Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Đánh giá mức độ phù hợp của hệ thống thông tin kế toán đến thành quả hoạt động trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:132

Thêm vào BST

Báo xấu

33
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu dựa vào sự phù hợp giữa nhu cầu thông tin và khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán để đánh giá mức độ phù hợp của hệ thống đến thành quả hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Tp.HCM.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Đánh giá mức độ phù hợp của hệ thống thông tin kế toán đến thành quả hoạt động trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM ------------------ QUÁCH MINH NGỌC ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ PHÙ HỢP CỦA HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN ĐẾN THÀNH QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI TP.HCM LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã số ngành: 60340301 TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 12 năm 2015
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM ------------------- QUÁCH MINH NGỌC ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ PHÙ HỢP CỦA HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN ĐẾN THÀNH QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI TP.HCM LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã số ngành: 60340301 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS PHẠM VĂN DƯỢC TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 12 năm 2015
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học: PHÓ GIÁO SƯ TIẾN SĨ PHẠM VĂN DƯỢC Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP.HCM ngày 26 tháng 03 năm 2016 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: TT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 PGS. TS. PHAN ĐÌNH NGUYÊN Chủ tịch 2 TS. HÀ VĂN DŨNG Phản biện 1 3 PGS. TS. VƯƠNG ĐỨC HOÀNG QUÂN Phản biện 2 4 PGS. TS. LÊ QUỐC HỘI Ủy viên 5 TS. NGUYỄN QUYẾT THẮNG Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có) Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP.HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -------------------------------- ------------------------------ TP.HCM, ngày 01 tháng 12 năm 2015 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: QUÁCH MINH NGỌC Giới tính: Nữ Ngày, tháng, năm sinh: 16/03/1987 Nơi sinh: Tp.HCM Chuyên ngành: Kế toán MSHV: 1341850035 I-Tên đề tài: Đánh giá mức độ phù hợp của hệ thống thông tin kế toán đến thành quả hoạt động trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Hồ Chí Minh II-Nhiệm vụ và nội dung: Dựa vào sự phù hợp giữa nhu cầu thông tin và khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán để đánh giá mức độ phù hợp của hệ thống đến thành quả hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Tp.HCM. III-Ngày giao nhiệm vụ: 18/08/2014 IV-Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 01/12/2015 V-Cán bộ hướng dẫn: Phó Giáo Sư Tiến Sĩ Phạm Văn Dược CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) (Họ tên và chữ ký) PGS. TS. PHẠM VĂN DƯỢC
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng luận văn thạc sĩ kinh tế “Đánh giá mức độ phù hợp của hệ thống thông tin kế toán đến thành quả hoạt động trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại TP.HCM” là công trình nghiên cứu của tôi. Những thông tin sử dụng được chỉ rõ nguồn trích dẫn trong danh mục tài liệu tham khảo. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào từ trước đến nay. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính xác thực của Luận văn. Tp. Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2015 Học viên thực hiện Luận văn Quách Minh Ngọc
ii LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu viết luận văn, tôi luôn nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên từ các Quý Thầy Cô, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp. Trước tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc đến Thầy PGS. TS Phạm Văn Dược, người hướng dẫn khoa học đã tận tình hướng dẫn, hỗ trợ, động viên tôi trong suốt quá trình hoàn thành Luận Văn. Bên cạnh đó, tôi xin bày tỏ tấm lòng tri ân đến Quý Thầy Cô tham gia giảng dạy lớp cao học kế toán đã đem đến cho tôi những kiến thức và kinh nghiệm quý giá. Xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Quý Thầy Cô khoa Kế toán – Kiểm toán trường Đại học Công Nghiệp Tp.HCM nơi tôi đang công tác đã động viên, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi để tôi tham gia học tập và hoàn thành Luận văn này. Cùng với sự hỗ trợ từ đồng nghiệp, bạn bè cũng như gia đình đã cho tôi có đủ sức khỏe và nghị lực, thời gian, không gian để tập trung cho quá trình hoàn thành Luận văn. Ngoài ra xin cảm ơn Quý doanh nghiệp đã dành thời gian chia sẻ kinh nghiệm thực tế, cung cấp số liệu và trả lời phiếu khảo sát để tôi hoàn thành đề tài này. Một lần nữa tôi xin gửi lời chúc sức khỏe, thành công và hạnh phúc đến Quý Thầy Cô, Quý Doanh Nghiệp, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã đồng hành cùng tôi để hoàn thiện Luận văn này. Tp. Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2015 Học viên thực hiện Luận văn Quách Minh Ngọc
