BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI<br />
---------------------------------------<br />
<br />
VŨ THÀNH LONG<br />
<br />
MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC<br />
PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN KINH TẾ-XÃ HỘI<br />
TỈNH QUẢNG NINH TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020<br />
Chuyên ngành : Quản trị Kinh doanh<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH<br />
<br />
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br />
PGS.TS. NGUYỄN ĐẠI THẮNG<br />
<br />
HÀ NỘI - 2013<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
<br />
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết<br />
quả đã nêu trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, trung thực, xuất phát từ tình hình<br />
thực tế của tỉnh Quảng Ninh.<br />
Tôi xin chân thành cảm ơn tiến sỹ Nguyễn Đại Thắng, người đã tận tình<br />
hướng dẫn và truyền đạt cho tôi những kiến thức và kinh nghiệm quý báu trong suốt<br />
quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp.<br />
Tôi xin tỏ lòng biết ơn các thầy cô giáo trường Đại học Bách khoa Hà Nội,<br />
lãnh đạo và chuyên viên các sở, ban, ngành tỉnh Quảng Ninh đã giúp đỡ và tạo điều<br />
kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận văn này; cám ơn những người thân trong gia<br />
đình và bạn bè đã động viên, hỗ trợ tôi về tinh thần, vật chất trong quá trình học tập.<br />
<br />
Hạ Long, ngày 15/11/2013,<br />
Tác giả luận văn<br />
<br />
Vũ Thành Long<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
Trang<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
MỤC LỤC<br />
DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU<br />
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br />
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1<br />
Chương 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC<br />
PHỤC VỤ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI............................ 3<br />
1.1. Tổng quan về nguồn nhân lực ....................................................................... 3<br />
1.1.1. Khái niệm về nguồn nhân lực ................................................................. 3<br />
1.1.2. Đặc trưng cơ bản của nguồn nhân lực ..................................................... 5<br />
1.1.3. Vai trò của nguồn nhân lực đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội .. 6<br />
1.2. Phát triển nguồn nhân lực.............................................................................. 9<br />
1.2.1. Khái niệm về phát triển nguồn nhân lực................................................. 9<br />
1.2.2. Sự cần thiết khách quan phát triển nguồn nhân lực ............................... 11<br />
1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình phát triển nguồn nhân lực ........... 12<br />
1.2.4. Nội dung chủ yếu phát triển nguồn nhân lực ......................................... 20<br />
1.3. Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực ở một số quốc gia châu Á ............. 23<br />
1.3.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc .............................................................. 23<br />
1.3.2. Kinh nghiệm của Nhật Bản .................................................................. 26<br />
1.3.3. Kinh nghiệm của Hàn Quốc ................................................................. 28<br />
1.3.4. Kinh nghiệm của các nước ASEAN ..................................................... 30<br />
Tóm tắt Chương 1 ............................................................................................... 35<br />
Chương 2: THỰC TRẠNG NGUỒN NHÂN LỰC VÀ PHÁT TRIỂN NGUỒN<br />
NHÂN LỰC TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2001-2012 ............................ 36<br />
2.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh ........................................... 36<br />
2.1.1. Đặc điểm về tự nhiên ........................................................................... 36<br />
2.1.2. Những đặc điểm kinh tế ........................................................................ 38<br />
2.2. Thực trạng nguồn nhân lực của Tỉnh .......................................................... 42<br />
2.2.1. Dân số của tỉnh Quảng Ninh thời gian qua........................................... 42<br />
<br />
2.2.2. Quy mô và tốc độ tăng nguồn nhân lực ................................................ 46<br />
2.2.3. Chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh Quảng Ninh................................. 48<br />
2.2.4. Thực trạng sử dụng nguồn nhân lực trên địa bàn tỉnh .......................... 54<br />
2.3. Thực trạng phát triển nguồn nhân lực của Tỉnh .......................................... 67<br />
2.3.1. Đào tạo phát triển nguồn nhân lực ....................................................... 67<br />
2.3.2. Cơ chế, chính sách của tỉnh về đào tạo, bồi dưỡng và thu hút nhân tài .. 76<br />
2.4. Đánh giá chung về công tác phát triển nhân lực Quảng Ninh....................... 81<br />
2.4.1. Những điểm mạnh ............................................................................... 81<br />
