Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh

Chia sẻ: Matroinho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:151

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu giai đoạn 2017-2019; Đề xuất các giải pháp thúc đẩy phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện Dương Minh Châu cho giai đoạn 2020-2025.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh

UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT DƯƠNG QUỐC HOÀNG PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI HEO THỊT THEO TIÊU CHUẨN VIETGAHP TẠI HUYỆN DƯƠNG MINH CHÂU, TỈNH TÂY NINH CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH MÃ SỐ: 8340101 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÌNH DƯƠNG - 2020
UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT DƯƠNG QUỐC HOÀNG PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI HEO THỊT THEO TIÊU CHUẨN VIETGAHP TẠI HUYỆN DƯƠNG MINH CHÂU, TỈNH TÂY NINH CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH MÃ SỐ: 8340101 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HOÀNG MẠNH DŨNG BÌNH DƯƠNG - 2020
ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh” là công trình nghiên cứu của riêng tôi, do chính tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Hoàng Mạnh Dũng. Các nội dung và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa được công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Các số liệu trong các bảng biểu phục vụ cho phân tích, đánh giá đều được thu thập từ các nguồn khác nhau và ghi rõ trong phần tài liệu tham khảo. Ngoài ra, trong khóa luận còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá của các tác giả khác với việc trích dẫn, chú thích nguồn rõ ràng. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về pháp lý nếu có bất kỳ sự vi phạm nào về nguyên tắc nghiên cứu khoa học của luận văn này. Học viên Dương Quốc Hoàng
iii LỜI CÁM ƠN Chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trường Đại học Thủ Dầu Một, Phòng Sau Đại học đã tạo điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho học viên trong quá trình học tập tại trường. Trân trọng cảm ơn TS. Hoàng Mạnh Dũng đã giảng dạy, giúp đỡ, tận tình hướng dẫn, tạo mọi điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu thực hiện đề tài này. Cảm ơn Lãnh đạo: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Dương Minh Châu, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, Chi cục Thống kê huyện đã giúp đỡ, tạo điều kiện, cung cấp những tài liệu cho quá trình nghiên cứu. Trân trọng cảm ơn./. Học viên Dương Quốc Hoàng
iv TÓM TẮT LUẬN VĂN Chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP là áp dụng những nguyên tắc, trình tự, thủ tục trong chăn nuôi nhằm đảm bảo vật nuôi được nuôi dưỡng đạt các yêu cầu về chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, đảm bảo phúc lợi xã hội, sức khoẻ người sản xuất và người tiêu dùng, bảo vệ môi trường và truy nguyên nguồn gốc sản phẩm. Bên cạnh đó còn nâng cao khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững cho ngành chăn nuôi heo. Luận văn hệ thống hóa lý luận cơ bản về quản trị chất lượng bao gồm hoạch định chất lượng, kiểm soát chất lượng, đảm bảo chất lượng và cải tiến chất lượng đối với quá trình chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP. Trên cơ sở đó, xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, xây dựng phương pháp nghiên cứu để phân tích thực trạng phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP. Từ phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu; luận văn đề xuất các giải pháp về quản lý hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện. Đồng thời, luận văn cũng đưa ra các khuyến nghị đối với UBND tỉnh Tây Ninh, Hội Chăn nuôi và Thú y tỉnh, UBND huyện Dương Minh Châu và chủ các trang trại chăn nuôi heo. Luận văn phản ánh thực trạng ảnh hưởng đến sự phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh. Những phân tích và đề xuất của luận văn giúp Lãnh đạo Ủy ban nhân dân huyện Dương Minh Châu nghiên cứu, áp dụng trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra, giám sát quá trình quản trị hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP. Qua đó nâng cao chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện trong thời gian tới.
