Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường trung học phổ thông Cờ Đỏ

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:71

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Một số giải pháp nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường trung học phổ thông Cờ Đỏ" được hoàn thành với mục tiêu nhằm giúp cho các em học sinh trường THPT Cờ Đỏ định hướng được tương lai cho bản thân, giúp các em hào hứng, có mục tiêu tích cực học tập. Đặc biệt là giúp các em xác định được mục tiêu cuộc đời; Giúp cho mỗi giáo viên ý thức được ý nghĩa của việc định hướng phát triển năng lực nghề nghiệp cho học sinh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường trung học phổ thông Cờ Đỏ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN _______________________________________________________________________________ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC ĐỊNH HƢỚNG NGHỀ NGHIỆP CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỜ ĐỎ LĨNH VỰC: TRẢI NGHIỆM - HƢỚNG NGHIỆP NĂM HỌC 2023 - 2024
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƢỜNG THPT CỜ ĐỎ _________________________________ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC ĐỊNH HƢỚNG NGHỀ NGHIỆP CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỜ ĐỎ LĨNH VỰC: TRẢI NGHIỆM - HƢỚNG NGHIỆP Tác giả 1: Lê Thanh Hòa Tổ bộ môn: Toán - Tin Số điện thoại: 0383517323 Tác giả 2: Hoàng Thị Hằng Tổ bộ môn: Ngữ Văn Số điện thoại: 0373718357 Tác giả 3: Lê Thị Tình Tổ bộ môn: Tự nhiên NĂM HỌC 2023 - 2024
MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 2 5. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 2 5.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí thuyết .............................................. 2 5.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn.............................................. 3 5.3. Phương pháp thực nghiệm ..................................................................... 3 5.4. Phương pháp thống kê toán học ............................................................. 3 6. Tính mới của đề tài........................................................................................ 3 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ............................................................. 4 1. Cơ sở lý luận ................................................................................................. 4 1.1. Khái niệm năng lực ................................................................................ 4 1.2. Khái niệm năng lực định hướng nghề nghiệp ........................................ 4 1.3. Vai trò và tầm quan trọng của phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp học sinh trung học phổ thông ................................................... 5 2. Cơ sở thực tiễn .............................................................................................. 6 2.1. Tình hình nghiên cứu về việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh ........................................................................................ 6 2.1.1. Ở các nước trên thế giới .................................................................. 6 2.1.2. Ở Việt Nam ..................................................................................... 6 2.2. Thực trạng về việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường trung học phổ thông Cờ Đỏ........................................... 7 2.2.1. Đối với nhà trường .......................................................................... 7 2.2.2. Đối với giáo viên (Khảo sát năng lực giáo dục hướng nghiệp và thực trạng tổ chức hoạt động phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh tại trường trung học phổ thông Cờ Đỏ) .......... 8 2.2.3. Đối với học sinh .............................................................................. 9 3. Một số giải pháp nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường trung học phổ thông Cờ Đỏ ......................................... 10 3.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục hướng nghiệp khoa học nhằm đáp ứng được nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay ............................................. 10 3.1.1. Mục tiêu của kế hoạch .................................................................. 10 3.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện kế hoạch ................................... 11 3.1.3. Điều kiện để thực hiện kế hoạch ................................................... 11 3.1.4. Minh họa kế hoạch ........................................................................ 11 3.2. Hướng dẫn học sinh đánh giá đúng năng lực bản thân, tự thực hiện sự hướng nghiệp cho chính mình ................................................................. 13 3.2.1. Mục tiêu hoạt động ....................................................................... 13