2.4.2. Những điểm yếu, hạn chế ..................................................................... 82<br />
2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế ......................................................... 83<br />
Tóm tắt Chương 2 ............................................................................................... 85<br />
Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN<br />
NHÂN LỰC TỈNH QUẢNG NINH TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 ....................... 86<br />
3.1. Định hướng, mục tiêu phát triển nguồn nhân lực Quảng Ninh đến năm 2020 ..... 86<br />
3.1.1. Quan điểm tổng quát về phát triển nguồn nhân lực .............................. 86<br />
3.1.2. Mục tiêu phát triển nguồn nhân lực...................................................... 87<br />
3.2. Dự báo tình hình, xu thế phát triển nguồn nhân lực ..................................... 88<br />
3.2.1. Dự báo cung lao động của tỉnh giai đoạn 2013-2020 ............................ 88<br />
3.2.2. Dự báo cầu lao động (việc làm) giai đoạn 2013-2020 ........................... 89<br />
3.2.3. Cầu của nhóm nguồn nhân lực đặc biệt ................................................. 91<br />
3.3. Một số giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực tỉnh Quảng Ninh từ nay<br />
đến năm 2020..................................................................................................... 91<br />
3.3.1. Đổi mới toàn diện công tác quản lý Nhà nước về nguồn nhân lực ......... 92<br />
3.3.2. Nâng cao trình độ học vấn và chuyên môn - kỹ thuật của nguồn nhân lực101<br />
3.3.3. Phát triển y tế, chăm sóc sức khỏe để nâng cao thể lực người lao động .... 108<br />
3.3.4. Mở rộng, tăng cường phối hợp và hợp tác để phát triển, nâng cao chất<br />
lượng nguồn nhân lực................................................................................... 110<br />
Tóm tắt Chương 3 ............................................................................................. 112<br />
KẾT LUẬN ........................................................................................................ 113<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 114<br />
<br />
DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU<br />
Hình 2.1: Bản đồ hành chính tỉnh Quảng Ninh ...................................................... 38<br />
Bảng 2.2: Giá trị sản xuất theo các ngành kinh tế tỉnh Quảng Ninh ....................... 40<br />
Bảng 2.3: Cơ cấu các ngành kinh tế Quảng Ninh ................................................... 41<br />
Hình 2.4: Tăng trưởng GDP các nhóm ngành 2005-2012 (Tỷ đồng) ...................... 41<br />
Hình 2.5: Cơ cấu kinh tế Quảng Ninh 2005-2012 .................................................. 42<br />
Bảng 2.6: Dân số và tỷ lệ phát triển dân số thời kỳ 2001-2012 .............................. 43<br />
Hình 2.7: Đồ thị dân số tỉnh Quảng Ninh ............................................................... 44<br />
Bảng 2.8 : Cơ cấu dân số tỉnh Quảng Ninh phân theo giới tính .............................. 45<br />
Bảng 2.9: Tỷ lệ tăng dân số và cơ cấu dân số theo khu vực thời kỳ 2001-2012 ...... 46<br />
Hình 2.10: Nguồn nhân lực Quảng Ninh năm 2012 phân theo khu vực.................. 47<br />
Bảng 2.11: Dân số và nguồn nhân lực giai đoạn 2001–2012 .................................. 48<br />
Bảng 2.12: Số cơ sở y tế và cán bộ y tế giai đoạn 2001-2012 ................................. 50<br />
Bảng 2.13: Trình độ học vấn phổ thông của lực lượng lao động ............................ 51<br />
Bảng 2.14: Lực luợng lao động (đang làm việc) theo trình độ đào tạo 2001-2012 .. 52<br />
Bảng 2.15: Dân số trong độ tuổi lao động không hoạt động kinh tế ....................... 54<br />
Bảng 2.16: Dân số và lao động đang làm việc trong ngành KTQD ........................ 55<br />
Bảng 2.17: Tình hình lao động đang có việc làm qua các năm 2001-2012 ............. 56<br />
Bảng 2.18: Mối quan hệ giữa chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động ........ 56<br />
Hình 2.19: Lực lượng lao động đang có việc làm phân theo thành phần kinh tế năm<br />
2012 ...................................................................................................................... 58<br />
Bảng 2.20: Số lượng, chất lượng công chức, viên chức đến 31/12/2012 ................ 59<br />
Hình 2.21: Chuyên môn nghiệp vụ của lực lượng lao động trong các doanh nghiệp ... 61<br />
Bảng 2.22: Trình độ nhân lực khoa học công nghệ theo nhóm tuổi ........................ 62<br />
Hình 2.23: Cơ cấu nguồn nhân lực KH&CN theo trình độ đào tạo......................... 62<br />
Hình 2.24: Cơ cấu lao động xã hội Quảng Ninh năm 2012 .................................... 65<br />
Bảng 2.25: Tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị giai đoạn 2005 - 2012 ................... 65<br />
Bảng 2.26: Tổng số lao động được giải quyết việc làm 2005-2012 ........................ 66<br />
Bảng 2.27: Năng suất lao động xã hội giai đoạn 2007-2012................................... 67<br />
<br />