Sáng kiến kinh nghiệm: Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển thể lực, kỹ thuật di chuyển trong tập luyện môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:40

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của sáng kiến "Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển thể lực, kỹ thuật di chuyển trong tập luyện môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn" nhằm lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển các tố chất thể lực, kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển thể lực, kỹ thuật di chuyển trong tập luyện môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẠNG SƠN TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP BỔ TRỢ NHẰM PHÁT TRIỂN THỂ LỰC, KỸ THUẬT DI CHUYỂN TRONG TẬP LUYỆN MÔN CẦU LÔNG CHO SINH VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM LẠNG SƠN Lĩnh vực sáng kiến: Giáo dục thể chất Tác giả: NGUYỄN VĂN QUÝ Trình độ chuyên môn: Thạc sĩ Giáo dục học Chức vụ: Tổ trưởng Tổ Giáo dục thể chất-QPAN Nơi công tác: Trường CĐSP Lạng Sơn Điện thoại liên hệ: 0888968656 Địa chỉ thư điện tử: quybackan24@gmail.com Lạng Sơn, năm 2023
2 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ---------------- ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP NGÀNH Tôi ghi tên dưới đây: Tỷ lệ (%) đóng Nơi công góp vào việc tạo Ngày Trình độ Họ và tác ra sáng kiến TT tháng Chức danh chuyên tên (hoặc nơi (ghi rõ đối với năm sinh môn thường trú) từng đồng tác giả, nếu có) GV CĐSP Nguyễn Trường Thạc sĩ chính, 1 Văn 18/9/1975 CĐSP Lạng Giáo dục 100% Tổ trưởng Quý Sơn học CM Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển thể lực, kỹ thuật di chuyển trong tập luyện môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục thể chất - Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Năm học 2022 - 2023. - Mô tả bản chất của sáng kiến: Việc học tập, luyện tập các môn thể dục, thể thao nói chung và môn Cầu lông nói riêng cho thấy, các yếu tố thể lực và kỹ thuật chuyên môn là rất quan trọng, góp phần nâng cao thành tích tập luyện. Đồng thời việc luyện tập phải tiến hành thường xuyên, liên tục, có hệ thống với các bài tập phù hợp càng giữ vị trí quan trọng. Đối với sinh viên, khi học môn Cầu lông thì việc phát triển thể lực và các kỹ thuật chuyên môn là rất quan trọng. Thể lực và các kỹ thuật chuyên môn có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả tiếp thu kỹ thuật, cũng như thực tế thi đấu. Việc xác định và chọn lựa các bài tập phát triển thể lực và kỹ thuật chuyên môn có vai trò đặc biệt quan trọng. Vì vậy, trong quá trình dạy học bộ môn, chúng tôi đã đề xuất giải pháp lựa chọn và áp dụng các bài tập bổ trợ để phát triển thể lực và kỹ thuật di chuyển cho sinh viên trong quá trình học tập bộ môn bao gồm: (1) Nhóm các bài tập phát triển sức mạnh và kỹ thuật di chuyển; (2) Nhóm các bài tập phát triển sức nhanh và kỹ thuật di chuyển; (3) Nhóm các bài tập phát triển sức bền và kỹ thuật di chuyển; (4) Nhóm các bài tập phát triển khéo léo và kỹ thuật di chuyển.
3 - Khả năng áp dụng: Các giải pháp của sáng kiến bắt đầu được áp dụng từ năm học 2022- 2023 ở Trường CĐSP Lạng Sơn mang lại hiệu quả và tiếp tục được triển khai ở các năm học tiếp theo. - Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: + Điều kiện cơ sở vật chất, sân bãi thiết bị phục vụ cho môn học. + Thái độ và năng lực của giảng viên + Mức độ tích cực luyện tập của sinh viên. + Các phong trào luyện tập thể dục thể thao của nhà trường. Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn và Bản mô tả sáng kiến (kèm theo đơn) là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật./. Lạng Sơn, ngày 10 tháng 4 năm 2023 Người nộp đơn Nguyễn Văn Quý
4 MỤC LỤC Trang TÓM TẮT SÁNG KIẾN 5 MỞ ĐẦU 6 1. Lí do chọn đề tài 6 2. Mục tiêu của sáng kiến 7 3. Phạm vi của sáng kiến 7 II – CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN 7 1.Cơ sở lý luận 7 2. Cơ sở thực tiễn 12 III – NỘI DUNG SÁNG KIẾN 14 1. Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến 14 1.1. Xác định những nguyên tắc để thiết kế các bài tập phát triển thể 14 lực và các kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông 1.2. Thiết kết một số bài tập phát triển thể lực và kỹ thuật di chuyển 15 trong môn Cầu lông 1.3. Tổ chức thử nghiệm các bài tập đã thiết kế 19 2. Thảo luận, đánh giá kết quả thu được 20 2.1. Tính mới, tính sáng tạo 20 2.2. Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích thiết thực của sáng kiến 21 IV – KẾT LUẬN 28 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 29 PHỤ LỤC 30
5 TÓM TẮT SÁNG KIẾN Việc học tập, luyện tập các môn thể dục, thể thao nói chung và môn Cầu lông nói riêng cho thấy, các yếu tố thể lực và kỹ thuật chuyên môn là rất quan trọng, góp phần nâng cao thành tích tập luyện. Đồng thời việc luyện tập phải tiến hành thường xuyên, liên tục, có hệ thống với các bài tập phù hợp càng giữ vị trí quan trọng. Đối với sinh viên, khi học môn Cầu lông thì việc phát triển thể lực và các kỹ thuật chuyên môn là rất quan trọng. Thể lực và các kỹ thuật chuyên môn có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả tiếp thu kỹ thuật, cũng như thực tế thi đấu. Việc xác định và chọn lựa, thiết kế các bài tập phát triển thể lực và kỹ thuật chuyên môn có vai trò đặc biệt quan trọng. Vì vậy, trong quá trình dạy học bộ môn, chúng tôi đã đề xuất vấp áp dụng các bài tập bổ trợ để phát triển thể lực và kỹ thuật di chuyển cho sinh viên trong quá trình học tập bộ môn. Bước đầu, các giải pháp đã mang lại hiệu quả nhất định. Tuy nhiên cần phải được áp dụng đồng bộ, trong thời gian dài thì mới có hiệu quả cao. Các giải pháp có thể được nhân rộng đối với các hoạt động luyện tập các môn thể thao của học sinh, sinh viên.
