Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Nghiên cứu phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

75
lượt xem 21
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu đề tài là Tìm ra các giải pháp phù hợp nhằm đẩy mạnh và phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Nghiên cứu phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ TÍN DỤNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HÀ THÀNH Ngành: Tài chính – Ngân hàng LÊ QUANG MINH Hà Nội – 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ TÍN DỤNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HÀ THÀNH Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8340201 Họ và tên: Lê Quang Minh Người hướng dẫn: PGS. TS. Vũ Hoàng Nam Hà Nội - 2020
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu nghiêm túc, độc lập của riêng tôi với sự tư vấn tận tình, cẩn thận của giảng viên hướng dẫn khoa học PGS.TS. Vũ Hoàng Nam. Tất cả các nguồn tài liệu tham khảo đã được công bố đầy đủ. Nội dung của luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất cứ công trình nào. Hà Nội, ngày … tháng … năm 2020 Tác giả Lê Quang Minh
ii LỜI CẢM ƠN Trong thời gian nghiên cứu và thực hiện luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình từ các cơ quan, tổ chức và cá nhân. Nhân đây, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc lòng biết ơn chân thành đến các tập thể, cá nhân đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Trước hết tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học Ngoại thương, Khoa Sau đại học của trường cùng tập thể các thầy cô giáo, những người đã trang bị kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại trường. Với lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất, tôi xin trân trọng cảm ơn PGS.TS Vũ Hoàng Nam, người đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện đề tài. Do thời gian nghiên cứu và kiến thức còn hạn chế, luận văn được hoàn thiện không thể tránh khỏi những sơ suất thiếu sót, tác giả rất mong nhận được những ý kiến của các thầy cô giáo cùng các bạn. Xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày … tháng … năm 2020 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Lê Quang Minh
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT..................................................................... vi DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ ........................................................ vii TÓM TẮT LUẬN VĂN ........................................................................................ viii MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ................................................................................8 1.1. Tổng quan về tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại ...........................8 1.1.1. Khái niệm, đặc điểm tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại .........8 1.1.2. Vai trò của tín dụng bán lẻ....................................................................12 1.1.3. Phân loại dịch vụ tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại ............14 1.2. Tổng quan về phát triển tín dụng bán lẻ ....................................................17 1.2.1. Khái niệm về phát triển tín dụng bán lẻ ...............................................17 1.2.2. Một số tiêu chí phản ánh sự phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại .......................................................................................................18 1.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ .......21 1.3. Kinh nghiệm phát triển tín dụng bán lẻ của một số Ngân hàng thương mại và bài học rút ra cho ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Hà Thành .................................................................26 1.3.1. Kinh nghiệm phát triển tín dụng bán lẻ của một số chi nhánh ngân hàng thương mại .............................................................................................26 1.3.3. Bài học rút ra cho Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Thành ......................................................................................28 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ TÍN DỤNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HÀ THÀNH .............................................................................................30
