Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Đánh giá thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bóng môn bóng chuyền cho học sinh lớp 10

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến kinh nghiệm THPT "Đánh giá thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bóng môn bóng chuyền cho học sinh lớp 10" nhằm đánh giá thực trạng tập luyện kỹ thuật đệm bóng của học sinh khối 10 trường THPT Vĩnh Linh; đề xuất một số biện pháp và lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả của kỹ thuật đệm bóng cho học sinh khối 10 trường THPT Vĩnh Linh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Đánh giá thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bóng môn bóng chuyền cho học sinh lớp 10

T SỞ GD & ĐT QUẢNG TRỊ TRƯỜNG THPT VĨNH LINH TỔ THỂ DỤC - QPAN ===***=== SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “ ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KỸ THUẬT CHUYỀN BÓNG THẤP TAY MÔN BÓNG CHUYỀN CHO HỌC SINH LỚP 10 ” Người thực hiện: Hoàng Văn Mười Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường THPT Vĩnh Linh Năm thực hiện: 2022-2023 ========== ==========
1. TÊN ĐỀ TÀI “ ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KỸ THUẬT CHUYỀN BÓNG THẤP TAY BÓNG MÔN BÓNG CHUYỀN CHO HỌC SINH LỚP 10 ’’ 2. PHẦN MỞ ĐẦU 2.1. Lí do chọn đề tài: Trong những năm gần đây phong trào tập luyện và tham gia thi đấu môn bóng chuyền phát triển mạnh mẽ không chỉ ở thành phố mà còn phát triển ở các vùng nông thôn, miền núi. Đặc biệt phát triển mạnh vào những năm ngành GD - ĐT đưa môn Bóng chuyền vào thi đấu tại các kì đại hội và hội khỏe phù đổng các cấp. Vì vậy thành tích môn học này ở các khối lớp không những tăng được hứng thú tập luyện, gây hưng phấn say mê cho học sinh mà kết quả học tập và rèn luyện tiến bộ rõ rệt. Để đáp ứng với sự phát triển đó đòi hỏi người thầy phải thật sự chuẩn mực về tư cách nhà giáo, vừa phải chuẩn mực về kiến thức, kỹ năng. Đạt được vấn đề này người giáo viên môn giáo dục thể chất phải không ngừng trau dồi kiến thức, thường xuyên rèn luyện thể lực, kỹ chiến thuật để đáp ứng với những tiến bộ kĩ thuật của người học và đạt được chuẩn mực như chỉ thị 36CT/TW của ban bí thư Trung ương Đảng khoá VIII về công tác TDTT trong tình hình mới, ghi rõ: “ phải phấn đấu đạt được các mục tiêu về giáo dục thể chất trong trường học, đồng thời cần kiện toàn hệ thống đào tạo cán bộ giáo viên, huấn luyện viên, vận động viên trẻ…” Là một giáo viên thể chất có nhiều năm kinh nghiệm, có tâm huyết với nghề nghiệp và đặc biệt trong xã hội hiện đại ngày nay người giáo viên phải luôn tìm hiểu, nghiên cứu các phương án tối ưu để mang lại hiệu quả tập luyện cho học sinh là một vấn đề cần làm, một việc làm thiết thực. Tìm ra được những nguyên nhân tồn tại, yếu kém, bất hợp lý mạnh dạn nói ra để đem lại hiệu quả cũng là việc cần làm, cần nghiên cứu. Do vậy tôi cần trao đổi với đồng nghiệp những tâm tư cá nhân vấn đề để mọi người cùng nghiên cứu. Đó cũng là lý do tôi chọn viết đề tài: “ ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KỸ THUẬT CHUYỀN BÓNG THẤP TAY MÔN BÓNG CHUYỀN CHO HỌC SINH LỚP 10 ” 2.2. Cơ sở lý luận: Môn bóng chuyền là bộ môn khoa học giáo dục về sức khỏe, định hướng về sự rèn luyện cho học sinh về thể chất và phẩm chất cần có của học sinh trong thời kì mới nhưng sự đầu tư về trang thiết bị vẫn còn thiếu thốn nhiều. Người làm công tác giảng dạy còn mang tính phong trào, chưa chuyên nghiệp. Vì vậy chất lượng giáo dục thể chất cho các em còn nhiều hạn chế. Chưa phát huy hết năng lực của thể chất học sinh.
