Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại, Tổng Công ty Phát điện 2 – Tập đoàn Điện lực Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:134

Thêm vào BST

Báo xấu

51
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của Luận văn nhằm hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung về hiệu quả sử dụng vốn của DN. Phân tích đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng vốn của PPC – Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Đề xuất các giải pháp cơ bản, thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của PPC.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại, Tổng Công ty Phát điện 2 – Tập đoàn Điện lực Việt Nam

i MỤC LỤC CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP ................................................................................................... 5 1.1. Tổng quan về vốn kinh doanh của doanh nghiệp ......................................................... 5 1.1.1 Khái niệm chung về vốn ............................................................................... 5 1.1.2 Phân loại vốn kinh doanh .............................................................................. 7 1.1.3 Vai trò của vốn kinh doanh trong các doanh nghiệp ................................... 11 1.2 Hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trong doanh nghiệp .............................................. 18 1.2.2 Vai trò của việc đảm bảo huy động đủ vốn cho hoạt động SXKD của DN 20 1.2.3 Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn .................................... 21 1.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn tại doanh nghiệp ................... 24 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng vốn của DN ....................................... 30 1.4.1 Yếu tố khách quan ...................................................................................... 30 1.4.2 Yếu tố chủ quan .......................................................................................... 33 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI PPC ........................... 38 2.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ................................................. 38 2.1.1 Khái quát quá trình hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ........................................................................................................... 38 2.1.2 Đặc điểm sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại 41 2.1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại 52 ...... 2.2. Kết quả hoạt động SXKD của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ........ 58 2.3 Phân tích hiệu quả sử dụng vốn tại PPC ..................................................................... 63 2.3.2.3 Phân tích quản lý nợ phải thu .................................................................... 88 2.3.4.2 Phân tích hiện trạng TSCĐ và khấu hao TSCĐ của PPC ......................... 91 2.3.4.3 Phân tích hiệu suất sử dụng TSCĐ, vốn cố định ...................................... 95 Bảng 2.29. Chỉ tiêu đánh giá hiệu suất sử dụng TSCĐ, vốn cố định từ ............. 95 2.4.1. Những ưu điểm trong quản lý vốn kinh doanh của Công ty ..................... 96 2.4.2 Những hạn chế trong quản lý vốn kinh doanh của Công ty ....................... 96
ii CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NHIỆT ĐIỆN PHẢ LẠI ............................................................................ 100 3.1. Định hướng phát triển của PPC trong thời gian tới .................................................. 100 3.1.1. Tầm nhìn, sứ mệnh của Công ty ............................................................... 100 3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại PPC. .......................................... 104 3.2.2 Xây dựng chiến lược chào giá hợp lý, tối ưu khi tham gia thị trường điện phát điện cạnh tranh ............................................................................................. 107 3.2.3. Xây dựng danh mục đầu tư tài chính có hiệu quả .................................... 108 3.2.4. Có biện pháp hữu hiệu tiết kiệm chi phí nhiên liệu trong sản xuất điện 109 3.2.6. Phòng ngừa rủi ro tài chính. ....................................................................... 111 3.2.7. Thu hồi công nợ đúng thời hạn ................................................................. 112 3.2.8. Khẩn trương thúc đẩy tiến độ dự án nâng cấp cải tạo Dây chuyền 1 .. . 113 KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 118 DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 121
iii LỜI CAM ĐOAN Tác giả cũng xin cam kết rằng Luận văn này là nỗ lực của cá nhân. Các kết quả phân tích, kết luận, kiến nghị trong Luận văn này (ngoài các phần được trích dẫn) đều là kết quả làm việc của cá nhân tác giả. Các số liệu trong Luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, đáng tin cậy.