6 I – MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Với mục đích nâng cao sức khoẻ cho mọi người, đào tạo thế hệ trẻ có một thể lực dồi dào, đáp ứng được công cuộc "Công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước". Có sức khỏe về mặt thể chất, là cơ sở để có sức khỏe tinh thần (tâm lý vững vàng), sức khỏe xã hội (giao tiếp, thích ứng với các mối quan hệ xã hội). Việc Giáo dục thể chất, chăm lo đời sống tinh thần, nâng cao sức khoẻ cho thế hệ trẻ đã được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt chú trọng quan tâm. Từ khi thành lập nước, Bác Hồ đã ra sắc lệnh thành lập một Nha thanh niên và Thể dục. Người dạy..."Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khoẻ mới thành công”. Trong công cuộc xây dựng đất nước trong tình hình mới, ngày 04/11/2013 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 29- NQ/TW về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” [1]. Sau 10 năm triển khai, sự nghiệp giáo dục và đào tạo đã có những chuyển biến tích cực, gần đây, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã có những định hướng quan trọng về tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong thời gian tới. Công tác giáo dục thể chất và hoạt động thể dục thể thao trong trường học là một mặt quan trọng trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo, góp phần thực hiện mục tiêu: Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước, đáp ứng nhu cầu đổi mới của sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời còn hướng tới mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách. Ngày 17/6/2016, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tổng thể phát triển giáo dục thể chất và thể thao trường học giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025 Quyết định số 1076/QĐ-TTg, xác định mục tiêu tổng quát: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục thể chất và thể thao trường học nhằm tăng cường sức khỏe, phát triển thể lực toàn diện, trang bị kiến thức, kỹ năng vận động cơ bản và hình thành thói quen tập luyện thể dục, thể thao thường xuyên cho trẻ em, học sinh, sinh viên; gắn giáo dục thể chất, thể thao trường học với giáo dục ý chí, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống; đáp ứng nhu cầu vui chơi giải trí, lành mạnh cho trẻ em, học sinh, sinh viên, đồng thời góp phần phát hiện, đào tạo năng khiếu và tài năng thể thao cho đất nước” [7]. Ngành Giáo dục và Đào tạo đã thấy rõ tầm quan trọng của các môn thể thao trong hệ thống giáo dục, đặc biệt là các môn thể thao đáp ứng được các điều kiện tập luyện và thi đấu ở các trường học. Cầu lông là một trong những môn thể thao được nhiều người tập luyện do tính chất dễ chơi, không cần nhiều diện tích sân thi đấu, số người chơi trong một đội ít, nên phong trào tập luyện và thi đấu môn Cầu lông phát triển rộng khắp trên toàn quốc. Với đặc tính đó, môn Cầu lông đã được nhiều trường chọn giảng dạy ở phần tự chọn.
7 Trong dạy học bộ môn, người giáo viên giảng dạy môn Giáo dục thể chấttrong trường học nói chung, môn Cầu lông nói riêng cần phải phải luôn tìm tòi học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cũng như vận dụng các phương pháp, kỹ thuật để giảng dạy để đạt hiệu quả cao nhất, đáp ứng được với sự phát triển của xã hội. Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn đưa môn Cầu lông vào giảng dạy cho sinh viên với thời lượng 30 tiết, giảng dạy trong 8 tuần. Với số tiết giảng dạy ít, số lượng sinh viên trên một lớp tương đối đông nên sau khi học xong sinh viên chỉ nắm được một số kỹ thuật cơ bản nhất của môn học. Vì vậy, việc nâng cao thể lực, cũng như kỹ thuật môn Cầu lông cho sinh viên thông qua môn học là việc làm cần thiết. Qua đó nâng cao thành tích luyện tập, đồng thời bồi dưỡng hứng thú luyện tập thể dục, thể thao cho sinh viên. Với lý do nêu trên, tôi lựa chọn thực hiện sáng kiến: “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển thể lực, kỹ thuật di chuyển trong tập luyện môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn”. 2. Mục tiêu của sáng kiến Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển các tố chất thể lực, kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn. 3. Phạm vi của sáng kiến - Đối tượng nghiên cứu: Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển các tố chất thể lực, kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn. - Không gian: Tập trung vào các hoạt động dạy học trong giờ học chính khóa cho sinh viên năm thứ nhất ngành Tiếng Trung Quốc Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn. - Thời gian: Các giải pháp được áp dụng từ năm học 2022-2023 ở Trường CĐSP Lạng Sơn II – CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận 1.1. Đặc điểm và tác dụng của môn Cầu lông * Đặc điểm môn Cầu lông Ngay từ khi ra đời, môn cầu lông đã là môn chơi giải trí bởi dễ tập, dễ chơi cho mọi đối tượng (già, trẻ, gái, trai) đều có thể tập luyện được. Dụng cụ, sân bãi đơn giản nên mặc dù ra đời khá muộn so với nhiều môn thể thao khác, song nó nhanh chóng thu hút đông đảo quần chúng tham gia và ngày càng phát triển rộng khắp. Việc tập luyện môn cầu lông có ý nghĩa lớn trong việc tăng cường sức khỏe, phát triển thể lực cho người tập. Đây còn là môn thể thao được
