Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Lựa chọn một số bài tập bổ trợ phát triển thể lực môn Cầu lông cho học sinh lớp 10 THPT

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:39

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Lựa chọn một số bài tập bổ trợ phát triển thể lực môn Cầu lông cho học sinh lớp 10 THPT" nhằm vận dụng một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao thể lực chuyên môn, môn Cầu Lông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Lựa chọn một số bài tập bổ trợ phát triển thể lực môn Cầu lông cho học sinh lớp 10 THPT

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN _______________________________________________ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài: LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP BỔ TRỢ PHÁT TRIỂN THỂ LỰC MÔN CẦU LÔNG CHO HỌC SINH LỚP 10 THPT ( Áp dụng theo định hướng chương trình GDPT 2018) LĨNH VỰC: GDTC Tổ: NĂM HỌC 2022 - 2023
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT LÊ VIẾT THUẬT _______________________________________________ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài: LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP BỔ TRỢ PHÁT TRIỂN THỂ LỰC MÔN CẦU LÔNG CHO HỌC SINH LỚP 10 THPT ( Áp dụng theo định hướng chương trình GDPT 2018) LĨNH VỰC: GDTC Tác giả: HOÀNG ANH SƠN NGUYỄN THỊ THUỶ Tổ: Khoa học xã hội Tổ: NĂM HỌC 2022 - 2023
MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ : 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................. 2. Phạm vi đề tài…………………………………………………………………. 3. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi…………………………………………………. 4. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 5. Thời gian nghiên cứu .......................................................................................... 6. Mục đích của đề tài ............................................................................................ PHẦN II. NỘI DUNG ............................................................................................. I. Thực trạng của vấn đề .......................................................................................... 1. Những khó khăn bất cập khi giảng dạy môn Cầu lông ....................................... 2. Thực trạng giảng dạy môn Cầu lông hiện nay .................................................... 3. Chọn đối tượng .................................................................................................... II. Các giải pháp biện pháp thực hiện các bài tập bổ trợ vào giờ học môn Cầu lông để phát triển thể lực chuyên môn môn Cầu lông ............................................ 1. Nhóm các bài tập phát triển sức mạnh ................................................................ 2. Các bài tập phát triển sức nhanh ......................................................................... 3. Nhóm các bài tập phát triển sức bền ................................................................... 4. Nhóm các bài tập phát triển khéo léo (năng lực phối hợp vận động) ................. 5. Kiểm tra đánh giá ................................................................................................ 5.1. Nội dung kiểm tra 5.2. Cách tiến hành kiểm tra và thang điểm ............................................................ 6. Kết quả thu được ................................................................................................. 7. Nhận xét, đánh giá ............................................................................................... 8. Kế hoạch giáo dục và giáo án minh họa………………………………………. 9. Phiếu đánh giá tính khả thi của đề tài ………………………………………… PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...............................................................
