Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Xây dựng Chiến lược phát triển Trường Đại học Việt Nhật- Đại học Quốc gia Hà Nội

Chia sẻ: Tomjerry001 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:91

Thêm vào BST

Báo xấu

52
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là trên cơ sở nghiên cứu những lý luận cơ bản về chiến lược, hoạch định chiến lược, nghiên cứu phân tích đánh giá thực trạng các nhân tố tác động tới sự phát triển của Nhà trường, và nhận ra những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức với Nhà trường, để từ đó đề ra hoạch định chiến lược phát triển Trường Đại học Việt Nhật giai đoạn 2016 - 2025. Nghiên cứu nhằm giúp Trường Đại học Việt Nhật – Đại học Quốc gia Hà Nội xây dựng được Chiến lược phát triển phù hợp trong giai đoạn 2016-2025. Đồng thời có tác dụng như một nguồn tài liệu tham khảo quan trọng giúp Nhà trường sử dụng vận hành tốt hơn, đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu, hoạch định được chiến lược phát triển lâu dài, bền vững trong tương lai.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Xây dựng Chiến lược phát triển Trường Đại học Việt Nhật- Đại học Quốc gia Hà Nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN VĂN QUẢNG XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN TRƢỜNG ĐẠI HỌC VIỆT NHẬT – ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN VĂN QUẢNG XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN TRƢỜNG ĐẠI HỌC VIỆT NHẬT – ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60 34 01 02 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HOÀNG VĂN BẰNG Hà Nội – 2016
` LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ này đƣợc thực hiện của riêng tôi, dƣới sự hƣớng dẫn của PGS.TS Hoàng Văn Bằng, các kết quả nghiên cứu của luận văn và tài liệu tham khảo là trung thực, có nguồn trích dẫn rõ ràng. Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả Nguyễn Văn Quảng
` LỜI CẢM ƠN Đề tài “Xây dựng Chiến lược phát triển Trường Đại học Việt Nhật- Đại học Quốc gia Hà Nội” đƣợc thực hiện tại Trƣờng Đại học kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội. Trong suốt quá trình nghiên cứu để hoàn thành luận văn, em đã nhận đƣợc rất nhiều sự giúp đỡ của các cá nhân và tập thể. Trƣớc hết, em xin đƣợc gửi lời biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Hoàng Văn Bằng, ngƣời đã tận tình chỉ bảo, định hƣớng cho em trong suốt quá trình thực hiện nghiên cứu của mình. Xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, Khoa Quản trị Kinh doanh và các thầy cô giáo đã tạo điều kiện cho em trong quá trình học tập cũng nhƣ nghiên cứu hoàn thành luận văn. Xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các cơ quan, đơn vị, cá nhân đã giúp đỡ em trong quá trình thu thập tài liệu phục vụ cho luận văn. Do thời gian có hạn và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chƣa nhiều nên luận văn còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận đƣợc ý kiến góp ý của Thầy/Cô và các bạn học viên. Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Nguyễn Văn Quảng
` MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................... i DANH MỤC BẢNG ......................................................................................... ii DANH MỤC HÌNH ......................................................................................... iii DANH MỤC SƠ ĐỒ ....................................................................................... iii PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN T NH H NH NGHI N C U V CƠ SỞ L LU N ................................................................................................................ 