Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:108

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn "Tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung" nhằm nghiên cứu lý luận và thực tiễn công tác tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung để xác định ưu, nhược điểm và tìm ra nguyên nhân của những tồn tại hạn chế, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao công tác tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm đáp ứng nhu cầu viên chức và yêu cầu hoạt động của tổ chức.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN ANH TOÀN TẠO ĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CHO VIÊN CHỨC TẠI TRUNG TÂM PHÁP Y TÂM THẦN KHU VỰC MIỀN TRUNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN ANH TOÀN TẠO ĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CHO VIÊN CHỨC TẠI TRUNG TÂM PHÁP Y TÂM THẦN KHU VỰC MIỀN TRUNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.NGUYỄN VĂN TẠO THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng Luận văn “Tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung” là sản phẩm nghiên cứu do bản thân tôi thực hiện và hoàn thành dưới sự hướng dẫn khoa học của TS.Nguyễn Văn Tạo. Tất cả các số liệu và kết quả được trình bày trong bài nghiên cứu đều đảm bảo tính trung thực, được thu thập từ nguồn có nguồn gốc xác thực và được trích dẫn một cách khoa học, rõ ràng và đầy đủ theo quy định. Thừa Thiên Huế, ngày tháng 10 năm 2023 Học viên Nguyễn Anh Toàn i
LỜI CẢM ƠN Luận văn là kết quả trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu của bản thân tôi tại Học viện Hành chính Quốc gia và trên hết là sự giúp đỡ, động viên, khích lệ của các giảng viên của Học viện, các anh, chị, em học viên cùng với bạn bè, đồng nghiệp. Qua bài viết này, tôi xin gửi lời cám ơn tới: Quý thầy giáo, cô giáo Học viện Hành chính quốc gia đã xây dựng một môi trường học tập, nghiên cứu khoa học bổ ích, tận tình giảng dạy, truyền đạt nhiều kiến thức quý báu để tôi được học hỏi, nâng cao trình độ. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS.Nguyễn Văn Tạo. Sự giúp đỡ nhiệt tình với những định hướng, góp ý của Thầy là những kiến thức vô cùng quan trọng, quý báu giúp tôi hoàn thành luận văn này. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Quý anh, chị, em đồng nghiệp công tác tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung đã giúp đỡ tôi nhiệt tình trong quá trình nghiên cứu, tiếp cận thực tiễn vấn đề nghiên cứu; tạo điều kiện cho tôi trong quá trình phỏng vấn, khảo sát thực tiễn, cung cấp nhiều tài liệu quan trọng hỗ trợ việc nghiên cứu. Trong quá trình thực hiện luận văn, mặc dù đã dành nhiều thời gian và nổ lực cố gắng, song do bản thân còn giới hạn về kiến thức, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học nên không tránh khỏi những thiếu sót trong khi thực hiện đề tài khóa luận. Vì vậy, kính mong các thầy giáo, cô giáo đóng góp ý kiến để luận văn được hoàn thiện hơn. Một lần nữa tôi xin trân trọng cảm ơn! Học viên Nguyễn Anh Toàn ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ vii DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ ......................................................... ix MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ....................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ...................................................................... 7 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ............................................... 7 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn ..................... 8 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ........................................................... 9 7. Kết cấu của luận văn .................................................................................................... 9 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TẠO ĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CHO VIÊN CHỨC NGÀNH Y TẾ........................................................................ 10 1.1. Một số khái niệm và tầm quan trọng của tạo động lực làm việc.......... 10 1.1.1. Khái niệm động lực làm việc .......................................................................... 10 1.1.2. Khái niệm tạo động lực làm việc .................................................................. 12 1.1.3. Khái niệm viên chức ............................................................................................ 12 1.1.4. Khái niệm viên chức y tế .................................................................................. 12 1.1.5. Tầm quan trọng của tạo động lực làm việc cho đội ngũ viên chức . 13 1.2. Đặc điểm của viên chức y tế ............................................................................... 14 1.3. Một số học thuyết về tạo động lực làm việc ................................................. 15 1.3.1. Học thuyết về thứ bậc nhu cầu của Abraham Maslow ......................... 15 1.3.3. Học thuyết công bằng của J. Stacy Adams ............................................... 19 iii
