Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) - Chi nhánh Đông Đô

Chia sẻ: Bobietbo | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:123

Thêm vào BST

Báo xấu

109
lượt xem 27
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn "Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) - Chi nhánh Đông Đô" là tìm ra những điểm mạnh và điểm yếu trong việc phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô. Trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) - Chi nhánh Đông Đô

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG --------------------------- LUẬN VĂN THẠC SĨ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM (PVCOMBANK) - CHI NHÁNH ĐÔNG ĐÔ Ngành: Tài chính - Ngân hàng LÊ NGỌC THIỆN Hà Nội - 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG --------------------------- LUẬN VĂN THẠC SĨ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM (PVCOMBANK) - CHI NHÁNH ĐÔNG ĐÔ Ngành : Tài chính - Ngân hàng Mã số : 83.40.201 Họ và tên: LÊ NGỌC THIỆN Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS NGUYỄN THỊ QUY Hà Nội - 2022
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu của bản thân. Nội dung luận văn có tham khảo và sử dụng các tài liệu, thông tin được đăng tải trên các tạp chí, tác phẩm và trang web có đề cập đến tại danh mục Tài liệu tham khảo của Luận văn. Tôi cũng xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ để thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Luận văn không sao chép bất kỳ một công trình nghiên cứu nào. Hà Nội, ngày tháng năm 2022 Tác giả Lê Ngọc Thiện
ii LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin bày tỏ sự cảm ơn chân thành đến PGS. TS Nguyễn Thị Quy - người Cô trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu hoàn thiện luận văn. Đặc biệt, Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy, cô giáo của Trường Đại học Ngoại Thương đã tận tình giúp đỡ, truyền đạt kiến thức cho tôi trong thời gian học tập tại trường. Tiếp đến, Tôi xin cảm ơn Ban Lãnh đạo, các phòng ban của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình công tác, nghiên cứu, đóng góp cho tôi những ý kiến quý báu để tôi có thể hoàn thiện luận văn này. Cuối cùng, tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của bạn bè đồng nghiệp và gia đình trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu luận văn. Hà Nội, ngày tháng năm 2022 Tác giả Lê Ngọc Thiện
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................... vi DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ ......................................................................vii DANH MỤC BIỂU ĐỒ ......................................................................................... viii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN ............................................ ix LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ..................................... 6 1.1 Cho vay tiêu dùng của Ngân hàng thương mại ................................................ 6 1.1.1 Khái niệm cho vay tiêu dùng ......................................................................... 6 1.1.2 Đặc điểm cho vay tiêu dùng .......................................................................... 7 1.1.3. Đối tượng khách hàng cho vay tiêu dùng ................................................... 11 1.1.4 Phân loại cho vay tiêu dùng ......................................................................... 12 1.1.5 Điều kiện cho vay tiêu dùng ........................................................................ 16 1.1.6 Vai trò của cho vay tiêu dùng ...................................................................... 18 1.2 Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng thương mại ........... 19 1.2.1 Khái niệm phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng thương mại......................................................................................................................... 19 1.2.2 Các chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng thương mại.......................................................................................... 21 1.3 Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng thương mại ........................................................................................... 29 1.3.1 Nhóm nhân tố chủ quan ............................................................................... 29 1.3.2 Nhóm nhân tố khách quan ........................................................................... 32 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ........................................................................................ 36 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH ĐÔNG ĐÔ ................................................................................................................ 37
