Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp khi tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:69

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến nhằm tập huấn về việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm. Tuy nhiên, việc dạy trên lớp còn mang nặng tính truyền đạt kiến thức theo một chiều, chưa được tổ chức thực tế trong giờ học hay trong nhà trường hoặc có tổ chức nhưng không thường xuyên các hoạt động thực hành và trải nghiệm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp khi tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT NGUYỄN DUY TRINH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ GIẢI PHÁP KHI TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH VÀ TRẢI NGHIỆM TOÁN HỌC TRONG DẠY HỌC TOÁN 10 TẠI TRƯỜNG THPT NGUYỄN DUY TRINH Lĩnh vực: Toán học Nhóm tác giả: 1/ Đinh Xuân Luyện 2/ Hoàng Việt Cường 3/ Hoàng Thị Thùy Linh Tổ: Toán - Tin SĐT: 0945044645 Năm học 2022-2023 1
MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................ 1 PHẦN II: NỘI DUNG............................................................................................ 2 I. CƠ SỞ KHOA HỌC ........................................................................................... 2 1. Cơ sở lý luận ...................................................................................................... 2 1.1. Dạy học trải nghiệm ........................................................................................ 2 1.2. Hoạt động trải nghiệm ..................................................................................... 3 1.3.1. Luyện tập...................................................................................................... 5 1.3.2. Ôn tập........................................................................................................... 5 1.3.3. Công tác độc lập ........................................................................................... 6 1.4. Sự hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của HS qua hoạt động thực hành và trải nghiệm ................................................................................................ 6 2. Cơ sở thực tiễn ................................................................................................... 7 2.1. Sự cần thiết tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm cho HS THPT.......... 7 2.1.1. Xuất phát từ nhu cầu và định hướng đổi mới PP dạy học ở trường THPT .... 7 2.1.2. Xuất phát từ những khó khăn và hạn chế trong việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 THPT .......................... 8 2.2. Những thuận lợi và khó khăn khi tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm cho HS THPT Nguyễn Duy Trinh ............................................................. 9 2.2.1. Thuận lợi ...................................................................................................... 9 2.2.2. Khó khăn ...................................................................................................... 9 II. THỰC TRẠNG ............................................................................................... 10 1. Thực trạng chung khi tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 THPT ............................................................................... 10 1.1. Nội dung khảo sát .......................................................................................... 10 1.2. Kết quả khảo sát ............................................................................................ 10 2. Thực trạng việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh ......................................... 12 2.1. Thực trạng giảng dạy môn Toán 10 của GV tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh theo PP tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm ............................ 12 2
2.2. Thực trạng học tập môn Toán của HS lớp 10 tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh theo các hoạt động thực hành và trải nghiệm. ............................................. 13 III. GIẢI PHÁP .................................................................................................... 14 1. Về phía nhà trường ........................................................................................... 14 1.1. Đổi mới trong công tác chỉ đạo, trong công tác tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm. ............................................................................................. 14 1.2. Nâng cao chất lượng đội ngũ GV .................................................................. 15 1.3. Tổ chức tập huấn, tuyên truyền cho GV ........................................................ 15 1.4. Phát triền CSVC hỗ trợ việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm 16 1.5. Đẩy mạnh công tác NCKH, chuyển giao công nghệ, chuyển đổi số .............. 16 2. Về phía tổ chuyên môn ..................................................................................... 16 2.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm ............. 16 2.2. Triển khai các hoạt động thực hành và trải nghiệm theo kế hoạch ................. 17 2.3. Đa dạng các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong nhà trường ............... 