intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT Dân tộc nội trú THPT Số 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:51

Thêm vào BST
Báo xấu
21
lượt xem 4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT Dân tộc nội trú THPT Số 2" nhằm đóng góp một số giải pháp thiết thực để sách trở nên lôi cuốn, thú vị hơn và việc đọc sách của các em học sinh trở nên hữu ích hơn, hiệu quả hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT Dân tộc nội trú THPT Số 2

  1. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 MỤC LỤC PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................... 1-2 PHẦN II. NỘI DUNG ............................................................................................. 3 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ..................... 3 1. Cơ sở lý luận: ....................................................................................................... 3 1.1. Khái niệm văn hóa đọc...................................................................................... 3 1.2. Vai trò của văn hóa đọc .................................................................................... 3 2. Cơ sở thực tiễn:.................................................................................................... 3 2.1. Thực trạng về văn hóa đọc của học sinh ở các trường THPT nói chung...... 4 2.1.1. Ưu điểm........................................................................................................... 4 2.2.2. Hạn chế. .......................................................................................................... 8 2.2. Thực trạng về văn hóa đọc ở trường PT DTNT THPT số 2 nói riêng. .......... 6 2.2.1.Đặc điểm tình hình nhà trường. ..................................................................... 7 2.2.1.1.Thuận lợi. ..................................................................................................... 8 2.2.1.2. Khó khăn...................................................................................................... 8 2.2.2. Những mặt ưu điểm và hạn chế về công tác phát triển văn hóa đọc ở trường DTNT THPT số 2 Nghệ An hiện nay. ........................................................ 9 2.2.2.1. Ưu điểm........................................................................................................ 9 2.2.2.2. Hạn chế. ....................................................................................................... 9 CHƯƠNG II: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỀN VĂN HÓA ĐỌC CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG PT DTNT THPTSỐ 2 NGHỆ AN ................. 11 1. Nguyên tắc đề xuất giải pháp. .......................................................................... 11 2. Một số giải pháp cụ thể.. ................................................................................... 12 2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của văn hóa đọc trong việc hình thành phát triển phẩm chất năng lực của các em học sinh tới mọi tổ chức, cá nhân cán bộ giáo viên công nhân viên nhà trường. ............................................ 12 2. 2. Xây dựng kế hoạch cụ thể cho hoạt động của thư viện ............................... 12 2.2.1. Phương hướng và hoạt động năm học 2021-2022: .................................... 13 2.2.1.1. Phương hướng: ......................................................................................... 13 2.2.1.2. Công tác mượn sách của giáo viên: ......................................................... 13 2.2.1.3. Công tác mượn sách của học sinh: .......................................................... 13 Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022
  2. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 2.2.2. Kế hoạch hoạt động thư viện trong năm học.............................................. 13 2.3. Xây dựng mục tiêu dài hơi cho thư viện đến năm 2025................................ 17 2.3.1. Về đổi mới hoạt động thư viện trường học ................................................. 17 2.3.2. Về phát triển văn hoá đọc ............................................................................ 17 3. Công tác Vận động kêu gọi tài trợ nguồn sách cho thư viện ........................ 18 4. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền nâng cao văn hóa đọc. ............. 19 4.1.Tổ chức ngày hội văn hóa đọc thường niên. .................................................. 19 4.2. Cuộc thi “Thuyết trình viên tài năng” vào các ngày sinh hoạt chi đoàn trong những tối thứ 7. ...................................................................................................... 21 4.3. Xây dựng “Góc chia sẻ sách hay” hàng tuần trên bảng tin hoạt động đoàn trường...................................................................................................................... 21 4.4. Nâng cao vai trò của cán bộ thư viện và giáo viên trong việc hướng dẫn phương pháp đọc sách. .......................................................................................... 22 5. Xây dựng không gian đọc sách theo hướng mở. ........................................... 23 6. Nâng cao vai trò của cán bộ thư viện và giáo viên trong việc hướng dẫn phương pháp đọc sách .......................................................................................... 25 7. Gắn hiệu quả của việc đọc sách với các môn học và hoạt động tham quan trải nghiệm. ............................................................................................................ 27 CHƯƠNG III: HIỆU QUẢ ĐỀ TÀI. ................................................................... 30 PHẦN III. KẾT LUẬN. ....................................................................................... 31 1. Đóng góp của đề tài . ......................................................................................... 