iii TÓM TẮT Khái niệm sự hài hòa hay phù hợp giữa yêu cầu hệ thống thông tin kế toán và khả năng đáp ứng của hệ thống thông tin kế toán đã được thảo luận trong nhiều năm và sự phù hợp thực sự quan trọng trong việc gia tăng thành quả hoạt động của doanh nghiệp. Nghiên cứu này giúp đánh giá sự phù hợp giữa các yêu cầu đối với thông tin kế toán và khả năng của các hệ thống kế toán trong việc tạo ra thông tin đó, và sự phù hợp này có ảnh hưởng đến thành quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, trong bối cảnh cụ thể các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thành phố Hồ Chí Minh. Sử dụng một bảng câu hỏi khảo sát, dữ liệu thu thập từ 224 công ty theo 19 đặc điểm của thông tin kế toán về cả yêu cầu đặt ra và khả năng đáp ứng của hệ thống thông tin kế toán tại đơn vị. Dữ liệu cũng được thu thập theo hiệu quả doanh nghiệp. Phương pháp phân tích cụm được sử dụng để tìm ra ba nhóm công ty bao gồm: nhóm có sự phù hợp cao, nhóm không phù hợp và nhóm phù hợp trung bình. Kết quả chỉ ra rằng các doanh nghiệp nhỏ và vừa có sự phù hợp của hệ thống thông tin cao đã đạt được hiệu quả kinh doanh cao hơn so với các doanh nghiệp có sự phù hợp của hệ thống thông tin thấp. Tóm lại, nghiên cứu này cung cấp những hiểu biết hữu ích cho các giám đốc điều hành, các nhà quản lý của doanh nghiệp nhỏ và vừa trong việc lập kế hoạch triển khai thực hiện hệ thống thông tin kế toán.
iv ABSTRACT The concept of alignment or fit between accounting information system requirement and accounting information system capacity has been discussed for many years, and fit is deemed crucial in increasing firm performance. This study helps to fill this gap by exploring the fit of accounting information system requirement and the capacity of accounting systems to generate the information, and this fit affect the business performance, the specific context of small and medium enteprises in Ho Chi Minh City. Using a questionnaire, data from 224 firms was collected on nineteen accounting information characteristics for both requirements and capacity. Cluster analysis was used to find three sets of group which could be considered more fit group and less fit and averge fit group. The results indicated that the group small and medium enteprises has a higher accounting information system fit was better business performance than the group of small and medium enteprises with lower AIS fit. In summary, this study has provided useful insights for the executives, managers of small and medium enteprises in planning their accounting information system.
v MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN TÓM TẮT MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ....................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu ..........................................................................................2 3. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................3 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................4 5. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................4 6. Đóng góp mới của luận văn ...............................................................................5 7. Kết cấu luận văn ................................................................................................6 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ....................................7 1.1 Các nghiên cứu công bố trên thế giới .............................................................7 1.2 Các nghiên cứu công bố tại Việt Nam ..........................................................11 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ......................................................................15 2.1 Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam.....................................15 2.2 Hệ thống thông tin kế toán ............................................................................18 2.2.1 Định nghĩa hệ thống thông tin kế toán ..................................................18 2.2.2 Các thành phần của hệ thống thông tin kế toán ...................................18 2.2.3 Chức năng của hệ thống thông tin kế toán ...........................................19 2.2.4 Phân loại hệ thống thông tin kế toán .....................................................20 2.2.4.1 Phân loại theo phương thức xử lý....................................................20 2.2.4.2 Phân loại theo mục tiêu cung cấp thông tin ....................................21 2.2.5 Vai trò của hệ thống thông tin kế toán trong chuỗi giá trị của doanh nghiệp .................................................................................................................22
