Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thủ tục hành chính trong công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:124

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Thủ tục hành chính trong công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu lý luận và thực trạng thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum; Trên cơ sở đối chiếu với thực trạng, những thành tựu, tồn tại trong công tác này để đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thủ tục hành chính trong công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum

… BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ………./……… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ TỐ UYÊN THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THI ĐUA, KHEN THƯỞNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ KON TUM, TỈNH KON TUM LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2023
… BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ………./……… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ TỐ UYÊN THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THI ĐUA, KHEN THƯỞNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ KON TUM, TỈNH KON TUM LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn này là kết quả của riêng tôi, dưới sự hướng dẫn của TS. Thiều Huy Thuật. Luận văn là sản phẩm của quá trình nghiên cứu, tìm tòi, sưu tầm và xử lý của cá nhân. Nội dung luận văn có tham khảo và sử dụng các thông tin, số liệu trích dẫn được đăng tải trên các tác phẩm, tạp chí theo danh mục tài liệu tham khảo. TP.HCM, ngày 20 tháng 12 năm 2023 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Tố Uyên
LỜI CẢM ƠN Trước hết tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Thiều Huy Thuật. Thầy đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo và hỗ trợ tận tình cho tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các thầy, cô giáo trực tiếp giảng dạy cùng các thầy, cô Khoa Sau đại học - Học viện Hành chính Quốc gia nhiệt tình trong công tác dạy học và hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập cũng như thực hiện, hoàn thiện luận văn cao học để đạt được kết quả ngày hôm nay. Mặc dù đã rất cố gắng nhưng với thời gian và điều kiện nghiên cứu còn nhiều hạn chế nên luận văn không thể tránh được những thiếu sót. Kính mong nhận được sự tham gia đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo và bạn bè đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! TP.HCM, ngày 20 tháng 12 năm 2023 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Tố Uyên
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu đề tài .......................................................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 5 3.1. Mục đích nghiên cứu .............................................................................. 5 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................. 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 6 4.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................. 6 4.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................ 6 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ............................................ 6 5.1. Phương pháp luận ................................................................................... 6 5.2. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................ 6 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ..................................................... 7 7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 7 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THI ĐUA, KHEN THƯỞNG ............................................ 8 1.1. Các khái niệm có liên quan đến thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ....................................................................................................... 8 1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính ............................................................. 8 1.1.2. Khái niệm thi đua, khen thưởng ........................................................ 10 1.2. Thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ......................... 17 1.2.1. Khái niệm thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng . 17 1.2.2. Nguyên tắc thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng.......................................................................................................... 18 1.2.3. Các loại thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực thi đua, khen thưởng .... 19 1.2.4. Quy trình thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng.......................................................................................................... 20 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng.............................................................................................................. 23
