Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới và đề xuất áp dụng cho các công ty công nghệ Việt Nam

Chia sẻ: Dongcoxanh10 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:102

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn "Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới và đề xuất áp dụng cho các công ty công nghệ Việt Nam" nhằm phân tích các vấn đề về phương pháp quản trị mục tiêu nói chung, phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs nói riêng để hình thành cơ sở lý luận và xác định được đối tượng phù hợp có thể sử dụng công cụ này; đề xuất qui trình chi tiết triển khai phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs cho các công ty công nghệ của Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới và đề xuất áp dụng cho các công ty công nghệ Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ MỤC TIÊU BẰNG CÔNG CỤ OKRs TẠI MỘT SỐ CÔNG TY CÔNG NGHỆ ĐIỂN HÌNH TRÊN THẾ GIỚI VÀ ĐỀ XUẤT ÁP DỤNG CHO CÁC CÔNG TY CÔNG NGHỆ VIỆT NAM Ngành: Quản trị kinh doanh ĐINH THỊ HÀ Hà Nội, 2021
BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ MỤC TIÊU BẰNG CÔNG CỤ OKRs TẠI MỘT SỐ CÔNG TY CÔNG NGHỆ ĐIỂN HÌNH TRÊN THẾ GIỚI VÀ ĐỀ XUẤT ÁP DỤNG CHO CÁC CÔNG TY CÔNG NGHỆ VIỆT NAM Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 8340101 ĐINH THỊ HÀ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. VŨ THỊ QUẾ ANH Hà Nội, 2021
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình của riêng tôi. Mọi số liệu sử dụng trong luận văn và kết quả nghiên cứu là do tôi tự tìm hiểu, phân tích một cách khách quan, trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa được công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu có sự không trung thực trong thông tin sử dụng trong công trình nghiên cứu này. Hà Nội, tháng 05 năm 2021 Học viên thực hiện Đinh Thị Hà
LỜI CẢM ƠN Trong thời gian thực hiện luận văn thạc sỹ này, tôi đã nhận được nhiều sự giúp đỡ và hỗ trợ của các thầy cô, đồng nghiệp, bạn bè và người thân trong gia đình. Trước hết tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Vũ Thị Quế Anh, người đã chỉ bảo, hướng dẫn và đồng hành cùng tôi trong quá trình hoàn thành luận văn thạc sỹ của mình. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô giáo trường Đại học Ngoại thương đã trực tiếp giảng dạy lớp cao học Quản trị kinh doanh Khóa 26 và các bạn học viên lớp cao học Quản trị kinh doanh khóa 26 đã có những sự hỗ trợ trực tiếp và gián tiếp trong suốt quá trình tôi theo học chương trình thạc sỹ của trường. Đồng thời xin cảm ơn đến các anh chị là cán bộ, nhân viên, quản lý của các doanh nghiệp đã giúp tôi trong quá trình thực hiện cuộc khảo sát phục vụ cho đề tài luận văn này. Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban lãnh đạo công ty cổ phần BDA.SC đã tạo điều kiện thuận lợi và các đồng nghiệp đã hỗ trợ tôi trong suốt quá trình tôi theo học chương trình thạc sỹ tại trường Đại học Ngoại thương và hoàn thành luận văn. Lời cuối cùng tôi dành cho gia đình hai bên nội ngoại đặc biệt là chồng và các con đã động viên, hỗ trợ tôi rất nhiều trong suốt quá trình tôi học tập và làm luận văn. Gia đình là động lực, tiếp thêm sức mạnh để tôi có thể vượt qua những khó khăn, vất vả trong cuộc sống và tiếp tục theo đuổi con đường học tập.
MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... i DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ .......................................................... ii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ......................................................... iii LỜI MỞ ĐẦU ..................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ......................................................................1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu..........................................................2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................4 3.1. Mục đích nghiên cứu ......................................................................4 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu......................................................................4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .......................................................5 4.1. Đối tượng nghiên cứu .....................................................................5 4.2. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................5 5. Phương pháp nghiên cứu .....................................................................6 6. Đóng góp mới và ý nghĩa của nghiên cứu...........................................6 7. Cấu trúc của luận văn ..........................................................................7 CHƯƠNG 1 .....................................................................................................8 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHƯƠNG PHÁP QUẢN TRỊ MỤC TIÊU BẰNG CÔNG CỤ OKRs ........................................................................................................8 1.1. Khái quát về quản trị mục tiêu trong các doanh nghiệp ...................8 1.1.1. Quá trình phát triển của các lý thuyết quản trị và sự xuất hiện lý thuyết quản trị mục tiêu...................................................................................8 1.1.2. Khái niệm, đặc điểm, quy trình, ý nghĩa và những hạn chế của phương pháp quản trị theo mục tiêu ...............................................................9 1.1.2.1. Khái niệm quản trị theo mục tiêu........................................9 1.1.2.2. Đặc điểm của phương pháp quản trị theo mục tiêu ..........10
1.1.2.3. Quy trình của phương pháp quản trị theo mục tiêu ..........11 1.1.2.4. Ý nghĩa của phương pháp quản trị theo mục tiêu .............12 1.1.2.5. Hạn chế của phương pháp quản trị theo mục tiêu.............14 1.2. Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs ...........................................15 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs ...............................................................................................15 1.2.1.1. Khái niệm phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs .........................................................................................................15 1.2.1.2. Đặc điểm của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs .........................................................................................................17 1.2.2. Quy trình, cấu trúc của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs ........................................................................................................21 1.2.2.1. Quy trình của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs .........................................................................................................21 1.2.2.2. Cấu trúc của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs .........................................................................................................21 1.2.3. Điểm khác biệt của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs (so với phương pháp quản trị mục tiêu MBO) và sự phù hợp trong ứng dụng phương pháp quản trị này ở các công ty công nghệ.............................22 1.2.3.1. Những khác biệt của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs so với MBO ......................................................................22 1.2.3.2. Điều kiện để áp dụng OKRs cho tổ chức ..........................24 1.2.3.3. Sự phù hợp ứng dụng OKRs cho các công ty công nghệ .25 1.2.4. Lợi ích của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs .......................................................................................................................26 CHƯƠNG 2 ...................................................................................................28 QUẢN TRỊ MỤC TIÊU BẰNG CÔNG CỤ OKRs TẠI MỘT SỐ CÔNG TY