vi 2.2.6 Tổ chức hệ thống thông tin kế toán .......................................................22 2.2.6.1 Nội dung tổ chức hệ thống thông tin kế toán ..................................22 2.2.6.2 Quy trình tổ chức hệ thống thông tin kế toán .................................23 2.2.6.3 Tổ chức nhân sự ...............................................................................25 2.3 Sự phù hợp của hệ thống thông tin kế toán.................................................26 2.3.1 Chất lượng thông tin trong hệ thống thông tin kế toán .......................26 2.3.2 Chất lượng thông tin kế toán trong hệ thống thông tin kế toán .........27 2.3.2.1 Quan điểm hội đồng chuẩn mực kế toán tài chính Hoa kỳ (FASB) ........................................................................................................................28 2.3.2.2 Quan điểm hội đồng chuẩn mực kế toán quốc tế - IASB: ..............29 2.3.2.3 Quan điểm hội tụ IASB - FASB:......................................................30 2.3.2.4 Quan điểm của chuẩn mực kế toán Việt Nam: ...............................31 2.3.2.5 Theo tiêu chuẩn của CobiT ..............................................................32 2.3.3 Khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán ............................................................................................................................34 2.3.4 Sự phù hợp giữa nhu cầu và khả năng đáp ứng thông tin của hệ thống thông tin kế toán ...............................................................................................35 2.4 Hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán .....................................................37 2.5 Lý thuyết nền tảng cho nghiên cứu ..............................................................37 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................40 3.1 Khung nghiên cứu ..........................................................................................40 3.2 Giả thuyết nghiên cứu ...................................................................................41 3.3 Thiết kế nghiên cứu .......................................................................................41 3.3.1 Mô hình nghiên cứu ban đầu ..................................................................41 3.3.2 Phương pháp phỏng vấn chuyên gia ......................................................41 3.3.3 Mô hình nghiên cứu đề xuất ...................................................................42 3.3.4 Xác định,mã hóa, giải thích biến quan sát của các nhân tố.................43 3.3.4.1 Nhân tố nhu cầu thông tin của người sử dụng thông tin kế toán:.43 3.3.4.2 Nhân tố khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán ......................................................................................................45 3.3.4.3 Thang đo sự phù hợp của hệ thống thông tin kế toán: ...................49 3.3.4.4 Nhân tố thành quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp........50 3.4 Nghiên cứu chính thức...................................................................................51
vii 3.4.1 Nghiên cứu định tính ...............................................................................51 3.4.2 Nghiên cứu định lượng ............................................................................52 3.4.2.1 Dữ liệu nghiên cứu ...........................................................................52 3.4.2.2 Phương pháp nghiên cứu .................................................................52 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..............................................................55 4.1 Thống kê mô tả kết quả nghiên cứu .............................................................55 4.1.1 Mô tả mẫu nghiên cứu ............................................................................55 4.1.1.1 Kết quả khảo sát về thời gian hoạt động của doanh nghiệp ...........56 4.1.1.2 Kết quả khảo sát về số lượng nhân viên trong doanh nghiệp.........56 4.1.1.3 Kết quả khảo sát về thời gian doanh nghiệp sử dụng máy tính......57 4.1.2 Mô tả các biến nghiên cứu ......................................................................58 4.1.2.1 Các nhân tố thuộc về nhu cầu thông tin kế toán của người dùng đối với hệ thống thông tin kế toán ................................................................58 4.1.2.2 Các nhân tố thuộc về khả năng đáp ứng thông tin của hệ thống thông tin kế toán: ..........................................................................................59 4.1.2.3 Các nhân tố thuộc về thành quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp: ...........................................................................................................61 4.1.2.4 Mối tương quan giữa nhu cầu với khả năng đáp ứng nhu cầu của hệ thống thông tin kế toán ............................................................................62 4.1.3 Kiểm tra mức độ phù hợp của các biến nghiên cứu.............................66 4.1.3.1 Các nhân tố thuộc về nhu cầu thông tin kế toán của người dùng đối với hệ thống thông tin kế toán ................................................................67 4.1.3.2 Các nhân tố thuộc về khả