31 1.1.Tính mới............................................................................................................ 31 1.2. Tính khoa học.................................................................................................. 31 1.3. Tính hiệu quả . ................................................................................................ 32 1.4. Tính ứng dụng thực tiễn . ............................................................................... 32 2. Kiến nghị . .......................................................................................................... 33 3. Tài liệu tham khảo............................................................................................. 33 KẾT QUẢ KHẢO SÁT......................................................................................... 34 MỘT SỐ MINH CHỨNG HOẠT ĐỘNG TẠI TRƯỜNG NHẰM PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC CHO HỌC SINH DTNT ........................................... 36 Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022
  3. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài M.Gorki đã nói rằng: “Sách mở rộng trước tôi những chân trời mới”. Đó quả là một nhận định vô cùng chính xác về vai trò của sách đối với cuộc sống con người. Sách là nguồn tri thức vô tận mang đến cho con người vô vàn hiểu biết về mọi lĩnh vực cuộc sống, là người bạn sẻ chia với ta những phân vân bế tắc khi hành trình cuộc đời chững lại, là thế giới trong lành hướng thiện để con người ngụp lặn, gột rửa và trở nên hoàn thiện bản thân, là thế giới đa màu sắc giúp ta chắp cánh ước mơ, thúc đẩy khao khát, là kho giải trí lành mạnh, bổ ích để ta cười thật thoải mái sau những bộn bề cuộc sống. Sách có vai trò quan trọng như thế nhưng có một thực tế đáng buồn rằng người Việt nói chung, thế hệ trẻ nói riêng hiện nay đang thờ ơ với sách. Cuộc khảo sát quốc tế năm 2016 cho thấy người Việt Nam đọc sách ít hơn nhiều so với các nước trong khu vực “30% người Việt đọc sách thường xuyên, 44% thỉnh thoảng mới đọc sách, và 26% hoàn toàn không đọc sách”. Trong khi người Ấn Độ đọc gần 11 giờ/tuần, người Đài Loan đọc 5 giờ/tuần, người Nhật Bản đọc 4 giờ/tuần, Hàn Quốc 3 giờ/tuần, v.v… thì người Việt Nam trung bình đọc chưa tới 1 giờ/tuần1. Không dừng lại ở đó, khảo sát của báo Dân Trí về giới trẻ cho thấy thực tế “98% giới trẻ cho biết họ không hề đọc quyển sách nào trong tuần qua; 80% bạn trẻ không đụng đến sách suốt một năm qua và chỉ 12% bạn trẻ trong nhóm 20- 30 tuổi cho biết bản thân có đọc sách, truyện khác ngoài sách chuyên môn”.2 Qua đó, một mặt cho thấy thực trạng đáng buồn về văn hoá đọc; mặt khác, người trẻ đang dần trở nên lạm dụng các tiện ích của thế giới công nghệ, trở nên thụ động, dễ rơi vào tình trạng nhiễu loạn thông tin, những nguy hại khi lan truyền thông tin chưa được kiểm chứng, lo ngại về sự bất lực trong khâu quản lí trên không gian mạng, v.v… Điều này, thêm một lần nữa để mỗi người nhận thấy rõ hơn các giá trị quan trọng mà sách báo truyền thống mang lại cũng như thúc đẩy chúng tôi thực hiện đề tài. Những năm gần đây các cấp các ngành có liên quan đã triển khai nhiều kế hoạch trong đó quy định cụ thể mục tiêu nhiệm vụ phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng. UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành kế hoạch số 567/KH-UBND về Phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025 định hướng đến năm 2030. Trong đó văn bản chỉ đạo các cấp các ngành liên quan tập trung triển khai 6 nhiệm vụ cơ bản và cấp thiết để thiết thực nâng cao văn hóa đọc 1 Hà M. (2019, April 18). 26% người Việt Nam hoàn toàn không đọc sách. Báo Thanh Niên. https://thanhnien.vn/26-nguoi-viet-nam-hoan-toan-khong-doc-sach-post843003.html 2 T. (2021, June 21). Bình quân một người Việt đọc 1 quyển sách mỗi năm. tphcm.chinhphu.vn. https://tphcm.chinhphu.vn/binh-quan-mot-nguoi-viet-doc-1-quyen-sach-moi-nam-10118981.htm Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 1
  4. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 cho cộng đồng. Mong rằng, với sự vào cuộc tích cực này, văn hóa đọc sẽ thực sự được phát triển đối với người dân nói chung, thế hệ trẻ nói riêng. Trường Phổ thông dân tộc nội trú (PT DTNT) có một môi trường vô cùng thuận lợi cho việc phát triển văn hóa đọc. Nơi đây các em dành trọn thời gian cho học tập, rèn luyện và sinh hoạt tập thể. Các em tiếp thu kiến thức qua những bài học, phát triển kỹ năng sống qua hoạt động tập thể, và đặc biệt học tập rất nhiều thông qua sách báo. Tuy nhiên, việc đọc sách của các em vẫn còn mang tính tự phát, chủ yếu là giải trí và rèn luyện một số kĩ năng. Chúng tôi nhận thấy, tiềm năng phát triển ‘văn hoá đọc’ tại trường PT DTNT rất cần một kế hoạch dài hạn, thiết thực để việc đọc sách phát huy hiệu quả tối đa, quan trọng hơn, để sách thực sự mở ra trước mắt các em học sinh thân yêu một chân trời mới. Bằng lòng yêu nghề, sự tìm tòi và quá trình công tác nhiều năm, chúng tôi đúc rút một số kinh nghiệm và mạnh dạn đưa ra: “Một số giải pháp phát triển văn hóa đọc cho học sinh trường PT Dân tộc nội trú”. Tin tưởng rằng, đề tài có thể đóng góp một số giải pháp thiết thực để sách trở nên lôi cuốn, thú vị hơn và việc đọc sách của các em học sinh trở nên hữu ích hơn, hiệu quả hơn. 2. Phạm vi nghiên cứu Áp dụng vào công tác thư viện năm học 2020 – 2021 năm học 2021 – 2022 ở trường PT DTNT THPT số 2 Nghệ An. 3. Phương pháp nghiên cứu Sử dụng linh hoạt các phương pháp sau: Phương pháp thu thập, xử lí tài liệu, thông tin; phương pháp khảo sát thực tế trước và sau khi tác động; phương pháp so sánh trước và sau khi tác động; phương pháp thống kê, xử lí số liệu, tranh ảnh,… 4. Cấu trúc đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, phần nội dung đề tài gồm: 4.1. Cơ sở lí luận 4.2. Thực trạng về văn hóa đọc của học sinh hiện nay nói chung, học sinh trường PTDTNT THPT số 2 Nghệ An nói riêng. 4.3. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh trường PT DTNT THPT số 2. 4.4. Kết quả đạt được. Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 2
