![](images/graphics/blank.gif)
Sáng kiến kinh nghiệm - Sinh học 9
lượt xem 260
download
![](https://tailieu.vn/static/b2013az/templates/version1/default/images/down16x21.png)
Đối với môn sinh học môn khoa học thực nghiệm, một khoa học mở, luôn luôn mới và rất trừu tượng. Mỗi một tiết học, một kiểu bài lên lớp đòi hỏi phải có những phương pháp khác nhau, phù hợp với mục tiêu, yêu cầu của bài. Làm sao để phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm - Sinh học 9
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 A. PH N M U 1. C s lý lu n Sinh h c là môn khoa h c nghiên c u v vi sinh sinh v t, th c v t, ng v t và con ng i, s ti n hoá c a gi i th c v t, ng v t và con ng i. S ti n hoá c a gi i th c v t và ng v t ngu n g c c a con ng i. T i sao có loài t n t i n ngày nay và có loài ti t ch ng. Sinh h c ph n ánh m i m t c a cu c s ng xã h i góp ph n hình thành phát tri n hoàn thi n nhân cách cho h c sinh theo m c tiêu giáo d c. Nó là chìa khoá h c sinh ti n vào m i l nh v c khoa h c, m i ho t ng xã h i, nó có tác d ng sâu s c và lâu b n n i s ng tâm h n trí tu con ng i. Các bài mà h c sinh h c là ti ng nói c a tình c m, là khí gi i thanh cao c l c có tác d ng m nh m nt t ng tình c m c m xúc c a con ng i. M xim G.Ki ã t ng nói “Sinh h c giúp con ng i hi u c b n thân mình, làm n y n con ng i nh ng khát v ng h ng t i chân lý” Tr i qua nh ng th ng tr m c a l ch s sinh h c không ng ng phát tri n nó ã óng góp m t ph n không nh vào s nghi p giáo d c h c sinh trong nhà tr ng ph thông tr thành nh ng ng i có ích tài c, xây d ng xã h i và b o v t qu c. Ngay nay xã h i ngày càng i m i òi h i con ng i c n ph i ti n k p v i ti n b trong xã h i. Chính vì v y vi c gi ng d y trong nhà tr ng càng c n ph i i m i cho phù h!p v is v n ng i lên c a th i i. Gi d y sinh h c c n ph i t ch"t l !ng cao giúp các em l nh h i !c nh ng tinh hoa c a cu c s ng. T ó giúp các em hình thành và hoàn thi n nhân cách c a minh h#n n a. Cho nên vi c d y sinh h c c n !c nâng cao ch"t l !ng. C n !c giáo viên quan tâm. V y mu n áp ng yêu c u trên òi h i ng i giáo viên c n ph i có ph #ng cách ch ng. Vì v y qua th c t gi ng d y c ng v i s h c h i kinh nghi m c a các pháp gi ng d y phù h!p, phát huy !c kh n ng nh n th c c a HS i v i b môn . Tôi ã rút ra !c cho mình m t s ph #ng pháp d y h c tích c c. C# s xu"t phát c a tài này là nâng cao ch"t l !ng trong gi d y sinh h c tr ng THCS. $ tài này d a trên c# s th c ti%n trong quá trình gi ng d y môn sinh h c l p 8,9 t i tr ng THCS Bãi Cháy GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 1
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 2. L ch s sáng ki n kinh nghi m Hi n nay tôi ang gi ng d y môn sinh h c kh i 8, 9 t i tr ng THCS Bãi Cháy.$ây là ngôi tr ng n&m trên khu du l ch , ph huynh và h c sinh r"t chú tr ng môn toán, v n, anh, môn sinh h c là m t môn h c r"t g n g'i v i các em, nh ng r"t nhi u h c sinh ch a có s say s a v i môn h c này. ây là i u mà tôi r"t tr n tr trong nh ng gi lên l p, làm sao ph i thay i !c nh n th c c a các em và không gì khác là ph i n ng cao ch"t l !ng gi d y. Xu"t phát t suy ngh và tr i qua th i gian gi ng d y t i tr ng THCS Bãi Cháy, tooi xin !c nêu và trình bày “ S d ng ph #ng pháp tích c c trong vi c d y h c sinh h c l p 9” 3. M c ích yêu c u - H c sinh kh i 9 tr ng THCS Bãi Cháy, h c kì I n m h c 2008 – 2009 $ n m !c tình hình h c t p c a h c sinh kh i 9 tôi ph i ti n hành ki m tra ch"t l !ng u n m. K t qu thu !c nh sau: STT L p SS Gi i Khá TB Y u Kém SL % SL % SL % SL % SL % 1 9a1 33 15 45,45 10 30,3 7 21,2 1 3 2 9a2 34 0 0 10 29,4 15 44,1 9 26,5 3 9a3 34 3 8,8 8 23,5 11 32,4 12 35,3 4 9a4 32 1 3,1 7 21,9 11 34,4 13 40,6 B. N I DUNG 1. Các bi n pháp ti n hành nâng cao ch"t l !ng môn sinh c bi t trong gi sinh h c l p 9. - $ t o ra h ng thú h c sinh h c và t o ra ni m say mê i v i các em . Tr c h t ng i giáo viên c n làm cho các em hi u rõ v trí vai trò c a môn h c này, ng th i gieo vào lòng các em nh ng c m xúc t t (p và tâm lý thích h c t p môn sinh. GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 2