CÔNG NGHỆ ĐIỂN HÌNH TRÊN THẾ GIỚI ........................................................28 2.1. Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs trong ứng dụng thực tiễn tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới .............................................28 2.1.1. OKRs tại Intel ..........................................................................28 2.1.2. OKRs tại Google ......................................................................32 2.1.3. OKRs tại Adobe .......................................................................37 2.1.4. OKRs tại Persol Process & Technology – Japan .....................39 2.2. Nguyên nhân dẫn đến thành công khi áp dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình ............43 2.3. Bài học kinh nghiệm về việc triển khai phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới46 CHƯƠNG 3 ...................................................................................................50 ĐỀ XUẤT ÁP DỤNG CÔNG CỤ OKRs VÀO QUẢN TRỊ MỤC TIÊU TẠI MỘT SỐ CÔNG TY CÔNG NGHỆ VIỆT NAM ....................................................50 3.1. Thực trạng áp dụng quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs ở các công ty công nghệ Việt Nam .....................................................................................50 3.1.1. Kết quả khảo sát từ 50 doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam50 3.1.2. Thực trạng và một số vấn đề trong áp dụng công cụ OKRs vào quản trị mục tiêu tại FPT...............................................................................52 3.1.3. Những vấn đề phổ biến các công ty thường gặp phải khi áp dụng công cụ quản trị mục tiêu OKRs tại Việt Nam .............................................56 3.2. Định hướng và mô hình tham khảo cho các doanh nghiệp khi áp dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs ........................................61 3.2.1. Định hướng cho các doanh nghiệp khi áp dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs ..........................................................61 3.2.2. Mô hình triển khai phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs cho các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam.......................................63
3.2.2.1. Bước 1: Chuẩn bị tinh thần ...............................................64 3.2.2.2. Bước 2: Thấu hiểu sứ mệnh, tầm nhìn, giá trị và đưa OKRs vào chiến lược công ty ..............................................................................65 3.2.2.3. Bước 3: Sắp xếp nội dung công việc ...............................65 3.2.2.4. Bước 4: Thiết lập mục tiêu (O) .........................................66 3.2.2.5. Bước 5: Thiết lập các chỉ số kết quả then chốt (KRs) ......67 3.2.2.6. Bước 6: Theo dõi tiến độ - Báo cáo rà soát ......................70 3.2.2.7. Bước 7: Đánh giá và điều chỉnh........................................75 3.2.3. Chu kỳ thực hiện một quy trình OKRs điển hình ....................79 KẾT LUẬN ....................................................................................................85 TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................87 PHỤ LỤC: MẪU VÀ KẾT QUẢ KHẢO SÁT .............................................88
i DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết Diễn giải ý nghĩa Giải thích tắt BSC Balanced ScoreCard Thẻ điểm cân bằng CEO Chief Executive Officer Giám đốc điều hành CNTT Công nghệ thông tin KPI Key Performance Indicator Chỉ số đánh giá thực hiện công việc MBO Management by Quản trị theo mục tiêu Objectives OKRs Objective Key Results Mục tiêu và các kết quả then chốt PTGĐ Phó tổng giám đốc SMART Specific – Measurable – Cụ thể - Có thể đo lường Attainable – Relevant – được – Khả thi – Sự liên Time bound quan – Có thời hạn
ii DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ Bảng 1.1: So sánh OKRs cam kết và OKRs mở rộng ......................................... 19 Bảng 2.1: So sánh MBO và OKRs tại Intel ......................................................... 26 Bảng 2.2: So sánh trước và sau khi áp dụng quy trình Check-in tại Adobe System .............................................................................................................................. 36 Bảng 3.1: Các lưu ý khi điều hành cuộc họp ngắn ............................................. 71 Bảng 3.2: Lưới ERRC ......................................................................................... 76 Bảng 3.3: Các mốc thời gian thực hiện quy trình triển khai OKRS tại doanh nghiệp .............................................................................................................................. 80 Hình 1.1: Quy trình quản trị mục tiêu ................................................................. 10 Hình 1.2: Công thức xây dựng OKRs ................................................................. 16 Hình 1.3: Quy trình triển khai phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs .............................................................................................................................. 19 Hình 3.1: Mô hình check in theo Felipe Castro .................................................. 73 Hình 3.2: Một chu kỳ OKRs điển hình ............................................................... 79
iii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Luận văn “Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới và đề xuất áp dụng cho các công ty công nghệ Việt Nam” hệ thống hóa những vấn đề chung về phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs, nghiên cứu thực trạng sử dụng OKRs tại 4 công ty công nghệ điển hình trên thế giới để thấy được sự cần thiết ứng dụng phương pháp này tại các công ty công nghệ Việt Nam. Luận văn gồm các nội dung chính như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs. Tại chương này, tác giả trình bày quá trình phát triển của các lý thuyết quản trị và sự xuất hiện của lý thuyết quản trị mục tiêu, từ đó hình thành nên các công cụ quản trị trong đó có công cụ quản trị mục tiêu OKRs. Khái niệm, đặc điểm, quy trình xây dựng, cấu trúc của phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs cũng được trình bày ngắn gọn trong phần lý thuyết. Bên cạnh đó, điều kiện và sự cần thiết ứng dụng OKRs trong quản trị mục tiêu cho các doanh nghiệp cũng được tóm tắt trong chương 1. Chương 2: Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới. Các công ty công nghệ tiêu biểu được lựa chọn để nghiên cứu tại chương 2 bao gồm: Tập đoàn Intel trong giai đoạn từ năm 1974 đến nay, Tập đoàn Google từ năm 2000 đến nay, Công ty Adobe System từ năm 2012 đến nay và Công ty Persol Process & Technology – Japan từ năm 2017 đến nay. Từ nghiên cứu về việc áp dụng công cụ OKRs trong quản trị mục tiêu tại các công ty công nghệ nói trên, tác giả đã có những đánh giá chung về tác động tích cực của OKRs tới sự phát triển của các công ty nhằm phân tích nguyên nhân và đưa ra được những lợi ích khi sử dụng OKRs vào quản trị mục tiêu. Hiệu quả việc sử dụng công cụ OKRs khẳng định sự cẩn thiết áp dụng OKRs trong quản trị mục tiêu cho các công ty công nghệ trong điều kiện phù hợp, là bài học cho các công ty công nghệ tại Việt Nam để lựa chọn trong giai đoạn hiện nay và làm cơ sở để tác giả đề xuất quy trình ứng dụng. Chương 3: Đề xuất áp dụng công cụ OKRs vào quản trị mục tiêu tại một số công ty công nghệ Việt Nam. Tại chương 3, việc khảo sát 50 doanh nghiệp công nghệ Việt Nam trong đó có ví dụ