5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu .......................................................... 5 1.1.1. Tổng quan ............................................................................................5 1.1.2. Một số vấn đề về xây dựng và quản lý chiến lược GD&ĐT ..............11 1.2. Cơ sở lý luận – lý thuyết về chiến lƣợc và xây dựng chiến lƣợc ...... 12 1.2.1. Khái niệm ...........................................................................................12 1.2.2. Các bước xây dựng chiến lược ..........................................................14 1.2.3. Các công cụ hỗ trợ cho việc xác định, lựa chọn chiến lược ..............20 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP LU N V THIẾT KẾ NGHI N C U ...... 25 2.1. Quy trình nghiên cứu ......................................................................... 25 2.2. Lịch trình nghiên cứu ......................................................................... 25 2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................... 26 2.3.1 Nghi n c u định lượng........................................................................26 2.3.2 Phương pháp nghi n c u định tính .....................................................26 2.3.3. Tổng hợp và phân tích tài liệu th cấp ..............................................26 2.3.4. Thảo luận nhóm .................................................................................27 2.4. Thu thập thông tin. ............................................................................. 27 2.4.1. Về nguồn dữ liệu th cấp ...................................................................27 2.4.2. Về nguồn dữ liệu sơ cấp .....................................................................27
` CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH CÁC CĂN C XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN TRƢỜNG ĐẠI HỌC VIỆT NH T ........................................ 29 3.1. Khái quát Trƣờng Đại học Việt Nhật................................................. 29 3.2. Phân tích thực trạng, kế hoạch dự kiến và các căn cứ xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật ................................................ 35 3.2.1. Phân tích các yếu tố môi trường nội bộ của Trường .........................39 3.2.2. Tổng hợp các yếu tố nội bộ của trường .............................................47 3.2.3. Phân tích các yếu tố môi trường b n ngoài .......................................48 3.2.4 Tổng hợp các yếu tố môi trường b n ngoài ........................................58 CHƢƠNG 4: ĐỀ XUẤT CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN TRƢỜNG ĐẠI HỌC VIỆT NH T .................................................................................................... 59 4.1. Phân tích ma trận SWOT đề xuất chiến lƣợc .................................... 59 4.2. Đề xuất các chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật ........... 62 4.2.1. Phương án chiến lược 1: ....................................................................62 4.2.2. Phương án chiến lược 2 .....................................................................63 4.2.3. Phương án chiến lược 3 .....................................................................64 4.3. Mục tiêu phát triển của Trƣờng Đại học Việt Nhật và các chiến lƣợc chức năng ........................................................................................................... 66 4.3.1. Mục ti u chiến lược đến năm 2025 ....................................................66 4.3.3. Các chiến lược ch c năng..................................................................68 KẾT LU N ..................................................................................................... 73 DANH MỤC T I LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 74 PHỤ LỤC
` DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa 2 ĐHQGHN Đại học Quốc gia Hà Nội 3 ĐHVN Đại học Việt Nhật 4 ĐH Đại học 5 GDĐH Giáo dục đại học 6 GD&ĐT Giáo dục và đào tạo 7 KH&CN Khoa học và công nghệ 8 KT-XH Kinh tế - xã hội 9 NCKH Nghiên cứu khoa học i
` DANH MỤC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang Kế hoạch dự kiến cơ cấu vị trí việc làm của Trƣờng 1 Bảng 3.1 41 Đại học Việt Nhật Kế hoạch dự kiến quy mô đào tạo của Trƣờng Đại 2 Bảng 3.2 43 học Việt Nhật Kế hoạch dự toán phƣơng án cân đối thu-chi (chi 3 Bảng 3.3 46 phí hoạt động) Cơ cấu diện tích sàn xây dựng của Trƣờng Đại học 4 Bảng 3.4 47 Việt Nhật Tốc độ tăng trƣởng GDP và cơ cấu GDP giai đoạn 5 Bảng 3.5 50 2000 - 2009 GDP bình quân đầu ngƣời, tỷ lệ chi tiêu giai đoạn 6 Bảng 3.6 51 2006 - 2012 Ma trận hình ảnh cạnh tranh trƣờng Đại học Việt 7 Bảng 3.7 58 Nhật 8 Bảng 4.1 Ma trận SWOT 59 9 Bảng 4.2 Hình thành các phƣơng án chiến lƣợc cho Trƣờng 61 Cơ cấu vị trí việc làm của Trƣờng Đại học Việt 10 Bảng 4.3 68 Nhật Cơ cấu diện tích sàn xây dựng của Trƣờng Đại học 11 Bảng 4.4 71 Việt Nhật ii
` DANH MỤC HÌNH STT Hình Nội dung Trang 1 Hình 1.1 Mô hình quản trị chiến lƣợc toàn diện của Fred R. David 15 2 Hình 1.2 Ma trận SWOT 23 3 Hình 2.1 Quy trình nghiên cứu luận văn 25 DANH MỤC SƠ ĐỒ STT Sơ đồ Nội dung Trang 1 Sơ đồ 3.1 Mô hình tổ chức bộ máy của Trƣờng Đại học Việt Nhật 40 iii
` PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Nghị quyết số 29/NQ-TW của Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa XI đã đặt ra mục tiêu tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lƣợng, hiệu quả GD&ĐT; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân. Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt. Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực. Nghị quyết số 20/NQ-TW của Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa XI đã xác định mục tiêu phát triển mạnh mẽ KH&CN, làm cho KH&CN thực sự là động lực quan trọng nhất để phát triển lực lƣợng sản xuất hiện đại, kinh tế tri thức, nâng cao năng suất, chất lƣợng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; bảo vệ môi trƣờng, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đƣa nƣớc ta cơ bản trở thành nƣớc công nghiệp theo hƣớng hiện đại vào năm 2020.. Chƣơng trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2020, Chính phủ xác định một trong những mục tiêu đến năm 2020 là nghiên cứu, phát triển và tạo ra đƣợc khoảng 10 công nghệ cao thuộc Danh mục công nghệ cao đƣợc ƣu tiên đầu tƣ phát triển đạt trình độ tiên tiến trong khu vực. Các lĩnh vực công nghệ ƣu tiên bao gồm: công nghệ thông tin và truyền thông; công nghệ sinh học; công nghệ tự động hóa; công nghệ vật liệu mới. Đây cũng chính là các ngành/chuyên ngành đào tạo chính của Trƣờng Đại học Việt Nhật. Nhƣ vậy, xây dựng Trƣờng Đại học Việt Nhật, là Trƣờng đại học hàng đầu khu vực phù hợp với Nghị quyết số 29/NQ-TW của chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa XI về đổi mới căn bản và toàn diện về giáo dục và đào tạo, nằm trong chủ trƣơng của Thủ tƣớng Chính phủ về việc xây dựng 4 trƣờng Đại học đạt chuẩn quốc tế tại Việt Nam. Trƣờng Đại học Việt Nhật là một trong những dự án quan trọng hàng đầu hiện nay đang đƣợc Đại học Quốc gia Hà Nội triển khai. 1