3.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện hoạt động ................................. 13 3.2.3. Điều kiện thực hiện hoạt động ...................................................... 15 3.3. Nâng cao hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ để phát triển năng khiếu góp phần định hướng nghề nghiệp cho học sinh................................ 15 3.3.1. Mục tiêu hoạt động ....................................................................... 15 3.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện hoạt động ................................. 15 3.3.3. Điều kiện thực hiện hoạt động ...................................................... 15 3.3.4. Minh họa việc thực hiện hoạt động............................................... 16 3.4. Tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp của Trường THPT Cờ Đỏ nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh .... 16 3.4.1. Mục tiêu của hoạt động ................................................................. 16 3.4.2. Nội dung và cách thức thực hiện hoạt động ................................. 16 3.4.3. Điều kiện thực hiện hoạt động ...................................................... 18 3.4.4. Minh họa cho hoạt động ............................................................... 18 3.5. Tổ chức dạy học tích hợp nội dung hướng nghiệp theo Chương trình 2018 trong các môn học của nhà trường ............................................. 32 3.5.1. Mục tiêu của hoạt động ................................................................. 32 3.5.2. Nội dung và cách thức thực hiện hoạt động ................................. 32 3.5.3. Điều kiện thực hiện hoạt động ...................................................... 33 3.5.4. Minh họa thiết kế hoạt động hướng nghiệp tích hợp trong các môn học của chương trình 2018 (môn Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11) .................................................................................................... 33 3.6. Đa dạng hóa, vận dụng linh hoạt các hình thức tư vấn hướng nghiệp, “ngày hội hướng nghiệp” phù hợp với năng lực và hoàn cảnh của học sinh Trường THPT Cờ Đỏ .............................................................. 38 3.6.1. Mục tiêu của hoạt động ................................................................. 38 3.6.2. Nội dung và cách thức thực hiện hoạt động ................................. 39 3.6.3. Điều kiện thực hiện hoạt động ...................................................... 40 3.6.4. Ảnh minh họa cho hoạt động ....................................................... 40 3.7. Tổ chức tham quan trải nghiệm các mô hình, các cơ sở sản suất ngành nghề ở địa phương ............................................................................. 41 3.7.1. Mục tiêu của hoạt động ................................................................. 41 3.7.2. Nội dung và cách thức thực hiện hoạt động ................................. 41 3.7.3. Điều kiện thực hiện hoạt động. ..................................................... 42 3.7.4. Ảnh minh họa cho hoạt động ........................................................ 42 4. Khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất .................. 43 4.1. Mục đích khảo sát ................................................................................. 43 4.2. Nội dung và phương pháp khảo sát....................................................... 43 4.2.1. Nội dung khảo sát ......................................................................... 43 4.2.2. Phương pháp khảo sát và thang đánh giá...................................... 43 4.3. Đối tượng khảo sát ................................................................................ 43 4.4. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp
đã đề xuất ..................................................................................................... 43 4.4.1. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất qua khảo sát google biểu mẫu (Biểu đồ minh họa xem phụ lục 8) ......... 44 4.4.2. Kết quả khảo sát về tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất qua khảo sát google biểu mẫu (Biểu đồ minh họa xem phụ lục 9) ......... 45 5. Thực nghiệm sư phạm ................................................................................. 46 5.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm ........................................................... 46 5.2. Đối tượng và cách thức tiến hành thực nghiệm ................................... 46 5.3. Kết quả thực nghiệm ............................................................................ 46 5.3.1. Kết quả điều tra về năng lực định hướng nghề nghiệp của học sinh ...... 46 5.3.2. Kết quả các mặt giáo dục ý thức đạo đức và kỹ năng .................. 47 PHẦN III. KẾT LUẬN ..................................................................................... 48 1. Qúa trình nghiên cứu ................................................................................... 48 2. Đóng góp của đề tài..................................................................................... 48 2.1. Tính mới ............................................................................................... 48 2.2. Tính khoa học....................................................................................... 48 2.3. Tính hiệu quả........................................................................................ 48 3. Khả năng ứng dụng và phát triển của đề tài ................................................ 49 4. Đề xuất, kiến nghị ....................................................................................... 49 4.1. Với các cấp quản lí giáo dục ................................................................ 49 4.2. Với giáo viên ........................................................................................ 49 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 50 PHỤ LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TT Từ viết tắt Từ đầy đủ 1 GDPT Giáo dục phổ thông 1 GV Giáo viên 2 HS Hoc sinh 3 NL Năng lực 4 SGK Sách giáo khoa 5 THPT Trung học phổ thông