Môn bóng chuyền đòi hỏi phải có đầy đủ trang thiết bị, sân bãi và thời gian tập hợp lí. Giáo viên giảng dạy phải được đào tạo chuyên sâu, cần phải có sức khỏe tốt, ham thích thể thao và lòng đam mê công việc. 2.3. Cơ sở thực tiễn: 2.3.1. Nhận thức của học sinh: Học sinh của chúng ta thường lẩn lộn giữa 2 khái niệm tập thể thao và chơi thể thao. Tập thể thao là tập thường xuyên có kế hoạch nghĩa là bảo đảo tính khoa học của nó thì chắc chắn đem lại sức khỏe và nhiều lợi ích khác. Còn chơi thể thao là sự ngẩu hứng trong chốc lát như tự nhiên thích hoặc bị khích lệ trong cá cược… thì chơi và chơi đến mức quá sức sau rồi nghỉ đi một thời gian dài không tập nữa. Chơi như vậy không những ít tác dụng đến sức khỏe mà đôi khi còn có hại. Thực ra tốt nhất là tập thể thao nhưng lại kết hợp được với yếu tố ham thích, tự giác của chơi thể thao là hay nhất, có hiệu quả nhất. Tuổi trẻ thường thiếu sự kiên trì, muốn đốt cháy giai đoạn do đó người giáo viên luôn luôn phải giáo dục và giải thích cho các em rõ. 2.3.2. Nhận thức của giáo viên: Là một giáo viên giảng dạy môn bóng chuyền làm thế nào để thu hút được nhiều học sinh tham gia: - Sự nhiệt tình, lòng đam mê, tâm quyết trong nghề nghiệp. - Thường xuyên tham gia tập luyện cùng học sinh. - Thành lập câu lạc bộ, duy trì tập luyện ít nhất 2 buổi/tuần. - Xây dựng một số HS trợ giúp mình trong việc giảng dạy, bản thân các em là thành viên của lớp. - Khuyến khích về điểm số - Lên kế hoạch giảng dạy và giáo dục thích hợp. - Các hình thức tổ chức phong phú đa dạng 2.3.3. Thuận lợi: - Đam mê bộ môn bóng chuyền. - Có tinh thần trách nhiệm cao, nhiệt tình trong giảng dạy. - Điều kiện thực tế địa phương có phát động phong trào. - Giờ học thể dục có đặc điểm là do giáo viên tổ chức và điều khiển một tập thể học sinh cùng lứa tuổi và trình độ. 2.3.4. Khó khăn: - Số lượng học sinh đông còn hạn chế về đồ dùng dạy học. - Không được theo lớp đến cuối cấp (Liên tục 3 năm học) - Trang thiết bị dụng cụ, sân tập ít, chưa hợp lý, số tiết học quá ít. - Chưa thường xuyên tổ chức các giải đấu trong nhà trường.
2.4. Đặc điểm tâm, sinh lí lứa tuổi: 2.4.1 Đặc điểm tâm lí: Đây là lứa tuổi trưởng thành, các em ý thức được hành động của mình vì vậy người giáo viên phải lắng nghe ý kiến, hiểu, cảm thông mới có thể hiểu được tâm lí các em. 2.4.2. Đặc điểm sinh lí: Ở lứa tuổi này, sự hoạt động tổng hợp của các tuyến nội tiết quan trọng nhất tạo ra nhiều thay đổi trong cơ thể trẻ trong đó sự nhảy vọt về chiều cao và sự phát dục thể hiện rõ nơi các em. Hoạt động của hệ thần kinh: quá trình hưng phấn chiếm ưu thế rỏ rệt vì thế các em dể bị kích động, cáu gắt, dễ mất bình tỉnh, không kiềm chế được xúc động mạnh. Phản xạ có điều kiện phát triển mạnh, nhất là đối với những tính hiệu trực tiếp. 2.5. Mục đích nghiên cứu: - Đánh giá thực trạng tập luyện kỹ thuật đệm bóng của học sinh khối 10 trường THPT Vĩnh Linh - Đề xuất một số biện pháp và lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả của kỹ thuật đệm bóng cho học sinh khối 10 trường THPT Vĩnh Linh. 2.6. Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối 10 trường THPT Vĩnh Linh. - Nhóm đối chứng: Học sinh lớp 10A6 - Nhóm thực nghiệm: Học sinh lớp 10A11 2.7. Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp quan sát và thực nghiệm sư phạm. - Phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu. - Phương pháp kiểm tra đánh giá. - Phương pháp tính toán và xữ lý số liệu. 2.8. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu: 2.8.1. Phạm vi nghiên cứu. - Tìm hiểu, nghiên cứu phân phối chương trình, sách giáo khoa và thực tiễn dạy học môn Bóng chuyền (Chương trình GDPT 2018). - Vận dụng một số bài tập bổ trợ và một số biện pháp tập luyện nhằm nâng cao trình độ, thể lực chuyên môn cho học sinh khối 10 trường THPT Vĩnh Linh. 2.8.2. Thời gian, địa điểm, trang thiết bị nghiên cứu : - Thời gian: Bắt đầu học kỳ I năm học 2022-2023 đến hết kì I năm học 2022-2023. - Địa điểm: Trường THPT Vĩnh Linh - Trang thiết bị: Bóng chyền, bộ cột, lưới, sân bãi tập luyện, đồng hồ thể thao, dây nhảy, còi và một số đồ dùng khác phát sinh trong quá trình tập luyện.