` Trƣờng Đại học Việt Nhật trực thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội đƣợc chính thức thành lập vào tháng 7/2014. Dự án Trƣờng Đại học Việt Nhật đƣợc triển khai trong 10 năm 2016-2025 để hoàn thiện và vận hành ổn định. Hiện nay Trƣờng Đại học Việt Nhật đang ở giai đoạn ban đầu mới thành lập, việc xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng ĐHVN đóng vai trò quan trọng bảo đảm cho sự thành công của Trƣờng. Xuất phát từ lý do trên, tôi nhận thấy, Trƣờng Đại học Việt Nhật cần phải xác định cho mình một tầm nhìn, một hƣớng đi đúng đắn ngay từ ban đầu, một kế hoạch chiến lƣợc phù hợp mới có thể phát triển lâu dài bền vững và với mục tiêu cung cấp nguồn nhân lực chất lƣợng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội và đáp ứng đúng kỳ vọng là biểu tƣợng kỷ niệm 40 năm quan hệ ngoại giao giữa hai nƣớc Việt Nam và Nhật Bản. Do đó, tôi đã chọn đề tài “Xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật” để làm luận văn tốt nghiệp cho mình. Đề tài đƣợc nghiên cứu trên cơ sở ứng dụng các lý thuyết về quản trị chiến lƣợc vào vấn đề thực tiễn của Trƣờng ĐHVN. Các câu hỏi đặt ra trong nghiên cứu: 1) Xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật trở thành một trƣờng đại học hàng đầu của Việt Nam đạt tới đẳng cấp quốc tế. 2) Phƣơng pháp nghiên cứu xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật. 3) Nghiên cứu thực trạng và đề xuất chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật. 4) Quan điểm và giải pháp để thực hiện chiến lƣợc phát triển trƣờng Đại học Việt Nhật. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu a. Mục đích nghiên cứu luận văn Trên cơ sở nghiên cứu những lý luận cơ bản về chiến lƣợc, hoạch định chiến lƣợc, nghiên cứu phân tích đánh giá thực trạng các nhân tố tác động tới sự phát triển của Nhà trƣờng, và nhận ra những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách 2
` thức với Nhà trƣờng, để từ đó đề ra hoạch định chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật giai đoạn 2016 - 2025. Nghiên cứu nhằm giúp Trƣờng Đại học Việt Nhật – Đại học Quốc gia Hà Nội xây dựng đƣợc Chiến lƣợc phát triển phù hợp trong giai đoạn 2016-2025. Đồng thời có tác dụng nhƣ một nguồn tài liệu tham khảo quan trọng giúp Nhà trƣờng sử dụng vận hành tốt hơn, đề ra các giải pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo và nghiên cứu, hoạch định đƣợc chiến lƣợc phát triển lâu dài, bền vững trong tƣơng lai. b. Nhiệm vụ nghiên cứu luận văn: - Nghiên cứu kinh nghiệm của một số trƣờng đại học về xây dựng và thực thi chiến lƣợc. - Hệ thống hóa và làm rõ hơn cơ sở lý luận và thực tiễn về xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật. - Phân tích thực trạng hoạt động và xây dựng chiến lƣợc quản lý, chỉ ra các điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân của thực trạng này. - Đề xuất Chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật giai đoạn 2016-2025. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên c u - Các tài liệu báo cáo thông kê, giáo trình, tài liệu tham kháo, nghiên cứu chuyên sâu, Chiến lƣợc phát triển của các tổ chức; - Các cán bộ lãnh đạo, chuyên gia: Ban Giám đốc ĐHQGHN, HIệu trƣởng các trƣờng thành viên thuộc ĐHQGHN; - Cán bộ quản lý: Trƣởng/Phó các phòng ban của ĐHQGHN, Trƣởng/phó các phòng chức năng, Trƣởng/phó các Bộ môn của các trƣờng thành viên thuộc ĐHQGHN; - Giảng viên và sinh viên: Các trƣờng thành viên thuộc ĐHQGHN.  Phạm vi nghiên c u Luận văn phân tích, nghiên cứu về: Xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật giai đoạn 2016-2020.  Về mặt thời gian nghiên c u 3