17 2.4. Đánh giá, rút kinh nghiệm ............................................................................. 18 3. Về phía GV ...................................................................................................... 19 3.1. Tham gia các đợt tập huấn về tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm do Sở và Nhà trường tổ chức ................................................................................ 19 3.2. Xây dựng kế hoạch thực hiện các hoạt động thực hành và trải nghiệm .......... 19 3.3. Thiết kế và tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học với nội dung Toán 10 THPT............................................................................................. 20 3.4. Hướng dẫn và đánh giá HS tham gia các hoạt động thực hành và trải nghiệm22 3.5. Ứng dụng CNTT trong việc thiết kế và tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm ................................................................................................................. 22 4. Về phía HS ....................................................................................................... 22 4.1. Chủ động nghiên cứu SGK, tài liệu học tập ................................................... 22 4.2. Vận dụng kiến thức để thiết kế, thử nghiệm thực tế ....................................... 22 4.3. Tìm hiểu, khám phá các phần mềm học tập, tham gia vào thư viện học liệu .. 22 4.4. Tích cực tham gia CLB STEM, CT ngoại khóa, CLB, hoạt động thực hành, trải nghiệm thực tế ............................................................................................... 23 IV. THIẾT KẾ THỂ NGHIỆM MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH VÀ TRẢI NGHIỆM TOÁN HỌC CÓ NỘI DUNG TOÁN 10 TẠI TRƯỜNG THPT NGUYỄN DUY TRINH ...................................................................................... 23 3
1. Dạy học theo dự án các chủ đề Toán học.......................................................... 23 2. Dạy học chủ đề Toán theo định hướng giáo dục STEM .................................... 29 3. Tổ chức tiết dạy trải nghiệm môn Toán 10 trong CT GDPT 2018 .................... 34 4. Tổ chức trò chơi ............................................................................................... 38 V. KẾT QUẢ TRIỂN KHAI ................................................................................ 40 PHẦN III: KẾT LUẬN ........................................................................................ 52 1. Quy trình nghiên cứu........................................................................................ 52 2. Ý nghĩa của đề tài ............................................................................................. 52 3. Kiến nghị.......................................................................................................... 52 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 54 4
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CBQL CBQL CLB Câu lạc bộ CNTT Công nghệ thông tin CSVC CSVC CT Chương trình DHTDA Dạy học theo dự án GDPT Giáo dục phổ thông GD&ĐT Giáo dục và đào tạo GV GV HĐTN Hoạt động trải nghiệm HKI Học kì I HKII Học kì II HS HS MTBT Máy tính bỏ túi NCKH Nghiên cứu khoa học PP Phương pháp SGK SGK SL Số lượng TB Trung bình THPT Trung học phổ thông 5
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ Toán học ngày càng có nhiều ứng dụng trong cuộc sống, những kiến thức và kỹ năng toán học cơ bản đã giúp con người giải quyết các vấn đề trong thực tế cuộc sống một cách có hệ thống và chính xác, góp phần thúc đẩy xã hội phát triển. Môn Toán ở trường phổ thông góp phần hình thành và phát triển các phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và năng lực toán học cho HS; phát triển kiến thức; kĩ năng then chốt và tạo cơ hội để HS được trải nghiệm, vận dụng Toán học vào thực tiễn; tạo lập sự kết nối giữa các ý tưởng Toán học, giữa Toán học với thực tiễn, giữa Toán học với các môn học và hoạt động giáo dục khác. Ngày 27/3/2015 Thủ tướng chính phủ đã có quyết định số 404/QĐ-TTg về phê duyệt đề án đổi mới CT, SGK giáo dục phổ thông, trong đó nêu rõ “ CT mới, SGK mới đảm bảo tính tiếp nối, liên thông giữa các cấp học, các lớp học, giữa các môn học, chuyên đề học tập và HĐTN sáng tạo…”. Ngày 19/01/2018 Bộ GD-ĐT đã công bố dự thảo CT môn học và hoạt động giáo dục của CT giáo dục phổ thông tổng thể. Trong đó, CT môn Toán chú trọng tính ứng dụng, gắn kết với thực tiễn hay các môn học, các hoạt động giáo dục khác, đặc biết với các môn học nhằm thực hiện giáo dục STEM, gắn với xu hướng phát triển hiện đại của kinh tế, khoa học, đời sống xã hội và những vấn đề có tính cấp thiết có tính toàn cầu (như biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, giáo dục tài chính…). Điều này còn được thể hiện qua các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong giáo dục toán học với nhiều hình thức như: thực hiện những đề tài, dự án học tập về Toán, đặc biệt là những đề tài và dự án về ứng dụng toán học trong thực tiễn; tổ chức trò chơi Toán học, CLB toán học, diễn đàn, hội thảo, cuộc thi về Toán… tạo cơ hội giúp HS vận dụng kiến thưc, kĩ năng và kinh nghiệm của bản thân vào thực tiễn một cách sáng tạo. Hiện