3.NỘI DUNG 3.1. Đánh giá thực trạng tập luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay của học sinh khối 10 Trường THPT Vĩnh Linh. Để đánh giá thực trạng của kỹ thuật chuyền bóng thấp tay tôi đã tiến hành kiểm tra và lấy kết quả đầu năm học mới của những đối tượng nghiên cứu là học sinh của 2 lớp 10A6, 10A11 đầu năm học 2022-2023 như sau: Bảng thành tích kiểm tra kỹ thuật chuyền bóng thấp tay đầu năm học 2022-2023 Học sinh lớp 10A6, 10A11 XẾP LOẠI SỐ LƯỢNG ĐỆM BÓNG THÀNH TÍCH qua lưới( quả) Đạt được GIỎI 4/5 15/80 hs KHÁ 3/5 15/80 hs ĐẠT 2/5 20/80 hs CHƯA ĐẠT
Xu hướng chính cho tập luyện, huấn luyện thể lực của người tập bóng chuyền trong giai đoạn đầu là tác động để phát triển trình độ thể lực toàn diện nắm vững nhanh kỹ thuật thi đấu hợp lý, đảm bảo việc duy trì lượng vận động cho người tập ở mức độ tối ưu, tạo điều kiện hoàn thiện nâng cao kỹ - chiến thuật trong giai đoạn tiếp theo. - Động tác phối hợp di chuyển thực hiện đón đỡ bóng trong chuyền bóng thấp tay yếu. Trong quá trình tập luyện hay thi đấu việc xác định động tác phối hợp di chuyển đón bóng là yếu tố quan trọng. Do vậy có được động tác di chuyển phù hợp để đón đỡ bóng hợp lý cần phải được xác định đúng nguyên nhân dẫn đến sai lầm hạn chế đó là: + Cảm giác không gian về bóng kém. + Chưa xác định đúng vị trí điểm rơi của bóng. + Động tác phối hợp, di chuyển chưa nhịp nhàng. - Chưa có khả năng phán đoán bóng đến chính xác: Trong khi đánh bóng: việc xác định hướng bóng, đường bóng đến là hết sức quan trọng. Nếu phán đoán tốc độ bay của bóng đến mình hạn chế thì không có khả năng thực hiện kỹ thuật chuyền bóng chính xác đưọc. Nguyên nhân xẩy ra hạn chế đó là: + Không xác định rõ tính năng của đường bóng đi. + Chưa có khả năng định hình trong không gian. + Ít nhạy cảm với kỹ thuật. - Góc độ và hình tay đón đỡ, chuyền bóng đi không hợp lý: Do khả năng phán đoán tính năng đường bóng trong không gian chưa tốt nên ảnh hưởng đến độ chuẩn xác khi tiếp xúc với bóng: + Động tác di chuyển đến vị trí chuyền bóng thích hợp để tiếp xúc bóng không chính xác: sớm quá hoặc muộn quá. + Chưa nắm vững yếu lĩnh kỹ thuật, khái niệm động tác còn sai. - Do kỹ thuật động tác chưa hoàn thiện: Bất kỳ một VĐV thể thao nào nếu kỹ thuật động tác chưa đạt tới mức hoàn thiện thì hiệu quả thi đấu không thể đạt kết quả cao. Vì vậy, việc nắm vững và hoàn thiện kỹ thuật là điều thiêt yếu. + Cần nắm vững then chốt kỹ thuật động tác. + Thực hiện kỹ thuật phải hợp lý, điêu luyện phù hợp với trình độ củaVĐV. Trong quá trình giảng dạy việc truyền đạt kỹ thuật là yếu tố quan trọng giữa giáo viên với học sinh. Khả năng hoàn thiện kỹ thuật còn phụ thuộc vào thời gian giảng dạy và trình độ tiếp thu của học sinh. Song song với các yếu tố trên còn phụ thuộc vào đặc điểm cá nhân, giới tính. Theo chương trình đào tạo môn bóng chuyền cho học sinh lớp 10 ở giai đoạn đầu nên nắm vững và hoàn thiện các kỹ thuật, do đó các nội dung ở bước đầu khi tiếp thu kỹ thuật mắc phải sai lầm là điều không tránh khỏi.