1.3.1. Hệ thống các quy định của Pháp luật về thủ tục hành chính trong lĩnh vực Thi đua, khen thưởng .................................................................... 23 1.3.2. Bộ máy tổ chức và cơ chế phối hợp .................................................. 24 1.3.3. Nhân sự thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng.......................................................................................................... 26 1.3.4. Cơ sở vật chất, trang thiết bị và ứng dụng công nghệ thông tin để thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ............. 27 1.3.5. Phí và lệ phí....................................................................................... 29 1.4. Kinh nghiệm cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng tại một số địa phương và bài học kinh nghiệm cho thành phố Kon Tum ................................................................................................................. 30 1.4.1. Kinh nghiệm của các địa phương ..................................................... 30 1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho thành phố Kon Tum .................................. 36 Tiểu kết chương 1........................................................................................ 41 Chương 2:THỰC TRẠNG THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THI ĐUA, KHEN THƯỞNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ KON TUM, TỈNH KON TUM ................................................................................................ 42 2.1. Khái quát thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum ........................................ 42 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội .................................................... 42 2.1.2. Nhận thức của cấp ủy và chính quyền địa phương ........................... 45 2.1.3. Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị ............................................. 48 2.2. Thực trạng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum ................................................... 49 2.2.1 Một số văn bản hướng dẫn trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ...... 49 2.2.2. Quy trình, thủ tục đề nghị công nhận thi đua, khen thưởng tại thành phố Kon Tum ............................................................................................... 56 2.2.3. Thực trạng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng 58 2.2.4. Hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ......................................... 71
2.3. Đánh giá chung thực trạng quản lý nhà nước đối với thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum......................................................................................... 75 2.3.1. Ưu điểm ............................................................................................. 75 2.3.2. Hạn chế ............................................................................................. 77 2.3.3. Nguyên nhân ...................................................................................... 78 Tiểu kết Chương 2 ....................................................................................... 80 Chương 3:PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THI ĐUA, KHEN THƯỞNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ KON TUM, TỈNH KON TUM ...................... 81 3.1. Phương hướng nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum ............... 81 3.1.1. Quan điểm của Đảng, nhà nước và lãnh đạo tỉnh Kon Tum trong nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum .................................................... 81 3.1.2. Phương hướng trong nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum ................ 82 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum ...................... 88 3.2.1. Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong thực hiện thủ tục hành chính lĩnh vực thi đua, khen thưởng ............................... 88 3.2.2. Hoàn thiện các quy định pháp luật về công tác thi đua, khen thưởng và thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ........................ 90 3.2.3. Nâng cao năng lực thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng .............................................................. 91 3.2.4. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ......................................... 92 Tiểu kết Chương 3 ....................................................................................... 94 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 95