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1. Kết quả khảo sát về năng lực thành phần của năng lực giáo dục hướng nghiệp ........................................................................................ 8 Bảng 2: Kết quả khảo sát kỹ năng giáo dục hướng nghiệp của giáo viên ............ 8 Bảng 3. Kết quả khảo sát về thực trạng tổ chức hoạt động phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh tại Trường THPT Cờ Đỏ ............ 9 Bảng 4. Kết quả khảo sát năng lực định hướng nghề nghiệp của học sinh ........ 10 Bảng 5. Tổng hợp các đối tượng khảo sát........................................................... 43 Bảng 6: Đánh giá sự cấp thiết của các giải pháp đề xuất .................................... 44 Bảng 7: Đánh giá tính khả thi của các giải pháp đề xuất .................................... 45 Bảng 8. Kết quả điều tra về năng lực định hướng nghề nghiệp của học sinh Trường THPT Cờ Đỏ .......................................................................... 46
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Trong bối cảnh thế giới đang thay đổi từng ngày, từng giờ, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang có những ảnh hưởng sâu rộng đến giáo dục và đời sống, đặc biệt là tác động tích cực cũng như gây khó khăn cho học sinh trong việc định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Đảng và Nhà nước ta đã triển khai các chủ trương, chính sách về giáo dục hướng nghiệp và phân luồng học sinh phổ thông. Ngày 14/5/2018, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 522/QĐ-TTg Phê duyệt Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 - 2025”, trong đó xác định mục tiêu chung của công tác giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh là “Tạo bước đột phá về chất lượng giáo dục hướng nghiệp trong giáo dục phổ thông, góp phần chuyển biến mạnh mẽ công tác phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và trung học phổ thông vào học các trình độ giáo dục nghề nghiệp phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và địa phương, đáp ứng nhu cầu nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực quốc gia, hội nhập khu vực và quốc tế”. Điều đó đòi hỏi mỗi giáo viên phải hoàn thiện, nỗ lực bản thân, nâng cao các năng lực cốt lõi để thích ứng với thế giới luôn biến đổi không ngừng. Trong các năng lực cần thiết, quan trọng đó là năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trung học phổ thông. Vì thế nên chương trình giáo dục phổ thông 2018 đặt ra yêu cầu bắt buộc đối với tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp. Hướng nghiệp cần được tổ chức tích hợp trong các hoạt động giáo dục khác. Trường THPT Cờ Đỏ là một ngôi trường miền núi, học sinh dân tộc thiểu số chiếm đại đa số, các em chưa được tiếp xúc nhiều với xã hội hiện đại, suy nghĩ còn hạn chế, chưa nhận thức rõ được nên chọn ngành nghề như thế nào. Nhiều em vẫn còn mơ hồ về tương lai cũng như không có định hướng cụ thể cho những ngành nghề mình muốn gắn bó. Các em vẫn chưa biết được mình thật sự phù hợp cũng như không hiểu rõ về các ngành nghề cụ thể. Điều này đã cản trở các em rất nhiều trong việc quyết định nghề nghiệp tương lai và khó đạt được thành công hơn bình thường. Hơn nữa do nhận thức về nghề nghiệp, việc làm còn đơn giản, phiến diện cho nên học sinh trường THPT Cờ Đỏ chủ yếu lựa chọn những ngành nghề mà các em cho là ổn định, không phải lo đầu ra, những ngành nghề có thu nhập cao… và có xu hướng muốn làm việc ở thành phố. Các em bị thiếu đi sự tìm tòi, khám phá nên dễ dẫn đến không thể tìm kiếm được những con đường phát triển đúng đắn, vẫn còn dựa vào cảm tính, ít tính tới năng lực, chưa tìm hiểu khí chất, tính cách, năng khiếu… của bản thân trong mối quan hệ với nghề nghiệp mình đã chọn. Vì vậy thiếu chính kiến cũng như sự quyết đoán khi định hướng tương lai, nhiều em học sinh đã có những quyết định sai lầm, phí hoài năng lực của mình ở một ngành nghề không phù hợp. Từ thực trạng trên của trường THPT Cờ Đỏ, là những giáo viên đã và đang làm công tác giáo dục hướng nghiệp nhiều năm, chúng tôi luôn nung nấu, trăn 1
trở… phải làm như thế nào để cho học sinh tìm được hướng đi đúng đắn cho tương lai của mình. Đó là mục tiêu mà tất cả chúng ta đều hướng đến vì tương lai của các em học sinh nói chung và học sinh trường THPT Cờ Đỏ nói riêng. Và hơn bao giờ hết, sứ mệnh của người giáo viên trong giai đoạn hiện này lại càng trở nên thiêng liêng và cao cả hơn. Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài “Một số giải pháp nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường trung học phổ thông Cờ Đỏ” để nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu - Giúp cho các em học sinh trường THPT Cờ Đỏ định hướng được tương lai cho bản thân, giúp các em hào hứng, có mục tiêu tích cực học tập. Đặc biệt là giúp các em xác định được mục tiêu cuộc đời. - Giúp cho mỗi giáo viên ý thức được ý nghĩa của việc định hướng phát triển năng lực nghề nghiệp cho học sinh. - Giúp cho công tác hướng nghiệp trường của trường THPT Cờ Đỏ được thành công. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, đặc biệt là giảm tình trạng bỏ học của trường miền núi. - Vai trò và tầm quan trọng của việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trung học phổ thông. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lý luận về năng lực định hướng nghề nghiệp. - Nghiên cứu các giải pháp phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp. - Nghiên cứu vai trò và tầm quan trọng của phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trung học phổ thông. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Nghiên cứu tìm hiểu, phân tích, đánh giá thực trạng phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp học sinh trường THPT Cờ Đỏ. - Đề xuất các giải pháp phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường THPT Cờ Đỏ. - Phạm vi nghiên cứu: Học sinh trường THPT Cờ Đỏ. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí thuyết + Phương pháp phân tích và tổng hợp lí thuyết: Sau khi thu thập tài liệu tham khảo, tiến hành đọc, chọn lọc và tập hợp theo từng nội dung cụ thể. Tổng hợp các thông tin từ tài liệu thành một hệ thống toàn diện ở mức độ khái quát hơn. 2
+ Phương pháp phân loại, hệ thống hoá lí thuyết: Phân loại các tài liệu thu thập được theo từng nội dung nghiên cứu. Sắp xếp tài liệu, thông tin sắp xếp theo một hệ thống cấu trúc khoa học với một kết cấu chặt chẽ, từ đó xây dựng một lý thuyết mới hoàn toàn. 5.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn + Phương pháp thu thập tài liệu thông tin: Thu thập tài liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu, ghi chép các thông tin cần thiết của học sinh qua từng năm học. + Điều tra khảo sát thực tế Thiết kế phiếu điều tra khảo sát đối với giáo viên và học sinh. Đối với giáo viên thiết kế phiếu khảo sát thực trạng công tác phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Song song với phiếu điều tra là phỏng vấn trực tiếp để làm sáng tỏ thêm một số vấn đề liên quan đến đề tài. Đối với học sinh thì thiết kế phiếu điều tra khảo sát về mức độ đạt được về mức độ hiểu biết về nghề nghiệp trong tương lai. 5.3. Phương pháp thực nghiệm Là phương pháp thu thập thông tin được thực hiện bởi những quan sát trong điều kiện gây biến đổi đối tượng khảo sát và môi trường xung quanh. 5.4. Phương pháp thống kê toán học Phân tích, tính toán, thống kê kết quả khảo sát, tìm hiểu để có những số liệu chính xác từ đó rút ra kết luận và đưa ra giải pháp. 6. Tính mới của đề tài - Đề tài đã đề xuất được các giải pháp phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường THPT Cờ Đỏ mang tính toàn diện, thực tiễn, khoa học, lần đầu tiên được áp dụng một cách đồng bộ tại một trường THPT miền núi. Đề tài đã giúp cho trường THPT Cờ Đỏ có được những quan điểm, phương pháp giáo dục đúng đắn trong thời đại mới. - Các giải pháp đưa ra đã mang lại sự hứng khởi và giá trị thiết thực cho học sinh, giáo viên và nhà trường. Đề tài không chỉ giúp cho học sinh phát triển được năng lực định hướng nghề nghiệp, giúp các em lựa chọn nghề phù hợp cho tương lai mà còn giáo dục được giá trị sống, thái độ sống tích cực để hướng đến ngày mai. - Đề tài nghiên cứu thành công đã đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục, chương trình giáo dục phổ thông 2018 và đáp ứng được yêu cầu tuyển sinh của các trường Đại học và cao đẳng hiện nay. 3
PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1. Cơ sở lý luận 1.1. Khái niệm năng lực Năng lực là kiến thức, khả năng, hành vi của một người hoặc một hệ thống để thực hiện công việc hay đạt được mục tiêu cụ thể. Năng lực có thể bao gồm các khía cạnh như kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm, tư duy sáng tạo... Theo từ điển của Đại học Harvard, năng lực là những điều mà mỗi cá nhân phải chứng minh mình có hiệu quả trong công việc, vai trò, chức năng, nhiệm vụ. Còn theo từ điển tâm lý học, năng lực là tập hợp những tố chất, phẩm chất của tâm lý cá nhân, đóng vai trò là nền tảng tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện bất kỳ một hoạt động nào đó. Theo đó, năng lực không phải là một thuộc tính tâm lý duy nhất nào đó, như trí nhớ, tri giác,... mà là sự tổng hợp của các thuộc tính tâm lý cá nhân. Các yếu tố cấu thành năng lực: Kiến thức là yếu tố nền tảng của năng lực. Kiến thức giúp cá nhân hiểu được bản chất của vấn đề, từ đó có thể đưa ra các giải pháp phù hợp. Kiến thức có thể được tiếp thu qua các hình thức khác nhau như học tập trên lớp, tự học, học hỏi từ kinh nghiệm của người khác. Kỹ năng là khả năng thực hiện một hành động hoặc thao tác một cách thành thạo. Kỹ năng bao gồm kỹ năng cứng và kỹ năng mềm. Kỹ năng cứng là những kỹ năng có thể đo lường và đánh giá được, ví dụ như kỹ năng sử dụng máy tính, kỹ năng lái xe,... Kỹ năng mềm là những kỹ năng liên quan đến cách ứng xử, giao tiếp và làm việc với người khác, ví dụ như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng lãnh đạo,.. Thái độ là cách nhìn nhận, đánh giá và hành động của một người đối với một sự vật, hiện tượng nào đó. Thái độ tích cực sẽ giúp cá nhân có động lực, quyết tâm và nỗ lực để hoàn thành công việc. Thái độ có thể được rèn luyện thông qua giáo dục, mài dũa bản thân và sự trải nghiệm. Khả năng có thể được định nghĩa là tiềm năng, năng lực, hay khả năng thực hiện một hành động hoặc nhiệm vụ nào đó. Khả năng có thể là bẩm sinh hoặc được phát triển thông qua học tập và rèn luyện. Các yếu tố này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Kiến thức và kỹ năng là nền tảng để hình thành năng lực. Thái độ tích cực sẽ giúp một người phát huy tối đa năng lực của mình. Khả năng là yếu tố tiềm ẩn, có thể được phát triển thông qua quá trình học tập, rèn luyện và trải nghiệm. 1.2. Khái niệm năng lực định hướng nghề nghiệp - Khái niệm định hƣớng nghề nghiệp: Định hướng nghề nghiệp là quá trình xác định rõ các mục tiêu nghề nghiệp cá nhân dựa trên khả năng, sở thích, giá trị… Nó liên quan đến việc đánh giá khả năng cá nhân, tìm hiểu về các ngành nghề và lĩnh vực làm việc khác nhau để xác định con đường nghề nghiệp phù hợp nhất. 4