8 giao lưu quốc tế, là cầu nối giữa các dân tộc thể hiện tinh thần đoàn kết, hợp tác hữu nghị. Việc phát triển luyện tập cầu lông sâu rộng trong quần chúng là điều kiện quan trọng để phát triển thể thao thành tích cao của môn cầu lông. Đặc biệt từ năm 1992 môn cầu lông đã trở thành một môn thể thao thi đấu chính thức của Thế Vận Hội, điều này càng tạo đà cho việc phát triển môn thể thao “quý tộc” này cả về chiều sâu và chiều rộng. Điều đó có ý nghĩa quan trọng không chỉ về mặt kinh tế - xã hội mà còn có ý nghĩa tinh thần trong đời sống nhân dân. * Tác dụng của môn Cầu lông Cầu lông có vị trí quan trọng như các môn thể thao khác. Môn thể thao này được phát triển mạnh trên thế giới, Châu Á và đặc biệt là khu vực Đông Nam Á. Thi đấu cầu lông được tổ chức trong phạm vi từng nước, khu vực, châu lục và trên toàn thế giới. Ở Việt Nam cầu lông chiếm một vị trí quan trọng trong hoạt động văn hoá TDTT của quần chúng nhân dân lao động. Cũng như các môn thể thao khác, tập luyện cầu lông cũng nhằm nâng cao sức khoẻ, phát triển các tố chất vận động của cơ thể, rèn luyện các tố chất tâm lý, góp phần phát triển con người toàn diện. Môn thể thao này phù hợp với mọi tầng lớp lứa tuổi, giới tính. Đối với thế hệ trẻ thanh thiếu niên, nhi đồng thì tập luyện thi đấu cầu lông có tác dụng phát triển toàn diện các năng lực thể chất, tố chất thể lực, rèn luyện các phẩm chất đạo đức tâm lý, nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa. Đối với những người cao tuổi tập luyện và thi đấu cầu lông có tác dụng củng cố, tăng cường sức khoẻ. Đối với các cán bộ công chức nhà nước tập luyên và thi đấu cầu lông có tác dụng làm thay đổi trạng thái, tạo được cảm giác thoải mái dễ chịu sau những giờ làm việc căng thẳng. Đối với người lao động tay chân, tập luyện cầu lông có tác dụng củng cố sức khoẻ, hoạt động nhanh nhẹn, xử lý các tình huống trong cuộc sống một cách hiệu quả nhất. Thông qua thi đấu cầu lông còn góp phần tăng cường tình đoàn kết, hiểu biết lẫn nhau giữa người với người, giữa các dân tộc anh em trên toàn thế giới. 1.2. Thể lực và phát triển tố chất thể lực có liên quan đến môn Cầu lông Thể lực là mục tiêu cơ bản của môn giáo dục thể chất. Tập luyện và thi đấu TDTT thể hiện sự khát vọng vươn lên khả năng cao nhất của con người. Tố chất thể lực là những đặc điểm, một phần tương đối riêng biệt trong thể lực của con người. Quá trình hình thành và phát triển các tố chất thể lực luôn có quan hệ chặt chẽ với sự hình thành các kỹ năng, kỹ xảo vận động và mức độ phát triển các cơ quan và hệ cơ quan của cơ thể. Trong bất kỳ hoạt động thể lực nào,
9 các tố chất thể lực không biểu hiện một cách đơn độc mà luôn phối hợp hữu cơ với nhau. Các tố chất thể lực có liên quan chặt chẽ với kỹ năng vận động. Sự hình thành kỹ năng vận động phụ thuộc nhiều vào mức độ phát triển các tố chất thể lực. Tuy nhiên, trong quá trình hình thành kỹ năng vận động các tố chất vận động cũng được hoàn thiện. Rèn luyện thể lực, thông qua việc phát triển các tố chất thể lực là công việc hàng đầu của quá trình hoàn thiện thể chất cho con người. * Các tố chất thể lực Các tố chất thể lực bao gồm sức nhanh, sức mạnh, sức bền, khả năng phối hợp vận động và độ dẻo. - Sức nhanh là tố chất thể lực để tiến hành các hành vi vận động trong thời gian ngắn nhất trong các điều kiện quy định. Người ta phân biệt hai hình thức sức nhanh chính: (1) Sức nhanh của động tác đơn (sức nhanh động tác); (2) Khả năng chuyển động về phía trước với tốc độ cao nhất (phân biệt theo khả năng tăng tốc và sức nhanh trên cự ly). - Sức mạnh là khả năng khắc phục trọng tải bên ngoài bằng sự căng cơ. Sự phát triển tố chất sức mạnh có liên quan đến quá trình phát dục, sự phát triển của hệ thần kinh và mức độ hoàn thiện của bộ máy vận động, mỗi bộ phận khác nhau của cơ thể sự phát triển tố chất sức mạnh không giống nhau. - Sức bền là năng lực duy trì khả năng vận động trong thời gian dài nhất mà cơ thể chịu đựng được. Do khả năng duy trì vận động của con người bao giờ cũng có giới hạn và ở giới hạn cuối cùng thường xuất hiện mệt mỏi. Bởi vậy, sức bền còn được hiểu là khả năng của cơ thể chống lại mệt mỏi trong một hoạt động nào đó. - Sự khéo léo: Là một loại tố chất của cơ thể, các nhà khoa học cho rằng sự khéo léo có nhiều thiên hướng của hệ thần kinh hơn các tố chất vận động khác. Năng lực phối hợp vận động là tiền đề cơ sở của vận động viên để tiến hành có hiệu quả những hoạt động thể thao nhất định, được xác định thông qua quá trình điều khiển và có quan hệ chặt chẽ với các phẩm chất cá nhân khác. Nó được hình thành và phát triển trong tập luyện. Năng lực phối hợp vận động được thể hiện ở khả năng tiếp thu nhanh chóng và hiệu quả, cũng như việc sử dụng các kỹ xảo thể thao để thực hiện một nhiệm vụ nào đó. - Tố chất dẻo: Độ mềm dẻo là khả năng thực hiện động tác với biên độ lớn, biên độ tối đa của động tác là thước đo của độ mềm dẻo. Mềm dẻo phụ thuộc vào đàn tính của cơ bắp và dây chằng. Trong khi các tố chất nhanh, mạnh, bền, và các sức bật đều có thể đo, đánh giá một cách tương đối chính xác, thì sự khéo léo chỉ có thể nhận định ở mức độ chủ quan, cảm tính nhiều hơn. Tuy nhiên qua tập luyện, kiểm tra một cách chính xác, có khoa học thì chúng ta vẫn có thể đánh giá đúng khả năng khéo léo của từng vận động viên.