DANH MỤC VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 UBND Ủy ban nhân dân DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ TRONG LUẬN VĂN STT Nội dung Trang Sơ đồ 1.1: Quy trình thực hiện thủ tục hành chính trong 1 24 lĩnh vực thi đua, khen thưởng Sơ đồ 2.1. Quy trình công nhận đề nghị khen thưởng tại 2 57 thành phố Kon Tum DANH MỤC CÁC BẢNG STT Nội dung Trang 1 Bảng 1.1. Danh mục thủ tục hành chính mới ban hành thuộc 21 phạm vi chức năng quản lý của Bộ Nội vụ 2 Bảng 2.1. Một số văn bản hướng dẫn trong lĩnh vực thi đua, 50 khen thưởng được triển khai, thực hiện trên địa bàn thành phố Kon Tum giai đoạn 2019 -2023 3 Bảng 2.2. Mức độ cung cấp dịch vụ công trực tuyến của thủ 55 tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Kể từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ra đời thì công tác thi đua, khen thưởng luôn được xem như một công cụ nhằm thúc đẩy, khích lệ, động viên mọi cá nhân, tập thể trong xã hội năng động, sáng tạo, đóng góp tạo thành tích trong hoạt động xã hội, phát huy nội lực của mỗi cá nhân, mỗi đơn vị, mỗi địa phương trong cả nước, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Thực hiện tốt công tác thi đua, khen thưởng sẽ tạo tiền đề vô cùng lớn giúp khuyến khích, thúc đẩy, động viên mọi cá nhân và tổ chức phát huy tối đa khả năng của mình; tích cực, chủ động, vươn lên lập thành tích xuất sắc trong tất cả các lĩnh vực; góp phần xây dựng và phát triển đất nước. Điều này cũng chính là ý nghĩa thiết thực mà thi đua, khen thưởng đem lại. Để hoàn thành được nhiệm vụ này một cách hiệu quả nhất, lành mạnh và mang tính công bằng thì cần thiết phải có sự quản lý của nhà nước về công tác này. Trong đó, thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng cũng là một khía cạnh quan trọng, đáng được quan tâm nhằm nâng cao chất lượng của công tác. Trong thời kỳ đổi mới với những chuyển biến mạnh mẽ như hiện nay, khi mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và xu hướng toàn cầu hóa, hội nhâp quốc tế đang diễn ra ngày càng sâu rộng thì cải cách thủ tục hành chính trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội nhằm đáp ứng tốt yêu cầu của các tổ chức, cá nhân cũng là một nội dung nhận được nhiều quan tâm của Đảng và Nhà nước ta. Thủ tục hành chính được Nhà nước sử dụng như một công cụ thiết yếu trong quản lý xã hội nói chung và quản lý công tác thi đua - khen thưởng nói riêng. Nhà nước quản lý thi đua, khen thưởng bằng pháp luật thông qua các thủ tục hành chính. Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức để triển khai, hiện thực hóa quan điểm, đường lối của Đảng về công tác thi đua - khen thưởng. Cùng với đó, với vai trò vừa là cơ sở, vừa là điều kiện cần để giải quyết các công việc trong nhà nước, thủ tục hành chính tạo ra sự thống nhất trong triển khai công tác
2 thi đua, khen thưởng ở các ngành, các cấp, từ đó góp phần tạo nên tính hiệu quả, hợp pháp, hợp lý cho công tác này. Cùng với đó, trong bối cảnh cả nước chuẩn bị tiến hành chuyển giao áp dụng từ Luật Thi đua khen thưởng năm 2003 số 15/2003/QH11 cùng Luật Thi đua khen thưởng sửa đổi 2013 số 39/2013/QH13 sang thực hiện Luật Thi đua khen thưởng 2022 số 06/2022/QH15, thì việc nghiên cứu thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng sẽ càng thiết thực, mang nhiều ý nghĩa trong tổng kết và rút kinh nghiệm triển khai công tác này. Nhận thấy tầm quan trọng của thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng, trong những năm vừa qua, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố Kon Tum đều chú trọng để nâng cao chất lượng khi thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực này như: ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, thực hiện thủ tục hành chính; sâu sát trong chỉ đạo, thực hiện và giám sát, đánh giá triển khai thủ tục hành chính,…Tuy nhiên, thực tế cho thấy, hiện nay vẫn còn một số những bất cập trong thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng xuất phát từ những nguyên nhân khác nhau. Điều này khiến cho chất lượng của các công tác thi đua, khen thưởng bị ảnh hưởng tiêu cực như: mất nhiều thời gian, xử lý hồ sơ chậm trễ, thiếu công khai, minh bạch, … Xuất phát từ những phân tích nêu trên và nhận thức được tầm quan trọng của thủ tục hành chính trong công tác thi đua, khen thưởng nên tác giả chọn đề tài “Thủ tục hành chính trong công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum” để nghiên cứu nhằm có một đánh giá sâu rộng, hoàn thiện nhất, làm rõ những vấn đề mang tính lý luận và thực tiễn về thủ tục hành chính trong công tác thi đua, khen thưởng. Từ đó, rút ra những đề xuất, kiến nghị, giải pháp cụ thể để hoàn thiện và đổi mới hơn nữa thủ tục hành chính trong công tác thi đua, khen thưởng nói chung và trên địa bàn thành phố Kon Tum nói riêng.