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ Nhiệm vụ và mục tiêu của nền giáo dục nước ta là đào tạo những con người phát triển toàn diện, có tri thức, sức khỏe, trung thành với lý tưởng độc lập và Chủ nghĩa xã hội, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhận thức tầm quan trọng của sự nghiệp giáo dục đào tạo, Đảng ta coi trọng “giáo dục là quốc sách hàng đầu”; phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước . Thể dục thể thao là một hoạt động không thể thiếu trong đời sống xã hội, ngoài mục đích nâng cao sức khoẻ cho mọi người nó còn là một hoạt động vui chơi giải trí, phương tiện giao tiếp về văn hoá, nghệ thuật có tác dụng giúp con người phát triển cả về “Đức – Trí – Thể – Mỹ”. TDTT còn là phương tiện giao lưu văn hoá giữa các dân tộc, quốc gia nhằm thắt chặt tình hữu nghị trên toàn thế giới. Trong những năm gần đây phong trào Cầu Lông phát triển mạnh mẽ không chỉ ở thành phố mà còn phát triển ở các vùng nông thôn. Đặc biệt phát triển mạnh vào những năm ngành Giáo dục và Đào tạo đưa môn Cầu Lông thành môn học bắt buộc. Đưa vào thành môn học bắt buộc đối với các khối lớp không những tăng được hứng thú tập luyện cho tiết học môn Thể dục gây hưng phấn say mê học sinh không nhàm chán tập luyện chuyên cần hơn, tích cực hơn kết quả học tập và rèn luyện tiến bộ rõ rệt. 1. Lý do chon đề tài Để đáp ứng với sự phát triển của xã hội - xã hội công nghệ đòi hỏi người thầy phải thật sự chuẩn mực về tư cách, nhà giáo, vừa phải chuẩn mực về kiến thức, kỹ năng. Đạt được vấn đề này người giáo viên môn giáo dục thể chất phải không ngừng trau dồi kiến thức, thường xuyên rèn luyện thể lực, kỹ chiến thuật để đáp ứng với những tiến bộ kĩ thuật của người học và đạt được chuẩn mực như chỉ thị 36-CT/TW của Ban bí thư Trung ương Đảng khoá VIII về: “Công tác thể dục thể thao trong tình hình mới, ghi rõ: “phải phấn đấu đạt được các mục tiêu về giáo dục thể chất trong trường học, đồng thời cần kiện toàn hệ thống đào tạo Cán bộ giáo viên, huấn luyện viên, vận động viên trẻ…”. a. Cơ sở lý luận Phong trào Cầu Lông ở thành phố Vinh cũng như các huyện trên địa bàn tỉnh Nghệ An, cũng chỉ phát triển mang tính chất tự phát mặc dù phong trào Cầu lông đang phát triển rộng khắp từ nông thôn đến thành thị, từ miền ngược đến 1
miền xuôi. Xong thực tế chỉ dừng lại mang tính chất phong trào. Chúng ta có vận động viên đỉnh cao được xếp hạng thế giới. Đất nước có những địa phương có đội tuyển mạnh nhưng không đồng đều giữa các tỉnh như: Bắc Giang, Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Đà nẵng, Khánh Hòa v.v… b. Cơ sở thực tiễn Quá trình tổng hợp, phân tích ở một số trận đấu trong khuôn khổ quốc gia, Hội khoẻ Phù Đổng toàn Quốc, cấp Tỉnh, cấp Huyện. Qua tiếp xúc với các huấn luyện viên, các nhà chuyên môn thì tất cả đều thừa nhận rằng: “Các vận động viên, học sinh, sinh viên của chúng ta thi đấu chưa đạt hiệu quả cao là do thể lực còn yếu, kỹ chiến thuật còn chưa hợp lý, chưa đáp ứng được với những trận đấu kéo dài, căng thẳng ”. Yếu tố thể lực hay nói một cách khác đưa các bài tập bổ trợ phát triển thể lực vào trong giờ học môn Cầu lông từ lớp 10 là một yếu tố cần thiết và rất quan trọng trong việc nâng cao thể lực chuyên môn, từ đó học sinh mới có thể