phân tích và đánh giá hiệu quả kinh doanh cũng như các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của các DNN , từ đó chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân gây ra hạn chế ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của các DNN ở iệt Nam trong điều kiện hội nhập [55]. TS. Ninh Thị Minh Tâm (2020), cuốn sách tham khảo QLNN đối với doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện nay. Nội dung cuốn sách gồm 05 chương, trình bày khái quát về tình hình kinh tế tư nhân và các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân; lý luận cơ bản và thực tiễn, thực trạng LNN đối với doanh nghiệp thuộc kinh tế tư nhân; cuối cùng đưa ra mục tiêu, phương hướng và giải pháp tiếp tục tăng cường LNN đối với doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân [56]. Lê Duy Bình (2017), luận án tiến sỹ chuyên ngành uản lý kinh tế, Tích tụ vốn tại các DNNVV trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo ở Việt Nam, iện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, Hà Nội. Tác giả luận án đã phân tích tổng quan các nghiên cứu liên quan tới tích tụ vốn tại DNN trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Trình bày cơ sở lý luận về tích tụ vốn và vai trò của nhà nước đối với tích tụ vốn tại các DNN trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Phân tích thực trạng tích tụ vốn và vai trò của nhà nước đối với tích tụ vốn tại các DNN trong ngành công nghiệp chế 3
biến, chế tạo tại iệt Nam. Đề xuất phương hướng và giải pháp thúc đẩy tích tụ vốn tại các DNN trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo iệt Nam trong thời kỳ tới với 03 giải pháp cụ thể như sau: - Tạo lập môi trường chính sách, luật pháp, môi trường kinh doanh thuận lợi cho việc nâng cao năng lực, động cơ tích tụ vốn của của doanh nghiệp; - Sử dụng hiệu quả các công cụ chính sách tài chính, tiền tệ, tín dụng, thuế làm đòn bẩy kích thích năng lực, động cơ tích tụ vốn chủ sở hữu của của DNNVV trong ngành; - Hỗ trợ về nhận thức, tầm nhìn và thực hiện các chương trình hỗ trợ DNN nhằm hỗ trợ cho quá trình tích tụ vốn của các DNN [3]. Nguyễn Thị Lan Anh (2012), luận án tiến sỹ kinh tế Phát triển nguồn nhân lực quản trị của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, Học viện Khoa học xã hội Việt Nam, Hà Nội. Tác giả luận án đã đạt được một số kết quả nghiên cứu quan trọng như sau: Làm rõ cơ sở lý luận về phát triển nguồn nhân lực quản trị doanh nghiệp đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ; Phân tích những bài học kinh nghiệm về phát triển nguồn nhân lực quản trị doanh nghiệp vừa và nhỏ ở một số nước trong khu vực; Phân tích đánh giá thực trạng phát triển nguồn nhân lực quản trị trong doanh nghiệp vừa và nhỏ tỉnh Thái Nguyên. Những mặt tích cực, hạn chế và thách thức về phát triển nguồn nhân lực quản trị doanh nghiệp vừa và nhỏ của Thái Nguyên trong giai đoạn tới; Đưa ra những quan điểm và giải pháp nhằm tăng cường năng lực cho nguồn nhân lực quản trị trong doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên [1]. Nguyễn Thị Thuỳ Trang (2017), luận văn thạc sỹ chuyên ngành tài chính ngân hàng tại Học viện Hành chính quốc gia, Phát triển cho vay DNNVV tại Ngân hàng Thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Quảng Ninh, Hà Nội. Tác giả luận văn đã làm rõ cơ sở lý luận về hoạt động cho vay của Ngân hàng thương mại với DNNVV. Phân tích thực trạng 4