3 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Đã có nhiều công trình nghiên cứu về đề tài thi đua, khen thưởng hoặc về thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng được thực hiện và công bố. Tuy vậy, nghiên cứu cụ thể về thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum thì hầu như chưa có một nghiên cứu cụ thể, chuyên sâu nào. Mặc dù các bài viết, đề tài không trực tiếp nghiên cứu về thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum nhưng góp phần gợi mở những lý luận cho tác giả nghiên cứu, tìm hiểu về đề tài có thể kể đến như: - Giáo trình “Thủ tục hành chính – Lý luận và thực tiễn” của tác giả Nguyễn Văn Thâm và Võ Kim Sơn biên soạn (Nxb Chính trị Quốc gia, năm 2002). Cuốn sách nghiên cứu những vấn đề lý luận về thủ tục hành chính được tổng hợp từ kinh nghiệm thực tế của Việt Nam và một số nước tiêu biểu trên thế giới. - Bài viết “Cải cách thủ tục hành chính: Cần có bước đột phá” của tác giả Nguyễn Tất Vũ (Tạp chí Kinh tế và dự báo, năm 2013). Bài viết nêu lên những tồn tại của quá trình cải cách thủ tục hành chính của nước ta, đồng thời đưa ra nguyên nhân của những tồn tại đó và đề xuất một số giải pháp để khắc phục những hạn chế này. - Sách chuyên khảo “Cải cách hành chính nhà nước – Lý luận và thực tiễn” do PGS.TS Nguyễn Hữu Hải chủ biên (Nxb Chính trị Quốc gia, năm 2016). Cuốn sách cung cấp các tài liệu nghiên cứu, tham khảo về công cuộc cải cách hành chính ở nước qua trong các năm qua. - Bài viết “Một số quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng ta về thi đua, khen thưởng” của PGS.TS Nguyễn Thế Thắng (Tạp chí Cộng sản, năm 2012). Bài viết đã nêu ra một số quan điểm cơ bản của C. Mác, Ph. Ăng-ghen về thi đua và cạnh tranh; một số quan điểm cơ bản của V. I. Lê-nin về thi đua xã hội chủ nghĩa và khen thưởng; tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua ái quốc và khen thưởng. Đồng thời, bài viết cũng phân tích
4 một số quan điểm của Đảng ta về thi đua yêu nước và công tác khen thưởng trong thời kỳ đổi mới. - Bài viết “Đổi mới công tác thi đua, khen thưởng theo tư tưởng Hồ Chí Minh” của tác giả Trần Thị Hà – Phó Chủ tịch Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Trưởng Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương (Tạp chí Cộng sản, năm 2015). Nội dung bài viết đã đề cập đến tầm quan trọng của công tác thi đua, khen thưởng trong xây dựng và phát triển đất nước, đồng thời chỉ ra những ưu điểm, hạn chế trong thực hiện công tác này và đưa ra những giải pháp quan trọng để phát huy những mặt tốt, hạn chế những yếu điểm và khai thác những cơ hội cho hoàn thiện công tác thi đua, khen thưởng. - Bài viết “Công tác thi đua, khen thưởng phải gắn với nâng cao đạo đức, trách nhiệm thực thi công vụ” của Thông tấn xã Việt Nam (Tạp chí Cộng sản, năm 2017). Bài viết đã tổng kết về công tác thi đua, khen thưởng sau 13 năm thực hiện Luật Thi đua, khen thưởng, từ đó, nêu ra một số bất cập của Luật Thi đua, khen thưởng cần điều chỉnh và nhấn mạnh tầm quan trọng của trách nhiệm công chức trong thực thi công vụ. - Luận văn Thạc sĩ “Công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” của tác giả Ngô Hiền Giang (năm 2017). Luận văn đã phân tích và làm rõ cơ sở lý luận về quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng; phân tích thực trạng công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Qua đó, luận văn đưa ra một số giải pháp đề xuất để hoàn thiện công tác thi đua, khen thưởng tại địa phương. - Luận văn Thạc sĩ “Quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng trên địa bàn tỉnh Đăk Nông” của tác giả Hoàng Anh Biên (năm 2020). Luận văn đã đưa ra được những lý luận cơ bản của quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng. Đồng thời, luận văn đã trình bày được thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trên địa bàn tỉnh Đăk Nông và đưa ra những phương hướng, giải pháp để nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trên địa bàn tỉnh Đăk Nông.