  5. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 PHẦN II. NỘI DUNG CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1. Cơ sở lý luận 1.1. Khái niệm văn hóa đọc Văn hóa đọc là một khái niệm có hai nghĩa một nghĩa rộng, và một nghĩa hẹp. Ở nghĩa rộng đó là ứng xử đọc, giá trị đọc và chuẩn mực đọc của mỗi cá nhân, của cộng đồng xã hội và của các nhà quản lý và cơ quan quản lý nhà nước. Như vậy, văn hóa đọc ở nghĩa rộng là sự hợp thành của ba yếu tố, hay chính xác hơn là ba lớp như ba vòng tròn không đồng tâm, ba vòng tròn giao nhau. Còn ở nghĩa hẹp đó là ứng xử, giá trị và chuẩn mực đọc của mỗi cá nhân. Ứng xử, giá trị và chuẩn mực này gồm ba thành phần: thói quen đọc sách, sở thích đọc và kỹ năng đọc. Ba thành phần này cũng là ba lớp, ba vòng tròn không đồng tâm, ba vòng tròn giao nhau. Ứng xử, giá trị và chuẩn mực đọc lành mạnh của mỗi cá nhân trong xã hội là thói quen đọc, sở thích đọc và kỹ năng đọc lành mạnh của họ. Đó chính là nền tảng của một xã hội học tập, của việc học suốt đời, một yêu cầu cũng là một thách thức của xã hội hiện đại. (Thư viện quốc gia Việt Nam). 1.2. Vai trò của văn hóa đọc Sách có vai trò quan trọng trong cuộc sống của con người, vừa giúp người đọc có những thông tin cần thiết, hữu ích, vừa như một chất xúc tác rèn luyện tính kiên nhẫn, khả năng ngôn ngữ, giao tiếp, trí tưởng tượng sáng tạo. Đặc biệt, đây là những yếu tố rất cần thiết cho việc tự học, tự nghiên cứu giúp sự phát triển toàn diện của học sinh. Vì vậy, việc xây dựng và phát triển văn hóa đọc cho học sinh được ngành Giáo dục quan tâm thực hiện thông qua việc triển khai Kế hoạch số 567/KH-UBND của UBND tỉnh Nghệ An về Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025 định hướng đến năm 2030 và công văn số 677/SGD&ĐT-VP, ngày 12/4/2022 của Sở GD&ĐT Nghệ An về việc tổ chức cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” tỉnh Nghệ An lần thứ 4 năm 2022. Nhiều giải pháp linh hoạt, sáng tạo được đẩy mạnh thực hiện như: Tăng cường thông tin, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh và toàn xã hội về tác dụng, ý nghĩa việc đọc sách, kiện toàn mạng lưới thư viện, trong đó tập trung tu bổ, xây mới các thư viện trường học; đổi mới cách thức tổ chức và hoạt động thư viện. Hàng năm, Sở Giáo dục và Đào tạo luôn chỉ đạo các trường tổ chức các hoạt động giao lưu, tọa đàm, cuộc thi "Đại sứ văn hóa đọc", ngày hội sách... Vì thế việc phát triển văn hóa đọc trong nhà trường trở thành nhiệm vụ quan trọng, xuyên suốt trong hoạt động dạy và học của nhà trường. Nhiệm vụ xây dựng và phát triển nhà trường nhất thiết phải có nhiệm vụ xây dựng được văn hóa đọc cho CBGV,NV, Học sinh trong nhà trường. 2. Cơ sở thực tiễn Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 3
  6. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 Trong khuôn khổ của bài viết tác giả chỉ trình bày một góc nhìn hẹp về “Văn hóa đọc” trong nhà trường. Trước thực tế là một bộ phận: + Nhận thức không đầy đủ giá trị của việc đọc sách và phát triển văn hóa đọc cho bản thân cũng như xã hội. + Sự bùng nổ các loại hình đọc, bùng nổ phức tạp các nội dung dẫn đến việc mất định hướng cho người đọc. Kéo theo những cám dỗ và hư hoại văn hóa đọc của nhiều người. + Thiếu sự dẫn dắt tinh thần, yếu về định hướng dẫn đến việc phát triển phong trào đọc sách trong nhà trường nhiều năm dậm chân tại chỗ. + Trong tổ chức không có một bộ lọc để chọn chủng loại, nội dung, hình thức xây dựng. 2.1. Thực trạng về văn hóa đọc của học sinh ở các trường THPT nói chung 2.1.1. Ưu điểm Hòa trong xu thế hội nhập và phát triển của thời đại, văn hoá đọc những năm gần đay đã có những bước phát triển vượt bậc. Điều đó thể hiện ở những con số: hàng năm xuất bản khoảng trên 25.000 tên sách, Cả nước hiện nay đang xuất bản khoảng gần 400 tên báo, tạp chí, nhiều báo có số lượng xuất bản mỗi số lên tới hàng chục nghìn bản; Hệ thống thư viện công cộng được phát triển rộng khắp từ các tỉnh tới huyện và đang vươn tới nhiều xã trên toàn quốc, Cả nước có 64 thư viện tỉnh, 587 thư viện huyện và khoảng hơn 10.000 thư viện và tủ sách cơ sở ở xã. ( Ngoài ra còn có các hệ thống thư viện khác như: thư viện trường phổ thông, thư viện trường đại học, thư viện khoa học kỹ thuật, thư viện quân đội… ..) Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường là sự bùng nổ của khoa học công nghệ, kéo theo đó là sự phát triển của các thư viện tư nhân, thư viện gia đình. Đặc biệt là tốc độ phát triển thuê bao đường truyền Internet và tỷ lệ dân chúng sử dụng Internet của chúng ta đạt một tỷ lệ cao so với khu vực châu Á đã đem lại nguồn thông tin khổng lồ và cập nhật .Nhiều nhà sách với chuỗi cửa hàng bán sách ra đời, các cửa hàng bán sách theo chuyên đề cũng mọc lên rất nhiều, các siêu thị sách… các mô hình café sách, tủ sách mi ni, thư viện mini từ thôn xóm. Làng xã, phố phường đến trường học tạo cho công chúng được tiếp cận thường xuyên và dễ dàng hơn với sách mới xuất bản. Các tổ chức nhà trường, thư viện, cơ quan đã chủ động phối hợp với các ban ngành chức năng tổ chức thường xuyên các cuộc thi kể chuyện sách thiếu nhi, giới thiệu sách hay…nhằm xây dựng và phát triển thói quen đọc sách và phần nào giáo dục kỹ năng đọc sách cho thế hệ trẻ. Qua đó đã góp phần giáo dục, thúc đẩy nhu cầu văn hóa đọc trong các tầng lớp độc giả, tạo đà để phát triển mục tiêu xây dựng xã hội học tập của đất nước. 2.1.2. Hạn chế Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 4