cho vay DNNVV tại Ngân hàng Thương mại cổ phần ngoại thương iệt Nam – chi nhánh Quảng Ninh. Từ kết quả nghiên cứu tại chương 1 và chương 2 của luận văn tác giả đã đề xuất một số giải pháp mở rộng hoạt động cho vay DNNVV tại Ngân hàng Thương mại cổ phần ngoại thương iệt Nam – chi nhánh Quảng Ninh trong thời gian tới [54]. Nguyễn Thị Ngân (2017), luận án tiến sĩ chuyên ngành quản lý công, QLNN đối với DNNVV ở Việt Nam, Hà Nội. Tác giả đã đạt được một số kết quả nghiên cứu quan trọng sau đây: - Tác giả luận án đã tổng quan tình hình nghiên cứu về LNN đối với DNNVV. Từ việc tổng quan các công trình nghiên cứu trên thế giới và tại Việt Nam, tác giả đã xác định những vấn đề còn khoảng trống mà đề tài luận án cần tiếp tục nghiên cứu. - Tác giả phân tích, làm rõ cơ sở khoa học về LNN đối với DNNVV với 03 nôị dung lớn là tổng quan DNN ; LNN đối với DNNVV; Kinh nghiệm về LNN đối với DNNVV và bài học rút ra có giá trị tham khảo cho Việt Nam. - Phân tích thực trạng QLNN đối với DNNVV ở Việt Nam với nội dung như thực trạng và đánh giá thực trạng DNNVV ở Việt Nam; trình bày thực trạng LNN đối với DNNVV ở Việt Nam thời gian qua về hoạch định sự phát triển, xây dựng, ban hành, phổ biến và hướng dẫn thực hiện các văn bản pháp luật, tổ chức bộ máy QLNN và kiểm soát hoạt động của các DNNVV ở Việt Nam hiện nay. Ngoài ra, tác giả luận án cũng đã đánh giá thực trạng LNN đối với DNNVV ở cả những tiêu chí, kết quả đạt được, những bất cập và chỉ ra nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động LNN đối với DNNVV ở Việt Nam thời gian qua. - Từ các kết quả nghiên cứu tại chương 1,2 và 3, tác giả luận án đã phân tích phương hướng và giải pháp đổi mới LNN đối với DNNVV ở Việt Nam với 04 giải pháp như: Tiếp tục đổi mới hoạch định phát triển các 5
DNNVV; Tiếp tục hoàn thiện việc xây dựng, ban hành, phổ biến và hướng dẫn thực hiện các văn bản pháp luật về DNN ; Đổi mới bộ máy LNN đối với DNN và đổi mới kiểm soát hoạt động của các DNNVV. Bên cạnh đó tại chương 4 tác giả luận án cũng đã trình bày các điều kiện để thực hiện các giải pháp nêu trên [36]. TS. Phạm Thái Hà (2018), Chính sách tài chính hỗ trợ DNNVV ở một số quốc gia và bài học cho Việt Nam, Tạp chí Tài chính, Hà Nội. Trong bài viết đăng trên Tạp chí Tài chính, tác giả đã phân tích một số chính sách hỗ trợ DNN của một số quốc gia trên thế giới như: - Tại Nhật Bản chính sách hỗ trợ chủ yếu hiện nay bao gồm trợ giúp về vốn, hỗ trợ về công nghệ, pháp lý và các kênh đầu tư trực tiếp. - Tại Singapore chính sách hỗ trợ tài chính cho DNN gồm các nội dung nổi bật như: Chủ động thành lập các khoản mục dành riêng cho DNN trong ngân sách; Thành lập các quỹ để huấn luyện DNN ; Thành lập các cơ chế khuyến khích, hỗ trợ DNN ; Chính phủ Singapore chú trọng đến việc phát triển các uỹ Đầu tư mạo hiểm, đặc biệt đầu tư vào các DNN trong khu vực công nghệ cao; Thành lập và hoàn thiện chính sách ưu đãi về thuế để khuyến khích xây dựng và phát triển các ngành, lĩnh vực mũi nhọn của nền kinh tế; Hình thành nhóm kinh tế trong DNN . - Tại Hàn uốc, hệ thống hỗ trợ tài chính cho DNN bao gồm hệ thống bảo lãnh tín dụng trực thuộc Ngân hàng Trung ương, các cơ cấu tài chính khác thuộc Chính phủ và chính sách thuế. Trên cơ sở phân tích những chính sách hỗ trợ tại một số quốc gia nêu trên, tác giả đã rút ra những bài học kinh nghiệm cho iệt Nam với 05 bài học, bao gồm: cần nhận thức đúng đắn vai trò và vị trí quan trọng của DNN trong phát triển kinh tế quốc dân; sử dụng linh hoạt các hình thức hỗ trợ tài chính của Chính phủ đối với các DNN ; thuế là công cụ tài chính hết sức hữu hiệu trong việc 6