iv Học viên Nguyễn Đăng Khương
v LỜI CẢM ƠN Luận văn tốt nghiệp là sản phẩm của quá trình nghiên cứu tìm tòi củng cố kiến thức lý thuyết và thực tiễn giúp học viên tiếp cận tìm hiểu, phân tích hoạt động thực tế về vốn và sử dụng vốn tại Doanh nghiệp Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại. Trong quá trình thực hiện Luận văn, tác giả đã nhận được sự hỗ trợ, động viên rất nhiều từ nhà trường, thầy cô giáo của Trường Đại học Ngoại thương, Lớp Cao học EMBAK1, Cán bộ công nhân viên Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại – Tập đoàn Điện lực Việt Nam, giáo viên hướng dẫn, gia đình bạn bè, đồng nghiệp. Với lòng biết ơn sâu sắc, tác giả xin chân thành gửi lời cảm ơn tới: Trường Đại học Ngoại thương và các Thầy cô giáo đã giúp đỡ tác giả có được kiến thức chuyên ngành và tạo điều kiện về trang thiết bị phòng học, thư viện... cho tác giả được học tập, rèn luyện. Xin chân thành cảm ơn các anh chị đồng nghiệp, các bạn lớp EMBAK1 và toàn thể Cán bộ công nhân viên Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại đã tạo điều kiện tốt nhất cho việc hiểu thực tế doanh nghiệp, cung cấp nguồn số liệu để hoàn thành luận văn này. Tác giả xin chân thành cảm ơn Cô PGS,TS Lê Thị Thu Thuỷ Người đã tận tình, chỉ bảo định hướng và giúp đỡ tác giả rất nhiều trong việc giải quyết các khó khăn, vướng mắc, những kiến thức, cách tiếp cận vấn đề,…khi thực hiện luận văn này. Tác giả xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng năm 2018 Học viên thực hiện Nguy ễn Đăng Khương
vi DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Tiếng Việt BHTN Bảo hiểm tai nạn BHXH Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế CP Cổ phần DN Doanh nghiệp EVN Tập đoàn Điện lực Quốc gia Việt Nam EVNGENCO2 Tổng Công ty phát điện 2 – Tập đoàn Điện lực Việt Nam GDP Tổng sản phẩm trong nước HĐQT Hội đồng Quản trị KHCN Khoa học công nghệ NN Nhà nước ODA Vốn vay ưu đãi nước ngoài PPC Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại PVN Tập đoàn dầu khí Quốc gia Việt Nam QLDN Quản lý doanh nghiệp SLĐ Sức lao động SXKD Sản xuất kinh doanh TGĐ Tổng Giám đốc TKV Tập đoàn Công nghiệp than – khoáng sản Việt Nam TNDN Thu nhập doanh nghiệp TSCĐ Tài sản cố định TLSX Tư liệu sản xuất TSLĐ Tài sản lưu động VCSH Vốn chủ sở hữu XDCB Xây dựng cơ bản DANH MỤC BẢNG CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP ................................................................................................... 5
vii 1.1. Tổng quan về vốn kinh doanh của doanh nghiệp ......................................................... 5 1.1.1 Khái niệm chung về vốn ............................................................................... 5 1.1.2 Phân loại vốn kinh doanh .............................................................................. 7 1.1.3 Vai trò của vốn kinh doanh trong các doanh nghiệp ................................... 11 1.2 Hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trong doanh nghiệp .............................................. 18 1.2.2 Vai trò của việc đảm bảo huy động đủ vốn cho hoạt động SXKD của DN 20 1.2.3 Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn .................................... 21 1.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn tại doanh nghiệp ................... 24 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng vốn của DN ....................................... 30 1.4.1 Yếu tố khách quan ...................................................................................... 30 1.4.2 Yếu tố chủ quan .......................................................................................... 33 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI PPC ........................... 38 2.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ................................................. 38 2.1.1 Khái quát quá trình hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ........................................................................................................... 38 2.1.2 Đặc điểm sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại 41 2.1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại 52 ...... 2.2. Kết quả hoạt động SXKD của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ........ 58 2.3 Phân tích hiệu quả sử dụng vốn tại PPC ..................................................................... 63 2.3.2.3 Phân tích quản lý nợ phải thu .................................................................... 88 2.3.4.2 Phân tích hiện trạng TSCĐ và khấu hao TSCĐ của PPC ......................... 91 2.3.4.3 Phân tích hiệu suất sử dụng TSCĐ, vốn cố định ...................................... 95 Bảng 2.29. Chỉ tiêu đánh giá hiệu suất sử dụng TSCĐ, vốn cố định từ ............. 95 2.4.1. Những ưu điểm trong quản lý vốn kinh doanh của Công ty ..................... 96 2.4.2 Những hạn chế trong quản lý vốn kinh doanh của Công ty ....................... 96 CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NHIỆT ĐIỆN PHẢ LẠI ............................................................................ 100 3.1. Định hướng phát triển của PPC trong thời gian tới .................................................. 100