đáp ứng được các yếu tố kỹ chiến thuật mà chương trình sách giáo khoa đã bắt buộc. Trong quá trình giảng dạy, tham gia huấn luyện đội tuyển môn Cầu Lông thi đấu HKPĐ các cấp và các giải Cầu Lông phong trào. Bản thân tôi luôn băn khoăn và trăn trở, nghiên cứu, học hỏi, chia sẽ với đồng nghiệp với Thầy Cô giáo bộ môn chuyên sâu Cầu Lông và mong muốn giúp các em tiếp cận và tìm hiểu sâu hơn về một số bài tập phát triển thể lực môn cầu lông, chính vì vậy mà tôi chọn đề tài: “ Lựa chọn một số bài tập bổ trợ phát triển thể lực môn Cầu lông cho học sinh lớp 10 THPT”. ( Áp dụng theo định hướng chương trình GDPT 2018). 2. Phạm vi đề tài - Nghiên cứu kế hoạch giáo dục, sách giáo khoa, tài liệu tham khảo và thực tiễn dạy học môn Cầu Lông ở lớp 10 ( Áp dụng theo định hướng chương trình GDPT 2018). - Vận dụng một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao thể lực chuyên môn, môn Cầu Lông. - Học sinh Trường THPT Lê Viết Thuật. 3. Đặc điểm tâm - sinh lý lứa tuổi: Ở lứa tuổi này các bộ phận cơ thể tiếp tục phát triển và hoàn thiện, cơ thể phát triển cả về chiều cao lẫn chiều ngang. Chức năng sinh lý tương đối ổn định khả năng hoạt động các hệ cơ quan của cơ thể cũng được nâng cao hơn. Vì vậy giáo 2
viên, huấn luyện viên cần căn cứ vào đặc điểm tâm sinh lý để đưa ra những bài tập có cường độ, khối lượng sao cho đảm bảo tính hợp lý, tạo sự phát triển một cách toàn diện. 3.1. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi. Ở lứa tuổi này các em có sự phát triển nhảy vọt cả về thể chất lẫn tinh thần. Do đó các nhà tâm lý học gọi đó là thời kì quá độ chuyển từ trẻ con lên người lớn. Vì thế các em tỏ ra mình là người lớn muốn để cho mọi người tôn trọng mình, đã có trình độ hiểu biết nhất định, có khả năng phân tích tổng hợp, muốn hiểu biết nhiều, có nhiều hoài bão, nhưng có nhiều nhược điểm và thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống. Tuổi này chủ yếu là hình thành thế giới quan, tự ý thức, hình thành tính cách và hướng về tương lai. Đó cũng là tuổi của lãng mạn, mơ ước độc đáo và mang cho cuộc sống tốt đẹp hơn, đó là tuổi đầy đủ nhu cầu sáng tạo, nảy nở những tình cảm mới, trong đó có mối tình đầu thường để lại dấu vết trong sáng trong suốt cuộc đời. Thế giới quan không phải là một niềm tin lạnh nhạt khô khan, trước hết nó là sự say mê, ước vọng nhiệt tình. Các em đã có thái độ tích cực trong học tập xuất phát từ động cơ học tập đúng đắn và hướng tới việc lựa chọn nghề sau này. Các phẩm chất ý chí, quyết tâm rõ ràng, các em có thể hoàn thành những bài tập khó và đòi hỏi có sự khắc phục khó khăn lớn trong tập luyện. 3.2. Đặc điểm sinh lý lứa tuổi. - Hệ thần kinh: Tiếp tục được phát triển khả năng tư duy, khả năng phân tích, tổng hợp và trừu tượng hoá được phát triển tạo thuận lợi cho việc hình thành nhanh chóng phản xạ có điều kiện. Đây là đặc điểm thuận lợi để các em nhanh chóng tiếp thu và hoàn thiện kỹ thuật động tác. Tuy nhiên đối với một số bài tập mang tính đơn điệu, không hấp dẫn cũng làm cho các em nhanh chóng mệt mỏi. Cần thay đổi nhiều hình thức tập luyện một cách phong phú đặc biệt tăng cường các hình thức thi đấu, trò chơi để gây sự hứng thú và tạo điều kiện hoàn thành tốt các bài tập chính, nhất là các bài tập về sức bền. Ngoài ra, do sự hoạt động mạnh của tuyến giáp, tuyến sinh dục, tuyến yên làm cho tính hưng phấn của hệ thần kinh chiếm ưu thế giữa hưng phấn và ức chế không cân bằng đã làm ảnh hưởng đến thể lực, khả năng chịu đựng lượng vận động kém. - Hệ vận động: 3