iv 2.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô .............................................................................................................................. 37 2.1.1. Giới thiệu về Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô. .................................................................................................... 37 2.1.2. Tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô ................................................................................... 40 2.2. Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 ... 50 2.2.1. Quy chế và chính sách cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô ................................................ 50 2.2.2. Quy trình cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô ............................................................... 54 2.2.3 Kết quả cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô ........................................................................... 57 2.3 Thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ở Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 ......................................................................................... 58 2.3.1 Thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ở Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam - chi nhánh Đông Đô phản ánh theo các chỉ tiêu định lượng ............................................................................................................. 58 2.3.2 Thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ở Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam - chi nhánh Đông Đô phản ánh theo các chỉ tiêu định tính ................................................................................................................ 70 2.3.3 Đánh giá thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô ............................................. 75 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ........................................................................................ 82 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH ĐÔNG ĐÔ ...................................................................................... 83
v 3.1 Bối cảnh kinh tế xã hội ảnh hưởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng tại các Ngân hàng thương mại ........................................................................................... 83 3.1.1 Những khó khăn thách thức trong bối cảnh dịch bệnh có ảnh hưởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng tại các Ngân hàng thương mại ................................ 83 3.1.2 Phát triển cho vay tiêu dùng của Ngân hàng thương mại là một nhu cầu tất yếu khách quan ..................................................................................................... 84 3.2 Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô ................................................ 85 3.2.1 Định hướng phát triển chung của Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam ................................................................................................... 85 3.2.2 Định hướng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô .................................... 88 3.3 Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô ................................... 89 3.3.1 Xây dựng chính sách, chiến lược thu hút khách hàng hiệu quả .................. 89 3.3.2 Đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ cho vay tiêu dùng ...................................... 90 3.3.3 Tăng cường kiểm tra, giám sát đối với hoạt động cho vay tiêu dùng ......... 91 3.3.4 Nâng cao chất lượng thẩm định đối với các khoản cho vay tiêu dùng ........ 93 3.3.5 Tăng cường công tác Marketing .................................................................. 93 3.3.6 Các giải pháp khác ....................................................................................... 95 3.4 Kiến nghị ............................................................................................................ 99 3.4.1 Kiến nghị với Chính phủ ............................................................................. 99 3.4.2 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước .......................................................... 100 3.4.3 Kiến nghị với Hội sở chính Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam ...... 101 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ...................................................................................... 103 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 104 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................. 106 PHỤ LỤC ............................................................................................................... 108
vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TT Chữ viết tắt Giải nghĩa 1 CBNV Cán bộ nhân viên 2 CN Chi nhánh 3 CVTD Cho vay tiêu dùng 4 HGĐ Hộ gia đình 5 KH Khách hàng 6 NH Ngân hàng 7 NHNN Ngân hàng Nhà nước 8 NHTM Ngân hàng thương mại 9 TCTD Tổ chức tín dụng 10 TMCP Thương mại cổ phần 11 TSBĐ Tài sản bảo đảm 12 PVcomBank Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 13 CV QHKH Chuyên viên quan hệ khách hàng 14 KHDN Khách hàng doanh nghiệp
vii DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ STT Tên bảng Trang Bảng 2.1 Tình hình huy động vốn của PVcomBank - CN Đông Đô từ 40 năm 2018- năm 2021 Bảng 2.2 Cơ cấu dư nợ theo thời hạn vay tại PVcomBank - CN Đông Đô 44 từ năm 2018 đến năm2021 Bảng 2.3 Tỷ lệ Nợ xấu/Tổng dư nợ tại PVcomBank - CN Đông Đô từ 47 năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.4 Kết quả hoạt động kinh doanh tại PVcomBank - CN Đông Đô 49 từ năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.5 Kết quả cho vay tiêu dùng tại PVcomBank chi nhánh Đông Đô 57 từ năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.6 Quy mô cho vay tiêu dùng tại PVcomBank chi nhánh Đông Đô 59 từ năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.7 Tỷ trọng dư nợ CVTD tại PVcomBank - CN Đông Đô từ năm 60 2018 đến năm 2021 Bảng 2.8 Dư nợ CVTD tại một số chi nhánh của PVcomBank giai đoạn 61 từ năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.9 Dư nợ CVTD tại một số chi nhánh Ngân hàng trên địa bàn Hà 62 Nội giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.10 Cơ cấu dư nợ CVTD tại PVcomBank theo thời hạn từ năm 63 2018 đến năm 2021 Bảng 2.11 Cơ cấu dư nợ CVTD theo mục đích sử dụng vốn giai đoạn từ 64 năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.12 Cơ cấu dư nợ CVTD tại PVcomBank theo phương thức cho 66 vay giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.13 Lợi nhuận từ hoạt động CVTD tại PVcomBank - CN Đông Đô 67 từ năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.14 Chất lượng dư nợ CVTD tại PVcomBank - CN Đông Đô từ 68 năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.15 Số lượng khách hàng vay tiêu dùng tại PVcomBank - CN 69 Đông Đô từ năm 2018 đến năm 2021 Bảng 2.16 Thống kê đối tượng khảo sát tại PVcomBank - CN Đông Đô 71 Bảng 2.17 Mức độ hài lòng của khách hàng đối với dịch vụ cho vay tiêu 73 dùng
viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ STT Tên biểu đồ Trang Biểu đồ 2.1 Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kỳ hạn tại PVcomBank - 41 CN Đông Đô từ năm 2018 đến năm 2021 Biểu đồ 2.2 Cơ cấu nguồn vốn huy động theo thành phần kinh tế tại 42 PVcomBank - CN Đông Đô từ năm 2018 đến năm 2021 Biểu đồ 2.3 Tổng dư nợ cho vay tại PVcomBank - CN Đông Đô giai 44 đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 Biểu đồ 2.4 Cơ cấu dư nợ cho vay theo loại hình cho vay tại 45 PVcomBank - CN Đông Đô từ năm 2018 đến năm 2021 Biểu đồ 2.5 Quy mô cho vay tiêu dùng tại PVcomBank - CN Đông Đô 59 từ năm 2018 đến năm 2021 Biểu đồ 2.6 Độ tuổi của khách hàng 70 DANH MỤC SƠ ĐỒ STT Tên sơ đồ Trang Sơ đồ 2.1 Mô hình tổ chức của PVcomBank - CN Đông Đô 38
ix TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Nhận thức được tầm quan trọng của việc cho vay tiêu dùng, Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam đã không ngừng nỗ lực để khẳng định vị thế vững chắc của mình trong toàn bộ hệ thống ngân hàng. Với mong muốn cải thiện hơn nữa uy tín, hình ảnh và chất lượng dịch vụ của Ngân hàng, tác giả đã chọn đề tài: “Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) - Chi nhánh Đông Đô” làm luận văn tốt nghiệp của mình. Kết quả nghiên cứu và đóng góp luận văn Thứ nhất, nghiên cứu đã góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại. Thứ hai, nghiên cứu đã phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới quyết định vay tiêu dùng của khách hàng tại PVCB, tiến hành điều tra khảo sát khách hàng đã và đang tham gia dịch vụ cho vay tiêu dùng tại ngân hàng PVCB, từ đó rút ra được những yếu tố nào tác động mạnh, yếu tố nào tác động yếu trong công tác thu hút khách hàng vay tiêu dùng tại ngân hàng. Thứ ba, căn cứ những điểm hạn chế và nguyên nhân từ việc đánh giá thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng, tác giả đề xuất các giải pháp nhằm phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh Cho vay tiêu dùng đang là mảng dịch vụ tiềm năng thu hút các tổ chức tín dụng trên địa bàn Hà Nội. Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng là cần thiết và là vấn đề được quan tâm và chú trọng phát triển của PVcomBank – CN Đông Đô. Tác giả hy vọng luận văn sẽ đóng góp được một phần trong việc nâng cao hiệu quả phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam – Chi nhánh Đông Đô.
