Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:108

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước" nhằm khảo sát đánh giá thực trạng và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước; Đề xuất các giải pháp chủ yếu nhằm phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THÀNH ĐÔNG ---------------------------- ĐIẾU THỊ THU SƯƠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH NÔNG THÔN Ở HUYỆN HỚN QUẢN, BÌNH PHƯỚC LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ Hải Dương - 5/2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THÀNH ĐÔNG ---------------------------- ĐIẾU THỊ THU SƯƠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH NÔNG THÔN Ở HUYỆN HỚN QUẢN, BÌNH PHƯỚC Chuyên ngành : Quản lý kimh tế Mã số : 8.34.04.10 Người hướng dẫn khoa học : TS. Ngô Văn Hải Hải Dương - 5/2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, chỉ rõ nguồn gốc và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận văn Điếu Thị Thu Sương -3-
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành được luận văn này tôi đã nhận được sự quan tâm giúp đỡ của các cơ quan, các thầy, các cô, bạn bè đồng nghiệp và gia đình. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu và các thầy cô giáo Trường Đại học Thành Đông đã quan tâm tạo điều kiện tốt nhất để tôi có điều kiện học tập, hoàn thành nghiên cứu luận văn này. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS.Ngô Văn Hải đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn, đóng góp nhiều ý kiến quý báu trong quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Phòng Tài chính - Kế hoạch và các cơ quan liên quan trong huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước, các cán bộ địa phương trong huyện Hớn Quản đã tạo điều kiện và tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình tìm hiểu và nghiên cứu về phát triển du lịch nông thôn trên địa bàn Huyện. Cuối cùng, tôi xin cảm ơn các nhà khoa học trong ngành, các bạn bè đồng nghiệp và gia đình đã động viên và tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành bài luận văn này. Xin trân trọng cám ơn. Hải Dương, ngày 5 tháng 5 năm 2020 Tác giả luận văn Điếu Thị Thu Sương -4-
MỤC LỤC Lời cam đoan.......................................................................................... iii Lời cảm ơn..............................................................................................iv Mục lục.................................................................................................... v Danh mục các bảng biểu và hình............................................................. v Danh mục các hình................................................................................. vi Các chữ viết tắt...................................................................................... vii MỞ ĐẦU.................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài.................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn.................................................3 2.1. Mục tiêu tổng quát.........................................................................3 2.2. Mục tiêu cụ thể.............................................................................. 3 3. Đối tượng nghiên cứu.................................................................... 3 4. Phạm vị nghiên cứu....................................................................... 3 5. Nội dung và phương pháp nghiên cứu.......................................... 3 5.1. Nội dung nghiên cứu..................................................................... 3 5.2. Phương pháp nghiên cứu............................................................... 4 5.3. Các câu hỏi nghiên cứu................................................................. 6 6. Cấu trúc dự kiến của luận văn....................................................... 6 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LU ẬN