` - Luận văn nghiên cứu các thông tin, thu thập tài liệu của tổ chức trong thời gian từ năm 2010 đến 2015. - Các số liệu phỏng vấn, tham vấn chuyên gia đƣợc thực hiện vào tháng 2/2016. - Tập hợp và xử lý số liệu: tháng 5 /2015. - Hoàn thành luận văn và tiến hành bảo vệ vào tháng 9 năm 2016.  Về mặt không gian nghiên c u - Nghiên cứu Trƣờng Đại học Việt Nhật – Đại học Quốc gia Hà Nội. 4. Nh ng đ ng g p của Luận văn nghiên cứu - Luận văn là nguồn tài liệu góp phần trong việc xây dựng Chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật trong giai đoạn 2016-2025. - Về mặt khoa học: Luận văn tiếp cận giúp cho việc hoạch định chiến lƣợc phát triển một tổ chức phi lợi nhuận và vận dụng vào điều kiện cụ thể của Trƣờng Đại học Việt Nhật. Từ đó, góp phần mang lại những kinh nghiệm hoạch định chiến lƣợc phát triển cho các trƣờng đại học Việt Nam. - Về mặt thực tiễn: Luận văn giúp cho việc vận dụng quy trình hoạch định chiến lƣợc, xác định những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và nguy cơ đối với hoạt động của Trƣờng Đại học Việt Nhật. Qua đó, định hƣớng chiến lƣợc và đề ra giải pháp thực hiện chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật nói riêng và các trƣờng đại học trong Việt Nam nói chung. 5. Kết cấu của Luận văn - Luận văn đƣợc kết cấu gồm có hai phần và bốn chƣơng chính Phần mở đầu Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận Chƣơng 2: Phƣơng pháp luận và thiết kế nghiên cứu Chƣơng 3: Phân tích các căn cứ xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật Chƣơng 4: Đề xuất chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật Phần kết luận 4
` CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHI N C U VÀ CƠ SỞ L LUẬN 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 1.1.1. Tổng quan Tình hình Quốc tế Cuộc cách mạng khoa học – công nghệ tiếp tục phát triển với những bƣớc tiến nhảy vọt trong thế kỷ 21, đƣa thế giới chuyển từ kỷ nguyên công nghiệp sang kỷ nguyên thông tin và phát triển kinh tế tri thức, tri thức trở thành vốn quý, đóng vai trò quyết định trong động lực tăng trƣởng kinh tế, là yếu tố cạnh tranh giữa các quốc gia. Toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế là xu thế khách quan, vừa là quá trình hợp tác để phát triển, vừa là quá trình đấu tranh để bảo vệ lợi ích quốc gia, sự cạnh tranh trong phát triển kinh tế ở nhiều cấp độ khác nhau trong nội bộ mỗi quốc gia và giữa các quốc gia diễn ra ngày càng quyết liệt hơn, đòi hỏi phải tăng năng suất lao động, nâng cao chất lƣợng hàng hóa và đổi mới công nghệ, vì vậy vấn đề nâng cao chất lƣợng đào tạo đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế- xã hội là vấn đề sống còn của mỗi trƣờng đại học. Nhiều quốc gia phát triển trên thế giới thành công nhờ dựa vào đại học để xây dựng tiềm lực tri thức, tạo ra nguồn lực tri thức chất lƣợng cao và nền công nghệ đạt trình độ tiên tiến, vì lẽ đó, đầu tƣ phát triển các đại học hàng đầu có khả năng cạnh tranh toàn cầu và đang trở thành xu thế của thời đại. Cùng với quá trình toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ ở nhiều lĩnh vực, toàn cầu hóa giáo dục đại học hƣớng đến việc trao đổi học thuật, trao đổi giảng viên, sinh viên, công nhận giá trị bằng cấp đào tạo, chuyển đổi tín chỉ giữa các hệ thống giáo dục; triển khai và công bố các kết quả nghiên cứu chung giữa các nhà khoa học; tạo sự liên thông, hợp tác cùng phát triển giữa các đại học ở nhiều quốc gia khác nhau, các trƣờng đại học hàng đầu đang tích cực tham gia vào quá trình này, vừa là mục tiêu vừa là phƣơng thức thúc đẩy sự phát triển, tuy nhiên toàn cầu hóa 5