3.2. Đề xuất các giải pháp và lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả của kỹ thuật chuyền bóng thấp tay cho học sinh khối 10 trường THPT Vĩnh Linh. 3.2.1. Cơ sở lý luận chung về phương pháp tập luyện kỹ thuật: Hoạt động của các môn thể thao có tính chu kỳ nói chung, việc tiếp thu kỹ thuật được lặp đi, lặp lại nhiều lần vì việc tiếp thu kỹ thuật tương đối đơn giản. Nhưng kỹ thuật của môn bóng chuyền là một hoạt động không có chu kỳ, luôn luôn thay đổi theo tình huống. Kỹ thuật xem ra có vẻ đơn giản nhưng không thể thực hiện hoàn chỉnh kỹ thuật ngay từ những lần tập đầu tiên. Thông thường là phụ thuộc vào khả năng tích lũy năng kinh nghiệm, sử dụng phối hợp vận động, do đó trên cơ sở lý luận chung, dựa vào phương pháp tập luyện. Thường sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp thuyết trình: Dùng lời nói phân tích kỹ thuật. - Phương pháp trực quan: Giáo viên làm mẫu cho học sinh quan sát trực tiếp hoặc cho học sinh xem băng hình kỹ thuật. - Phương pháp phân chia (phân đoạn). - Phương pháp giúp đỡ, sửa chữa trực tiếp. Các phương pháp này luôn được vận dụng cùng một lúc như phương pháp sử dụng lời nói (thuyết trình) với phương pháp phân chia các khâu cơ bản của kỹ thuật. Trong quá trình luyện tập muốn đạt được trình độ kỹ thuật cao, người tập phải tuân thủ các nguyên tắc tập luyện : trước hết trong qúa trình luyện tập phải tự giác, tích cực, có lòng ham mê, có nghị lực và ý chí cao của bản thân. Tự giác, tích cực trong học tập rèn luyện giúp người học chủ động, nghiên cứu kỹ thuật kỹ càng trong khi học và sau khi học để áp dụng vào thực tế cho thành thạo. Luyện tập phải thường xuyên có hệ thống, phải tập theo trình tự từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, tránh tình trạng chạy theo động tác mới cao hơn khi chưa hoàn thiện động tác cơ bản, đơn giản. Việc nắm vững kỹ thuật cơ bản giúp cho người tập nâng cao được hiệu quả cao trong thi đấu, đồng thời tạo điều kiện vững chắc cho việc đi sâu vào kỹ thuật phức tạp hơn, tạo tự tin cho sự sáng tạo chiến thuật trong thi đấu. Việc củng cố, nâng cao luyện tập các bài tập kỹ thuật có ý nghĩa rất quan trọng. Do vậy, ở giai đoạn đầu luyện tập dễ mắc những sai lầm và có nhiều động tác thừa không chuẩn xác kỹ thuật. Chính vì vậy mà khi tập luyện, giảng dạy kỹ thuật bóng chuyền ở giai đoạn đầu giáo viên, huấn luyện viên cần sử dụng nhiều phương pháp, sáng tạo, tận tình giúp học sinh khắc phục những sai lầm mắc phải trong khi thực hiện động tác. 3.2.2. Xác định một số bài tập ứng dụng nhằm nâng cao hiệu qủa kỹ thuật chuyền bóng thấp tay.
Dựa trên cơ sở lý luận chung lí luận chuyên môn về phương pháp huấn luyện, giảng dạy môn bóng chuyền. Kết hợp quan sát, trao đổi với các giáo viên, huấn luyện viên chúng tôi lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đệm bóng cho học sinh khối 10 như sau: 2.1 Bài tập bổ trợ: TT TÊN BÀI TẬP 1 Chạy rẻ quạt. 2 Nhảy dây nhanh. 3 Chạy tốc độ 30m 4 Tập mô phỏng hình tay đón đỡ bóng hợp lý. 2.2 Bài tập kỹ thuật động tác: TT TÊN BÀI TẬP 1 Tập phán đoán đường bóng và di chuyển đón đỡ bóng chuyền bóng thấp tay. 2 Tập góc độ ra tay thích hợp 3 Tập kết hợp dùng sức toàn thân. 4 Di chuyển đón đỡ bóng vào tường. 5 Tự đệm bóng nhiều lần. 6 Tập đỡ phát bóng qua lưới. 7 Tập đỡ gõ bóng nhẹ, mạnh. Như vậy, qua nghiên cứu lý luận và thực tiễn ở trên, chúng tôi nhận thấy cần lựa chọn những bài tập hợp lý được nhiều người quan tâm, sử dụng đã đưa vào qúa trình thực nghiệm cho sinh viên nhằm nâng cao hiệu quả chuyền bóng thấp tay. 3.3. Mô tả các bài tập: 3.3.1 Các bài tập bổ trợ: - Bài tập 1: Chạy rẻ quạt. Cách thực hiện: Chạy rẻ, quạt ở một bên sân, trên 2 vạch biên dọc, tính từ biên ngang đặt các quả bóng rổ, mỗi quả cách nhau 3m. Vị trí xuất phát ở điểm giữa của vạch biên ngang. Học sinh từ điểm xuất phát chạy tới chạm tay vào quả bóng gần nhất phía phải, sau đó chạy sang trái chạm tay vào bóng ở vị trí xuất phát, tiếp tục chạy sang trái chạm tay vào bóng gần nhất. Bài tập được tiếp tục thực hiện như vậy với những vị trí đặt bóng tiếp sau. Thực hiện theo trình tự từng người một. Yêu cầu: Người tập phải chạy tích cực với tốc độ cao. - Bài tập2: Nhảy dây nhanh Thực hiện trên sân bóng chuyền, học sinh đứng thành 2 hàng dọc, mỗi học sinh có 1 dây nhảy thực hiện 30m tốc độ cao. - Bài tập 3: Chạy tốc độ 30m :Thực hiện theo đội hình hành dọc cự li 30m. - Bài tập 4: Tập mô phỏng hình tay đón đỡ bóng.