+ Hệ xương: Xương đang phát triển nhưng bắt đầu có xu hướng giảm tốc độ phát triển. Tập luyện TDTT thường xuyên liên tục sẽ làm cho bộ xương khoẻ mạnh hơn cột sống đã ổn định hình dáng nhưng chưa được hoàn thiện vẫn có thể bị cong vẹo. + Hệ cơ: Các tổ chức cơ phát triển muộn hơn xương nên cơ co vẫn còn tương đối yếu, các bắp cơ lớn phát triển tương đối nhanh (cơ đùi, cơ cánh tay) còn các cơ nhỏ (cơ bản tay, ngón tay) phát triển chậm hơn. Các cơ co phát triển sớm hơn các cơ duỗi đặc biệt là các cơ duỗi của nữ lại càng yếu. - Hệ tuần hoàn: Đang phát triển mạnh và đi đến hoàn thiện. Buồng tim phát triển tương đối hoàn chỉnh, mạch đập của Nam 70 - 80 lít/phút, Nữ 75 - 85 lít/phút. Hệ thống điều hoà vận mạch phát triển tương đối hoàn chỉnh. Phản ứng hệ tuần hoàn trong vận động tương đối rõ rệt nhưng sau vận động, mạch đập và huyết áp hồi phục nhanh chóng. - Hệ hô hấp: Đã phát triển tương đối hoàn thiện vòng ngực trung bình của Nam 67 - 72 cm, Nữ 69 - 74 cm. Diện tích tiếp xúc của phổi khoảng 100 - 120cm2 gần bằng tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, các cơ hô hấp vẫn còn yếu nên sức co giãn của lồng ngực ít, chủ yếu là co giãn cơ hoành. Dựa vào đặc điểm tâm - sinh lý của lứa tuổi này cần phải lựa các bài tập phù hợp để phát triển các tố chất vận động. Đặc biệt là các bài tập nhằm nâng cao hiệu quả chắn bóng cho học sinh nam THPT lứa tuổi này. 4
PHẦN II: NỘI DUNG A. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU I. Nhiệm vụ và phương pháp nghiên cứu. 1. Nhiệm vụ nghiên cứu: Nhiệm vụ 1: Đánh giá thực trạng và xác định những yếu tố ảnh hưởng đến kỹ thuật môn Cầu Lông THPT. Nhiệm vụ 2: Nghiên cứu lựa chọn một số bài tập và đánh giá hiệu quả hệ thống bài tập phát triển thể lực môn Cầu Lông cho học sinh lớp 10 THPT. 2. Phương pháp nghiên cứu: Để giải quyết các nhiệm vụ của đề tài, tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau; 2.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu tôi sử dụng trong quá trình nghiên cứu nhằm tìm hiểu về cơ sở lý luận và thực tiễn trong giảng dạy và huấn luyện môn Cầu Lông. Thông qua các tài liệu chuyên môn tôi tổng hợp những bài tập đã được giáo viên, huấn luyện viên thường sử dụng trong quá trình huấn luyện kỹ thuật môn Cầu Lông cho học sinh lớp 10 THPT. 2.2. Phương pháp phỏng vấn toạ đàm. Một số huấn luyện viên bóng chuyền và các chuyên gia về việc sử dụng các bài tập phát triển thể lực môn Cầu Lông cho học sinh lớp 10 THPT. 2.3. Phương pháp quan sát sư phạm. Để giải quyết nhiệm vụ của đề tài, tôi đã trực tiếp theo dõi quan sát, phân tích và đánh giá, quá trình huấn luyện, thể lực của học sinh và tìm hiểu thực trạng phát triển thể lực môn Cầu Lông, trong những năm gần đây. 2.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm. Phương pháp thực nghiệm sư phạm được tôi sử dụng trong quá trình nghiên cứu nhằm mục đích thực hiện và đánh giá hiệu quả ứng dụng của các bài tập mà tôi đã lựa các bài tập phát triển thể lực môn Cầu Lông cho học sinh lớp 10 THPT. 2.5. Phương pháp kiểm tra sư phạm. Sau khi áp dụng các bài tập tôi đã tiến hành kiểm tra trong thực tiễn về hiệu quả của các bài tập nghiên cứu. Qua đó đề tài sẽ có được các kết quả kiểm tra các năng lực khác nhau của đối tượng trước và sau thực nghiệm, có được các thông tin cần thiết cho việc đánh giá độ tin cậy của các bài tập và hiệu quả ứng dụng của các bài tập đó trong thực tiễn. 5