VÀ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN DU LỊCH NÔNG THÔN............................................................ 7 1.1. Du lịch và các loại hình du lịch..................................................... 7 1.1.1. u lịch........................................................................................... 7 D 1.1.2. u lịch nông thôn........................................................................ 16 D 1.1.3. ặc điểm du lịch nông thôn.........................................................20 Đ 1.1.4. guyên tắc phát triển du lịch nông thôn.................................... 22 N 1.1.5. ác tiền đề để phát triển du lịch nông thôn................................. 23 C 1.1.6. ội dung phát triển du lịch nông thôn.........................................26 N -5-
1.1.7.Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch nông thôn..............28 1.2. Cơ sở thực tiễn về phát triển du lịch nông thôn trên thế giới và Việt Nam......................................................................................32 1.2.1. hát triển du lịch nông thôn ở một số nước trên thế giới............ 32 P 1.2.2. inh nghiệm phát triển du lịch nông thôn ở Việt Nam............... 37 K 1.2.3.Bài học kinh nghiệm cho phát triển du lịch huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phước.................................................................................. 39 1.3. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan.....................40 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH NÔNG THÔN Ở HUYỆN HỚN QUẢN, BÌNH PHƯỚC................... 42 2.1. Tổng quan về huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phước...................... 42 2.1.1. ị trí địa lý...................................................................................42 V 2.1.2. ình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh năm 2019....... 42 T 2.2. Thực trạng phát triển du lịch nông thôn tại huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.................................................................................. 45 2.2.1.Thực trạng phát triển về số lượng ngành du lịch ở huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước................................................................ 45 2.2.2.Phát triển chất lượng ngành du lịch tại huyện Hớn Quản........... 51 2.3. Kết quả khai thác hoạt động du lịch nông thôn tại huyện Hớn Quản:................................................................................... 55 2.4. Khảo sát Đánh giá của khách hàng về các loại dịch vụ du lịch huyện Hớn Quản..........................................................................58 2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch nông thôn tại huyện Hớn Quản:................................................................................... 59 2.5.1. ác yếu tố khách quan.................................................................59 C 2.5.2. ác yếu tố chủ quan.................................................................... 61 C 2.6. Đánh giá về hoạt động phát triển du lịch nông thôn tại huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước........................................................ 63 -6-
2.6.1. ết quả đạt được..........................................................................63 K 2.6.2. ạn chế........................................................................................ 64 H 2.6.3. guyên nhân................................................................................64 N CHƯƠNG 3. GIÁI PHÁP THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN DU LỊCH NÔNG THÔN HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH BÌNH PHƯỚC GIAI ĐOẠN 2020-2025............................................................. 66 3.1. Định hướng phát triển du lịch nông thôn tại huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước...........................................................................66 3.1.1. ịnh hướng phát triển chung của tỉnh Bình Phước..................... 