viii 3.1.1. Tầm nhìn, sứ mệnh của Công ty ............................................................... 100 3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại PPC. .......................................... 104 3.2.2 Xây dựng chiến lược chào giá hợp lý, tối ưu khi tham gia thị trường điện phát điện cạnh tranh ............................................................................................. 107 3.2.3. Xây dựng danh mục đầu tư tài chính có hiệu quả .................................... 108 3.2.4. Có biện pháp hữu hiệu tiết kiệm chi phí nhiên liệu trong sản xuất điện 109 3.2.6. Phòng ngừa rủi ro tài chính. ....................................................................... 111 3.2.7. Thu hồi công nợ đúng thời hạn ................................................................. 112 3.2.8. Khẩn trương thúc đẩy tiến độ dự án nâng cấp cải tạo Dây chuyền 1 .. . 113 KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 118 DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 121 DANH MỤC HÌNH VẼ CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP ................................................................................................... 5 1.1. Tổng quan về vốn kinh doanh của doanh nghiệp ......................................................... 5 1.1.1 Khái niệm chung về vốn ............................................................................... 5 1.1.2 Phân loại vốn kinh doanh .............................................................................. 7 1.1.3 Vai trò của vốn kinh doanh trong các doanh nghiệp ................................... 11 1.2 Hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trong doanh nghiệp .............................................. 18 1.2.2 Vai trò của việc đảm bảo huy động đủ vốn cho hoạt động SXKD của DN 20 1.2.3 Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn .................................... 21 1.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn tại doanh nghiệp ................... 24 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng vốn của DN ....................................... 30 1.4.1 Yếu tố khách quan ...................................................................................... 30 1.4.2 Yếu tố chủ quan .......................................................................................... 33 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI PPC ........................... 38 2.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ................................................. 38
ix 2.1.1 Khái quát quá trình hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ........................................................................................................... 38 2.1.2 Đặc điểm sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại 41 2.1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại 52 ...... 2.2. Kết quả hoạt động SXKD của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ........ 58 2.3 Phân tích hiệu quả sử dụng vốn tại PPC ..................................................................... 63 2.3.2.3 Phân tích quản lý nợ phải thu .................................................................... 88 2.3.4.2 Phân tích hiện trạng TSCĐ và khấu hao TSCĐ của PPC ......................... 91 2.3.4.3 Phân tích hiệu suất sử dụng TSCĐ, vốn cố định ...................................... 95 Bảng 2.29. Chỉ tiêu đánh giá hiệu suất sử dụng TSCĐ, vốn cố định từ ............. 95 2.4.1. Những ưu điểm trong quản lý vốn kinh doanh của Công ty ..................... 96 2.4.2 Những hạn chế trong quản lý vốn kinh doanh của Công ty ....................... 96 CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NHIỆT ĐIỆN PHẢ LẠI ............................................................................ 100 3.1. Định hướng phát triển của PPC trong thời gian tới .................................................. 100 3.1.1. Tầm nhìn, sứ mệnh của Công ty ............................................................... 100 3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại PPC. .......................................... 104 3.2.2 Xây dựng chiến lược chào giá hợp lý, tối ưu khi tham gia thị trường điện phát điện cạnh tranh ............................................................................................. 107 3.2.3. Xây dựng danh mục đầu tư tài chính có hiệu quả .................................... 108 3.2.4. Có biện pháp hữu hiệu tiết kiệm chi phí nhiên liệu trong sản xuất điện 109 3.2.6. Phòng ngừa rủi ro tài chính. ....................................................................... 111 3.2.7. Thu hồi công nợ đúng thời hạn ................................................................. 112 3.2.8. Khẩn trương thúc đẩy tiến độ dự án nâng cấp cải tạo Dây chuyền 1 .. . 113 KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 118 DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 121 Hình 2.9: Các dòng tiền chủ yếu của Công ty…………………………………….68
x TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ Nội dung tóm tắt: a. Lý do chọn đề tài Ngành điện là một trong những ngành kinh tế trọng yếu của nền kinh tế Quốc dân, việc đảm bảo an ninh năng lượng Quốc gia và thực hiện “Điện đi trước một bước” luôn là vấn đề ưu tiên, quan tâm hàng đầu của Đảng và Chính phủ để hiện thực hóa tầm quan trong và vai trò to lớn của ngành điện trong công cuộc phát triển đất nước. Qua hơn 35 năm hình thành và phát triển với vai trò là một đơn vị thành viên của ngành Điện lực Việt Nam, Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại (PPC) đã góp một phần quan trọng trong khâu sản xuất sản phẩm điện năng cung cấp cho nền kinh tế Quốc gia với tổng sản lượng khoảng 130 tỷ kWh chiếm gần 5% sản lượng điện toàn quốc. Bất kỳ một doanh nghiệp nào muốn tồn tại và phát triển đều phải có những nguồn lực trong đó vốn là nguồn
xi lực thiết yếu. Muốn doanh nghiệp phát triển thì không những cần có vốn mà phải bảo toàn phát huy hiệu quả sử dụng vốn. Trong nền kinh tế hội nhập và toàn cầu hóa hiện nay thì để tồn tại và phát triển doanh nghiệp sẽ phụ thuộc rất nhiều vào việc tổ chức quản lý sử dụng các tài sản, nguồn vốn của mình để mang lại kết quả kinh doanh là hiệu quả nhất với chi phí sử dụng vốn hợp lý nhất. PPC với nhu cầu sử dụng vốn rất lớn để đáp ứng hoạt động SXKD thường xuyên cũng như sự phát triển lâu dài, do vậy PPC đã và đang quan tâm đến việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. b. Mục đích nghiên cứu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn Mục đích của luận văn + Hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung về hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp; + Phân tích đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng vốn của PPC; + Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của PPC. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu + Đối tượng nghiên cứu: Những vấn đề về lý luận và thực tiễn về hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp. + Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu hiệu quả sử dụng vốn của PPC trong giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2017. c. Các nội dung chính, những đóng góp chủ yếu của luận văn Luận văn gồm 3 chương được tác giả thực hiện các bước như sau: Bước 1: Hệ thống hoá những vấn đề lý luận chung về hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp. Bước 2: Thu thập, xử lý số liệu và phân tích dữ liệu Bước 3: Sử dụng các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn, từ đó đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại PPC; Bước 4: Phân tích đánh giá, so sánh, tổng hợp để đưa ra kết luận. Luận văn đã có những đóng góp như sau: Ý nghĩa thực tế cho PPC trong công tác nâng cao hiệu quả sử dụng vốn là tiền đề để Công ty phát triển và ngày càng phát triển bền vững.
xii Luận văn có thể là tài liệu tham khảo cho các doanh nghiệp hoặc cá nhân hoạt động hoặc nghiên cứu trong lĩnh vực sản xuất điện năng. d. Kết luận Vốn kinh doanh trong doanh nghiệp được xem là cơ sở quan trọng bậc nhất, là tiền đề quyết định sự tồn tại, phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh, vị thế của DN trên thị trường, việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn luôn là quyết định quản trị tài chính đặt lên hàng đầu của mỗi DN. PPC là Công ty đại chúng niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh đòi hỏi yêu cầu bảo toàn vốn và sử dụng hiệu quả đồng vốn của cổ đông sở hữu cổ phiếu PPC là sự tất yếu. Trong những năm qua, PPC đã luôn quan tâm, tăng cường công tác quản lý tài chính, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đáp ứng yêu cầu, kỳ vọng của chủ sở hữu, của cổ đông. Khi nghiên cứu đề tài: “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại Tập đoàn Điện lực Việt Nam”, tác giả đã đưa ra một số giải pháp có tính khả thi, phù hợp với điều kiện cụ thể, thực tế và đặc thù của Công ty, đồng thời với những vướng mắc, khó khăn của PPC tác giả cũng đưa ra những kiến nghị đề xuất với cơ quan quản lý Nhà nước, cấp trên để hoạt động của PPC cũng như các DN ngành điện phát triển bền vững. Để luận văn đạt được kết quả tốt hơn, gắn kết kiến thức lý thuyết và thực tế kinh doanh của DN, tác giả kính mong được sự quan tâm, góp ý của các Thầy cô, các nhà quản lý,... trong và ngoài ngành để luận văn được hoàn thiện hơn nữa và kỳ vọng là những cơ sở vững chắc để Lãnh đạo của PPC có những quyết định Quản trị Tài chính phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại PPC. Xin chân thành cám ơn./.
