Lý thuyết và bài tập ôn thi CĐ ĐH môn Hóa - Chương 20

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

91
lượt xem 31
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'lý thuyết và bài tập ôn thi cđ đh môn hóa - chương 20', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lý thuyết và bài tập ôn thi CĐ ĐH môn Hóa - Chương 20

CHƯƠNG XX. POLIME I. Đ nh nghĩa: Nh ng h p ch t có kh i lư ng phân t r t l n (thư ng hàng ngàn, hàng tri u đ.v.C) do nhi u m t xích liên k t v i nhau đư c g i là h p ch t cao phân t hay polime. Ví d : Cao su thiên nhiên, tinh b t, xenlulozơ là nh ng polime thiên nhiên. Cao su Buna, polietilen, P.V.C là nh ng polime t ng h p. II. C u trúc và phân lo i 1. Thành ph n hoá h c c a m ch polime a) Polime m ch cacbon: − M ch C bão hoà. Ví d polietilen. − M ch C chưa bão hoà. Ví d cao su Buna: − Polime ch a nguyên t halogen th . Ví d P.V.C: − Rư u polime. Ví d rư u polivinylic: − Polime d n xu t c a rư u. Ví d polivinyl axetat: − Các polime anđehit và xeton. Ví d poli acrolein. − Polime c a axit cacboxylic. Ví d poliacrilic: − Polime nitril (có nhóm - C ≡ N). Ví d poliacrilonitril: − Polime c a hiđrocacbon thơm. Ví d polistiren: b) Polime d m ch: Trên m ch polime có nhi u lo i nguyên t . − M ch chính có C và O. Ví d poliete (poliglicol): polieste (polietylenglicol terephtalat) − M ch chính có C, N. Ví d polietylenđiamin :
− M ch chính có C, N, O. Ví d poliuretan : 2. C u t o hình h c c a m ch polime. Các phân t polime thiên nhiên và t ng h p có th có ba d ng sau. a) D ng m ch th ng dài: M i phân t polime là m t chu i m ch th ng dài, do các m t xich polime k t h p đ u đ n t o ra. b) D ng m ch nhánh: Ngoài m ch th ng dài là m ch chính, còn có các m ch nhánh do các monome k t h p t o thành. c) D ng m ch lư i không gian: Nhi u m ch polime liên k t v i nhau theo nhi u hư ng khác nhau. Ví d trong cao su đã lưu hóa, trong ch t d o phenolfomanđehit. III. Tính ch t c a polime. 1. Tính ch t v t lý: − Là nh ng ch t r n tinh th ho c vô đ nh hình tuỳ thu c vào tr t t s p x p các phân t polime. Khi các phân t polime s p x p h n đ n t o thành tr ng thái vô đ nh hình. − H p ch t polime không có nhi t đ nóng ch y xác đ nh. Ph n l n các polime khi đun nóng thì đ u ra r i ch y nh t. M t s polime b phân hu khi đun nóng. − Ph n nhi u polime khó tan trong các dung môi. Có lo i polime hoàn toàn không tan trong các dung môi. 2. Tính ch t hoá h c: Ph thu c thành ph n và c u t o c a polime. − Ph n l n các polime b n v ng hoá h c (đ i v i axit, ki m, ch t oxi hoá). Có ch t r t b n v i nhi t và hoá ch t, ví d như teflon ( - CF2 - CF2 - )n. − M t s polime kém b n v i tác d ng c a axit và bazơ. Ví d : Len, tơ t m, tơ nilon b thu phân b i dd axit ho c ki m do có nhóm peptit. − Nh ng polime có liên k t đôi trong phân t có th tham gia ph n ng c ng. Ví d ph n ng lưu hoá cao su. IV. Đi u ch polime: a) Ph n ng trùng h p: Là quá trình k t h p nhi u phân t đơn gi n gi ng nhau (monome) thành phân t polime, khi đó không có s tách b t các phân t nh nên thành ph n nguyên t c a polime và monome gi ng nhau. Phân t monome tham gia ph n ng trùng h p ph i có liên k t kép ho c có vòng không b n. Ví d : − Ph n ng trùng h p có th x y ra gi a 2 lo i monome khác nhau, khi đó g i là đ ng trùng h p. b) Ph n ng trùng ngưng: là ph n ng t o thành polime t các monome, đ ng th i t o ra nhi u phân t nh , đơn gi n như H2O, NH3, HCl,…