1.3.4. Học thuyết hai nhóm yếu tố của Frederic Herzberg .............................. 19 1.4. Các biện pháp tạo động lực làm việc đối với người lao động ............... 21 1.4.1. Tạo động lực bằng biện pháp kích thích vật chất ................................... 21 1.4.2. Tạo động lực bằng biện pháp kích thích phi vật chất ........................... 24 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của viên chức ................ 29 1.5.1. Các yếu tố thuộc bản thân viên chức ........................................................... 29 1.5.2. Các yếu tố thuộc về công việc ........................................................................ 30 1.5.3. Các yếu tố thuộc về tổ chức ............................................................................ 30 1.6. Các tiêu chí đánh giá tạo động lực làm việc của viên chức ................... 32 1.6.1. Năng suất, chất lượng và hiệu quả công việc ........................................... 32 1.6.2. Mức độ hài lòng của người lao động ........................................................... 32 1.6.3. Thái độ làm việc của người lao động .......................................................... 33 1.6.4. Mức độ gắn bó của người lao động .............................................................. 33 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ............................................................................... 34 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG TẠO ĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CHO VIÊN CHỨC TẠI TRUNG TÂM PHÁP Y TÂM THẦN KHU VỰC MIỀN TRUNG .......................................................................................................... 35 2.1. Tổng quan về Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ......... 35 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ................................................................ 35 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm .......................................................... 36 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Trung tâm ....................................................................... 37 2.1.4. Đặc điểm nghề nghiệp của viên chức làm công tác giám định pháp y tâm thần ................................................................................................................................ 38 2.2. Đội ngũ viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ... 40 2.2.1. Về số lượng ............................................................................................................ 40 2.2.2. Về chất lượng ........................................................................................................ 41 2.2.3. Về cơ cấu giới tính và độ tuổi ........................................................................ 42 iv
2.3. Các biện pháp kích thích vật chất tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ................................................................................................................ 43 2.3.1. Tiền lương .............................................................................................................. 43 2.3.2. Phụ cấp ..................................................................................................................... 48 2.3.3. Phúc lợi .................................................................................................................... 50 2.3.4. Khen thưởng .......................................................................................................... 53 2.4. Các biện pháp kích thích phi vật chất tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung........................................................................................................ 55 2.4.1. Tạo động lực thông qua công tác bố trí, sắp xếp công việc ............... 