10 * Phát triển thể lực Phát triển thể lực hay giáo dục tố chất thể lực phải căn cứ và yếu tố hiểu biết đạo đức, ý chí, kỹ thuật, chiến thuật và thể lực chung trong đó thể lực là một trong những nhân tố quan trong nhất, quyết định hiệu quả hoạt động của con người. Vì vậy, giáo dục tố chất thể lực trong GDTC là vấn đề được quan tâm đặc biệt của các nhà khoa học, các chuyên gia, các giáo viên TDTT. - Các tố chất này được phát triển nhờ các quá trình thích ứng về năng lượng. Phát triển các tố chất thể lực xét theo quan điểm này là quá trình thúc đẩy và hoàn thiện các quá trình chuyển hoá năng lượng trên cơ sở các mục đích đã được xác định. Các tố chất sức mạnh, sức nhanh và sức bền có quan hệ chặt chẽ với nhau. Phát triển từng tố chất riêng đều nằm trong mối quan hệ chung và thống nhất. - Sư phát triển các tố chất thể lực nói chung, đối với thể lực môn Cầu lông nói riêng chỉ có thể đạt được khi có sự lựa chọn và áp dụng các bài tập luyện bổ trợ phù hợp. 1.3. Kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông Bộ pháp di chuyển trong cầu lông là kỹ thuật cơ bản quan trọng. Các bước di chuyển trong cầu lông có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Kết quả, di chuyển nhanh và chuẩn xác sẽ nâng hiệu quả khi lên đánh cầu, ngược lại di chuyển không chính xác sẽ ảnh hưởng đến việc hoàn thành các kỹ thuật đánh cầu. Do đó, di chuyển chuẩn xác trong cầu lông là mấu chốt cơ bản để đánh cầu lông giỏi. Kỹ thuật tập di chuyển trong cầu lông được phân thành các nhóm cơ bản gồm: Di chuyển đơn bước và di chuyển đa bước. - Kỹ thuật di chuyển đơn bước: Là khi di chuyển chỉ thay đổi một chân còn chân kia vẫn làm trụ. Kỹ thuật này được áp dụng nhiều nhất trong trường hợp đánh cầu bên phải, bên trái, vụt cầu khi đầu đối phương đánh sang rơi gần người, vụt mạnh gần người. Kỹ thuật động tác: 2 chân rộng bằng vai, 2 gối khuỵu, trọng tâm hạ thấp, người hơi đổ về trước, mắt nhìn thẳng, 2 tay co để phía trước. Khi di chuyển ở tư thế đánh cầu phải dùng gót chân trái làm trụ, xoay bàn chân sang phải, tạo với hướng đánh cầu 1 góc khoảng từ 130 đến 135 (góc hợp bởi má trong bàn chân với hướng đánh), chân phải bước lùi về sau một bước rộng chừng 50-80cm sao cho mũi bàn chân thẳng với đường kéo dài từ gót chân trái song song với hướng đánh, bàn chân tạo với đánh một góc 45◦. Trọng tâm dồn vào chân phải, thân người xoay nghiêng sang phải, toàn thân tạo thành tư thế đánh cầu phải. Di chuyển ở tư thế đánh cầu trái dùng gót chân phải làm trụ, xoay mũi bàn chân sang trái, tạo hướng đánh cầu một góc chừng 130-1350 , di chuyển bước chân trái về sau một bước khoảng 50-80 cm, sao cho mũi bàn chân trái cùng chạm với đường kéo dài từ gót chân phải song song với hướng đánh cầu, bàn
11 chân sau tạo với hướng đánh một góc 45. Trọng tâm dồn vào chân trái, người vặn sang trái, toàn thân ở tư thế đánh cầu trái. Ngoài ra, khi di chuyển ở tư thế lùi sau đánh cầu phải khi thấy điểm rơi của cầu sát bàn chân trái hoặc ở gốc ¼ hình tròn phía sau, bên phải thì lấy nửa trước bàn chân trái làm trụ, chân phải bước về phía sau một bước rồi phối hợp với kỹ thuật đánh cầu phải. Sau đó, đạp mạnh chân phải trở về vị trí chuẩn bị ban đầu. Di chuyển ở tư thế lùi sau đánh cầu trái, khi thấy điểm rơi của cầu sát bàn chân trái hoặc ở góc ¼ hình tròn phía sau bên trái thì lấy nửa trước bàn chân làm trụ, chân trái lùi về phía sau một bước rồi phối hợp với kỹ thuật đánh cầu trái tay. Sau đó lại đạp mạnh chân trái trở về vị trí chuẩn bị ban đầu. - Kỹ thuật di chuyển đa bước: Là có sự thay đổi vị trí của 2 chân và thường là từ 2 bước trở lên. Động tác này được sử dụng thường xuyên và có ảnh hưởng trực tiếp đến thành tích của kỹ thuật các động tác tay, cũng như việc thực hiện các dạng chiến thuật. Trong cầu lông, đây là một kỹ thuật rất đa dạng được áp dụng để đánh trả những đường cầu ở xa vị trí đứng của mình, là biện pháp phòng thủ và tấn công rất cơ bản trong thi đấu cầu lông. + Di chuyển sang ngang: Khi di chuyển sang ngang cần đứng ở giữa sân (Trên vạch trung tâm). Nếu di chuyển sang phải thì đạp mạnh chân trái quay người 90 sang phải, chân trái bước về trước, trọng tâm hạ thấp, 2 gối khuỵu sau đó bước tiếp chân phải rồi lại chân trái cứ lần lượt như vậy cho tới khi bước cuối cùng là chân trái ở trên chạm mép biên dọc phải. Trọng tâm dồn nhiều vào chân trái, gối chân trái khuỵu nhiều, thân người vặn sang phải ở tư thế đánh cầu phải, cùng với bước cuối là động tác tay lăn vợt về phía trước. Sau đó lại đạp mạnh chân trái đẩy người quay 180 để tiếp tục di chuyển ngược lại. + Di chuyển lùi và tiến: Kiểu di chuyển này nhằm thực hiện các bước chạy đưa cơ thể di chuyển về phía sau hay về phía trước để đánh cầu. Từ tư thế chuẩn bị (nếu là lùi) hoặc về phía trước (Nếu là tiến) hai chân luôn luân phiên nhau chạy về sau hay lên phía trước. Kết thúc bước cuối cùng sẽ là tư thế đánh cầu phải hoặc trái. + Di chuyển bước nhảy: Di chuyển bước nhảy về phía trước được áp dụng để đánh những quả bỏ nhỏ sát lưới hay dọc biên. Cách di chuyển này rất nhanh, hợp lý đối với những đường cầu xa vị trí đứng của mình mà di chuyển bước không có kết quả. Kỹ thuật động tác: Từ tư thế cơ bản, dùng sức mạnh bộc phát của chân bật người lên trên về trước theo hướng di chuyển. Chân đưa trước, bước vươn dài (thường thì chân đưa trước sẽ cùng phía tay đánh cầu). Người lúc này có giai đoạn bay trên không về hướng di chuyển. Khi chạm đất chân trước khuỵu gối, trọng tâm dồn vào chân trước. Người cùng với tay cầm vợt vươn dài về trước tới hướng đánh cầu. Sau đó đạp mạnh chân phía trước đẩy người trở về tư thế chuẩn