  7. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 Có một câu nói vui rằng: ở VN mỗi gia đình đều có tủ rượu chứ rất ít nhà có tủ sách. Câu nói đó phần nào phản ánh một thực trạng đáng buồn là đọc sách không phải là một thói quen của người Việt Nam. Với thế hệ trẻ, thói quen này càng ít người có được. Bởi thời đại công nghệ bùng nổ, biết bao lôi cuốn thú vị từ các ứng dụng tiện ích đã khiến giới trẻ chìm trong mê đắm. Thế giới của các em giờ thu bé lại trong chiếc điện thoại thông minh. Các em say sưa với game, thỏa sức khám phá với tiktok, thông tin các em cập nhật cũng từ các trang mạng cập nhật và tiện ích. Ít bạn trẻ có hứng thú với đọc sách và càng ít hơn những người thực sự say mê tìm tòi trong những trang sách. Thực trạng đọc sách ở học sinh THPT cũng diễn ra tương tự. Theo tìm hiểu ở một số trường THPT trong thành phố Vinh và các trường lân cận, học sinh hầu như không lên thư viện trường để đọc sách, mặc dù các trường trang bị khá đầy đủ và hiện đại về phòng đọc cũng như các đầu sách. Thi thoảng một vài em có tìm tòi nghiên cứu thì đó cũng là những em học sinh thuộc đội tuyển học sinh giỏi, tra cứu tài liệu theo chuyên đề dưới sự chỉ dẫn của thầy cô. Một số trường đẩy mạnh phong trào đọc sách bằng nhiều biện pháp hay như: chuyển sách về tủ sách các lớp, đẩy mạnh tuyên truyền, cổ vũ phong trào đọc thì số lượng đọc có gia tăng nhưng mỗi lớp cũng tầm 5- 10 em tích cực và các em này cũng chỉ tập trung vào các tác phẩm truyện phù hợp lứa tuổi của mình. Thời gian dành cho sách vô cùng ít ỏi, sở thích đọc sách của các em cũng là một vấn đề cần quan tâm. Các em hầu như chỉ thích truyện tranh, truyện ngôn tình hoặc truyện ngắn càng ngắn càng tốt. Mục đích đọc của các em thường là độ “hot” của tác phẩm, theo một trào lưu nào đó của giới trẻ hoặc đắm chìm trong thế giới nhân vật thần tượng của mình. Những cuốn sách nghiên cứu chuyên ngành, tài liệu tham khảo hoặc kĩ năng sống ít được quan tâm. Vì thế, nhắc tới các danh nhân đầy nghị lực, những tác phẩm bình luận văn chương đặc sắc, các chuyên đề giải bài tập lí thú hầu như rất ít được các em biết tới. Thực trạng đó diễn ra thường xuyên, liên tục và sẽ còn tồn tại trong “thế giới phẳng” ngày nay. Nó làm dấy lên bao điều lo ngại và đòi hỏi các biện pháp giảm thiểu từ các tổ chức và cá nhân mỗi người. Đứng trước thực trạng đó, tôi thiết nghĩ cần phải có những giải pháp để đổi mới văn hóa đọc nhằm góp phần nâng cao ý thức và kĩ năng đọc sách, chọn sách, tiếp thu vận dụng tri thức sách vở vào học tập và rèn luyện đạo đức nhân cách cho học sinh. Trước những thực trạng chung của công tác thư viện và thấy được tính cấp bách của nó, đầu năm học 2020-2021, chúng tôi đã điều tra 50 giáo viên, cán bộ thư viện của hai trường đó là PTDTNT Tỉnh và PTDTNT THPT số 2, và 110 học sinh ở hai trường dân tộc nội trú trên địa bàn thành phố Vinh. (thuộc các lớp 10C1 ở trường PTDTNT Tỉnh, 11c2 ở trường và lớp 12A1 ở trường DTNT THPT số 2) để biết được nhận thức của giáo viên THPT và học sinh về vai trò của công tác phát triển văn hóa đọc đối với việc hình thành kiến thức kĩ năng cho học sinh. Chúng tôi đã tiến hành phát phiếu điều tra giáo viên và học sinh với nội dung câu hỏi như sau: Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 5
  8. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 Bảng 1. Câu hỏi dành cho giáo viên. Câu hỏi Câu trả lời Tần số Tỉ lệ % Câu 1: Theo thầy (cô), Không quan trọng 0 0 phát triển văn hóa đọc Bình thường 12 24 cho học sinh có quan trọng không? Quan trọng 38 76 Câu 2: Thầy (cô) đã tìm Chưa có giải pháp 28 56 được giải pháp gì để Đã tìm ra giải pháp 20 40 phát triển công tác phát nhưng chưa hiệu quả triển văn hóa đọc cho học sinh lớp chủ nhiệm Đã tìm ra giải pháp và 2 4 và học sinh trong toàn thực hiện có hiệu quả trường? Bảng 2. Câu hỏi dành cho học sinh. Theo em phát triển văn hóa đọc ở nhà trường có đem lại hứng thú đọc sách và nâng cao hiệu quả của sách đối với học sinh không? Câu trả lời Câu trả lời Tần số Tỉ lệ % Hoàn toàn không có ý nghĩa 3 2.7 Không quan trọng 7 6.4 Bình thường 50 45.5 Quan trọng 30 27.3 Rất quan trọng 20 18.1 Tổng 110 100% 2.2. Thực trạng về văn hóa đọc ở trường PT DTNT THPT số 2 nói riêng Thư viện trường chúng tôi có 01 phòng đọc và 01 kho sách với tổng diện tích là 250m2 được trang bị: Tủ, giá, bàn ghế phòng đọc, các loại sách, báo. Vốn sách trong Thư viện tương đối nhiều song sách đã cũ, mấy năm gần đây do nguồn ngân sách hạn hẹp nên thư viện chưa được đầu tư sách tham khảo. Thư viện có quy chế hoạt động phù hợp với chương trình dạy học và các hoạt động khác của nhà trường. Có thể tự tin mà nói rằng: Trường PT DTNT THPT số 2 Nghệ An là một trong số ít các trường duy trì được phong trào đọc sách sôi nổi và thực chất nhất hiện nay. Các em thực sự say mê sách, khao khát tri thức và thông tin. Hầu như tất cả các em đều đọc sách, đọc trong nhiều không gian, trong nhiều khoảng thời gian, thậm chí vi phạm nội quy: đọc sách trong các giờ tự học buổi tối. Các em đọc hầu Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 6
  9. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 hết các thể loại sách hiện có trong thư viện, thậm chí có em đọc gần như mọi cuốn sách (ngoài sách giáo khoa, bài tập bộ môn) hiện có trên thư viện. Vậy mà các em còn gửi mua sách, tạp chí không tìm thấy trong thư viện. Em Sầm Thị Uyên lớp 12A1 thường xuyên nhờ giáo viên mua sách ngoài thư viện, thậm chí yêu thích những ấn phẩm chuyên môn của trường THPT Chuyên Phan Bội Châu. Đó quả là một điều vô cùng quý giá, nền tảng vững chắc và thuận lợi để phát triển văn hóa đọc tại trường. Tuy nhiên, cũng phải nhận thấy rằng số lượng học sinh ham đọc chưa phải là tất cả, vẫn còn tồn tại một số em hầu như không lên thư viện, không chịu đọc sách. Nếu đọc thì cũng hời hợt, qua loa, cốt xem nội dung cơ bản rồi để đó. Có em cũng tìm đến những cuốn sách vượt khả năng hiểu biết của mình như chuyên ngành Luật, chuyên ngành kế toán... Một số em thích đọc, nhưng lại đam mê với thế giới ngôn tình, những câu chuyện tình yêu “sến súa” mơ mộng, đọc quên ngủ, quên học.... Việc đọc sách tuy nhiều, phong trào đọc sôi nổi nhưng tính hiệu quả chưa cao. Phương pháp đọc, mục đích đọc, cách chọn sách phù hợp lứa tuổi, phù hợp mục đích chưa được chú trọng. Nhu cầu đọc cao nhưng sách chưa nhiều, chưa phong phú. Cán bộ thư viện còn mỏng về lực lượng, chưa thật dạn dày trong kinh nghiệm và nghiệp vụ. Đó là những tồn tại cần cách phục để văn hóa đọc thực sự phát