55 2.4.2. Tạo động lực thông qua công tác đánh giá viên chức........................... 56 2.4.3. Tạo động lực bằng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực ................................................................................................................................ 57 2.4.4. Tạo động lực thông qua môi trường và điều kiện làm việc ................ 59 2.4.5. Tạo động lực thông qua xây dựng văn hóa tổ chức ............................... 62 2.4.6. Tạo động lực thông qua xây dựng phong cách lãnh đạo phù hợp ... 64 2.5. Đánh giá công tác tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ..................................................................... 65 2.5.1. Ưu điểm ................................................................................................................... 68 2.5.2. Hạn chế .................................................................................................................... 68 2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế ................................................................................ 70 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ............................................................................... 73 CHƯƠNG 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CÔNG TÁCTẠO ĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CHO VIÊN CHỨC TẠI ................. 74 TRUNG TÂM PHÁP Y TÂM THẦN KHU VỰC MIỀN TRUNG.......... 74 3.1. Định hướng phát triển Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ..................................................................................................................................... 74 3.1.1. Mục tiêu chung ..................................................................................................... 74 v
3.1.2. Mục tiêu cụ thể ..................................................................................................... 74 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ............................. 75 3.2.1. Đổi mới mô hình quản lý nguồn nhân lực của tổ chức ........................ 75 3.2.2. Đẩy mạnh cải cách chính sách tiền lương, thu nhập tăng thêm, chế độ phúc lợi cho đội ngũ viên chức Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ......................................................................................................................... 78 3.2.3. Đổi mới công tác đánh giá viên chức, cơ chế thi đua, khen thưởng đối với viên chức, đảm bảo kết hợp hài hòa chính sách khen thưởng vật chất với động viên tinh thần ......................................................................................... 79 3.2.4. Đẩy mạnh công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, song hành với tạo cơ hội thăng tiến cho viên chức Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ......................................................................................................................... 81 3.2.5. Cải thiện môi trường và điều kiện làm việc cho viên chức Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung ..................................................................... 82 3.3. Một số kiến nghị ...................................................................................................... 83 KẾT LUẬN .................................................................................................... 86 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 88 PHỤ LỤC ....................................................................................................... 93 vi
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Số lượng viên chức của Trung tâm giai đoạn 2018 - 2022 ............ 40 Bảng 2.2. Trình độ chuyên môn viên chức của Trung tâm............................. 41 Bảng 2.3. Cơ cấu giới tính và độ tuổi viên chức của Trung tâm .................... 42 Bảng 2.4. Hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo, quản lý ....................................... 49 Bảng 2.5. Kết quả đánh giá viên chức Trung tâm từ 2020 – 2022 trang thiết bị của Trung tâm.................................................................................................. 61 Bảng 3.1. Hệ số trình độ chuyên môn ............................................................. 84 vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Mức độ đảm bảo cuộc sống từ thu nhập của viên chức ............. 46 Biểu đồ 2.2. Số lượng viên chức làm thêm ngoài giờ ..................................... 