` giáo dục đại học cũng là thách thức nếu các đại học không nắm bắt đƣợc cơ hội và tranh thủ đƣợc lợi ích từ quá trình này. Không chỉ thực hiện nhiệm vụ truyền thống là đào tạo nguồn nhân lực chất lƣợng cao, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ tiên tiến, các đại học hàng đầu rất chú trọng triển khai chuyển giao tri thức, gắn kết chặt chẽ giữa các nƣớc với nhau, giữa các trƣờng đại học với doanh nghiệp và cộng đồng dựa vào thế mạnh tiềm lực của mỗi bên, nắm bắt đƣợc cơ hội và áp dụng các giải pháp đúng đắn, quyết liệt, nhiều đại học trong khu vực Châu Á đã thành công vƣợt trội. Số lƣợng trƣờng đại học Châu Á đƣợc xếp hạng trong nhóm 500 trƣờng đại học hàng đầu thế giới ngày một gia tăng, góp phần đáng kể trong việc thay đổi tiềm lực trong mọi mặt của khu vực. Tình hình trong nƣớc Trong những năm qua, Việt Nam đã đạt đƣợc nhiều thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội nhờ vào giáo dục đại học, góp phần tạo nguồn nhân lực đào tạo và nghiên cứu khoa học, phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc. Tuy nhiên, giáo dục đại học chủ yếu phát triển về quy mô, chƣa chú trọng nhiều đến chất lƣợng đầu ra, đào tạo nguồn nhân lực chất lƣợng cao chƣa đƣợc ƣu tiên đúng mức; đào tạo chƣa gắn liền với nghiên cứu khoa học và yêu cầu của ngƣời sử dụng; nghiên cứu khoa học ít có sản phẩm khoa học đỉnh cảo, chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Trƣớc tình hình đó, Nghị quyết Đại học Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Việt Nam theo hƣớng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế”; chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020, nâng cao giáo dục toàn diện, đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lƣợng cao, phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc, xây dựng nền kinh tế tri thức; chiến lƣợc phát triển giáo dục giai đoạn 2011-2020, đổi mới căn bản toàn diện nền giáo dục theo hƣớng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa, hội nhập quốc tế, phát triển giáo dục gắn với khoa học công nghệ, nâng cao chất lƣợng, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, hội nhập quốc tế sâu rộng; 6
` chiến lƣợc phát triển khoa học công nghệ giai đoạn 2011-2020, đổi mới căn bản toàn diện, đồng bộ cơ chế hoạt động công nghệ, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học công nghệ với phát triển kinh tế xã hội, đẩy mạnh phát triển thị trƣờng khoa học công nghệ và hội nhập quốc tê. Đây là những căn cứ, tiền đề quan trọng để xây dựng “Chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật giai đoạn 2016 – 2020”. Trƣờng Đại học Việt Nhật đƣợc Thủ tƣớng chính phủ kí Quyết định thành lập ngày 21/7/2014 và chính thức tuyển sinh đào tạo khóa học Thạc sỹ đầu tiên vào năm 2016 nên chƣa có đề tài nghiên cứu xây dựng chiến lƣợc phát triển trƣờng Việt Nhật. Nội dung phần này đề cập đến các Chiến lƣợc phát triển chung của Ngành giáo dục và Chiến lƣợc phát triển của một số Trƣờng Đại học điển hình đã và đang phát triển tốt, qua đó thấy đƣợc tầm quan trọng và rút ra đƣợc những bài học kinh nghiệm cho việc xây dựng chiến lƣợc phát triển Trƣờng Đại học Việt Nhật. 1.1.1.1. Chiến lược phát triển của Ngành giáo dục - Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011-2020 Chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội 2011-2020 trình tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam 1/2011 khẳng định mục tiêu “Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực, đổi mới toàn diện và phát triển nhanh giáo dục và đào tạo” và định hƣớng “Phát triển giáo dục phải thực sự là quốc sách hàng đầu; tập trung nâng cao chất lƣợng giáo dục, đào tạo; thực hiện đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lƣợng giáo dục đại học, bảo đảm cơ chế tự chủ gắn với nâng cao trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo dục đào tạo; tập trung đầu tƣ xây dựng một số trƣờng, khoa, chuyên ngành mũi nhọn, chất lƣợng cao”. Trƣớc đó, Chính phủ nƣớc Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành Nghị quyết số 14/2005/NQ/CP ngày 2 tháng 11 năm 2005 “Về đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2006 – 2020”. Nghị quyết xác định mục tiêu chung là đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục đại học, tạo đƣợc chuyển biến cơ bản về chất lƣợng, hiệu quả và quy mô, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc, hội nhập kinh tế quốc tế và nhu cầu 7