năng đáp ứng thông tin của hệ thống thông tin kế toán............................................................................................67 4.1.3.3 Các nhân tố thuộc về thành quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp ............................................................................................................68 4.2 Sự phù hợp giữa yêu cầu và khả năng đáp ứng của hệ thống thông tin kế toán ........................................................................................................................68 4.2.1 Đo lường mức độ phù hợp ......................................................................68 4.2.2 Phân tích cụm ..........................................................................................69 4.3 Mối quan hệ giữa sự phù hợp hệ thống thông tin kế toán với thành quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp ...........................................................72 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN, GỢI Ý GIẢI PHÁP VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO .............................................................................................................76 5.1. Kết luận ..........................................................................................................76
viii 5.2 Gợi ý giải pháp ...............................................................................................77 5.3. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu trong tương lai .........................80 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
ix DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, TỪ VIẾT TẮT 1. Danh mục viết tắt tiếng Việt Viết tắt Nội dung DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa Tp.HCM Thành phố Hồ Chí Minh 2. Danh mục viết tắt tiếng Anh Chữ Tiếng Anh Tiếng Việt viết tắt AIS Accounting Information Systems Hệ thống thông tin kế toán FASB Financial Accounting Standard Hội đồng chuẩn mực kế toán tài Board chính Hoa Kỳ IASB International Accounting Standard Hội đồng chuẩn mực kế toán Board quốc tế COBIT Control Objectives for Information Kiểm soát các vấn đề đối với and related Technology thông tin và kỹ thuật liên quan Sơ đồ R: Responsible Người có trách nhiệm thực hiện. RACI A: Accountable Người có trách nhiệm giải trình C: Consulted Người được tư vấn I : Informed Người được thông báo
x DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU BẢNG BIỂU TRANG Bảng 2.1: Bảng phân loại DNNVV theo VCCI tại Việt Nam ............................... 15 Bảng 2.2: Bảng phân loại DNNVV theo nghị định 56/2009/NĐ-CP .................... 17 Bảng 2.3: Bảng mối quan hệ giữa khả năng đáp ứng thông tin và nhu cầu về thông tin của tổ chức ........................................................................................................ 36 Bảng 3.1: Bảng tổng hợp biến quan sát đo lường nhu cầu thông tin của người sử dụng hệ thống thông tin kế toán ...................................................................................... 43 Bảng 3.2: Bảng tổng hợp biến quan sát đo lường khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán ............................................................................... 46 Bảng 3.3: Bảng tổng hợp biến quan sát đo lường thành quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp .......................................................................................................... 50 Bảng 3.4: Bảng trình bày quá trình thu thập mẫu dữ liệu ...................................... 52 Bảng 4.1: Bảng tổng hợp về chức vụ của đối tượng khảo sát tại DNNVV ........... 55 Bảng 4.2: Bảng tổng hợp về thời gian hoạt động của doanh nghiệp ..................... 56 Bảng 4.3: Bảng tổng hợp số lượng nhân viên trong doanh nghiệp........................ 57 Bảng 4.4: Bảng tổng hợp thời gian doanh nghiệp sử dụng máy tính ..................... 57 Bảng 4.5: Bảng thống kê mô tả các nhân tố thuộc về nhu cầu thông tin kế toán của người dùng đối với hệ thống thông tin kế toán ...................................................... 58 Bảng 4.6: Bảng thống kê mô tả các nhân tố thuộc về khả năng đáp ứng thông tin của hệ thống thông tin kế toán ...................................................................................... 60 Bảng 4.7: Bảng thống kê mô tả các nhân tố thuộc về thành quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.................................................................................................... 61
xi Bảng 4.8: Bảng tương quan giữa nhu cầu đặt ra và khả năng đáp ứng của hệ thống thông tin kế toán ..................................................................................................... 64 Bảng 4.9: Đo lường mức độ phù hợp giữa yêu cầu với khả năng đáp ứng của hệ thống thông tin kế toán ..................................................................................................... 68 Bảng 4.10: Số phân tử trong một cụm ................................................................... 70 Bảng 4.11: Bảng kết quả phân tích cụm theo phương pháp K-means ................... 71 Bảng 4.12: Bảng phân tích ANOVA thành quả hoạt động giữa các nhóm phù hợp73 Bảng 4.13: Bảng phân tích hậu định (post hoc) Bonferroni để so sánh thành quả hoạt động giữa các nhóm phù hợp. ................................................................................ 74