iv về công ty đã và đang áp dụng OKRs trong quản trị mục tiêu là tập đoàn FPT cho thấy được thực trạng sử dụng OKRs tại nhiều doanh nghiệp công nghệ Việt Nam hiện nay. Những điều kiện phù hợp để áp dụng bộ công cụ này cũng như những hạn chế mà nhiều công ty đang gặp phải cho thấy sự cần thiết xây dựng một quy trình OKRs tiêu chuẩn. Mô hình triển khai OKRs trong quản trị mục tiêu gồm 07 bước được tác giả đề xuất cho các công ty công nghệ để áp dụng vào thực tế. Luận văn sử dụng nhiều tài liệu tham khảo và các thông tin thứ cấp, kết quả phân tích tổng hợp từ thực tế được trình bày chi tiết dưới đây.
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong điều kiện phát triển kinh tế xã hội mạnh mẽ và môi trường kinh doanh nhiều biến động như hiện nay, mọi doanh nghiệp dù là qui mô lớn hay qui mô vừa và nhỏ, nếu không có định hướng thay đổi phù hợp với thị trường thì việc bị đào thải là điều không thể tránh khỏi. Do đó, việc áp dụng các phương pháp quản trị mới vào quản trị doanh nghiệp với những đặc điểm ưu việt luôn cần được xem xét lựa chọn . Một ví dụ điển hình cho sự thành công trong việc áp dụng phương pháp quản trị mới là Google – công ty công nghệ đa quốc gia có trụ sở chính tại Mỹ. Được thành lập bởi hai nghiên cứu sinh của đại học Stanford ở California từ một căn phòng nhỏ trên lầu của một tiệm bán kem tại thành phố Palo, với sứ mệnh táo bạo mà họ đặt ra “sắp xếp lại thông tin cho cả thế giới”, điều gì đã giúp Google đạt được thành công như ngày nay? Bên cạnh đội ngũ lãnh đạo có tầm nhìn và chiến lược xuất sắc, Google ngay từ những ngày đầu hoạt động đã lựa chọn một phương pháp quản trị chưa hề phổ biến nhưng đúng đắn và hiệu quả để duy trì cho đến tận ngày nay, giúp Google phát triển vượt bậc, đó là phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs. Hiện nay, nhiều tập đoàn hàng đầu thế giới cũng đã và đang áp dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs và đạt được những thành tựu to lớn. Đặc biệt phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs được các tập đoàn công nghệ tiên tiến lựa chọn là phương pháp quản trị ưu tiên hàng đầu. Thành công của Intel, của Google và nhiều tập đoàn lớn trên thế giới đã khẳng định tính hiệu quả của OKRs trong quản trị các mục tiêu kinh doanh và thúc đẩy tinh thần làm việc cho nhân viên của doanh nghiệp và đặc biệt phù hợp đối với các công ty công nghệ. Tuy vậy ở Việt Nam, phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs còn khá mới mẻ đối với các công ty công nghệ. Năm 2019, phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs đã được triển khai áp dụng tại FPT – tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam. Sự quan tâm của các công ty công nghệ nội địa với một phương pháp quản trị mục tiêu phù hợp và tối ưu nhằm hỗ trợ công tác quản trị đã dần trở nên mạnh mẽ nhưng để áp dụng tốt một công cụ nào đó vào thực tế cần có hiểu biết sâu sắc để tránh việc sử dụng chỉ mang tính hình thức và không đạt hiệu quả. Mặc dù
2 phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs có mô hình tương đối đơn giản có thể sử dụng linh hoạt tại các loại hình doanh nghiệp khác nhau nhưng sẽ có những yêu cầu bắt buộc nếu không nắm chắc sẽ khó khăn trong khâu hướng dẫn và triển khai tới nhân viên. Vì vậy, việc nghiên cứu sâu về phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs để có hiểu biết chính xác và đưa ra được mô hình phù hợp với các công ty công nghệ Việt Nam sao cho đạt được hiệu quả quản trị tốt nhất là vấn đề cấp bách và có ý nghĩa thiết thực. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Ở Việt Nam hiện nay, các công trình nghiên cứu về phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs còn rất ít. Khi nghiên cứu về phương pháp quản trị mục tiêu, các công trình phổ biến nghiên cứu các công cụ như MBO, BSC-KPI. Một số công trình tiêu biểu về vấn đề này có thể kể ra là: Luận văn thạc sỹ “Hệ thống quản trị mục tiêu bằng công cụ thẻ điểm cân bằng (BSC) và chỉ số đo lường hiệu suất (KPI) tại công ty trách nhiệm hữu hạn Hồng Lam” của tác giả Nguyễn Mạnh Phú – CH 18B- 2012 Đại học Ngoại thương, luận văn thạc sỹ “Ứng dụng quản trị mục tiêu BSC và KPI tại công ty phần mềm FPT: Thực