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 M)i m t bài h c trong ch #ng trình u phù h!p v i tâm lý, trình nh n th c l a tu i HS. Vì v y giáo viên c n ph i n m n i dung c n trình bày trong bài h c truy n t i cái hay , cái (p, cái giá tr ích th c c a bài h c i v i h c sinh. H c sinh luôn luôn h ng t i cái (p c a cu c s ng con ng i vì v y ch c n ng ch y u c a d y sinh h c là s th*m m+ cái hay, cái (p ó. Mu n v y chúng ta ph i tuân theo quy lu t d y h c i t tr c quan sinh ng n t duy tr u t !ng. $ nâng cao ch"t l !ng trong m t gi d y sinh h c kích thích !c ni m say mê h ng thú h c t p i v i HS hình thành trong các em tâm h n nhân cách t t (p… òi h i chúng ta ph i tuân th theo úng quy lu t này m i t !c hi u qu cao. Sau khi n m !c k t qu chung v ch"t l !ng c a HS tôi ã ti n hành phân lo i m c nh n th c c a HS và k+ n ng b môn. T ó a ra m t s ph #ng pháp gi ng d y phù h!p nh sau: 1. Ph ng pháp d y h c tích c c. Trong ph #ng pháp tích c c ng ih c i t !ng c a ho t ng d y ng th i là ch th c a ho t ng h c . $ !c cu n hút vào các ho t ng h c t p do GV t ch c và ch, o . Thông qua ó t khám phá nh ng i u mình ch a rõ ch không ph i th ng ti p thu nh ng tri th c ã !c giáo viên s p t. $ !c t trong tình hu ng c a i s ng th c t ng i h c tr c ti p quan sát th o lu n làm thí nghi m gi i quy t v"n t ra theo cách suy ngh c a mình t óv an m !c ki n th c k+ n ng m i, v a n m !c ph #ng pháp làm ra ki n th c, k+ n ng ó, không d p theo khuân m-u s.n có, !c b c l và phát huy ti m n ng sáng t o. D y h c chú tr ng rèn luy n ph #ng pháp t h c, ph #ng pháp tích c c xem vi c rèn luy n ph #ng pháp h c t p cho HS không ch, là m t bi n pháp nâng cao hi u qu d y h c mà còn là m t m c tiêu d y h c. Trong xã h i hi n i ang bi n i nhanh, v i s bùng n thông tin, khoa h c k+ thu t công ngh phát tri n nh v' bão thì không th nh i nhét vào u óc tr/ kh i l !ng ki n th c ngày càng nhi u, ph i quan tâm d y cho tr/ ph #ng pháp h c ngay t b c ti u h c và càng lên b c cao h#n GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 3
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 càng ph i !c chú tr ng. Trong ph #ng pháp h c thì c t lõi là ph #ng pháp t h c , kh#i d y n i l c v n có trong m)i ng i, k t qu h c t p s !c nhân lên g"p b i. Không ch, t h c nhà sau bài h c trên l p mà t h c c trong ti t h c có s h ng d-n tr c ti p c a th y. T ng c ng h c t p cá th , ph i h!p v i h c t p h!p tác, trong m t l p h c mà trình ki n th c t duy c a HS không th ng u tuy t i thì áp d ng ph #ng pháp tích c c bu c ph i ch"p nh n s phân hoá v c ng , ti n hoàn thành nhi m v h c t p, nh"t là khi bài h c !c thi t k thành m t chu)i công tác c l p. áp d ng ph #ng pháp tích c c trình cao thì s phân hoá này càng l n. Tuy nhiên trong h c t p không ph i m i tri th c, k+ n ng, thái u !c hình thành thu n l!i b&ng nh ng ho t ng c l p cá nhân. L p h c là môi tr ng giao ti p th y trò, trò – trò t o nên m i quan h h!p tác gi a các cá nhân trên con ng chi m l nh n i dung h c t p. Thông qua th o lu n, tranh lu n c th , ý ki n m)i cá nhân !c b c l , kh0ng nh hay bác b . Qua ó ng i h c nâng mình lên m t trình m i. Bài h c v n d ng !c v n hi u bi t và kinh nghi m c a m)i HS và c l p ch không ph i ch, d a trên v n hi u bi t và kinh nghi m s ng c a th y giáo. Trong nhà tr ng ph #ng pháp h c t p t #ng tác !c t ch c nhóm 2 ng i, nhóm vài ng i, t , l p ho c tr ng, !c s d ng ph bi n trong d y h c và ho t ng h!p tác trong nhóm nh 4 – 6 ng i . H c t p h!p tác làm t ng hi u qu h c t p nh"t là lúc ph i gi i quy t nh ng v"n gay c"n, lúc th c s xu"t hi n nhu c u ph i h!p gi a các cá nhân hoàn thành nhi m v chung. Trong ho t ng theo nhóm nh s có th có hi n t !ng 1 l i. Tính cách n ng l c c a m)i thành viên !c b c l , u n n n phát tri n tình b n, ý th c t ch c tinh th n t #ng h) tr! mô hình h!p tác trong XH a vào i s ng h c ng s làm cho các thành viên quen d n v i s phân công h!p tác trong lao ng. K t h!p ánh giá c a th y v i t ánh giá c a trò. Trong d y h c vi c ánh giá HS không ch, nh&m m c ích nh n nh hi n tr ng b c và i u ch,nh ho t ng d y c a trò mà còn ng th i t o i u ki n nh n nh th c tr ng h c và i u ch,nh ho t ng d y c a th y. Tr c ây GV th ng gi c quy n ánh giá HS. Trong ph #ng GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 4