v THESIS ABSTRACT The pork breeding with VietGAHP standards is the application of principles, orders and procedures in breeding to ensure that the animals are nourished to meet the requirements of quality, food safety, welfare. society, producers and consumers' health, environmental protection and product traceability. Besides, it also enhances the competitiveness and the sustainable development for the hogproducer. The thesis systematizes the basic theory of quality management such as the quality planning, quality control, quality assurance and quality improvement for the pork breeding process, according to VietGAHP standards. Following that, determine the factors affecting the development of porker production according to VietGAHP standards in Duong Minh Chau district, develop a research methodology to analyze the current state of pork breeding according to VietGAHP standards. From analyzing thoseaffecting factors, especially the development of pork production with VietGAHP standards in Duong Minh Chau district; The thesis proposes solutions for the management of porkbreeding activities with VietGAHP standards in this district. At the same time, this thesis also gives recommendations for the People's Committee of Tay Ninh province, the Provincial Livestock and Animal Health Association, the People's Committee of Duong Minh Chau district and the owners of pork farms. The thesis reflects the current situation, which affects the development of pork production with VietGAHP standards in Duong Minh Chau district and Tay Ninh province. The analysis and recommendations of this thesis help leaders of the People's Committee of Duong Minh Chau district to study and apply in the process of leading, directing, examining and supervising the management process of pork breedingactivities with VietGAHP standards. Thereby improving the quality of pork raising activities with VietGAHP standards in this district in the forthcoming.
vi MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................. ii LỜI CÁM ƠN ....................................................................................................... iii TÓM TẮT LUẬN VĂN ....................................................................................... iv MỤC LỤC ............................................................................................................. vi DANH MỤC CÁC BẢNG.................................................................................... xi DANH MỤC CÁC HÌNH ................................................................................... xiii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .............................................................................. xiv PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................. 1 2. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................... 3 2.1. Mục tiêu tổng quát .......................................................................................... 3 2.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................................ 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 3 3.1. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................... 3 3.2. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 3 4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................. 4 4.1. Phương pháp và thiết kế nghiên cứu ............................................................... 4 4.1.1. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................. 4 4.1.2. Thiết kế quy trình nghiên cứu ...................................................................... 4 4.2. Tổng thể và mẫu nghiên cứu ........................................................................... 5 4.2.1. Tổng thể mẫu................................................................................................ 5 4.2.2. Cỡ mẫu ......................................................................................................... 6 4.3. Thu thập dữ liệu .............................................................................................. 6 4.3.1. Dữ liệu thứ cấp ............................................................................................. 6 4.3.2. Dữ liệu sơ cấp............................................................................................... 6 4.3.3. Xử lý và phân tích dữ liệu ............................................................................ 7 5. Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................... 7 6. Ý nghĩa nghiên cứu khoa học và thực tiễn ..................................................... 8