nay, theo lộ trình các trường THPT đang thực hiện CT GDPT 2018 đối với HS lớp 10. Hầu hết các GV đã được cập nhật và tập huấn về các PP giáo dục mới như: dạy học trải nghiệm, dạy học giải quyết vấn đề, dạy học theo nhóm, dạy học dự án…, tập huấn về việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm. Tuy nhiên, việc dạy trên lớp còn mang nặng tính truyền đạt kiến thức theo một chiều, chưa được tổ chức thực tế trong giờ học hay trong nhà trường hoặc có tổ chức nhưng không thường xuyên các hoạt động thực hành và trải nghiệm. Từ những lí do đó, chúng tôi đã chọn đề tài “Một số giải pháp khi tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh” mà bản thân đã thực hiện khá hiệu quả tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh trong HKI và nửa đầu HKII năm học 2022-2023. 1
PHẦN II: NỘI DUNG I. CƠ SỞ KHOA HỌC 1. Cơ sở lý luận 1.1. Dạy học trải nghiệm Ngày 19/01/2018 Bộ GD-ĐT đã công bố dự thảo CT môn học và hoạt động giáo dục của CT giáo dục phổ thông tổng thể. Trong đó “hoạt động giáo dục bắt buộc xuyên suốt cả các cấp học là HĐTN”. Trong đó ở các lớp học cấp tiểu học hoạt động chủ yếu diễn ra là thực hành vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống, các hoạt động ngoài giờ như chơi trò chơi, đố vui, thi đua…Đối với các lớp ở cấp học trung học các hoạt động mang thêm tính định hướng nghề nghiệp. Dự thảo nói rõ đặc điểm của từng môn học, mục tiêu cần đạt được về việc hình thành năng lực, phẩm chất, kiến thức, kỹ năng cho HS ở từng cấp học. Trong dự thảo môn Toán “ở từng cấp dành thời lượng để tiến hành các hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học cho HS. Ví dụ như: Tiến hành các đề tài, dự án học tập về Toán, đặc biệt là các đề tài và các dự án về ứng dụng Toán học trong thực tiễn; Tổ chức các trò chơi toán học, CLB toán học, diễn đàn, hội thảo, cuộc thi về Toán; Ra báo tường hoặc nội san về Toán; Tham quan các cơ sở đào tạo và nghiên cứu Toán học, giao lưu với HS có khả năng và yêu thích môn Toán,…” Dạy học trải nghiệm là PP dạy học trong đó GV thiết kế, tổ chức một số HĐTN cho HS kết hợp với các hoạt động khác. Thông qua việc thực hiện các hoạt động, HS đạt được các mục tiêu dạy học. Có thể sử dụng PP dạy học trải nghiệm lồng ghép với các PP dạy học tích cực khác để tăng hiệu quả dạy học Các hình thức dạy học trải nghiệm: - Dạy học trải nghiệm trong lớp + Dạy học trải nghiệm để hình thành kiến thức mới: Để hình thành kiến thức mới, GV có thể cho HS hoạt động cá nhân hoặc hoạt động theo nhóm. GV có thể yêu cầu HS chuẩn bị trước ở nhà hay sử dụng ngay thực tế trong lớp học để tổ chức HĐTN. Từ đó HS có thể nắm được các kiến thức mới, có thể vận dụng các kiến thức đó trong các điều kiện cụ thể + Dạy học trải nghiệm để tổng hợp và củng cố kiến thức: Hoạt động thiết kế sơ đồ tư duy. Sơ đồ tư duy hay còn gọi là Mindmap, là một phương tiện giúp tăng khả năng ghi nhận hình ảnh của não bộ. Đây được xem là một hình thức để ghi nhớ chi tiết, tổng hợp, phân tích vấn đề nào đó thành một dạng lược đồ phân nhánh. Có thể thấy sơ đồ tư duy giúp kiến thức được hệ thống một cách logic hơn, bằng hình ảnh, hình vẽ, kiến thức được ghi nhớ nhanh, dễ hiểu hơn. Việc xây dựng được hình ảnh thể hiện mối liên hệ giữa các kiến thức, sẽ mang lại những lợi ích đáng kể về các mặt: ghi nhớ, phát triển nhận thức, tư duy, óc tưởng tượng và khả năng sáng tạo. 2
Việc hướng dẫn HS lập sơ đồ tư duy cho một chủ đề kiến thức là một hình thức dạy học trải nghiệm nhằm củng cố kiến thức đã học. Qua đó, HS hình thành tư duy hệ thống, toàn diện trong cách nhìn nhận và giải quyết vấn đề. Hình thức này có thể áp dụng hiệu quả trong các tiết luyện tập, ôn tập, tổng kết kiến thức. Một số trò chơi trong lớp Việc sử dụng trò chơi trong dạy học cũng là một hình thức trải nghiệm giúp HS tăng hứng thú trong việc tiếp thu và ứng dụng kiến thức mới trong giải quyết vấn đề. Có thể sử dụng một số trò chơi như: Ai là triệu phú, vòng quay may mắn, Ô chữ bí mật, Vượt chướng ngại vật….Nếu trong dạy học, GV sử dụng hình thức trò chơi một cách hợp lý thì sẽ góp phần giúp HS tránh căng thẳng, đồng thời phát triển tư duy sáng tạo và óc thẩm mỹ. - Dạy học trải nghiệm ngoài lớp: Hiện nay việc dạy học không còn bó hẹp trong phạm vi lớp học mà được mở rộng sang nhiều không gian khác với nhiều hình thức phong phú: CLB, vận dụng toán học vào thực tiễn, …Qua đó, HS vừa luyện tập kiến thức, vừa củng cố kỹ năng môn học và các kỹ năng cần thiết khác. Những trò chơi vận động ngoài lớp học ngoài việc củng cố, khắc sâu kiến thức, còn khiến HS vận động tăng cường thể chất, năng động và rèn luyện các kỹ năng cần thiết khác của bản thân. Như vậy có thể thấy rằng, dù dạy học trải nghiệm trong lớp học hay ngoài lớp học đều nhằm mục tiêu là hình thành kiến thức mới, củng cố kiến thức, kiểm tra đánh giá. Dạy học trải nghiệm giúp HS có cách tiếp cận kiến thức mới, biết cách vận dụng chúng để giải quyết các bài toán thực tiễn. 1.2. Hoạt động trải nghiệm HĐTN là hoạt động giáo dục trong đó từng HS được trực tiếp hoạt động thực tiễn trong nhà trường hoặc trong xã hội dưới sự hướng dẫn và tổ chức của nhà giáo dục, qua đó phát triển đạo đức, tình cảm, các kỹ năng và tích lũy kinh nghiệm riêng của cá nhân. Bên cạnh HĐTN chung, ở từng môn học cũng có các HĐTN mang tính đặc thù, đặc trưng riêng của môn học góp phần hình thành và phát triển các năng lực chuyên biệt cho từng đối tượng HS. Các sản phẩm của HĐTN: Vì dạy học trải nghiệm có những hình thức khác nhau qua đó sản phẩm của dạy học trải nghiệm cũng khác nhau. Trên lớp học sản phẩm có thể là các mô hình, lời giải cho các bài toán, bảng biểu được HS thiết lập…thể hiện sự tìm tòi và ứng dụng kiến thức. Ngoài lớp học, các vật dụng do HS chế tạo, sổ ghi chép…Sản phẩm có thể là tinh thần, thái độ học tập của HS, những năng lực được hình thành và phát triển trong quá trình học tập qua trải nghiệm. Các giai đoạn thiết kế HĐTN Giai đoạn 1: Xác định chủ đề trải nghiệm-Đặt tên chủ đề 3