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 pháp tích c c GV ph i h ng d-n HS phát tri n k+ n ng t ánh giá t i u ch,nh cách h c GV c n t o i u ki n thu n l!i HS !c tham gia ánh giá l-n nhau. T ánh giá úng và i u ch,nh ho t ng k p th i. Vi c ki m tra ánh giá không th d ng l i yêu c u tái hi n các ki n th c l p l i các k+ n ng ã h c mà ph i khuy n khích trí thông minh, óc sáng t o trong vi c gi i quy t nh ng tình hu ng th c t . V i s tr! giúp c a các thi t b k+ thu t, ki m tra ánh giá s không còn là m t công vi c n ng nh c i v i GV mà l i cho nhi u thông tin k p th i h#n linh ho t i u ch,nh ho t ng d y ch, o ho t ng h c t d y và h c th ng sang d y và h c tích c c, GV không óng vai trò #n thu n là ng i truy n t ki n th c GV tr thành ng i thi t k , t ch c h ng d-n các ho t ng h c c l p ho c theo nhóm nh . Trên l p HS ho t ng là chính GV có v/ nhà nhã h#n nh ng hi u !c khi so n giáo án GV ã ph i ut công s c th i gian r"t nhi u so v i ki u d y và h c th ng m i có th th c hi n bài lên l p v i vai trò là ng i g!i m , xúc tác, ng viên, c v"n tr ng tài trong các ho t ng tìm tòi, hào h ng tranh lu n sôi n i c a HS, GV ph i có trình chuyên môn sâu r ng, có trình s ph m lành ngh m i có th t ch c h ng d-n các ho t ng c a HS mà nhi u khi di%n bi n ngoài t m d ki n c a GV. 2. Ph ng pháp d y h c t và gi i quy t v n . T duy ch, b t u n#i xu"t hi n tình hu ng có v"n . Tình hu ng có v"n ch a ng m t nhi m v c n gi i quy t m t v ng m c c n tháo g2 mà k t qu là HS có ki n th c m i, ph #ng pháp ho t ng m i. (S. L Rubinstêin) - Ba thành ph n c"u thành tình hu ng có v"n . + Nhu c u nh n th c ho c hành ng c a ng ih c +Yêu c u tìm ki m nh ng tri th c, ph #ng th c hành ng mà ng i h c ch a bi t. V n tri th c và kinh nghi m c a ng i ch a ng kh n ng gi i quy t tình hu ng t ra. - D y h c nêu v"n - 3ristic có 3 c tr ng c# b n sau: GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 5
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 + GV t ra tr c HS m t lo t nh ng bài toán nh n th c có ch a ng mâu thu-n gi a cái ã bi t và cái ph i tìm nh ng nó !c c"u trúc l i m t cách s ph m g i là bài toán 3ristic . HS ti p nh n mâu thu-n c a bài toán 3ristic nh mâu thu-n c a n i tâm mình và t vào tình hu ng có v"n t c là tr ng thái nhu c u bên trong b c thi t mu n gi i quy t b&ng bài toán ó. Trong và b&ng cách t ch c gi i bài toán nh n th c mà HS l nh h i m t cách t giác và tích c c c ki n th c c cách gi i quy t và do ó có !c ni m vui và s nh n th c sáng t o “$ t v"n ” !c hi u là v"n có th do GV ho c do chính HS t ra. GV t ch c t o tình hu ng có v"n HS t l c phát hi n nh n d ng, phát bi u v"n !c t ra cùng nhau gi i quy t d y h c t – gi i quy t v"n g m3b cl n: $ t v"n , gi i quy t v"n , k t lu n. Qua ó HS v a n m !c ki n th c m i, v a n m !c ph #ng pháp i t i ki n th c ó. D y h c t, gi i quy t v"n không d% th c hi n, GV ch a có nhi u m-u c th h c t p v n d ng, GV mu n th c hi n nh ng thi u i u ki n thu n l!i . Dung l !ng các bài trong SGK quá n ng thi u th i gian áp d ng d y h c t, gi i quy t v"n l p h c quá ông thi c n ng v tái hi n ki n th c ch a kích thích h c, ch ng sáng t o. D yh c t, gi i quy t v"n có 4 m c trình . + M c 1: GV t v"n , nêu cách gi i quy t v"n HS th c hi n cách gi i quy t v"n theo h ng d-n c a GV, GV k t lu n ánh giá k t qu làm vi c c a HS. + M c 2: GV nêu v"n g!i ý HS tìm cách gi i quy t v"n HS th c hi n cách gi i quy t v"n , GV và HS cùng k t lu n và ánh giá. + M c 3: GV cung c"p thông tin t o tình hu ng HS phát hi n và xác nh v"n n y sinh t l c xu"t các gi thuy t và l a ch n giúp HS th c hi n cách gi i quy t v"n v i s giúp 2 c a GV khi c n – HS và GV cùng ánh giá và k t lu n. + M c 4: HS t l c phát hi n v"n n y sinh trong hoàn c nh th c t c a mình. HS gi i quy t v"n t ánh giá ch"t l !ng hi u qu và k t lu n khi c n. GV b sung ch,nh xác hoá k t lu n. GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 6