huy hiệu quả ở một môi trường thuận lợi như ở đây. 2.2.1. Đặc điểm tình hình nhà trường Trường PT Dân tộc nội trú THPT số 2 Nghệ An là nơi “ Tạo nguồn, đào tạo đội ngũ cán bộ trẻ, khỏe, có trình độ văn hoá, khoa học kỹ thuật cao của từng dân tộc ” cho các huyện miền núi, cho tỉnh nhà. Năm học 2012-2013 là năm học đầu tiên, chính thức khai giảng với 05 lớp học gồm 150 em học sinh. Những năm đầu thành lập nhà trường vừa phải mượn trường cơ sở vật chất của trường Cao đẳng sư pham Nghệ An để học tập và sinh hoạt vừa phải xây dựng nhà trường, đến năm 2014 trường mới về đúng cơ sở của trường. Trường PT Dân tộc nội trú THPT số 2 Nghệ An là một loại hình trường đặc biệt. Đặc biệt vì mục tiêu nhiệm vụ của trường, đặc biệt vì đối tượng là học sinh dân tộc thiểu số, đặc biệt vì các em phải sống xa quê hương, làng bản, gia đình, từ mọi miền núi cao của miền Tây xứ Nghệ về sống tập trung trong trường nội trú giữa thành phố để học hành, rèn luyện. Những năm đầu mới thành lập được sự quan tâm của UBND tỉnh, Sở Giáo dục - Đào tạo và các ngành thầy và trò nhà trường đã vượt muôn vàn khó khăn để cùng nhau dạy và học góp phần xây dựng nên một trường Dân tộc nội trú vững mạnh về chất lượng, khang trang về vật chất, khẳng định được vị thế của mình là một trong những trường đứng đầu trong hệ thống các trường THPT Dân tộc nội trú trên toàn Quốc và các trường THPT trong Tỉnh. Ở đây các em phải sống xa nhà mọi hoạt động từ học tập đến sinh hoạt ngày ngày đều do các em tự lập. Vì thế cán bộ giáo viên của trường vừa thực hiện nhiệm vụ người thầy, người cô, vừa gánh vác trách nhiệm như người cha, người mẹ, tổ Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 7
  10. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 chức nuôi dạy học sinh một cách tốt nhất, lấy tiêu chí “ Trường là nhà – Thầy cô là cha mẹ - Bạn bè là anh em” để giáo dục các em. Trải qua 12 năm xây dựng và phát triển, trường đã trở thành một trong những ngôi trường có chất lượng tốt nhất của giáo dục dân tộc và miền núi, Chất lượng học tập của các em năm sau cao hơn năm trước ( Kết quả thi Tốt nghệp THPT Quốc gia: Điểm trung bình: hai năm liên tục 2019 và 2020 đứng thứ 4 toàn tỉnh, gần đây nhất là năm 2021 đứng thứ 2 toàn tỉnh; Kết quả học sinh giỏi tỉnh hàng năm đều đứng tốp 10 các trường THPT ở bảng A). Đời sống các em học sinh ngày càng được nâng cao, bữa ăn được cải thiện, không chỉ no mà đảm bảo về dinh dưỡng. Cơ sở vật chất ngày càng được bổ sung, hoàn thiện, sách giáo khoa, báo, tạp chí đầy đủ trước khi bước vào năm học mới. Đội ngũ cán bộ giáo viên, công nhân viên ngày càng tâm huyết, ổn định và có chất lượng. 2.2.1.1 Thuận lợi. Học sinh sống tập trung trong khuôn viên nhà trường, rất thuận lợi cho việc triển khai học tập và các hoạt động giáo dục. Các em ngoan ngoãn, ý thức tổ chức kỉ luật cao, tính cách thật thà, chăm chỉ, dễ mến. Theo quy định của nhà trường học sinh toàn trường các em tập trung học tập ngày 2 buổi sáng- chiều, các buổi tối học sinh tự học trên lớp với sự quản lí giám sát của bộ phận trực đêm. Điện thoại di động và mạng Internet sử dụng dưới sự điều hành giám sát của giáo viên chủ nhiệm, đoàn thanh niên. Ngoài giờ học và tự học, các em giải trí chủ yếu bằng thể thao, sinh hoạt tập thể và đọc sách báo. Thông tin các em được cập nhật thường xuyên qua các loại báo giấy, được đọc hằng ngày và đọc tập trung theo đơn vị lớp vào các buổi sinh hoạt đầu giờ và phát thanh tối thứ 7. Ngoài ra, các em được nhà trường tổ chức học võ, học bơi, tổ chức các lớp tiếng anh do giáo viên nước ngoài trực tiếp giảng dạy. Với môi trường học tập và sinh hoạt gần như khép kín, học sinh nhà trường có điều kiện rất thuận lợi cho việc nâng cao chất lượng dạy học cũng như hình thành phát triển phẩm chất, năng lực. 2.2.1.2. Khó khăn. Hầu hết các em là con em dân tộc thiểu số, đến từ những vùng miền khó khăn, thiếu thốn. Các em đi xa nhà, chưa quen với cuộc sống tập thể, ngại giao tiếp, tự ti, khó hòa đồng. Một số em dè dặt trong bày tỏ tâm tư nguyện vọng, tiếp thu kiến thức và kĩ năng đào tạo một cách thụ động. Điều kiện gia đình các em đa phần còn nhiều khó khăn, sách vở và tư liệu phục vụ học tập không thể tự trang bị mà phụ thuộc vào nguồn có sẵn từ thư viện nhà trường. Lối sống tập thể, nội trú góp phần quan trọng trong việc tập trung học tập và tổ chức các hoạt động ngoài giờ nhưng cũng khá tù túng và gò bó với một số em học sinh chưa thích nghi kịp thời với môi trường, vì thế thời gian đầu không tránh khỏi hiện tượng các em buồn chán, nản chí, muốn quay về với gia đình. Để khắc phục điều này, nhà trường và các tổ chức, thầy cô giáo đã rất quan tâm, áp dụng nhiều cách thức mềm mỏng, linh hoạt, khích lệ, động viên để các em có thêm động lực và quyết tâm vượt khó yên tâm học tập và rèn luyện. Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 8
  11. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 2.2.2. Những mặt ưu điểm và hạn chế về công tác phát triển văn hóa đọc ở trường DTNT THPT số 2 Nghệ An hiện nay. Bên cạnh những mặt ưu điểm và hạn chế chung về phát triển văn hóa đọc của học sinh tại trường THPT hiện nay như đã trình bày ở trên, công tác này tại trường PTDTNT số 2 Nghệ An hiện nay còn tồn tại những ưu điểm, hạn chế sau: 2.2.2.1. Ưu điểm Trong những năm qua, Ban giám hiệu nhà trường luôn chú trọng chỉ đạo việc bổ sung nguồn sách, quan tâm phát triển văn hóa đọc cho các em học sinh. Chỉ đạo triển khai nhiều hoạt động nhằm tuyên truyền nâng cao văn hóa đọc cho các em. Đặc biệt luôn có sự kết hợp chặt chẽ với phụ huynh, với các tổ chức đoàn thể trong nhà trường để tổ chức cho HS trải nghiệm, hình thành và phát triển một số phẩm chất, năng lực quan trọng thông qua đọc sách. Thư viện trường chúng tôi có 01 phòng đọc và 01 kho sách với tổng diện tích là 250m2 được trang bị: Tủ, giá, bàn ghế phòng đọc, các loại sách, báo. Vốn sách trong Thư viện tương đối nhiều song sách đã cũ, mấy năm gần đây do nguồn ngân sách hạn hẹp nên thư viện chưa được đầu tư sách