iv 2.1. Sơ lược về quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và BIDV Chi nhánh Hà Thành ....................................................................................................................30 2.1.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) ..............................................................................................................30 2.1.2. Khái quát về Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Thành .............................................................................................32 2.2. Tổng quan về hoạt động kinh doanh của BIDV Hà Thành ......................34 2.2.1. Về công tác huy động vốn .....................................................................34 2.2.2 Về hoạt động cho vay .............................................................................35 2.2.3 Hoạt động thanh toán và dịch vụ...........................................................36 2.3. Thực trạng phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Thành ....................36 2.3.1. Khái quát dịch vụ tín dụng bán lẻ tại BIDV Hà Thành ......................36 2.3.2. Kết quả cung cấp các sản phẩm tín dụng bán lẻ tại BIDV Hà Thành ..........................................................................................................................43 2.3.3. Đánh giá chung công tác quản lý rủi ro tín dụng ...............................53 2.3.4 Đánh giá kết quả điều tra về các chỉ tiêu định tính về tín dụng bán lẻ ..........................................................................................................................54 2.3.4. Đánh giá thực trạng dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Hà Thành ................................61 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ TÍN DỤNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HÀ THÀNH ............................69 3.1. Định hướng chiến lược kinh doanh trong thời gian tới của BIDV ..........69 3.2. Định hướng chiến lược kinh doanh trong thời gian tới của BIDV Hà Thành ....................................................................................................................69 3.3. Kiến nghị ........................................................................................................70 3.3.1. Đối với chính phủ ..................................................................................70 3.3.2. Đối với Ngân hàng Nhà nước ...............................................................72
v 3.3.3. Đối với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam ................73 3.4. Một số giải pháp, kiến nghị góp phần phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Hà Thành ............81 3.4.1. Thay đổi quan điểm phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại chi nhánh81 3.4.2. Nâng cao hiệu quả các bước của quy trình cấp tín dụng....................82 3.4.3. Đa dạng hóa việc cung cấp các sản phẩm tín dụng bán lẻ cho các đối tượng khách hàng khác nhau .........................................................................83 3.4.4. Tăng cường công tác phát triển khách hàng mới và bán chéo sản phẩm .................................................................................................................85 3.4.5. Tăng cường công tác truyền thông, Marketting cho dịch vụ tín dụng bán lẻ ................................................................................................................85 3.4.6. Duy trì và thực hiện tốt công tác quản lý rủi ro tín dụng bán lẻ.........87 3.4.7. Định hướng thị trường, nhu cầu khách hàng trong tương lai, đón đầu cuộc cách mạng công nghệ lần thứ tư của thế giới .......................................88 KẾT LUẬN ..............................................................................................................91 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................93 PHỤ LỤC
vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Tiếng Việt BIDV Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam CCGTCG Cầm cố giấy tờ có giá CMCN 4.0 Cách mạng Công nghệ lần thứ 4 GTCG Giấy tờ có giá KHCN Khách hàng cá nhân KHDN Khách hàng doanh nghiệp NHBL Ngân hàng bán lẻ NHNN Ngân hàng nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại QLKH Quản lý khách hàng QLKHCN Quản lý khách hàng cá nhân SXKD Sản xuất kinh doanh TCKT Tổ chức kinh tế TDBL Tín dụng bán lẻ TMCP Thương mại cổ phần TSC Trụ sở chính TSĐB Tài sản đảm bảo TTK Thẻ tiết kiệm TSHTTTL Tài sản hình thành trong tương lai