12 bị cơ bản. Ngoài ra có thể sử dụng phương pháp nhảy có bước đệm bằng cách bật và bay. + Nhảy lên cao vụt hoặc chặn cầu: Là kỹ thuật được áp dụng nhiều nhất trong tấn công, cho phép ta chiếm lĩnh được chiều cao của đường cầu bay, đánh cầu được nhanh, điểm vụt cắm sát lưới. Phương pháp: từ tư thế chuẩn bị cơ bản nhanh chóng dùng sức mạnh bột phát của chân, bật mạnh nâng cơ thể lên cao. Khi cảm giác thấy người lên tới điểm cao nhất dừng lại thì thực hiện động tác tay đánh cầu và rơi xuống. Chân chạm đất trước tiên là chân ngược phía với tay cầm vợt. Sau đó chân kia hạ xuống tiếp và nhanh chóng trở về tư thế chuẩn bị cơ bản. Nếu vận động viên có tố chất thể lực tốt sẽ góp phần phát triển các kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông. Do vậy, cần phải tìm ra các bài tập luyện hiệu quả cho việc phát triển các kỹ thuật và tố chất này. 2. Cơ sở thực tiễn Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn hiện nay đào tạo đa ngành. Ngoài việc trang bị cho sinh viên những kiến thức về chuyên ngành, nhà trường còn chú trọng đến việc phát triển thể chất, giúp cho sinh viên phát triển toàn diện nhân cách, tạo điều kiện vững chắc để sinh viên có sức khỏe, thể lực bước vào hoạt động nghề nghiệp và cuộc sống sau này. Nội dung dạy học toàn khóa môn Giáo dục thể chất cho các ngành Giáo dục nghề nghiệp gồm 60 giờ, trong đó: Bài mở đầu và Giáo dục thể chất chung (Bài 1: Thể dục cơ bản; Bài 2: Điền kinh, gồm: Chạy cự ly ngắn, Chạy cự ly trung bình, Nhảy cao) với tổng số 30 giờ. Nội dung môn Cầu lông (tự chọn) với tổng số 30 giờ. Chương trình được phân bổ cụ thể như sau:
13 Bảng 1. Khung chương trình môn Giáo dục thể chất Giáo dục nghề nghiệp Thời gian (giờ) TT Chương/ bài Tổng Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra I BÀI MỞ ĐẦU 1 1 Chương I: GIÁO DỤC THỂ CHẤT II 29 2 25 2 CHUNG III Chương II: CHUYÊN ĐỀ THỂ DỤC THỂ THAO TỰ CHỌN 30 2 26 2 (Môn Cầu lông) 1. Tác dụng của môn Cầu lông 2. Các động tác kỹ thuật 2.1. Tư thế cơ bản và cách cầm vợt 2 2.2. Các bước di chuyển (phải trái, trước, 26 1 sau, chếch), bước đơn, kép, đệm 2.3. Kỹ thuật đánh cầu phải, trái cao tay 2.4. Kỹ thuật đánh cầu phải, trái thấp tay 2.5. Kỹ thuật đánh cầu sát lưới, bỏ nhỏ 2.6. Kỹ thuật phát cầu: Thấp gần, cao sâu 2.7. Kỹ thuật đập cầu 2.8. Chiến thuật thi đấu 3. Một số quy định của Luật Cầu lông Kiểm tra: 2 - Kỹ thuật phát cầu gần. 2 - Kỹ thuật đánh cầu phải, trái cao tay Cộng 60 5 51 4 Như vậy, số lượng giờ học chính khóa dành cho môn học Giáo dục thể chất nói chung và môn Cầu lông nói riêng tương đối ít. Các nội dung bổ trợ cho môn Cầu lông như phát triển thể lực cũng như các kỹ thuật di chuyển ít. Vì vậy, giảng viên cần quan tâm đến nội dung này. Trong những năm gần đây, nhà trường luôn tổ chức các hoạt động thi đấu thể thao cho sinh viên đặc biệt là môn Cầu lông. Đây là môn học đồng thời cũng là môn thể thao được sinh viên yêu thích và được tham gia thường niên trong những giải thể thao của nhà trường hoặc tự nguyện luyện tập để bồi dưỡng nâng cao thể lực và sức khỏe của sinh viên trong nhà trường.
14 Cầu lông luôn được chọn là một trong những môn thi đấu chính thức, song trình độ chuyên môn, kỹ chiến thuật của các vận động viên còn ở mức độ khiêm tốn. Trong quá trình học tập học phần Giáo dục thể chất, sinh viên đã được học nội dung Cầu lông, được quan tâm đến việc phát triển tố chất thể lực cũng như kỹ thuật đánh cầu nói chung và các kỹ thuật di chuyển có liên quan đến tố chất thể lực nói riêng. Tuy nhiên, với số lượng 30 tiết của giờ học chính khóa là quá ít do vậy, giảng viên cần hướng dẫn, đào tạo, tập huấn thêm cho sinh viên những bài tập bổ trợ dễ thực hiện để sinh viên tự luyện tập là việc làm cần thiết. Do vậy, việc lựa chọn và áp dụng các bài tập bổ trợ phát triển tố chất thể lực cũng như kỹ thuật di chuyển có liên quan đến các tố chất thể lực là việc làm cần thiết đối với giảng viên giảng dạy môn Cầu lông. Qua đó góp phần nâng cao thể lực cũng như kết quả luyện tập và thi đấu cầu lông. III – NỘI DUNG SÁNG KIẾN 1. Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến Để thực hiện sáng kiến, chúng tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc và tìm hiểu cơ sở lý luận để hệ thống hóa các lý thuyết môn Cầu lông, các tổ chất vận động và kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông, từ đó định hướng nghiên cứu thực tiễn. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phương pháp tổng kết thực tiễn, lấy ý kiến chuyên gia, đàm thoại, thực nghiệm sư phạm. - Phương pháp thống kê toán học: Tổng hợp, thống kê các số liệu, dữ liệu thu được trong quá trình nghiên cứu. Sáng kiến đề xuất biện pháp lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm phát triển thể lực, kỹ thuật di chuyển trong tập luyện môn Cầu lông cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn. 1.1. Nguyên tắc để lựa chọn các bài tập phát triển thể lực và các kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông - Nguyên tắc thực tiễn: Các bài tập bổ trợ phải gắn liền với thực tiễn cuộc sống và hoạt động của sinh viên, gần gũi với sinh viên và dễ luyện tập. Từ đó, sinh viên có thể vận dụng trong tự luyện tập hằng ngày và thường xuyên. - Nguyên tắc chính xác khoa học: Các bài tập phải đảm bảo tính khoa học trên cơ sở nghiên cứu của các nhà khoa học, đối với môn Cầu lông. Trong đó có sự điều chỉnh linh hoạt trên cơ sở dựa trên các bài tập của các môn thể thao khác. Thực hiện theo quy trình: Định hướng, lựa chọn, thử nghiệm và điều chỉnh trong hướng dẫn sinh viên luyện tập. Trong đó, xin ý kiến của các giảng viên trong tổ chuyên môn để hoàn thành các bài tập. - Nguyên tắc vừa sức và tạo hứng thú học tập cho sinh viên: Các bài tập phải phù hợp với thể lực, lượng vận động, thời gian và điều kiện cơ sở vật chất và tạo hứng thú cho sinh viên.