Đ có th tham gia ph n ng trùng ngưng, các phân t monome ph i có ít nh t 2 nhóm ch c có kh năng ph n ng ho c 2 nguyên t linh đ ng có th tách kh i phân t monome. − Trùng ngưng nh ng monome cùng lo i: Ví d : − Trùng ngưng gi a các monome khác nhau: Gi a điamin và điaxit: Gi a điaxit và rư u 2 l n rư u: (tơ lapxan) V. ng d ng c a polime 1. Ch t d o a) Đ nh nghĩa: ch t d o là nh ng v t li u polime có tính d o, t c là có kh năng b bi n d ng dư i tác d ng bên ngoài và gi đư c bi n d ng sau khi ng ng tác d ng. b) Thành ph n: − Thành ph n cơ b n: là 1 polyme nào đó. Ví d thành ph n chính c a êbônit là cao su, c a xenluloit là xenlulozơ nitrat, c a bakelit là phenolfomanđehit. − Ch t hoá d o: đ tăng tính d o cho polime, h nhi t đ ch y và đ nh t c a polime. Ví d đibutylphtalat,… − Ch t đ n: đ ti t ki m nguyên li u, tăng cư ng m t s tính ch t. Ví d amiăng đ tăng tính ch u nhi t. − Ch t ph : ch t t o màu, ch t ch ng oxi hoá, ch t gây mùi thơm. c) Ưu đi m c a ch t d o: − Nh (d = 1,05 ÷ 1,5). Có lo i x p, r t nh . − Ph n l n b n v m t cơ h c, có th thay th kim lo i. − Nhi u ch t d o b n v m t cơ h c. − Cách nhi t, cách đi n, cách âm t t. − Nguyên li u r . d) Gi i thi u m t s ch t d o. − Polietilen (P.E) : Đi u ch t etilen l y t khí d u m , khí thiên nhiên, khí than đá. Là ch t r n, hơi trong, không cho nư c và khí th m qua, cách nhi t, cách đi n t t. Dùng b c dây đi n, bao gói, ch t o bóng thám không, làm thi t b trong ngành s n xu t hoá h c, sơn tàu thu . − Polivinyl clorua (P.V.C)
Ch t b t vô đ nh hình, màu tr ng, b n v i dd axit và ki m. Dùng ch da nhân t o, v t li u màng, v t li u cách đi n, sơn t ng h p, áo mưa, đĩa hát… − Polivinyl axetat (P.V.A) Đi u ch b ng cách : cho r i trùng h p. Dùng đ ch sơn, keo dán, da nhân t o. − Polimetyl acrilat và polimetyl metacrilat Đi u ch b ng cách trùng h p các este tương ng. Là nh ng polime r n, không màu, trong su t. Polimetyl acrilat dùng đ s n xu t các màng, t m, làm keo dán, làm da nhân t o Polimetyl metacrilat dùng làm thu tinh h u cơ. − Polistiren Dùng làm v t li u cách đi n. Polistiren d pha màu nên đư c dùng đ s n xu t các đ dùng dân d ng như cóc áo, lươc… − Nh a bakelit: Thành ph n chính là phenolfomanđehit. Dùng làm v t li u cách đi n, chi ti t máy, đ dùng gia đình. − Êbonit: là cao su r n có t i 25 - 40% lưu huỳnh. Dùng làm ch t cách đi n. − Têflon : r t b n nhi t, không cháy, b n v i các hoá ch t. Dùng trong công nghi p hoá ch t và k thu t đi n. 2. Cao su Cao su là nh ng v t li u polime có tính đàn h i, có ng d ng r ng rãi trong đêi s ng và trong k thu t. a) Cao su thiên nhiên: đư c ch hoá t m cây cao su. − Thành ph n và c u t o: là s n ph m trùng h p isopren. n t 2000 đ n 15000 − M ch polime u n khúc, cu n l i như lò xo, do đó cao su có tính đàn h i.