47 Biểu đồ 2.3. Mức độ hài lòng đối với chính sách phúc lợi của Trung tâm..... 52 Biểu đồ 2.4. Mức độ hài lòng về chính sách khen thưởng của Trung tâm ..... 54 Biểu đồ 2.5. Mức độ hài lòng về phân công công việc của Trung tâm .......... 55 Biểu đồ 2.6. Mức độ hài lòng của viên chức Trung tâm về công tác đào tạo, bồi dưỡng ............................................................................................................... 59 Biểu đồ 2.7. Mức độ hài lòng của viên chức về cơ sở vật chất, trang thiết bị của Trung tâm ........................................................................................................ 61 Biểu đồ 2.8. Mối quan hệ đồng nghiệp của viên chức Trung tâm .................. 64 Biểu đồ 2.9. Mối quan hệ giữa viên chức và lãnh đạo Trung tâm .................. 65 Biểu đồ 2.10. Mức độ yêu thích công việc của viên chức Trung tâm ............ 66 viii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ Hình 1.1. Tháp nhu cầu của Maslow ....................................................................16 Hình 1.2. Học thuyết hai nhóm yếu tố của Frederic Herzber ............................20 Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức của Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. 38 ix
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Quy mô đầu tư các nguồn lực vật chất, khoa học công nghệ cùng với năng lực, trình độ quản lý của đội ngũ nhân sự là điều kiện đảm bảo tính hiệu quả của mọi hoạt động, quyết định sự tồn tại và phát triển của các tổ chức. Trong lĩnh vực y tế, nguồn nhân lực đóng một vai trò vô cùng quan trọng, có tác động trực tiếp đến chất lượng chăm sóc người bệnh. Đặc biệt, trong giai đoạn tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp trên toàn thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, nhân viên y tế, những người trực tiếp điều trị, chăm sóc người bệnh bị áp lực nặng nề do tình trạng quá tải công việc, áp lực tâm lý, đe dọa của bệnh tật... nhưng thu nhập lương hằng tháng, các chế độ đãi ngộ chưa đủ đáp ứng nhu cầu đời sống bản thân và gia đình. Thực trạng trên đã tác động không nhỏ đến nhân viên y tế nói chung, làm họ giảm đi sự say mê, tâm huyết với nghề nghiệp, thậm chí một số có những thái độ cư xử chưa đúng chuẩn mực ngành y trong công việc và giao tiếp với người bệnh như thái độ hững hờ, lạnh nhạt, thiếu trách nhiệm trong công việc. Để kích thích sự sáng tạo, nâng cao năng suất làm việc, phát huy sức mạnh tiềm tàng, vượt qua các thách thức và khó khăn của người lao động, các nhà quản lý cần khơi dậy niềm tin, xây dựng các cơ chế tác động đến động lực làm việc của mỗi các nhân người lao động trong tổ chức. Khi một người có động lực, họ tự nguyện làm việc hết mình, không cần sự nhắc nhở hay ép buộc. Điều này giúp họ vượt qua mong đợi của cấp trên và đạt được thành tích đáng kể cho bản thân thông qua năng suất, chất lượng, hiệu quả thực hiện công việc. Nghị quyết 20 Hội nghị Trung ương 6 khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới xác định mục tiêu tổng quát: “Nâng cao sức khoẻ cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người Việt Nam. Xây dựng hệ thống y tế 1
công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế. Phát triển nền y học khoa học, dân tộc và đại chúng. Bảo đảm mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khoẻ. Nghề y là một nghề đặc biệt. Nhân lực ngành y tế phải đáp ứng yêu cầu cả về chuyên môn và y đức; vì thế cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt”. Giám định pháp y tâm thần, là một phần của giám định tư pháp, đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong hoạt động tố tụng, góp phần quan trọng vào việc giải quyết các vụ án một cách chính xác, khách quan và tuân theo pháp luật. Nhiệm vụ chính của giám định pháp y tâm thần là xác định các đối tượng nghi ngờ phạm tội có mắc các rối loạn tâm thần hay không, xác định loại bệnh tâm thần và mức độ ảnh hưởng, làm căn cứ đánh giá năng lực hành vi và trách nhiệm pháp luật của các đối tượng. Đối tượng hướng đến của giám định pháp y tâm thần là tình trạng sức khỏe tâm thần, trách nhiệm pháp lý, danh dự, nhân phẩm của con người - một trong những khách thể được Nhà nước coi trọng bậc nhất và bảo vệ triệt để. Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung (gọi tắt là Trung tâm) được thành lập theo Quyết định số 677/QĐ-BYT ngày 26/02/2015 của Bộ trưởng Bộ Y tế, với nhiệm vụ chính là thực hiện giám định pháp y tâm thần trên địa bàn 7 tỉnh, thành phố, gồm: Thừa Thiên Huế, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định và thành phố Đà Nẵng theo quy định của Luật Giám định tư pháp. Các kết luận giám định khách quan, chính xác, đúng pháp luật; góp phần làm căn cứ cho việc định tội, lượng hình các tội danh quy định trong phần các tội phạm của Bộ Luật Hình sự và xác định năng lực hành vi của các vụ việc dân sự. Từ khi thành lập đến nay, Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung đã từng bước xây dựng được đội ngũ viên chức giỏi chuyên môn, giàu y đức. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển của quy mô dân số, các quan hệ kinh tế xã hội 2