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Ngành điện là một trong những ngành kinh tế trọng yếu của nền kinh tế Quốc dân. Sản phẩm chính của Ngành điện là điện năng và là một trong các nhu cầu thiết yếu đối với nền sản xuất và sinh hoạt của người dân. Điện năng cũng là yếu tố đầu vào không thể thiếu được của rất nhiều Ngành kinh tế khác đồng thời nó có tác động ảnh hưởng không nhỏ đến các hoạt động kinh tế, chính trị, an ninh, quốc phòng, văn hoá, xã hội. Chính vì vậy, việc đầu tư phát triển Ngành điện lực Việt Nam luôn luôn là vấn đề ưu tiên, quan tâm hàng đầu của Đảng và Chính phủ nhằm đảm bảo an ninh năng lượng Quốc gia. Qua quá trình hình thành và phát triển của mình, với vai trò là một đơn vị thành viên của Ngành điện lực Việt Nam, Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại (PPC) đã góp một phần quan trọng trong khâu sản xuất điện năng của toàn ngành với tỷ trọng trung bình giai đoạn từ (19862005) chiếm khoảng từ 1215% sản lượng điện Quốc gia và giai đoạn gần đây (20102017) chiếm gần 5% sản lượng điện toàn quốc với mỗi năm Công ty sản xuất trung bình khoảng 6,0 tỷ Kwh điện. Bất kỳ một DN nào muốn tồn tại và phát triển đều phải có những nguồn lực trong đó vốn là nguồn lực thiết yếu. Muốn DN phát triển thì không những cần có vốn mà phải bảo toàn phát huy hiệu quả sử dụng vốn. Trong nền kinh tế hội nhập toàn cầu hiện nay mỗi DN để tồn tại và phát triển hoạt động SXKD của mình sẽ phụ thuộc rất nhiều vào việc tổ chức quản lý và sử dụng nguồn vốn nói chung. Hiệu quả sử dụng vốn là một phạm trù kinh tế phản ánh quá trình sử dụng các tài sản, nguồn vốn của DN sao cho đảm bảo mang lại kết quả SXKD là hiệu quả nhất với chi phí sử dụng vốn hợp lý nhất. Với tổng doanh thu những năm gần đây mỗi năm khoảng 6.500 đến 8.000 tỷ đồng, tổng chi phí từ 6.000 đến 7.500 tỷ đồng nhu cầu sử dụng vốn của PPC là rất lớn để đáp ứng hoạt động SXKD thường xuyên sự cũng như sự phát triển lâu dài của Doanh nghiệp, đồng thời PPC trong hơn 10 năm gần đây là Công ty đại chúng có cổ phiếu niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ
2 Chí Minh (HOSE) với hớn 2500 tổ chức và cá nhân sở hữu cổ phần càng đòi hỏi công tác quản trị Công ty phải tốt và hoàn thiện hơn nữa vì đó PPC đã và đang quan tâm đến việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn . Nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong DN, đồng thời kết hợp với các kiến thức đã tích luỹ ở nhà trường, ở thực tế để ứng dụng vào thực tiễn, tác giả đã lựa chọn đề tài: “Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại, Tổng Công ty Phát điện 2 – Tập đoàn Điện lực Việt Nam” làm luận văn tốt nghiệp của mình.