trạng và giải pháp” tác giả Trần Thùy Dương – Khóa 19B-2014 Đại học Ngoại thương, “Ứng dụng phương pháp quản trị bằng mục tiêu MBO trong tổ chức hành chính” tác giả Đặng Khắc Anh, tạp chí quản lý nhà nước, tháng 4/2009, số 159 trang 38 – 42. Đây là những công trình khoa học đề cập tới các phương pháp quản trị mục tiêu, phân tích làm rõ tổng quan về phương pháp quản trị theo mục tiêu MBO, đánh giá những ưu nhược điểm của phương pháp, nhưng mới chỉ dừng lại ở các phương pháp đã được sử dụng phổ biến là MBO, BSC-KPI. Trên thế giới, một số cuốn sách viết về phương pháp quản trị mục tiêu OKRs đã được dịch sang tiếng Việt, dưới góc độ thực hành từ phân tích các doanh nghiệp thực tế có thể kể tới như: Cuốn sách “Measure what matters” của tác giả John Doerr với tựa đề tiếng Việt là “Làm điều quan trọng” được dịch bởi dịch giả Lương Trọng Vũ, Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh năm 2019, cuốn “OKRs – Phương pháp thiết lập mục tiêu và quản lý công việc vượt trội” của tác giả Kazuhiro Okuda được dịch bởi dịch giả Trần Cẩm – Nhà xuất bản Công thương năm 2020. Cuốn sách “Làm điều quan trọng” ghi chép lại quá trình hình thành của phương pháp quản trị mục tiêu
3 bằng công cụ OKRs và ứng dụng của phương pháp này tại các doanh nghiệp hàng đầu trên thế giới, trong đó điển hình là các công ty công nghệ hàng đầu như Intel, Google, Adobe System. Nếu như tác giả John Doerr viết về OKRs tại các công ty ở Châu Mỹ nơi OKRs hình thành và phát triển thì trong cuốn sách “OKRs phương pháp thiết lập mục tiêu và quản lý công việc vượt trội”, tác giả Kazuhiro Okuda đã dẫn dắt đầy đủ cụ thể và súc tích tầm quan trọng của OKRs, khái niệm, cách thức triển khai và những điều cần lưu ý khi vận dụng OKRs. Đặc biệt sự phù hợp của OKRs không chỉ dừng lại ở những công ty phương Tây mà còn cấp thiết và phù hợp với các công ty Nhật Bản – nơi được coi là có nền văn hóa quản trị truyền thống và bảo thủ. Cuốn “Objectives and Key Results” tác giả Paul R.Niven và Ben Lamorte với tựa tiếng Việt là “OKRs – Nguyên lý và thực tiễn” được dịch bởi tác giả Trần Xuân Hải và nhóm Missionizer, cuốn “Radical Focus” tác giả Christina Wodtke tựa tiếng Việt “OKRs bí mật của tăng trưởng” do Trần Vũ dịch đưa ra các công thức cơ bản nhất để áp dụng OKRs cho cá nhân và tổ chức. Các cuốn sách của các tác giả trên thế giới viết về OKRs từ những trải nghiệm thực tế và đúc kết kinh nghiệm của nhiều doanh nghiệp khi ứng dụng OKRs trong quản trị. OKRs là phương pháp được kế thừa và phát triển từ MBO tuy nhiên, phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs là ứng dụng còn khá mới mẻ trong quản trị doanh nghiệp tại Việt Nam mặc dù phương pháp này đã được sử dụng tại nhiều doanh nghiệp lớn trên thế giới. Tập đoàn FPT và các công ty thành viên là đơn vị đi đầu trong việc áp dụng phương pháp OKRs và cũng chỉ mới chính thức đưa vào hệ thống quản trị từ năm 2019, do đó chưa có công trình khoa học trong nước nghiên cứu về đề tài này. Các công trình nghiên cứu trên đã giới thiệu về công cụ OKRs như là giải pháp quản lý nhân sự và thúc đẩy phát triển doanh nghiệp bền vững, tạo nên cơ sở lý thuyết về phương pháp quản trị mục tiêu bằng OKRs trong kinh doanh nhằm hỗ trợ doanh nghiệp đạt được những thành quả mà họ mong muốn. Tuy nhiên mỗi tổ chức sẽ có những điểm khác biệt, và các công ty công nghệ lại có những đặc thù riêng, đồng thời trong thời điểm thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt thì doanh nghiệp cần quan tâm nhiều hơn đến hai câu hỏi: “Chúng ta muốn đạt được điều gì?” và “Làm thế nào