Căn cứ vào nội dung CT môn Toán trong CT GDPT 2018, căn cứ vào đặc điểm đối tượng HS, tình hình cụ thể nhà trường, GV lựa chọn các nội dung học tập chủ đề dạy học trải nghiệm phù hợp. Giai đoạn 2: Xác định mục tiêu của chủ đề trải nghiệm Để xác định mục tiêu HS cần đạt được sau HĐTN, GV cần trả lời được các câu hỏi: HS sẽ đạt được những năng lực cụ thể nào sau khi tham gia chủ đề này? Giai đoạn 3: Xác định các nội dung HĐTN Căn cứ vào mục tiêu của chủ đề đã được xác định ở bước 2, từ đó xác định các nội dung hoạt động cần có trong chủ đề. Trong mỗi hoạt động cũng cần xác định mục tiêu và cách thức thực hiện. Giai đoạn 4: Thiết kế các hoạt HĐTN Căn cứ vào nội dung các hoạt động dự kiến xây dựng thời gian, địa điểm, thiết bị, vật tư, sự hỗ trợ từ các nguồn lực, GV cần phải xác định được vai trò của mình trong các hoạt động trên. Giai đoạn 5: Tổ chức HĐTN HĐTN có thể diễn ra trong hoặc ngoài môi trường lớp học. Thông thường diễn ra theo các bước sau: Bước 1: GV đề xuất nhiệm vụ. Đây là giai đoạn đầu tiên của việc tổ chức HĐTN. Nhiệm vụ được GV đưa ra phải là nhiệm vụ có tính vừa sức với HS, HS có thể tạo ra được sản phẩm để làm căn cứ đánh giá sau khi kết thúc hoạt động Bước 2: Tổ chức cho HS tham gia trải nghiệm cụ thể. Trong giai đoạn này, HS phải tự trải nghiệm trong thực tiễn để thực hiện nhiệm vụ được giao. Đồng thời GV cần phải dự kiến được HS trải nghiệm theo cá nhân, theo nhóm hay lớp, có người hướng dẫn hay không có người hướng dẫn. Bước 3: Tổ chức cho phân tích, xử lý trải nghiệm Sau khi trải nghiệm cụ thể, HS sẽ tự mình suy nghĩ hoặc tranh luận với các HS khác về tính đúng đắn, tính hợp lý của sự việc. Trong mỗi bản thân HS sẽ xuất hiện các ý tưởng, dự định về sự vật hiện tượng. GV cần bao quát lớp, tạo điều kiện cho các cá nhân/nhóm tự do trình bày các ý tưởng, kịp thời điều chỉnh, hướng HS vào hoạt động học tập, giúp đỡ các em có khó khăn thông qua các phiếu nhiệm vụ, sử dụng các câu hỏi gợi ý… Bước 4: HS tổng quát/khái quát hóa Bằng việc sử dụng kết hợp nhiều PP và kỹ thuật dạy học khác nhau, GV hỗ trợ HS tìm kiếm và làm sáng tỏ các kiến thức liên quan đến sản phẩm hoặc kết quả học tập. Thông qua đó, HS tiếp thu kiến thức mới và xây dựng quy trình luyện tập thực hành. 4
Bước 5: Vận dụng trong các tình huống mới (nếu có) Từ những hiểu biết về kiến thức liên quan, những khái niệm mới đã được làm sáng tỏ và quy trình thực hành đã được xây dựng ở giai đoạn 3, HS tiến hành luyện tập, thực hành chủ động dưới sự hướng dẫn của GV. Kết thúc quá trình luyện tập, HS được củng cố kiến thức và phát triển kỹ năng mới, qua đó hình thành kinh nghiệm mới cho bản thân. Bước 6: Đánh giá GV có thể căn cứ vào kiến thức môn học, bài học thu được để đánh giá HS về kiến thức; Căn cứ vào những biểu hiện của HS trong quá trình tổ chức trải nghiệm của HS để đánh giá kỹ năng. 1.3. Hoạt động thực hành Thực hành là việc vận dụng những kiến thức lý luận được học vào một ngữ cảnh khác, hoặc vận dụng để thực hiện nhiệm nào đó của thực tiễn. Các hình thức tổ chức hoạt động thực hành 1.3.1. Luyện tập Luyện tập xét trên tư cách là PP dạy học dưới sự chỉ dẫn của GV, HS thực hiện các thao tác lặp đi lặp lại nhiều lần những hành động nhất định trong những hoàn cảnh khác nhau nhằm hình thành và phát triển những kỹ năng, kỹ xảo. Luyện tập ngoài việc giúp HS hình thành và phát triển những kỹ năng, kỹ xảo cho môn học mà còn có những kỹ năng, kỹ xảo chung như tư duy logic, khái quát, tổng hợp, phân tích,…Tất cả các môn học đều cần luyện tập, riêng đối với môn Toán thì luyện tập là bắt buộc. Từ việc luyện tập HS có khả năng phân tích, đánh giá bài Toán ở các góc độ khác nhau, đưa ra các phương hướng xử lý khác nhau và tìm ra phương án tối ưu nhất. Có luyện tập HS mới có khả năng vận dụng các lý thuyết một cách thành thạo vào trong giải Toán, giúp HS thông hiểu và vận dụng lý thuyết Toán 1.3.2. Ôn tập Ôn tập là giúp HS mở rộng, đào sâu, khái quát hóa, hệ thống hóa tri thức đã học, nắm vững những kỹ năng, kỹ xảo đã được hình thành, phát triển trí nhớ, tư duy. Ôn tập có thể điều chỉnh, sửa chữa những sai lầm trong hệ thống tri thức của HS Ôn tập cần thiết với tất cả các môn học. Đối với môn Toán, ôn tập là không thể thiếu. Kiến thức Toán rộng và có sự liên kết với nhau giữa các mạch kiến thức. Kiến thức lớp dưới làm nền tảng cho kiến thức cho lớp sau. Về tổ chức ôn tập Toán giúp HS có cái nhìn tổng quan về kiến thức, xây dựng mối quan hệ giữa các mạch kiến thức trong quá trình học để hiểu rõ bản chất của vấn đề. 5