3 3. Mục đích nghiên cứu của Luận văn: Hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung về hiệu quả sử dụng vốn của DN. Phân tích đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng vốn của PPC – Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Đề xuất các giải pháp cơ bản, thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của PPC. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: 4.1 Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề về lý luận và thực tiễn về hiệu quả sử dụng vốn của DN cụ thể là tại Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại – Tập đoàn Điện lực Việt Nam. 4.2 Phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu hiệu quả sử dụng vốn của PPC trong giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2017; các đề xuất kiến nghị, giải pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty. 5. Phương pháp nghiên cứu: Trong thời gian không dài để luận văn được hoàn thiện tác giả thực hiện phương nghiên cứu theo trình tự như sau: Bước 1: Hệ thống hoá những vấn đề lý luận chung về hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp. Bước 2: Thu thập, xử lý số liệu và phân tích dữ liệu, bao gồm: (1) Tổng hợp phân tích từ các tài liệu sách báo và các tài liệu khác tại PPC; (2) Số liệu thu thập thực tế trong các: Kỷ yếu Công ty, Báo cáo tổng kết, Báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh, Báo cáo tài chính, Báo cáo gửi các cơ quan quản lý Nhà nước, cơ quan Thuế của PPC;
4 (3) Số liệu thực tế trong Báo cáo tài chính, Báo cáo thường niên của một số DN cùng lĩnh vực kinh doanh sản xuất điện đã niêm yết cổ phiếu; (4) Số liệu Báo cáo thống kê của các tổ chức, các cơ quan thống kê. Bước 3: Sử dụng các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn, từ đó đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại PPC; Bước 4: Phân tích đánh giá, so sánh, tổng hợp để đưa ra kết luận. Luận văn sử dụng các số liệu thu thập: Từ trang Website cũng như báo cáo, thống kê của Chính phủ, Bộ Công thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Sở giao dịch chứng khoán TP Hà Nội (HNX), Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE), các Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Dầu khí Việt Nam (PVN), Than và khoáng sản Việt Nam (TKV), Tổng Công ty Phát điện 2 (EVNGENCO2), Tổng Công ty Đông Bắc; Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại (PPC), sách báo và một số tài liệu tham khảo. 6. Kết cấu của Luận văn: Ngoài phần mở đầu, mục lục, danh mục các chữ viết tắt, tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu theo 3 chương như sau: Chươ ng 1: Cơ sở lý lu ậ n v ề hi ệu qu ả s ử d ụng v ốn kinh doanh trong doanh nghi ệp ; Chương 2: Thực trạng hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại; Chương 3: Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại PPC và các đề xuất kiến nghị với cơ quan quản lý cấp trên, với Chính phủ để hiệu quả SXKD của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại ngày càng tốt hơn;