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 D yh c t và gi i quy t v"n không m i v i a s GV nh ng ch a !c v n d ng r ng rãi và còn trình th"p. Tr c tiên c n ào t o m t l p ng i có n ng l c phát hi n k p th i và gi i quy t h!p lý các v"n n y sinh trong tình hu ng th c t , ph c v cho công nghi p hoá hi n i hoá "t n c. GV chúng ta c n h c h i v n d ng phát tri n d y h c t gi i quy t v"n ngày càng th ng xuyên, ph bi n và t trình cao h#n. Trong d y h c t gi i quy t v"n thói quen h c thu c và ghi nh nh ng ki n th c GV thông báo !c thay th b&ng thói quen ch ng tham gia nh ng ho t ng tìm tòi, phát hi n tình hu ng có v"n , xu"t các gi thuy t d báo v hi n t !ng s g p, gi i thích nguyên nhân, tính quy lu t c a các hi n t !ng b&ng quan sát thí nghi m th o lu n. $ c tr ng c# b n c a d y h c t gi i quy t v"n là s chi m l nh ki n th c k+ n ng m i thông qua các ho t ng t duy sán t o ý ngh a c# b nc ad yh c t v"n - gi i quy t v"n là chu*n m c cho HS m t n ng l c r"t c n cho cu c s ng cá nhân, gia ình, c ng ng: n ng l c phát hi n k p th i và gi I quy t h!p lý các v"n g p ph i. D y h c t gi I quy t v"n không ch, gi i h n ph m trù ph #ng pháp d y h c. Vi c v n d ng nó òi h i c I t o c n i dung ph #ng ti n cách th c t ch c d y và h c c'ng nh i m i vi c ki m tra ánh giá k t qu d y và h c. Trong ph m vi ph #ng pháp d y h c nó có kh n ng thâm nh p vào h u h t các ph #ng pháp d u h c khác và làm cho chúng tr nên tích c c h#n, ch0ng h n nh thuy t trình nêu v"n , àm tho i nêu v"n 3ristic bi u hi n thí nghi m nghiên c u phát hi n… 3. Ph ng pháp d y h c b ng ho t ng nhóm: T ch c ho t ng theo nhóm là quá trình trong ó nh ng ng i tham gia !c h ng d-n b i m t ng i t ch c thông qua m t chu)i các ho t ng h c t p !c khuy n khích trao i các kinh nghi m và t o c# h i ch, huy và b ch, huy b i các b n cùng tu i thông qua quá trình h c t p. $ây là cách ti p c n d y h c tích c c. Qua th o lu n nhóm, các thành viên c a nhóm có th !c nh n thêm thông tin t b n bè !c bi u l cac quan i m khác nhau và phát tri n các k+ n ng giao ti p. Ho t ng nhóm nh !c t ch c t t s làm t ng không khí h c t p g n bó. Trong t ng nhóm các ý ki n c a m)i cá nhân !c GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 7
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 ánh giá và ch"p nh n có s c m thông chia s/, tin c y và ng h gi a HS v i nhau giúp các em hình thành và phát tri n kh n ng làm vi c h!p tác. H c theo nhóm HS có c# h i th hi n hi u bi t nh ng k+ n ng nh ng quan i m, thái tr c m t v"n nêu ra. Tính cách cá nhân !c b c l , phát tri n tình b n bè , ý th c c ng ng. D y h c theo nhóm giúp HS thu nh n nh ng kinh nghi m, s sáng t o c a HS d y h c theo nhóm là ph #ng pháp công hi u t o i u ki n HS tham gia vào quá trình d y h c, giúp phát tri n hành vi ng x xã h i và phát tri n t duy, khi t ch c m t ho t ng nhóm, ng i giáo viên c n ph i quan tâm n s nhóm và s ng i trong nhóm s ng i trong m t nhóm ph i có trao i gi i quy t các v"n !c giao n u quá ông s không s d ng h t ngu n l c, n u quá ít s không gi i quy t nhi m v , s ng i trong m t nhóm và s nhóm ph thu c vào bài t p và s HS trong l p m t nhóm trung bình t 5 – 7 ng i. M)i nhóm có m t th ký và 1 nhóm tr ng i u khi n cu c th o lu n có nhi u ki u thành l p nhóm , nh ng ta có th t p trung vào hai ki u ch y u sau: Thành l p nhóm ng-u nhiên g m: theo m s th t , theo bi u t !ng nhóm rì r m 2 ng i. Thành l p nhóm có ch nh : G m thành l p nhóm theo chuyên môn, theo gi i tính theo a bàn dân c , theo t h c t p .. vi c thành l p này theo ý nh c a GV và c n c vào nhi m v c th c a bài t p. Quy trình h ng d-n ho t ng nhóm g m các b c. B c 1: Giao nhi m v g m nhi u m c tiêu c a ho t ng nhóm, tóm t t khái quát toàn b ho t ng nêu câu h i v"n . B c 2: Thành l p nhóm g m chia nhóm , cung c"p thông tin các i u ki n ho t ng cho b o qu n nhóm. B c 3: Làm vi c theo nhóm g m: B t u làm vi c theo nhóm, theo dõi ti n c a nhóm, thông báo th i gian, h) tr! các nhóm làm báo cáo. B c 4: Các nhóm báo cáo k t qu . B c 5: T ng k t rút kinh nghi m. GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 8
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 Vai trò c a GV và HS trong d y h c theo nhóm trong d y h c theo nhóm ng i GV có vai trò h t s c quan tr ng. GV v a là ng ih ng d-n c v"n , tr ng tài, ng i i u khi n h t s c linh ho t ng th i GV còn là nhà t ch c thi t k các ho t ng. Trong khi HS th o lu n GV t o môi tr ng bình 0ng gi a các HS và các nhóm. GV là ng it o !c môi tr ng tâm lý an toàn cho ho t ng nhóm, t o c# h i cho HS chia s/ kinh nghi m suy ngh cùng các b n trong nhóm t o c# h i cho HS chia s kinh nghi m , suy ngh cùng các b n trong nhóm và t o m i quan h hoà ng gi a các nhóm. Vai trò c a HS ã thay i trong vi c h c theo nhóm t cách h c tóêp nh n thông tin do GV cung c"p, các em ã thay i cách h c là ng i ch ng