Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 10
lượt xem 48
download
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới. Chương 10: Các loài giống hoặc kiểu gen bò thịt chủ yếu
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 10
- c¸c lo¹i gièng hoÆc kiÓu gen bß thÞt chñ yÕu B.M. Burns, J.D. Bertram, R.C. Holroyd, G.T. Bell, B. Dunn Giíi thiÖu Hereford Víi môc ®Ých sö dông chñ yÕu ë c¸c vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi, c¸c gièng bß ®−îc ph©n lo¹i thµnh mét sè nhãm chÝnh. Trong th¶o luËn nµy, ph©n lo¹i chung ®èi víi bß thÞt ë ph¹m vi toµn cÇu sÏ ®−îc xem xÐt. C¸c lo¹i bß thÞt trªn thÕ giíi I.Bos taurus Lo¹i bß thÞt nµy ®−îc t¹o ra ë ch©u ¢u vµ ®−îc chän läc ®Ó lÊy søc kÐo, nu«i thÞt vµ cho s÷a. Nh×n chung, c¸c gièng bß nµy cã tèc ®é sinh tr−ëng vµ Shorthorn tû lÖ sinh s¶n cao. NÕu ®−îc nu«i trong ®iÒu kiÖn m«i tr−êng kh«ng cã stress sÏ cã c¸c chØ tiªu th©n thÞt tèt. Tuy nhiªn, chóng thÝch nghi kÐm trong c¸c vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi, do vËy kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kh«ng thÓ thÓ hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ trong c¸c m«i tr−êng kh¾c nhiÖt nµy. C¸c gièng nµy cã thÓ chia ra nh− sau: a. C¸c gièng Anh Quèc (h×nh 1): Angus, Shorthorn, Hereford, Murray Grey b. C¸c gièng lôc ®Þa ch©u ¢u (h×nh 2): Charolais, Simmental, Chianina, Gelbvieh, Salers, Romagnola vµ Limousin H×nh 1: C¸c gièng Anh Quèc Angus ®en (Black Angus) H×nh 2: C¸c gièng lôc ®Þa ch©u ¢u Charolais Angus ®á (Red Angus) Limousine 1
- 2.Bos indicus C¸c gièng bß Sanga: Africander, Tuli, Mashona vµ Nguni. C¸c gièng bß thÞt Bos indicus ch©u ¸ (h×nh 3) H×nh 4: Bos taurus ch©u Phi ®−îc chän läc ®Ó lÊy søc kÐo vµ cho s÷a. C¸c Tuli gièng nµy cã nguån gèc tõ tiÓu lôc ®Þa Ên §é (bao gåm Ên §é vµ Pakistan). C¸c gièng bß nµy lµ c¸c gèng thÝch nghi tèt nhÊt víi m«i m«i tr−êng khÝ hËu nhiÖt ®íi, c¸c tÝnh tr¹ng s¶n xuÊt nh− t¨ng tr−ëng, sinh s¶n vµ c¸c chØ tiªu th©n thÞt kh«ng cao ngo¹i trõ khi chóng ®−îc nu«i d−ìng trong ®iÒu kiÖn stress nhiÖt ®íi. ThËm chÝ trong ®iÒu kiÖn tèt (Ýt stress), n¨ng suÊt c¸c tÝnh tr¹ng s¶n xuÊt cña bß Bos indicus còng kh«ng thÓ so s¸nh ®−îc víi bß Bos taurus. Bos indicus ch©u ¸: Gir, Guzzerat, Nellore, Brahman, Red Sindhi, Sahiwal H×nh 5: C¸c gièng bß Bos taurus ®· ®−îc thÝch nghi H×nh 3: Bos indicus Belmont ®á (Sanga x bß Anh Quèc) Brahman x¸m (Grey Brahman) Adaptaur (Hereford x Shorhorn) Brahman ®á (Red Brahman) 4.Bß Bos taurus nam Mü “Gièng” Criollo cã nguån gèc tõ bß Bos taurus T©y Ban Nha vµ Bå §µo Nha, nay ®−îc xem nh− 3.Bos taurus ch©u Phi (h×nh 4) lµ gièng “b¶n ®Þa” ë Nam Mü. §ã lµ gièng Carcau vµ Romosinuano. C¸c gièng bß Bos taurus nµy ®−îc t¹o ra ë c¸c vïng kh¾c nhiÖt phÝa nam ch©u Phi vµ ®· ®−îc chän läc ®Ó lÊy thÞt, cho s÷a vµ ®−îc gäi lµ c¸c 5.Bß Bos taurus Trung Quèc gièng bß Sanga. Chóng thÝch nghi t−¬ng ®èi tèt ®èi víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu nhiÖt ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi Gièng nµy lµ bß vµng Trung Quèc, cã nguån gèc trong khi vÉn duy tr× ®−îc kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña tõ miÒn trung Trung Quèc, ®−îc sö dông chñ yÕu c¸c gièng bß Bos taurus. Tuy nhiªn, kh¶ n¨ng ®Ó cµy kÐo vµ cho thÞt. Chóng gåm c¸c gièng TrÝch Giang, Qu¶ng §«ng vµ Batangas. kh¸ng c¸c stress m«i tr−êng nh×n chung lµ thÊp h¬n so víi c¸c gièng Bos indicus thuÇn, song cao h¬n so víi c¸c nhãm bß Bos taurus ch©u ¢u. 6. C¸c gièng tæ hîp nhiÖt ®íi. 48