vii DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ Bảng Bảng 2.1: Cơ cấu nguồn vốn huy động 2017 - 2019 của BIDV Hà Thành ..............34 Bảng 2.2: Cơ cấu dư nợ tín dụng của BIDV Hà Thành ............................................35 Bảng 2.3: Dư nợ và tỷ trọng dư nợ tín dụng bán lẻ/Tổng dư nợ tín dụng của BIDV Hà Thành ...................................................................................................................43 Bảng 2.1: Số lượng khách hàng tín dụng tại chi nhánh ............................................44 Bảng 2.2: Cơ cấu dư nợ tín dụng bán lẻ theo kỳ hạn ................................................45 Bảng 2.4: Dư nợ sản phẩm cho vay tiêu dùng tín chấp ............................................47 Bảng 2.5: Dư nợ sản phẩm cho vay tiêu dùng đảm bảo bằng bất động sản .............48 Bảng 2.6: Dư nợ và tỷ trọng sản phẩm cho vay hỗ trợ nhu cầu nhà ở ......................49 Bảng 2.7: Dư nợ và tỷ trọng sản phẩm cho vay mua ô tô .........................................50 Bảng 2.8: Dư nợ và tỷ trọng sản phẩm cho vay chứng khoán ..................................50 Bảng 2.9: Thu nhập ròng và Tỷ trọng thu nhập ròng TDBL trong Tổng thu nhập ..51 Bảng 2.10: Nợ xấu tín dụng bán lẻ............................................................................52 Bảng 2.11: Nghề nghiệp khách hàng vay vốn trả lời điều tra, khảo sát ...................56 Bảng 2.12: Kết quả khảo sát đánh giá chung về BIDV Chi nhánh Hà Thành ..........57 Bảng 2.13: Kết quả khảo sát về cơ chế, chính sách tín dụng bán lẻ .........................58 Bảng 2.14: Kết quả khảo sát về sản phẩm và quy trình cung ứng sản phẩm ............59 Bảng 2.15: Kết quả khảo sát về chất lượng phục vụ của đội ngũ cán bộ .................60 Biểu đồ Biểu đồ 2.1: Dư nợ tín dụng bán lẻ của chi nhánh ....................................................43 Biểu đồ 2.2: Tỷ trọng dư nợ tín dụng bán lẻ/ Tổng dư nợ tín dụng của chi nhánh44 Biểu đồ 2.3: Độ tuổi nhóm khách hàng vay vốn trả lời khảo sát cho vay bán lẻ......55 Sơ đồ Sơ đồ 2.1: Bộ máy tổ chức của BIDV Hà Thành ......................................................33 Sơ đồ 2.1: Lưu đồ quy trình cấp tín dụng bán lẻ.......................................................37
viii TÓM TẮT LUẬN VĂN Trong xu thế hội nhập và mở cửa thị trường tài chính như hiện nay, là một bộ phận có tầm quan trọng đặc biệt trong nền kinh tế, hệ thống Ngân hàng Việt Nam trong những năm qua đã có sự phát triển toàn diện, bám sát với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ. Bên cạnh việc phát triển những dịch vụ mới như: tư vấn tài chính, bảo hiểm …, thì việc củng cố và phát triển hoạt động tín dụng Ngân hàng truyền thống vẫn là ưu tiên hàng đầu của nhiều Ngân hàng thương mại. Hoạt động tín dụng Ngân hàng tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho các Ngân hàng, phân tán rủi ro, đồng thời góp phần quan trọng trong việc mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh cho mỗi Ngân hàng. Vì vậy việc phát triển, đa dạng hóa hoạt động tín dụng Ngân hàng luôn chiếm vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của một Ngân hàng. Hoạt động tín dụng truyền thống bao gồm các loại hình tín dụng đó là tín dụng bán buôn và tín dụng bán lẻ. Trong khi hoạt động tín dụng bán buôn vẫn được duy trì thì việc phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ lại đang trở thành một xu hướng mới, ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm từ các Ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước. Nắm bắt được nhu cầu thực tế cũng như để đẩy mạnh sức cạnh tranh với các Ngân hàng trên địa bàn, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Hà Thành đã thực hiện triển khai các loại hình tín dụng bán lẻ đối với khách hàng cá nhân, hộ gia đình. Tuy nhiên, dư nợ tín dụng bán lẻ của Chi nhánh còn chưa đạt được như kì vọng, việc phát triển tín dụng trên địa bàn còn gặp nhiều khó khăn, số lượng sản phẩm triển khai còn hạn chế, tỷ trọng tín dụng bán lẻ vẫn còn thấp so với tổng dư nợ, hiệu quả hoạt động chưa cao. Mặt khác về công tác quảng cáo, marketing cũng như công tác phát triển mạng lưới, nguồn nhân lực vẫn còn tồn tại những khó khăn, vướng mắc khách quan, chủ quan làm ảnh hưởng đến khả năng phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ của Chi nhánh. Xuất phát từ những vấn đề nghiên cứu khoa học và thực tiễn hoạt động kinh doanh đang diễn ra tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Hà Thành như đã trình bày ở trên tác giả đã lựa chọn đề tài: “Nghiên cứu phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành” để nghiên cứu.
ix Với kết cấu gồm ba chương, luận văn đã đạt được những kết quả chủ yếu sau: Về lý luận, luận văn đã làm rõ khái niệm, đặc điểm tín dụng bán lẻ, lý luận về phát triển tín dụng bán lẻ, các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của tín dụng bán lẻ, các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại. Về thực tiễn, luận văn đã phân tích thực trạng phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Hà Thành, đánh giá kết quả đạt được cũng như hạn chế và nguyên nhân trong phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Hà Thành giai đoạn 2017-2019. Trên cơ sở đó, luận văn đề xuất các giải pháp nhằm phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Hà Thành trong thời gian tới.