15 1.2. Lựa chọn một số bài tập phát triển thể lực và kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông Để góp phần nâng cao hiệu quả của tiết học Cầu lông, với vai trò là người hướng dẫn, định hướng kiến thức, kỹ năng vận động cho sinh viên, chúng tôi đã nghiên cứu và vận dụng vào giảng dạy các bài tập bổ trợ phát triển thể lực và kỹ thuật di chuyển trong môn Cầu lông, gồm có 4 nhóm bài tập sau: 1.2.1. Nhóm các bài tập phát triển sức mạnh và kỹ thuật di chuyển Đặc điểm thi đấu cầu lông và tập luyện cầu lông là người chơi cầu lông luôn phải di chuyển liên tục với tốc độ cao trong phạm vi diện tích sân của mình bằng bước chạy, bật nhảy, cùng với đó là việc kết hợp các động tác đánh cầu hợp lý, nhanh, mạnh để thực hiện được ý đồ chiến thuật. Vì vậy sức mạnh và các kỹ thuật di chuyển trong cầu lông được thể hiện ở các động tác xuất phát, các động tác bật nhảy, khả năng di chuyển nhanh, và các động tác đánh cầu. Từ đó cho ta thấy sức mạnh trong môn cầu lông là sức mạnh tốc độ. Năng lực làm việc biểu hiện lớn nhất trong một thời gian ngắn nhất mang tính bột phát cho nên trong giảng dạy sức mạnh tốc độ phải sử dụng các phương pháp đúng để phát triển năng lực làm việc với tốc độ cao vì vậy phải sử dụng các phương pháp đúng để phát triển năng lực làm việc với tốc độ cao của các nhóm cơ tham gia vào hoạt động mà không tập luyện sức mạnh cầu lông một cách tuỳ tiện. Từ cơ sở lý luận cũng như quan điểm vận động tập luyện và thi đấu cầu lông. Các bài tập để phát triển sức mạnh tốc độ chuyên môn cầu lông và các kỹ thuật di chuyển được tập luyện các bài tập sau: Bài tập 1: Ném cầu xa - Mục đích: Phát triển sức mạnh của cánh tay và phối hợp động tác vươn hông đánh tay trong khi đánh cầu. - Chuẩn bị: Mỗi sinh viên một quả cầu lông ba sao đứng đối diện, cách nhau 5 m. - Cách tập luyện: Đứng thành 2 hàng ngang quay mặt vào nhau, cách nhau 5 m, giãn cách một sải tay. Giảng viên ra lệnh bằng còi, hàng có cầu thực hiện ném cầu ra xa phía hàng đối diện. - Thực hiện: Đứng chân trước chân sau, tay thuận cầm cầu đưa cầu ra sau vươn hông thực hiện động tác ném cầu về phía trước. Hàng đối diện nhặt cầu và ném lại tương tự. Bài tập 2 : Lắc cổ tay - Mục đích: Phát triển sức mạnh của cổ tay và độ dẻo của cổ tay trong khi thực hiện kỹ thuật đánh cầu. - Chuẩn bị: Vợt cầu lông mỗi sinh viên một chiếc - Cách tập luyện: Tập đồng loạt, khoảng cách giữa các hàng là 2 m.
16 Động tác 1: Đưa tay cầm vợt về trước lắc cổ tay qua trái rồi qua phải liên tục trong thời gian 1 phút. Động tác 2: Đưa tay cầm vợt lên đầu xoay mạnh cổ tay hết biên độ theo vòng tròn ngược chiều kim đồng hồ, thời gian 30s. Sau đó đổi chiều xoay, tiếp tục thực hiện động tác trong khoảng thời gian 30s. Bài tập 3: Bật cóc 4 bước - Mục đích: Phát triển sức mạnh tốc độ của cơ chân. - Cách tập: Hai tay chống hông ngồi nhổm trên gót chân, kiểng gót khi có hiệu lệnh của giáo viên người tập bật liên tục về phía trước với độ dài tối đa, quãng đường 15m. Nam tập 06 tổ; nữ tập 03 tổ, thời gian nghỉ giữa các tổ là 30 giây. 1.2.2. Nhóm các bài tập phát triển sức nhanh và kỹ thuật di chuyển Trong tập luyện và thi đấu cầu lông, yếu tố sức nhanh là một tố chất cơ bản. Nó thể hiện ở những đường cầu với tốc độ nhanh biến hoá điểm rơi. Đòi hỏi khi vận động phải có phản ứng nhanh. Cầu lông là một môn thể thao không có chu kỳ nên quá trình phản ứng của nó là phụ thuộc vào sức nhanh động tác. Quan trọng nhất đó là sức nhanh di chuyển để thực hiện kĩ thuật động tác. Vì vậy các bài tập được đưa vào để phát triển sức nhanh và các kỹ thuật di chuyển cho sinh viên với các bài tập sau: Bài tập 1: Nhảy dây - Mục đích: Phát triển sức nhanh của cổ chân và sự phối hợp vận động của tay và chân. Tạo điều kiện thuận lợi cho các bước di chuyển để thực hiện kĩ thuật đánh cầu. - Chuẩn bị: 20 đến 25 dây nhảy đơn. - Cách tập: + Đo dây: 2 tay cầm dây sao cho khi gấp đôi dây để ở vùng “chấn thuỷ” (giữa xương ức và bụng) thì dây vừa chạm vào đầu bàn chân. + Thực hiện: Khi có hiệu lệnh của giảng viên, từng hàng ngang tập đồng loạt, chú ý khi nhảy dây đầu gối không được co chỉ dùng sức cổ chân và nhảy liên tục không có bước đệm. - Thời gian: Mỗi tổ 01 phút. Nam thực hiện 04 tổ, nữ thực hiện 02 tổ. Từng hàng ngang luân phiên nhau để tập luyện. Bài tập 2: Di chuyển ngang nhặt cầu 5, 18 m - Mục đích: Giúp học sinh phát triển sức nhanh khi di chuyển ngang trong thi đấu. - Chuẩn bị: Từ 20 - 25 quả cầu lông cho mỗi sinh viên. - Cách tập: Tập luyện theo từng hàng xếp dọc giữa sân cầu lông, khi có hiệu lệnh của thầy giáo, tất cả di chuyển sang phải nhặt từng quả cầu ở đường