hỗ trợ tài chính với DNN ; nâng cao hiệu quả của uỹ bảo lãnh tín dụng; coi trọng đầu tư hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho các DNN [31]. Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2020), Sách trắng doanh nghiệp Việt Nam năm 2020, Hà Nội. Phần thứ nhất của sách trắng đã trình bày bối cảnh phát triển doanh nghiệp năm 2019 gồm 02 nội dung chính là bối cảnh trên thế giới và trong nước. Ngoài ra, Sách trắng cũng đề cập đến một số kết quả chủ yếu về phát triển KT-XH năm 2019 với những chỉ tiêu cụ thể về tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước, Xuất, nhập khẩu hàng hóa, Thu hút đầu tư nước ngoài, Khách quốc tế đến iệt Nam và tình hình kiểm soát lạm phát đạt kết quả thấp nhất trong 3 năm trở lại đây. Phần thứ hai của công trình đã phân tích tổng quan phát triển doanh nghiệp iệt Nam năm 2019 và giai đoạn 2016-2019 với các nội dung lớn như: - Tình hình doanh nghiệp đang hoạt động và mật độ doanh nghiệp đang hoạt động bình quân trên 1000 dân; - Tình hình doanh nghiệp thành lập mới, doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động và doanh nghiệp giải thể doanh nghiệp chờ giải thể, doanh nghiệp hoàn thành thủ tục giải thể, doanh nghiệp không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký. Phần thứ ba của Sách trắng đã phân tích một số nét chủ yếu về doanh nghiệp đang hoạt động có kết quả sản xuất kinh doanh năm 2018 và giai đoạn 2016-2018 với các nội dung chính như: số lượng, lao động, nguồn vốn, doanh thu, lợi nhuận và một số chỉ tiêu phản ánh hiệu quả của doanh nghiệp đang hoạt động có kết quả sản xuất kinh doanh. Phần thứ tư của công trình đã đề xuất giải pháp phát triển doanh nghiệp trong tương lai. Cuối công trình nhóm tác giả đã trình bày bộ chỉ tiêu đánh giá phát triển doanh nghiệp năm 2019 và giai đoạn 2016 - 2019 (toàn quốc) và bộ 7
chỉ tiêu đánh giá phát triển doanh nghiệp năm 2019 và giai đoạn 2016 - 2019 (địa phương) [19]. Chu Thanh Hải (2020), Phát triển DNNVV ở Việt Nam hiện nay, Tạp chí Khoa học xã hội iệt Nam, iện Hàn lâm Khoa học xã hội iệt Nam. Tác giả bài viết đã phân tích những thành tựu và hạn chế phát triển DNN ở các khía cạnh như số lượng doanh nghiệp thành lập mới và tạm ngừng hoạt động quay trở lại hoạt động tăng lên. Tỷ trọng vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp tăng. Số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới, tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế, xu hướng phát triển các mô hình kinh doanh khởi nghiệp sáng tạo (startup) diễn ra sôi động, tập trung vào một số lĩnh vực như: xây dựng, chế biến, chế tạo, công nghiệp ô tô, vận tải hàng không, tài chính, ngân hàng. Cùng với sự bùng nổ về số lượng, DNN đã góp phần quan trọng trong chuyển dịch về cơ cấu ngành nghề thông qua tạo việc làm, thu hút lao động từ lĩnh vực nông nghiệp, tham gia đầu tư vào các thị trường ngách, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh. Khu vực DNN đã thể hiện vai trò và những đóng góp quan trọng thúc đẩy sự chuyển mình và cất cánh của nền kinh tế. Chỉ ra những hạn chế, yếu kém của các DNN như có một bộ phận không nhỏ doanh nghiệp không có khả năng tồn tại, đứng vững trong cạnh tranh hoặc hoạt động kém hiệu quả. Hiện nay, các DNN vẫn rất khó tiếp cận các nguồn lực của xã hội để phục vụ cho sản xuất, kinh doanh. Điểm nổi bật hiện nay là, sự liên kết của các DNN iệt Nam yếu kém, có rất ít mối liên kết giữa các doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp có quy mô lớn hơn. Từ những phân tích trên đây tác giả bài viết đã đề xuất một số giải pháp phát triển DNN trong bối cảnh mới, bao gồm: Thứ nhất, hoàn thiện thể chế, chính sách, hệ thống pháp luật về kinh doanh minh bạch, công bằng, lành mạnh Thứ hai, tiếp tục thực hiện các cơ chế chính sách của Chính phủ trong việc cải cách các mức thuế quan, cắt giảm các thủ tục đăng ký doanh nghiệp cùng với các “chi phí không chính thức”. 8