1.3.3. Công tác độc lập Công tác độc lập là HS tự thực hiện hoạt động học của mình dưới sự điiều khiển gián tiếp của GV. Công tác độc lập của HS có thể thực hiện các hình thức: Nghiên cứu tri thức, thí nghiệm, quan sát làm báo cáo thực tế… Các bước tổ chức hoạt động thực hành Bước 1: Thu thập thông tin HS độc lập thu nhận các thông tin liên quan đến nội dung của hoạt động. Bước 2: Lập kế hoạch làm việc HS có thể độc lập làm việc hoặc hợp tác theo nhóm sau đó tự lập kế hoạch làm việc cho công việc. Bước 3: Trao đổi giữa HS với GV Trong quá trình thực hiện, việc trao đổi giữa HS với GV cần thực hiện liên tục. Ở đây GV đưa ra những gợi ý, hướng dẫn để HS thực hiện hoặc giải đáp các thắc mắc khó khăn mà HS gặp phải. Bước 4: Thực hiện nhiệm vụ HS tự tổ chức thực hiện để hoàn thành nhiệm vụ GV đề ra. Bước 5: Kiểm tra, đánh giá HS tự kiểm tra, đánh giá về nhiệm vụ hoàn thành dựa trên các tiêu chí kiểm tra đánh giá ban đầu. GV góp ý, nhận xét. Bước 6: Tổng kết, rút kinh nghiệm HS trao đổi và tự rút ra kinh nghiệm cho mình những điểm đạt được và chưa đạt được trong quá trình thực hiện. GV tổng kết và bổ sung cho các em. PP này tạo điều kiện cho HS hoạt động độc lập và thực sự đưa HS trở thành trung tâm trong quá trình học tập, tạo điều kiện phát huy tối đa cho tinh thần tự học, nỗ lực của bản thân HS. Ở đây GV chỉ đóng vai trò quan sát và tư vấn, giúp khi HS có nhu cầu hoặc khi cảm thấy cần thiết. 1.4. Sự hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của HS qua hoạt động thực hành và trải nghiệm Trong CT giáo dục phổ thông tổng thể, những hoạt động thực hành và trải nghiệm sẽ giúp HS vận dụng những tri thức, kiến thức, kỹ năng, thái độ đã được tích lũy từ giáo dục Toán học và những kinh nghiệm của bản thân vào cuộc sống một cách sáng tạo; phát triển cho HS năng lực tổ chức và quản lý hoạt động, năng lực tự nhận thức và tích cực hóa bản thân; giúp HS bước đầu xác định được năng lực, sở trường của bản thân nhằm định hướng và lựa chọn nghề nghiệp; tạo dựng một số năng lực cơ bản cho người lao động tương lai và người công dân có trách nhiệm. Qua HĐTN, HS hình thành và phát triển được các năng lực tự chủ và tự 6
học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo biểu hiện qua các năng lực thành phần như: năng lực thích ứng với cuộc sống; năng lực thiết kế và tổ chức hoạt động; năng lực định hướng nghề nghiệp. Các hoạt động thực hành và trải nghiệm nhằm định hướng và tạo điều kiện cho HS quan sát, suy nghĩ, tư duy và tham gia các hoạt động thực tiễn. Các em được tích cực nghiên cứu và tìm ra các giải pháp mới, sáng tạo dựa trên những cơ sở kiến thức mà các em được học trong nhà trường và qua những trải nghiệm thực tế trong cuộc sống mà từ đó hình thành lên phẩm chất, kỹ năng sống và năng lực cho HS. Mỗi HS vừa đóng vai trò là người tham gia, vừa đóng vai trò là người kiến thiết, xây dựng và tổ chức hoạt động cho chính mình. Do đó HS biết cách tích cực hóa bản thân, khám phá và điều chỉnh bản thân, biết cách tổ chức các hoạt động và tổ chức chính cuộc sống của mình, có tính tự lập, tự giác, có tổ chức, có trách nhiệm…Các hoạt động thực hành và trải nghiệm giúp xây dựng mối quan hệ giữa phụ huynh, HS, nhà trường và xã hội. Huy động được sự tham gia của cộng đồng vào công tác giáo dục, chăm sóc HS, nâng cao được CSVC, trang thiết bị dạy học cho nhà trường. Đối với môn Toán, để các em phát triển được khả năng tính toán và áp dụng thực tiễn thì cần tạo cho HS có nhiều cơ hội trải nghiệm thực tế. 2. Cơ sở thực tiễn 2.1. Sự cần thiết tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm cho HS THPT 2.1.1. Xuất phát từ nhu cầu và định hướng đổi mới PP dạy học ở trường THPT HĐTN trong môn học Toán đã được hướng dẫn và Ban hành kèm theo thông tư 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. Theo đó các nhà trường có thể tổ chức HĐTN Toán học dưới ba hình thức: Thứ nhất, thực hành ứng dụng các kiến thức Toán học vào thực tiễn và các chủ đề liên môn. Trong hình thức này, ngoài việc thiết kế các hoạt động tạo cơ hội cho HS thực hành ứng dụng kiến thức kỹ năng được học vào thực tiễn, CT còn nhấn mạnh đến việc tổ chức các HĐTN dưới hình thức chủ đề liên môn (những vấn đề phát triển kinh tế-xã hội hoặc có tính toàn cầu như biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, chủ quyền biên giới, biển đảo, giáo dục STEM….); Thứ hai, tổ chức các hoạt động giờ chính khóa nhằm mục đích ôn tập, cũng cố kiến thức đã học, giải quyết vấn đề nảy sinh trong tình huống thực tiễn; Thứ ba, tổ chức giao lưu cho HS có khả năng và năng khiếu môn Toán. Với đặc trưng là môn học xuất phát từ thực tiễn và có nhiều ứng dụng trong thực tiễn. Toán học là môn học có nhiều tiềm năng trong việc thiết kế và tổ chức các hoạt động/chủ đề giáo dục trải nghiệm. Để làm được điều này đòi hỏi sự tìm tòi, chịu khó khám phá, tìm hiểu và đầu tư công sức, trí tuệ của GV. Tuy nhiên, hiệu quả giáo dục mang lại sẽ là những thế hệ HS sáng tạo và tích cực. Toán học đối với HS THPT giúp ích cho các em rất nhiều trong việc rèn luyện nâng cao năng lực (tư duy logic, khả năng tính toán, tự chủ, tự học, khả năng 7