17 dọc bên phải sau đó di chuyển sang trái đặt ra ngoài đường biên dọc bên trái. - Thời gian tập luyện: 1phút/1 tổ/3 tổ Bài tập 3: Di chuyển lên xuống 6,7 m - Mục đích: Phát triển sức nhanh khi di chuyển tiến - lùi trong thi đấu. - Chuẩn bị: Sân và lưới cầu lông. - Cách tập: giáo viên cho sinh viên xếp hàng ngang, dọc đường biên của sân cầu, khi có hiệu lệnh, sinh viên chạy nhanh chạy lên chạm tay vào lưới và chạy lùi về phía cuối sân. Mỗi em thực hiện chạy 10 lần. 1.2.3. Nhóm các bài tập phát triển sức bền và kỹ thuật di chuyển Trong môn cầu lông sức bền có những đặc trưng riêng. Hoạt động tập luyện và thi đấu cầu lông đòi hỏi người tập phải thường xuyên di chuyển nhanh, phán đoán nhanh và họ phải thường xuyên bật nhảy đập cầu. Ngoài ra hoạt động thi đấu cầu lông được đánh theo hiệp không bị khống chế về thời gian. Do đó thời gian cho mỗi trận là không cố định. Vì vậy, sức bền trong cầu lông được thể hiện ở sức bền mạnh và sức bền nhanh. Để phát triển 2 loại sức bền cũng như kỹ thuật di chuyển, chúng ta cần cho sinh viên luyện tập những bổ trợ sau: Bài tập 1: Bật cóc tiến, bật cóc lùi - Mục đích: Phát triển sức bền mạnh của cơ chân nhằm tăng khả năng sức bền bật nhảy đập cầu. - Cách thực hiện: Tập đồng loạt ở đội hình 4 hàng ngang giản cách 01 sải tay. Sinh viên 2 tay chống hông, ngồi nhổm lên 2 gót chân. Có hiệu lệnh học sinh bắt đầu bật lên, xuống liên tục (chú ý bật độ dài tối đa 40 cm) trong thời gian 1 phút/ 1 tổ. Nam 03 tổ, nữ 01 tổ. Thời gian nghỉ giữa các tổ là 01 phút. Bài tập 2: Di chuyển 4 góc sân - Mục đích: Giúp học sinh phát triển sức bền nhanh trong di chuyển phối hợp. + Di chuyển từ giữa sân lên trên - Chuẩn bị: giáo viên cho sinh viên đứng ở khu vực chữ T - Cách tập luyện: Khi có hiệu lệnh, sinh viên chạy từ giữa sân lên trên, di chuyển từ giữa sân lên trên bên phải, bên trái. Lưu ý: Sau 1 lần di chuyển lên, giảng viên cho sinh viên về khu vực chữ T rồi mới di chuyển tiếp.
18 Ở bài tập di chuyển từ giữa sân lên trên chạy bước 1 tiếp cận và bước thứ 2 cần dang rộng chân tốt nhất có thể, chân trước sẽ là chân trụ, và chân sau bật mạnh để gia tăng khả năng tiếp cận cầu từ khoảng cách xa. + Di chuyển ngang Bề ngang sân không quá dài nên chỉ cần bước nhỏ 1 bước, sau đó bước rộng đã bao quát hết chiều ngang sân, với những sinh viên có chiều cao tốt, chỉ cần 1 bước dài thì đã có thể bao quát toàn bộ chiều ngang 2 bên sân cầu. Lưu ý: Giảng viên lưu ý cho sinh viên dùng chân thuận của mình để bước dễ hơn cũng như tránh trường hợp bị trật cổ chân khi dùng chân không thuận. + Di chuyển về phía sau So với 2 bước trên, phần này sẽ đòi hỏi cảm giác cầu của bạn phải tốt. Bởi vì khi quay về phía sau, chúng ta sẽ không thể nào nhìn cầu bay. Vậy nên phải ước lượng chính xác điểm rơi của cầu Lưu ý: Khi xoay người về sau, cơ thể sẽ dễ mất thăng bằng hơn và khả năng chấn thương cũng rất cao, hãy cẩn thận để tránh những hậu quả đáng tiếc. 1.2.4. Nhóm các bài tập phát triển khéo léo và kỹ thuật di chuyển Năng lực phối hợpvận động trong cầu lông đòi hỏi phải kết hợp nhiều năng lực khác nhau. Song tùy theo mục đích hành động với từng trường hợp cụ thể mà một năng lực nào đó sẽ cần được thể hiện trội hơn năng lực khác. Đặc biệt là các năng lực liên kết, định hướng, phân biệt, phản ứng và thích ứng, ngoài ra còn có năng lực nhịp điệu và thăng bằng. - Năng lực liên kết được thể hiện sự phối hợp các bộ phận của cơ thể như chân, thân mình và tay vào thực hiện một nhiệm vụ cụ thể của cầu lông. Nó bắt đầu khâu quan sát, phán đoán, di chuyển và thực hiện kĩ thuật đánh cầu ngang. Trong mỗi kĩ thuật đơn lẻ khi ta giảng dạy kĩ thuật cho sinh viên việc kết hợp các động tác đặt chân chuyển trọng tâm cơ thể đến hoạt động của tay đòi hỏi sinh viên phải liên kết các yếu tố không gian, thời gian và mức độ dùng sức một cách chính xác mới đảm bảo đánh cầu đúng yêu cầu, cầu ít bị rơi. - Năng lực định hướng được thể hiện ở khả năng xác định hướng đánh cầu chính xác và đỡ cầu chính xác. - Năng lực phân biệt vận động được thể hiện khả năng dùng sức cùng với cảm giác về lưới, về sân bãi chính xác, về cảm giác với vợt, với cầu. Sinh viên khi mới tập do khả năng này còn hạn chế nên tỷ lệ đánh cầu chưa qua lưới hoặc ra ngoài sân còn cao.