Thứ ba, phát huy vai trò của xã hội, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp thúc đẩy sự phát triển của DNN , nâng cao ý thức của cộng đồng xã hội đối với sự phát triển của DNN tại iệt Nam. Thứ tư, bản thân mỗi DNN phải nêu cao ý thức vươn lên, phát huy lợi thế, nâng cao sức cạnh tranh của mình. Thứ năm, trong bối cảnh mở cửa và hội nhập quốc tế sâu rộng, iệt Nam đã ký kết hàng loạt các FTA thế hệ mới, để nâng cao năng lực cạnh tranh, DNN cần biết tận dụng tối đa những tiềm lực về vốn, nhân lực, thị trường, văn hóa, kinh nghiệm kinh doanh của các doanh nghiệp [32]. 2.2. Những vấn đề mà luận văn cần tiếp tục nghiên cứu Các công trình khoa học nêu trên liên quan đến đề tài luận văn nghiên cứu đã đề cập đến một số nội dung như sau: - Khẳng định vai trò, tầm quan trọng của các doanh nghiệp nói chung và các DNN nói riêng đối với việc phát triển KT-XH ở cả khía cạnh tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, giải quyết việc làm tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân; - Làm rõ nội hàm khái niệm, tiêu chí phân loại, đặc điểm của doanh nghiệp nói chung và các DNNVV nói riêng; - Phân tích thực trạng phát triển DNNVV trong quá khứ, đánh giá những kết quả đạt được, một số bất cập, chỉ ra nguyên nhân thành công và hạn chế, phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển các DNNVV thời gian qua; - Đề xuất một số giải pháp liên quan thể chế, quản lý, vận hành DNNVV để phát huy lợi thế so sánh và khắc phục một số hạn chế của DNN để nâng cao năng lực và sự phát triển của DNNVV trong thời gian tới. Tuy nhiên, cho đến nay có thể khẳng định chưa có công trình nào nghiên cứu liên quan đến QLNN về DNN trên địa bàn huyện Đông Anh, 9
thành phố Hà Nội – địa bàn đang có sự phát triển mạnh mẽ để định hướng lên quận trong giai đoạn 2021-2025 của thành phố Hà Nội. Các vấn đề đặt ra luận văn cần tiếp tục nghiên cứu: Thứ nhất, hệ thống hoá cơ sở lý luận QLNN về DNNVV; Thứ hai, phân tích thực trạng QLNN về DNN trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội Thứ ba, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện QLNN về DNNVV trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội trong thời gian tới. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nhận thức lý luận và tổng hợp, phân tích, đánh giá thực tiễn hoạt động QLNN về DNNVV trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội, luận văn đưa ra những kiến nghị, đề xuất giải pháp nhằm tăng cường QLNN về DNNVV trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Luận văn tập trung giải quyết những nhiệm vụ nghiên cứu chủ yếu sau: - Làm rõ cơ sở lý luận QLNN về DNNVV; - Đánh giá thực trạng QLNN về DNNVV trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội; chỉ ra những thành tựu đạt được và hạn chế trong hoạt động QLNN về DNNVV trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội trong gian đoạn từ năm 2016-2020; - Đề xuất các giải pháp, kiến nghị tăng cường QLNN về DNNVV trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động QLNN về DNNVV trên địa bàn huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội trong giai đoạn từ năm 2016 - 2020. 10