Sáng kiến kinh nghiệm: Giáo dục đạo đức và kỹ năng sống cho học sinh trường bổ túc văn hóa tỉnh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI<br /> TRƢỜNG BỔ TÚC VĂN HÓA TỈNH<br /> ………………………………<br /> <br /> GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC VÀ<br /> KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH<br /> TRƢỜNG BỔ TÚC VĂN HÓA TỈNH<br /> <br /> Ngƣời thực hiện: Lê Thị Thanh Nhàn<br /> Lĩnh vực nghiên cứu:<br /> Giáo dục đạo đức<br /> <br /> Có đính kèm:<br /> <br /> x<br /> <br /> Đĩa CD minh họa<br /> Bài viết của học sinh<br /> Năm học: 2011-2012<br /> <br /> 1<br /> <br /> SƠ YỀU LÍ LỊCH KHOA HỌC<br /> ……………………….<br /> I.THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN<br /> 1.Họ và tên: Lê Thị Thanh Nhàn<br /> 2.Ngày tháng năm sinh : 17 -12 – 1973<br /> 3.Nam, nữ: Nữ<br /> 4.Địa chỉ: 54A5 – Khu phố 11- Phƣờng Tân Phong -Biên Hòa - Đồng Nai<br /> 5.Điện thoại: 0613847032 (Cq), 01693967937 (ĐTDĐ)<br /> 6.Chức vụ : Phó hiệu trƣởng<br /> 8.Đơn vị công tác: Trƣờng Bổ túc văn hóa Đồng Nai<br /> II.TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO<br /> - Trình đô chuyên môn : Đại học sƣ phạm<br /> - Chuyên ngành đào tạo : Ngữ văn; Giáo dục chính trị<br /> III.KINH NGHIỆM KHOA HỌC<br /> - Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm : Giảng dạy<br /> - Số năm có kinh nghiệm : 19<br /> - Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:<br /> + Hƣớng khai thác tác phẩm trữ tình<br /> + Phƣơng pháp dạy học văn phát huy tính cực chủ động của học sinh<br /> + Sử dụng hình ảnh minh họa trong dạy học văn<br /> + Bồi dƣỡng-giáo dục đạo đức cho học sinh qua tác phẩm văn học<br /> <br /> 2<br /> <br /> GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC, KỸ NĂNG SỐNG<br /> CHO HỌC SINH TRƢỜNG BỔ TÚC VĂN HÓA TỈNH<br /> I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI<br /> Trong nhà trƣờng, ngƣời thầy luôn quan tâm đến việc truyền thụ kiến thức và<br /> giáo dục đạo đức cho học sinh.Trong tình hình mới, vai trò của giáo dục trong nhà<br /> trƣờng rất cần thiết giáo dục kỹ năng sống cho học sinh giúp các em hoàn thiện<br /> nhân cách, có kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp tốt để hòa nhập cuộc sống. Đó là<br /> mục tiêu của giáo dục toàn diện trong nhà trƣờng.<br /> Việc giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường không<br /> chỉ là mục tiêu của giáo dục, nhiệm vụ của ngƣời thầy mà trở thành một nhu cầu<br /> bức thiết, gắn giáo dục với thực tiễn cuộc sống, xã hội giúp học sinh chủ động, linh<br /> hoạt, nhạy bén trong cuộc sống .<br /> Giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trƣờng THPT, đặc<br /> biệt với đối tƣợng học sinh trƣờng bổ túc văn hóa tỉnh đang là một thử thách đối<br /> với giáo viên hiện nay bới học sinh ngày càng không có ý thức bồi dƣỡng lý tƣởng<br /> sống; ý thức giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống, bản sắc văn hóa dân<br /> tộc; thái độ sống, giao tiếp với mọi ngƣời...ít đƣợc thế hệ trẻ ngày nay chú trọng ?<br /> Vì thế, là ngƣời làm công tác quản lí giáo dục và giáo viên trực tiếp đứng trên<br /> bục giảng, tôi đã suy nghĩ và tìm tòi làm thế nào để qua mỗi giờ dạy của giáo viên,<br /> mỗi giờ sinh hoạt của giáo viên chủ nhiệm trong nhà trƣờng phải thực sự bổ ích,<br /> có tính thiết thực tác động đến học sinh góp phần giáo dục đạo đức, rèn luyện kỹ<br /> năng sống, kỹ năng giao tiếp cho các em.<br /> Với mong muốn làm một nhịp cầu nhỏ bé đưa đối tượng học sinh bổ túc văn<br /> hóa hòa nhập, gần gũi, thân thiện với mọi ngườ; tự tin, trưởng thành, vững vàng<br /> trước sóng gió của cuộc sống.