66 Đ 3.1.2. ịnh hướng phát triển cho huyện Hớn Quản.............................. 68 Đ 3.2. Các giải pháp phát triển du lịch nông thôn tại huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước...........................................................................69 3.2.1. iải pháp 1: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền quảng bá, tiếp thị G sản phẩm, thu hút vốn đầu tư cho hoạt động du lịch................... 69 3.2.2. iải pháp 2: Hoàn thiện quy hoạch đầu tư phát triển du lịch G nông thôn..................................................................................... 71 3.2.3. iải pháp 3: Đào tạo phát triển nguồn nhân lực du lịch..............73 G 3.2.4. iải pháp 4: Nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch nông thôn..74 G 3.2.5. iải pháp 5: Tăng cường liên kết với hoạt động du lịch ở các địa G phương (huyện, tỉnh) lân cận; Với các hãng lữ hành trong nước và quốc tế.....................................................................................79 3.2.6. iải pháp 6: Đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng cơ sở vật chất kĩ G thuật phục vụ du lịch................................................................... 79 3.2.7. iải pháp 7: Thu hút cộng đồng tham gia vào hoạt động du lịch83 G KẾT LUẬN...........................................................................................86 1. Kết luận....................................................................................... 86 2. Một số khuyến nghị..................................................................... 87 2.1. Khuyến nghị với Sở Thể thao và Du lịch.................................... 87 -7-
2.2. Khuyến nghị với chính quyền địa phương và cộng đồng địa phương.........................................................................................87 TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................89 PHỤ LỤC 91 -8-
DANH MỤC CÁC BẢNG Tên bảng Trang Bảng 1.1. Số lượng mẫu khảo sát phỏng vấn 5 Bảng 2.1. Cơ cấu GDP của huyện Hớn Quản 43 Bảng 2.2. Phát triển sản phẩm du lịch nông thôn trên địa bàn huyện Hớn Quản 46 Bảng 2.3. Các điểm du lịch lịch nông thôn trên địa bàn huyện Hớn Quản 46 Bảng 2.4. Các loại khách du lịch đến huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước 49 Bảng 2.5. Số lượt khách và ngày khách đến huyện Hớn Quản 49 Bảng 2.6 . Lượng khách quốc tế lưu trú tại Hớn Quản 50 Bảng 2.7. Các loại hình Doanh nghiệp (DN) lữ hành du lịch tại huyện Hớn Quản 51 Bảng 2.8. Khách sạn, nhà nghỉ và và công suất khai thác 54 Bảng 2.9. Số lượng và chất lượng lao động trong ngành du lịch ở huyện Hớn Quản 54 Bảng 2.10. Doanh thu du lịch nông thôn trên địa bàn huyện Hớn Quản 56 Bảng 2.11. Đóng góp của ngành du lịch trong của huyện Hớn Quản 57 Bảng 2.12. Cơ cấu doanh thu du lịch trên địa bàn huyện Hớn Quản 57 Bảng 2.13. Đánh giá của khách du lịch về các dịch vụ du lịch tại huyện Hớn Quản 58 Bảng 2.14. Ý kiến của CB huyện, xã về phát triển du lịch ở huyện Hớn Quản 61 Bảng 2.15. Ý kiến của hộ dân về điều kiện tham gia làm DLNT 63 -5-
-6-
DANH MỤC CÁC HÌNH Tên bảng Trang Hình 2.1. Thác số 4 - nằm trên địa bàn 2 xã Tân Lợi, An Khương của huyện Hớn Quản (cách thị trấn An Lộc, thị xã Bình Long khoảng 10 km) 48 Hình 2.2. Tuyến đường GTNT kiểu mẫu được nhựa hóa, trồng hoa ven hai bên đường ở xã Đồng Nơ 52 -7-
CÁC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt Nội dung BTXM Bê tông xi măng CB Cán bộ CSVCKT Cơ sở vật chất kỹ thuật DLNT Du lịch nông thôn DN Doanh nghiệp ĐP Địa phương GDP (Gross Domestic Product) Tổng giá trị sản phẩm trong nước GTNT Giao thông nông thôn H. Hớn Quản Huyện Hớn Quản HTX Hợp tác xã JICA Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản KTXH Kinh tế xã hội MTQG Mục tiêu quốc gia NTM Nông thôn mới PRA Phương pháp điều tra nhanh nông thôn PTNT Phát triển nông thôn Số TT Số thứ tự TTVH Trung tâm văn hóa UBND Ủy ban nhân dân -8-