tìm ki m và thu nh n thông tin. Do ó vai trò c a HS r"t quan tr ng trong ph #ng pháp d y h c theo nhóm. HS làm vi c v i nhóm theo yêu c u c a GV. Tích c c óng góp ý ki n làm theo yêu c u c a nhóm và chia s/ công vi c v i nhóm. Các thành viên trong nhóm tác ng qua l i v i nhau trong khuôn kh h!p tác th c hi n nhi m v c a nhóm và h!p tác v i nhóm tr ng. M)i HS u có th gi vai trò i u khi n nhóm khi c n thi t, luân phiên làm nhóm tr ng. Tôi xin a ra m t cách l p k ho ch ho t ng nhóm sau ây các b n tham kh o. Ch n ch : Ch mà b n ch n có liên quan n ki n th c và kinh nghi m th c t c a HS hay không, sau ó b n có th vi t ra gi"y d i d ng câu h i, ho c tình hu ng có v"n . N u ch l n b n có th chia thành nh ng bài t p (nhi m v ) nh h#n và b n c n xác nh ngay kà t"t c các nhóm chung nhau m t nhi m v hay m)i nhóm m t nhi m v khác nhau. Xác nh m c tiêu: Sau ho t ng HS c a b n s t !c nh ng ki n th c và k+ n ng nào? Xác nh lo i ho t ng: B n c n xác nh lo i ho t ng ó là lo i gì (S m vai, nghiên c u tình hu ng, thí nghi m, trò ch#i, th o lu n…) Thành l p nhóm B n nh thành l p bao nhiêu nhóm, m)i nhóm bao nhiêu HS , các chia nhóm th nào (theo ng-u nhiên hay có ch nh). GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 9
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 - Xác nh th i gian: Ho t ng nhóm này trong bao nhiêu phút. B n nên chia kho ng th i gian này cho nh ng công vi c c th sau: + Chu*n b th i gian này dùng HS di chuy n v nhóm c a mình (ví d 3 phút) + Làm vi c th c t c a nhóm: $ây là kho ng th i gian quan tr ng nh"t, HS th o lu n làm thí nghi m , óng vai vi t báo cáo, chu*n b trình bày (VD 10 phút) + Báo cáo k t qu : Các nhóm trình bày k t qu c a nhóm(Ví d 3 phút/nhóm, có 4 nhóm s có th i gian trình bày là 12 phút) + Rút kinh nghi m v ho t ng: GV t ng k t rút kinh nghi m (VD 5 phút) - Th c hi n ho t ng nhóm: Trong ph n này b n có th ghi chi ti t HS ph I th c hi n nh th nào? - Xác nh v t t thi t b : B n c n có nh ng gì cho ho t ng này. Tôi ch a bi t b n s ch n bài nào l p k ho ch cho ho t ng nhóm nh ng tôi tin r&ng b n ã l p k ho ch m t cách chi ti t k ho ch chi ti t c a b n s giúp b n th c hi n m t ho t ng nhóm có hi u qu và b n không lo “cháy giáo án” do ho t ng b kéo dài m"t th i gian. 4. D y h c b ng t ch c các ho t ng khám phá: h c t p là ho t ng ch o l a tu i i h c. Tính tích c c h c t p v th c ch"t là tính tích c c ho t ng nh n th c c tr ng khát v ng hi u bi t c g ng trí tu và ngh l c cao trong quá trình chi m l nh n i dung h c t p b&ng con ng khám phá khác v i quá trình nh n th c trong nghiên c u khoa h c quá trình nh n th c trong h c t p không nh&m phát hi n nh ng i u loài ng i ch a bi t mà nh&m l nh h i nh ng tri th c mà loài ng i ã tích lu+ !c. Tuy nhiên trong h c t p HS c'ng ph i !c “khám phá” ra nh ng ki n th c m i i v i b n thân. HS s thông hi u ghi nh và v n d ng linh ho t nh ng gì mình ãn m !c qua ho t ng ch l c khám phá c a chính mình. $ó là ch a n khi t t i m t trình nh"t nh thì s h c t p tích c c s mang l i tính nghiên c u khoa h c và ng i h c c'ng s tìm ra nh ng tri th c m i cho khoa h c. Khác v i khám phá trong nghiên c u khoa h c khám phá trong h c t p không ph i là quá trình mò m-m t GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 10
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 phát nh trong quá trình skinner mà là m t quá trình có h ng d-n c a GV, trong ó GV khéo léo d y h c sinh vào a v ng i phát hi n l i ng i khám phá nh ng tri th c di s n v n hoá c a loài ng i, c a dân t c GV không cung c"p nh ng nh ng ki n th c m i b&ng ph #ng pháp thuy t trình – gi i thích - minh ho mà b&ng ph #ng pháp t ch c các ho t ng khám phá t h c sinh chi m l nh tri th c m i. Các ho t ng h c t p khám phá trong ti t sinh h c, các ho t ng quan sát và thí nghi m có th !c th hi n theo ph #ng pháp tr c quan (HS xem GV bi u di%n) ho c theo ph #ng pháp th c hành (HS tr c ti p thao tác trên i t !ng nghiên c u) trong ph #ng pháp th c hành tích c c c a HS !c phát huy cao h#n trong ph #ng pháp tr c quan. Trong quan sát HS dùng m t th ng ho c có s tr! giúp c a kính lúp, kinh hi n vi, hay nói r ng ra là dùng các giác quan tri giác tr c ti p có m c ích, i t !ng nghiên c u theo dõi ghi chép các s v t, hi n t !ng trong t nhiên và không can thi p vào