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Việt Nam là quốc gia đang phát triển và có tốc độ tăng trưởng ổn định ở khu vực Đông Nam Á với nhiều thỏa thuận hợp tác kinh tế mà Việt Nam vừa đạt được với các quốc gia có nền kinh tế phát triển đã mang lại nhiều kết quả khả quan cho nền kinh tế trong nước. Sự phát triển của nền kinh tế đã khiến cho thu nhập của người dân tăng lên nhanh chóng cùng với đó nhu cầu tiêu dùng cũng tăng theo. Việc mua sắm hàng gia dụng, mua xe, du học, khám chữa bệnh,… rất đa dạng bởi mỗi người thường có rất nhiều các nhu cầu chi tiêu khác nhau trong khi năng lực tài chính của nhiều cá nhân thường không đủ để trang trải ngay tập tức cho các nhu cầu thì vay tiêu dùng đang là lựa chọn của đông đảo người dân. Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, trong 10 năm qua, tăng trưởng tín dụng tiêu dùng luôn cao hơn tăng trưởng dư nợ tín dụng của toàn nền kinh tế. Mức tăng trưởng bình quân của tín dụng tiêu dùng giai đoạn 2010 - 2020 là 33,7%, trong khi tăng trưởng dư nợ tín dụng bình quân toàn nền kinh tế chỉ đạt 17,3%. Dư nợ cho vay tiêu dùng, phục vụ nhu cầu đời sống, tính đến cuối năm 2020, đạt 1,85 triệu tỷ đồng, chiếm trên 20% tổng dư nợ cho vay toàn nền kinh tế. Tính riêng nhóm các công ty tài chính cho vay tiêu dùng, dư nợ đạt khoảng 130.000 tỷ đồng, với hơn 30 triệu lượt khách hàng được phục vụ. Với quy mô dân số gần 100 triệu người, 60% người dân có thu nhập thấp và trung bình, nhu cầu vay tiêu dùng ở Việt Nam vẫn còn rất lớn. Cho vay tiêu dùng là một trong những sản phẩm trọng yếu mà các Ngân hàng thương mại đã và đang tập trung hướng đến. Hoạt động cho vay tiêu dùng hướng đến đối tượng là khách hàng cá nhân, số lượng khách hàng lớn, rủi ro phân tán. Đây là hoạt động đóng góp một phần lợi nhuận không nhỏ trong hoạt động cho vay của NH và việc phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng luôn là vấn đề được quan tâm bởi các nhà quản trị cũng như các nhà nghiên cứu. Hiện nay, hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô còn nhiều tiềm năng cần khai thác. Biểu hiện là phạm vi, đối tượng cho vay còn hạn hẹp, quy mô các khoản vay còn nhỏ, phương
2 thức cho vay còn đơn giản, chất lượng tín dụng chưa cao. Vậy nên, làm thế nào để phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của chi nhánh đang là một yêu cầu cấp thiết hiện nay. Căn cứ từ những vấn đề nêu trên, tác giả đã chọn đề tài “Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) - Chi nhánh Đông Đô” làm đề tài luận văn cao học để nghiên cứu, tìm hiểu từ đó đưa ra các giải pháp giải quyết các hạn chế và các kiến nghị nhằm phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại đây. 2. Tình hình nghiên cứu Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng là đề tài được rất nhiều luận văn, sách báo, tạp chí… đề cập. Các nghiên cứu đều nêu nên được tính cấp thiết của đề tài, làm rõ những lý luận và hiệu quả của hoạt động cho vay tiêu dùng đồng thời phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp hay nhằm tăng tính hiệu quả. Sau đây là một số công trình nghiên cứu, cụ thể: * Tác giả Trần Thị Thanh Tâm với luận văn “Giải pháp phát triển dịch vụ cho vay tiêu dùng tại Việt Nam” bài đăng trên Tạp chí tài chính, năm 2016. Bài viết cơ bản đã chỉ ra thực trạng đối với hoạt động cho vay tiêu dùng, trình bày khá đầy đủ và chi tiết về cơ sở lý luận về hiệu quả cho vay tiêu như nâng cao cơ hội tiếp cận tài chính cho người dân, góp phần gia tăng sự hiểu biết về tài chính cho các nhóm khách hàng mới, góp phần làm giảm nhu cầu đối với các dịch vụ tín dụng phi chính thức, và là một công cụ quan trọng làm kích cầu tiêu dùng, qua đó nêu ra một số giải pháp phát triển dịch vụ cho vay tiêu dùng. * Luận văn “Phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng hợp tác xã – Chi nhánh Hà Tây” của tác giả Lê Thị Lan, Đại học quốc gia Hà Nội Trường Đại học Kinh tế, năm 2016. Tác giả đã phân tích khá chi tiết và đầy đủ tình hình nghiên cứu và lý luận về phát triển cho vay tiêu dùng, mô tả chi tiết các phương pháp thiết kế và nghiên cứu thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại ngân hàng hợp tác xã chi nhánh Hà Tây,