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong xu thế hội nhập và mở cửa thị trường tài chính như hiện nay, là một bộ phận có tầm quan trọng đặc biệt trong nền kinh tế, hệ thống Ngân hàng Việt Nam trong những năm qua đã có sự phát triển toàn diện, bám sát với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ. Bên cạnh việc phát triển những dịch vụ mới như: tư vấn tài chính, bảo hiểm..., thì việc củng cố và phát triển hoạt động tín dụng Ngân hàng truyền thống vẫn là ưu tiên hàng đầu của nhiều Ngân hàng thương mại. Hoạt động tín dụng Ngân hàng tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho các Ngân hàng, phân tán rủi ro, đồng thời góp phần quan trọng trong việc mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh cho mỗi Ngân hàng. Vì vậy việc phát triển, đa dạng hóa hoạt động tín dụng Ngân hàng luôn chiếm vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của một Ngân hàng. Hoạt động tín dụng truyền thống bao gồm các loại hình tín dụng đó là tín dụng bán buôn và tín dụng bán lẻ. Trong khi hoạt động tín dụng bán buôn vẫn được duy trì thì việc phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ lại đang trở thành một xu hướng mới, ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm từ các Ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước. Thực tế cho thấy Ngân hàng nào nắm bắt được cơ hội trong việc mở rộng và phát triển tín dụng bán lẻ đến đông đảo đối tượng khách hàng cá nhân, hộ gia đình đang rất thiếu các dịch vụ tài chính sẽ dễ dàng chiếm lĩnh thị trường. Với việc phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ, các Ngân hàng không chỉ có thị trường lớn hơn mà hiệu quả kinh tế cũng cao hơn nhờ các sản phẩm được đa dạng hóa và cung cấp với khối lượng lớn, doanh thu cao, phân tán được rủi ro kinh doanh. Trong những năm qua, mặc dù gặp không ít khó khăn do khủng hoảng kinh tế, cũng như sự cạnh tranh khốc liệt từ các ngân hàng đã có kinh nghiệm về dịch vụ tín dụng bán lẻ đặc biệt là khối NHTM cổ phần và NHTM nước ngoài, song với sự cố gắng nỗ lực của toàn hệ thống, sự tích cực triển khai nhiều giải pháp, dịch vụ tín dụng bán lẻ của BIDV vẫn đạt được mức tăng trưởng ổn định. Dịch vụ tín dụng bán lẻ tại BIDV luôn được triển khai sát các chỉ đạo của Thủ tướng chính phủ và Ngân hàng nhà nước, theo đó tập trung cho vay phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, cho vay phục vụ nhu cầu tiêu dùng cá nhân….