<br /> II. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI<br /> 1. Cơ sở lí luận<br /> - Đạo đức, kỹ năng sống rất quan trọng đối với tất cả mọi ngƣời. Đặc biệt học sinh<br /> là đối tƣợng rất cần thiết đƣợc giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp.<br /> Bởi đó là bài học quan trọng giúp học sinh tự tin bƣớc vào cuộc sống trong tƣơng<br /> lai. Từ năm học 2010- 2011, Bộ GD&ĐT đã quyết định đƣa kỹ năng sống vào<br /> giảng dạy ở các trƣờng phổ thông.<br /> - Kết hợp sinh hoạt chủ nhiệm và sinh hoạt theo chuyên đề giáo dục, môn học giáo<br /> dục công dân giáo viên sẽ định hƣớng giáo dục, bồi dƣỡng cho học sinh nâng cao<br /> nhận thức, có cách ứng xử đúng đắn, phù hợp trong các vấn đề về:<br /> + Lý tƣởng, lối sống cao đẹp<br /> + Tình cảm bạn bè và tình yêu đôi lứa trong sáng, giúp nhau cùng tiến bộ.<br /> + Xây dựng gia đình hạnh phúc.<br /> + Thiết lập các mối quan hệ xã hội lành mạnh.<br /> 3<br /> <br /> + Xác định và phấn đấu đạt đƣợc một nghề nghiệp phù hợp cho tƣơng lai.<br /> + Làm ngƣời có ích. Có ý thức bảo vệ môi trƣờng, chấp hành pháp luật<br /> + Nêu cao phẩm giá con ngƣời Việt Nam (Theo Nghị quyết Trung ƣơng 5 –<br /> Khoá VIII – về xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà<br /> bản sắc dân tộc)<br /> và quá trình đó giúp cho các em rèn luyện các kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp cần<br /> thiết<br /> - Hiện nay, mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục của nhà trƣờng không đơn thuần là trang<br /> bị kiến thức văn hóa mà còn kết hợp với gia đình, xã hội giáo dục đạo đức, kỹ năng<br /> sống, kỹ năng giao tiếp... cho học sinh.<br /> 2. Cơ sở thực tế :<br /> - Đảng, Nhà nƣớc, ngành giáo dục & đào tạo, các tổ chức chính trị- xã hội rất quan<br /> tâm đến giáo dục đạo đức, lối sống của thế hệ trẻ. Đoàn thanh niên cộng sản Hồ<br /> Chí Minh rất chú trọng giáo dục lẽ sống cho thanh thiếu nhi ( ngày 5/4/2012<br /> Thành đoàn TP Hồ Chí Minh đã tổ chức tọa đàm : Giáo dục lý tƣởng cách mạng,<br /> đạo đức , lối sống đối với thanh thiếu nhi trong giai đoạn hiện nay )<br /> - Công tác giáo dục trong nhà trƣờng<br /> + Nhà trƣờng nói chung còn chú trọng việc dạy kiến thức văn hóa mà chƣa thật<br /> sự đầu tƣ thời gian, công sức, có khi còn có phần xem nhẹ việc giáo dục bồi<br /> dƣỡng đạo đức, kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp... cho học sinh.<br /> Trƣờng Bổ túc văn hóa tỉnh Đồng Nai thuộc ngành học giáo dục thƣờng<br /> xuyên, nhà trƣờng có 32 tuần để tổ chức thực hiện chƣơng trình giáo dục, không có<br /> tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp và thời gian thực hiện chƣơng trình nhƣ trƣờng<br /> phổ thông trung học là 37 tuần. Đó cũng là hạn chế về thời gian để nhà trƣờng tổ<br /> chức các hoạt động giáo dục đạo đức, rèn kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp cho học<br /> sinh<br /> + Về học sinh :<br /> Vấn đề đạo đức, lý tƣởng sống, ý thức giữ gìn và phát huy những giá trị truyền<br /> thống, bản sắc văn hóa dân tộc, kỹ năng giao tiếp, thái độ sống...ít đƣợc thế hệ trẻ<br /> ngày nay chú trọng.