vii 7. Bố cục của luận văn.......................................................................................... 8 Tóm tắt phần mở đầu .......................................................................................... 9 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI HEO THỊT THEO TIÊU CHUẨN VIETGAHP ...................................................... 10 1.1. Các khái niệm .............................................................................................. 10 1.1.1. Khái niệm chất lượng ................................................................................. 10 1.1.2. Khái niệm quản lý chất lượng .................................................................... 11 1.1.3. Khái niệm về các phương thức quản lý chất lượng trong nông nghiệp ..... 12 1.1.4. Khái niệm về trang trại ............................................................................... 13 1.2. Lý thuyết ứng dụng về quản lý chất lượng trong chăn nuôi ................... 13 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP ........................................................................................................... 15 1.3.1. Hoạch định chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP ............................................................................................................ 15 1.3.2. Kiểm soát chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP ............................................................................................................ 16 1.3.3. Đảm bảo chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP ............................................................................................................ 17 1.3.4. Cải tiến chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP ............................................................................................................ 17 1.4. Các nghiên cứu trước liên quan ................................................................. 18 1.4.1. Các công trình nước ngoài có liên quan ..................................................... 18 1.4.2. Các công trình trong nước có liên quan ..................................................... 19 1.4.3. Bài học kinh nghiệm .................................................................................. 21 Tóm tắt chương 1 ............................................................................................... 24 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHĂN NUÔI HEO THỊT THEO TIÊU CHUẨN VIETGAHP TẠI HUYỆN DƯƠNG MINH CHÂU (GIAI ĐOẠN 2017 – 2019) ....................................... 25 2.1. Giới thiệu về huyện Dương Minh Châu .................................................... 25
viii 2.2. Phân tích thực trạng về hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện Dương Minh Châu ........................................ 27 2.2.1. Phân tích thực trạng về hoạch định chất lượng chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện .................................................................................. 27 2.2.1.1. Thực trạng về thiết lập mục tiêu chất lượng về hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện ............................................................ 27 2.2.1.2. Thực trạng thiết lập các biện pháp về hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện ........................................................................... 30 2.2.2. Phân tích thực trạng về kiểm soát chất lượng chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện .................................................................................. 35 2.2.3. Phân tích thực trạng về đảm bảo chất lượng chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện .................................................................................. 43 2.2.4. Phân tích thực trạng về cải tiến chất lượng chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện .................................................................................. 46 2.3. Đánh giá thực trạng về hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện Dương Minh Châu ........................................ 50 2.3.1. Điểm mạnh ................................................................................................. 50 2.3.1.1. Hoạch định chất lượng ............................................................................ 50 2.3.1.2. Kiểm soát chất lượng .............................................................................. 51 2.3.1.3. Đảm bảo chất lượng ................................................................................ 51 2.3.1.4. Cải tiến chất lượng .................................................................................. 51 2.3.2. Điểm yếu và nguyên nhân điểm yếu .......................................................... 52 2.3.2.1. Hoạch định chất lượng ............................................................................ 52 2.3.2.2. Kiểm soát chất lượng .............................................................................. 52 2.3.2.3. Đảm bảo chất lượng ................................................................................ 53 2.3.2.4. Cải tiến chất lượng .................................................................................. 54 Tóm tắt chương 2 ............................................................................................... 55 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................ 57 3.1. Định hướng về chăn nuôi VietGAHP tại tỉnh và huyện đến năm 2025 . 57 3.2. Mục tiêu về chăn nuôi VietGAHP tại huyện đến năm 2025. .................. 61