Cao su không th m nư c, không th m không khí, tan trong xăng, benzen, sunfua cacbon. − Lưu hoá cao su: Ch hoá cao su v i lưu huỳnh đ làm tăng nh ng ưu đi m c a cao su như: không b dính nhi t đ cao, không b dòn nhi t đ th p. Lưu hoá nóng: Đung nóng cao su v i lưu huỳnh. Lưu hoá l nh: Ch hoá cao su v i dd lưu huỳnh trong CS2. Khi lưu hóa, n i đôi trong các phân t cao su m ra và t o thành nh ng c u n i gi a các m ch polime nh các nguyên t lưu huỳnh, do đó hình thành m ng không gian làm cao su b n cơ h c hơn, đàn h i hơn, khó tan trong dung môi h u cơ hơn. b) Cao su t ng h p: − Cao su butađien (hay cao su Buna) Là s n ph m trùng h p butađien v i xúc tác Na. Cao su butađien kém đàn h i so v i cao su thiên nhiên nhưng ch ng bào mòn t t hơn. − Cao su isopren. Có c u t o tương t cao su thiên nhiên, là s n ph m trùng h p isopren v i kho ng 3000. − Cao su butađien - stiren Có tính đàn h i và đ b n cao: − Cao su butađien - nitril: s n ph m trùng h p butađien và nitril c a axit acrilic. Do có nhóm C ≡ N nên cao su này r t b n v i d u, m và các dung môi không c c. 3. Tơ t ng h p: a) Phân lo i tơ: Tơ đư c phân thành: − Tơ thiên nhiên: có ngu n g c t th c v t (bông, gai, đay…) và t đ ng v t (len, tơ t m…) − Tơ hoá h c: chia thành 2 lo i. + Tơ nhân t o: thu đư c t các s n ph m polime thiên nhiên có c u trúc h n đ n (ch y u là xenlulozơ) và b ng cách ch t o hoá h c ta thu đư c tơ. + Tơ t ng h p: thu đư c t các polime t ng h p. b) Tơ t ng h p:
− Tơ clorin: là s n ph m clo hoá không hoàn toàn polivinyl clorua. Hoà tan vào dung môi axeton sau đó ép cho dd đi qua l nh vào b nư c, polime k t t a thành s i tơ. Tơ clorin dùng đ d t th m, v i dùng trong y h c, k thuât. Tơ clorin r t b n v m t hoá h c, không cháy nhưng đ b n nhi t không cao. − Các lo i tơ poliamit: là s n ph m trùng ngưng các aminoaxit ho c điaxit v i điamin. Trong chu i polime có nhi u nhóm amit - HN - CO - : + Tơ capron: là s n ph m trùng h p c a caprolactam + Tơ enan: là s n ph m trùng ngưng c a axit enantoic + Tơ nilon (hay nilon): là s n ph m trùng ngưng hai lo i monome là hexametylđiamin và axit ađipic : Các tơ poliamit có tính ch t g n gi ng tơ thiên nhiên, có đ dai b n cao, m m m i, nhưng thư ng kém b n v i nhi t và axit, bazơ. Dùng d t v i, làm lư i đánh cá, làm ch khâu. − Tơ polieste: ch t o t polime lo i polieste. Ví d polietylenglicol terephtalat. Tơ lapsan r t b n cơ h c, b n nhi t và b n v i axit, bazơ hơn tơ nilon.