4 để chúng ta đạt được điều đó?”. Và phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs được coi là đáp án cho hai câu hỏi đó. Đồng thời phương pháp quản trị này còn đặc biệt phù hợp với các công ty công nghệ. Vậy điều kiện nào để doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty công nghệ có thể lựa chọn OKRs vào quản trị mục tiêu? Khi áp dụng công cụ này, các doanh nghiệp cần lưu ý những vấn đề gì để có thể sử dụng hiệu quả và đạt được mục tiêu kinh doanh? Qui trình triển khai OKRs như nào sẽ là tối ưu và các bộ phận trong một doanh nghiệp sẽ có vai trò gì trong quy trình thực hiện đó? Đó là những vấn đề cần nghiên cứu và đúc kết, chính là khoảng trống trong nghiên cứu hiện nay đòi hỏi một công trình khoa học chuyên sâu. Do đó việc nghiên cứu mang tính học thuật về phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs và đề xuất qui trình áp dụng cho các công ty công nghệ tại Việt Nam là rất cần thiết. Chính vì vậy đề tài “Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới và đề xuất áp dụng cho các công ty công nghệ Việt Nam” là một hướng nghiên cứu phù hợp với xu hướng phát triển và đáp ứng được nhu cầu của nhiều công ty công nghệ hiện nay góp phần vào việc đề xuất một công cụ để quản trị mục tiêu doanh nghiệp. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Ba mục đích nghiên cứu chính của đề tài là: 1/ Phân tích các vấn đề về phương pháp quản trị mục tiêu nói chung, phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs nói riêng để hình thành cơ sở lý luận và xác định được đối tượng phù hợp có thể sử dụng công cụ này; 2/ Nghiên cứu thực tiễn áp dụng công cụ OKRs trong quản trị mục tiêu tại các công ty công nghệ điển hình trên thế giới để đánh giá nguyên nhân thành công và rút ra bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các công ty công nghệ; 3/ Từ lý thuyết và thực tiễn, đề xuất qui trình chi tiết triển khai phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs cho các công ty công nghệ của Việt Nam. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện được mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể là:
5 - Hệ thống hóa những vấn đề chung về phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs. - Thực trạng sử dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới (3 công ty có trụ sở chính tại Mỹ và 1 công ty có trụ sở chính tại Nhật Bản), đánh giá kết quả và nguyên nhân của thành công trong việc sử dụng phương pháp quản trị này tại các công ty nghiên cứu. - Sự cần thiết ứng dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại các công ty công nghệ Việt Nam hiện nay và mô hình hóa quy trình triển khai phương pháp quản trị này sao cho có hiệu quả. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng mà đề tài tập trung nghiên cứu là phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs và thực tiễn áp dụng tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới: Intel, Google, Adobe và Persol Process & Technology – Japan. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về nội dung nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu điều kiện, cách thức và kết quả áp dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại các công ty công nghệ điển hình trên thế giới (4 công ty) nhằm xây dựng mô hình và đề xuất áp dụng cho các công ty công nghệ Việt Nam. Về không gian nghiên cứu: đối tượng được nghiên cứu là việc áp dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại các công ty công nghệ điển hình trên thế giới gồm: tập đoàn Intel (Mỹ), tập đoàn Google (Mỹ), công ty Adobe System (Mỹ) và Persol Process & Technology Japan (Nhật Bản). Về thời gian nghiên cứu: Thời gian áp dụng phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại các công ty được nghiên cứu gồm: từ năm 1974 đến nay với tập đoàn Intel; từ năm 2000 đến nay với tập đoàn Google, từ năm 2012 đến nay với công ty Adobe System; từ năm 2017 đến nay với công ty Persol Process & Technology – Japan; và đề xuất giải pháp cho các công ty công nghệ Việt Nam cho các năm tiếp theo.