ix 3.2.1. Mục tiêu tổng quát ..................................................................................... 61 3.2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................... 61 3.3. Các giải pháp nâng cao hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện Dương Minh Châu (Giai đoạn 2020-2025) . 62 3.3.1. Các giải pháp liên quan đến hoạch định chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện ....................................... 62 3.3.1.1. Lý do áp dụng.......................................................................................... 62 3.3.1.2. Mục tiêu .................................................................................................. 63 3.3.1.3. Nội dung giải pháp .................................................................................. 63 3.3.2. Các giải pháp liên quan đến kiểm soát chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện ............................................. 69 3.3.2.1. Lý do áp dụng.......................................................................................... 69 3.3.2.2. Mục tiêu .................................................................................................. 69 3.3.2.3. Nội dung giải pháp .................................................................................. 70 3.3.3. Các giải pháp liên quan đến đảm bảo chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện ............................................. 72 3.3.3.1. Lý do áp dụng.......................................................................................... 72 3.3.3.2. Mục tiêu .................................................................................................. 73 3.3.3.3. Nội dung giải pháp .................................................................................. 73 3.3.4. Các giải pháp liên quan đến cải tiến chất lượng hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện ............................................. 77 3.3.4.1. Lý do áp dụng.......................................................................................... 77 3.3.4.2. Mục tiêu .................................................................................................. 77 3.3.4.3. Nội dung giải pháp .................................................................................. 77 3.4. Những hạn chế của luận văn và hướng nghiên cứu tiếp theo ................. 82 3.4.1. Những hạn chế của luận văn ...................................................................... 82 3.4.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo ....................................................................... 83 PHẦN KẾT LUẬN ............................................................................................. 84 1. Kết luận ........................................................................................................... 84 2. Khuyến nghị .................................................................................................... 85
x 2.1. Đối với UBND tỉnh ....................................................................................... 85 2.2. Đối với Hội Chăn nuôi và Thú y tỉnh ........................................................... 86 2.3. Đối với UBND huyện Dương Minh Châu .................................................... 86 2.4. Đối với chủ trang trại .................................................................................... 87 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN................................................................................... 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 89 PHỤ LỤC ............................................................................................................ 96 Phụ lục 1 ............................................................................................................... 96 Phụ lục 2 ............................................................................................................. 103 Phụ lục 3 ............................................................................................................. 104 Phụ lục 4 ............................................................................................................. 107 Phụ lục 5 ............................................................................................................. 115