tham khảo. Thư viện có quy chế hoạt động phù hợp với chương trình dạy học và các hoạt động khác của nhà trường. Có thể tự tin mà nói rằng: Trường PT DTNT THPT số 2 Nghệ An là một trong số ít các trường duy trì được phong trào đọc sách sôi nổi và thực chất nhất hiện nay. Các em thực sự say mê sách, khao khát tri thức và thông tin. Hầu như tất cả các em đều đọc sách, đọc trong nhiều không gian, trong nhiều khoảng thời gian, thậm chí vi phạm nội quy: đọc sách trong các giờ tự học buổi tối. Các em đọc hầu hết các thể loại sách hiện có trong thư viện, thậm chí có em đọc gần như mọi cuốn sách (ngoài sách giáo khoa, bài tập bộ môn) hiện có trên thư viện. Vậy mà các em còn gửi mua sách, tạp chí không tìm thấy trong thư viện. Em Sầm Thị Uyên lớp 12A1 thường xuyên nhờ giáo viên mua sách ngoài thư viện, thậm chí yêu thích những ấn phẩm chuyên môn của trường THPT Chuyên Phan Bội Châu. Đó quả là một điều vô cùng quý giá, nền tảng vững chắc và thuận lợi để phát triển văn hóa đọc tại trường. 2.2.2.2 Hạn chế Tuy nhiên, cũng phải nhận thấy rằng số lượng học sinh ham đọc chưa phải là tất cả, vẫn còn tồn tại một số em hầu như không lên thư viện, không chịu đọc sách. Nếu đọc thì cũng hời hợt, qua loa, cốt xem nội dung cơ bản rồi để đó. Có em cũng tìm đến những cuốn sách vượt khả năng hiểu biết của mình như chuyên ngành Luật, chuyên ngành kế toán... Một số em thích đọc, nhưng lại đam mê với thế giới ngôn tình, những câu chuyện tình yêu “sến súa” mơ mộng, đọc quên ngủ, quên học.... Việc đọc sách tuy nhiều, phong trào đọc sôi nổi nhưng tính hiệu quả chưa cao. Phương pháp đọc, mục đích đọc, cách chọn sách phù hợp lứa tuổi, phù hợp mục đích chưa được chú trọng. Nhu cầu đọc cao nhưng sách chưa nhiều, chưa phong phú. Cán bộ thư viện còn mỏng về lực lượng, chưa thật dạn dày trong kinh Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 9
  12. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 nghiệm và nghiệp vụ. Đó là những tồn tại cần cách phục để văn hóa đọc thực sự phát huy hiệu quả ở một môi trường thuận lợi như ở đây. Qua khảo sát 180 học sinh, trong đó 60 HS khối 10, 60 HS khối 11, 60 HS khối 12 được lựa chọn ngẫu nhiên của trường PTDTNT THPT số 2 trong năm học 2020-2021, kết quả như sau: Câu 1. Em có thường xuyên đọc sách không? Khối Câu trả lời Chưa bao giờ Thỉnh thoảng Thường xuyên 10 13 28 19 11 10 34 16 12 10 24 16 Câu 2: Em thường đọc những loại sách nào? Khối Câu trả lời Sách tham khảo Các loại sách kĩ năng Các loại truyện 10 18 12 30 11 20 18 22 12 38 10 12 Câu 3: Việc đọc sách có đem lại nhiều bổ ích và lí thú cho em không? Khối Câu trả lời Rất bổ ích Bình thường Không bổ ích 10 15 40 5 11 19 38 3 12 35 17 3 Câu 4: Em có mong muốn nhà trường tổ chức nhiều hoạt động khuyến khích phong trào đọc sách không? Khối Câu trả lời Rất thích Bình thường Không thích 10 50 10 0 Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 10
  13. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 11 45 10 5 12 30 18 12 Câu 5. Em có mong muốn được cán bộ thư viện, thầy/cô hướng dẫn phương pháp đọc sách không? Khối Câu trả lời Rất mong muốn Bình thường Không mong muốn 10 50 10 0 11 51 11 0 12 55 5 0 Từ những khảo sát trên chúng tôi nhận thấy: Phát triển văn hóa đọc là nhu cầu và là nhiệm vụ cấp thiết cho học sinh trường PTDT THPT số 2. Bởi việc đọc sách, chọn sách của các em đang ở mức độ tự phát, chưa có mục đích và phương pháp hiệu quả. Công tác thư viện mới chỉ tập trung vào khâu quản lí, bảo quản, phân phát, ghi chép mà chưa xây được cho học sinh ý thức đọc sách, hứng thú đọc sách, cách chọn sách, phương pháp đọc…Giáo viên chủ nhiệm cùng các tổ chức của nhà trường chưa chú trọng công tác đọc sách theo chiều sâu, chưa khai thác hiệu quả nhu cầu , hứng thú cũng như những điều kiện thuận lợi từ môi trường để các em học sinh nâng cao hiệu quả đọc sách. CHƯƠNG II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO VĂN HÓA ĐỌC CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG PT DTNT THPT SỐ 2 NGHỆ AN 1. Nguyên tắc đề xuất giải pháp - Phải phù hợp xu thế thời đại và thực hiện theo chỉ đạo của các cấp, các ngành về công tác phát triển văn hóa đọc ở đại bộ phận nhân dân nói chung, học sinh THPT nói riêng. Quá trình nghiên cứu, cần bám quan điểm chỉ đạo qua các Văn bản chỉ đạo như: Công văn, Kế hoạch số 567/KH-UBND của UBND tỉnh Nghệ An về Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025 định hướng đến năm 2030 và công văn số 677/SGD&ĐT-VP, ngày 12/4/2022 của Sở GD&ĐT Nghệ An về việc tổ chức cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” tỉnh Nghệ An lần thứ 4 năm 2022 cùng các công văn, kế hoạch của Sở Giáo Dục và đào tạo Nghệ An về phát triển văn hóa đọc. - Đảm bảo phù hợp tâm lí, tính cách, sở thích của học sinh THPT. Với lứa tuổi nào, các em khao khát khám phá, tìm tòi, mong muốn được sanhgs tạo, thể hiện. Các giải pháp nhằm nâng cao văn hóa đọc cần dựa trên đặc điểm tâm lí và năng lực của học sinh để phát huy khả năng, sở thích, tạo sự lôi cuốn, sôi động cho các hoạt động. Qua đó mà hình thành thói quen, đam mê đọc sách. Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 11