5 Các bài viết này đề cập đến thủ tục hành chính và thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ở các khía cạnh khác nhau và ở các cơ sở khác nhau. Đây là nguồn tài liệu tham khảo cho tác giả khi nghiên cứu thực hiện chính sách thi đua, khen thưởng trong các lĩnh vực, địa phương cụ thể. Tuy nhiên, đối với nghiên cứu chuyên sâu về thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng nói chung và thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng nói riêng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum thì dường như chưa có một công trình nghiên cứu cụ thể, chuyên sâu nào. Do vậy, tác giả tìm hiểu sâu hơn về đề tài này nhằm có những đánh giá sâu sắc hơn về vấn đề tại địa phương. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu - Nghiên cứu lý luận và thực trạng thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum. - Trên cơ sở đối chiếu với thực trạng, những thành tựu, tồn tại trong công tác này để đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu trên luận văn cần thực hiện những nhiệm vụ cụ thể như sau: - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận của thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng. - Phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum. - Đề xuất các giải pháp nhằm đổi mới và nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum.
6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng và việc thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trong thực tiễn trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum. 4.2. Phạm vi nghiên cứu + Về không gian: Trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum. + Về thời gian: Giai đoạn 2019 – 2023. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Luận văn dựa trên cơ sở lý luận và phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước ta về thủ tục hành chính trong công tác thi đua, khen thưởng để làm cơ sở nghiên cứu. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Luận văn tiếp cận nghiên cứu thông qua một loạt các phương pháp chi tiết để đảm bảo sự toàn diện và chính xác, cụ thể: - Phương pháp hệ thống hóa được tận dụng để khám phá quan điểm, chính sách và pháp luật về thi đua, khen thưởng thông qua việc thực hiện chính sách này tại thành phố Kon Tum. Tác giả khai thác thông tin từ nhiều nguồn như đề án, luận văn, báo cáo tổng kết phong trào thi đua yêu nước và tài liệu từ các sự kiện quan trọng như Đại hội thi đua yêu nước, tất cả đều tạo nên một cơ sở kiến thức phong phú. - Phương pháp thống kê được áp dụng nhiều trong Chương 2 của Luận văn, là công cụ chính để phân tích số liệu thu thập từ báo cáo tổng kết phong trào thi đua yêu nước của thành phố Kon Tum giai đoạn 2019-2023. Sự tổng hợp và phân tích số liệu này là nền tảng cho việc đánh giá thực trạng, đồng
7 thời làm cơ sở để tác giả đề xuất giải pháp cụ thể cho việc thực hiện chính sách thi đua, khen thưởng. - Phương pháp phân tích, tổng hợp được sử dụng để xử lý các vấn đề lý luận liên quan đến thực hiện chính sách thi đua, khen thưởng. Tác giả chọn lọc, phân tích và tổng hợp thông tin để xây dựng hệ thống lý luận có tính ứng dụng cao, đồng thời áp dụng nó vào bối cảnh cụ thể của thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum. Điều này làm cho luận văn không chỉ là một bản nghiên cứu, mà còn là một nguồn tri thức hữu ích cho thực tế quản lý và thực hiện chính sách. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Ý nghĩa lý luận: Luận văn đóng góp quan trọng trong việc hiểu rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng. - Ý nghĩa thực tiễn: Quan trọng hơn, kết quả nghiên cứu của luận văn không chỉ là nguồn tham khảo cho cơ quan quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại thành phố Kon Tum và tỉnh Kon Tum, mà còn có khả năng chia sẻ thông tin và kinh nghiệm cho nhiều địa phương khác. Nó không chỉ giới thiệu một góc nhìn cụ thể về thực tiễn mà còn là nguồn tham khảo và định hình cho sự phát triển bền vững trong việc quản lý và thực hiện chính sách thi đua, khen thưởng tại nhiều cấp độ. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Lời mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm ba chương, cụ thể như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng. Chương 2: Thực trạng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum. Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng trên địa bàn thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum.