2.6. Phương pháp toán học thống kê. Phương pháp toán học thống kê được tôi sử dụng trong quá trình nghiên cứu nhằm mục đích xử lý các số liệu thu được trong quá trình nghiên cứu. Trong đề tài này tôi sử dụng một số công thức toán học thống kê sau: - Trị số trung bình: X i X n Trong đó: : Là ký hiệu tổng. xi: Là mẫu riêng biệt. n: Kích thước tập hợp mẫu. - Phương sai: (n  30)  ( x A  x A ) 2   ( xB  x B ) 2   2 nA  nB  2 Tôi sử dụng công thức này vì số Học sinh của mỗi nhóm thực nghiệm n < 30. - So sánh 2 số trung bình. x A  xB t 2 2 (Với n < 30)  nA nB - Nhịp độ tăng trưởng: V2  V1 W%  .100 (V1  V2 ).0,5 3. Mục đích của đề tài - Nêu được những bất cập khi học môn Cầu lông. - Đề tài đã giải quyết được sự yếu kém về thể lực của học sinh nói chung và thể lực chuyên môn cầu lông nói riêng. - Mục tiêu của tôi đó là đem đề tài trao đổi với các đồng nghiệp nhằm mục đích 6
nâng cao nghiệp vụ công tác của bản thân góp phần vào việc nâng cao thể lực và năng lực làm việc của học sinh sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông. - Nêu được những khó khăn bất cập trong giảng dạy môn Cầu lông trong chương trình môn Thể dục trung học phổ thông. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Nhiệm vụ nghiên cứu: Nhiệm vụ 1: Đánh giá thực trạng và xác định những yếu tố ảnh hưởng đến kỹ thuật môn Cầu Lông THPT 1. Những khó khăn bất cập khi giảng dạy môn Cầu lông 1.1. Khó khăn về trình độ học sinh không đồng đều. Về giới tính cũng là một vấn đề lớn trong việc học tập và tiếp thu kỹ chiến thuật. 1.2. Thời lượng học trên lớp ít số lần học sinh được tiếp xúc, sửa sai kĩ thuật rất ít. 1.3. Kỹ thuật một số động tác quá khó trong khi đó học sinh là đối tượng mới tập mới học gây ra cho học sinh tiếp thu động tác một cách thụ động, không hứng thú, tập luyện động tác. 1.4. Cơ sở vật chất còn quá nghèo nàn ở các Trường trung học phổ thông: Không có nhà tập, đầu tư cho tập luyện chi phí thấp. Vợt, Cầu sử dụng đều là trang bị rẻ tiền ảnh hưởng đến kỹ thuật động tác. “Chủ yếu là học sinh tự sắm” 1.5. Trong phân phối chương trình thường 1 tiết Thể dục ghép từ 02 nội dung trở lên. Phần khởi động của giáo viên khởi động chuyên môn. Riêng phần Cầu lông khởi động chuyên môn thường bỏ qua không thể hiện trên giáo án. 1.6 Trình độ kĩ thuật về môn Cầu lông trong đội ngũ giáo viên thể dục không đồng đều. 2. Thực trạng giảng dạy môn Cầu lông hiện nay Trong chương trình giảng dạy môn Cầu Lông ở trường trung học phổ thông từ lớp 10 đến lớp 12 các em chỉ được học các kỹ thuật của môn cầu lông và một số bài tập bổ trợ. Chưa đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật, chiến thuật đề ra. - Thứ nhất: Học sinh chỉ biết được kỹ thuật cơ bản chứ khi áp dụng kỷ thuật đó vào thi đấu thì không thực hiện được vì thiếu thể lực di chuyển chậm, lực cổ tay không đủ để đánh đường cầu đúng yêu cầu. - Thứ hai: Yêu cầu của chương trình GDPT 2018 định hướng phát triển năng lực học sinh. - Thứ ba: Nếu không cũng cố thể lực chuyên môn cho các em nội dung học lặp lại nhiều lần thể lực chuyên môn của người học yếu dẫn đến người học bị sớm 7
mệt mỏi nhàm chán thiếu hứng thú tập luyện. Với phong trào Cầu Lông rộng khắp như bây giờ việc tiếp thu một vài kỹ thuật động tác đánh cầu hay kỹ thuật di chuyển đối với các em học sinh lứa tuổi này là không khó. Để các em phát triển thêm về thể lực, cũng như có điều kiện để phát triển kỷ thuật động tác đánh cầu, kỹ thuật di chuyển từ kỹ năng đến kỹ xảo thì yêu cầu người giáo viên phải nghiên cứu, tìm tòi, đầu tư vào giờ dạy một cách công phu và đưa các bài tập mới cho các em tập luyện, tránh tập đi tập lại một vài động tác gây nhàm chán cho các em và gây mất hứng thú về học môn cầu lông của