- C¸c gièng bß lai cã thÓ ®−îc t¹o thµnh dùa trªn c¬ së bß Bos indicus hoÆc Sanga. Chóng cã thÓ ®−îc chia ra nh− sau: • Con lai cña Brahman x bß Anh Quèc: Braford, Droughtmaster vµ Santa Gertrudis (h×nh 6) • Con lai cña Brahman x bß lôc ®Þa ch©u ¢u: Braler, Brahmousin, Charbray vµ Simbrah (h×nh 6) • Con lai Sanga x bß Anh Quèc: Belmont ®á vµ Bonsmara. • Boran: mét gièng bß Zebu miÒn ®«ng ch©u Phi lµ con lai cña bß Bos indicus x Bos taurus 5 nhãm gièng bß (Bos taurus, Bos indicus, Bos taurus ch©u Phi, Bos taurus nam Mü, Bos taurus Trung Quèc) lµ c¸c nhãm gièng chñ yÕu, ®−îc t¹o ra b»ng con ®−êng kh¸c nhau vµ kh«ng cã hä hµng víi nhau. Khi sö dông chóng trong ch−¬ng tr×nh lai gièng sÏ t¹o ra −u thÕ lai. Brahman derivatives Sinh tr−ëng cña c¸c gièng (kiÓu gen) kh¸c nhau trong m«i tr−êng stress thÊp, trung b×nh vµ cao. Trong phÇn nµy, mét vµi vÝ dô vÒ n¨ng suÊt sinh tr−ëng cña c¸c gièng (kiÓu gen) kh¸c nhau trong m«i tr−êng stress ë møc ®é thÊp, trung b×nh vµ cao sÏ ®−îc th¶o luËn. Gièng bè: - Gièng Anh Quèc (Hereford), - Con lai cña gièng Anh Quèc x gièng lôc ®Þa ch©u ¢u (Hereford x Charolais), - Gièng ch©u ¢u (Charolais), - Bos indicus (Brahman), - Con lai æn ®Þnh cã 50% m¸u Bos indicus vµ 50% m¸u gièng Anh Quèc (Droughtmaster), - Bos taurus ch©u Phi (Tuli vµ Mashona) vµ, - Con lai tæ hîp Bos taurus thÝch nghi (Belmont ®á). Charbray Gièng mÑ: - Gièng Anh Quèc (Hereford), - Con lai cña gièng Anh Quèc x gièng lôc ®Þa ch©u ¢u (Hereford x Charolais), - Con lai æn ®Þnh cã 50% m¸u Bos indicus vµ 50% m¸u gièng Anh Quèc (Droughtmaster), - Bß Vµng (YC) vµ, - Laisind (LS) (Sindhi ®á x bß Vµng) H×nh 6: C¸c gièng tæ hîp nhiÖt ®íi H×nh 7: Con lai Bos indicus x Bos taurus Boran 49
- cña gia sóc vµ tiÒm n¨ng n¨ng suÊt cña bß thuéc kiÓu gen Bos indicus lµ mét b»ng chøng ®Çy ®ñ. KÕt luËn Kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña gia sóc lµ do t−¬ng t¸c gi÷a kiÓu gen, m«i tr−êng. Kh¶ n¨ng cho s¶n phÈm ®èi víi gièng bß lai cña Bos indicus cao h¬n so víi Bos taurus trong c¸c vïng nhiÖt ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi cña óc cã thÓ ®−îc gi¶i thÝch lµ do sù thÝch nghi ®èi víi m«i tr−êng cña bß lai cña Bos indicus lµ tèt h¬n. H¬n n÷a, vÒ c«ng nghÖ vµ kinh tÕ nh×n chung Ba b¶ng sau ®©y (trang 50 vµ 51) sÏ ®−a ra c¸c lùa kh«ng cho phÐp thay ®æi m«i tr−êng tù nhiªn chän n¨ng suÊt cña gièng thuÇn vµ c¸c con lai cña trong phÇn lín c¸c vïng sinh th¸i cña khÝ hËu chóng trong 2 m«i tr−êng stress (stress møc ®é nhiÖt ®íi ®Ó gia sóc biÓu hiÖn ®−îc tiÒm n¨ng n¨ng thÊp vµ stress møc ®é cao) ë óc vµ m«i tr−êng suÊt cao nh− trong c¸c vïng «n ®íi. Trong khi ®ã, stress møc ®é cao ë ViÖt Nam, còng nh− c¸c kÕt ®iÒu cã thÓ lµm lµ söa ®æi nh÷ng hiÖu øng m«i qu¶ cã thÓ ®¹t ®−îc dùa trªn kiÕn thøc vÒ c¸c ®Æc tr−êng trong qu¶n lý th©m canh ®µn gia sóc b»ng tÝnh cña c¸c kiÓu gen (gièng) ®· kÓ trªn (H×nh 8: viÖc sö dông c¸c ho¸ chÊt vµ thøc ¨n bæ sung, lµ con lai thÝch nghi trong c«ng thøc lai c¸c gièng nh÷ng thø ®Çu t− kh«ng ®¸ng kÓ. nhiÖt ®íi x Laisind). T¹o c¸c gièng bß lai thÝch nghi víi m«i tr−êng lµ Ba møc ®é vÒ stress m«i tr−êng cã thÓ ®−îc miªu mét c¸ch tiÕp cËn cã hiÖu qu¶ ®Ó cã ngµnh s¶n t¶ d−íi ®©y, tuy nhiªn chØ cã t×nh huèng cña m«i xuÊt bß tèi −u. tr−êng stress møc ®é thÊp vµ cao lµ ®−îc ®−a ra C¸c quy t¾c c¬ b¶n xem xÐt trong b¶ng. Trong c¸c m«i tr−êng stress møc ®é thÊp, yÕu tè chÝnh x¸c ®Þnh s¶n phÈm cã ®¸p øng ®−îc c¸c yªu - Stress møc ®é thÊp: ®ång cá chÊt l−îng cao, cã cÇu thÞ tr−êng hay kh«ng chñ yÕu liªn quan ®Õn cá trång vµ vç bÐo, stress nhiÖt vµ kÝ sinh trïng lµ khèi l−îng tr−ëng thµnh cña gia sóc vµ c¸c tiªu chÝ tèi thiÓu. th©n thÞt kÌm theo. - Stress møc ®é trung b×nh: cã biÓu hiÖn mét vµi møc ®é vÒ nhiÔm ký sinh vµ dÞch bÖnh, ®ång cá Khi møc ®é stress trong m«i tr−êng t¨ng lªn, sù thiÕu hoÆc chÊt l−îng kh«ng cao thÝch nghi cña gia sóc trë nªn quan träng h¬n khèi - Stress møc ®é cao: mÇm bÖnh ký sinh cao, ®é l−îng tr−ëng thµnh. Trong m«i tr−êng cã møc ®é mµu mì ®Êt thÊp, dinh d−ìng kÐm, nhiÖt ®é vµ ®é stress rÊt cao th× bß Bos indicus thuÇn cã thÓ lµ Èm cao. gièng ®−îc lùa chän, kh«ng nh÷ng chØ v× kh¶ n¨ng phï hîp víi c¸c yªu cÇu thÞ tr−êng mµ cßn v× kh¶ Trong m«i tr−êng «n ®íi, n¬i cã thÓ cã sù kh¸c n¨ng tån t¹i thÝch nghi cao. nhau ®¸ng kÓ vÒ n¨ng suÊt gi÷a mét vµi gièng trong cïng mét nhãm, th× trong c¸c m«i tr−êng nhiÖt ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi, sù kh¸c nhau vÒ n¨ng suÊt cã chiÒu h−íng râ rµng h¬n v× c¸c stress cña m«i tr−êng. §Ó thuËn tiÖn cho th¶o luËn, n¨ng suÊt cña c¸c gièng bß thÞt trong m«i tr−êng stress møc ®é thÊp vµ cao sÏ ®−îc ph©n tÝch. VÝ dô ë b¶ng 1- n¨ng suÊt cña gia sóc trong m«i tr−êng stress møc ®é thÊp ë tÊt c¶ c¸c gièng bß ®Òu t−¬ng ®èi tèt. Tuy nhiªn, bß thuéc kiÓu gen Bos taurus vµ con lai cña chóng ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n trong ®¸p øng c¸c yªu cÇu thÞ tr−êng. RÊt thó vÞ lµ n¨ng suÊt cña c¸c con lai ®· thÝch nghi trong c«ng thøc lai gi÷a bè lµ Bos taurus ch©u Phi víi c¶ 3 gièng mÑ ®Òu ®¹t ®−îc c¸c chØ tiªu th©n thÞt phï hîp. Trong m«i tr−êng stress møc ®é cao (b¶ng 3), sù thÝch nghi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®èi víi n¨ng suÊt 50
- B¶ng 1: M«i tr−êng stress møc thÊp ë óc (®ång cá chÊt l−îng cao, th©m canh ®ång cá vµ vç bÐo) N¨ng suÊt cña bß c¸i lai Gièng bè Gièng mÑ Sinh s¶n Sinh tr−ëng ThÝch nghi* Hereford RÊt cao Cao RÊt cao Hereford Hereford x Charolais RÊt cao RÊt cao RÊt cao Droughtmaster Cao RÊt cao RÊt cao Hereford RÊt cao RÊt cao RÊt cao Hereford x Charolais Hereford x Charolais RÊt cao RÊt cao RÊt cao Droughtmaster Cao RÊt cao RÊt cao Hereford Cao RÊt cao RÊt cao Droughtmaster Hereford x Charolais Cao RÊt cao RÊt cao Droughtmaster Cao Cao RÊt cao Hereford RÊt cao RÊt cao RÊt cao Tuli Hereford x Charolais RÊt cao RÊt cao RÊt cao Droughtmaster RÊt cao RÊt cao RÊt cao Hereford RÊt cao RÊt cao RÊt cao Belmont ®á