2 Nắm bắt được nhu cầu thực tế cũng như để đẩy mạnh sức cạnh tranh với các Ngân hàng trên địa bàn, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Hà Thành đã thực hiện triển khai các loại hình tín dụng bán lẻ đối với khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ, khách hàng cá nhân, hộ gia đình. Tuy nhiên, dư nợ tín dụng của bán lẻ của Chi nhánh còn chưa đạt được như kì vọng, việc phát triển tín dụng trên địa bàn còn gặp nhiều khó khăn, số lượng sản phẩm triển khai còn hạn chế, tỷ trọng tín dụng bán lẻ vẫn còn thấp so với tổng dư nợ, hiệu quả hoạt động chưa cao. Mặt khác về công tác quảng cáo, marketing cũng như công tác phát triển mạng lưới, nguồn nhân lực vẫn còn tồn tại những khó khăn, vướng mắc khách quan, chủ quan làm ảnh hưởng đến khả năng phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ của Chi nhánh. Xuất phát từ những vấn đề nghiên cứu khoa học và thực tiễn hoạt động kinh doanh đang diễn ra tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Hà Thành như đã trình bày ở trên tác giả đã lựa chọn đề tài: “Nghiên cứu phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Hà Thành” để nghiên cứu. 2. Tình hình nghiên cứu Nghiên cứu về phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng không phải là đề tài mới. Do đó, có nhiều nghiên cứu về tín dụng bán lẻ của ngân hàng. Dưới đây, tác giả hệ thống một số nghiên cứu về hoạt động tín dụng bán lẻ của một số ngân hàng hiện nay. Sau đây là một số công trình tiêu biểu: Nguyễn Mạnh Hào (2016),“Hoạt động tín dụng bán lẻ của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam”, luận vặn thạc sỹ ĐH Kinh tế Quốc dân. Nội dung luận văn thể hiện thực trạng hoạt động tín dụng bán lẻ của hệ thống các ngân hàng thương mại Việt Nam trong đó ngân hàng Agribank hiện đang là ngân hàng dẫn đầu về thị phần bán lẻ cũng như số sản phẩm dịch vụ đã triển khai. Bằng những phân tích sâu sắc tác giả đã đưa ra định hướng phát triển chung cho hệ thống các ngân hàng thương mại trong hoạt động tín dụng bán lẻ trong thời gian tới cần kết hợp chặt chẽ với nhau để phát triển các sản phẩm dịch vụ phục vụ nhu cầu của nhóm khách hàng bán lẻ. Tuy nhiên, nội dung của luận văn khá rộng nên các phương hướng đưa ra còn chưa cụ thể còn chung chung. Luận văn cũng phân tích bằng ý
3 kiến chủ quan của tác giả, tác giả không thực hiện phỏng vấn các đối tượng liên quan để có được những đánh giá khách quan. Bùi Thị Huyền Phương (2015), “Phát triển tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam chi nhánh Chương Dương” luận văn thạc sỹ Đại học Ngoại Thương. Nội dung chính của luận văn là trình bày kết quả phỏng vấn khách hàng và nhân viên ngân hàng đánh giá về tín dụng bán lẻ tại ngân hàng. Tuy nhiên, luận văn lại chưa tập trung đi sâu vào phân tích các chỉ tiêu phát triển tín dụng bán lẻ. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ánh phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng. Do đó, thiếu đi tín so sánh giữa kết quả và nguyên nhân, kết quả ở đây là sự phát triển tín dụng bán lẻ, nguyên nhân là các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng. Bùi Hữu Nghĩa (2017), “Cần thiết hay không khi phát triển tín dụng bán lẻ trong hoạt động của ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn”, tạp chí kinh tế đầu tư ngân hàng. Với bài viết này tác giả đã nêu ra ý kiến của mình về sự cần thiết đối với công tác tiếp tục phát triển tín dụng bán lẻ tại ngân hàng Agribank một trong những nguyên nhân cụ thể mà tác giả đưa ra là tín dụng bán lẻ ít rủi ro hơn, thời gian đánh giá hồ sơ nhanh chóng hơn như vậy ngân hàng không phải lo ngại đối với vấn đề nợ quá hạn. Đồng thời tác giả cũng đã nêu ra thành tích mà ngân hàng Agribank đã đạt được trong hoạt động ngân hàng nói chung và tín dụng