BÀI T P 1. Ch t tham gia ph n ng trùng h p t o thành thu tinh h u cơ là C4H8O là ch t nào sau đây: A.CH2=C(CH3)COOCH3 . A. Rư u Iso Butilic B.CH2=CH2COOCH3. B. Anđêhit iso Butiric C.CH2=C(CH3)COOC2 H5 . C. 2 – Metyl propanol – 1 D.CH2=CHCOOCH3. D. 2 – Metyl propenol – 1 2. Đ phân bi t đư c l a s n xu t t tơ 10. Khi clo hóa PVC ta thu đư c m t lo i tơ clorin ch a 66% clo. H i trung b nh nhân t o ( tơ visco, tơ xenlulozơ axetat) và m t phõn t clo t c d ng v i bao nhi u tơ thiên nhiên ch c n m t x ch PVC? Bi t sơ đ ph n ng như sau: A. cho vào dd axit. (C2H3Cl)x + Cl2 à C2xH3xClx+2 B. cho vào dd bazơ. A. 1 C. 2 B. 3 D. 4 C. cho vào nư c nóng. 11. Tơ nilon-6,6 là: D. dùng l a đ t. A. Hexacloxiclohexan B. Poliamit c a axit ađipic và 3. Tính ch t v t lí nào sau đây phù h p v i hexametilenđiamin polime? C. Poliamit c a axit aminocaproic A. Không có nhi t đ nóng ch y xác đ nh D. Polime c a axit ađipic và B. D bay hơi etilenglicol C. D tan trong các dung môi h u cơ 12. Poli (vinylancol) là: D. D tan trong H2O A. S n ph m c a ph n ng trùng h p 4. Polime nào sau đây là polime t ng h p? CH2=CH(OH) A. Tinh b t B. Xenlulozơ. B. S n ph m c a ph n ng c ng nư c C. Tơ nilon - 6,6 D. Tơ t m vào axetilen 5. Lo i tơ nào dư i đây đư c g i là tơ C. S n ph m c a ph n ng thu phõn thiên nhiên? poli(vinylaxetat) trong môi trư ng A. Bông B. Tơ axetat. ki m C. Tơ capron D. Tơ visco D. S n ph m c a ph n ng gi a axit 6. Công th c c u t o c a poli metylacrylat axetic v i axetilen là: 13. Ch t A Có kh năng trùng h p thành cao su. Hidro hóa A thu đư c isopentan. A Có công th c : A. CH2=C-CH(CH3)=CH2 B. CH2=CH2 C. CH3-CH2=C=CH D. CH3-C(CH3)=C=CH2 14. Có các polime sau: 1.Tơ t m 2.S i bông 3.Len 4.Tơ enang 5.tơ visco 7. Trong các lo i tơ sau, tơ nào là tơ t ng 6.Nilon 6,6 7. Tơ axetat. Lo i tơ Có h p: ngu n g c xenlulozơ là: A.Tơ nilon 6,6. B.Tơ t m. A. 1,2,6 C. 2,3,7 C.Tơ axêtat. D.Tơ viscô. B. 2,3,6 D. 5,6,7 8. Trong nh ng ch t sau ch t nào trùng h p 15. Khi đ t cháy m t lo i polime ch thu mà không t o ra cao su: đư c khí CO2 và hơi nư c v i t l s mol A.Butadien-1,3. B.Propen. CO2: H2O = 1:1. Polime đó thu c lo i: C.Izopren. D.Clopren. A. Poli (vinylclorua) 9. Cho dãy bi n hoá sau: B. Polietilen CH3OH C. Tinh b t C4H8O → X → Y D. Protein Z th y tinh h u cơ Trùng h p
16. Dùng poli(vinylaxetat) làm v t li u: D. Ch v i đó b chuy n sang màu tr ng A. Tơ C. Cao su B. Keo dán D.Tơ và cao su 23. Ch n m t đáp án đúng 17. H p ch t cao ph n t nào sau đây là A. polime n i v i nhau có tr t t theo ki u polime thiên nhiên? “đ u n i v i đ u đuôi n i v i đuôi là c u A. Poli etilen B. Tinh b t t o đi u hoà” C. Polivinyl clorua D. Cao su Buna B. Ph n ng gi i trùng h p là ph n ng 18. Quá trình c ng h p liên ti p nhi u thu phân polime phân t nh có c u t o gi ng nhau ho c C. Ph n ng đ ng trùng h p c a m t h n tương t nhau thành phân t l n (polime) h p monome thu đư c copolime