5 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Tổng quan về vốn kinh doanh của doanh nghiệp 1.1.1 Khái niệm chung về vốn Vốn là yếu tố quan trọng đối với sự hình thành, tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Một DN muốn tồn tại, phát triển và tăng trưởng trước hết phải đáp ứng đủ nhu cầu về vốn đầu tư. Vậy vấn đề đặt ra ở đây Vốn là gì? Doanh nghiệp cần bao nhiêu vốn thì đủ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của mình? Doanh ngiệp đã sử dụng vốn thế nào? Cơ cấu nguồn vốn có hợp lý không? Các nguồn vốn mà doanh nghiệp sử dụng có phù hợp cơ cấu tài sản hay không?... Có rất nhiều quan niệm khác nhau về vốn. Vốn trong các DN là một quỹ tiền tệ đặc biệt. Mục tiêu của quỹ là để phục vụ cho sản xuất kinh doanh, tức là mục đích tích lũy chứ không phải mục đích tiêu dùng như một vài quỹ tiền tệ khác trong các DN. Đứng trên các giác độ khác nhau ta có cách nhìn khác nhau về vốn như sau: Theo quan điểm của Mark, nhìn nhận dưới giác độ của các yếu tố sản xuất thì ông cho rằng: Vốn chính là tư bản, là đem lại giá trị thặng dư, là một đầu vào của quá trình sản xuất. Tuy nhiên, Mark quan niệm chỉ có khu vực sản xuất vật chất mới tạo ra giá trị thặng dư cho nền kinh tế bỏ qua các khu vực quan trọng khác trong nền kinh tế. Đây là một hạn chế lớn trong quan điểm của Mark. Quan điểm của Nhà kinh tế học người Mỹ đạt giải Nobel về Kinh tế Paul A.Samuelson một đại diện tiêu biểu của học thuyết kinh tế hiện đại cho rằng: Đất đai và lao động là các yếu tố ban đầu sơ khai, còn vốn và hàng hóa vốn là yếu tố kết quả của quá trình sản xuất. Vốn bao gồm các loại hàng hóa lâu bền được sản xuất ra và được sử dụng như các đầu vào hữu ích trong quá trình sản xuất sau đó. Một số hàng hóa vốn có thể tồn tại trong vài năm, trong khi một số khác có thể tồn tại trong một thế kỷ hoặc lâu hơn. Đặc điểm cơ bản nhất của hàng hóa vốn
6 thể hiện ở chỗ chúng vừa là sản phẩm đầu ra, vừa là yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất. Quan điểm của nhà Kinh tế học người Anh David Begg cho rằng: Vốn được phân theo hai hình thái là vốn hiện vật và vốn tài chính. Như vậy, ông đã đồng nhất vốn với tài sản của doanh nghiệp. Trong đó: Vốn hiện vật: Là dự trữ các hàng hóa đã sản xuất mà sử dụng để sản xuất ra các hàng hóa khác. Vốn tài chính: Là tiền và tài sản trên giấy của doanh nghiệp. Ngoài ra, có nhiều quan niệm khác về vốn, nhưng mọi quá trình sản xuất kinh doanh đều có thể khái quát thành: T H (TLSX, SLĐ) ... SX ... H’ T’ Để có các yếu tố đầu vào (TLSX, SLĐ) phục vụ cho hoạt động kinh doanh, DN phải có một lượng tiền ứng trước, lượng tiền ứng trước này gọi là vốn của DN. Như vậy: “Vốn của doanh nghiệp là biểu hiện bằng tiền của vật tư, tài sản được đầu tư vào quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhằm thu lợi nhuận”. Nhưng tiền không phải là vốn. Nó chỉ trở thành vốn khi có đủ các điều kiện sau: Thứ nhất, Tiền phải đại diện cho một lượng hàng hóa nhất định hay nói cách khác, tiền phải được đảm bảo bằng một lượng hàng hóa có thực. Thứ hai, Tiền phải được tích tụ và tập trung đến một lượng nhất định. Có được điều đó mới làm cho vốn có đủ sức để đầu tư cho một dự án kinh doanh dù là nhỏ nhất. Nếu tiền nằm ở rải rác các nơi mà không được thu gom lại thành một món lớn, thì cũng không làm gì được. Vì vậy, một dn muốn khởi điểm thì phải có một lượng vốn pháp định đủ lớn. Muốn kinh doanh tốt thì DN phải tìm cách gom tiền thành món lớn, để đầu tư vào phương án sản xuất của mình. Thứ ba, khi có đủ lượng tiền phải được vận động nhằm mục đích sinh lời. Từ những vấn đề trên, ta thấy vốn có một số đặc điểm sau:
