intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh trong giờ dạy Ngữ văn 11

Chia sẻ: Caphesua | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:37

Thêm vào BST
Báo xấu
78
lượt xem 6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến giới thiệu về cơ sở lý thuyết của hoạt động khởi động, từ đó đề ra các phương pháp hoạt động khởi động của một bài dạy nhằm tạo hứng thú cho học sinh trong giờ học Ngữ văn 11.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh trong giờ dạy Ngữ văn 11

  1. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 MỤC LỤC  MỤC LỤC                                                                                                               ...........................................................................................................      1  I. LỜI GIỚI THIỆU                                                                                               ...........................................................................................      1  II. TÊN SANG KIÊN ́ ́                                                                                               ..........................................................................................      2  III. TAC GIA SANG KIÊN ́ ̉ ́ ́                                                                                     ................................................................................      2  IV. CHU ĐÂU T ̉ ̀ Ư TAO RA SANG KIÊN  ̣ ́ ́                                                           ......................................................      2  V. LINH V ̃ ỰC AP DUNG SANG KIÊN ́ ̣ ́ ́                                                                ...........................................................      2 VI. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU HOẶC ÁP DỤNG   THỬ                                                                                                                          .....................................................................................................................      2  VII. MÔ TA BAN CHÂT SANG KIÊN ̉ ̉ ́ ́ ́                                                                 ............................................................      2  1. Về nội dung của sáng kiến                                                                                  ..............................................................................      2  2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến                                                                   ...............................................................     3  PHẦN NỘI DUNG                                                                                                   ...............................................................................................      4  1. Cơ sở lý thuyết                                                                                                     .................................................................................................      4  2. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động                                          ......................................     4  2.1. Dạng thứ nhất: Sử dụng hệ thống câu hỏi, bài tập                                         .....................................      4  2.1.1. Câu hỏi tình huống giả định                                                                           .......................................................................      4  2.1.2. Xem tranh/ảnh sau đó trả lời câu hỏi                                                             .........................................................     6  2.1.3. Xem video, sau đó trả lời câu hỏi                                                                   ...............................................................     8  2.1.4. Hệ thống câu hỏi trắc nghiệm                                                                       ...................................................................     9  2.2. Dạng thứ hai: Sử dụng trò chơi                                                                      ..................................................................      