đư c g i là ph n ng. A. Trao đ i B. Trùng h p D. Ph n ng trùng ngưng là quá trình k t C. Trùng ngưng D. Th . h p nhi u phân t nh không bão hoà 19. Cho các ch t sau đây. thành phân t l n (1) CH2= CH- CH= CH2 24. Nh ng ch t và v t li u nào sau đây là (2) CH3- CH- COOH ch t d o: NH2 1. Polietylen 2. Polistiren (3) HCHO và C6 H5OH 3. Đ t sét ư t 4. Nhôm (4) HO- CH2- COOH 5. Bakelit (nh a đun đèn) 6. Cao su Trư ng h p nào sau đây có kh A. 1, 2 B. 1, 2, 5 năng tham gia ph n ng trùng C. 1, 2, 5, 6 D. 3, 4 25. Trong s polime sau đây. ngưng? 1. S i bông 2. Tơ t m A. 1,2 B. 1,3 3. Len 4. Tơ visco C. 2,3 D. 1,4 5. Tơ enan 6. Tơ axetat 20. Các ch t nào sau đây là polime thiên 7. Nilon 6,6 nhiên? Lo i tơ có ngu n g c xenlulozơ là: 1. Tơ t m 2. Xenlulozơ A. 1, 2, 3 B. 2, 3, 4 3. Tơ nilon 6,6 4. Cao su buna C. 1, 4, 5 D. 1, 3, 4, 6, A. (1) B. (2) 26. Tơ nilon 6-6 là: C. (1), (2) D. (3), (4) A. Hexacloxiclohexan B. Poliamit c a axit ađipic và 21. Xenlulozơ là m t polime h p thành t hexametylenđiamin các m t xích β -glucozơ b i các liên k t C. Poliamit c a axitε - aminocaproic A. α [1,4] glicozit B. α [1,6] glicozit D. Polieste c a axitađipic và etylen glicol C. β [1,4] glicozit D. β [1,6] glucozit 27. Polime thiên nhiên nào sau đây là s n 22. Khi đ r t H2SO4 đ c vào qu n áo ph m trùng ngưng b ng s i bông thì. 1. Tinh b t (C6H10O5)n A. Ch v i đó b c màu sau vài ngày đem 2. Cao su (C5H8)n l i B. Ch v i đó b đen l i và th ng ngay 3. Tơ t m (- NH – R – CO – )n C. Ch v i đó b co rúm l i A. 1 B. 2
C. 3 D. 1, 2 E. 1, 3 A. 3 phương trình B. 4 phương trình 28. Hãy ch n đáp án đúng C. 5 phương trình D. 6 phương trình A. Polime làm keo dán epoxit có nhóm 35. Polistiren không tham gia ph n ng CH2 – O – CH – . A. gi i trùng B. +Cl2 . ánh sáng B. Polime làm keo dán epoxit có nhóm C. +dd NaOH D. +dd Br2 CH2 = CO – 36. Trong s các d n su t c a benzen có C. Polime làm keo dán epoxit có nhóm công th c phân t C8 H10O có bao nhiêu CH2 – CH – đ ng phân (X) tho mãn O X + NaOH à không ph n ng o D. Polime làm keo dán epoxit có nhóm X - H2O Y Xt,t polistiren CH2 = CO – NH – A. 1 à =B. 2 29. Ngư i ta đi u ch poli (etylen C. 3 D. 4 terephtalat) t 37. Cho các ch t A. axitterephtalic và etylen glicol 1. CH2 = CH2 2. CH ≡ CH B. axitoctophtalic và etylen glicol 3. CH3 – CH3 4. CH2 = O C. axitmetaphtalic và etylen glicol 5. CH3CHO D. axitmetaphtalic và etanol 38. Nh ng ch t có th tham gia ph n ng 30. D đoán nào sai trong các d đoán trùng h p là dùng poli(vinylaxetat) làm các v t li u sau A. 1 B. 1, 2 A. Ch t d o B. Tơ C. 1, 4 D. 1, 2, 4 C. Cao su D. V t li u compozit 39. Polivinylancol là polime đư c đi u ch 31. Cao su buna-S đư c đi u ch b ng b ng ph n ng trùng h p và thu phân ph n ng đ ng trùng h p c a monome nào sau đây? A. Buta – 1, 3, - đien và lưu huỳnh A. CH2 = CH – COOCH3 B. Buta – 1, 3, - đien và Stiren B. CH2 = CH – COOH C. Buta – 1, 3, - đien và etylen