Thực hiện hình tay đón bóng hợp lý, tập luyện kỹ thuật đón đỡ bóng thấp tay để kiểm tra: mặt phẳng tay, tư thế hình tay, góc độ ra tay khi chuẩn bị tiếp xúc với bóng. Thực hiện 3 nhóm: mỗi lần thực hiện 3 phút. Chú ý: + Kết hợp lực toàn thân khi thực hiện kỹ thuật. + Yêu cầu đối với bài tập kỹ thuật chuyền bóng thấp tay. + Thực hiện theo đội hình 2 hàng ngang tương tự bài tập kỹ thuật không bóng. 3.3.2 Các bài tập kỹ thuật động tác: - Bài tập 1: Tập phán đoán đường bóng đi và di chuyển chuyền bóng: Động tác di chuyển đón đỡ bóng có thể dùng bước trượt, bước thường, bước với, bước cuối, tư thế ghìm lại không cho cơ thể xô về trước, 2 tay duỗi ra trước, 2 bàn tay khép chặt với nhau (khóa). Hai tay có thể khép với nhau bằng cách ép chặt 2 nắm tay với nhau, 2 chân ở tư thế chân trước chân sau, gối hơi gập, trọng tâm cơ thể hạ thấp, 2 tay đưa ra trước tạo thành mặt phẳng lớn nhất. Khi bóng bay gần tới, hai chân bắt đầu dướn, đạp thẳng xuống đất, duỗi nhanh khớp gối, nâng cơ thể lên chêch phía trước (góc chếch khoảng 20 độ). Tốc độ chuyển động của tay không đáng kể. Bóng tiếp xúc 1/3 cẳng tay về phía trước, thời gian chạm bóng rất ngắn. Vì vậy các động tác di chuyển để chuyền bóng là hết sức quan trọng để điều chỉnh hướng bay của bóng. Khi thực hiện động tác chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt: 2 chân duỗi hết các khớp khi kết thúc, 2 tay vươn thẳng ra trước. - Bài tập 2: Tập góc độ ra tay thích hợp Góc độ đường bóng đi phụ thuộc góc độ tay đệm bóng. Góc của tay đệm bóng là góc tạo bởi mặt phẳng đất và cánh tay đệm bóng. Góc độ của tay đệm bóng còn phụ thuộc góc độ của đường bóng đến. Góc độ bóng đến là góc tạo bởi mặt phẳng mặt đất và đường bóng đến. Nếu góc độ của đường bóng đến lớn thì góc độ của tay đệm bóng nhỏ.
Nếu góc độ của đường bóng đến nhỏ thì góc độ của tay đệm bóng lớn. Trong tập luyện và thi đấu trong điều kiện cần vận dụng cụ thể, tuỳ thuộc đặc điểm góc độ của đường bóng đến và độ cao của đường bóng muốn chuyền đi mà quyết định góc độ của tay đệm bóng cho phù hợp - Bài tập 3: Tập kết hợp dùng sức toàn thân. Khi bóng đến ở tầm ngang hông, cách thân người khoảng gần một cánh tay thì thực hiện đánh bóng. Lúc này chân đạp đất, duỗi khớp gối, nâng trọng tâm thân thể và nâng tay. Hai tay được chuyển động từ dưới lên và dùng phần giữa cẳng tay đệm phía dưới bóng kết hợp với nâng tay ở mức độ cần thiết - Bài tập 4: Di chuyển đón đỡ bóng vào tường. Chia lớp thành hai nhóm: A - B thực hiện kỹ thuật di chuyển, đón đỡ bóng vào tường khoảng 2m. Thực hiện liên tục trong thời gian 3 phút. Yêu cầu: Chuyền bước 1 vào tường chuẩn, dùng lực đều, di chuyển, phối hợp nhịp nhàng. Tác dụng của bài tập: Vừa sửa hình tay, góc độ, cách dùng lực, phối hợp sức và độ chuẩn của bóng theo ý muốn của nguời tập. - Bài tập 5: Tự đệm bóng nhiều lần. Yêu cầu: Đệm nhiều lần, phối hợp nhịp nhàng dùng sức đúng, vị trí tiếp xúc bóng chính xác, di chuyển hợp lý. Đường bóng bay cao hơn đầu ít nhất 1m. - Bài tập 6: Tập đỡ phát bóng. Bên A phát bóng, bên B chuyền bóng thấp tay (đệm) lên vị trí số 3. Mỗi người đệm 10 quả thì đổi người khác. Yêu cầu: Học sinh phải phán đoán và di chuyển hợp lý đệm bóng vào vị trí số 3 của sân mình.
- Bài tập 7: Tập đỡ gõ bóng nhẹ, mạnh. Bài tập này giáo viên là người thực hiện gõ bóng còn học sinh là người tập đở bóng, giáo viên gõ bóng với lực mạnh yếu khác nhau. Học sinh đứng theo đội hình 1 hàng dọc luân phiên thay nhau theo phương pháp dòng nước chảy đỡ bóng mỗi học sinh đỡ 2-3 lần với lực khác nhau. Trong quá trình giảng dạy vì thời gian có hạn, tôi chỉ thực hiện 19 giáo án. Nội dung giảng dạy mang tính chất lồng ghép trong suốt quá trình thực hiện bài tập. Những giáo án kỹ thuật lúc đầu chúng tôi phân tích từng yêu cầu yếu lĩnh kỹ thuật động tác sau đó mới kết hợp thành những bài tập kỹ thuật nguyên vẹn để áp dụng cho nhóm thực nghiệm. 3.4. Cách ứng dụng các bài tập: Đầu tiên tôi áp dụng những bài tập bổ trợ kỹ thuật sau phần khởi động chung và chuyên môn, nhằm tạo khả năng định hình kỹ thuật và những bước di chuyển hợp lý của người học. Nhằm khắc phục những sai lệch cơ bản về góc độ ra tay khi tiếp xúc bóng. Định hình được tính năng của đường bóng trong không gian. Đồng thời ổn định tính nhịp điệu động tác. Tôi áp dụng những bài tập bổ trợ với sự lặp lại liên tục để học sinh ổn định động tác những đường bóng cơ bản khi thực hiện. Để tránh sự nhàm chán trong tập luyện, Tôi thay đổi bài tập bằng cách ứng dụng các bài tập kỹ thuật vào buổi học trong các bài tập mà tôi đưa ra với sự thay đổi hợp lý trong từng giáo án nhằm tăng cường tính hưng phấn cho học sinh. 3.5. Kế hoạch thực chương trình thực nghiệm THỂ THAO TỰ CHỌN (TTTC) 10 tuần (20 tiết). Kế hoạch thực chương trình thực nghiệm Tuần Bài Nội Dung 1 Bóng TTTC Thực hiện kỹ thuật không bóng và có Chuyền bóng. 2 Bóng TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay. Chuyền - Phán đoán di chuyển đón bóng. 3 Bóng TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay.