MỞ ĐẦU 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Kinh tế - xã hội là một hệ thống hoàn chỉnh. Phát triển kinh tế tạo tiền đề cho phát triển tư tưởng và tinh thần khoa học của xã hội và ngược lại khi xã hội phát triển thì nhu cầu về đời sống của xã hội ngày càng thay đổi, không ngừng nâng cao. Do đó bắt buộc nền kinh tế phải phát triển theo, để đáp ứng các nhu cầu đó. Đối với nước Việt Nam ta, nền kinh tế đã phát triển qua nhiều giai đoạn, từ một nền kinh tế xã hội Nông nghiệp lúa nước truyền thống gắn liền với lịch sử lâu dài dựng nước và giữ nước của dân tộc, khi đó có lẽ đời sống chỉ cần được “no đủ”. Khi đất nước được giải phóng, đứng trước những thách thức về phát triển kinh tế, nền công nghiệp bắt đầu được chú trọng phát triển và dần trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của cả nước, lúc này nhu cầu của xã hội không chỉ có ăn no mà phải “ăn ngon, mặc đẹp”. Và khi xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu con người giờ đây phải là “ăn sung, mặc sướng” cùng với các nhu cầu hưởng thụ khác thì phát triển kinh tế không chỉ là phát triển các cành sản xuất vật chất như nông nghiệp, công nghiệp nữa mà các ngành nghề ngày càng phát triển đa dạng và phong phú đáp ứng nhu cầu của xã hội trong đó có ngành du lịch. Ngành du lịch nước ta đang phát triển nhanh và mạnh, đây là ngành kinh tế giữ được sự tăng trưởng liên tục, tạo ra nhiều việc làm và đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế. Những năm qua, sự phát triển của ngành du lịch đã và đang góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế và xuất khẩu tại chỗ; bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, tài nguyên thiên nhiên; tạo nhiều việc làm, nâng cao đời sống nhân dân; đẩy mạnh quá trình hội nhập quốc tế, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam. Đảng và Nhà nước đã xác định rõ phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, ban hành nhiều chính sách để tạo thuận lợi cho du lịch phát triển. -1-
Hiện nay ở nước ta, quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa đang diễn ra mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của cư dân, nhưng đồng thời cũng đang gia tăng áp lực của cuộc sống đô thị, thúc đẩy các nhu cầu cân bằng nhịp điệu cuộc sống của người dân đô thị, mở ra cơ hội cho “du lịch nông thôn”, loại hình du lịch đầy tiềm năng và triển vọng của Việt Nam. Với những điều kiện đăc thù của địa bàn nông thôn và những lợi thế nhất định, hiện nay du lịch nông thôn đang ngày càng được đầu tư, đẩy mạnh thu hút các nhà đầu tư chiến lược, phát triển du lịch theo hướng quy mô và chuyên nghiệp hơn góp phần thay đổi diện mạo nông thôn và tạo nguồn thu nhập cho dân cư dân nông thôn. Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM). Chính sách của Đảng và chính phủ đang khuyến khích tạo điều kiện phát triển xu hướng này. Huyện Hớn Quản thuộc Tỉnh Bình Phước là địa phương có lợi thế về danh lam thắng cảnh cũng như các khu di tích lịch sử thu hút du khách để phát triển hoạt động du lịch nông thôn nhằm đa dạng hóa kinh tế địa phương. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là: xây dựng mô hình phát triển du lịch nông thôn tại địa phương này như thế nào để khai thác, phát huy được những thế mạnh về tài nguyên và con người nơi đây là vấn đề cần được quan tâm làm rõ. Do vậy cần có các nghiên cứu tìm ra các giải pháp phát triển du lịch nông thôn trên địa bàn huyện. Xuất phát từ những vấn đề lý luận và thực tiễn trên, tôi chọn đề tài “Phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước” làm luận văn thạc sĩ của mình. -2-