6 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong đề tài này là phương pháp phi thực nghiệm cụ thể là điều tra thông qua bảng hỏi, và phương pháp phân tích và tổng hợp. Phương pháp nghiên cứu phi thực nghiệm là phương pháp thu thập số liệu dựa trên quan sát sự vật, hiện tượng từ đó rút ra quy luật. Điều tra thông qua bảng hỏi là một trong số những phương pháp thực hiện của phương pháp nghiên cứu phi thực nghiệm. Bảng hỏi được xây dựng phục vụ nghiên cứu trong đề tài gồm 13 câu hỏi có các đáp án được phân loại sẵn để đối tượng nghiên cứu lựa chọn nhằm đạt được mục tiêu nghiên cứu. Phương pháp phân tích và tổng hợp gồm 2 giai đoạn: Phân tích và tổng hợp. - Giai đoạn phân tích: Đối tượng nghiên cứu trước hết được phân chia thành những bộ phận, yếu tố, điều kiện áp dụng để phát hiện ra bản chất, quy luật và tính phù hợp của đối tượng phục vụ mục tiêu nghiên cứu. Ở đề tài này, đối tượng nghiên cứu là các công ty công nghệ điển hình trên thế giới được phân thành các giai đoạn: trước – trong và sau khi áp dụng mô hình quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs. - Giai đoạn tổng hợp: Từ kết quả phân tích để xác định được tính phù hợp và hiệu quả của đối tượng nghiên cứu nhằm đề xuất áp dụng. Với đề tài nghiên cứu này, sử dụng kết quả phân tích đối tượng là các công ty công nghệ điển hình trên thế giới để tổng hợp đưa ra mô hình đề xuất cho các công ty công nghệ Việt Nam. 6. Đóng góp mới và ý nghĩa của nghiên cứu Qua quá trình tìm hiểu tác giả nhận thấy đến thời điểm hiện nay chưa có một công trình nghiên cứu nào ở cấp độ thạc sỹ đề cập đến phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs mặc dù đây là một xu hướng quản trị đang được lựa chọn và sử dụng nhiều trong các doanh nghiệp hiện nay đặc biệt là các công ty trong lĩnh vực công nghệ. Chính vì luận văn này sẽ có đóng góp mới cho việc nghiên cứu về phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs. Bên cạnh luận văn cũng mang ý nghĩa thực tiễn trong việc mô hình hóa qua trình triển khai áp dụng OKRs hiệu quả vào quá trình quản trị doanh nghiệp cho các công ty công nghệ Việt Nam, thậm chí có thể mở
7 rộng đối với các doanh nghiệp ở mọi lĩnh vực. 7. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục bảng biểu và tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về phương pháp quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs Chương 2. Quản trị mục tiêu bằng công cụ OKRs tại một số công ty công nghệ điển hình trên thế giới Chương 3. Đề xuất áp dụng công cụ OKRs vào quản trị mục tiêu tại một số công ty công nghệ Việt Nam.
8 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHƯƠNG PHÁP QUẢN TRỊ MỤC TIÊU BẰNG CÔNG CỤ OKRs 1.1. Khái quát về quản trị mục tiêu trong các doanh nghiệp 1.1.1. Quá trình phát triển của các lý thuyết quản trị và sự xuất hiện lý thuyết quản trị mục tiêu Học thuyết quản trị cổ điển hình thành từ đầu thế kỷ 20 do Frederich Winslow Taylor đặt nền móng với cuốn sách “Các nguyên tắc quản lý theo khoa học” xuất bản vào năm 1911 được gọi là lý thuyết quản trị khoa học. Lý thuyết quản trị khoa học đề cập đến các vấn đề trong quan hệ quản lý giữa người chủ và thợ (người làm thuê); tiêu chuẩn hóa các công việc; chuyên môn hóa lao động; lựa chọn công cụ lao động thích hợp và môi trường lao động phù hợp; quan niệm “con người kinh tế”. Năm 1916 lý thuyết quản trị hành chính được đưa ra ở Pháp bởi Henry Fayol được thể hiện trong cuốn sách “Quản lý hành chính chung và trong công nghiệp” tiếp cận vấn đề quản trị từ trên xuống dưới, tập trung vào bộ máy lãnh đạo; lý thuyết đề cập đến 14 nguyên tắc trong quản trị hành chính; và đặc biệt đề cập đến vấn đề về con người và đào tạo trong quản lý. Nếu như các lý thuyết quản trị cổ điển tập trung nghiên cứu vào người quản lý và tầng lớp lãnh đạo thì đến những năm 1920-1930, học thuyết tâm lý xã hội đã quan tâm đến vai trò của người lao động. Các tư tưởng quản trị của Mary Parket Follet, học thuyết của Elton Mayo, lý thuyết về bản chất con người (hay còn gọi là học thuyết X-Y), và lý thuyết về hệ thống nhu cầu con người của Maslow đã chỉ ra được tầm quan trọng của người lao động đến động lực phát triển của tổ chức. Học thuyết quản trị định lượng trong giai đoạn 1970-1980 tập trung vào việc sử dụng các kỹ thuật định lượng từ sự hỗ trợ của máy điện toán để phục vụ cho việc lựa chọn các quyết định tối ưu. Học thuyết quản trị theo hướng hội nhập hiện đại như quản trị theo quá trình (MBP), lý thuyết hệ thống, lý thuyết Z của William Ouchi chú trọng đến bản chất của quản trị là thực hiện liên tục các chức năng của quản trị gồm hoạch định, tổ chức, điều khiển và kiểm soát. Bên cạnh đó các học thuyết này đã nhìn nhận và đề cập đến