<br /> Đối tƣợng học sinh trƣờng bổ túc văn hoá số đông có chất lƣợng đầu vào thấp,<br /> trình độ nhận thức hạn chế, ý thức rèn luyện chƣa cao, nhiều em ham chơi hơn<br /> ham học, nhiều em có hoàn cảnh khó khăn hoặc thiếu sự quan tâm, giáo dục của<br /> gia đình ...nên không thích học, không xác định đƣợc mục đích học tập, không có ý<br /> thức rèn luyện đạo đức, kỹ năng sống, giao tiếp... cho bản thân.Trong khi đó, để<br /> tiếp thu đƣợc kiến thức trong quá trình học tập đòi hỏi học sinh cần có ý thức học<br /> tập, chịu khó học, nghe giảng...nếu không có ý thức học tập, không chịu học thì<br /> việc học không thu nhận đƣợc kết quả mà còn ảnh hƣởng đến các học sinh khác,<br /> còn làm cho việc giảng dạy của thầy cô cũng mất hứng thú, nhiệt tình, không hiệu<br /> quả khi giảng dạy.<br /> Nhìn chung, các em học sinh còn thiếu nhiều kỹ năng cần thiết. Biểu hiện nhƣ :<br /> Các em không biết cách giao tiếp, ứng xử với bạn bè, với thầy cô, với mọi ngƣời,<br /> từ cách xƣng hô đến cách nói năng...nhiều lúc thiếu suy nghĩ, không phù hợp với<br /> 4<br /> <br /> đối tƣợng giao tiếp.Trong khi đó, các em lại rất cần chỗ dựa tinh thần- cần sự quan<br /> tâm giáo dục, chia sẻ của thầy cô và gia đình<br /> + Về phụ huynh học sinh :<br /> Phần đông quý vị phụ huynh học sinh của trƣờng có hoàn cảnh gia đình khó<br /> khăn, phải bƣơn chải trong cuộc sống mƣu sinh nên không có nhiều thời gian cho<br /> con em, không quan tâm đến việc giáo dục đạo đức, rèn kỹ năng sống, kỹ năng<br /> giao tiếp<br /> Có trƣờng hợp trƣớc thực tế con cái có lớn mà chƣa có khôn, nhiều khờ dại,<br /> vụng về khi đối diện với vô vàn tình huống mang tính « nguy cơ » trong một xã hội<br /> ngày càng phức tạp. Một số gia đình nhận ra con em « lơ ngơ nhƣ gà công<br /> nghiệp » đã hốt hoảng « tách » con khỏi môi trƣờng thƣờng nhật, những mong qua<br /> các lớp học kỹ năng sống, sau những « học kỳ quân đội » ngắn ngủi con sẽ lớn<br /> khôn... đây là sự ngộ nhận lớn nhất vế giáo dục con trẻ.<br /> Qua trao đổi, trò chuyện và khảo sát trong quá trình giảng dạy về ý thức thái<br /> độ, mục đích học tập, kỹ năng sống của các em… tôi đã từng bƣớc nắm bắt tình<br /> hình bồi dƣỡng đạo đức, rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp của các em học<br /> sinh ở cả ba khối lớp 10, 11, 12<br /> Để khách quan và có cơ sở khoa học, tôi đã tiến hành khảo sát, lấy ý kiến học sinh.<br /> Phƣơng pháp khảo sát :<br /> Xây dựng mẫu phiếu khảo sát lấy ý kiến học sinh.<br /> Phát ra 120 phiếu tại hai khối lớp (10, 11), mỗi khối 05 lớp, chia đều số<br /> phiếu nhằm tạo sự cân đối, sát thực và mang tính đại diện đồng đều về đối tƣợng.<br /> Phát ngẫu nhiên cho mỗi lớp 20 học sinh.<br /> Trong thời gian 15 phút, học sinh đọc kỹ và trả lời câu hỏi một cách trung<br /> thực (không cần ghi họ tên).<br /> Sau khi học sinh trả lời lớp trƣởng thu lại phiếu và chuyển cho giáo viên.<br /> Điều này đảm bảo rằng khi học sinh chọn câu trả lời giáo viên không thể biết đƣợc<br /> ý kiến của từng học sinh cụ thể ( học sinh tên gì, ý kiến nhƣ thế nào), nhằm giúp<br /> cho học sinh trình bày quan điểm của cá nhân mình một cách thẳng thắn,khách<br /> quan, phản ánh đúng thực tế.<br /> Thu vào đủ 120 phiếu, trong đó 100% số phiếu trả lời đúng quy cách theo<br /> hƣớng dẫn (phiếu hợp lệ).<br /> Nội dung khảo sát :<br /> Nội dung khảo sát phải đảm bảo bám sát mục đích yêu cầu đặt ra, gắn với cơ<br /> sở lý luận và thực tiễn khi chọn đề tài.<br /> Nội dung cụ thể đƣợc thể hiện qua Phiếu khảo sát lấy ý kiến học sinh nhƣ đã<br /> trình bày trên.<br /> Kết quả khảo sát.<br /> <br /> 100% học sinh đã trả lời đầy đủ các câu hỏi đặt ra và theo đúng nhƣ hƣớng<br /> dẫn của giáo viên. Qua xem xét, hầu hết ý kiến của học sinh đã phản ánh đúng suy<br /> nghĩ của bản thân nên kết quả khảo sát đánh giá chính xác và tƣơng đối toàn diện<br /> 5<br /> <br />