các em. Khi đó giờ dạy của giáo viên mới có chất lượng cao, học sinh tích cực tự giác hơn trong học tập cũng như trong tập luyện. Từ đó chúng ta thực hiện được mục đích cơ bản là giáo dục sức khoẻ cho học sinh, phát triển thể lực chuyên môn là nền tảng cho phát triển môn thể thao được nhiều người ưa thích có thành tích cao hơn. Nhiệm vụ 2: Lựa chọn một số bài tập và đánh giá hiệu quả hệ thống bài tập phát triển thể lực môn Cầu Lông cho học sinh lớp 10 THPT. 1. Chọn đối tượng: Đối tượng tôi chọn có 4 lớp 10 với 122 học sinh/1 năm tỷ lệ nam nữ giữa các lớp tương đương với nhau. Thể lực giữa các lớp lúc chọn vào là ngẫu nhiên gần như bằng nhau. Được chia làm 2 nhóm; 1 nhóm làm thực nghiệm, nhóm còn lại để đối chứng. Nhóm thứ nhất: Tập luyện bình thường theo hướng dẫn của Sách giáo viên bao gồm các lớp: 10 D1 có 31 học sinh, 10 D3 có 31 học sinh Tổng số học sinh của nhóm thứ nhất là 60 học sinh. Nhóm thứ hai: Tập luyện theo phương pháp thực nghiệm áp dụng các bài tập bổ trợ phát triển thể lực chuyên môn môn cầu lông vào giảng dạy. 10D4 có 30 học sinh, 10 D5 có 30 học sinh. Tổng số học sinh nhóm thứ hai là: 60 học sinh. II. Các giải pháp biện pháp thực hiện các bài tập bổ trợ vào giờ học môn Cầu lông để phát triển thể lực chuyên môn môn Cầu lông Để góp phần nâng cao hiệu quả của tiết học cầu lông tôi đã nghiên cứu và vận dụng đem vào giảng dạy các bài tập bổ trợ phát triển thể lực với thời gian từ 5 - 6 phút/tiết (vào phần thể lực của mỗi giáo án) liên tục từ tiết thứ nhất cho đến tiết cuối cùng của chương trình cầu lông. 1. Nhóm các bài tập phát triển sức mạnh Đặc điểm thi đấu cầu lông và tập luyện cầu lông là người chơi cầu lông luôn 8
phải di chuyển liên tục với tốc độ cao trong phạm vi diện tích sân của mình bằng bước chạy, bật nhảy, cùng với đó là việc kết hợp các động tác đánh cầu hợp lý, nhanh, mạnh để thực hiện được ý đồ chiến thuật, v.v… Vì vậy sức mạnh trong cầu lông được thể hiện ở các động tác xuất phát, các động tác bật nhảy, khả năng di chuyển nhanh, và các động tác đánh cầu, v.v… Từ đó cho ta thấy sức mạnh trong môn cầu lông là sức mạnh tốc độ. Năng lực làm việc biểu hiện lớn nhất trong một thời gian ngắn nhất mang tính bột phát cho nên trong giảng dạy sức mạnh tốc độ phải sử dụng các phương pháp đúng để phát triển năng lực làm việc với tốc độ cao vì vậy phải sử dụng các phương pháp đúng để phát triển năng lực làm việc với tốc độ cao của các nhóm cơ tham gia vào hoạt động mà không tập luyện sức mạnh cầu lông một cách tuỳ tiện. Từ cơ sở lý luận cũng như quan điểm vận động tập luyện và thi đấu cầu lông. Các bài tập để phát triển sức mạnh tốc độ chuyên môn cầu lông được tôi đưa vào cho học sinh tập luyện các bài tập sau. Bài tập 1: Ném cầu xa. - Mục đích: Phát triển sức mạnh của cánh tay và phối hợp động tác vươn hông đánh tay trong khi đánh cầu. - Chuẩn bị: Mỗi em một quả cầu lông đứng đối diện nhau cách nhau 5 m. - Cách tập luyện: Đứng thành 4 hàng ngang + 2 hàng dọc, quay mặt vào nhau cách nhau 5 m, giản cách 1 sải tay. Giáo viên ra lệnh bằng còi 2 hàng có cầu thực hiện ném cầu ra xa phía hàng đối diện. - Thực hiện: Đứng chân trước chân sau (không được lấy đà, không được nhảy lên) đưa cầu ra sau vươn hông và ném. Hàng đối diện nhặt cầu và ném lại tương tự. Đội hình tập luyện: 5m 9