ngân hàng bán lẻ nói riêng. Hiện tại, ngân hàng đang giữ vị trí đứng đầu trong tất cả các hoạt động ngành ngân hàng và đối với tín dụng bán lẻ cũng vậy. Tác giả cũng đưa ra lý do mà ngân hàng Agribank có thành tích như vậy là ngân hàng luôn chú trọng đến công tác nghiên cứu phát triển các sản phẩm dịch vụ tín dụng bán lẻ để thu hút ngày càng nhiều khách hàng đến thực hiện giao dịch tại ngân hàng. Tuy nhiên, những đánh giá này chỉ mang tính chủ quan của tác giả, do đó nếu nghiên cứu tiến hành phỏng vấn thêm ý kiến của các bên liên quan thì sẽ đảm bảo tính khách quan và rõ ràng hơn. Đào Hùng Mạnh (2016), "Tăng trưởng thị phần tín dụng bán lẻ của ngân hàng TMCP công thương chi nhánh Uông Bí”, Luận văn thạc sĩ kinh tế, trường đại học kinh tế quốc dân. Bằng các đánh giá chủ quan của bản thân tác giả, cũng như
4 đánh giá khách quan bằng việc phỏng vấn nhân viên ngân hàng, nội dung của luận văn đã tập trung trình bày thực trạng về thị phần bán lẻ của Vietinbank chi nhánh Uông Bí, các nhân tố ảnh hưởng đến tăng trưởng thị phần bán lẻ của Vietinbank chi nhánh Uông Bí và xây dựng nhóm giải pháp nhằm tăng trưởng thị phần của Vietinbank chi nhánh Uông Bí. Tuy nhiên, nghiên cứu tăng trưởng thị phần của ngân hàng cũng chỉ dừng ở việc xây dựng các nhóm giải pháp nhằm mở rộng thị trường tín dụng bán lẻ, chưa kết hợp việc nâng cao chất lượng tín dụng bán lẻ của ngân hàng. Đào Lê Kiều Oanh (2015), “Phát triển dịch vụ ngân hàng bán buôn và bán lẻ tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam”, Luận văn thạc sỹ Đại học Thương Mại. Luận văn đã tập trung vào các nội dung bán lẻ và bán buôn của ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam. Tuy nhiên, luận văn cũng chưa tập trung nghiên cứu sâu về tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại. Việc nghiên cứu tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại mới chỉ dừng ở việc đánh giá kết quả phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại. Chưa đi sâu vào các nhân tố ảnh hưởng và đánh giá sự hài lòng của các bên liên quan đến phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng. Lê Hoàng An (2017), “Phát triển dịch vụ ngân hàng bán buôn và bán lẻ tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam”, luận văn thạc sỹ Đại học Ngân hàng TP.Hồ Chí Minh. Luận văn đã tập trung vào các nội dung bán lẻ và bán buôn của ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam. Tuy nhiên, luận văn cũng chưa tập trung nghiên cứu sâu về tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại. Việc nghiên cứu tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại mới chỉ dừng ở việc đánh giá kết quả phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại. Chưa đi sâu vào các nhân tố ảnh hưởng và đánh giá sự hài lòng của các bên liên quan đến phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng. Dinabandhu Bag (2012), “Growth of retail credit and its composition in Indian banking: a macro evaluation”. Bài viết tập trung vào phân tích mối quan hệ giữa các chỉ số kinh tế vĩ mô đến phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng. Bài viết đã tập trung vào phân tích mối quan hệ giữa các biến số vĩ mô đến phát triển tín