11  2.2.1. Trò chơi “Ô chữ bí mật”                                                                               ...........................................................................       11  2.2.2. Trò chơi “Tiếp sức đồng đội”                                                                     .................................................................       15  2.2.3. Trò chơi “Đoán ý đồng đội”                                                                         .....................................................................      16  2.2.4. Trò chơi “Đối mặt”                                                                                      ..................................................................................       17  2.2.5. Trò chơi “Ai nhanh hơn”                                                                              ..........................................................................       20 2.3. Dạng thứ ba: Sân khấu hóa lớp học (Đọc, ngâm thơ, kể chuyện, hát, diễn   kịch, đóng vai ...).                                                                                                    ................................................................................................       22  2.3.1. Đóng vai                                                                                                         .....................................................................................................       22  2.3.2. Diễn kịch                                                                                                       ...................................................................................................       23  2.3.3. Ngâm thơ, hát bài hát liên quan                                                                    ................................................................      25  2.3.4. Kể chuyện                                                                                                    ................................................................................................       26  3. Kết luận                                                                                                              ..........................................................................................................       28
  2. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11  VIII. NHƯNG THÔNG TIN CÂN BAO MÂT: Không co ̃ ̀ ̉ ̣                                ́ ............................       29  IX. CAC ĐIÊU KIÊN CÂN THIÊT ĐÊ AP DUNG SANG KIÊN ́ ̀ ̣ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ́ ́                    ...............       29 X. ĐANH GIA L ́ ́ ỢI ICH THU Đ ́ ƯỢC HOẶC DỰ  KIẾN CÓ THỂ  THU  ĐƯỢC DO AP DUNG SANG KI ́ ̣ ́ ẾN THEO Ý KIẾN CỦA TÁC GIẢ  VÀ  THEO Ý KIẾN CỦA TỔ CHỨC, CÁ NHÂN ĐàTHAM GIA ÁP DỤNG    SÁNG KIẾN LẦN ĐẦU, KỂ CẢ ÁP DỤNG THỬ                                           .......................................       29 1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự  kiến có thể  thu được do áp dụng sáng   kiến theo ý kiến của tác giả                                                                                   ...............................................................................       29 2. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự  kiến có thể  thu được do áp dụng sáng   kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân:                                                                  .............................................................       32 XI.  DANH   SACH ́   NHƯNG TÔ ̃ ̉  CHƯC/CÁ  ́ NHÂN  ĐA THAM ̃  GIA  AP ́   DUNG TH ̣ Ử HOẶC ÁP DỤNG SANG KIÊN LÂN ĐÂU ́ ́ ̀ ̀                                 ............................       32  PHỤ LỤC                                                                                                              ..........................................................................................................       33  TÀI LIỆU THAM KHẢO                                                                                    ................................................................................       35