xi DANH MỤC CÁC BẢNG STT Tên đầy đủ của bảng Trang Cơ cấu giá trị sản xuất của huyện Dương Minh Châu Bảng 2.1 26 (Giai đoạn 2017 - 2019) Thu nhập bình quân đầu người của huyện Dương Minh Bảng 2.2 26 Châu (Giai đoạn 2017 - 2019) Thực trạng phát triển chăn nuôi heo thịt đạt tiêu chuẩn Bảng 2.3 28 VietGAHP của tỉnh Tây Ninh Bảng 2.4 Kết quả chăn nuôi heo thịt tại huyện Dương Minh Châu 29 Chăn nuôi heo thịt theo hình thức trang trại tại huyện Bảng 2.5 29 Dương Minh Châu (Giai đoạn 2017-2019) Kết quả chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại Bảng 2.6 30 huyện Dương Minh Châu (Giai đoạn 2017-2019) Sản lượng thịt heo tiêu thụ của các trang trại chăn nuôi Bảng 2.7 31 heo tại huyện Dương Minh Châu Bảng 2.8 Quy trình thực hành chăn nuôi heo VietGAHP 32 Nguồn nhân lực quản trị chất lượng chăn nuôi heo thịt Bảng 2.9 33 theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu Kết quả kiểm soát và đánh giá hoạt động các trang trại Bảng 2.10 35 chăn nuôi heo tại huyện Dương Minh Châu Kết quả đánh giá yếu tố “địa điểm” các trang trại chăn Bảng 2.11 36 nuôi heo thịt tại huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Bố trí khu chăn nuôi” các trang Bảng 2.12 37 trại chăn nuôi heo thịt tại huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Chuồng trại và thiết bị chăn Bảng 2.13 37 nuôi” các trang trại chăn nuôi heo thịt tại huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Giống và quản lý chăn nuôi” Bảng 2.14 38 các trang trại chăn nuôi heo thịt tại huyện Bảng 2.15 Kết quả đánh giá yếu tố “Vệ sinh chăn nuôi” các trang 38
xii trại chăn nuôi heo thịt (Giai đoạn 2017-2019) tại huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Quản lý thức ăn và nước uống Bảng 2.16 trong chăn nuôi” các trang trại chăn nuôi heo thịt tại 39 huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Quản lý dịch bệnh” các trang Bảng 2.17 39 trại chăn nuôi heo thịt tại huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Quản lý chất thải và bảo vệ Bảng 2.18 40 môi trường” các trang trại chăn nuôi heo thịt tại huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Kiểm soát động vật và côn Bảng 2.19 40 trùng gây hại” các trang trại chăn nuôi heo thịt tại huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Quản lý nhân sự” các trang trại Bảng 2.20 41 chăn nuôi heo thịt tại huyện Kết quả đánh giá yếu tố “Ghi chép, lưu trữ hồ sơ, truy Bảng 2.21 nguyên nguồn gốc và thu hồi sản phẩm” các trang trại 41 chăn nuôi heo thịt Kết quả đánh giá tình hình chăn nuôi heo thịt theo tiêu Bảng 2.22 42 chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu Mô tả về các yếu tố đảm bảo chất lượng hoạt động chăn Bảng 2.23 44 nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Kết quả tính giá trị LAT đối với từng yếu tố quản lý Bảng 2.24 chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện 46 Dương Minh Châu Xếp hạng thứ tự ưu tiên cải tiến 14 nội dung quản lý chất Bảng 2.25 lượng chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại 49 huyện Xếp hạng thứ tự ưu tiên cải tiến về sự hài lòng liên quan Bảng 2.26 đến hoạt động quản lý chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn 50 VietGAHP tại huyện
xiii DANH MỤC CÁC HÌNH STT Tên đầy đủ của hình Trang Hình 1.1 Quy trình nghiên cứu 5 Hình 1.2 Các chức năng của quản trị chất lượng 11 Hình 1.3 Các nội dung của hoạch định chất lượng 16 Hình 1.4 Các bước tiến hành kiểm soát chất lượng 16 Hình 2.1 Bản đồ hành chính huyện Dương Minh Châu 25 Tình hình thực hiện chăn nuôi heo theo tiêu chuẩn Hình 2.2 VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu (Giai đoạn 43 2017-2019) Quản lý chăn nuôi heo thịt theo VietGAHP tại huyện Hình 2.3 48 Dương Minh Châu Sự hài lòng về chăn nuôi heo thịt theo VietGAHP tại Hình 2.4 48 huyện Dương Minh Châu Đánh giá nội bộ hoạt động chăn nuôi heo thịt theo tiêu Hình 2.5 71 chuẩn VietGAHP
xiv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Tên đầy đủ và giải thích CTCL Cải tiến chất lượng ĐBCL Đảm bảo chất lượng FDI Foreign Direct Investment - Đầu tư trực tiếp nước ngoài Good Agricultural Practices - là những phương pháp cụ thể, áp dụng vào sản xuất nông nghiệp, sản xuất thực GAP phẩm cho người tiêu dùng hoặc chế biến tiếp được an toàn và hợp vệ sinh. GDP Gross Domestic Product – Tổng sản phẩm quốc nội. Global Good Agricultural Practice - Thực hành nông nghiệp tốt toàn cầu, là một bộ tiêu chuẩn (tập hợp các biện pháp kỹ thuật) về thực hành nông nghiệp tốt được GlobalGAP xây dựng để áp dụng tự nguyện cho sản xuất, thu hoạch và xử lý sau thu hoạch cho các nông sản (bao gồm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản) trên phạm vi toàn cầu. HĐCL Hoạch định chất lượng HTQLCL Hệ thống quản lý chất lượng KSCL Kiểm soát chất lượng NN&PTNT Nông nghiệp và Phát triển nông thôn QTCL Quản trị chất lượng UBND Uỷ ban nhân dân Vietnamese Good Agricultural Practices - Thực hành VietGAP sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam Vietnamese Good Animal Husbandry Practices - Thực VietGAHP hành chăn nuôi tốt của Việt Nam. VSATTP Vệ sinh an toàn thực phẩm