19 - Năng lực phản ứng nhanh thể hiện khả năng phản ứng nhanh với cầu trong mọi tình huống và kỹ thuật di chuyển đa bước. - Năng lực thích ứng, điều này thể hiện ở những sinh viên chơi cầu lông nhiều và có trình độ cao hơn. Sinh viên có thể thay đổi mức độ dùng sức hoặc thay đổi các động tác - đặc biệt cổ tay để có thể điều chỉnh đường cầu. - Năng lực nhịp điệu và thăng bằng. Năng lực này đặc biệt cần thiết cho sinh viên. Nó thể hiện ở việc tiếp thu hoặc hành động một kĩ thuật cầu lông theo đặc tính nhịp điệu kĩ thuật hoặc khả năng giữ thăng bằng trong hoặc sau khi thực hiện kĩ thuật. Qua các quan điểm trên, tôi đã đưa vào những bài tập sau để phát triển các năng lực trên cho sinh viên phát triển năng lực vận động tốt hơn và đạt được thành tích cao trong môn Cầu lông. Bài tập 1: Di chuyển nhặt cầu - Mục đích: Phối hợp các loại di chuyển, phát triển các năng lực vận động. - Cách tập: Mỗi sân 2 người chia theo đường giữa sân và lưới. 3 người phục vụ cầm mỗi người 10 quả cầu đứng ở góc sân trên lưới. Thực hiện ném cầu qua sân cho người tập di chuyển nhặt và ném lên lưới (người phục vụ ném cầu ở các vị trí khác nhau trên sân). Thực hiện 2 người xong đổi 2 người khác luân phiên dòng chảy. Bài tập 2: Di chuyển đánh cầu thấp thuận tay và trái tay qua lưới vào ô 1,98 m - Mục đích: Phát triển phối hợp vận động kết hợp đánh cầu nhẹ tay ở 2 kĩ thuật đã học, kĩ thuật thấp thuận và ngược tay. - Cách thực hiện: 02 người ở 2 góc lưới người phục vụ tung cầu cho người thực hiện di chuyển bỏ nhỏ qua lưới vào ô 1,98m. Mỗi sân thực hiện 2 người. Mỗi người thực hiện 10 quả cho mỗi bên. - Yêu cầu: Di chuyển nhanh, đánh cầu đúng vào ô. Trên đây là toàn bộ hệ thống các bài tập bổ trợ phát triển thể lực chuyên môn cầu lông mà tôi đưa vào giảng dạy cho sinh viên trong thời gian học nội dung cầu lông. Các bài tập này được chia ra với thời gian từ 8-10 phút/tiết (vào phần thể lực của mỗi tiết giáo án) liên tục từ tiết thứ nhất cho đến tiết cuối cùng của học phần Cầu lông. 1.3. Tổ chức thử nghiệm các bài tập đã thiết kế - Thiết kế hệ thống bài tập, tổ chức cho sinh viên luyện tập thử trong các giờ học. Giảng viên đã tính được lượng vận động và điều chỉnh các bài tập cho phù hợp. - Hoàn thiện các bài tập trên cơ sở thực nghiệm thử lần 1.
20 - Tổ chức đánh giá thể lực và kỹ thuật di chuyển đối với môn Cầu lông. - Tổ chức luyện tập theo các bài tập đã hoàn thiện. - Tổ chức đánh giá kết quả luyện tập và áp dụng đối với môn Cầu lông. 2. Thảo luận và đánh giá kết quả thu được 2.1. Tính mới, tính sáng tạo - Nâng cao nhận thức cho giảng viên và sinh viên về mối quan hệ mật thiết giữa thể lực, các tố chất thể lực với các kỹ thuật cầu lông trong đó có kỹ thuật di chuyển. - Lựa chọn được các bài tập bổ trợ nhằm phát triển các tố chất thể lực và kỹ thuật di chuyển môn Cầu lông cho sinh viên Trường CĐSP Lạng Sơn, cụ thể như sau: + Về nhóm các bài tập phát triển sức mạnh và kỹ thuật di chuyển: Đặc điểm thi đấu và tập luyện môn Cầu lông là người chơi luôn phải di chuyển liên tục với tốc độ cao trong phạm vi diện tích sân của mình bằng bước chạy, bật nhảy, cùng với đó là việc kết hợp các động tác đánh cầu hợp lý, nhanh, mạnh để thực hiện được ý đồ chiến thuật. Vì vậy, sức mạnh trong môn Cầu lông được thể hiện ở các động tác xuất phát, động tác bật nhảy, khả năng di chuyển nhanh và các động tác đánh cầu. Từ đó cho ta thấy sức mạnh trong môn Cầu lông là sức mạnh tốc độ. Năng lực vận động biểu hiện lớn nhất trong một thời gian ngắn nhất, mang tính bột phát cho nên trong giảng dạy sức mạnh tốc độ phải sử dụng các phương pháp đúng để phát triển năng lực làm việc với tốc độ cao của các nhóm cơ tham gia vào hoạt động mà không tập luyện một cách tùy tiện. + Nhóm các bài tập phát triển sức nhanh và kỹ thuật di chuyển: Trong tập luyện và thi đấu Cầu lông, yếu tố sức nhanh là một tố chất cơ bản. Nó thể hiện ở những đường cầu với tốc độ nhanh biến hoá điểm rơi. Đòi hỏi khi vận động phải có phản ứng nhanh. Cầu lông là một môn thể thao không có chu kỳ nên quá trình phản ứng của nó là phụ thuộc vào sức nhanh của động tác. Quan trọng nhất đó là sức nhanh di chuyển để thực hiện kỹ thuật động tác. + Nhóm bài tập phát triển sức bền và và kỹ thuật di chuyển: Trong môn Cầu lông sức bền có những đặc trưng riêng. Hoạt động tập luyện và thi đấu đòi hỏi người tập phải thường xuyên di chuyển nhanh, phán đoán nhanh và họ phải thường xuyên bật nhảy đập cầu, đỡ cầu. Ngoài ra, hoạt động thi đấu Cầu lông được đánh theo hiệp tính điểm số không bị khống chế về thời gian. Do đó thời gian mỗi trận đấu là không cố định. Vì vậy, sức bền trong môn Cầu lông được thể hiện ở sức bền mạnh và sức bền nhanh. + Nhóm bài tập phát triển khéo léo (năng lực phối hợp vận động) và kỹ thuật di chuyển: Năng lực phối hợp vận động trong Cầu lông đòi hỏi phải kết hợp nhiều năng lực khác nhau. Song tuỳ theo mục đích hành động với từng trường hợp cụ thể mà một năng lực nào đó sẽ cần được thể hiện trội hơn năng