giao tiếp….). Ngoài ra, các em còn học tự rèn luyện nhiều phẩm chất quan trọng (chăm chỉ, trách nhiệm, kiên trì, đam mê). Tuy nhiên, PP dạy truyền thống chỉ thuần túy truyền tải lý thuyết một chiều đã biến môn học này trở nên khô khan, khó hiểu. Nhiều HS THPT thừa nhận nếu không vì kỳ thi TN THPT quan trọng, các em không lựa chọn học môn Toán. Vĩ lẽ đó, việc học trải nghiệm môn Toán THPT ra đời. PP này mang đến luồng gió mới cho giáo dục và lợi ích thiết thực cho người dạy-người học như: Tạo cảm hứng cho việc dạy và học môn Toán; Giúp HS ghi nhớ và biết cách vận dụng kiến thức Toán học vào cuộc sống; Phát huy tính tư duy độc lập sáng tạo cho HS; Tăng sự gắn kết giữa người dạy và người học; Nuôi dưỡng đam mê nghiên cứu khoa học; Giúp HS hoàn thiện bản thân… 2.1.2. Xuất phát từ những khó khăn và hạn chế trong việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 THPT Đối với GV: Những khó khăn khi dạy học thực hành và trải nghiệm mà GV gặp phải chính là +/ Yêu cầu cao về giáo án: Một CT dạy học thực hành và trải nghiệm sẽ cần nhiều thời gian trong cả khâu lên kế hoạch và triển khai. Cụ thể, người dạy sẽ cần thiết lập về mục tiêu của hoạt động, hình thức tổ chức, thời điểm tổ chức, cách thức tổ chức…Do vậy, việc để có thể đưa ra một hoạt động thực hành và trải nghiệm vào CT dạy học cần rất nhiều sự cân nhắc và đầu tư chất lượng rất cao về mặt giáo án. +/ Yêu cầu cao về kỹ năng bao quát: Khi tổ chức bất cứ một hoạt động dạy học bằng PP thực hành và trải nghiệm nào thì yếu tố về sự an toàn trong quá trình tổ chức hoạt động học tập trải nghiệm đểu rất quan trọng. Chính vì vậy mà GV cần có kỹ năng quan sát và bao quát để có thể quản lý hết được tất cả các em HS. Bên cạnh đó, trong quá trình giảng dạy, GV cũng cần vận dụng kỹ năng bao quát để xử lý những vấn đề phát sinh liên quan như khả năng tiếp cận bài học của HS, công tác điều phối và tương tác với người học. +/ Yêu cầu kỹ năng mềm khác: Ngoài ra, để tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm hiệu quả thì GV cần phải trang bị cho mình thêm nhiều kỹ năng mềm khác như kỹ năng sử dụng phần mềm, kỹ năng huấn luyện-đào tạo, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng y tế cơ bản,… Đối với HS: Việc tổ chức dạy học hoạt động thực hành và trải nghiệm yêu cầu người học phải đáp ứng một số tiêu chí nhất định. Cụ thể gồm: +/ Yêu cầu về sức khỏe tốt: Một số học HĐTN như tham quan, tổ chức sự kiện, CLB, trò chơi, hội thi….sẽ yêu cầu người học vận động hoặc di chuyển nhiều. Chỉnh bởi vì vậy, để tham gia những hoạt động này thì người học cần có sức khỏe tốt, ổn định, đảm bảo có thể vận động trong suốt quá trình hoạt động diễn ra +/ Yêu cầu về sự tập trung: Học tập bằng PP thực hành, trải nghiệm cần sự tham gia tích cực từ phía HS. Chính bởi vì thế mà khi học tập theo PP này, người 8
học cần có sự tập trung cao độ để theo kịp tốc độ của các hoạt động cũng như nội dung kiến thức của môn học. +/ Yêu cầu về tâm lý: Một yếu tố quan trọng khi dạy bằng PP tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm nếu không được hướng dẫn kỹ càng và không có sự chuẩn bị về tâm lý thì các rất dễ rơi vào trạng thái hoang mang, khó hòa nhập với không khí của lớp học. 2.2. Những thuận lợi và khó khăn khi tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm cho HS THPT Nguyễn Duy Trinh 2.2.1. Thuận lợi + Được sự chỉ đạo, quan tâm và hướng dẫn của nhà trường trong công tác tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm cho HS + Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, Nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên về công tác tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong CT GDPT 2018 + Trường THPT Nguyễn Duy Trinh là một trong những trường trọng điểm nên một số CSVC được trang bị hiện đại như: phòng học STEM, phòng học thông minh, thư viện, phòng thí nghiệm, thực hành...Đảm bảo cơ bản về CSVC phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong phạm vi nhà trường. 2.2.2. Khó khăn + GV chưa hiểu đúng và đầy đủ về dạy học bằng PP tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm; + GV gặp nhiều khó khăn trong việc thiết kế và tổ chức một hoạt động thực hành và trải nghiệm; + Đưa ra phản hồi và hỗ trợ khi cần thiết; + Sử dụng CNTT để hỗ trợ hoạt động thực hành và trải nghiệm; + Thiết kế các tiêu chí đánh giá cho một hoạt động thực hành và trải nghiệm cụ thể; + Việc đổi mới mang tới cho GV không ít khó khăn, vất vả nên không phù hợp với một bộ phận GV chậm đổi mới, ngại đổi mới; + Không có nhiều nguồn tư liệu để tham khảo, không có nhiều chủ đề mẫu để GV tập làm theo. Mặc dù Bộ GD&ĐT đã và đang triển khai CT GDPT 2018 nhưng GV phải tự tìm tòi, sáng tạo, độc lập thiết kế và tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm, đồng thời sắp xếp thời gian phù hợp để triển khai (trừ một số chủ đề đã được xây dựng trong CT GDPT 2018). 9
II. THỰC TRẠNG 1. Thực trạng chung khi tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 THPT 1.1. Nội dung khảo sát Để tìm hiểu thực trạng việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học các chủ đề môn Toán 10 tại các trường THPT Huyện Nghi Lộc chúng tôi đã tiến hành khảo sát các nội dung sau: + Mức độ GV sử dụng PP tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học. + Hiểu biết của GV về việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học các chủ đề môn Toán nhằm phát triển phẩm chất và năng lực HS. + Đánh giá của GV về sự cần thiết tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học các chủ đề môn Toán 10. + Những khó khăn mà GV gặp phải khi tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong CT GDPT 2018. 1.2. Kết quả khảo sát Kết quả thăm dò ý kiến của 54 GV môn Toán của 5 trường THPT trong Huyện Nghi Lộc như sau. Bảng 1. Số lượng GV Toán tham gia điều tra thực trạng TT Tên trường Số lượng GV môn Toán 1 THPT Nguyễn Duy Trinh 14 2 THPT Nghi Lộc 2 10 3 THPT Nghi Lộc 3 12 4 THPT Nghi Lộc 4 9 5 THPT Nghi Lộc 5 9 Tổng 54 Bảng 2: Mức độ thường xuyên tổ chức các HĐTN trong dạy học Ghi TT Mức độ SL Tỷ lệ % chú 1 Thường xuyên 6 11,1% 2 Tùy vào từng bài học 13 24,1% 3 Chỉ khi nào có dự giờ 8 14,8% 4 Không tổ chức bao giờ 27 50,0% 10