5 dụng bán lẻ của ngân hàng. Kết quả nghiên cứu cho thây sự ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài ( yếu tố vĩ mô) cũng ảnh hưởng không nhỏ đến phát triển tín dụng bán lẻ. Vì vậy, khi xem xét các nhân tố ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng bán lẻ cần phải xem xét cả yếu tố bên ngoài. Như vậy, có thể nói nghiên cứu về phát triển tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại không phải là một đề tài quá mới. Có nhiều nghiên cứu về hoạt động tín dụng bán lẻ của ngân hàng thương mại. Mỗi nghiên cứu đều có những ưu điểm và hạn chế nhất định. Tuy nhiên, vẫn chưa có nghiên cứu nào nghiên cứu về phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Hà Thành. Bằng việc kế thừa những mặt đạt được từ các nghiên cứu đi trước, tác giả sẽ tập trung nghiên cứu về vấn đề phát triển tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Hà Thành bằng việc trình bày thực trạng tín dụng bán lẻ và phân tích kết quả khảo sát nhân viên ngân hàng và khách hàng về tín dụng bán lẻ của ngân hàng. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Tìm ra các giải pháp phù hợp nhằm đẩy mạnh và phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Làm rõ hơn cơ sở lý luận về phát triển dịch vụ TDBL đối với hoạt động kinh doanh của Ngân hàng, bao gồm: khái niệm, đặc điểm, nội dung, vai trò và nhân tố ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ TDBL. Tìm hiểu kinh nghiệm về phát triển dịch vụ TDBL, rút ra những bài học từ kinh nghiệm và thực tế trong phát triển dịch vụ TDBL tại BIDV Chi nhánh Phân tích, đánh giá đúng thực trạng phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ của BIDV Chi nhánh Hà Thành, kể cả những thành tựu, hạn chế, và nguyên nhân. Đề xuất các phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ của BIDV Chi nhánh Hà Thành. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài - Đối tượng nghiên cứu: Dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư
6 và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành. - Phạm vi nghiên cứu: Về nội dung: Nghiên cứu phát triển dịch vụ TDBL tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành, trong đó đối tượng được cung cấp dịch vụ là các cá nhân và các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Về không gian: Nghiên cứu tình hình phát triển dịch vụ TDBL tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành. Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng phát triển dịch vụ TDBL tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành với chuỗi số liệu phân tích được lấy trong giai đoạn 2017 – 2019. 5. Phương pháp nghiên cứu đề tài Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu, chú trọng phương pháp hệ thống, phân tích, tổng hợp, so sánh, thống kê để phân tích, đánh giá điểm mạnh, điểm yếu và triển vọng phát triển dịch vụ TDBL tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành. Phương pháp được thực hiện cụ thể ở đây là: Phân tích, so sánh, thống kê và tổng hợp: Phương pháp này được dùng để đánh giá các chỉ tiêu thể hiện sự phát triển của dịch vụ tín dụng bán lẻ. Phương pháp thu thập và hệ thống các số liệu thống kê: Các nguồn dữ liệu thứ cấp mà luận văn sẽ sử dụng được lấy từ các báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, BIDV, BIDV Chi nhánh Hà Thành, khảo sát khách hàng của BIDV Chi nhánh Hà Thành và trên các kênh website internet, báo chí truyền hình khác. - Phương pháp thu thập số liệu từ tham khảo tài liệu: Phương pháp này dựa trên nguồn thông tin sơ cấp và thứ cấp thu thập được từ những tài liệu nghiên cứu trước đây như sách, tạp chí, báo cáo nghiên cứu có trước… - Ngoài ra, luận văn còn sử dụng phương pháp phân tích số liệu để làm rõ một số nội dung nghiên cứu. Phương pháp này sử dụng bảng biểu, các công cụ tính toán, phân tích biểu đồ…
7 - Phương pháp chuyên gia: Đây là phương pháp được sử dụng để phỏng vấn, thu thập thông tin bổ sung từ những người có kinh nghiệm và chuyên môn trong lĩnh vực quản lý chất lượng tín dụng đặc biệt là tín dụng bán lẻ. 6. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng thương mại. Chương 2: Thực trạng phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành Chương 3: Một số giải pháp và kiến nghị góp phần phát triển dịch vụ tín dụng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hà Thành.