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN VĂN 2.1. Mục tiêu tổng quát Trên cơ sở đánh giá thực trạng du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước, đề xuất các giải pháp chủ yếu nhằm phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước. 2.2. Mục tiêu cụ thể (1) Góp phần hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển du lịch nông thôn. (2) Khảo sát đánh giá thực trạng và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước. (3) Đề xuất các giải pháp chủ yếu nhằm phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước trong thời gian tới. 3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước. 4. PHẠM VỊ NGHIÊN CỨU - Phạm vi không gian: Phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới ở huyện Hớn Quản, Bình Phước. Phạm vi thời gian: Nghiên cứu thực trạng từ năm 2017 đến năm 2019, các nguồn số liệu liên quan thu thập chủ yếu cũng trong giai đoạn này. Đề xuất giải pháp cho giai đoạn từ 2020 – 2025. 5. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 5.1. Nội dung nghiên cứu Dựa trên cơ sở lý luận về vấn đề phát triển du lịch nông thôn, khảo sát đánh giá thực trạng và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước, từ đó đưa ra một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản, Bình Phước trong thời gian tới. -3-
5.2. Phương pháp nghiên cứu 5.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu - Thu thập dữ liệu thứ cấp Các dữ liệu thứ cấp được thu thập từ nhiều nguồn như: Các công trình nghiên cứu, số liệu thống kê, báo cáo tổng kết của các cơ quan ban ngành địa phương và các nguồn thông tin tư liệu khác dưới dạng văn bản, bản đồ, hình ảnh, phim video, v.v... Các dữ liệu này được hệ thống hóa, phân tích, tổng hợp nhằm phục vụ cho đề tài nghiên cứu. - Thu thập dữ liệu sơ cấp + Điều tra khảo sát thực tế để thu thập dữ liệu sơ cấp: Sử dụng phương pháp phỏng vấn trực tiếp theo bảng hỏi soạn sẵn gồm cả các câu hỏi cấu trúc và bán cấu trúc. Nội dung thu thập dữ liệu sơ cấp liên quan đến tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản. + Chọn mẫu khảo sát cấp xã: Chọn 3 xã đại diện: 1 Xã Tân Lợi Đại diện vùng đã có phát triển du lịch; 2 Xã An Khương Đại diện vùng có tiềm năng phát triển du lịch 3 Xã Thanh Bình Đại diện vùng có ít tiềm năng phát triển du lịch Đối tượng gặp trao đổi và phỏng vấn ở cấp xã khảo sát gồm các chức danh: Bí thư Đ/ủy xã; CT hoặc Phó CT UBND xã; CB thống kê kế hoạch; CT Hội ND; Hội PN; 2 thôn trưởng; Khảo sát tại 2 thôn/1 xã, mỗi thôn phỏng vấn trực tiếp 10 chủ hộ dân. Chọn ngẫu nhiên các chủ hộ dân phỏng vấn trong danh sách chủ hộ do trưởng thôn cung cấp. + Các cơ quan Đảng, Chính quyền và đoàn thể cấp huyện: Đăng ký phỏng vấn các Cán bộ lãnh đạo, quản lý ở huyện ủy, UBND, các phòng ban chuyên môn và các tổ chức đoàn thể huyện Hớn Quản như: Phòng Nông nghiệp & PTNT; Phòng Văn hóa Thông tin, Phòng Kinh tế - Hạ tầng; Hội Nông dân, Huyện Đoàn thanh niên ... Đồng thời khảo sát và phỏng vấn cán bộ -4-
lãnh đạo của các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh du lịch trên địa bàn huyện Hớn Quản và tỉnh Bình Phước. Bảng 1.1. Số lượng mẫu khảo sát phỏng vấn Đối tượng SL TT Ghi chú phỏng vấn mẫu 1 Cán bộ cơ quan 20 Lãnh đạo cấp huyện (UBND Huyện; Huyện cấp huyện Hớn ủy; Phòng Nông nghiệp & PTNT; Phòng Quản Văn hóa thông tin; Phòng giáo dục; Hội Nông dân; Đoàn Thanh niên; Hội Phụ nữ .v.v. 2 Cán bộ cấp xã, 24 3 xã x 8 chức danh/1 xã (Bí thư Đ/ủy xã; CT thôn hoặc Phó CT UBND xã; CB thống kê kế hoạch; CT Hội ND; Hội PN; 2 thôn trưởng ) 3 Chủ hộ gia đình 60 3 xã x 2 thôn * 10 chủ hộ. 4 Khách du lịch 36 Du khách 30; Hướng dẫn viên lữ hành: 6 Cộng 140 5.2.2 Các phương pháp nghiên cứu 1) Phỏng vấn trực tiếp: Thu thập tư liệu sơ cấp (Trình bày ở phần trên). 2) Thảo luận nhóm (PRA: Đánh giá nông thôn có sự tham gia). 3) Chuyên gia chuyên khảo: Tham vấn ý kiến của các chuyên gia, cán bộ nghiên cứu khoa học. 4) Dự báo: Dự báo khả năng phát triển hoạt động du lịch khu vực nông thôn ở địa phương. 5.2.3 Phương pháp xử lý số liệu và phân tích kết quả khảo sát Xử lý tính toán số liệu và phân tích kết quả trên phần mềm Excll -5-