3 qua đó đánh giá những mặt hạn chế còn tồn tại và nêu ra một số giải pháp, kiến nghị nhằm phát triển dịch vụ cho vay tiêu dùng tại chi nhánh. * Luận văn “Phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Thừa Thiên Huế” của tác giả Võ Hạ Bảo Đan, Học viện Hành chính quốc gia, năm 2017. Tác giả đã mô tả, phân tích khá chi tiết và khách quan thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn – Chi nhánh Thừa Thiên Huế, từ đó đưa ra những mặt còn hạn chế trong hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn – CN Thừa Thiên Huế, và tác giả đưa ra một số giải pháp để mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng. * Luận văn “Phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Hà Thành” của tác giả Nguyễn Quỳnh Trang, Học viện ngân hàng, năm 2018. Về cơ bản tác giả đã trình bày khá chi tiết và khách quan về cơ sở lý luận hoạt động cho vay tiêu dùng, bao gồm khái niệm, đặc điểm, vai trò, các hình thức cho vay tiêu dùng, kinh nghiệm mở rộng cho vay tiêu dùng của một số Ngân hàng trên thế giới và trong nước.Tác giả đã phân tích và đánh giá thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại chi nhánh và đưa ra được những nguyên nhân chủ yếu khiến dư nợ cho vay tiêu dùng của Ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Hà Thành thấp và từ đó, tác giả đề xuất một số các giải pháp nhằm mở rộng và phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh. Mỗi nghiên cứu ở một khía cạnh khác nhau, đã phản ánh cơ bản được các vấn đề lý luận về cho vay tiêu dùng và hoạt động cho vay tiêu dùng của các ngân hàng thương mại. Tuy nhiên hầu hết các công trình nghiên cứu hầu hết dựa trên những đặc điểm kinh tế của từng địa phương và đặc điểm kinh doanh của từng chi nhánh của các NHTM. Hiện chưa có công trình nghiên cứu cụ thể và chi tiết nào về phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô. Vì vậy, việc nghiên cứu về chủ đề này đưa ra các giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô. Qua tham khảo những nghiên cứu trên, trước những mặt tích cực
4 và thiếu sót của các công trình nghiên cứu đó, tác giả đã kế thừa và phát triển để hoàn thiện công trình nghiên cứu của mình, đánh giá trên đầy đủ các phương diện quy mô, đối tượng, phạm vi, phương thức, chất lượng và hiệu quả. 3. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu là tìm ra những điểm mạnh và điểm yếu trong việc phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô. Trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh. Để thực hiện được mục đích nghiên cứu này, luận văn hướng tới 3 nhiệm vụ cụ thể: - Thứ nhất, hệ thống hóa những lý luận cơ bản về hoạt động cho vay tiêu dùng và phát triển cho vay tiêu dùng tại các Ngân hàng Thương mại. - Thứ hai, phân tích, đánh giá thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô trong thời gian qua, từ đó chỉ ra những kết quả đạt được cũng như những hạn chế và nguyên nhân. - Thứ ba, đưa ra các giải pháp thiết thực, hữu ích đối với việc phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến việc phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại các Ngân hàng thương mại.  Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi không gian: Đề tài nghiên cứu hoạt cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô. - Phạm vi thời gian: Phát triển hoạt cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021.