Chuyền - Chạy rẽ quạt. 4 Bóng TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay. Chuyền - Góc độ ra tay, phối hợp toàn thân. 5 Bóng TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay. Chuyền - Di chuyển đón đỡ bóng vào tường. - Tự đệm bóng nhiều lần. 6 Bóng TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay. Chuyền - Di chuyển đón đỡ bóng vào tường. - Chạy rẽ quạt. 7 Bóng TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay. Chuyền - Tập đỡ phát bóng qua lưới. - Nhảy dây nhanh. 8 Bóng TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay. Chuyền - Tập đỡ gõ bóng nhẹ, mạnh. - Chạy tốc độ 30m 9 Bóng TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay. Chuyền - Tập đỡ phát bóng qua lưới. - Chạy rẽ quạt. 10 TTTC - Ôn tập chuyền bóng thấp tay. Bóng - Kiểm tra chuyền bóng thấp tay. Chuyền Trong 10 tuần giáo án tự chọn mà tôi áp dụng cho học sinh khối 10 trong học kì 1 năm học 2022-2023 . Các bài tập kỹ thuật thực hiện trong 10 giáo án (20 tiết) để giúp học sinh hoàn thiện, thời gian còn lại tôi cho áp dụng thi đấu để nâng cao hiệu quả kỹ thuật và tạo hưng phấn trong tiết tập luyện. Đồng thời tìm ra những kinh nghiệm xử lý tình huống trong đấu tập. 3.6. Kiểm tra đánh giá kết quả: Để đánh giá kết tính hiệu quả khi áp dụng các giải pháp nghiên cứu tôi đã tiến hành kiểm tra như sau: - Mỗi học sinh thực hiện chuyền bóng thấp tay 10 quả. - Đếm số lần chuyền bóng thấp tay qua lưới trong sân. - Đếm số lần chuyền bóng thấp tay qua lưới vào ô tròn quy định.  4m  3m
3.7. Kết quả: - Tôi thực hiện so sánh kết quả kiểm tra của học sinh trong học kì 1 năm học 2022- 2023 khi đã ứng dụng các biện pháp nâng cao hiệu quả của kĩ thuật chuyền bóng thấp tay của nhóm thực nghiệm so với kết quả áp dụng các bài tập theo các hình thức đơn giản của nhóm đối chứng là học sinh lớp 10 (10A6, 10A11) năm học 2022-2023 Kết quả đạt được như sau: Bảng 1: So sánh số lượng đệm bóng qua lưới trong sân (quả) Số lượng đệm Nhóm đối chứng % Nhóm thực nghiệm % bóng qua lưới 10A6 10A11 trong sân (quả) (số học sinh đạt được) (số học sinh đạt được) 9-10 5/40 12,5 15/40 37,5 7-8 14/40 35 20/40 50 5-6 17/40 42,5 5/40 12,5 Dưới 5 quả 4/40 10 0/40 0 Bảng 2: So sánh số lượng đệm bóng qua lưới vào ô quy định (quả) Số lượng đệm Nhóm đối chứng % Nhóm thực nghiệm % bóng qua lưới 10A6 10A11 trong sân (quả) (số học sinh đạt được) (số học sinh đạt được) 9-10 5/40 12,5 10/40 25 7-8 15/40 37,5 20/40 50 5-6 14/40 35 9/40 22,5 Dưới 5 quả 6/40 15 1/40 2,5 Dựa vào số liệu so sánh của bảng 1 cho thấy: - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới trong sân của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng 9-10 quả) đạt tỉ lệ 37,5% tăng lên 25% so với nhóm đối chứng. - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới trong sân của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng 7-8 quả) đạt tỉ lệ 62,5% tăng lên 27,5% so với nhóm đối chứng. - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới trong sân của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng 5-6 quả) đạt tỉ lệ 22,5% giảm 2,5% so với nhóm đối chứng. - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới trong sân của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng dưới 5 quả) đạt tỉ lệ 2,5% giảm 22,5% so với nhóm đối chứng. Dựa vào số liệu so sánh của bảng 2 cho thấy: - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới vào ô quy định của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng 9-10 quả) đạt tỉ lệ 25% tăng lên 12,5% so với nhóm đối chứng. - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới vào ô quy định của nhóm thực nghiệm( ở ngưỡng 7-8 quả) đạt tỉ lệ 50% tăng lên 12,5% so với nhóm đối chứng. - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới vào ô quy định của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng 5-6 quả) đạt tỉ lệ 17.5% giảm 12,5% so với nhóm đối chứng. - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới vào ô quy định của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng dưới 5 quả) đạt tỉ lệ 2,5% giảm 12,5% so với nhóm đối chứng.