trong giai đoạn hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay là một sức ép lớn về số lượng công việc đối với Trung tâm. Hơn nữa, còn tồn tại nhiều bất cập về cơ chế chính sách, chế độ đãi ngộ, điều kiện làm việc... đối với đội ngũ viên chức ngành y chuyên ngành giám định pháp y tâm thần khu vực miền Trung. Từ thực trạng, yêu cầu và những lý do trên, tôi đã chọn đề tài “Tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung” làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ ngành Quản lý công của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Tạo động lực làm việc cho người lao động, là đề tài mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn, được rất nhiều học giả, nhà quản lý trong và ngoài nước quan tâm, nghiên cứu. Các đề tài, bài viết khác nhau về việc tạo động lực làm việc cho người lao động, cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để thúc đẩy công tác tạo động lực, phát huy tính sáng tạo và hiệu quả của người lao động nói chung, đặc biệt là đội ngũ viên chức trong lĩnh vực y tế nói riêng, một số công trình tiêu biểu: - Cuốn sách chuyên khảo: “Quản lý nguồn nhân lực chiến lược trong khu vực công và vận dụng vào thực tiễn Việt Nam” (2013), của Nguyễn Thị Hồng Hải, Nxb. Lao động, Hà Nội. Là kết quả nghiên cứu chuyên khảo trong lĩnh vực quản lý nguồn nhân lực nói chung và quản lý nguồn nhân lực chiến lược trong lĩnh vực công. Tác giả đã tập trung giải thích quản lý nguồn nhân lực chiến lược trong các tổ chức khu vực công và áp dụng nó vào tình hình của Việt Nam. Đây là một cách tiếp cận mới về quản lý nguồn nhân lực trong lĩnh vực công, với mục tiêu làm cho đội ngũ công chức thực sự trở thành các chủ thể quản lý, từng bước hình thành nền hành chính linh hoạt, thích ứng với môi trường làm việc thay đổi và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân. - Luận án Tiến sĩ “Động lực làm việc của người lao động” của tác giả Trần Thị Huyền Trang tại KLF, Trường Đại học Thương mại (2015). Luận án đã trình bày những cơ sở lý luận chung và thực trạng về động lực làm việc của 3
người lao động như khái niệm, phân loại, nhân tố ảnh hưởng tới tạo động 6 lực cho người lao động trong các doanh nghiệp sản xuất. Từ đó đưa ra được những ưu điểm đã đạt được, những vấn đề còn tồn tại và tìm ra nguyên nhân để giải quyết. Từ những nghiên cứu phân tích bảng số liệu, điều tra bảng hỏi thực trạng công cụ tạo động lực làm việc cho người lao động tác giả đã đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác tạo động lực cho người lao động tại Công ty KLF như:hoàn thiện quy trình đào tạo thăng tiến đối với cán bộ công nhân viên trong công ty, hoàn thiện công tác lương và phúc lợi. - Luận án tiến sỹ của tác giả Nguyễn Thị Phương Lan (2015) với đề tài “Hoàn thiện hệ thống công cụ tạo động lực cho công chức ở các cơ quan hành chính nhà nước”, Học viện Hành chính Quốc gia, luận án tiến sỹ kinh tế. Trong luận án đã hệ thống hóa một cách cơ bản lý luận về động lực, tạo động lực lao động, đồng thời làm sáng tỏ nhiều điểm khác biệt về động lực và các yếu tố tạo động lực cho công chức ở các cơ quan hành chính nhà nước so với người lao động ở khu vực ngoài nhà nước. Luận án đã xây dựng khung lý thuyết hoàn thiện hệ thống công cụ tạo động lực cho công chức hành chính nhà nước, nhằm giải quyết được tình trạng thiếu gắn bó với khu vực công, 4 hiệu suất lao động, hiệu quả công việc thấp và các biểu hiện tiêu cực đã và đang là nguyên nhân chủ yếu khiến cho nền công vụ yếu kém. - Sách "Quản lý công" (2015), của Trần Anh Tuấn và Nguyễn Hữu Hải, Nxb. Chính trị quốc gia. Tác giả đã hệ thống hóa các khái niệm liên quan đến động lực làm việc, phân loại và khảng định vai trò của các loại động lực làm việc trong khu vực công. Ngoài ra, sách cũng trình bày các học thuyết tiêu biểu về động lực làm việc, giúp độc giả hiểu rõ hơn về các lý thuyết và nguyên tắc quan trọng trong việc tạo động lực làm việc trong khu vực công. 4