Bài tập 2: Lắc cổ tay. - Mục đích: Phát triển sức mạnh của cổ tay và độ dẻo của cổ tay trong khi thực hiện kỷ thuật đánh cầu. - Chuẩn bị: Vợt cầu lông mỗi HS một chiếc. - Cách tập luyện: Tập đồng loạt hàng cách hàng 2m * Động tác 1: đưa tay cầm vợt về trước lắc cổ tay qua trái rồi qua phải liên tục trong thời gian 1phút. * Động tác 2: Đưa tay cầm vợt lên đầu xoay mạnh cổ tay hết biên độ theo vòng tròn thời gian 30s rồi đổi chiều tiếp tục 30s Đội hình tập luyện. Bài tập 3: Bật cóc 4 bước. - Mục đích: Phát triển sức mạnh tốc độ của cơ chân. - Cách tập: Hai tay chống hông ngồi nhổm trên gót chân, kiểng gót khi có hiệu lệnh của giáo viên người tập bật liên tục 4 bước về phía trước với độ dài tối đa. Nam tập 5 tổ; nữ tập 3 tổ, thời gian nghỉ giữa các tổ là 30 giây. 10
- Đội hình tập luyện: Tập đồng loạt ở đội hình khởi động. Hàng trước bật 4 bước, tiếp đến hàng sau cho đến hết và quay lại. Đội hình tập. 11
2. Các bài tập phát triển sức nhanh Trong tập luyện và thi đấu cầu lông, yếu tố sức nhanh là một tố chất cơ bản. Nó thể hiện ở những đường cầu với tốc độ nhanh biến hoá điểm rơi. Đòi hỏi khi vận động phải có phản ứng nhanh. Cầu lông là một môn thể thao không có chu kỳ nên quá trình phản ứng của nó là phụ thuộc vào sức nhanh động tác. Quan trọng nhất đó là sức nhanh di chuyển để thực hiện kỷ thuật động tác. Vì vậy các bài tập được đưa vào để phát triển sức nhanh cho học sinh được tôi chọn đưa vào đó là: Bài tập 1: Nhảy dây. - Mục đích: Phát triển sức nhanh của cổ chân và sự phối hợp vận động của tay và chân. Tạo điều kiện thuận lợi cho các bước di chuyển để thực hiện kỷ thuật đánh cầu. - Chuẩn bị: 12 đến 13 dây nhảy đơn (Giáo viên mua hoặc học sinh tự tạo). - Cách tập: + Đo dây: 2 tay cầm dây sao cho khi gấp đôi dây để ở vùng “chấn thuỷ” (giữa xương ức và bụng) thì dây vừa chạm vào đầu bàn chân. + Thực hiện: Khi có hiệu lệnh của giáo viên, từng hàng ngang tập đồng loạt, chú ý khi nhảy dây đầu gối không được co chỉ dùng sức cổ chân và nhảy liên tục không có bước đệm. - Thời gian: Mỗi tổ 1 phút: Nam thực hiện 3 tổ, nữ thực hiện 2 tổ. Từng hàng ngang luân phiên nhau để tập luyện. Đội hình tập luyện: Hàng tập luyện  12
Bài tập 2: Di chuyển ngang nhặt cầu 5, 18 m. - Mục đích: Phát triển sức nhanh di chuyển ngang. - Chuẩn bị: + Quả cầu lông: 10 đến 15 quả/ em (có thể dùng cả quả cầu hỏng). + Sân cầu lông đơn. - Cách tập: Thực hiện từng hàng đứng dọc giữa sân cầu lông đơn. Có hiệu lệnh còi tất cả di chuyển sang phải nhặt từng quả cầu ở đường dọc bên phải di chuyển sang trái bỏ vào giỏ ngoài đường dọc bên trái. - Thời gian: Nam thực hiện 3 tổ, nữ 2 tổ. Mỗi tổ 1 phút, nghỉ giữa các tổ là 1 phút. - Đội hình tập luyện:                Giỏ đựng cầu 13
Đừơng di chuyển GV      Người tập * * * * * * ** * * * * * * * Quả cầu Bài tập 3: Di chuyển lên xuống 6,7 m. - Mục đích: Nhằm phát triển sức nhanh di chuyển tiến và lùi cho người tập. - Chuẩn bị: Sân cầu lông, lưới cầu lông. - Cách tập: Tập từng hàng: 1/2 hàng ngang đứng ngang ở cuối sân phải. 1/2 hàng ngang còn lại đứng ngang ở cuối sân trái. Nghe lệnh còi của giáo viên: Người tập lập tức chạy lên chạm tay vào lưới và chạy lùi về phía cuối sân. Mỗi người chạy lên xuống 10 lần thì dừng tập. Đội hình tập luyện: GV 14
3. Nhóm các bài tập phát triển sức bền Trong môn Cầu lông sức bền có những đặc trưng riêng. Hoạt động tập luyện và thi đấu cầu lông đòi hỏi người tập phải thường xuyên di chuyển nhanh, phán đoán nhanh và họ phải thường xuyên bật nhảy đập cầu. Ngoài ra hoạt động thi đấu cầu lông được đánh theo hiệp không bị khống chế về thời gian. Do đó thời gian cho mỗi trận là không cố định. Vì vậy, sức bền trong cầu lông được thể hiện ở sức bền mạnh và sức bền nhanh. Để phát triển 2 loại sức bền này chúng ta cần tập cho học sinh tập những