Hereford x Charolais RÊt cao RÊt cao RÊt cao Droughtmaster Cao RÊt cao RÊt cao *: Kh«ng ®Æc biÖt thÝch hîp trong m«i tr−êng nµy (cã thÓ do kh¶ n¨ng mÉn c¶m cña c¸c bß cã nguån gèc tõ Bos indicus víi ch−íng h¬i lµ lý do quan träng) v× bß c¸i t¬ mÉn c¶m víi Dystocia (®Î khã). B¶ng 2: M«i tr−êng stress møc cao ë óc (mÇm bÖnh ký sinh cao, ®é mµu mì ®Êt thÊp, dinh d−ìng kÐm vµ ®é Èm cao) N¨ng suÊt cña bß c¸i lai Gièng bè Gièng mÑ Sinh s¶n Sinh tr−ëng ThÝch nghi* Hereford Trung b×nh Trung b×nh ThÊp Hereford Hereford x Charolais Trung b×nh Trung b×nh ThÊp Droughtmaster Cao Trung b×nh Cao Hereford Trung b×nh Trung b×nh ThÊp Hereford x Charolais Hereford x Charolais ThÊp Trung b×nh ThÊp Droughtmaster Cao Cao Cao Hereford Cao Cao Cao Droughtmaster Hereford x Charolais Cao Cao Cao Droughtmaster Cao RÊt cao RÊt cao Hereford Cao Cao Cao Tuli Hereford x Charolais Cao Cao Cao Droughtmaster RÊt cao RÊt cao RÊt cao Hereford Cao Cao Cao Belmont ®á Hereford x Charolais Cao Cao Cao Droughtmaster RÊt cao RÊt cao RÊt cao 51
- B¶ng 3: M«i tr−êng stress møc cao ë ViÖt Nam (mÇm bÖnh ký sinh cao, ®é mµu mì ®Êt thÊp, dinh d−ìng thÊp vµ ®é Èm cao) N¨ng suÊt cña bß c¸i lai Gièng bè Gièng mÑ Sinh s¶n Sinh tr−ëng ThÝch nghi* Bß Vµng Trung b×nh Trung b×nh ThÊp Hereford Lai Sind Cao Cao Cao Bß Vµng ThÊp Trung b×nh Trung b×nh Charolais Lai Sind Trung b×nh Cao Trung b×nh Bß Vµng Cao Cao Cao Droughtmaster Lai Sind Cao Cao RÊt cao Bß Vµng Cao Cao Trung b×nh Belmont ®á Lai Sind Cao Cao Cao Bß Vµng RÊt cao RÊt cao Cao Brahman Lai Sind Cao Cao RÊt cao H×nh 8: Bª trong c«ng thøc lai gi÷a c¸c dßng bè nhiÖt ®íi thÝch nghi cña óc víi mÑ lµ lai Sind (dù ¸n ACIAR) Droughmaster x Laisind Red Brahman x Laisind Red Brangus x Laisind Belmont Red x Laisind 52
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 15
9 p | 118 | 27
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 2
6 p | 136 | 24
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 25
13 p | 128 | 23
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 14
2 p | 99 | 19
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 8
3 p | 91 | 18
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 24
17 p | 127 | 17
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 5
5 p | 113 | 17
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 4
5 p | 82 | 16
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 7
8 p | 103 | 16
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 6
4 p | 114 | 16
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 20
12 p | 99 | 15
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 9
6 p | 100 | 15
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 22
6 p | 144 | 13
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 12
22 p | 111 | 13
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 21
5 p | 90 | 11
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 17
4 p | 91 | 10
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 23
8 p | 77 | 9
-
Nâng cao các kỹ năng về di truyền, sinh sản và lai tạo giống bò thịt nhiệt đới- chương 18
6 p | 97 | 9
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn