intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:33

Thêm vào BST
Báo xấu
16
lượt xem 5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông" nhằm tìm hiểu vai trò các bài tập bổ trợ cho nhảy cao kiểu nằm nghiêng của học sinh lớp 10 THPT và biện pháp thúc đẩy nó; Áp dụng vào công tác giảng dạy và huấn luyện ở các nhà trường THPT.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông

  1. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” A. PHẦN MỞ ĐẦU 1.Lí do chọn đề tài : Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, thế hệ trẻ Việt Nam có quyền tự hào vì được sống và học tập dưới chế độ xã hội chủ nghĩa ưu việt, thừa hưởng những thành quả vĩ đại của ông cha ta trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ tổ quốc và xây dựng đất nước. Dưới sự khởi xướng và lãnh đạo của Đảng, kinh tế xã hội nước ta không ngừng được đổi mới, chính trị ổn định, bảo vệ vững chắc an ninh Tổ quốc. Vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, không thể không chăm lo đến việc bồi dưỡng phát huy nhân tố con người vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là nhiệm vụ lâu dài của cách mạng. Hơn lúc nào hết nhiệm vụ yêu cầu đối với thế hệ trẻ cũng phải được đặt ra trước sự sống còn của đất nước. Họ phải được giáo dục, rèn luyện để trở thành những con người phát triển toàn diện trên tất cả các mặt: Đức, trí, thể, mỹ, lao động. Trong lời kêu gọi toàn dân tập thể dục, Bác Hồ viết: "Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khoẻ mới thành công, một người dân yếu ớt tức là làm cho cả đất nước yếu ớt một phần. Mỗi người dân mạnh khoẻ tức là góp phần cho đất nước mạnh khoẻ". Trước lời kêu gọi ấy, chúng ta càng ý thức được rằng bên cạnh việc phải trau dồi tri thức, đạo đức nghề nghiệp và trình độ chuyên môn còn cần phải có sức khoẻ mới có thể đáp ứng được yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong những năm gần đây, cùng với sự tăng trưởng về kinh tế xã hội, ngành TDTT cũng đang trên đà phát triển và gặt hái được nhiều thành tựu đáng khích lệ trong các cuộc thi đấu khu vực và các châu lục, đặc biệt là trong các kỳ Seagames. Điều ấy càng khẳng định thêm vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Với khẩu hiệu : "Khoẻ để xây dựng và bảo vệ tổ quốc" càng cho thấy phát triển sự nghiệp TDTT không chỉ là nguyện vọng của Nhân dân mà còn là một yêu cầu không thể thiếu của xã hội văn minh, tiến bộ. Lịch sử thể thao thế giới nói chung và thể thao Việt Nam nói riêng, ngay từ khi được hình thành đã sản sinh ra một môn thể thao mà đến nay luôn được mệnh danh là môn "Thể thao nữ hoàng", Đó chính là môn Điền kinh. Ở nước ta, Điền 1
  2. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” kinh chiếm một vị trí hết sức quan trọng vì nó là tiền đề để tiếp thu và nâng cao thành tích cho các môn thể thao khác. Có thể nói Điền kinh là nền tảng đầu tiên cho việc hình thành kỹ năng kỹ xảo vận động và phát triển các tố chất thể lực của các môn thể thao. Trong hệ thống các môn thể dục thể thao thì điền kinh là một trong những môn được nhiều người ưa thích bởi nó là một môn rất gần gũi với những hoạt động hàng ngày của con người, điền kinh không những có tác dụng nâng cao sức khỏe mà còn là phương tiện để phát triển tất cả các tố chất thể lực giúp con người phát triển toàn diện. Môn điền kinh nói chung và nội dung “nhảy cao nằm nghiêng” nói riêng là một trong những môn học cơ bản trong chương trình đào tạo trong trường trung học phổ thông phương tiện tập luyện đơn giản, dễ tập. Nhảy cao có tác dụng nâng cao năng lực hoạt động của nội tạng, sự khéo léo, không chỉ vậy nhảy cao nằm nghiêng còn có tác dụng rèn luyện tinh thần dũng cảm phục vụ tốt yêu cầu của cuộc sống hàng ngày. Đối với học sinh trung học phổ thông việc tập luyện môn nhảy cao trong đó có nhảy cao nằm nghiêng giúp các em rèn luyện, phát triển các tổ chất như sức nhanh, sức mạnh, khéo léo…. Vì vậy trong giảng dạy áp dụng những bài tập, phương tiện tập luyện chưa được chú trọng. Điều đó ảnh hưởng không tốt với chất lượng giảng dạy và tập luyện, cũng như thành tích. Xuất phát từ thực tế nêu trên vấn đề đặt ra là phải nghiên cứu, đưa ra một số bài tập phù hợp với điều kiện thực tế nhằm nâng cao thành tích môn nhảy cao nằm nghiêng trong chương trình giảng dạy ở các trường trung học phổ thông nên tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông...” 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng: Học sinh lớp 10 THPT... * Thời gian thực hiện: Năm học 2019-2020 và học kỳ I năm học 2020 - 2021 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu - Tìm hiểu vai trò các bài tập bổ trợ cho nhảy cao kiểu nằm nghiêng của học sinh lớp 10 THPT và biện pháp thúc đẩy nó. 2
  3. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” - Áp dụng vào công tác giảng dạy và huấn luyện ở các nhà trường THPT. 4. Giả thiết nghiên cứu Nếu phát huy tốt hiệu quả các bài tập bổ trợ thì sẽ thành công hơn trong việc nâng cao thành tích nhảy cao . 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc và nghiên cứu các tài liệu văn bản liên quan đến đổi mới PPDH bộ môn Thể dục trong trường THPT. - Phương pháp quan sát: Thông qua việc dự giờ, quan sát, đánh giá giờ dạy của đồng nghiệp tại trường và các kỳ thi giáo viên giỏi. - Phương pháp đàm thoại: Trao đổi, chia sẻ với các cán bộ quản lý và giáo viên. - Phương pháp thực nghiệm: Áp dụng vào các tiết dạy trên lớp. 6. Đóng góp của đề tài Đề tài sẽ giúp giáo viên có thêm định hướng tuyển chọn và huấn luyện đội tuyển cho các nhà trường . B. PHẦN NỘI DUNG I. CƠ SỞ KHOA HỌC 1. Cơ sở lý luận Lứa tuổi THPT là lứa tuổi thanh niên mới lớn có những nét hình dáng như người lớn, thái độ của thanh niên, học sinh đối với môn học trở nên có lựa chọn hơn, ở các em đã hình thành được hứng thú trong học tập gắn liền với khuynh hướng nghề nghiệp. Giai đoạn này quá trình hưng phấn chiếm ưu thế hơn quá trình ức chế, các em tiếp thu cái mới rất nhanh nhưng cũng dễ nhàm chán, chóng quên và dễ bị môi trường ngoài tác động vào. Khi thành công thì thường hay tự kiêu, tự mãn, ngược lại khi thất bại thường hay rụt rè, chán nản và tự trách mình. Nhìn chung lứa tuổi này tâm lý các em phát triển và dần ổn định, cảm giác khả năng vận động của cơ thể dần chính xác hơn. Điều đó cho phép các em tự kiểm tra, đánh giá tính chất vận động, biên độ, hình dáng động tác... Tức là kiểm tra sự vận động của cơ thể mình. Do đó tri giác vận động thông qua cảm giác cơ bắp sẽ giúp tiếp thu nhanh chóng kỹ thuật các bài tập thể thao. Hơn thế nữa ở lứa tuổi này các em hay thích những cái mới, tránh sự lặp lại nhàm chán, đơn điệu và luôn muốn thể hiện khả năng của mình với mọi người xung 3
  4. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” quanh nên luôn tự đặt ra cho mình những yêu cầu cao về kỹ thuật, tính kỷ luật và tính kiên trì... trong học tập và công tác của mình. Vì vậy trong quá trình giảng dạy nói chung và nhảy cao nói riêng giáo viên cần phải nắm bắt được tâm lý của học sinh và năng lực hoạt động của các em từ đó đề ra những yêu cầu cho phù hợp nhằm phát huy hết khả năng của học sinh. 2. Cơ sở thực tiển Lứa tuổi học sinh THPT là lứa tuổi đang phát triển mạnh và các cơ quan trong cơ thể đã có một số bộ phận đạt đến mức như người lớn. + Hệ xương: Bộ xương của lứa tuổi này thường phát triển một cách rất nhanh về chiều dài và bề dày, tính đàn hồi của xương giảm do hàm lượng photpho, canxi trong xương tăng, làm cho xương cứng dần và xuất hiện sự cốt hoá ở một số bộ phận như: xương sống, xương cẳng tay... Có thể xảy ra cong vẹo cột sống nếu tư thế ngồi sai, hoạt động vận động không đúng. + Hệ cơ: Lứa tuổi này hệ cơ rất phát triển nhưng tốc độ phát triển của hệ cơ có phần phát triển hơn hệ xương. Khối lượng cơ tăng nhanh, cơ chủ yếu phát triển chiều dài nên cơ dài và nhỏ. Khi hoạt động rất nhanh mệt mỏi vì chưa có sự phát triển bề dày của cơ. Cho nên trong quá trình học tập giáo viên cần phải chú ý giảng dạy đúng cách nhằm phát triển cân đối cơ bắp cho học sinh. + Hệ hô hấp: Lứa tuổi học sinh THPT phổi phát triển mạnh nhưng không đồng đều dẫn đến lồng ngực còn hẹp, nhịp thở nhanh và chưa có sự ổn định của dung tích sống, thông khí phổi, nhu mô phổi; đó là nguyên nhân chính làm cho tần số hô hấp tăng cao khi hoạt động vận động dẫn đến hiện tượng mệt mỏi do thiếu oxi. + Hệ tuần hoàn: Hệ tuần hoàn phát triển khá mạnh nhưng vẫn thiếu sự cân đối giữa các bộ phận. Vì vậy thường mất cân bằng hệ tim mạch, dung tích sống tăng gấp đôi ở lứa tuổi thiếu niên nhưng tính đàn hồi của mạch máu chỉ tăng gấp rưỡi. Tim mạch phát 4
  5. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” triển không đều, tim lớn dần theo lứa tuổi, cơ tim của học sinh phát triển mạnh cung cấp đủ nhu cầu của cơ thể nhưng sức chịu đựng của tim kém. Do đó hệ tuần hoàn có thể bị rối loạn khi hoạt động với cường độ lớn trong thời gian kéo dài. + Hệ thần kinh: Giai đoạn này thần kinh tiếp tục phát triển mạnh và khả năng tư duy ngày càng hoàn thiện, nhất là khả năng tổng hợp, phân tích, trừu tượng phát triển thuận lợi tạo điều kiện cho sự hình thành phản xạ có điều kiện. Bên cạnh đó, hoạt động của các tuyến nội tiết như: tuyến yên, tuyến giáp... Cũng gây ảnh hưởng tới sự hưng phấn của hệ thần kinh. Do đó quá trình ức chế và quá trình hưng phấn mất cân bằng làm ảnh hưởng tới kết quả hoạt động thể thao. 3. Cơ sở sinh lý 3.1. Cơ sở sinh lý của các tố chất thể lực đặc trưng trong kỹ thuật nhảy cao kiểu nằm nghiêng. Nhảy cao nằm nghiêng là một hoạt động không có chu kỳ bao gồm nhiều động tác được liên kết với nhau một cách chặt chẽ với mục đích sử dụng sự nỗ lực của cơ bắp để đưa cơ thể bay xa về trước. Ngoài sự phát triển thể lực toàn diện, nhảy cao còn đòi hỏi vận động viên phải có một tố chất thể lực đặc thù riêng. Đặc điểm môn nhảy cao là cần phải kéo dài khoảng cách bay trên không do quá trình chạy đà và giậm nhảy tạo nên. Quỹ đạo của trọng tâm cơ thể người nhảy lúc bay phụ thuộc vào ba yếu tố chính: - Tốc độ chạy đà - Lực giậm nhảy - Góc độ giậm nhảy Để có tốc độ chạy đà và lực giậm nhảy lớn đòi hỏi người tập phải có năng lực sức nhanh và sức mạnh chuyên môn. Tất nhiên để thực hiện kỹ thuật chính xác và có hiệu quả trong các giai đoạn kỹ thuật nói chung và giai đoạn giậm nhảy nói riêng người tập không thể thiếu khả năng phối hợp vận động. 5
  6. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” Qua phân tích nguyên lý, đặc điểm kỹ thuật, tính chất hoạt động của nhảy cao và nghiên cứu mối tương quan giữa các tố chất thể lực chuyên môn với thành tích, các nhà chuyên môn cho rằng các tố chất thể lực đặc trưng trong nhảy cao là: Sức nhanh, sức mạnh tốc độ và khả năng phối hợp vận động. 3.2. Cơ sở sinh lý của tố chất sức mạnh tốc độ Sức mạnh tốc độ là khả năng khắc phục trọng tải bên ngoài bằng sự căng cơ. Sức mạnh tốc độ là một dạng của sức mạnh trong đó có sự phát lực lớn và mạnh. Sức mạnh của cơ phụ thuộc vào: + Số lượng đơn vị vận động (sợi cơ) tham gia vào căng cơ. + Chế độ co của đơn vị vận động (sợi cơ) đó. * Các yếu tố ảnh hưởng đến sức mạnh: - Các yếu tố trong cơ ở ngoại vi. + Điều kiện cơ học của sự co cơ. + Chiều dài ban đầu của sợi cơ. + Độ dày (tiết diện ngang) của cơ. + Đặc điểm cấu tạo của các loại sợi cơ chứa trong cơ. - Các yếu tố thần kinh trung ương điều khiển sự co cơ và phối hợp giữa các sợi cơ và cơ, trước tiên là khả năng, chức năng của nơron thần kinh vận động, tức là mức độ phát xung động với tần số cao. * Sức mạnh tốc độ của cơ phụ thuộc vào: + Lực co cơ tối đa: lực co cơ tối đa có tương quan tuyến tính với độ dài của ô cơ hoặc chiều dài của sợi miozin. Chiều dài của ô cơ và chiều dài của sợi miozin mang tính di truyền sẽ không biến đổi trong quá trình phát triển cá thể và dưới ảnh hưởng của tập luyện. + Hàm lượng actin ở cơ có sự tương quan tuyến tính với tổng hàm lượng creatin trong cơ. Cả hai chỉ số này có thể được sử dụng để kiểm tra sự phát triển sức mạnh cơ và dự báo thành tích thể thao ở các bài tập sức mạnh tốc độ. + Tốc độ co cơ tối đa phụ thuộc vào tỷ lệ các sợi cơ, sợi cơ trắng (sợi cơ nhanh) co nhanh gấp 4 lần sợi cơ đỏ (sợi cơ chậm). 6
  7. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” + Sự thay đổi cường độ khi co cơ. Có thể nói rằng từ sự phụ thuộc giữa sức mạnh và tốc độ co cơ mà những bài tập phát triển sức mạnh tốc độ có những đòi hỏi cơ bản. * Cơ chế cải thiện sức mạnh tốc độ: Cơ sở sinh lý của sự phát triển sức mạnh là tăng cường số lượng đơn vị vận động tham gia vào hoạt động đặc biệt các đơn vị vận động nhanh chứa các sợi cơ nhóm II có khả năng phì đại cơ lớn. Để đạt được điều đó phải tập các bài tập có trọng tải lớn để gây hưng phấn mạnh đối với các đơn vị vận động nhanh có ngưỡng hưng phấn thấp, tạo ra sự phối hợp đồng bộ giữa các đơn vị vận động. Để cải thiện sức mạnh tốc độ thì trị số sức cản phải từ 40 - 70%. Người ta sử dụng hai phương pháp cơ bản để phát triển tối đa sức mạnh tốc độ: phương pháp gắng sức tối đa và bài tập lặp lại tối đa. Cần sử dụng các bài tập có cấu trúc động lực học gần giống với bài tập thi đấu, với số lần lặp lại và quãng nghỉ không cố định nhưng đủ thời gian để hồi phục và huy động lặp lại gắng sức tối đa (thông thường 1,5 - 2 phút). Phương pháp lặp lại bài tập tối đa nhằm tổng hợp protit và tăng khối lượng cơ, để giải quyết nhiệm vụ này có thể sử dụng rộng rãi các bài tập ở mức nặng đáng kể cho nhóm cơ đã chọn, lượng trọng tải khắc phục không cao hơn 70% lực co cơ đẳng trường tối đa. Bài tập được thực hiện với số lần lặp lại cho đến khi mỏi. Sự kết hợp có ý nghĩa và ứng dụng tuần tự cả hai phương pháp này trong quá trình tập luyện có thể đảm bảo mức độ phát triển cao tố chất sức mạnh tốc độ của người tập. 3.3. Cơ sở sinh lý của tố chất sức nhanh Sức nhanh là khả năng thực hiện động tác trong khoảng thời gian ngắn nhất. Nó là tố chất tổng hợp của ba yếu tố cấu thành đó là: thời gian phản ứng vận động, thời gian của động tác riêng lẻ và tần số hoạt động. Yếu tố quyết định tốc độ của các dạng sức nhanh là độ linh hoạt của các quá trình thần kinh và tốc độ co cơ. 7
  8. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” + Độ linh hoạt của quá trình thần kinh thể hiện sự biến đổi nhanh chóng giữa hưng phấn và ức chế trong trung tâm thần kinh, ngoài ra độ linh hoạt thần kinh còn bao gồm cả tốc độ dẫn truyền xung động trong các dây thần kinh ở ngoại vi. + Tốc độ co cơ trước tiên phụ thuộc vào tỷ lệ sợi cơ nhanh và sợi cơ chậm trong cơ. Các cơ có tỷ lệ sợi cơ nhanh cao, đặc biệt là sợi cơ nhanh nhóm II-A có khả năng tốc độ cao hơn. Cơ chế cải thiện sức nhanh: Trong hoạt động TDTT để phát triển sức nhanh cần lựa chọn những bài tập giúp tăng cường độ linh hoạt và tốc độ dẫn truyền hưng phấn ở trung tâm thần kinh và bộ máy vận động, tăng cường phối hợp giữa các sợi cơ, nâng cao tốc độ thả lỏng cơ. Chọn những bài tập tần số cao, trọng tải nhỏ, có thời gian nghỉ dài. 3.4. Cơ sở sinh lý của tố chất khéo léo Khéo léo là khả năng thực hiện những động tác phối hợp phức tạp và khả năng hình thành nhanh những động tác mới phù hợp với yêu cầu của vận động. Về bản chất, sự khéo léo là khả năng hình thành nhanh những đường liên hệ tạm thời đảm bảo cho việc thực hiện những động tác vận động phức tạp, vì vậy nó có liên quan với việc hình thành kỹ năng vận động. Sự khéo léo được biểu hiện dưới 3 hình thái chính: - Trong sự chuẩn xác của động tác về không gian. - Trong sự chuẩn xác của động tác khi thời gian thực hiện động tác bị hạn chế. - Khả năng quyết định nhanh và đúng những tình huống xuất hiện bất ngờ trong hoạt động. + Các yếu tố ảnh hưởng: Khéo léo thường được coi là tố chất vận động loại hai, phụ thuộc vào sự phát triển của các tố chất thể lực khác như sức mạnh, sức nhanh, sức bền. Mức độ phát triển khéo léo liên quan chặt chẽ với trạng thái chức năng của hệ thần kinh trung ương. + Cơ chế cải thiện tố chất khéo léo: 8
  9. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” Tập luyện phát triển sự khéo léo lâu dài làm tăng độ linh hoạt của quá trình thần kinh, làm cho cơ hưng phấn và thả lỏng nhanh hơn. Tập luyện các bài tập chuyên môn có thể làm tăng sự phối hợp với các nhóm cơ hưởng ứng cũng như cơ đối kháng. 3.5. Yếu tố quyết định độ cao của một lần nhảy. Theo chuyển động cơ học độ cao khi bay của một vật thể được tính theo công thức: Vo sin 2  2 H= 2g Trong đó: - H là độ cao - V0: Là tốc độ bay ban đầu - : Là góc độ bay của trọng tâm cơ thể - g: Là gia tốc rơi tự do (g = 9,98m/s2) Như vậy, V0 và  là 2 yếu tố quyết định độ cao của một lần nhảy. 3.6. Đặc điểm kỹ thuật nhảy cao kiểu ”nằm nghiêng” Nhảy cao là hoạt động không có chu kỳ bao gồm nhiều động tác liên kết với nhau một cách chặt chẽ từ chạy đà - giậm nhảy - trên không - rơi xuống đất. Trong giảng dạy và huấn luyện, nhảy cao kiểu nằm nghiêng được chia làm 4 giai đoạn: - Giai đoạn chạy đà. - Giai đoạn giậm nhảy. - Giai đoạn trên không. - Giai đoạn rơi xuống đất. Để có thành tích nhảy cao tốt thì người tập phải biết phối hợp chặt chẽ các giai đoạn với nhau. Tốc độ chạy đà là tiền đề cho giậm nhảy, chạy đà phải tạo được tốc độ ban đầu lớn nhất và tạo được điều kiện thuận lợi nhất cho giai đoạn giậm nhảy. Ở giai đoạn giậm nhảy, chạy đà phải thay đổi hướng của trọng tâm cơ chuyển thành tốc độ thẳng đứng. Ý nghĩa của giai đoạn giậm nhảy là chuyển tốc độ nằm ngang thành tốc độ thẳng đứng lớn nhất đưa trọng tâm cơ thể lên cao với tốc độ bay 9
  10. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” ban đầu ( Vo ) lớn nhất và tốc độ bay  hợp lý. Yêu cầu của nhảy cao là phải kéo dài thời gian bay trên không của trọng tâm cơ thể nhờ sự nỗ lực của người nhảy trong chạy đà và giậm nhảy. Như vậy, để có thành tích tốt thì khi kết thúc giai đoạn giậm nhảy phải tạo được tốc độ bay ban đầu và góc độ bay ban đầu hợp lý. Kết thúc giai đoạn giậm nhảy người nhảy phải tận dụng tốt nhất độ cao quỹ đạo bay của tổng trọng tâm cơ thể, chuyển các bộ phận của cơ thể qua xà một cách hợp lý thì thành tích sẽ tốt hơn. Muốn vậy người nhảy phải cố gắng hoàn thành tốt động tác chuyển qua xà một cách hợp lý tận dụng tối đa độ cao quỹ đạo bay của tổng trọng tâm cơ thể để không làm ảnh hưởng tới thành tích. Tóm lại, nhảy cao kiểu “ nằm nghiêng” là một kỹ thuật phức tạp, là sự liên kết chặt chẽ các giai đoạn. Vì vậy trong huấn luyện và giảng dạy việc hoàn thiện các giai đoạn kỹ thuật và chuẩn bị thể lực cho người tập là nhiệm vụ quan trọng không thể thiếu. 3.7. Khái niệm bài tập bổ trợ chuyên môn Hiện nay có nhiều khái niệm về bài tập bổ trợ chuyên môn của các tác giả khác nhau. Bài tập bổ trợ chuyên môn là bài tập nhằm hỗ trợ cho việc nhanh chóng tiếp thu và thực hiện có hiệu quả bài tập chuyên môn. - Theo quan điểm của PGS Nguyễn Toán và TS Phạm Danh Tốn “Bài tập bổ trợ chuyên môn là các bài tập phức hợp các yếu tố của động tác thi đấu cùng các biến dạng của chúng cũng như bài tập dẫn dắt tác động có chủ đích và có hiệu quả đến sự phát triển các tố chất và các kỹ xảo của vận động ở chính ngay môn thể thao đó”. - Còn một số tác giả nước ngoài thì cho rằng: bài tập bổ trợ là một trong những biện pháp giảng dạy, bao gồm các bài tập mang tính chuẩn bị cho vận động, bài tập mang tính dẫn dắt, bài tập mang tính chuyển đổi và bài tập tăng cường các tố chất thể lực. Các khái niệm trên tuy khác nhau về cách trình bày nhưng luôn có sự thống nhất về ý nghĩa. 10
  11. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” Như vậy bài tập bổ trợ chuyên môn là các bài tập mang tính chuẩn bị, tính dẫn dắt, tính chuyển đổi và tính thể lực chuyên biệt cho từng kỹ thuật và từng môn thể thao khác nhau. Trong nhảy cao kiểu “ nằm nghiêng” người ta phân tích kỹ thuật thành 4 giai đoạn: chạy đà, giậm nhảy, bay trên không, tiếp đất. Trên cơ sở người học nắm bắt từng phần kỹ thuật sau đó liên kết lại hình thành được kỹ thuật hoàn chỉnh. Ở mỗi giai đoạn kỹ thuật, để giúp người tập hình thành được kỹ thuật người ta sử dụng các bài tập: - Mang tính chuẩn bị nhằm đưa người học vào trạng thái sinh lý, tâm lý thích hợp với việc tiếp thu kỹ thuật. - Mang tính dẫn dắt nhằm làm cho người tập nắm được các yếu lĩnh từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp và từ đơn lẻ đến liên hoàn kỹ thuật cần học. - Mang tính chuyển đổi từ động tác này đến động tác khác với cảm giác không gian thời gian khác nhau nhằm tạo ra sự lợi dụng các kỹ năng đã có, hình thành ra các kỹ năng mới. Trong nhảy cao kiểu “ nằm nghiêng” ngoài các bài tập bổ trợ về kỹ thuật người ta còn rất chú trọng đưa vào những bài tập để tăng cường một số tố chất thể lực chuyên môn cần thiết. Có thể nói bài tập bổ trợ chuyên môn vừa là biện pháp để nắm kỹ thuật phức tạp vừa là khâu quan trọng để thúc đẩy nhanh quá trình hình thành kỹ năng vận động. Như vậy trong dạy học nhảy cao kiểu “ nằm nghiêng” thì các bài tập bổ trợ có vai trò rất quan trọng để giúp người học nắm được kỹ thuật chính xác và rút ngắn thời gian tập luyện cũng như hướng tới việc phát triển các năng lực cần thiết để đạt hiệu quả cao trong tập luyện và thi đấu PHẦN II: ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN NỘI DUNG ĐỀ TÀI 1. Đối tượng nghiên cứu 11
  12. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” Chúng tôi tiến hành nghiên cứu và đối tượng là học sinh lớp 10 với số lượng nghiên cứu là 80 học sinh. Tôi tiến hành chia đối tượng nghiên cứu làm 2 nhóm: Nhóm đối chứng (nA = 40) và nhóm thực nghiệm (nB = 40). 2. Phương pháp nghiên cứu 3. Phương pháp đọc và phân tích tài liệu Khi xác định hướng nghiên cứu mảng đề tài này chúng tôi đã tìm, thu thập, đọc tài liệu có liên quan. Qua đó chúng tôi chắt lọc, ghi chép, đánh dấu những nội dung cần thiết để đưa ra các giả định, hay kết luận quan trọng giúp chúng tôi tìm hiểu hoàn thành đề tài. 4. Phương pháp quan sát sư phạm Trong quá trình học tập tại trường chúng tôi đã sử dụng quan sát sư phạm, dự giờ của các thầy cô giáo trong môn điền kinh, đặc biệt là quá trình học nhảy cao nằm nghiêng. Qua đó, chúng tôi rút ra những kinh nghiệm thực tiễn kết hợp với lý luận để xác định áp dụng bài tập hợp lý nhằm nâng cao hiệu quả học tập môn nhảy cao kiểu “ nằm nghiêng” . - Khi quan sát chúng tôi luôn đề ra mục đích và nhiệm vụ rõ ràng, xây dựng kế hoạch quan sát trong quá trình nghiên cứu theo từng buổi và quan sát có chọn lọc. - Khi quan sát chúng tôi ghi chép lại những kết quả thu được thông qua đó chúng tôi đánh giá được chính xác vấn đề. Để thực hiện tốt phương pháp này chúng tôi sử dụng các hình thức: + Quan sát trực tiếp giờ dạy thể dục và có nhận định, đánh giá khách quan. + Quan sát công khai. + Quan sát liên tục. 5. Phương pháp điều tra, phỏng vấn Chúng tôi sử dụng phương pháp điều tra phỏng vấn trực tiếp giáo viên thể dục, học sinh... Từ đó bổ sung thêm các dữ liệu cần thiết loại bỏ những vấn đề chưa phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi, xác định hiện trạng vấn đề nghiên cứu. 12
  13. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” Để có cơ sở lựa chọn các bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu “ nằm nghiêng” chúng tôi đã điều tra, phỏng vấn các vấn đề liên quan đến đề tài này như: - Xây dựng các bài tập nhằm phát triển thể lực trong nhảy cao kiểu “ nằm nghiêng”. - Xây dựng các bài tập bổ trợ kỹ thuật trong nhảy cao kiểu “ nằm nghiêng” . 6. Phương pháp thực nghiệm sư phạm Đây là phương pháp phổ biến trong nghiên cứu khoa học đặc biệt là giáo dục thể chất, phương pháp này cho phép tác động lên các đối tượng nghiên cứu một cách chủ động của nhà nghiên cứu. Từ thực tế và lý luận đó chúng tôi đã tiến hành thực nghiệm để đánh giá, kiểm định tính khả thi của việc áp dụng bài tập nhằm nâng cao thành tích. Để đánh giá khách quan chúng tôi tiến hành theo nguyên tắc. - Thực nghiệm được tiến hành trên các giờ học của học sinh, đảm bảo tính hợp lý về thời gian, cấu trúc giờ học, tiến trình giảng dạy cũng như phương pháp giảng dạy. - Phân nhóm, nhóm thực nghiệm và đối chứng được lựa chọn ngẫu nhiên có số lượng, hình thức, chức năng, trình độ thể lực và trình độ văn hóa ngang nhau, được kiểm tra chất lượng ban đầu. Sau đó tập luyện theo các bài tập đã đặt ra. (dành cho nhóm thực nghiệm) và nhóm đối chứng theo hệ thống bài tập thông thường theo chương trình sách giáo khoa. 7. Phương pháp dùng bài thử Đối với phương pháp này chúng tôi sử dụng các bài thử nhằm kiểm tra đánh giá các chỉ số thể chất đặc trưng của đối thực nghiệm trong thời điểm cần thiết. 8. Địa điểm thực hiện đề tài - Tại trường THPT... PHẦN III: HỆ THỐNG CÁC TÁC ĐỘNG, GIẢI PHÁP ĐÃ LÀM 1. Thực trạng công tác giảng dạy môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng ở THPT. 13
  14. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” 1.2. Thực trạng học sinh học các giờ học nhảy cao ở THPT. Hầu hết các trường THPT trên cả nước là một cơ sở giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ cho xã hội. Qua quan sát các tiết học thể dục nội dung nhảy cao kiểu nằm nghiêng của học sinh lớp 10 tôi thấy rằng: Đa số học sinh chưa nắm vững kỹ thuật động tác, trình độ thể lực chuyên môn đặc trưng cho môn nhảy cao nằm nghiêng đang còn yếu, hứng thú học tập của các em còn chưa cao. 1.3. Thực trạng sử dụng hệ thống bài tập bổ trợ chuyên môn trong giảng dạy nhảy cao nằm nghiêng ở THPT. Để có thể tìm hiểu và đánh giá thực trạng việc sử dụng hệ thống bài tập bổ trợ chuyên môn trong giảng dạy nhảy cao nằm nghiêng chúng tôi đã sử dụng hai phương pháp sau: - Phương pháp quan sát sư phạm. - Phương pháp điều tra phỏng vấn Từ hai phương pháp trên chúng tôi có thể rút ra nhận xét về thực trạng sử dụng hệ thống bài tập bổ trợ chuyên môn trong giảng dạy kỹ thuật nhảy cao nằm nghiêng cho học sinh THPT còn thấp. - Tỷ lệ sử dụng hệ thống bài tập bổ trợ chuyên môn còn ít, lượng vận động còn thấp, mật độ còn thưa, cường độ còn thấp, tỷ lệ bài tập bổ trợ chuyên môn còn nhỏ so với bài tập bổ trợ chung. - Các bài tập phát triển thể lực chuyên môn còn đơn điệu, chưa tạo ra được hiệu quả cao. - Các bài tập bổ trợ trong giảng dạy chưa đủ để dẫn dắt và tạo cảm giác cho người tập về không gian, thời gian… trong quá trình thực hiện động tác. - Các bài tập bổ trợ chuyên môn còn chưa đa dạng, chưa tận dụng được các phương pháp tập luyện. Ở trường THPT, việc sử dụng các bài tập bổ trợ chuyên môn trong giảng dạy còn hạn chế, đặc biệt trong giảng dạy nhảy cao nằm nghiêng. Đây là một trong những nguyên nhân làm ảnh hưởng tới thành tích của học sinh. Vì vậy để đảm bảo 14
  15. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” cho việc dạy và học kỹ thuật nhảy cao nằm nghiêng có chất lượng việc sử dụng các bài tập bổ trợ chuyên môn là hết sức cần thiết và quan trọng. 2. Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích môn nhảy cao nằm nghiêng cho học sinh lớp 10. 2.1. Nghiên cứu xác định các yêu cầu khi lựa chọn bài tập bổ trợ chuyên môn trong quá trình học kỹ thuật nhảy cao nằm nghiêng cho học sinh THPT. Để xác định được những yêu cầu khi lựa chọn bài tập bổ trợ chuyên môn cho học sinh khi học kỹ thuật nhảy cao nằm nghiêng tôi đã tham khảo các tài liệu như: sách giáo khoa điền kinh, lý luận và phương pháp TDTT, tâm sinh lý TDTT từ đó đưa ra được một số yêu cầu có liên quan đến việc tiếp thu kỹ năng nhảy cao nằm nghiêng sau đây: - Các bài tập bổ trợ chuyên môn phải trực tiếp giúp người tập nắm được các khâu riêng lẻ cũng như hoàn chỉnh của kỹ thuật. - Các bài tập bổ trợ chuyên môn phải mở rộng được kỹ năng cho người tập. - Các bài tập bổ trợ chuyên môn phải giúp khắc phục các yếu tố làm ảnh hưởng tới việc nắm bắt kỹ thuật và nâng cao thành tích. - Cần đa dạng hóa các hình thức tập luyện triệt để, lợi dụng các phương tiện tập luyện để giúp cho quá trình chuyển đổi và liên kết kỹ năng tốt hơn. - Các bài tập phải hợp lý, vừa sức và được nâng cao dần độ khó, đặc biệt chú ý đến khâu an toàn để tránh xảy ra chấn thương. 2.2. Lựa chọn một số bài tập góp phần nâng cao thành tích môn nhảy cao nằm nghiêng cho học sinh lớp 10. Căn cứ vào các yêu cầu khi lựa chọn bài tập bổ trợ ở trên và dựa trên cơ sở lý luận, thực tiễn, đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, điều kiện sân bãi, dựa vào sự trao đổi với các giáo viên bộ môn, kết hợp với đọc và tham khảo tài liệu, tôi đã xác định được 2 nhóm bài tập: bài tập bổ trợ kỹ thuật và bài tập bổ trợ phát triển thể lực: NHÓM BÀI TẬP Bæ TRỢ KỸ THUẬT NHẢY CAO NẰM NGHIÊNG TT Nội dung Mục đích Yêu cầu 1 Tại chỗ giậm nhảy Giúp người học củng cố Bật căng về phía trước – 15
  16. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” kết hợp đá lăng và và hoàn thiện động tác lên trên, thực hiện động xoay người. nhảy cao nằm nghiêng tác xoay người và tiếp đất 2 Chạy đà, đi 3 - 5 Giúp cho HS hình thành Khi giậm nhảy và thực bước giậm nhảy đá cảm giác trước khi vào hiện kỹ thuật thì phải bật chân lăng. tập luyện với xà nhảy lên cao và hai tay đánh xốc lên. 3 Chạy đà 3-5 bước Tạo cho người học có Chạy nhịp điệu giữa các giậm nhảy thực hiện khoảng cách bay trên bước, giậm nhảy nhanh, động tác đá chân lăng không kéo dài để thực mạnh, dứt khoát và xoay người hiện động tác một cách dễ dàng 4 Chạy đà 9 - 11 bước Phối hợp các giai đoạn, Vận tốc chạy đà nhanh dần hoàn thiện 4 giai hoàn thiện kỹ thuật nhảy và đạt được tốc độ tối đa ở đoạn kỹ thuật nhảy cao nằm nghiêng cuối đà cao nằm nghiêng 5 Chạy đà vuông góc xác định chân giẫm nhảy nhảy với kỹ thuật với xà giậm nhảy cố gắng hết năng lực chân lăng duỗi thẳng qua xà. NHÓM BÀI TẬP NHẰM PHÁT TRIỂN THỂ LỰC TT Nội dung Mục đích Yêu cầu 6 Bật nhảy tại chỗ bằng một Phát triển cơ Thực hiện nhanh, mạnh, duỗi chân và một chân duỗi chân, cơ đùi thẳng các khớp cổ chân, khớp thẳng gối 7 Lò cò tiếp sức 15m x 2 Phát triển cơ Lò cò liên tục bằng chân chân, cơ đùi giậm nhảy, không được đổi chân 8 Bật cao tại chổ Phát triển sức Thực hiện liên tục 16
  17. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” bật 9 Chạy 30m - 60m xuất Phát triển sức Thực hiện liên tục, thực hiện phát cao và chạy tốc độ mạnh tốc độ với nhiệm vụ tối đa cao. 10 Lò cò nhanh bằng một Phát triển cơ Thực hiện liên tục, hai tay chân 30m đùi, cơ bụng, phải chống hông, chân đưa ra rèn luyện sức trước phải thẳng mạnh bột phát 11 Bật cóc 20m Phát triển cơ Thực hiện với nhịp nhanh, chân, cơ đùi, cơ không giảm ở những lần cuối bụng 12 Nhảy dây Phát triển cơ Thực hiện với nhịp nhanh, chân, cơ đùi không giảm ở những lần cuối 3. Sau khi lựa chọn được các bài tập trên, tôi tiến hành xác định lượng vận động của từng bài tập. Cụ thể như sau: Bảng 3.1. Xác định lượng vận động của nhóm bài tập bổ trợ kỹ thuật nhảy cao nằm nghiêng. TT Tên bài tập Lượng vận động Tại chỗ giậm nhảy kết hợp đá lăng - 3 lần 1 và xoay người. - Thời gian nghỉ giữa các lần 30s Chạy đà, đi 3 - 5 bước giậm nhảy - Mỗi bước đà thực hiện 2 lần. 2 đá chân lăng. - Thời gian nghỉ giữa các lần 30s Chạy đà 3-5 bước giậm nhảy thực - 3 lần 3 hiện động tác đá chân lăng và xoay - Nghỉ 20 giây cho mỗi lần thực hiện. người 4 Chạy đà 9 - 11 bước hoàn thiện 4 - 3 lần 17
  18. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” giai đoạn kỹ thuật nhảy cao nằm - Nghỉ 20 giây cho mỗi lần thực hiện. nghiêng Chạy đà vuông góc với xà giậm - 3 lần 5 nhảy chân lăng duỗi thẳng qua xà. - Nghỉ 20 giây cho mỗi lần thực hiện. Bài tập 1,2, 3: Tại chỗ, đi 3-5 bước thực hiện động tác đá chân lăng và xoay người. 18
  19. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” Bài tập 4: Chạy 9-11 bước thực hiện 4 giai đoạn kĩ thuật nhảy cao nằm nghiêng Bài tập 5: Chạy đà vuông góc với xà dậm nhảy chân lăng duỗi thẳng qua xà 19
  20. “Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông…” Bảng 3.2. Xác định lượng vận động của nhóm bài tập phát triển thể lực TT Tên bài tập Lượng vận động Bật nhảy tại chỗ bằng một chân và một - Bật nhảy liên tục 20s 6 chân duỗi thẳng - Nghỉ giữa 1 phút Lò cò tiếp sức 15m x 2 - Lò cò liên tục 2 lần 7 - Nghỉ giữa 1 phút Bật cao tại chổ - 3 lần 8 - Thời gian nghỉ giữa các lần 30s Chạy 30m - 60m xuất phát cao và chạy - 4 lần ở hai cự ly 9 tốc độ cao. - Nghỉ giữa các lần 1 phút Lò cò nhanh bằng một chân 30m - 2 lần 10 - Nghỉ giữa các lần 1 phút Bật cóc 20m - 2 lần 11 - Nghỉ giữa các lần 1 phút Nhảy dây - 2 lần 12 -Thực hiện liên tục 30s 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2