chúng. Khác v i quan sát trong thí nghi m ng i nghiên c u tác ng vào i t !ng b&ng nh ng i u ki n nhân t o nh&m tìm hi u nh h ng c a m t ho c m t vài y u t xác nh t p trung theo dõi s di%n bi n c a i t !ng d i m t vài khía c nh xác nh. Trong ho t ng thí nghi m c'ng có ho t ng quan sát c# b n là quan sát so sánh gi a thí nghi m v i i ch ng . C trong quan sát và thí nghi m u ph i v n d ng thao tác t duy so sánh phân tích t ng h!p tr u t !ng hoá khái quát hoá v n d ng suy lý quy n p và di%n d ch thì m i phát hi n !c b n ch"t tính quy lu t c a hi n t !ng ang nghiên c u. Quá trình này có th !c di%n ra trong suy ngh c a t ng cá nhân HS nh ng s có hi u qu h#n khi bi t ph i h!p h!p lý gi a s suy ngh c l p c a t ng cá nhân v i s h!p tác th o lu n trong nhóm nh . B i v y có th nói quan sát và th o lu n nhóm thí nghi m và th o lu n nhóm là các d ng ho t ng th ng dùng nh"t trong các bài sinh h c tr ng THCS. $i u ki n th c hi n d y h c b&ng các ho t ng khám phá HS ph i có nh ng ki n th c k+ n ng c n thi t th c hi n các ho t ng khám phá do giáo viên t ch c và ph i xác nh rõ nh ng ki n th c có !c sau ho t ng khám phá. $a s HS ch không ph i ch, m t vài HS trong l p có kh n ng th c hi n thành công ho t ng !c GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 11
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 nêu ra. S h ng d-n c a GV cho m)i ho t ng m c c n thi t không quá ít, c'ng không quá nhi u b o m HS ph i hi u chính xác h ph i làm gì trong m)i h at ng khám phá. Mu n v y GV ph i hi u rõ kh n ng c a HS, ho t ng khám phá ph i !c GV giám sát trong quá trình HS th c hi n nh"t là lúc ban u phong có nhóm HS i tr ch h ng quá xa. GV c n chu*n b m t s câu h i g!i m giúp HS t h c i t i m c tiêu c a ho t ng là nh ng ki n th c m i, khó mà HS có !c. N u là ho t ng t #ng i dài có th là t ng ch ng yêu c u m t vài nhóm HS cho bi t k t qu tìm tòi ph i có th i gian cho m)i ho t ng khám phá !c nêu ra .N u ra nhi u ho t ng khi n HS ph i ch y u i theo th i gian, không k p suy ngh th o lu n thì ch, là hình th c. GV ph i n m th t v ng n i dung bài h c và có kinh nghi m c n thi t trong vi c t ch c ho t ng khám phá có h ng d-n lúc u còn ít kinh nghi m thì nên trao i giáo án v i nh ng ng nghi p có kinh nghi m h#n tránh nh ng th"t b i làm n n lòng giáo viên và HS. SGK ph i chuy n t cách vi t truy n th ng quen thu c (thông báo, gi i thích minh ho ) sang cách vi t ki u m i (T ch c các ho t ng tìm tòi khám phá) bu c GV và HS ph i thay i cách d y, cách h c. Mu n v y dung l !ng ki n th c trong m t bài h c ph i h!p lý thì th y trò m i có d th i gian t ch c ho t ng khám phá. H ng i m i này ph i !c cán b qu n lý giáo d c, GV, HS ph huynh và xã h i nhi t tình ng h tránh vi c làm ph n tác d ng nh sách gi i s.n m i v a !c in ra, trên th tr ng ã th"y lo i sách “tham kh o” gi i s.n các bài toán nh n th c các câu h i kích thích t duy sáng t o !c thi t k trong SGK. Sau ây là m t bài so n tôi ã áp d ng các ph #ng pháp d y h c trên BÀI 13: DI TRUY4N LIÊN K5T A. M c tiêu bài h c - Ki n th c: + H c sinh hi u !c nh ng u th c a ru i gi"m i v i nghiên c u di truy n + Mô t và gi i thích !c thí nghi m c a MoócGan + Nêu !c ý ngh a c a di truy n liên k t, c bi t trong l nh v c ch n gi ng - K n ng: rèn k n ng ho t ng nhóm, phát tri n t duy th nghi m quy n p B. dùng d y h c tranh phóng hình 13 C- Ph ng pháp Ph #ng pháp ho t ng nhóm, nêu v"n GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 12
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 D . Ti n trình bài gi ng 1. n nh l p: Ki m tra s s 2. Ki m tra bài c : Cho u Hà Lan h t vàng, tr#n có ki u gen A aBb lai phân tích. Xác nh t, l phân li i con? HS: Vi t s# lai xác nh k t qu Pb: A aBb x aabb Gp: AB, Ab, aB, ab ab Fb: A aBb : A abb : aaBb : aabb 1V, T 1V,N 1X,T 1 X,N $ thu !c k t qu trên thì các c p gen qui nh các c p tính tr ng trên ph i có i u ki n gì? - HS: tr l i, các gen qui nh các tính tr ng trên ph i n&m trên các c p NST khác nhau GV: v y trong tr ng h!p các gen qui nh các c p tính tr ng trên không phân li c l p thì hi n t !ng gì s xáy ra? Giáo viên nêu v"n vào bài 3. Bài m i: I. THÍ NGHI M C A MG Ho t ng 1: M c tiêu: h c sinh gi i thích !c thí nghi m c a MG và th nào là di truy n kiên k t HO6T $7NG GIÁO VIÊN HO6T $7NG H8C SINH GV: cung c"p thông