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Năm 2019 là một năm gặp nhiều khó khăn đối với ngành chăn nuôi nói chung và đặc biệt là chăn nuôi heo, do chịu thiệt hại nặng nề từ dịch bệnh dịch tả heo Châu phi. Sản lượng thịt heo giảm sâu dẫn đến tổng sản lượng thịt hơi các loại giảm gần 4% so với năm 2018. Tỷ trọng sản lượng các loại thịt hơi có sự thay đổi đáng kể so với năm 2108 khi có dịch; tỷ trọng sản lượng thịt heo chiếm 65,6% trong tổng sản lượng thịt hơi các loại (Bộ NN&PTNT, 2019). Ngành chăn nuôi heo đã và đang phải đối mặt với cơn khủng hoảng lớn khi dịch tả heo Châu phi xuất hiện và lan rộng ra 63 tỉnh thành trên cả nước. Tổng đàn heo sụt giảm mạnh, tổng đàn heo của cả nước tháng 12 năm 2019 giảm 25,5% so với thời điểm năm 2018 (Tổng cục Thống kê, 2019). Một số vấn đề đang nổi lên hiện nay làm cho ngành chăn nuôi đã khó khăn lại càng khó khăn hơn như lạm dụng các chất kích thích sinh trưởng, kháng sinh trong thức ăn; đặc biệt là vấn đề ô nhiễm môi trường đã làm giảm hiệu quả kinh tế của ngành và ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, chăn nuôi heo đã và đang góp phần quan trọng trong hệ thống nông nghiệp, không những cung cấp nguồn thực phẩm hàng ngày cho con người mà còn tạo nhiều việc làm cho một bộ phận lao động ở nông thôn. Trước bối cảnh trên nhằm phát triển chăn nuôi trang trại, mở rộng chăn nuôi áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAHP là một trong những biện pháp phòng ngừa hữu hiệu nhất. Qua đó loại trừ được những thách thức đã gặp phải trong năm 2019 trên phạm vi tỉnh Tây Ninh nói chung và huyện Dương Minh Châu nói riêng. Chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP là một phương thức chăn nuôi tiên tiến nhằm ngăn ngừa và hạn chế rủi ro từ các mối nguy cơ ô nhiễm làm ảnh hưởng tới an toàn, chất lượng sản phẩm, môi trường, sức khỏe, an toàn lao động và an sinh xã hội (Bộ NN&PTNT, 2015). Đây là xu thế tất yếu của quá trình phát triển chăn nuôi trước yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu. Từ đó góp phần nâng cấp và hoàn thiện chuỗi giá trị ngành chăn nuôi heo, nâng cao hiệu quả, thu nhập của người sản xuất. Tuy nhiên, áp dụng VietGAHP vào
2 thực tiễn đòi hỏi đầu tư chi phí cao, thời gian chuẩn bị kéo dài, quy mô chăn nuôi lớn, tập trung, trình độ hiểu biết và áp dụng quy trình của người chăn nuôi… Đây lại là những cản trở cho việc phát triển chăn nuôi heo theo hướng bền vững áp dụng quy trình VietGAHP ở huyện Dương Minh Châu. Huyện Dương Minh Châu là một trong những huyện đứng đầu trong chăn nuôi heo trên địa bàn tỉnh Tây Ninh với số lượng đàn heo năm 2019 đạt 84 nghìn con (Chi cục Thống kê huyện, 2019). Song vẫn phổ biến là chăn nuôi trang trại quy mô nhỏ, phân tán, năng suất thấp, khó kiểm soát dịch bệnh, sản phẩm hàng hoá có giá trị gia tăng thấp. Căn cứ Đề án đổi mới chăn nuôi lợn giai đoạn 2007- 2020 của Bộ NN&PTNT, mục tiêu chung được xác định là: “Phát triển chăn nuôi heo phù hợp với sự phát triển chăn nuôi các vật nuôi khác trong tổng thể các hoạt động chăn nuôi ở nước ta, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về thịt lợn trong nước và hướng tới xuất khẩu; nâng cao hiệu quả chăn nuôi cùng với năng suất, chất lượng và tính cạnh tranh của sản phẩm; phát triển chăn nuôi lợn bền vững gắn với sự khai thác hợp lý các lợi thế vùng về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội” (Bộ NN&PTNT, 2007). Tỉnh Tây Ninh đã cụ thể hoá chiến lược cho ngành như ban hành nhiều chủ trương chính sách nhằm khuyến khích phát triển chăn nuôi như Quyết định số 382/QĐ-UBND ngày 20 tháng 2 năm 2017 của UBND tỉnh Tây Ninh về phê duyệt Đề án cơ cấu lại nông nghiệp tỉnh Tây Ninh theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Quyết định số 1268/QĐ-UBND ngày 08 tháng 6 năm 2017 của UBND tỉnh Tây Ninh về phê duyệt Đề án phát triển chăn nuôi heo trên địa bàn tỉnh Tây Ninh nâng cao hiệu quả kinh tế theo hướng VietGAHP đến năm 2020. Mặt khác, nhu cầu cung cấp lương thực, thực phẩm rất lớn; đặc biệt là nhu cầu về sản phẩm sạch, an toàn theo quy trình VietGAHP cho thị trường trong tỉnh và các thị trường lớn ở các tỉnh lân cận như Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Dương. Với lý do trên, chúng tôi lựa chọn và nghiên cứu đề tài “Phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh” là hết sức cần thiết.