` học tập của nhân dân; đến năm 2020, giáo dục đại học Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực và tiếp cận trình độ tiên tiến trên thế giới; có năng lực cạnh tranh cao, thích ứng với cơ chế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa. - Chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020, ban hành kèm theo Quyết định số 711/QĐ-TTg ngày 13/6/2012 của Thủ tướng Chính phủ. Chiến lƣợc đã chỉ rõ trọng tâm những vấn đề liên quan đến thực trạng tình hình giáo dục đại học Việt Nam, những khó khăn bất cập yếu kém; Những thách thức, nguy cơ; Những thuận lợi,….. Đặc biệt, chiến lƣợc đã thể hiện quan điểm chỉ đạo của Đảng và Chính phủ đối với định hƣớng phát triển giáo dục Việt Nam giai đoạn 2011-2020: i Phát triển giáo dục phải thực sự là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nƣớc và của toàn dân. Tăng cƣờng sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nƣớc, nâng cao vai trò các tổ chức, đoàn thể chính trị, kinh tế, xã hội trong phát triển giáo dục, đầu tƣ cho giáo dục là đầu tƣ phát triển. Thực hiện các chính sách ƣu đãi đối với giáo dục, đặc biệt là chính sách đầu tƣ và chính sách tiền lƣơng; ƣu tiên ngân sách nhà nƣớc dành cho phát triển giáo dục phổ cập và các đối tƣợng đặc thù; ii Xây dựng nền giáo dục có tính nhân dân, dân tộc, tiên tiến, hiện đại, xã hội chủ nghĩa, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tƣ tƣởng Hồ Chí Minh làm nền tảng. Thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục, nâng cao chất lƣợng giáo dục vùng khó khăn để đạt đƣợc mặt bằng chung, đồng thời tạo điều kiện để các địa phƣơng và các cơ sở giáo dục có điều kiện bứt phá nhanh, đi trƣớc một bƣớc, đạt trình độ ngang bằng với các nƣớc có nền giáo dục phát triển. Xây dựng xã hội học tập, tạo cơ hội bình đẳng để ai cũng đƣợc học, học suốt đời, đặc biệt đối với ngƣời dân tộc thiểu số, ngƣời nghèo, con em diện chính sách; iii Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hƣớng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa, hội nhập quốc tế, thích ứng với nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa, phát triển giáo dục gắn với phát triển khoa học và công nghệ, tập trung vào nâng cao chất lƣợng, đặc biệt chất lƣợng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành để một mặt đáp ứng yêu cầu phát 8
` triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc, đảm bảo an ninh quốc phòng; mặt khác phải chú trọng thỏa mãn nhu cầu phát triển của mỗi ngƣời học, những ngƣời có năng khiếu đƣợc phát triển tài năng; (iv) Hội nhập quốc tế sâu, rộng về giáo dục trên cơ sở bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc, giữ vững độc lập, tự chủ, định hƣớng xã hội chủ nghĩa. Mở rộng giao lƣu hợp tác với các nền giáo dục trên thế giới, nhất là với các nền giáo dục tiên tiến hiện đại; phát hiện và khai thác kịp thời các cơ hội thu hút nguồn lực có chất lƣợng. 