- Khái niệm năng lực định hướng nghề nghiệp: Năng lực định hướng nghề nghiệp là khả năng cá nhân định hướng lựa chọn nghề nghiệp tương lai dựa trên việc xem xét nhiều yếu tố năng lực bản thân, năng lực nhận biết đặc điểm yêu cầu nghề nghiệp và sự biến đổi của thế giới để từ đó đưa ra những lựa chọn và quyết định nghề hiệu quả, phù hợp với bản thân và yêu cầu xã hội nghề. Như vậy, một học sinh có năng lực định hướng nghề nghiệp được xác định khi: - Có khả năng nhận thức bản thân như nhu cầu, hứng thú, năng lực, phẩm chất bản thân có liên quan đến hoạt động nghề nghiệp. - Có kiến thức cơ bản về các nghề khác nhau trong xã hội, về yêu cầu nghề nghiệp, về xu hướng và nhu cầu của thị trường lao động trong xã hội. - Có kỹ năng định hướng nghề nghiệp cơ bản như: kỹ năng lập kế hoạch và kỹ năng ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp phù hợp. - Hoạt động định hướng nghề nghiệp có hiệu quả, có khả năng thích ứng và ứng phó linh hoạt trong những điều kiện mới và xử lý các tình huống nảy sinh trong quá trình định hướng nghề nghiệp. 1.3. Vai trò và tầm quan trọng của phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp học sinh trung học phổ thông Định hướng nghề nghiệp trong tương lai là một trong những điều quan trọng đối với học sinh trung học. Thứ nhất, giúp phát hiện, bồi dưỡng tiềm năng sáng tạo của cá nhân học sinh, giúp các em hiểu mình và hiểu nghề nghiệp, chuẩn bị tâm lý sẵn sàng đi vào trong những ngành nghề đa dạng trong xã hội, trên cơ sở đó đảm bảo cho sự phù hợp nghề cho mỗi cá nhân. Thứ hai, giúp học sinh phát triển nghề nghiệp theo đúng lộ trình, vạch ra và đi thẳng đến đích, dễ dàng nắm bắt cơ hội đến ngay trước mắt và đến gần hơn với những mong muốn khát khao thành công trong sự nghiệp. Phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh chính là giúp các em vẽ được tấm bản đồ của mình trong hành trình tìm kiếm sự phát triển bản thân. Có định hướng nghề nghiệp đúng đắn sẽ giúp học sinh lựa chọn ngành nghề phù hợp với sở thích, tính cách và khả năng của bản thân. Thúc đẩy niềm đam mê và không ngừng học hỏi trong công việc, từ đó gặt hái được nhiều thành công và khẳng định được giá trị bản thân trong tương lai. Thứ ba, tránh lãng phí thời gian tuổi trẻ, vật chất và sức khỏe tinh thần của cá nhân và gia đình. Định hướng nghề nghiệp sớm còn giúp bạn có thêm nhiều thời gian để rèn luyện, học tập, nghiên cứu và trau dồi thêm kiến thức, kinh nghiệm cần thiết cho bản thân. Mở rộng cơ hội và rút ngắn con đường tìm kiếm việc làm sau khi ra trường. Có nghề nghiệp tốt, phù hợp với bản thân vừa giúp các bạn tự do tài chính mà cũng giúp cuộc sống ổn định hơn. Ngoài ra, việc chọn đúng ngành nghề 5
sẽ giúp con đường thăng tiến của bạn rộng mở, có những thành tích đáng mong đợi, từ đó chất lượng cuộc sống cũng được cải thiện. Thứ tư, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường và phân luồng học sinh, giúp nguồn lực được phân bổ tốt. Một trong những vai trò to lớn của việc định hướng nghề nghiệp trong tương lai cho học sinh là giúp nguồn lực lao động trong xã hội được phân bổ đồng đều ở các ngành nghề hơn, tránh được tình trạng “thừa thầy, thiếu thợ” làm mất cân đối lực lượng lao động. Thứ năm, giúp phát triển kinh tế đất nước. Khi nguồn lực trong xã hội được phân bổ đều trong các lĩnh vực khác nhau, sẽ thúc đẩy các ngành nghề phát triển nhanh chóng tạo năng suất cho xã hội. Như vậy, có thể thấy việc định hướng nghề nghiệp trong tương lai rất quan trọng, bởi đó sẽ góp phần giúp tạo ra lực lượng lao động hiệu quả và gia tăng năng suất làm việc, góp phần thúc đẩy kinh tế cho doanh nghiệp nói riêng và cả nước nói chung. 2. Cơ sở thực tiễn 2.1. Tình hình nghiên cứu về việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh 2.1.1. Ở các nước trên thế giới Trên thế giới, công tác giáo dục hướng nghiệp được hầu hết các nước phát triển quan tâm thực hiện và đạt được những kết quả tốt, góp phần quan trọng vào việc phát triển nguồn nhân lực đảm bảo cả về số lượng, cơ cấu và chất lượng. Việc phân luồng học sinh được thực hiện ngay sau cấp trung học cơ sở; công tác giáo dục hướng nghiệp được thực hiện trong chương trình giáo dục trong nhà trường ngay từ cấp tiểu học; các giáo viên đều tham gia quá trình hướng nghiệp và đồng thời có đội ngũ chuyên gia được đào tạo bài bản về tư vấn hướng nghiệp cho học sinh; nhà nước có chính sách khuyến khích và tạo điều kiện cho sự phân luồng; các cơ sở đào tạo nghề, doanh nghiệp tham gia sâu vào hoạt động giáo dục hướng nghiệp trong nhà trường. 2.1.2. Ở Việt Nam Đối với nước ta, công tác giáo dục hướng nghiệp cũng được quan tâm khá sớm, ngày 19/3/1981, Hội đồng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 126-CP về công tác hướng nghiệp trong trường phổ thông và sử dụng hợp lý học sinh các cấp phổ thông cơ sở và phổ thông trung học tốt nghiệp ra trường. Công tác giáo dục hướng nghiệp và phân luồng đã được nhà nước, các cấp, các ngành quan tâm và đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác hướng nghiệp học sinh phổ thông trong thời gian qua còn tồn tại nhiều bất cập, hạn chế như chưa thực hiện hết chức năng, chưa tạo ra sự khác biệt về chất cả trên bình diện thái độ nghề nghiệp lẫn hiểu biết nghề nghiệp; đặc biệt là học sinh chưa phát triển được năng lực lựa chọn nghề nghiệp phù hợp dựa trên sự hiểu biết 6