* Qua kết quả phân tích cho thấy: - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới trong sân và vào ô quy định của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng 7-10 quả) tăng lên so với nhóm đối chứng. - Tỉ lệ đệm bóng qua lưới trong sân và vào ô quy định của nhóm thực nghiệm(ở ngưỡng từ 0-6 quả ) giảm so với nhóm đối chứng. Như vậy từ 2 bảng số liệu so sánh ta thấy tỉ lệ đệm bóng chính xác tăng cao, tỷ lệ chuyền bóng thấp tay không chính xác giảm hẳn. Điều này chứng tỏ rằng khi áp dụng các bài tập đã nêu thì hiệu quả tập luyện được nâng cao rõ rệt. 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 4.1. Kết luận: Đối với học sinh khối 10 trường THPT Vĩnh Linh khi mới học kỹ thuật chuyền bóng thấp tay trong bóng chuyền, việc xác định đúng những yếu điểm cơ bản và nguyên nhân ảnh hưởng đến khả năng thực hiện kỹ thuật đó là cơ sở quan trọng để tìm các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tập luyện ở các giai đoạn tiếp theo. Việc xác định đúng và hợp lý hệ thống các bài tập bổ trợ và bài tập kỹ thuật có vai trò đặc biệt quan trọng nhằm giúp người tập nhanh chóng nâng cao kỹ năng đệm bóng trong bóng chuyền. Các bài tập chúng tôi đã nghiên cứu, lựa chọn và ứng dụng trên đây qua thực nghiệm đã mang lại hiệu quả cao hơn, thể hiện ở mức tăng trưởng thành tích có ý nghĩa so với các bài tập truyền thống qua chọn lọc . 4.2. Kiến nghị Qua kết quả nghiên cứu, tôi xin đề nghị nhà trường nói chung và các giáo viên giảng dạy môn thể dục có thể tiếp tục áp dụng các bài tập trên cho các học sinh mới học bóng chuyền để có thời gian đúc rút kinh nghiệm khẳng định thêm hiệu quả các bài tập được lựa chọn. Về phía nhà trường cần nghiên cứu trang bị thêm và đồng bộ các phương tiện, dụng cụ để tập luyện bổ trợ và tập luyện kỹ thuật cho học sinh có điều kiện tiếp thu nhanh kỹ thuật đệm bóng như các phương tiện: Băng hình kỹ thuật, sân tập, bờ tường bổ trợ, dụng cụ bóng chuyền đầy đủ. Thường xuyên trao đổi phương pháp giảng dạy, huấn luyện giữa các trường với nhau. Do thời gian nghiên cứu có hạn, đây cũng là, kinh nghiệm của bản thân đúc rút được trong quá trình dạy học nên không thể tránh khỏi sai sót. Tôi mong nhận được sự cộng tác giúp đỡ và góp ý của các thầy, cô giáo giảng dạy môn bóng chuyền để bổ sung cho sáng kiến được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy giáo bộ môn thể dục đã góp ý, giúp đở nhiệt tình trong thời gian tôi làm đề tài và đặc biệt là các em học sinh 2 lớp(10A6, 10A11) đã phối hợp thực hiện. Vĩnh Linh, ngày 01 tháng 12 năm 2022 Người viết Hoàng Văn Mười
TÀI LIỆU THAM KHẢO TT TÊN TÀI LIỆU TÁC GIẢ NĂM XUẤT BẢN 1 Bước đầu đổi mới kiểm tra đánh Lê văn Lẫm giá. 2004 Trần Đồng Tâm 2 Đảng và nhà nước với thể dục Đặng Đức Thao thể thao. 1984 3 Đại cương tâm lý học NXBGD 2001 4 Những vấn đề chung về đổi mới Nguyễn Hải Châu giáo dục Trung học Đinh Mạnh 2005 Cường 5 Thể dục và phương pháp dạy Vũ Đào Hùng học tập 1 Trần Đồng Lâm 1995 Đặng Đức Thao 6 Thể dục và phương pháp dạy Vũ Đào Hùng học tập 2 Trần Đồng Lâm 1997 Đặng Đức Thao 7 Huấn luyện thể lực cho vận Nhà xuất bản 1980 động viên bóng chuyền TDTT Hà nội 8 Kỹ thuật bóng chuyền Uỷ ban TDTT 2007 9 Luật bóng chuyền Nhà xuất bản 2007 TDTT Hà nội 10 Hướng dẩn tập luyện bóng Uỷ ban TDTT 2007 chuyền
MỤC LỤC Nội dung Trang Phần 1 Tên Đề Tài ........................................................................ 1 Phần 2 Phần Mở Đầu..................................................................... 1 2.1 Lí Do Chọn Đề Tài ........................................................... 1 2.2 Cơ Sở Lí Luận ................................................................... 2 2.3 Cơ Sở thực tiển ................................................................. 2 2.4 Mục Đích Nghiên Cứu ...................................................... 3 2.5 Đối Tượng Nghiên Cứu..................................................... 3 2.6 Phương Pháp Nghiên Cứu................................................. 3 2.7 Phạm Vi Và Kế Hoạch Nghiên Cứu.................................. 3 Phần 3 Phần Nội Dung .................................................................. 3 3.1 Đánh Giá Thực Trạng ....................................................... 3 3.2 Đề Xuất Các Giải Pháp...................................................... 5 3.2.1 Cơ sở lý luận chung về phương pháp tập luyện kỹ thuật 5 3.2.2 Xác định một số bài tập ứng dụng nhằm nâng cao hiệu 6 qủa kỹ thuật đệm bóng 3.2.3 Mô Tả Các Bài Tập ........................................................... 7 3.3.4 Cách Ứng Dụng Các Bài Tập............................................ 9 3.3.5 Kế hoạch thực chương trình thực nghiệm.......................... 9 3.3.6 Kiểm tra đánh giá kết quả.................................................. 10 3.3.7 Kết Quả.............................................................................. 10 Phần 4 Kết Luận Và Kiến Nghị .................................................... 11 Phụ lục 1............................................................................ 13 Tài Liệu Tham Khảo.......................................................... 14