  3. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN I. LỜI GIỚI THIỆU  Việc đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá mà Bộ  Giáo  dục và  Đào tạo đưa ra nhiều năm qua vẫn chưa được thực hiện hiệu quả,  nhiều khi còn dừng ở hình thức, chưa có chiều sâu. Lối dạy văn truyền thống   mang tính hàn lâm, khô khan, cách giảng dạy truyền thụ một chiều, đọc chép, … vốn dĩ rất nhàm chán, khiến học sinh ngày càng không có hứng thú với văn  chương, thậm chí những ngành khối C xét tuyển Đại học không đủ  sức thu  hút học sinh. Đây cũng là trăn trở của những người thầy giáo, cô giáo của bộ  môn Ngữ văn. Để  phát triển năng lực của học sinh trong giờ  học Ngữ  văn cấp trung   học phổ thông, việc khơi dậy niềm đam mê yêu thích môn học cho học sinh là  điều hết sức cần thiết. Đây cũng là quan điểm đổi mới phương pháp dạy học  hiện nay. Vì vậy, Nghị quyết số 29­NQ/TW ngày 04/11/2013 Hội nghị lần thứ  8 (khóa XI) của Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đã  quán triệt việc chuyển mục tiêu dạy học từ  định hướng kiến thức sang định  hướng năng lực ­ trong đó đổi mới các hoạt động tổ chức dạy học được xem  là một trong những giải pháp chiến lược.  Tháng 8/2018, Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc đã tổ  chức tập huấn  cho giáo viên giảng dạy bộ  môn Ngữ  văn  ở  trường trung học phổ  thông.   Trong tài liệu tập huấn có phần đổi mới mô hình tổ  chức dạy học theo tiến   trình hoạt động học của học sinh bằng việc thiết kế  bài học theo 5 bước,  trong đó bước đầu tiên là hoạt động Khởi động/ Trải nghiệm/ Tạo tình huống  xuất phát được tổ chức khi bắt đầu một bài học. Hoạt động này chỉ thực hiện  trong khoảng thời gian 3­5 phút nhưng là hoạt động chiếm một phần rất quan  trọng trong thành công của tiết dạy. Giúp học sinh huy động những kiến thức,   kĩ năng, kinh nghiệm của bản thân về các vấn đề  có nội dung liên quan đến  bài học mới. Đồng thời kích thích sự  to mo, h ̀ ̀ ứng thú, tâm thế  của học sinh   ngay từ đầu tiết học.  Tôi nhận thấy sự  cần thiết của hoạt động khởi động trong việc đáp  ứng yêu cầu đổi mới trong giảng dạy nên đã tiến hành nghiên cứu và áp dụng   thực tế đề tài “Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm  tạo hứng thú cho học sinh trong giờ  dạy Ngữ  văn 11”  để  nâng cao chất  1
  4. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 lượng dạy và học, đáp ứng mục tiêu đổi mới phương pháp dạy học. Mặc dù đã cố gắng song do khả năng còn hạn chế nên sẽ không tránh  khỏi thiếu sót, rất mong nhận được các ý kiến đóng góp quý báu của các thầy   cô giáo và các em học sinh. II. TÊN SANG KIÊN ́ ́ MỘT SỐ  PHƯƠNG PHÁP TỔ  CHỨC HOẠT  ĐỘNG KHỞI ĐỘNG  NHẰM TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG GIỜ DẠY NGỮ VĂN 11. III. TAC GIA SANG KIÊN ́ ̉ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ­ Ho va tên: Nguyên Thi Lan Anh ̃ ̣ ̉ ­ Đia chi tác giả sáng kiến: Trương THPT Pham Công Binh ̀ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ­ Sô điên thoai: 0987.602.368 ­ Email: lananhnv368@gmail.com. IV. CHU ĐÂU T ̉ ̀ Ư TAO RA SANG KIÊN  ̣ ́ ́ ̣ Nguyên Thi Lan Anh ̃ V. LINH V ̃ ỰC AP DUNG SANG KIÊN ́ ̣ ́ ́ 1. Linh v ̃ ực ap dung sang kiên: ́ ̣ ́ ́  Tài liệu dành cho giáo viên giảng dạy trên  lớp trong các giờ chính khóa của môn Ngữ văn 11. 2. Vân đê sang kiên giai quyêt: ́ ̀ ́ ́ ̉ ́   Đề  ra một số  phương pháp tổ  chức hoạt  động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh trong giờ dạy Ngữ văn 11. VI. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU HOẶC ÁP DỤNG  THỬ  Sáng kiến được áp dụng lần đầu từ tháng 9 năm 2018; đến tháng 9 năm  2019 sau khi được chỉnh sửa bổ sung được áp dụng giai đoạn 2. VII. MÔ TA BAN CHÂT SANG KIÊN ̉ ̉ ́ ́ ́ 1. Về nội dung của sáng kiến Sáng kiến giới thiệu về cơ sở  lý thuyết của hoạt động khởi động, từ  đó đề  ra các phương pháp hoạt động khởi động của một bài dạy nhằm tạo   hứng thú cho học sinh trong giờ học Ngữ văn 11. Mỗi phương pháp hoạt động khởi động, người viết đều đưa ra các ví  dụ minh họa cụ thể rải đều ở các thể loại văn học từ trung đại đến hiện đại  như: hát nói, văn tế, kí, thơ, truyện, kịch, nghị  luận…và rải đều  ở  các dạng   2