xii DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH SƠ ĐỒ TRANG Sơ đồ 3.1: Khung nghiên cứu của luận văn ........................................................... 40 HÌNH ẢNH Hình 2.1: Mối quan hệ giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị trong quá trình thu thập, xử lý và cung cấp thông tin trong doanh nghiệp ........................................... 21 Hình 2.2: Các giai đoạn triển khai hệ thống thông tin kế toán .............................. 24 Hình 3.1: Mô hình đánh giá mức độ phù hợp của hệ thống thông tin kế toán đến thành quả hoạt động kinh doanh ...................................................................................... 42
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Công nghệ thông tin tiên tiến đã và đang phát triển đến mức toàn thế giới đang chuyển dần thành một xã hội thông tin, ứng dụng công nghệ thông tin tạo ra một sự thay đổi trong cách thức làm việc của các ngành hoạt động, góp phần giải phóng sức lao động của con người, đồng thời tạo ra hiệu quả làm việc cao hơn, chất lượng hơn đáp ứng nhanh chóng những nhu cầu của xã hội, cung cấp thông tin kịp thời và đáng tin cậy. Với sự phát triển mạnh mẽ của máy tính thân thiện với người dùng và các gói phần mềm tiên tiến, lợi thế của hệ thống thông tin tạo ra đã giúp người dùng có thể truy cập đến các tiến trình kinh doanh nhỏ nhất (Thong, 1999). Ứng dụng công nghệ thông tin cho ra đời các hệ thống thông tin khác nhau, chẳng hạn như: Hệ thống thông tin kế toán (AIS), hệ thống hoạch định nguồn lực sản xuất (MRP), hệ thống nguồn nhân lực (HRM) để quản lý các khía cạnh các nhau của một doanh nghiệp (Theo Kharuddin, Ashari, và Nassir, 2010).... Bên cạnh đó, hệ thống thông tin cũng cung cấp cơ hội để nâng cao hiệu quả, giá trị của doanh nghiệp, và thậm chí có được lợi thế cạnh tranh (Kimberly & Evanisko, 1981). Việc sử dụng hệ thống thông tin kế toán cung cấp thông tin kế toán cho nhà quản lý các cấp trong doanh nghiệp, hội đồng quản trị và những người bên ngoài cần sử dụng thông tin doanh nghiệp để họ ra quyết định phù hợp. Trong xu thế mở cửa, khi Việt Nam đã chính thức là thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới WTO, tất cả các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và DNNVV nói riêng đều phải tham gia vào sân chơi chung của nền kinh tế toàn cầu, đồng nghĩa với việc phải đối mặt với những thách thức cũng như cơ hội cho cuộc cạnh tranh gay gắt để tồn tại và phát triển trong môi trường kinh doanh phức tạp, thay đổi liên tục. Điều đó đòi hỏi các DNNVV phải ứng dụng công nghệ thông tin vào việc tổ chức thực hiện công tác kế toán nhằm tạo ra một hệ thống thông tin kế toán hợp lý, được kiểm soát chặt chẽ, cung cấp thông tin trung thực và đáng tin cậy với những kỹ thuật xử lý thông tin kế toán mới.
2 Tuy nhiên, nhìn chung các nghiên cứu trước đây tại Việt Nam và nước ngoài, tác giả thấy rằng các nghiên cứu trước chỉ khảo sát, nhận định tổng quát thực trạng ứng dụng hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp, mà chưa phân tích chuyên sâu đến sự phù hợp giữa nhu cầu thông tin kế toán của người sử dụng và khả năng đáp ứng các nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán, cũng như tác động của sự phù hợp này tới thành quả hoạt động kinh doanh của các DNNVVN. Điều này là quan trọng vì sự mất cân bằng giữa các yêu cầu thông tin về tổ chức và năng lực xử lý thông tin của nó có xu hướng gây ra chi phí không cần thiết cho tổ chức. Trong trường hợp này, không chỉ là nguồn lực công nghệ thông tin tốn kém, lãng phí mà ngay cả nguồn nhân lực đang quản lý cũng yếu kém (Gorry and Scott Morton, 1971). Mặt khác, việc cung cấp cho các nhà quản lý những thông tin không cần thiết sẽ lần lượt gây ra tình trạng quá tải thông tin, mà cuối cùng có thể cản trở hiệu quả của các tổ chức (Gul, 1991). Vì vậy, Luận văn này sẽ nghiên cứu về sự hòa hợp giữa các yêu cầu thông tin kế toán của doanh nghiệp và năng lực xử lý thông tin kế toán có tác động đáng kể đến hiệu quả kinh doanh của DNNVV, giúp các DNNVV tự đánh giá được mức độ đáp ứng của hệ thống thông tin kế toán hiện hữu của mình, từ đó có những bước thay đổi phù hợp. Xác định được khoảng trống nghiên cứu này, tác giả đã chọn đề tài nghiên cứu cho Luận Văn thạc sĩ của mình là “Đánh giá mức độ phù hợp của hệ thống thông tin kế toán đến thành quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Hồ Chí Minh”. 2. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu tổng quát của luận văn là xem xét mức độ phù hợp giữa nhu cầu thông tin của người sử dụng thông tin kế toán với khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán, từ đó đánh giá mức độ tác động của sự phù hợp này đến thành quả hoạt động kinh doanh của các DNNVV tại Tp.HCM.