5 5. Phương pháp nghiên cứu Để tìm hiểu và phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam – Chi nhánh Đông Đô, luận văn sử dụng phương pháp thu thập thông tin bao gồm thông tin thứ cấp và thông tin sơ cấp, tổng hợp dữ liệu để, so sánh, phân tích. Tất cả các phương pháp này được áp dụng thông qua các dữ liệu và các dữ liệu này bao gồm dữ liệu thứ cấp, dữ liệu sơ cấp dưới đây:  Dữ liệu thứ cấp - Luận văn nghiên cứu tiến hành thu thập dữ liệu thứ cấp từ nhiều nguồn khác nhau như báo cáo thường niên của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô qua các năm, số liệu tại phòng tín dụng, Báo cáo về doanh số cho vay tiêu dùng giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021. - Tìm kiếm các thông tin từ Internet, các sách báo, tạp chí có liên quan để đưa ra các cơ sở lý thuyết về Ngân hàng, các lý thuyết về hành vi tiêu dùng của khách hàng, các công trình nghiên cứu trước đó…  Dữ liệu sơ cấp Đề tài nghiên cứu tiến hành thu thập thông tin thông qua kết quả từ việc tổng hợp kết quả từ bảng câu hỏi khảo sát khách hàng đã sử dụng sản phẩm cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô 6. Kết cấu luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn được trình bày trong 3 chương: Chương 1: Lý luận chung về phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng Thương mại. Chương 2: Thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô. Chương 3: Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô.
6 CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 Cho vay tiêu dùng của Ngân hàng thương mại 1.1.1 Khái niệm cho vay tiêu dùng Hoạt động cấp tín dụng ra đời và tồn tại xuất phát từ đòi hỏi khách quan của quá trình tuần hoàn vốn, để giải quyết hiện tượng dư thừa, thiếu hụt vốn giữa các chủ thể trong nền kinh tế Hoạt động cấp tín dụng tại NHTM bao gồm: Cho vay, Bảo lãnh, cho thuê tài chính, chiết khấu giấy tờ có giá,... Trong đó, cho vay là hình thức phát triển và phổ biến nhất. Theo thông tư số 39/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động cho vay của các Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng đã quy định khái niệm: “Cho vay là hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng giao hoặc cam kết cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi”. Theo GS. TS Nguyễn Văn Tiến (2014), giáo trình nguyên lý & nghiệp vụ NHTM, NXB Thống Kê: “Cho vay tiêu dùng là một hình thức tín dụng, qua đó ngân hàng cho khách hàng là cá nhân hay hộ gia đình vay một lượng tiền nhất định để mua hàng hóa hay dịch vụ sử dụng vào mục đích tiêu dùng” Theo PGS. TS Mai Văn Bạn (2011), Giáo trình nghiệp vụ NHTM, NXB Tài Chính: “Cho vay tiêu dùng là loại cho vay nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của các cá nhân và hộ gia đình” Tuy các khái niệm có các cách diễn đạt khác nhau nhưng đều cùng thể hiện bản chất: Cho vay tiêu dùng được hiểu là hoạt động cho vay của ngân hàng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của cá nhân, hộ gia đình. Các khoản cho vay tiêu dùng là nguồn tài chính quan trọng giúp những người tiêu dùng có thể trang trải nhu cầu trong cuộc sống như nhà ở, phương tiện đi lại, tiện nghi sinh hoạt... từ đó mức sống của người dân được cải thiện trước khi họ có đủ khả năng về tài chính để chi trả.