- Luận án tiến sỹ của tác giả Chu Tuấn Anh (2022) với đề tài “Tạo động lực cho người lao động tại các cơ sở dịch vụ y tế ở Việt Nam”, Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương. Luận án tiếp cận nghiên cứu tạo động lực thông qua việc xây dựng mô hình nghiên cứu về các nhân tố tác động tới động lực làm việc của người lao động tại các cơ sở dịch vụ y tế để qua mối quan hệ tác động này sẽ chỉ ra các công cụ tạo động lực cho người lao động. Đây là nghiên cứu đầu tiên về tạo động lực cho người lao động tại các cơ sở dịch vụ y tế ở Việt Nam đề xuất được các tiêu chí đánh giá động lực làm việc, thực 2 trạng mức độ và chiều hướng tác động của các nhân tố đến động lực làm việc của người lao động tại các cơ sở dịch vụ y tế ở Việt Nam. Luận án góp phần xây dựng, phát triển cơ sở lý luận về cách thức tác động của Nhà nước đến sự phát triển trong lĩnh vực dịch vụ y tế thông qua các chính sách và các công cụ tạo động lực cho người lao động tại các cơ sở dịch vụ y tế ở Việt Nam. - Nghiên cứu của Marjolein Dieleman và cộng sự (2003) tập trung vào nhân viên y tế cơ sở tại hai tỉnh Bắc Ninh và Lào Cai. Nghiên cứu đã xác định các yếu tố ảnh hưởng tới động lực làm việc của nhân viên y tế gồm: yếu tố ưu đãi tài chính và phi tài chính; Đánh giá từ phía các nhà quản lý, đồng nghiệp và cộng đồng về các hoạt động là yếu tố động lực chính; Công việc ổn định với thu nhập và hoạt động đào tạo tương xứng cũng góp phần quan trọng trong việc tạo động lực cho nhân viên y tế và ngược lại. Thu nhập thấp có thể làm giảm động lực và hứng thú của nhân viên y tế, trong khi điều kiện làm việc khó khăn, như thiếu cơ sở vật chất và hạ tầng, cũng có thể ảnh hưởng đến động lực làm việc của họ. Như vậy, để tạo động lực làm việc cho nhân viên y tế, cần tăng cường ưu đãi tài chính và phi tài chính, đảm bảo đánh giá công bằng và đúng đắn về hoạt động của nhân viên, cung cấp một công việc ổn định với thu nhập và hoạt động đào tạo tương xứng. - Bài báo "Tạo động lực làm việc cho cán bộ, công chức nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Tổ chức hành chính nhà nước" của tác giả Nguyễn Thị Hồng Hải (2013), Tạp chí Tổ chức nhà nước số 05/2013. Tác giả đề cập khái 5
niệm và ý nghĩa của động lực làm việc đối với thúc đẩy sự nỗ lực, quyết định hiệu quả làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức. Động lực làm việc bao gồm các yếu tố như mong muốn thành công, sự hài lòng, lòng tự trọng, tình yêu nghề nghiệp và sự đam mê. Khi cán bộ công chức có động lực cao, họ sẽ thể hiện sự nhiệt huyết, sự sáng tạo và sẽ đạt được kết quả tốt trong công việc. Tạo động lực làm việc cho cán bộ công chức bằng cách tạo ra môi trường làm việc tích cực, đáng tin cậy và hỗ trợ, tổ chức hành chính nhà nước có thể khuyến khích cán bộ công chức phát huy tối đa năng lực và động lực của mình. Giải pháp tạo động lực làm việc cho cán bộ công chức: Tác giả đưa ra một số giải pháp để tạo động lực làm việc cho cán bộ công chức, bao gồm cải thiện chính sách và điều kiện công việc, phát triển cơ hội thăng tiến và đào tạo, xây dựng một môi trường làm việc khuyến khích sáng tạo và hỗ trợ, và đánh giá công bằng và thưởng tương xứng. - Buelens & Van den Broeck (2007) đã triển khai nghiên cứu “Phân tích sự khác biệt trong động lực làm việc giữa những tổ chức ở khu vực công và khu vực tư”. Nghiên cứu được thực hiện nhằm tìm ra sự khác biệt về động lực làm việc của người lao động ở khu vực công so với khu vực tư nhân. Nghiên cứu này còn chỉ ra sự khác biệt trong động lực làm việc giữa phụ nữ và nam giới, đối với phụ nữ dành nhiều thời gian hơn cho các công việc gia đình, ít thời gian cho công việc ở văn phòng. - Denibutun (2012) đã có nghiên cứu “Động lực làm việc: khung lý thuyết” với mục đích nhằm khám phá sự khác nhau giữa các lý thuyết về 3 động lực làm việc và xem xét động lực như một quá trình tâm lý cơ bản của con người. Đề tài tạo động lực cho người lao động rất đa dạng, phong phú đã được nhiều học giả, nhà quản lý nghiên cứu. Tuy nhiên, chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu về tạo động lực làm việc cho đội ngũ viên chức ngành pháp y tâm thần nói chung và tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung nói riêng. Vậy có thể khẳng định, đề tài "Tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung" là một nghiên cứu mới, đề tài không trùng lắp với các côg trình nghiên cứu trước đó. 6