3 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát Trên nền tảng nghiên cứu về cơ sở lý thuyết, luận văn đề xuất các giải pháp quản trị trong chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu. Qua đó nâng cao thu nhập, đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, an toàn lao động và an sinh xã hội; cũng như góp phần nâng tỷ trọng giá trị sản xuất của ngành chăn nuôi trong nông nghiệp và hình thành mối liên kết trong chăn nuôi heo đáp ứng bối cảnh hội nhập kinh tế thế hệ mới. 2.2. Mục tiêu cụ thể  Đánh giá thực trạng phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu giai đoạn 2017-2019.  Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu giai đoạn 2017-2019.  Đề xuất các giải pháp thúc đẩy phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP trên địa bàn huyện Dương Minh Châu cho giai đoạn 2020-2025. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu về lĩnh vực QTCL bao gồm HĐCL, KSCL, ĐBCL và CTCL đối với quá trình chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh. Khách thể nghiên cứu: Chủ các trang trại chăn nuôi heo, đại diện cán bộ quản lý của các cơ quan chuyên môn có liên quan đến phát triển chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại Sở NN&PTNT tỉnh Tây Ninh và huyện Dương Minh Châu. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Về không gian: Phạm vi nghiên cứu của đề tài này được tiến hành tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh. Về thời gian: Các dữ liệu thứ cấp thu thập từ các luận án tiến sĩ, tạp chí khoa học, báo cáo của các cấp chính quyền quản lý trang trại trên địa bàn từ năm
4 2017 - 2019. Thu thập dữ liệu sơ cấp thông qua phát phiếu khảo sát trong tháng 2 năm 2020. Thời gian xử lý dữ liệu trong tháng 3 năm 2020. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp và thiết kế nghiên cứu 4.1.1. Phương pháp nghiên cứu Để đạt được mục tiêu nghiên cứu đề ra, luận văn sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu như sau: Phương pháp nghiên cứu định tính dựa vào chủ trương, chính sách của Nhà nước, văn bản quy phạm pháp luật, quy trình thủ tục hành chính, các công trình nghiên cứu được công bố. Qua đó, cung cấp nhận định về xu hướng đang phát triển về lĩnh vực nghiên cứu. Phương pháp nghiên cứu định lượng được thực hiện thông qua bảng hỏi chính thức được thiết kế sẵn, khảo sát trực tiếp các đối tượng nghiên cứu tại huyện Dương Minh Châu. Qua đó, xác định thực tế đang diễn ra để phối hợp với nhận định về xu hướng nhằm hình thành các quyết định có tính khách quan. Sau khi thu phiếu về, kiểm tra mức độ hoàn chỉnh về thông tin của các phiếu thu thập được, loại bỏ những phiếu không phù hợp, tiến hành mã hóa, nhập liệu và làm sạch, nhập vào phần mềm SPSS 20.0 để tiến hành phân tích thống kê mô tả kết quả nghiên cứu. Sau đó, tổ chức họp chuyên gia để báo cáo kết quả xử lý thống kê, nghe các ý kiến đề xuất, gợi ý giải pháp. Phương pháp chuyên gia được tiến hành với các chuyên gia đang làm việc tại cơ quan Nhà nước thuộc tỉnh, huyện có liên quan đến trang trại chăn nuôi. Đây là phương pháp điều tra qua đánh giá, nhận định của các chuyên gia về điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân điểm yếu của quá trình chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn VietGAHP tại huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh để củng cố nội dung nghiên cứu, cũng như khám phá các yêu cầu mới cần cải tiến nhằm phù hợp với từng bối cảnh. 4.1.2. Thiết kế quy trình nghiên cứu Quy trình nghiên cứu của luận văn được mô tả như sau:
5 Mục tiêu nghiên cứu Câu hỏi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Phương pháp định tính Phương pháp định lượng - Tổng hợp các cơ sở lý thuyết - Phương pháp thống kê: Thu liên quan đến vấn đề nghiên thập và tổng hợp số liệu. cứu. - Phương pháp thống kê mô tả. - Phương pháp tổng hợp. - Phương pháp phân tích, tổng - Phương pháp chuyên gia. hợp. Kết quả nghiên cứu và thảo luận Đề xuất giải pháp và khuyến nghị Hình 1.1: Quy trình nghiên cứu (Nguồn: Tác giả, 2020). 4.2. Tổng thể và mẫu nghiên cứu 4.2.1. Tổng thể mẫu Nghiên cứu điều tra tổng thể các trang trại chăn nuôi heo thịt tại huyện Dương Minh Châu; cán bộ quản lý tại huyện Dương Minh Châu và Sở NN&PTNT tỉnh Tây Ninh có liên quan đến hoạt động chăn nuôi heo theo tiêu chuẩn VietGAHP như sau: Các trang trại thực hiện quy trình VietGAHP : 48 hộ. Các trang trại chưa thực hiện quy trình VietGAHP : 71 hộ. Cán bộ thuộc Sở NN&PTNT : 08 người. Cán bộ thuộc UBND huyện Dương Minh Châu : 08 người. Cán bộ thuộc Phòng NN&PTNT huyện DMC : 04 người.