7 1.1.2 Đặc điểm cho vay tiêu dùng Cho vay tiêu dùng là một hoạt động tất yếu hình thành do yêu cầu của nền kinh tế. Nó có những đặc điểm riêng khác với tín dụng ngân hàng nói chung, cụ thể: Thứ nhất, đặc điểm về quy mô: Số lượng các khoản vay lớn nhưng quy mô của các khoản vay tiêu dùng thường nhỏ lẻ. Các khách hàng khi tìm đến ngân hàng nhằm mục đích vay tiêu dùng thường có nhu cầu vốn không lớn lắm. Nguyên nhân là vì khi xác định mua sắm thứ gì thì người tiêu dùng đã có sự tích lũy từ trước, họ chỉ vay ngân hàng để bù đắp phần thiếu hụt và các vật dụng trong gia đình thường không quá đắt đỏ kể cả khi người tiêu dùng vay vốn để xây sửa nhà thì quy mô của các khoản vay đó cũng không quá lớn đối với một ngân hàng. Tuy nhiên do số lượng khách hàng lớn cũng như nhu cầu vay tiêu dùng rất đa dạng và phong phú nên số lượng các khoản vay tiêu dùng thường lớn hơn nhiều so với các hình thức vay khác. Do đó, tổng dư nợ đối với cho vay tiêu dùng tại các NHTM ngày càng tăng lên. Thứ hai, đặc điểm về sản phẩm: Sản phẩm cho vay tiêu dùng rất đa dạng Các sản phẩm cho vay tiêu dùng hướng tới phân khúc khách hàng chính là các cá nhân và hộ gia đình với số lượng khách hàng lớn và phân bố rộng khắp trên địa bàn dân cư. Khi hoạt động cho vay tiêu dùng ngày càng trở nên phổ biến và phát triển, nhu cầu của khách hàng cũng ngày càng khắt khe, đa dạng hơn. Để đáp ứng tối đa những nhu cầu của khách hàng, rất nhiều hình thức, sản phẩm cho vay tiêu dùng mới đã ra đời. Bên cạnh đó, hoạt động cho vay tiêu dùng có tính ứng dụng công nghệ rất cao. Ngoài việc phát triển mạng lưới chi nhánh rộng khắp cả nước, các ngân hàng còn có thể tiếp cận khách hàng và cho vay trực tiếp thông qua các ứng dụng công nghệ. Nhờ có những ứng dụng này, các ngân hàng có thể tiếp cận tốt hơn với các khách hàng tiềm năng nhờ thủ tục nhanh gọn. Thông qua các ứng dụng công nghệ, các sản phẩm cho vay tiêu dùng phát triển ngày càng đa dạng, phong phú.
8 Thứ ba, đặc điểm về rủi ro: nhìn chung các khoản cho vay tiêu dùng có độ rủi tương đối Loại hình cho vay tiêu dùng luôn chứa đựng những nguy cơ rủi ro tương đối vì: + Sự ảnh hưởng của các yếu tố khách quan như môi trường kinh tế, văn hóa, xã hội... Trong cuộc sống thì không thể lường trước được những rủi ro khách quan như suy thoái kinh tế, mất mùa, thất nghiệp, bệnh tật, tâm lý tiêu dùng của dân cư, mức độ ổn định xã hội... + Sự tác động của nhân tố chủ quan xuất phát từ bản thân khách hàng. Luôn tồn tại nhóm khách hàng có ý định lừa đảo, chây ì, không muốn thanh toán hay tình trạng sức khỏe, khả năng trả nợ của các cá nhân và hộ gia đình... + Các rủi ro chủ quan như là tình trạng công việc hay sức khoẻ của khách hàng, diễn biến tâm lý của khách hàng... ảnh hưởng đến tài chính và khả năng trả nợ của cá nhân và hộ gia đình. Hoặc là do sự ảnh hưởng của các tổ chức trung gian (đơn vị, tổ chức có cán bộ công nhân viên vay vốn, các đơn vị chủ quản…), đặc biệt là hình thức CVTD không có TSBĐ cũng mang lại rủi ro rất nhiều đối với loại hình cho vay này. + Hệ thống quản lý hành chính của nước ta chưa thật sự tốt nên thông tin tài chính của khách hàng là cá nhân, hộ gia đình chưa đầy đủ và không chính xác hoàn toàn. Mặt khác, đạo đức cá nhân người vay tiêu dùng là yếu tố khó xác định nhưng lại là một trong những nhân tố quan trọng, tác động trực tiếp và có tính quyết định vào việc trả nợ cho ngân hàng. Tuy khoản vay tiêu dùng có độ rủi ro tương đối nhưng mức độ phán tán độ rủi ro rộng, do số lượng các khoản vay tiêu dùng lớn và quy mô mỗi khoản vay nhỏ nên khi xảy ra rủi ro sẽ không làm ảnh hưởng quá lớn đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Tóm lại, khả năng trả nợ sẽ thay đổi nhanh chóng khi khách hàng thay đổi điều kiện làm việc hoặc sức khoẻ, đồng thời, khả năng bù đắp từ các nguồn khác trong trường hợp có rủi ro hầu như không có. Chính vì mức độ rủi ro tương đối, công tác quản trị rủi ro cho các NHTM trở thành yếu tố cực kỳ quan trọng và cần được các nhà quản trị, các nhà quản lý quan tâm hơn.