8 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. Tổng quan về tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại 1.1.1. Khái niệm, đặc điểm tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại 1.1.1.1. Khái niệm tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại - Khái niệm về Ngân hàng thương mại NHTM đã có lịch sử hình thành và phát triển hàng trăm năm gắn liền với sự phát triển của kinh tế hàng hoá. Sự phát triển hệ thống NHTM đã có tác động rất lớn và quan trọng đến quá trình phát triển của nền kinh tế hàng hoá, ngược lại kinh tế hàng hoá phát triển mạnh mẽ đến giai đoạn cao nhất là nền kinh tế thị trường thì NHTM cũng ngày càng được hoàn thiện và trở thành những định chế tài chính quan trọng nhất. NHTM đóng vai trò rất quan trọng trong việc làm cầu nối giữa huy động vốn và cho vay vốn trong nền kinh tế. Cho đến nay, có rất nhiều khái niệm về NHTM. Ở Mỹ: “Ngân hàng thương mại là công ty kinh doanh tiền tệ, chuyên cung cấp dịch vụ tài chính và hoạt động trong ngành công nghiệp dịch vụ tài chính”. Đạo luật ngân hàng của Pháp (1941) cũng đã định nghĩa: “Ngân hàng thương mại là những xí nghiệp hay cơ sở mà nghề nghiệp thường xuyên là nhận tiền bạc của công chúng dưới hình thức ký thác, hoặc dưới các hình thức khác và sử dụng tài nguyên đó cho chính họ trong các nghiệp vụ về chiết khấu, tín dụng và tài chính”. Theo Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 của Nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định “Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận”. Từ những quan điểm và quy định trên có thể tổng quát: NHTM là một tổ chức tín dụng kinh doanh và cung ứng thường xuyên đa dạng các dịch vụ tài chính như nhận tiền gửi, cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản. Ngoài ra, ngân hàng còn cung cấp nhiều dịch vụ khác nhằm đáp ứng nhu cầu về sản phẩm dịch vụ của xã hội. - Khái niệm về tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại
9 Tín dụng bán lẻ là các khoản cho vay nhằm tài trợ cho nhu cầu vốn của cá nhân, hộ gia đình (chủ yếu là về nhu cầu mua sắm, sửa chữa, mua sắm nhà cửa; nhu cầu mua sắm tiện nghi: ô tô, xe máy...; nhu cầu chi tiêu hàng ngày, nhu cầu đào tạo, y tế, giáo dục; nhu cầu phát triển sản xuất kinh doanh quy mô hộ gia đình). Trên cơ sở các khái niệm và định nghĩa về Tín dụng Ngân hàng nêu trên và trong phạm vi của luận văn này, đối tượng khách hàng vay vốn gồm cá nhân và hộ gia đình có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cá thể, do vậy tín dụng bán lẻ là hình thức tín dụng mà trong đó NHTM đóng vai trò là người chuyển nhượng quyền sử dụng vốn của mình cho khách hàng cá nhân hoặc hộ gia đình sử dụng trong một thời hạn nhất định phải hoàn trả cả gốc và lãi với mục đích phục vụ đời sống hoặc phục vụ sản xuất kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh cá thể. Tín dụng bán lẻ có đóng góp lớn đến sự lưu thông các nguồn vốn trong xã hội, điều chuyển vốn từ nơi thừa đến nơi thiếu, từ nơi hiệu quả thấp đến nơi hiệu hiệu quả cao để đáp ứng nhu cầu vốn cho kinh doanh hoặc tiêu dùng của cá nhân và hộ gia đình. Theo quan điểm của BIDV tại quyết định số 4599/QĐ-NHBL2 ngày 02/11/2012 thì đối tượng của hoạt động tín dụng bán lẻ là cá nhân, hộ gia đình, hộ kinh doanh vay vốn nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, đầu tư và tiêu dùng đời sống,v.v.... 1.1.1.2. Đặc điểm tín dụng bán lẻ tại ngân hàng thương mại - Quy mô khoản vay nhỏ, số lượng khoản vay lớn Những mục đích mà khách hàng cá nhân, hộ gia đình khi vay vốn: Khách hàng vay vốn đáp ứng nhu cầu vốn để tiêu dùng. Khoản vay cá nhân cho mục đích này trực tiếp phục vụ cho nhu cầu chi tiêu cho cuộc sống như: mua nhà, mua đất, xây dựng, sửa chữa nhà, mua ô tô, xe máy, du học, mua sắm vật dụng gia đình... Khách hàng vay vốn lưu động thường xuyên để thanh toán các chi phí sản xuất kinh doanh của như mua nguyên liệu, nhiên liệu, chi phí nhân công, thanh toán tiền điện, nước… Pháp luật thừa nhận quyền hoạt động sản xuất kinh doanh của cá