8 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THI ĐUA, KHEN THƯỞNG 1.1. Các khái niệm có liên quan đến thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng 1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính Trong quá trình nghiên cứu về thủ tục hành chính, có nhiều quan niệm đa dạng đã được đưa ra: - Thủ tục hành chính là quy trình mà các cơ quan quản lý nhà nước áp dụng để giải quyết trách nhiệm hành chính và xử lý vi phạm pháp luật, là một quá trình động, phản ánh sự tương tác giữa người dân và hệ thống quản lý. - Thủ tục hành chính là quy trình cụ thể để giải quyết một nhiệm vụ cá biệt trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước, là nền tảng cho sự liên kết và tổ chức công việc của cơ quan nhà nước, đặc biệt là trong quá trình lập quyết và áp dụng quy phạm. - Thủ tục hành chính không chỉ là những quy định cụ thể về thời gian và không gian, mà còn là quá trình lớn hơn, bao gồm cả việc tổ chức các công sở, bổ nhiệm và điều động cán bộ, lập quy, áp dụng quy phạm, và tổ chức - tác nghiệp hành chính. - Trong phạm vi của luận văn, thủ tục hành chính được hiểu từ góc độ quan hệ giữa cơ quan nhà nước và công dân, là quy trình, thủ tục giải quyết công việc với công dân. Như được mô tả trong Điều 3, Nghị định 63/2010/NĐ-CP, “Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức”. Trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính, xuất hiện hai chủ thể quan trọng: chủ thể thực hiện và chủ thể tham gia. Chủ thể thực hiện bao gồm cơ quan nhà nước, tổ chức và những người có thẩm quyền, là những đại diện nhân danh
9 Nhà nước thực hiện các thủ tục hành chính. Trong khi đó, chủ thể tham gia có thể là cơ quan, tổ chức hoặc là công dân. Thủ tục hành chính không chỉ là bộ khung về thời gian và không gian khi thực hiện một thẩm quyền cụ thể của bộ máy Nhà nước, mà còn là phương thức linh hoạt giải quyết công việc giữa các cơ quan Nhà nước và liên kết với tổ chức, cá nhân, công dân. Nó không chỉ là quy trình, mà là một quá trình động, phản ánh sự tương tác và hợp tác giữa chủ thể thực hiện và chủ thể tham gia. Bộ thủ tục hành chính gồm nhiều yếu tố cấu thành quan trọng, như tên thủ tục, trình tự, cách thức thực hiện, số lượng hồ sơ, thời hạn giải quyết, đối tượng thực hiện, cơ quan giải quyết, mẫu đơn, mẫu tờ khai, kết quả thực hiện, yêu cầu, điều kiện, phí, lệ phí. Tất cả những yếu tố này cùng nhau tạo nên một hệ thống chặt chẽ, đồng bộ và hiệu quả, làm nền tảng cho sự minh bạch và linh hoạt trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính. Thủ tục hành chính có những đặc trưng: 1) Thủ tục hành chính tuy do nhiều cơ quan Nhà nước, cán bộ, công chức thực hiện nhưng cơ quan hành chính nhà nước và cán bộ, công chức thuộc những cơ quan này là chủ thể chủ yếu; 2) Thủ tục hành chính do pháp luật hành chính quy định và có tính chất bắt buộc đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; 3) Thủ tục hành chính có nhiều loại khác nhau; 4) Thủ tục hành chính gắn với công tác công văn, giấy tờ của Nhà nước. Thủ tục hành chính được chia thành ba loại chính: thủ tục hành chính nội bộ, thủ tục hành chính liên hệ và văn thư hành chính. Các quy định pháp luật về thủ tục hành chính tạo nên chế định quan trọng trong hệ thống luật hành chính. Chỉ khi các hoạt động quản lý hành chính tuân thủ các quy định thủ tục hành chính mới được coi là thủ tục hành chính. Các hoạt động tổ chức - tác nghiệp trong quản lý hành chính, không được quy phạm thủ tục hành chính, sẽ không được xem xét là thủ tục hành chính.