  14. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 - Đảm bảo tính hoạt động thực tiễn GD tại trường DTNT THPT số 2 . Các giải pháp được đề xuất cho việc tổ chức quá trình học tập được thực thi trong thực tiễn hoạt động trải nghiệm và tiến hành ở trường DTNT THPT số 2. Điều đó có nghĩa là các giải pháp phải đáp ứng mục tiêu đào tạo của nhà trường, giúp HS nắm kiến thức và kỹ năng thực hành tương ứng, có khả năng phát hiện, giải quyết những vấn đề cơ bản của GD ở trường THPT đặt ra. Các giải pháp phải phù hợp với điều kiện của nhà trường, đặc điểm tâm sinh lý của học sinh, đảm bảo tính hiện đại, thiết thực, hài hòa về nội dung, phương pháp, tạo điều kiện để người học hình thành và phát huy nhiều phẩm chất, năng lực quan trọng. 2. Một vài giải pháp cụ thể 2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của văn hóa đọc trong việc hình thành phát triển phẩm chất năng lực của các em học sinh tới mọi tổ chức, cá nhân cán bộ giáo viên công nhân viên nhà trường. Đây là một việc quan trọng, cần thiết và phải được thực hiện thường xuyên trong nhà trường. Ngay từ bộ máy lãnh đạo, ban giám hiệu nhận thức sâu sắc và có hình thức truyền đạt phù hợp tới toàn thể cơ quan về vấn đề này. Hiệu trưởng giao nhiệm vụ cho một phó hiệu trưởng trực tiếp quản lí, giám sát, chỉ đạo các hoạt động của thư viện, cổ vũ khích lệ và tạo mọi điều kiện để các em học sinh thỏa sức khám phá những trang sách bổ ích. Giao phó hiệu trưởng có kế hoạch cụ thể về các hoạt động thường niên của thư viện, duy trì và phát triển phù hợp kế hoạch từng năm. Sau ban giám hiệu là sự vào cuộc tích cực và có chất lượng của tổ chức đoàn thanh niên trong việc khích lệ, tuyên truyền, nâng cao phong trào đọc sách. Đoàn cần tổ chức nhiều hình thức phong phú đa dạng để sách thực sự lôi cuốn, thực sự hiệu quả với các em học sinh. Bên cạnh đó, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn cũng cần có trách nhiệm trong việc nâng cao văn hóa đọc. Chỉ một vài biện pháp nhỏ thầy cô chủ nhệm đã có thể giúp các em biết thêm về giá trị một cuốn sách. Có thầy cô còn phạt học sinh phạm lỗi bằng cách yêu cầu đọc xong cuốn sách liên quan lỗi vi phạm rồi viết bản tự kiểm điểm gửi cô. Cũng vậy, mỗi môn học là một thế giới đầy thú vị, nếu mỗi giáo viên, sau các bài học gợi dẫn các em tìm đọc những cuốn sách liên quan thì việc đọc sách không chỉ là phong trào mà còn là những đòi hỏi thiết thực từ phía các em học sinh. Quả vậy, nhận thức quyết định quá trình và kết quả công việc. Khi việc phát triển văn hóa đọc trở thành một nhận thức đồng bộ, sâu sắc và thấm nhuần tới mọi tổ chức, cá nhân của một nhà trường thì cách thức và ý tưởng để thực hiện tốt điều này sẽ không còn là một vấn đề khó giải quyết. 2.2. Xây dựng kế hoạch cụ thể cho hoạt động của thư viện Kế hoạch cho hoạt động của thư viện được xây dựng dựa theo các công văn của UBND Tỉnh về Phát triển văn hóa đọc ở Nghệ An; Kế hoạch đổi mới hoạt động thư viện trường học và phát triển văn hóa đọc trong các trường mầm non, phổ thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 của Sở Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 12
  15. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 GD&ĐT Nghệ An. Trong đó chú trọng các kế hoạch cụ thể cho năm học 2021- 2022 và các kế hoạch dài hơi đến năm 2025, 2030. 2.2.1. Phương hướng và hoạt động năm học 2021 - 2022: 2.2.1.1. Phương hướng: - Duy trì tủ sách giáo khoa dùng chung. - Tổ chức cho học sinh mượn SGK phù hợp khối lớp, theo định hướng phân ban. - Tuyên truyền cho HS nhận thức được vai trò đọc sách, giá trị của sách đối với việc học tập. - Thường xuyên bổ sung sách nghiệp vụ, sách tham khảo mới cho thư viện, chi tiêu sách GV đạt 100%, sách tham khảo đạt bình quân 3-4 quyển/1 học sinh. - Tiếp tục trang bị và bổ sung sách cho tủ sách pháp luật, sách kỹ năng sống, tủ sách bác Hồ trong nhà trường. - Tăng cường phục vụ công tác bạn đọc và công tác bảo quản tài liệu. - Thường xuyên giới thiệu sách đến bạn đọc và biên soạn các thư mục giới thiệu sách. - Kiểm tra sách của HS mỗi học kỳ 2 lần. Đảm bảo 100% học sinh có sách giáo khoa. - Thực hiện hồ sơ sổ sách đầy đủ, tổ chức kiểm kê thư viện, thanh lý sách báo cũ theo đúng quy định. 2.2.1.2. Công tác mượn sách của giáo viên: - Mọi cán bộ, giáo viên trong trường đều được mượn sách, báo và tài liệu để đọc tại chỗ hoặc đưa về nhà để nghiên cứu và học tập. - Cán bộ, giáo viên mượn và trả sách theo đúng quy định (Đối với SKG phải mượn đầu kỳ, đầu năm học và trả khi kết thúc học kỳ, trước khi về nghỉ hè). - Khi mượn sách phải bảo quản, giữ gìn sách cẩn thận. Nếu làm hư hỏng, thất lạc, mất mát phải bồi thường tiền cho thư viện với giá bìa hoặc gấp đôi giá thư viện mua vào. 2.2.1.3. Công tác mượn sách của học sinh: - Học sinh được mượn SGK và tham khảo theo nhu cầu. - Trong quá trình mượn, trả sách phải theo quy định của thư viện. Nếu học sinh làm mất, rách hay viết tẩy xóa trong sách thì phải nộp tiền bằng giá trị quyển sách đó. 2.2.2. Kế hoạch hoạt động thư viện trong năm học: THÁNG KẾ HOẠCH TRỌNG TÂM CỦA THƯ VIỆN Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 13
  16. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 THÁNG KẾ HOẠCH TRỌNG TÂM CỦA THƯ VIỆN - Sắp xếp phòng thư viện ngăn nắp, khang trang, sạch đẹp. - Kiểm kê lại các loại SGK, sách tham khảo. - Lên kế hoạch cho HS và GV mượn SGK và sách tham khảo. - Phục vụ việc GV và HS mượn SGK, sách tham khảo, sách nghiệp vụ. 8/2021 - Lập bản kế hoạch và báo cáo đầu năm. - Kiểm tra sách giáo khoa và đồ dùng học tập của học sinh đầu năm. - Lập kế hoạch mua bổ sung các loại SGK, sách tham khảo của các khối theo kế hoạch của nhà trường. - Cán bộ thư viện xây dựng kế hoạch hoạt động thư viện trong năm học 2021-2022 trong đó: Kế hoạch mua sắm CSVC, sách báo, tài liệu. 9/2021 - Phục vụ GV và HS mượn sách. - Làm báo cáo cho nhà trường về tình hình mượn sách, sử dụng sách GK của học sinh và giáo viên. - Quyết định thành lập tổ cộng tác viên thư viện. - Triển khai các hoạt động thư viện đi vào nề nếp. - Tuyên truyền theo chủ đề, chủ điểm. 10/2021 - Mua bổ sung sách cho thư viện. - Phục vụ GV và HS mượn sách. - Có kế hoạch bảo quản kho sách trong mùa mưa, bão. - Cập nhập phần mềm phân hệ thống thư viện về các số liệu. - Bổ sung các loại sách tham khảo phục vụ cho việc bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi cho các khối lớp. 11/2021 - Giới thiệu sách, báo nhân ngày nhà giáo Việt Nam 20/11 - Phục vụ GV và HS mượn sách. - Làm phiếu mô tả sách khi có sách mới. - Phục vụ GV và HS mượn sách. 12/2021 - Tự kiểm tra, đánh giá thư viện theo chuẩn. - Bao bọc lại một số sách TK, SNV. Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 14