rõ năng lực của bản thân và hiểu biết những yêu cầu cốt yếu của nghề mình định chọn và chưa đẩy mạnh được phân luồng học sinh phổ thông đi theo luồng giáo dục nghề nghiệp. Triển khai thực hiện Đề án 522 vào thực tiễn hoạt động của ngành, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo, tổ chức nhiều hoạt động mang lại những kết quả bước đầu khả quan, trong đó hoạt động giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh được đưa vào thành một nội dung quan trọng trong Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018. 2.2. Thực trạng về việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường trung học phổ thông Cờ Đỏ 2.2.1. Đối với nhà trường Tại trường THPT Cờ Đỏ, thực tế về việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp đã và đang được nhà trường đánh giá và nhìn nhận như một vấn đề thiết yếu và cần thiết bên cạnh việc giáo dục văn hóa cho học sinh. Qua việc khảo sát thực tiễn về việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp ở trường THPT Cờ Đỏ, chúng tôi nhận thấy: - Thứ nhất, về mặt nhận thức: 100% giáo viên tại trường đã có nhận thức về vai trò, ý nghĩa của việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh trong tương lai là vô cùng cần thiết và quan trọng. - Thứ hai, về quá trình thực hiện: hiện tại, nhà trường đã và đang triển khai việc định hướng cho học sinh với nhiều hoạt động thiết thực như xây dựng kế hoạch giáo dục hướng nghiệp, tích hợp vào dạy với những môn văn hóa, tổ chức ngày hội tư vấn tuyển sinh… Có thể nói, về thực tế, việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh tại trường THPT Cờ Đỏ đã bước đầu đạt được những thành công và ưu điểm nhất định. Tuy nhiên, bên cạnh đó, tại trường vẫn còn tồn tại một số vấn đề cần khắc phục: - Thứ nhất, việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh chưa được thực hiện đồng bộ, nhà trường vẫn còn nặng về kiến thức văn hóa, còn tạo ra nhiều áp lực nặng nề cho giáo viên và học sinh. - Thứ hai, việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh đôi khi chỉ mang tính hình thức, chạy đua với các khẩu hiệu chứ chưa thực hiện sát sao cụ thể. - Thứ ba, việc tổ chức các hoạt động cho các em phát triển năng lực bản thân chưa thường xuyên, chưa đa dạng, chưa khả thi. Chưa tạo ra được sự hứng thú. - Thứ tư, kinh phí dành cho những hoạt động định hướng nghề nghiệp còn chưa được chú trọng. Chính những nhược điểm này đã ảnh hưởng nhiều tới hiệu quả của việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh của trường THPT Cờ Đỏ. 7
2.2.2. Đối với giáo viên (Khảo sát năng lực giáo dục hướng nghiệp và thực trạng tổ chức hoạt động phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh tại trường trung học phổ thông Cờ Đỏ) a. Khảo sát Để thực hiện đề tài, chúng tôi đã tiến hành điều tra khảo sát tại trường THPT Cờ Đỏ bằng bảng hỏi để khảo sát năng lực giáo dục hướng nghiệp của 36/70 cán bộ giáo viên. (Bảng hỏi xem ở Phụ lục 1, Phụ lục 2, Phụ lục 3). Nội dung khảo sát yêu cầu các giáo viên tự đánh giá mức độ thực hiện nội dung thành phần năng lực giáo dục nghề nghiệp của mình và yêu cầu giáo viên tự đánh giá về cách tổ chức, hiệu quả của các hình thức tổ chức các hoạt động nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Kết quả thu được như sau: Bảng 1. Kết quả khảo sát về năng lực thành phần của năng lực giáo dục hƣớng nghiệp Năng lực thành phần của năng lực Điểm Mức độ giáo dục hƣớng nghiệp trung bình 1. Năng lực hỗ trợ học sinh nhận thức bản thân 2.65 Trung bình 2. Năng lực hỗ trợ học sinh nhận thức đặc điểm nghề và nhu cầu thị trường nghề và nhu cầu thị trường nghề 2.64 Trung bình và nhu cầu thị trường nghề 3. Năng lực hỗ trợ học sinh lập kế hoạch định hướng 2.63 Trung bình nghề nghiệp 4. Năng lực hỗ trợ học sinh giải quyết vấn đề liên quan 2.81 Trung bình đến định hướng nghề nghiệp 5. Năng lực hỗ trợ học sinh ra quyết định lựa chọn 2.91 Trung bình nghề nghiệp TB chung 2.72 Trung bình Bảng 2: Kết quả khảo sát kỹ năng giáo dục hƣớng nghiệp của giáo viên Điểm Các kỹ năng Mức độ trung bình 1. Kỹ năng tư vấn, tham vấn hướng nghiệp cho học sinh 2.88 Trung bình 2. Kỹ năng tìm kiếm và xử lý thông tin trong giáo dục 2.91 Trung bình hướng nghiệp 3. Kỹ năng tổ chức các hoạt động, chủ đề giáo dục 2.89 Trung bình hướng nghiệp 4. Kỹ năng tổ chức dạy học lồng ghép, tích hợp giáo 2.96 Trung bình dục hướng nghiệp trong môn học TB chung 2.91 Trung bình 8