3 Mục tiêu cụ thể Một là, hệ thống hóa các cơ sở lý thuyết về hệ thống thông tin, hệ thống thông tin kế toán và DNNVV tại Tp.HCM. Hai là, tìm hiểu các nghiên cứu trước đây với mục đích xem xét các mô hình nghiên cứu, các kết quả nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan đến mức độ phù hợp giữa yêu cầu thông tin kế toán và khả năng đáp ứng yêu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán, và tác động của sự phù hợp này đến thành quả hoạt động kinh doanh của các DNNVV tại Tp.HCM để trên cơ sở đó đề xuất mô hình nghiên cứu. Ba là, căn cứ vào những phát hiện, tác giả gợi ý đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao sự phù hợp của hệ thống thông tin kế toán đến thành quả hoạt động kinh doanh của DNNVV tại Tp.HCM, giúp doanh nghiệp thấy được tầm quan trọng của sự phù hợp để từ đó hoàn thiện hoặc đầu tư hệ thống thông tin kế toán trong doanh nghiệp, khai thác triệt để khả năng đáp ứng nhu cầu của hệ thống thông tin kế toán, giúp doanh nghiệp đạt được thành quả hoạt động tốt hơn. 3. Câu hỏi nghiên cứu Dựa vào các mục tiêu cụ thể, tác giả đưa ra các câu hỏi nghiên cứu như sau: Câu hỏi 1: Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phù hợp giữa các nhu cầu thông tin kế toán và khả năng đáp ứng thông tin của DNNVV tại Tp.HCM hiện nay là gì? Câu hỏi 2: Mối quan hệ giữa nhu cầu thông tin của người sử dụng hệ thống thông tin kế toán và khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán đang hoạt động trong doanh của DNNVV tại Tp.HCM hiện nay như thế nào? Câu hỏi 3: Sự phù hợp trong hệ thống thông tin kế toán có mối quan hệ như thế nào với thành quả hoạt động kinh doanh của DNNVV tại Tp.HCM? Câu hỏi 4: Định hướng nào cho hệ thống thông tin kế toán làm gia tăng thành quả hoạt động của DNNVV tại Tp.HCM?
4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là hệ thống thông tin kế toán và thành quả hoạt động kinh doanh của các DNNVV tại Tp.HCM. Do hạn chế về thời gian thực hiện và nguồn tài liệu có thể tiếp cận được, nên phạm vi nghiên cứu của luận văn là chỉ thực hiện khảo sát các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong phạm vi thành phố Hồ Chí Minh. 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu được sử dụng là phương pháp nghiên cứu định tính kết hợp định lượng, trong đó nghiên cứu định lượng đóng vai trò chủ đạo. Nghiên cứu định tính Nghiên cứu định tính dùng để khám phá, điều chỉnh và bổ sung các thành phần của các nhân tố. Nghiên cứu định tính được thực hiện thông qua các tài liệu đã nghiên cứu trước đây của các chuyên gia sau đó thống kê, tổng hợp phân tích các tài liệu: các lý thuyết về hệ thống thông tin kế toán, lý thuyết về hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán, lý thuyết xử lý thông tin, và kế thừa các nghiên cứu khảo sát các nhân tố cơ bản ảnh hưởng đến mức độ phù hợp của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả kinh doanh của các DNNVV tại Tp.HCM. Từ đó xác định mô hình, xây dựng bảng câu hỏi khảo sát, thang đo đối với các nhân tố và chọn mẫu. Đồng thời tham khảo ý kiến của các chuyên gia đang làm việc, giảng dạy trong lĩnh vực hệ thống thông tin kế toán cho doanh nghiệp. Nghiên cứu định lượng Sau khi nghiên cứu định tính, tác giả tiến hành nghiên cứu định lượng. Nghiên cứu định lượng dùng để đánh giá, kiểm định thang đo về sự phù hợp của mô hình nghiên cứu với dữ liệu nghiên cứu. Nghiên cứu định lượng thực hiện thông qua việc thu thập dữ liệu được khảo sát trực tiếp từ các nhà quản lý, các kế toán viên trong các DNNVV trên địa bàn Tp.HCM, những giảng viên có chuyên môn giảng dạy môn hệ thống thông sau đó lượng hóa các yếu tố khảo sát, áp dụng mô hình đã đề ra sử dụng công cụ các kỹ thuật phân tích thống kê với sự hỗ trợ của phần mềm Microsoft Excel