Bảng 3: Kết quả khảo sát Tỷ lệ Câu Nội dung SL (%) Mức độ hiểu biết của GV về việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học Toán 1 Hiểu 54 100% Không hiểu 0 0% 2 Đánh giá của GV về sự cần thiết tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học Toán Rất cần thiết 12 22,2% Cần thiết 37 68,6% Có cũng được, không có cũng được 5 9,3% Không cần thiết 0 0% Từ kết quả bảng 3 cho thấy 100% GV hiểu biết về việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học Toán. Bên cạnh đó, đa số GV (70,8%) nhận thấy việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học Toán là rất cần thiết và cần thiết, tuy nhiên vẫn còn một số GV (9,3%) cho rằng việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học Toán là không cần thiết. Cũng từ kết quả bảng 2 cho thấy số đa số GV (50,0%) không tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học Toán. Bảng 4. Những khó khăn GV gặp phải khi tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học Những khó khăn GV gặp phải khi tổ chức các HĐTN Tỷ lệ TT SL trong dạy học (%) Khó khăn trong việc chọn lựa chủ đề, xác định tên và 1 25 46,3% mục tiêu của HĐTN 2 Khó khăn trong việc thiết kế các HĐTN 46 85,2% 3 Khó khăn trong việc tổ chức các HĐTN 47 87,0% Khó khăn trong việc xây dựng các tiêu chí đánh giá của 4 40 74,1% HĐTN 5 Khó khăn về CSVC, kinh phí để tổ chức các HĐTN 20 37,0% Tài liệu tham khảo về hướng dẫn tổ chức các HĐTN còn 6 40 74,1% hạn chế Năng lực HS không đồng đều, ý thức tham gia của HS 7 31 57,4% chưa tích cực 8 Mất nhiều thời gian cho một HĐTN 37 68,5% 11
Từ kết quả bảng 4 cho thấy: - GV gặp nhiều khó khăn trong việc thiết kế các HĐTN (85,2%). - GV gặp khó khăn trong việc xây dựng các tiêu chí đánh giá của HĐTN (74,1%) - GV gặp khó khăn trong việc tổ chức HĐTN đã thiết kế (87%). Như vậy, qua kết quả tìm hiểu thăm dò ý kiến GV bằng phiếu khảo sát cho thấy nhiều GV chưa hiểu đúng về tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học Toán. Đồng thời, trong lĩnh vực giảng dạy bộ môn Toán của mình thì đa số các GV chưa thực hiện nhiều việc dạy học theo theo PP tổ chức các HĐTN. 2. Thực trạng việc tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm Toán học trong dạy học Toán 10 tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh 2.1. Thực trạng giảng dạy môn Toán 10 của GV tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh theo PP tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm Để tìm hiểu thực trạng giảng dạy môn Toán 10 theo PP tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh, chúng tôi đã sử dụng phiếu khảo để tiến hành thăm dò ý kiến của 14 GV môn Toán của nhà trường. Kết quả như sau: Bảng 5. Kết quả khảo sát SL Tỷ lệ (%) TT Nội dung khảo sát Có Không Có Không Có hiểu biết về tổ chức các hoạt động thực 1 14 0 100 0 hành và trải nghiệm không? Có hiểu biết về vai trò, mục đích việc dạy 2 học theo PP tổ chức các hoạt động thực 14 0 100 0 hành và trải nghiệm không? Có thiết kế các hoạt động thực hành và 3 5 9 35,7 64,3 trải nghiệm trong dạy học Toán không? Có triển khai việc dạy học Toán theo PP 4 tổ chức các hoạt động thực hành và trải 5 9 35,7 64,3 nghiệm không? Có gặp khó khăn trong việc tổ chức các 5 hoạt động thực hành và trải nghiệm trong 11 3 78,6 21,4 dạy học Toán không? 12
Từ bảng 5 cho thấy GV Toán trường THPT Nguyễn Duy Trinh có hiểu biết về việc tổ chức các HĐTN trong dạy học Toán. Tuy nhiên GV thực hiện PP dạy học tổ chức các HĐTN chưa nhiều, và khi GV thực hiện cũng gặp nhiều khó khăn trong việc thiết kế và triển khai do vậy nhiều GV cũng ngại đổi mới theo PP này. 2.2. Thực trạng học tập môn Toán của HS lớp 10 tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh theo các hoạt động thực hành và trải nghiệm. Để tìm hiểu thực trạng học tập môn Toán của HS lớp 10 tại trường THPT Nguyễn Duy Trinh theo các hoạt động thực hành và trải nghiệm, chúng tôi đã tiến hành khảo sát 200 HS lớp 10 trường THPT Nguyễn Duy Trinh và thu được kết quả sau: Bảng 6: Kết quả khảo sát Câu Nội dung SL Tỷ lệ (%) Mức độ mong muốn của HS được học môn Toán theo các hoạt động thực hành và trải nghiệm 1 Rất mong muốn 25 12,5 Mong muốn 83 41,5 Không mong muốn 92 46 Mức độ HS được học các chủ đề môn Toán theo các hoạt động thực hành và trải nghiệm 2 Thường xuyên 43 21,5 Thỉnh thoảng 50 25 Chưa được học 107 53,5 Mức độ hứng thú của HS khi tham gia các HĐTN (43 HS được học thường xuyên) Rất thích 10 23,3 3 Thích 15 34,9 Bình thường 13 30,2 Không thích 5 11,6 Từ kết quả bảng 6 cho thấy đa số HS hào hứng và mong muốn tham gia các HĐTN mà GV và nhà trường tổ chức. Một số HS có sự khiếm khuyết về nhận thức cảm thấy khó khăn khi tham gia các HĐTN. Các em chưa có đủ các cơ sở về kiến thức trước khi tham gia các HĐTN. Như vậy, thông qua việc sử dụng phiếu đánh giá, thăm dò, trao đổi trực tiếp chúng tôi có một số kết luận sau: - Hầu hết GV đã được cập nhật và tập huấn về các PP giáo dục mới như dạy học trải nghiệm, dạy học giải quyết vấn đề, dạy học theo tình huống, dạy học theo dự án, dạy học theo định hướng giáo dục STEM… 13