10 Vai trò của thủ tục hành chính rất quan trọng. Nguyên tắc là các cơ quan hành chính phải tuân thủ nghiêm túc quy tắc và quy định của pháp luật để quản lý nhà nước hiệu quả. Những quy tắc này quy định trình tự và cách thức mà các cơ quan hành chính thực hiện quyền hạn của mình khi thực hiện nhiệm vụ hành chính. Thủ tục hành chính là công cụ quan trọng, phương tiện để thực hiện pháp luật. Nếu không có thủ tục hành chính, việc thực hiện các chính sách của Đảng, Nhà nước sẽ trở nên phức tạp. Thủ tục hành chính không chỉ là một phần của pháp luật, mà còn là một yếu tố ảnh hưởng lớn đến sự phát triển toàn diện về chính trị, văn hóa, giáo dục của quốc gia. Nó không chỉ là cầu nối giữa cơ quan nhà nước và cộng đồng mà còn là công cụ quan trọng hỗ trợ xây dựng đất nước theo hướng dân chủ, minh bạch và phát triển. Do đó, cải cách thủ tục hành chính không chỉ là yêu cầu của pháp luật mà còn là điều không thể thiếu để đạt được sự phồn thịnh và hội nhập quốc tế. 1.1.2. Khái niệm thi đua, khen thưởng 1.1.2.1. Khái niệm về thi đua C.Mác đã nghiên cứu một cách khoa học về bản chất và nội dung thi đua. Thi đua theo C. Mác xoay quanh việc khuyến khích các cá nhân và tổ chức xã hội cạnh tranh với nhau trong việc đạt được mục tiêu phát triển kinh tế và xã hội. Điều này được thể hiện qua việc đánh giá, so sánh và xếp hạng thành tích của các cá nhân, tập thể và đơn vị. Thi đua không chỉ là một công cụ quản lý hiệu quả mà còn là một phương pháp giáo dục hiệu quả để tạo ra động lực và tăng cường sự phổ biến về mục tiêu và sự cam kết của tất cả các bên liên quan. Ông đánh giá cao vai trò của sự hợp tác trong lao động, sức mạnh tập thể do sự kết hợp lao động tạo ra lớn hơn tổng sức mạnh cá nhân của mỗi người lao động. Mác viết: Cạnh tranh được hình thành trong quá trình hợp tác lao động và trong các hoạt động, kế hoạch chung của con người [19]. Tương tác xã hội tạo ra sự cạnh tranh và hoàn thiện một cách đặc biệt. Sức sống tăng lên làm tăng sức mạnh của chính mỗi người.
11 Lênin đã nghiên cứu và phát triển quan điểm về cạnh tranh xã hội chủ nghĩa, chủ yếu dựa trên những nguyên tắc cơ bản của Mác và Ăng-ghen về cạnh tranh. Ông nhấn mạnh rằng cạnh tranh xã hội chủ nghĩa không chỉ là một xu hướng tự nhiên mà còn là một phong trào tự nguyện, nơi mà những người lao động chủ động đóng góp vào sự phát triển của chủ nghĩa xã hội. Tư tưởng của Lênin không chỉ là lý thuyết mà còn là hướng dẫn hành động. Ông thấy cạnh tranh xã hội chủ nghĩa là công cụ linh hoạt, giúp hình thành và phát triển chủ nghĩa xã hội một cách tích cực. Các ý kiến của Lênin không chỉ mang tính lý luận mà còn là sự hướng dẫn thiết thực cho việc xây dựng một xã hội mới, công bằng và phồn thịnh. Năng lực của người lao động là khả năng của người lao động giải quyết khó khăn, xây dựng xã hội mới. Giải phóng khỏi xiềng xích áp bức, bóc lột. Theo ông, thi đua không chỉ là cách thức khuyến khích cạnh tranh giữa các cá nhân và tập thể một cách khép kín, mà còn là một phương pháp để thúc đẩy sự phát triển chung của xã hội và tiến bộ của con người. Lênin coi thi đua như một yếu tố quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động và phát triển kinh tế xã hội [19]. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng thi đua phải được thực hiện theo một nguyên tắc xã hội chủ nghĩa - công bằng, dựa trên sự hợp tác và tương trợ giữa các thành viên trong xã hội. Theo quan điểm của ông, thi đua không được lấy cá nhân làm trung tâm và cạnh tranh mù quáng, mà phải đặt lợi ích xã hội lên hàng đầu. Thi đua trong xã hội chủ nghĩa đi kèm với việc đẩy mạnh sự đoàn kết, sự hỗ trợ và chia sẻ giữa các cá nhân và tập thể, từ đó tạo ra một môi trường khuyến khích sự phát triển bình đẳng và toàn diện. Lênin tin rằng chỉ khi thành công của một cá nhân hoặc tập thể tương ứng với sự phát triển của cả xã hội và khi sự phát triển chung của xã hội được đảm bảo thì mới có thể thực hiện được sự công bằng và tiến bộ chung. Quan niệm về thi đua theo chủ tịch Hồ Chí Minh có sự tương đồng với quan điểm của Lênin, tuy nhiên, Hồ Chí Minh cũng có những đặc trưng riêng trong quan niệm này. Theo chủ tịch Hồ Chí Minh, thi đua là một phương pháp để khuyến khích sự phát triển và tiến bộ của cả xã hội. Tuy nhiên, Bác coi thi đua không chỉ đơn thuần là sự cạnh tranh giữa các cá nhân hay tập thể, mà còn
12 là sự hỗ trợ và chia sẻ lẫn nhau để đạt được mục tiêu chung của xã hội. Người coi việc thi đua phải dựa trên các nguyên tắc công bằng và xã hội chủ nghĩa. Thi đua không chỉ liên quan đến phát triển kinh tế mà còn bao gồm cả lĩnh vực văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ. Hồ Chí Minh cho rằng, mỗi cá nhân và tập thể đều có vai trò và trách nhiệm đối với sự phát triển và nâng cao đời sống của xã hội. Hồ Chí Minh cũng lấy lợi ích cộng đồng làm trọng tâm trong quan niệm về thi đua. Bác nhấn mạnh việc thi đua phải mang tính chất xã hội và phục vụ lợi ích của cả xã hội, thay vì chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân hay tập thể. Sự đoàn kết, hỗ trợ và chia sẻ giữa các thành viên trong xã hội được coi là yếu tố quan trọng trong quá trình thi đua. Tóm lại, quan niệm về thi đua theo chủ tịch Hồ Chí Minh tập trung vào sự phát triển và tiến bộ của xã hội, dựa trên nguyên tắc công bằng, đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau. Thi đua được coi là một cách để đạt được mục tiêu chung của xã hội và nâng cao cuộc sống của mọi người. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vận dụng những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin vào bối cảnh đặc biệt của đất nước ta, đặt nền móng cho khái niệm thi đua và nâng nó lên với chính sách tư tưởng và chính trị. Bác coi thi đua yêu nước như một biểu hiện tuyệt vời của lòng yêu nước, là cốt lõi và phẩm chất đạo đức tinh thần của người Việt Nam. Chủ tịch không chỉ khởi xướng mà còn tổ chức các phong trào thi đua trên mọi mặt của đời sống xã hội. Ngay từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam đảm quyền sau Cách mạng Tháng Tám, trong bối cảnh đối mặt với thách thức từ cả nội và ngoại viện muốn lật đổ chế độ mới, biến thi đua yêu nước thành một phương pháp cách mạng mang đậm bản sắc dân tộc [8]. Vào ngày 11/6/1948, chính thức phát động Phong trào thi đua yêu nước, lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trở thành động lực mạnh mẽ, thúc đẩy thành công của những phong trào cách mạng quan trọng, từ đó thống nhất đất nước và xây dựng Tổ quốc ngày càng phồn thịnh và ổn định. Chủ tịch Hồ Chí Minh coi thi đua như một công việc hàng ngày, một cách tự giác, không chỉ là những công việc khó khăn, xa xôi mà còn gần gũi và thân thiết như những công việc hàng ngày chúng ta đang làm. Bác khẳng định rằng