tin cho h c sinh : t i sao MG ch n i t !ng nghiên c u c a mình là ru i gi"m “ vòng i : ru i tr ng thành dòi 1 kén ru i tr ng thành 5-6 3,5-4,5 GV: nêu câu h i + Th nào là lai phân tích? HS: c n nêu !c khái ni m GV: tóm t t thí nghi m c a MG PB : tính tr ng tr i X tính tr ng GV: treo tranh v phóng to hình 13 sgk yêu l n c u h c sinh quan sát và tìm hi u sgk tr FB : phân tính tính tr ng l i các câu h i sau: tr i có ki u gen d h!p + T i sao phép lai gi a ru i c F1 v i ru i cái thân en, cánh c t !c g i là lai phân tích? + MG ti n hành lai phân tích nh&m m c ích HS: quan sát tranh và sgk th o gì? lu n nhóm và c i di n nhóm +Gi i thích vì sao d a vào t, l KH 1:1 MG trình bày thí nghi m và các câu l i cho r&ng các gen quy nh màu s c thân và h i d ng cánh cùng n&m trên 1 NST ( liên k t) ( $ tr l i !c câu h i s 2 GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 13
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 h c sinh ph i d a vào ki n th c c a ph n KTBC gi i quy t v"n ) Sau ph n tr l i c a h c sinh giáo viên ch t - $ i di n nhóm trình bày các l i v"n mà ph n ki m tra bài c' ã a ra nhóm khác nh n xét, b sung - Hi n t !ng di truy n liên k t là gì? d i s h ng d-n c a giáo viên . C l p xây d ng áp án K T LU N: * $ i t !ng: ru i gi"m vì vòng i ng n, sinh s n nhi u * Thí nghi m c a MG: Ptc : ru i gi"m thân xám, cánh dài x thân en, cánh c t F1: toàn ru i thân xám,cánh dài Pb : c F1 (xám, dài) x cái en, c t Fa : 1 xám, dài : 1 en, c t * C# s t bào h c c a di truy n liên k t -Ptc : xám,dài x thân en,cánh c t F1 ng tính xám,dài là tính tr ng tr i , en c t là tính tr ng l n - Khi lai phân tích ru i cái thân en, cánh c t cho 1 lo i giao t , k t qu phép lai cho t1 l KH 1:1( úng v i lai 1 c p tính tr ng c a M$). Do ó ru i c F1 gp ch, cho 2 lo i giao t Các gen quy nh màu s c thân và hình d ng cánh ph i n&m trên m t NST và liên k t v i nhau - Quy c: B – thân xám V – cánh dài b – thân en v – cánh c t - Ru i thân xám, cánh dài thu n ch ng có KG là : BV BV - Ru i thân en, cánh c t P có KG là: bv bv -S lai: Ptc : BV (xám,dài) x bv ( en,c t) BV bv Gp: BV bv F1: BV (xám, dài) bv Pb: c BV ( xám, dài) x bv ( en, c t ) bv bv Gp: BV ; bv bv Fb: BV (xám, dài) : bv ( en, c t) bv bv GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 14
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 * Hi n t ng di truy n liên k t: là hi n t !ng các gen quy nh nhóm tính tr ng n&m trên 1 NST cùng phân li v giao t trong quá trình phân bào và cùng !c t h!p trong quá trình th tinh II. Ý NGH A C A DI TRUY N LIÊN K T Ho t ng 2: HO6T $7NG GIÁO VIÊN HO6T $7NG H8C SINH L/ 8 K =B 0 +' M N & A' < ! " # $% & ' " (#' ) *& + , - ) *& ./0 1 ! 2 3 * 4 ' 567666 + 8 3 9 1: 4 ' ;666 + 7 $ ?: @ ./0 8 A + B () +' ! ./0 DK @ ./0 ! *& B
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 E - Rút kinh nghi m HS hi u bài, n m !c ki n th c tr ng tâm c a bài Ph #ng pháp phù h!p, h c sinh ho t ng tích c c K t quá th c nghi m Sau khi áp d ng các ph #ng pháp gi ng d y trên l p trong m t th i gian i v i K9 cùng m t i t !ng HS v i c i m nh n th c nh nhau k t qu ã !c nâng lên r"t nhi u. STT L p SS Gi i Khá TB Y u Kém SL % SL % SL % SL % SL % 1 9a1 33 21 63,6 11 33,3 1 3,1 2 9a2 34 3 8,8 13 38,2 16 47,1 2 5,9 3 9a3 34 6 17,6 8 23,5 13 38,2 7 20,6 4 9a4 32 2 6,3 13 40,6 10 31,3 7 21,8 C. K T LU N Qua lý lu n và qua th c ti%n gi ng d y b n thân tôi ã rút ra !c nh ng bào h c kinh nghi m… nh&m giúp cho vi c nâng cao ch"t l !ng d y h c môn sinh l p 9 tr ng ph thông. - Giáo viên ph i th c s nhi t tình say mê i v i vi c gi ng d y môn sinh h c. - Yêu ngh , m n tr/ , hi u !c tâm lý h c sinh. - Tích c c h c h i trao i ki n th c nâng cao trình chuyên môn nghi p v . - So n gi ng chu áo có s sáng t o trong gi ng d y kích thích h ng thú, phát huy !c tính tích c c c a HS trong ti t h c. - T ch c cho các em ho t ngo i khoá k t h!p v a h c v a ch#i , tích c c s d ng dùng thi t b d y h c gây h ng thú h c t p b môn. Có ph #ng pháp d y h c phù h!p v i t ng i t !ng , tránh áp t c chép. - Xây d ng cho HS ng c# h c t p úng n, tôn tr ng ý ki n c a HS. $ a ra h th ng câu h i phù h!p phát huy !c tính tích c c ch ng t giác trong các gi h c. GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 16