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Nghiên cứu lý luận và thực tiễn công tác tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung để xác định ưu, nhược điểm và tìm ra nguyên nhân của những tồn tại hạn chế, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao công tác tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm đáp ứng nhu cầu viên chức và yêu cầu hoạt động của tổ chức. - Nhiệm vụ: + Hệ thống hóa các khái niệm, học thuyết về tạo động lực làm việc; + Tìm hiểu, phân tích thực trạng hoạt động tạo động lực làm việc đối với viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. Từ đó, chỉ ra những ưu điểm, tồn tại và xác định nguyên nhân của những hạn chế đó; + Đề xuất một số giải pháp nâng cao công tác tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng và khách thể nghiên cứu: + Đối tượng nghiên cứu: hoạt động tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. + Khách thể nghiên cứu: các chế độ chính sách, quy định, đánh giá đội ngũ viên chức; phong cách lãnh đạo, văn hoá và môi trường – điều kiện làm việc của Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. - Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi về nội dung: luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng các hoạt động tạo động lực làm việc đối với viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. + Phạm vi không gian: Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. + Phạm vi về thời gian nghiên cứu: giai đoạn 2020 - 2022. 7
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận: Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý nhân sự trong các tổ chức, đơn vị sự nghiệp. - Phương pháp nghiên cứu cụ thể: + Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp: tập trung thu thập, nghiên cứu thông tin, các văn bản, sách chuyên khảo, đề tài khoa học...; Tổng hợp các số liệu được công bố có liên quan đến tạo động lực làm việc cho người lao động. Đồng thời, thu thập, nghiên cứu, phân tích các Chương trình, Kế hoạch, Báo cáo, Đề án của Trung tâm pháp y tâm thần khu vực Miền Trung trong giai đoạn 2020 – 2022 về hoạt động quản lý, tạo động lực làm việc đối với công chức.. + Phương pháp thu thập thông tin sơ cấp: ➢ Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: dành cho tất cả 32 viên chức thuộc các nhóm đối tượng là bác sỹ, điều dưỡng, kỹ thuật y, dược sĩ và nhóm viên chức chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung đang làm việc tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung nhằm mục đích lấy ý kiến của viên chức tại Trung tâm về hoạt động tạo động lực làm việc bằng các biện pháp về vật chất và phi vật chất mà Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung đang áp dụng. ➢ Phương pháp thống kê - phân tích: tác giả đã tiến hành thu thập thông tin về hoạt động tạo động lực làm việc của viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung do bộ phận Tổ chức cán bộ và các khoa/phòng của Trung tâm cung cấp và các tài liệu và văn bản khác từ cơ quan quản lý cấp trên như Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Y tế. Tất cả các tài liệu, thông tin này được tổng hợp, phân tích, nhằm xác định điểm mạnh, điểm yếu từ đó xác định nguyên nhân hạn chế của công tác tạo động lực làm việc tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. 8
Ngoài ra, tác giả còn sử dụng phương pháp quan sát, so sánh, tổng hợp… trong quá trình nghiên cứu đề tài. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Về mặt lý luận: Luận văn góp phần làm sáng tỏ hơn những vấn đề lý luận về động lực, động lực làm việc và tạo động lực làm việc cho viên chức nói chung và viên chức ngành pháp y tâm thần nói riêng. Đồng thời, góp phần xác định các yếu tố ảnh hưởng, nguyên nhân và bài học đối với công tác tạo động lực làm việc đối với viên chức ngành y tế. - Về mặt thực tiễn: Luận văn phân tích thực trạng tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung; từ đó rút ra được những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế để nâng cao công tác tạo động lực làm việc của Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, mẫu bảng hỏi... luận văn được kết cấu thành ba chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về tạo động lực làm việc cho viên chức ngành y tế Chương 2: Thực trạng tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung Chương 3: Định hướng và giải pháp nâng cao công tác tạo động lực làm việc cho viên chức tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Miền Trung 9