1.1.1.2. Chiến lược phát triển của một số Trường Đại học điển hình - Chiến lược phát triển Đại học Quốc gia Hà Nội đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Chiến lƣợc đã nêu bật tầm nhìn của ĐHQGHN đến năm 2020 và gai đoạn 2020-2030, đó là: đào tạo nguồn nhân lực chất lƣợng, trình độ cao, bồi dƣỡng nhân tài; nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và chuyển giao tri thức đa ngành, đa lĩnh vực; góp phần xây dựng, phát triển và bảo vệ đất nƣớc; làm nòng cột và đầu tàu trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam. Quan điểm phát triển ĐHQGHN cũng đƣợc chỉ rõ, bao gồm: xây dựng đại học định hƣớng nghiên cứu tiên tiến vừa là mục tiêu vừa là động lực để tăng cƣờng các nguồn lực, phát triển đội ngũ cán bộ, đào tạo nguồn nhân lực chất lƣợng cao, bồi dƣỡng nhân tài, nghiên cứu khoa học và công nghệ đỉnh cao phục vụ nâng cao chất lƣợng đào tạo và sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc; Phát huy sức mạnh tổng hợp từ mọi nguồn lực, phát huy tinh thần cộng đồng và uy tín của Đại học Quốc gia Hà Nội; Nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm xã hội và sáng tạo của các đơn vị; Đẩy mạnh liên thông, liên kết, hợp tác toàn diện giữa các đơn vị trong Đại học Quốc gia Hà Nội với các cơ quan, doanh nghiệp, địa phƣơng và các đối tác nƣớc ngoài để tạo các giá trị gia tăng và các sản phẩm độc đáo; Phát triển toàn diện và bền vững, áp dụng các giải pháp mang tính đột phá; Ƣu tiên đầu tƣ phát triển các hƣớng nghiên cứu khoa học trọng điểm, mũi nhọn; Phát triển nhanh một số ngành, chuyên ngành, lĩnh vực, bộ môn, khoa và đơn vị đạt trình độ quốc tế. - Chiến lược phát triển Trường Đại học Ngoại Ngữ - Đại học Quốc Gia Hà Nội đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 9
` Mục tiêu của Trƣờng Đại học Ngoại Ngữ - Đại học Quốc Gia Hà Nội trở thành trung tâm đào tạo và nghiên cứu có uy tín trong khu vực về giáo dục ngoại ngữ, ngôn ngữ, quốc tế học và một số ngành khoa học xã hội và nhân văn, góp phần vào sự nghiệp phát triển của đất nƣớc thông qua việc đào tạo nguồn nhân lực chất lƣợng cao, nghiên cứu khoa học, cung cấp các sản phẩm và dịch vụ đáp ứng yêu cầu của xã hội theo chuẩn quốc tế. Cụ thể: Chất lƣợng kiến thức, chuyên môn và phẩm chất đạo đức của ngƣời học từng bƣớc tiếp cận trình độ quốc tế; sản phẩm nghiên cứu khoa học có khả năng ứng dụng, triển khai, hiệu quả kinh tế, nền tảng cho đào tạo chất lƣợng cao; đội ngũ cán bộ khoa học có năng lực đạt trình độ cao chuẩn quốc tế, có thể giảng dạy và nghiên cứu ở nƣớc ngoài; hệ thống cơ sở vật chất đồng bộ và hiện đại, đáp ứng yêu cầu đào tạo và nghiên cứu khoa học; nguồn lực tài chính phát triển theo hƣớng đa dạng và bền vững, tang cƣờng mở rộng hợp tạc với đối tác trong và ngoài nƣớc; mô hình đào tạo theo hƣớng nghiên cứu đa lĩnh vực, cơ cấu hợp lý, tự chủ, chịu trách nhiệm cao, liên kết chặt chẽ với các cơ sở nghiên cứu, đào tạo, cơ quan, doanh nghiệp địa phƣơng. Với mục tiêu đó Trƣờng đã đề ra các giải pháp để thực hiện thành công chiến lƣợc phát triển: Đổi mới công tác tƣ tƣởng, tổ chức, quản lý theo hƣớng quản trị đại học, xây dựng văn hóa chất lƣợng; phát triển đội ngũ cán bộ giảng dạy, nghiên cứu và quản lý; hoàn thiện cơ cấu tổ chức theo định hƣớng đào tạo và nghiên cứu chất lƣợng cao; nâng cao chất lƣợng và hiệu quả của công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học; quản lý và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính, hiện đại hóa cơ sở vật chất; tăng cƣờng chất lƣợng và hiệu quả công tác hợp tác quốc tế - Chiến lược phát triển Trường Đại học Nha Trang đến năm 2020, tầm nhìn 2030 Mục tiêu của Trƣờng Đại học Nha Trang là đào tạo nhân lực trình độ cao, nghiên cứu khoa học chuyển giao công nghệ và cung cấp dịch vụ chuyên môn đa lĩnh vực, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; tầm nhìn đến năm 2030 là trƣờng đại học định hƣớng đa lĩnh vực xếp hạng cao trong khu vực Đông Nam Á, từng bƣớc tiến đến đạt địa học định hƣớng nghiên cứu. 10