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 - Luôn ch"m ch a bài úng, chính xác, có rút kinh nghi m, u n n n k p th i nh ng sai sót c a HS, ph i h!p ch t ch v i gia ình giáo d c các em thông qua b môn. - Làm cho các em th"y !c t m quan tr ng trong vi c h c sinh h c. HS h c không ch, là ngh a v mà còn là nhu c u không th thi u !c trong cu c s ng hàng ngày. Qua quá trình áp d ng các ph #ng pháp h c này tôi th"y ch"t l !ng !c nâng lên m t cách rõ r t, gi h c sôi n i h#n, k+ n ng thí nghi m th c hành, quan sát, phân tích, th o lu n nhóm thu th p thông tin c a các em ngày càng thành th o h#n c bi t là các em ngày càng yêu thích b môn sinh h#n. Trên ây là nh ng kinh nghi m ít i c a tôi v “ s d ng ph #ng pháp tích c c nâng cao ch"t l !ng trong m t gi d y sinh h c l p 9 tr ng THCS” Tôi ngh r&ng nó còn r"t thi u sót. R"t mong !c s óng góp ý ki n ch, b o t n tình c a các ng nghi p sáng ki n c a tôi !c hoàn ch,nh h#n. Tôi xin chân thành c m #n! Bãi Cháy, ngày 25 tháng 11 n m 2008 Ng !i vi t Hoàng Th Vân GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 17
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 D.TÀI LI U THAM KH"O 3. Sách giáo khoa sinh h c 9 – Nhà xu"t b n giáo d c 4. Sách giáo viên sinh h c 9 – Nhà xu"t b n giáo d c 5. Sách d y h c sinh h c 9 – nhà xu"t b n giáo d c 6. Sách m t s v"n i m i ph #ng pháp d y h c sinh h c – NXB b n giáo d c GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 18
- Sáng ki n kinh nghi m N m h c: 2008 - 2009 GV: Hoàng Th Vân Tr ng THCS Bãi Cháy 19
![](images/graphics/blank.gif)
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
SKKN: Làm đồ dùng dạy học phục vụ đổi mới phương pháp dạy học ở trường Tiểu học
11 p |
826 |
62
-
SKKN: Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn Hóa học 9
25 p |
715 |
55
-
Sáng kiến kinh nghiệm Hóa học lớp 9: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về KMnO4
20 p |
222 |
15
-
SKKN: Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp trong bài “Hợp tác cùng phát triển” - GDCD lớp 9
27 p |
182 |
11
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng các phương pháp mới trong dạy học vật lý 9
28 p |
74 |
10
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Ứng dụng hệ thức Vi-ét vào giải toán
17 p |
16 |
7
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Tích hợp các hiện tượng hóa học trong thực tiễn vào bài giảng môn Hóa học 9
21 p |
41 |
7
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Sử dụng một số phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong chương 1 - Hóa học 9
16 p |
38 |
6
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng thông qua bài tập kim loại tác dụng với dung dịch muối Hóa học lớp 9
14 p |
22 |
6
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Rèn luyện kĩ năng vẽ biểu đồ trong dạy học Địa lí lớp 9 THCS
26 p |
53 |
6
-
Sáng kiến kinh nghiệm THC: Bộ đồ dùng dạy học điện tử môn toán khối lớp 8-9
9 p |
35 |
6
-
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng kiến thức tích hợp để dạy kỹ năng đọc hiểu - Unit 9 - Preserving The Environment - Tiếng Anh 10 thí điểm
71 p |
63 |
6
-
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng mô hình dạy học kết hợp Blended Learning và phần mềm Camtasia Studio 9 vào dạy chương Dẫn xuất halogen – ancol – phenol (Hóa học 11)
57 p |
48 |
5
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Vận dụng phương pháp tích hợp và sử dụng phương tiện dạy học vào soạn bài giảng Ngữ văn 9
12 p |
12 |
5
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Sử dụng bất đẳng thức Cauchy vào chứng minh bất đẳng thức và tìm cực trị
7 p |
23 |
3
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Khai thác tình huống truyện trong quá trình dạy học một số văn bản tự sự, Ngữ văn 9
12 p |
42 |
3
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp dạy thơ hiện đại Việt Nam hiệu quả ở lớp 9
20 p |
11 |
2
-
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng một số trò chơi giáo dục kỷ năng sống vào dạy học bài 9: Nhìn, nghe, phát hiện địch, chỉ mục tiêu, truyền tin liên lạc, báo cáo
39 p |
9 |
1
![](images/icons/closefanbox.gif)
![](images/icons/closefanbox.gif)
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn
![](https://tailieu.vn/static/b2013az/templates/version1/default/js/fancybox2/source/ajax_loader.gif)