  17. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 THÁNG KẾ HOẠCH TRỌNG TÂM CỦA THƯ VIỆN - Phục vụ cho GV mượn sách HKII. - Làm phiếu mô tả sách. - Phục vụ đội tuyển bồi dưỡng học sinh giỏi mượn sách tham khảo để học. - Cho Gv và HS mượn SGK, STK phục vụ cho HKII. - Phục vụ GV và HS mượn sách. 1/2022 - Giới thiệu một số sách tham khảo. - Báo cáo sơ kết hoạt động thư viện. - Làm phiếu mô tả sách. - Phục vụ GV và HS mượn sách. 2/2022 - Làm phiếu mô tả sách. - Sắp xếp, tu bổ lại sách học sinh trả của HKI. - Giới thiệu một số sách tham khảo phục vụ dạy và học. - Tăng cường cho học sinh mượn sách bồi dưỡng. 3/2022 - Xử lý, sắp xếp sách, báo theo nghiệp vụ. - Phục vụ GV và HS mượn sách. - Lên kế hoạch, chương trình để triển khai “Ngày hội đọc sách”. - Bổ sung sách mới: Ôn tập HKII, ôn thi TN. - Giới thiệu tài liệu ôn tập và ôn thi đến GV và HS. - Bao bọc lại một số sách TK, SNV. - Thư viện có kế hoạch thực hiện việc tự kiểm tra, đánh giá thư viện 4/2022 trường học theo các chuẩn. -Tổ chức ngày hội đọc sách (Kết hợp với thư viện tỉnh, Đoàn trường và GVCN.) - Phục vụ GV và HS mượn sách. - Kiểm tra nhắc nhở học sinh bảo vệ sách giáo khoa. - Nhắc nhở GV và HS trả sách mượn. 5/2022 - Cập nhập lại sổ sách thư viện cuối năm. Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 15
  18. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 THÁNG KẾ HOẠCH TRỌNG TÂM CỦA THƯ VIỆN - Kiểm kê lại tình hình kho sách. - Báo cáo tổng kết năm học và thang điểm thi đua đối với hoạt động thư viện. - Đặt kế hoạch đăng ký sách giáo khoa trong hè. - Báo cáo kết quả hoạt động thư viện năm học 2021 -2022 cho BGH. - Tổ chức bảo quản, kiểm kê tài liệu, tài sản và các trang thiết bị của thư viện trong thời gian nghỉ hè. (Chú ý vệ sinh, quản lý chống mất mát, hư hỏng, ẩm ướt, mối xông, chuột cắn tài liệu....) 02/06/2022 - Nhận sách trả và kiểm kê sách chuẩn bị cho năm học mới Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 16
  19. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 2.3. Xây dựng mục tiêu dài hơi cho thư viện đến năm 2025: 2.3.1. Về đổi mới hoạt động thư viện trường học - Đổi mới công tác quản lí, chỉ đạo: + Hiệu trưởng trường học trực tiếp phụ trách quản lí, chỉ đạo hoạt động thư viện. + Xây dựng kế hoạch hoạt động thư viện trong từng năm học rõ ràng, cụ thể. + Bổ sung sách hàng năm cho thư viện theo kế hoạch và các nguồn vận động. + Tỷ lệ giáo viên và học sinh tham gia hoạt động của thư viện và các hoạt động về sách ngày càng tăng. - Đổi mới cơ sở vật chất, trang thiết bị thư viện: Có kế hoạch học tập để đưa máy tính, máy in, thiết bị quản lí mượn - trả sách và phần mềm quản lí thư viện vào hoạt động của thư viện. - Đổi mới công tác tổ chức và hoạt động thư viện: + Có kế hoạch tìm hiểu, học tập hình thành thư viện điện tử và nguồn học liệu mở cho trường học. + Duy trì tốt hai loại hình thư viện hiện có (thư viện trường học, thư viện lớp học, thư viện xanh), phấn đấu xây dựng loại hình thư viện mới: thư viện di động, thư viện điện tử. + Có kế hoạch tổ chức các hoạt động giới thiệu sách hàng tháng; Tỷ lệ hoạt động giới thiệu sách trong lớp học ngày càng tăng. + Duy trì công tác tổ chức thường niên “Ngày hội đọc” cấp trường. + Phấn đấu 80% học sinh và 100% giáo viên tham gia đọc sách ở các loại hình thư viện và các hoạt động về sách. 2.3.2. Về phát triển văn hoá đọc - Về khả năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức: Phấn đấu 100% học sinh, cán bộ quản lí (CBQL), giáo viên được tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức tại thư viện. - Về nâng cao kiến thức, kỹ năng đọc: Phấn đấu 90% học sinh sử dụng thư viện có kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc để phục vụ học tập, nghiên cứu và giải trí. 3. Đẩy mạnh công tác vận động kêu gọi tài trợ nguồn sách cho thư viện Trường phổ thông dân tộc nội trú là loại hình trường phổ thông chuyên biệt thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, được thành lập dành cho con em các dân tộc thiểu số, con em gia đình các dân tộc định cư lâu dài tại vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn nhằm góp phần tạo nguồn đào tạo cán bộ cho những vùng này. Với đối tượng học sinh đặc biệt, các em được hưởng học bổng và các chế độ khác Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 17
  20. Một số giải pháp nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh ở trường PT DTNT THPT SỐ 2 theo quy định của nhà nước và của ngành. Tuy nhiên, ngân sách dung để mua sắm sách vở cho các em chỉ được quy định ở danh mục sách giáo khoa. Nguồn chi dành cho thư viện không được thể hiện. Bởi vậy, việc trang bị thêm tài liệu tham khảo hoặc các nguồn sách bổ sung hằng năm cần dựa vào kinh phí học sinh, phụ huynh hoặc những nguồn kinh phí khác của nhà trường. Vì thế vận động hỗ trợ các nguồn tài trợ là một việc rất thiết thực đối với công tác phát triển văn hóa đọc cho học sinh. Nắm bắt được điều này, ban giám hiệu nhà trường luôn kêu gọi cán bộ giáo viên, nhân viên kết nối các mối quan hệ để xin sách cho học sinh. Nhà trường cũng liên hệ với các tổ chức khác cùng tham gia tài trợ. Số lượng sách tài trợ tuy chưa nhiều nhưng bước đầu cũng đã khơi dậy được phong trào kêu gọi, xin nguồn tài trợ ở nhà trường đồng thời bổ sung được một số lượng sách khá lớn cho các em học sinh trường Dân tộc nội trú số 2. Những năm qua, trường đã nhận được khá nhiều nguồn tài trợ từ trong và ngoài tỉnh. Điển hình là quỹ từ thiện Chibook đã tài trợ hai thùng sách với tổng 200 cuốn vào năm 2020 và đầu năm nay, công đoàn ngành giáo dục đã kết nối với công đoàn công ty sách và thiết bị trường học Nghệ An về dự Ngày hội đọc sách của nhà trường và tặng 127 đầu sách. Những nguồn tài trợ đó tuy chưa nhiều nhưng bước đầu đã khơi gợi được một phong trào vô cùng ý nghĩa và thiết thực đối với công tác phát triển nguồn sách cho học sinh. Hình ảnh các em học sinh nhận sách từ nhà tài trợ Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2021-2022 18
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

EXAM.04: Bộ 290+ Đề Thi Vào Lớp 10 Năm 2020
290 tài liệu
513 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2