Bảng 3. Kết quả khảo sát về thực trạng tổ chức hoạt động phát triển năng lực định hƣớng nghề nghiệp cho học sinh tại trƣờng THPT Cờ Đỏ Tổ chức hoạt động phát triển năng lực định Điểm Mức độ hƣớng nghề nghiệp cho học sinh trung bình 1. Các hình thức tổ chức tổ chức hoạt động 2.49 Trung bình 2. Chủ thể tổ chức hoạt động 2.68 Trung bình TB chung về thực trạng tổ chức hoạt động phát 2.59 Trung bình triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh b. Phân tích đánh giá kết quả khảo sát Qua khảo sát, chúng tôi thấy rằng, giáo viên tự đánh giá mức độ thực hiện các năng lực định hướng nghề nghiệp còn ở mức trung bình. Trong đó năng lực ít thành thạo nhất là năng lực hỗ trợ học sinh nhận thức đặc điểm nghề, nhu cầu thị trường nghề và lập kế hoạch định hướng nghề nghiệp. Các kỹ năng của giáo viên trong tổ chức hoạt động nhằm hình thành năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh cũng ở mức trung bình. Trong đó hạn chế nhất vẫn là kỹ năng tư vấn, tư vấn hướng nghiệp cho học sinh. Như vậy, thực trạng về việc giáo dục hướng nghiệp của giáo viên trường THPT Cờ Đỏ còn nhiều hạn chế. Mặc dù giáo viên đã tổ chức một số hoạt động nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh nhưng hiệu quả chưa cao chưa quy mô, chưa đồng bộ. Như vậy, thực trạng về việc giáo dục hướng nghiệp và thực trạng về tổ chức hoạt động định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường THPT Cờ Đỏ còn hạn chế, hiệu quả chưa cao. Vì vậy cần có những giải pháp thiết thực để nâng cao năng lực giáo dục hướng nghiệp cho giáo viên. * Nguyên nhân dẫn đến năng lực hƣớng nghiệp giáo viên còn hạn chế Thứ nhất: Thầy cô chịu áp lực từ nhiệm vụ chuyên môn, ngoài chuyên môn nên không có thời gian nghiên cứu, tìm hiểu thông tin về các ngành nghề. Thứ hai: Nhà trường chưa có cơ chế, chính sách cho hoạt động, chưa có sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ phận tổ chức hoạt động . Thứ ba: Các thầy cô không được tập huấn thường xuyên. Không có cán bộ chuyên trách làm công tác hướng nghiệp, chưa có chuyên môn về hướng nghiệp… 2.2.3. Đối với học sinh a. Khảo sát Chúng tôi đã sử dụng bảng hỏi để khảo sát năng lực định hướng nghề nghiệp 240 em học sinh 3 khối lớp 10, 11, 12 của trường THPT Cờ Đỏ. (Bảng hỏi xem ở phụ lục 4). Nội dung khảo sát yêu cầu các em học sinh tự đánh giá mức độ thực hiện các nội dung thành phần năng lực định hướng của bản thân. 9
Bảng 4. Kết quả khảo sát năng lực định hƣớng nghề nghiệp của học sinh Điểm Năng lực thành phần Mức độ trung bình 1. NL nhận thức bản thân 1.99 Yếu 2. NL nhận thức đặc điểm nghề và nhu cầu thị trường nghề 1.86 Yếu 3. NL lập kế hoạch định hướng nghề nghiệp 2.16 Trung bình 4. NL giải quyết vấn đề liên quan đến định hướng 2.04 Trung bình nghề nghiệp 5. NL ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp 2.01 Trung bình TB chung Năng lực định hƣớng nghề nghiệp 2.01 Trung bình b. Phân tích đánh giá kết quả khảo sát Qua kết quả khảo sát, chúng tôi nhận thấy, năng lực định hướng nghề nghiệp của học sinh trường THPT Cờ Đỏ còn rất yếu. Đặc biệt là năng lực nhận thức bản thân và năng lực nhận thức đặc điểm nghề và nhu cầu thị trường nghề. Các em đang rất lúng túng khi ra quyết định lựa chọn nghề. * Nguyên nhân dẫn đến năng lực định hƣớng nghề nghiệp của học sinh còn hạn chế Thứ nhất: Do đặc điểm của một ngôi trường miền núi, vì điều kiện không cho phép đã khiến cho học sinh ít được giao lưu học hỏi. Việc ít có cơ hội giao lưu, tiếp xúc nhiều với các hoạt động xã hội khiến cho học sinh không có kiến thức thực tế, không có kiến thức về ngành nghề, không hiểu được nhu cầu xã hội. Thứ hai: Các em cảm thấy mình kém cỏi, thiếu tự tin, ngại giao tiếp, không dám lựa chọn những ngành mình yêu thích vì sợ không đủ năng lực. Thứ ba: Do những tác động xấu của mặt trái nền kinh tế thị trường, sự bùng nổ công nghệ thông tin, Internet, mạng xã hội đến tâm lý tuổi học trò khiến nhiều em có những suy nghĩ và hành động sai lệch, chệch hướng. Thậm chí là bị lôi kéo vào những tệ nạn rồi cảm thấy chán nản không có mục tiêu cho tương lai. Từ thực trạng trên, chúng tôi thấy rằng, cần phải đặt ra yêu cầu cấp thiết nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh trường THPT Cờ Đỏ, nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay. Cần phải có những giải pháp thiết thực, đồng bộ và mới mẻ, phù hợp và hiệu quả để giúp cho con em một trường miền núi tìm được hướng đi cho mình trong tương lai. Hơn nữa để giúp cho trường THPT Cờ Đỏ có được bước tiến mới trong công tác đào tạo bồi dưỡng nhân tài, cung cấp nguồn nhân lực cho đất nước. 3. Một số giải pháp nhằm phát triển năng lực định hƣớng nghề nghiệp cho học sinh trƣờng trung học phổ thông Cờ Đỏ 3.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục hướng nghiệp khoa học nhằm đáp ứng được nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay 3.1.1. Mục tiêu của kế hoạch Xây dựng khung chương trình giáo dục hướng nghiệp có tổ chức thực hiện hiệu quả nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh, từ đó các em lựa chọn nghề nghiệp phù hợp. 10