bài tập sau: Bài tập 1: Bật cóc tiến, bật cóc lùi. - Mục đích: Phát triển sức bền mạnh của cơ chân nhằm tăng khả năng sức bền bật nhảy đập cầu. - Cách thực hiện: Tập đồng loạt ở đội hình 4 hàng ngang giản cách 1 sải tay Học sinh 2 tay chống hông, ngồi nhổm lên 2 gót chân. Có hiệu lệnh học sinh bắt đầu bật lên xuống liên tục (chú ý bật độ dài tối đa 40 cm) trong thời gian 1 phút/ 1 tổ. Nam 3 tổ, nữ 2 tổ. Thời gian nghỉ giữa các tổ là 1 phút. Đội hình: Đội hình tập Bài tập 2: Di chuyển 4 góc sân - Mục đích: Phát triển sức bền nhanh. Sức bền di chuyển phối hợp. - Cách tập: Học sinh đứng ở góc sân phải khi có lệnh thực hiện chạy tiến đến góc sân trên thì di chuyển ngang đến góc sân trên bên trái sau đó di chuyển lùi đến góc sân trái thì di chuyển ngang đến góc sân phải và ngược lại. Tập 15
mỗi sân 2 học sinh, mỗi em chạy 1 vòng thuận, 1 vòng nghịch. Tổ chức thực hiện trên 2 sân. Người tập xuất phát 4. Nhóm các bài tập phát triển khéo léo (năng lực phối hợp vận động) - Năng lực phối hợp vận động trong cầu lông đòi hỏi phải kết hợp nhiều năng lực khác nhau. Song tuỳ theo mục đích hành động với từng trường hợp cụ thể mà một năng lực nào đó sẽ cần được thể hiện trội hơn năng lực khác. Đặc biệt là các năng lực liên kết, định hướng, phân biệt, phản ứng và thích ứng, ngoài ra còn có năng lực nhịp điệu và thăng bằng. - Năng lực liên kết được thể hiện sự phối hợp các bộ phận của cơ thể như chân, thân mình và tay vào thực hiện một nhiệm vụ cụ thể của cầu lông. Nó bắt đầu khâu quan sát, phán đoán, di chuyển và thực hiện kỹ thuật đánh cầu ngang. Trong mỗi kỹ thuật đơn lẻ khi ta giảng dạy kỹ thuật cho học sinh việc kết hợp các động tác đặt chân chuyển trọng tâm cơ thể đến hoạt động của tay đòi hỏi người học sinh phải liên kết các yếu tố không gian, thời gian và mức độ dùng sức một cách chính xác mới đảm bảo đánh cầu đúng yêu cầu, cầu ít bị rơi. - Năng lực định hướng được thể hiện ở khả năng xác định hướng đánh cầu chính xác và đỡ cầu chính xác. - Năng lực phân biệt vận động được thể hiện khả năng dùng sức cùng với cảm giác về lưới, về sân bãi chính xác, về cảm giác với vợt, với cầu. Học sinh khi mới tập do khả năng này còn hạn chế nên tỷ lệ đánh cầu chưa qua lưới hoặc ra ngoài sân còn cao. - Năng lực phản ứng nhanh thể hiện khả năng phản ứng nhanh với cầu trong mọi 16
tình huống. - Năng lực thích ứng, điều này thể hiện ở những học sinh chơi cầu lông nhiều và có trình độ cao hơn. Các em có thể thay đổi mức độ dùng sức hoặc thay đổi các động tác - đặc biệt cổ tay để có thể điều chỉnh đường cầu. - Năng lực nhịp điệu và thăng bằng. Năng lực này đặc biệt cần thiết cho học sinh chúng ta. Nó thể hiện ở việc tiếp thu hoặc hành động một kỷ thuật cầu lông theo đặc tính nhịp điệu kỹ thuật hoặc khả năng giữ thăng bằng trong hoặc sau khi thực hiện kỹ thuật. Qua các quan điểm trên tôi đã đưa vào những bài tập sau để phát triển các năng lực trên cho các em giúp các em tiếp thu bài học được tốt hơn và phát triển năng lực vận động tốt hơn. Bài tập 1: Di chuyển nhặt cầu. - Mục đích: Phối hợp các loại di chuyển, phát triển các năng lực vận động. - Cách tập: Mỗi sân 4 người chia theo đường giữa sân và lưới. 4 người phục vụ cầm mỗi người 10 quả cầu đứng ở 4 góc sân trên lưới. Thực hiện ném cầu qua sân cho người tập di chuyển nhặt và ném lên lưới (người phục vụ ném cầu ở các vị trí khác nhau trên sân). Thực hiện 4 người xong đổi 4 người khác luân phiên dòng chảy. Đội hình thực hiện. x Người tập Người tập x x người phục vụ Người tập Người tập x x (Người phục vụ) GV 17