Các phương pháp phân tích gồm: (1) Thống kê mô tả. (2) Thống kê so sánh. (3) Phân tích định tính. (4) phân tích định lượng. 5.3. Các câu hỏi nghiên cứu 1. Thực trạng du lịch nông thôn ở huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phước hiện nay như thế nào? 2.Yếu tố nào ảnh hưởng đến phát triển ngành du lịch nông thôn tại huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phước 3. Giải pháp nào cho sự phát triển ngành du lịch nông thôn tại huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phước? 6. CẤU TRÚC DỰ KIẾN CỦA LUẬN VĂN Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được chia thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển du lịch nông thôn Chương 2: Thực trạng phát triển du lịch nông thôn H.Hớn Quản, tỉnh Bình Phước. Chương 3: Giải pháp phát triển du lịch nông thôn huyện Hớn Quản, Bình Phước đến năm 2025 -6-
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LU ẬN VÀ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN DU LỊCH NÔNG THÔN 1.1. DU LỊCH VÀ CÁC LOẠI HÌNH DU LỊCH 1.1.1. Du lịch 1.1.1.1. Khái niệm du lịch Khái niệm: Về du lịch có nhiều cách hiểu do được tiếp cận bằng nhiều cách hiểu khách nhau, sau đây là một số quan niệm về du lịch theo các cách tiếp cận phổ biến. Du lịch là một hiện tượng: Trước thế kỷ thứ XIX đến tận đầu thế kỷ XX du lịch hầu như vẫn được coi là đặc quyền của tầng lớp giàu có, quý tộc và người ta chỉ coi đây như một hiện tượng cá biệt trong đời sống kinh tế - xã hội. Trong thời kỳ này người ta du lịch như là một hiện tượng xã hội góp phần làm phong phú thêm cuộc sống và nhận thức của con người. Đó là hiện tượng con người rời khỏi nơi cư trú thường xuyên của mình để đến một nơi xa lạ vì nhiều mục đích khác nhau ngoại trừ mục đích kiếm tiền, kiếm việc làm và ở đó họ phải tiêu tiền mà họ đã kiếm được ở nơi khác. Các giáo sư Thụy sỹ đã khái quát: Du lịch là tổng hợp các hiện tượng và các mối quan hệ nảy sinh từ việc đi lại và lưu trú của những người ngoài địa phương – những người không có mục đích định cư và không liên quan tới bất cứ hoạt động kiếm tiền nào. Với quan niệm này du lịch mới chỉ giải thích ở hiện tượng đi du lịch, tuy nhiên đây cũng là một khái niệm làm cơ sở để xác định người đi du lịch và là cơ sở để hình thành vầu về du lịch sau này. Du lịch là một hoạt động: Theo Mill và Morrison du lịch là hoạt động xảy ra khi con người vượt qua biên giới một nước, hay ranh giới một vùng, -7-
một khu vực để nhằm mục đích giải trí hoặc công vụ và lưu lại tại đó ít nhất 24 giờ nhưng không quá một năm. Như vậy, có thể xem xét du lịch thông qua hoạt động đặc trưng mà con người mong muốn trong các chuyến đi. Du lịch có thể được hiểu “là hoạt động của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm thỏa mãn nhu cầu tham quan, giải trí, nghỉ dưỡng trong một thời gian nhất định”. Xem xét du lịch một cách toàn diện hơn thì cần phải cân nhắc tất cả các chủ thể tham gia vào hoạt động du lịch mới có thể khái niệm và hiểu được bản chất của du lịch một cách đầy đủ. Các chủ thể đó bao gồm: Khách du lịch Các doanh nghiệp cung cấp hàng hóa dịch vụ du lịch. Chính quyền sở tại Dân cư địa phương Theo cách tiếp cận này “Du lịch là tổng hợp các hiện tượng và các mối quan hệ phát sinh từ sự tác động qua lại giữa khách du lịch, các nhà kinh doanh, chính quyền và cộng đồng dân cư địa phương trong quá trình thu hút và tiếp đón khách du lịch. Theo pháp lệnh du lịch Việt Nam: “Du lịch là hoạt động của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm thỏa mãn nhu cầu tham quan, giải trí, nghĩ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất định 1.1.1.2. Khái niệm về du khách Việc xác định ai là du khách có nhiều quan điểm khác nhau. Ở đây cần phân biệt giữa khách du lịch, khách thăm quan và lữ khách dựa vào tiêu thức: Mục đích, thời gian, không gian chuyến đi. Theo nhà kinh tế học người Anh: Khách du lịch là “tất cả những người thỏa mãn 2 điều kiện: Rời khỏi nơi cư trú thường xuyên của mình trong khoảng thời gian dưới 1 năm và chi tiêu tiền bạc mà nơi họ đến thăm mà không kiếm tiền ở đó”. -8-