3.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện kế hoạch Để xây dựng khung chương trình giáo dục hướng nghiệp chúng tôi đã căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường để đề ra kế hoạc phù hợp, cụ thể: - Xác định căn cứ để xây dựng khung chương trình, các chỉ đạo về giáo dục hướng nghiệp và nhiệm vụ năm học 2023 - 2024 của cấp trên. Căn cứ vào điều kiện của nhà trường, về năng lực học sinh, nhu cầu của học sinh về phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp, năng lực giáo dục hướng nghiệp của giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường. - Xác định mục đích, yêu cầu của khung chương trình. + Phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục hướng nghiệp, góp phần khẳng định chất lượng giáo dục của nhà trường. + Thể hiện tinh thần đổi mới của nhà trường trong công tác giáo dục học sinh thời đại mới. - Xây dựng khung nội dung hướng nghiệp theo năm học. - Xác định nhiệm vụ, biện pháp tổ chức thực hiện: Khung chương trình làm rõ nhiệm vụ của các thành phần trong công tác giáo dục hướng nghiệp với các biện pháp tổ chức thực hiện cụ thể để mang lại hiệu quả thiết thực. 3.1.3. Điều kiện để thực hiện kế hoạch - Để thực hiện giải pháp này một cách hiệu quả, nhà trường lập ban chỉ đạo hoạt động giáo dục của nhà trường. - Có quy chế đánh giá thi đua việc thực hiện kế hoạch giáo dục hướng nghiệp. - Có chính sách, chế độ hợp lý đối với người thực hiện nhiệm vụ giáo dục hướng nghiệp của nhà trường. 3.1.4. Minh họa kế hoạch SỞ GD&ĐT NGHỆ AN CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƢỜNG THPT CỜ ĐỎ Độc lập - Tự do - Hạnh phúc KẾ HOẠCH GIÁO DỤC HƢỚNG NGHIỆP TRƢỜNG THPT CỜ ĐỎ NĂM HỌC 2023-2024 (Kèm theo Kế hoạch số 116, ngày 10/9/2023 của Trường THPT Cờ Đỏ) - Căn cứ vào công văn của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An về việc thực hiện nhiệm vụ năm học 2023-2024. - Căn cứ vào chương trình GDPT 2018 về việc phân bố các lớp học theo định hướng chương trình gồm các môn học nội dung bắt buộc và tự chọn. - Căn cứ điều kiện thực tế của trường, năng lực định hướng nghề nghiệp của học sinh Trường THPT Cờ Đỏ. Căn cứ về điều kiện cơ sở vật chất của trường. Trường THPT Cờ Đỏ xây dựng kế hoạch giáo dục hướng nghiệp năm học 2023-2024 như sau: 11
I. Mục đích yêu cầu - Nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh. - Thể hiện tinh thần đổi mới của nhà trường trong công tác giáo dục đào tạo học sinh đáp ứng nhu cầu thị trường nghề. - Yêu cầu các hoạt động giáo dục hướng nghiệp được tổ chức phải đa dạng, mang lại hiệu quả cao, phát huy tối đa tâm huyết, năng lực của giáo viên trong công tác giáo dục hướng nghiệp. Qua hoạt động này các em định hướng được nghề nghiệp, xác định được hướng đi cho mình. II. Khung chƣơng trình giáo dục hƣớng nghiệp Đối tƣợng Hoạt động Nội dung hoạt Thời Ngƣời phụ hƣớng Địa điểm hƣớng nghiệp động gian trách nghiệp Tại trường Chủ đề: Khám HS lớp 10, T9, 10, Nhóm GV THPT Cờ phá bản thân 11 11 TNHN Đỏ Chủ đề: Rèn HS lớp 10, T12, 1, Nhóm GV Tại trường luyện bản thân 11 2 TNHN Chủ đề:Tìm hiểu HS lớp 10, Nhóm GV Tháng 2 Tại trường nghề nghiệp 11 TNHN Chủ đề: Hiểu bản HS lớp 10, Nhóm GV thân để chọn Tháng 3 Tại trường 11 TNHN Hoạt động nghề phù hợp TN, HN Chủ đề: Rèn chƣơng trình luyện phẩm chất HS lớp 10, Tháng 3, Nhóm GV 2018 năng lực phù hợp Tại trường 11 4 TNHN với nhóm nghề lựa chọn Chủ đề: Xây dựng và thực hiện kế hoạch HS lớp 10, Nhóm GV Tháng 4 Tại trường học tập theo định 11 TNHN hướng ngành nghề lựa chọn Câu lạc bộ truyền HS lớp 10, Trong 3 Chủ nhiệm Tại Trường thông, nghệ thuật 11, 12 năm CLB và HS Câu lạc bộ thể HS lớp 10, Trong 3 Chủ nhiệm Tại Trường Hoạt động thao 11, 12 năm CLB và HS các câu lạc bộ Câu lạc bộ HS lớp 10, Trong 3 Chủ nhiệm Tại Trường KHKT 11, 12 năm CLB và HS Câu lạc bộ Tiếng HS lớp 10, Trong 3 Chủ nhiệm Tại Trường Anh 11, 12 năm CLB và HS Hoạt động Tích hợp ttrong GV môn HS lớp Trong dạy học tích môn kinh tế và Tại trường GD công 10,11 năm học hợp nội dung pháp luật dân 12
Đối tƣợng Hoạt động Nội dung hoạt Thời Ngƣời phụ hƣớng Địa điểm hƣớng nghiệp động gian trách nghiệp hƣớng nghiệp Tích hợp trong HS Trong GV môn Tại trường trong các môn Tin học lớp10,11 năm học Tin học môn học Tích hợp trong HS lớp Trong GV môn Tại trường trong nhà môn Công nghệ 10,11 năm học công nghệ trƣờng GV các Tích hợp trong HS lớp Trong Tại trường môn học môn học khác 10,11 năm học khác GVCN GV Tham quan các dạy trải Hoạt động Tại công ty mô hình, cơ sở HS lớp 10, nghiệm, tham quan, Tháng 1 sữa TH sản xuất ở địa 11, 12 hướng trải nghiệm. Nghĩa Đàn phương nghiệp BGH GVCN GV dạy trải Tư vấn hướng HS lớp 10, Tháng 3 Tại trường nghiệm, Hoạt động tƣ nghiệp trong nhà 11, 12 hướng vấn, tham trường nghiệp vấn, “ngày Tư vấn hướng hội hƣớng Ban tư vấn nghiệp của các nghiệp” HS lớp 10, tuyển sinh trường Đại học, Tháng 3 Tại trường 11, 12 các trường Cao đẳng, trường ĐH HN nghề 3.2. Hướng dẫn học sinh đánh giá đúng năng lực bản thân, tự thực hiện sự hướng nghiệp cho chính mình 3.2.1. Mục tiêu hoạt động Nhằm giúp các em nhận thức đúng năng lực, sở trường của bản thân để từ đó đưa ra quyết định đúng đắn cho tương lai của mình. 3.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện hoạt động * Giáo viên hướng dẫn học sinh xác định sở thích và sở trường của bản thân Có thể nói, lựa chọn nghề nghiệp là quyết định quan trọng vì nghề nghiệp có thể sẽ theo các em cả đời, do đó các em cần xem xét kỹ lưỡng cho vấn đề này. Đầu tiên, để xác định sở thích và sở trường của bản thân có định hướng tốt, các em cần xác định được mong muốn của bản thân: - Em có thế mạnh gì? Sở thích của em như thế nào? Thiên hướng của em là gì? Em mong muốn có được điều gì trong tương lai? Lắng nghe mong muốn của bản thân sẽ giúp các em chọn đúng ngành, đúng nghề, tránh được trường hợp chạy theo xu hướng số đông. Vì hiện nay, tỷ lệ thất 13