glicol C. CH2 = CH – COOC2H5 D. Buta – 1, 3, - đien và cloropren D. CH2 = CH OCOCH3 32. Tơ enăng cũng như tơ capron đư c 40. Khi Clo hoá P.V.C ta thu đư c m t đi u ch b ng cách trùng ngưng lo i tơ Clorin ch a 66,18% Clo. H i trung A. axit diaminoenantoic bình m t phân t Clo tác d ngv i bao B. axit caproic nhiêu m t xích P.V.C (trong s các m t C. Axit α – aminocaproic xích cho dư i đây)? D. Axitaminoenantoic A. 3 B. 2 33. Đi u ch P.V.C t than đá, đá vôi và C. 1 D. 4 các ch t vô cơ khác ph i vi t ít nh t: 41. Đ t cháy m t lo i polime ch thu đư c A. 4 phương trình B. 5 phương trình khí CO2 và hơi H2O theo t l s mol CO2: C. 6 phương trình D. 7 phương trình s mol H2O b ng 1:1. Polime trên thu c 34. Đi u ch P.V.A (polivinylaxetat) t lo i metan ph i vi t t i thi u: A. polimevinylclorua B. polietylen C. tinh b t D. protein
42. T ng h p 120g poli metyemetacrylat B. M ch th ng. t axit và ancol tương ng, hi u su t quá C. D ng phân nhánh. trình este hoá và trùng h p l n lư t là 60% D. C ba phương án trên đ u sai. và 80%. Kh i lư ng c a axit c n dùng là 48. Trùng h p ch t h u cơ A thu đư c th y tinh h u cơ (polimetylmetacrylat). A A. 170kg B. 175kg có công th c c u t o là: C. 180kg D. 182kg A) CH2=C(CH3)-COOH 43. X và Y là hai ch t h u cơ đ u có B) CH2=C(CH3)-COOCH3 CTPT là: C4H6. X là monome dùng t ng C) CH2=CH-COOH h p ra cao su Buna. Y tác d ng v i dd D) CH2=CH-COOCH3 Ag2O. NH3 t o ra k t t a màu vàng. 49. H p ch t cao phân t (hay polime) là CTCT c a X và Y l n lư t là: nh ng h p ch t: A. CH3-CH=C=CH2, CH2=CH-CH=CH2 A) Có kh i lư ng phân t r t l n B. CH3-CH=C=CH2, CH ≡ C-CH2-CH3 B) Có kh i lư ng phân t r t l n do nhi u C. CH2=CH-CH=CH2, CH ≡ C-CH2-CH3 m t xích liên k t v i nhau D. CH2=CH-CH=CH2, CH3-C ≡ C-CH3 C) T o thành t ph n ng trùng h p 44. Đ c đi m c u t o c a các phân t nh D) T o thành t ph n ng trùng ngưng (monome) tham gia ph n ng trùng ngưng 50. Cho các ch t sau đây: là A. ph i có liên k t kép. 1. CH3 – CH – COOH B. ph i có nhóm ch c –NH2 . C. ph i có t hai nhóm ch c tr lên. NH2 D. ph i có nhóm ch c – COOH. 45. H p ch t cao phân t hay polime là 2. OH – CH2 – COOH nh ng h p ch t A. có kh i lư ng phân t r t l n và là s n 3. CH2O và C6H5OH ph m c a ph n ng trùng ngưng. 4. C2H4(OH)2 và p - C6H4(COOH)2 B. có kh i lư ng phân t r t l n và là s n 5. (CH2)6(NH2)2 và (CH2)4(COOH)2 ph m c a ph n ng trùng h p. C. có nhi u m t xích liên k t v i nhau. Các trư ng h p nào sau đây có kh năng D. có kh i lư ng phân t r t l n do nhi u m t xích liên k t v i nhau. tham gia ph n ng trùng ngưng? 46. Có th đi u ch polimetyl metacrylat A. 1, 2 B. 3, 5 hay còn g i là “thu tinh h u cơ” b ng C. 3, 4 D. 1, 2, 3, 4, 5. ph n ng trùng h p monome có CTCT là: CH2 COOCH3 CH3 A. B. H2C O CH3 CH3 O H2C C CH2 H CH3 C. D. CH2= CH - COOCH3 47. Đun nóng dd fomalin v i phenol (dư) có axit làm xúc tác thu đư c polime có c u trúc nào sau đây? A. M ng lư i không gian.