9 Thứ tư, cho vay tiêu dùng có tính nhạy cảm theo chu kỳ kinh tế: + Số lượng các khoản CVTD phụ thuộc vào nhu cầu tiêu dùng của dân cư và khả năng thanh toán của họ. Số lượng các khoản vay tiêu dùng sẽ ngày càng tăng lên trong thời kỳ nền kinh tế mở rộng, phát triển ổn định. Khi đó, người dân có mức thu nhập tương đối cao và ổn định, tình hình kinh tế xã hội đầy lạc quan và người dân có kỳ vọng vào thu nhập tương lai của mình sẽ tăng lên, bởi vậy sẽ khuyến khích được nhu cầu mua sắm tiêu dùng cũng tăng theo. Người dân sẽ có xu hướng đi vay tiêu dùng để phục vụ lợi ích, nhu cầu của mình ở hiện tại và dùng phần thu nhập sẽ đạt được ở tương lai để chi trả cho khoản vay đó. + Và ngược lại, khi nền kinh tế rơi vào suy thoái, nhiều biến động, hoạt động sản xuất bị thu hẹp, người dân dẽ rơi vào tình trạng thất nghiệp, thu nhập giảm sút, tâm lý không có khoản thu nhập để chi trả trong tương lai dẫn đến sự e ngại trong chi tiêu, mua sắm của người dân, lúc này người dân có xu hướng tiết kiệm hơn là tiêu dùng. Do đó, việc phát triển, mở rộng thị trường CVTD của các ngân hàng cũng phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố chu kỳ của nền kinh tế. - Mục đích vay nhằm phục vụ nhu cầu tiêu dùng của cá nhân, hộ gia đình không phải xuất phát từ mục đích kinh doanh. Do đó phụ thuộc vào nhu cầu, tính cách của từng đối tượng khách hàng và chu kỳ kinh tế của người đi vay. Thứ năm, lãi suất trong cho vay tiêu dùng thường cao hơn so với lãi suất các hình thức vay vốn khác. + Do quy mô các khoản vay thường nhỏ (trừ những khoản vay để mua bất động sản). Trên thực tế, dù giá trị khoản vay là lớn hay nhỏ thì để tạo lập được một khoản vay mới, nhân viên ngân hàng cũng phải thực hiện đầy đủ các bước trong quy trình tín dụng, dẫn đến chi phí để cho vay (về thời gian, nhân sự đi thẩm định, quản lý các khoản vay) cao. + Mức lãi suất thường ít thay đổi trong suốt thời gian vay. Khi thỏa thuận mức lãi suất cho vay với khách hàng, các ngân hàng luôn phải dự tính đến yếu tố lãi suất huy động đầu vào (có xu hướng thay đổi như thế nào), để tính phần bù rủi ro và chi