7 Vốn là hàng hóa vì nó có giá trị và giá trị sử dụng. Giá trị của vốn được thể hiện ở chi phí mà ta bỏ ra để có được nó. Giá trị sử dụng của vốn thể hiện ở việc ta sử dụng nó để đầu tư vào quá trình sản xuất kinh doanh như mua máy móc, thiết bị vật tư, hàng hóa… Vốn là hàng hóa đặc biệt vì có sự tách biệt rõ ràng giữa quyền sử dụng và quyền sở hữu nó. Khi mua nó chúng ta chỉ có quyền sử dụng chứ không có quyền sở hữu và quyền sở hữu vẫn thuộc về chủ sở hữu của nó. Tính đặc biệt của vốn còn thể hiện ở chỗ: Nó không bị bào mòn hữu hình trong quá trình sử dụng, mà còn có khả năng tạo ra giá trị lớn hơn bản thân nó. Chính vì vậy, giá trị của của nó phụ thuộc vào lợi ích cận biên của bất kỳ doanh nghiệp nào. Điều này đặt ra nhiệm vụ đối với các nhà quản trị tài chính, là phải làm sao sử dụng tối đa hiệu quả của vốn để đem lại một giá trị thặng dư tối đa, đủ chi trả cho chi phí đã bỏ ra mua nó nhằm đạt hiệu quả lớn nhất. Vốn phải gắn liền với chủ sở hữu nhất định chứ không thể có đồng vốn vô chủ. Vốn phải luôn luôn vận động sinh lời. Vốn phải được tích tụ tập trung đến một lượng nhất định, mới có thể phát huy tác dụng để đầu tư vào SXKD (Phạm Quang Trung, 2012). Tùy vào đặc điểm SXKD của từng DN, mà có một lượng vốn nhất định. Để góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại DN, cần phân loại vốn để có biện pháp tổ chức quản lý tốt hơn. 1.1.2 Phân loại vốn kinh doanh Doanh nghiệp hoạt động trong môi trường kinh doanh có xu hướng toàn cầu hóa hiện nay thì vốn là cơ sở cho việc hình thành và phát triển kinh doanh của một DN. Để triển khai các kế hoạch phục vụ cho SXKD doanh doanh nghiệp cần phải có một lượng vốn nhằm tạo nên những tài sản cần thiết cho hoạt động, để thực hiện thành công các mục tiêu DN đặt ra. Vốn kinh doanh là lượng tiền tệ đầu tư để phục vụ cho hoạt động SXKD của DN. Có thể hiểu là số tiền ứng trước về toàn bộ tài sản hữu hình và vô
8 hình. Vốn kinh doanh có ý nghĩa quyết định trong mọi hoạt động SXKD của bất kỳ DN nào. Sau khi đã xây dựng được kế hoạch SXKD thì công việc kế tiếp là phải dự trù nguồn vốn cần thiết và lập kế hoạch huy động khả thi. Để tổ chức và huy động vốn một cách khả thi và có hiệu quả, chúng ta cần có sự phân loại nguồn vốn, qua đó chúng ta chọn lựa nguồn vốn thích hợp với khả năng huy động của đơn vị cũng như chi phí sử dụng vốn là thấp nhất có thể. Hiện nay thường sử dụng ba phương pháp như sau được áp dụng để phân loại vốn kinh doanh: Dựa vào quan hệ sở hữu: Dựa vào cách phân loại này có thể chia nguồn vốn DN gồm vốn chủ sở hữu và nợ phải trả. Hai nguồn này hình thành nên toàn bộ tài sản kinh doanh và được thể hiện qua công thức sau: Tài sản = Nợ phải trả + Vốn ch ủ sở Để đủ vốn và đảm bảo cho hoạt động kinh doanh đạt hiệu quả cao, ngoài VCSH thì DN cần huy động thêm nguồn vốn nợ. Trong giai đoạn trước nguồn nợ chủ yếu từ vay hoặc tài trợ từ ngân hàng, các tổ chức tín dụng, thì hiện nay và cùng với xu thế của nền kinh tế, sự phát triển thị trường vốn, nguồn nợ của DN còn có thêm nhiều hình thức như: Tự tài trợ vốn, Tín dụng thương mại trong hoạt động kinh doanh (nợ khách hàng tiền và chiếm dụng tiền của khách hàng), Liên doanh, liên kết, tín dụng thuê mua trong cơ chế kinh tế thị trường, nợ nhà đầu tư thông qua phát hành trái phiếu... Việc huy động nguồn vốn nợ không chỉ vì VCSH không đáp ứng yêu cầu SXKD mà nó còn nằm trong bản chất cơ cấu nguồn vốn của DN. Để đo lường hiệu quả đồng VCSH, một chỉ tiêu quan trọng bậc nhất là ROE (tỷ suất lợi nhuận trên VCSH) của yêu cầu kinh doanh. Trong trường hợp kinh doanh đang hiệu quả, doanh nghiệp tăng nguồn nợ trong cơ cấu nguồn vốn sẽ làm tăng ROE, do vậy các nhà quản trị tài chính thường áp dụng phương thức này.