- Việc dạy trên lớp còn mang nặng tính truyền đạt kiến thức theo một chiều, PP dạy học trên lớp chủ yếu là thuyết trình và vấn đáp. - Giáo án của GV chủ yếu tóm tắt kiến thức trong SGK và lượng kiến thức nằm trọn vẹn trong SGK. - Hầu hết các GV đã được tập huấn về việc tổ chức các HĐTN tuy nhiên chưa được tổ chức thực tế trong giờ học hay trong nhà trường hoặc có tổ chức nhưng không thường xuyên. - Các em cảm thấy yêu thích môn học hơn sau khi tham gia các HĐTN. Đối với môn Toán, các em cảm thấy học môn Toán vui hơn và không còn cảm thấy đây là môn học khô khan. - Giữa HS với HS và giữa HS với GV có thêm sự gắn bó khăng khít trong các hoạt động, các em HS chủ động hơn và tự tinh hơn trong việc trình bày các quan điểm, ý kiến của mình trước mọi người. Việc tổ chức các HĐTN trong nhà trường phổ thông là cần thiết. Tuy nhiên không phải với bài nào, tiết học nào ta cũng tổ chức các HĐTN cho HS, và khi tổ chức các HĐTN trong dạy học, GV và HS cũng gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện. Trên cơ sở đó chúng tôi đã đề xuất các giải pháp sau. III. GIẢI PHÁP 1. Về phía nhà trường 1.1. Đổi mới trong công tác chỉ đạo, trong công tác tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm. Trong hoạt động giảng dạy, các nội dung và PP dạy học mà GV sử dụng chưa tập trung vào các yêu cầu tổ chức cho HS HĐTN, chưa làm cho HS trở thành chủ thể hoạt động, do đó HS thường chỉ chủ yếu chú ý tới việc tiếp thu và tái hiện lại kiền thức GV dạy trên lớp hoặc kiến thức có trong SGK, GV chưa quan tâm nhiều đến việc rèn luyện cho HS năng lực giải quyết vấn đề khi đứng trước một nhiệm vụ hay một nhiệm vụ mới. Theo đó, PP dạy học tổ chức các HĐTN thật sự có vai trò quan trọng nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo và phát triển toàn diện HS. Về việc này, chúng tôi đề xuất có thể tiến hành theo các nội dung với các cách thức như sau: - Kiểm tra việc thiết kế và tổ chức bài học theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho HS trong chủ đề dạy học, việc lựa chọn PP, kỹ thuật và hình thức dạy học tích cực; - Kiểm tra và giám sát việc xây dựng kế hoạch và tổ chức thức thực hiện các HĐTN của tổ chuyên môn. Đồng thời cần đánh giá cụ thể sau mỗi HĐTN; - Thực hiện đa dạng các hình thức tổ chức các HĐTN trong nhà trường và có kế hoạch cụ thể và chi tiết từ đầu năm học; 14
- Tăng cường công tác chỉ đạo và kiểm tra, đặc biệt là khâu kiểm tra đột xuất hoạt động dạy học theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho HS. Muốn thực hiện được các hoạt động trên, trước hết cần có sự tiên phong đối mới tư duy của CBQL. Đồng thời, cán bộ và GV cần hiểu đúng mục đích, ý nghĩa của việc tổ chức các HĐTN, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường theo mục tiêu đề ra. 1.2. Nâng cao chất lượng đội ngũ GV Nâng cao chất lượng đội ngũ GV là nhân tố quyết định thành công trong công cuộc đổi mới giáo dục. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ GV luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong công cuộc đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo. Để nâng cao chất lượng đội ngũ GV cần chú trọng bồi dưỡng, đào tạo nâng cao chất lượng đội ngũ, chế độ chính sách cho GV. Nhà trường cần xây dựng các kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, bồi dưỡng thường xuyên GV. Qua đó nắm được thực trạng chất lượng đội ngũ để xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dưỡng phát triển đội ngũ đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục và đào tạo. Khi tổ chức bồi dưỡng cho CBQL và GV cần tập trung vào các vấn đề như: Đổi mới PP dạy học, đổi mới công tác kiểm tra đánh giá….Cần phải có đội ngũ GV vững chắc và có khả năng quản lý tốt để điều khiển việc tổ chức các HĐTN. 1.3. Tổ chức tập huấn, tuyên truyền cho GV Đầu năm học nhà trường cần xây dựng kế hoạch tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên, hỗ trợ GV công tác tổ chức các HĐTN trong dạy học. Ban giám hiệu cần nắm rõ mục đích, nội dung, qui trình thực hiện sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn để chỉ đạo thực hiện tổ trưởng chuyên môn và thực hiện việc bồi dưỡng qua sinh hoạt tổ chuyên môn. Có thể hỗ trợ đồng nghiệp thực hiện các HĐTN trong sinh hoạt chuyên môn thường xuyên và sinh hoạt chuyên môn theo chủ đề như sau: - Sinh hoạt chuyên môn thường xuyên được tổ chức ít nhất 2 lần/1 tháng theo điều lệ/qui chế nhà trường, tập trung vào các nội dung: thảo luận quan điểm dạy học theo PP tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm; phân tích những thuận lợi và khó khăn; đề xuất các phương hướng thực hiện tổ chức các hoạt động thực hành và trải nghiệm. - Sinh hoạt chuyên môn theo chủ đề được tổ chức theo kế hoạch của tháng, học kì hoặc cả năm, chú trọng các nội dung: phân tích vị trí, vi trò, các đặc điểm cơ bản, PP tổ chức, quy trình tổ chức các HĐTN trong dạy học bộ môn, đặc biệt trong CT GDPT 2018. 15