  5. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 bài trong chương trình Ngữ  văn 11 để  giáo viên dễ  áp dụng. Tùy theo từng  phương pháp mà người viết có thể đưa ra một, hai hay ba ví dụ minh họa. Cuối cùng, người viết cũng lập phiếu khảo sát điều tra mức độ  hứng  thú và kết quả đạt được của học sinh sau khi áp dụng sáng kiến. 2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến Các phương pháp tổ chức hoạt động khởi động được tác giả lựa chọn,   xây dựng đều bám sát kiến thức chuẩn và theo sát mục tiêu, yêu cầu của các   kỳ thi học sinh giỏi và thi THPT Quốc gia.  Với những phương pháp tổ  chức  hoạt động khởi động dưới đây, giáo viên không những có thể  áp dụng cho   giảng dạy môn Ngữ văn 11, mà còn có thể áp dụng rộng rãi cho môn Ngữ văn  các khối, các cấp học khác và những môn học khác nhằm tạo hứng thú cho  học sinh trong các giờ học. 3
  6. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 PHẦN NỘI DUNG 1. Cơ sở lý thuyết Hoạt động khởi động bài học là hoạt động đầu tiên trong tiến trình dạy   học nhằm giúp học sinh huy động những kĩ năng, kiến thức, kinh nghiệm…  của bản thân về  các vấn đề  liên quan đến nội dung bài học. Hoạt động này  thường chỉ chiếm một vài phút đầu giờ  nhưng có ý nghĩa rất quan trọng: tạo  tâm thế học tập cho học sinh nhập cuộc, giúp học sinh ý thức được nhiệm vụ  học tập, hứng thú với các hoạt động phía sau của bài mới,... Đặc biệt đối với  môn Ngữ  văn, học sinh rất cần sự  đam mê, hứng thú trong học tập, có như  thế  các em mới khám phá được tận cùng vẻ  đẹp của những tác phẩm văn  chương.  Hoạt động khởi động thường được tổ  chức thông qua hoạt động cá  nhân hoặc hoạt động nhóm, từ  đó hình thành năng lực hợp tác, tinh thần học  hỏi, giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm vụ. Hoạt động khởi động có hiệu quả  hay không phụ  thuộc vào nhiều yếu tố: nội dung bài, đối tượng học sinh và   cả điều kiện của giáo viên. Tùy theo mục đích và đặc thù của giờ dạy, tùy theo đối tượng học sinh   cụ  thể  của mình, giáo viên có thể  lựa chọn những cách thức khởi động phù   hợp. Giáo viên cần rút kinh nghiệm, thay đổi cách thức hoạt động sau khi đã   dạy qua một lớp để nâng cao hiệu quả công việc. Dựa vào tài liệu tập huấn của Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc tháng   8/2018, tôi sắp xếp chia các hình thức hoạt động khởi động ra làm ba dạng:   Sử  dụng hệ  thống câu hỏi, bài tập; Sử  dụng trò chơi; Sân khấu hóa lớp học  (Đọc, ngâm thơ, kể chuyện, hát, diễn kịch, đóng vai ...). 2. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động 2.1. Dạng thứ nhất: Sử dụng hệ thống câu hỏi, bài tập 2.1.1. Câu hỏi tình huống giả định Tình huống giả  định là tình huống đặt học sinh trước những giả  thiết,   những phán đoán, những hoàn cảnh tương tự nội dung bài học. Tạo điều kiện  4
  7. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 cho học sinh sử dụng năng lực tư duy, khả năng ngôn ngữ của mình để nhận   xét, phán đoán hoặc lựa chọn cách giải quyết vấn đề. Từ  đó, học sinh hứng  thú   tìm   hiểu   bài   học,   lĩnh   hội   cách   giải   quyết   tình   huống   trong   bài   học.  Phương pháp đặt câu hỏi tình huống giả  định này giúp học sinh có một tâm  thế tốt và kiến thức cần thiết cho bài mới khá hiệu quả. Cách thực hiện: Giáo viên chuẩn bị  hệ  thống câu hỏi liên quan hoặc   tương tự với tình huống/ hoàn cảnh của nhân vật trong văn bản, đặt học sinh  vào tình huống  ấy và cho các em trình bày suy nghĩ, cách giải quyết vấn đề.  Để hoạt động được sôi nổi hơn, giáo viên cũng có thể cho học sinh thảo luận   nhóm và cử đại diện trả lời. Ví dụ 1: Bài Bài ca ngắn đi trên bãi cát ­ Cao Bá Quát (Sách giáo khoa  Ngữ văn 11, tập 1, trang 40). Giáo viên đưa tình huống: Chỉ  con h ̀ ơn một năm nữa là các em đứng  trước những lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai. Bố mẹ định hướng cho em  thi vào một ngành đang rất “hot” của một trường đại học danh tiếng. Em hoàn  toàn đủ  khả  năng thi vào đó nhưng bản thân em không thích, thấy mình cũng   không phù hợp với công việc mà bố  mẹ  yêu cầu. Em chỉ  muốn đi học nghề  mà em đam mê. Đứng trước hoàn cảnh này em lựa chọn nghe theo lời bố mẹ  hay quyết định theo nguyện vọng của mình? Giáo viên chia lớp thành hai nhóm để  lấy biểu quyết. Một nhóm nghe  lời bố mẹ  và một nhóm quyết định theo sở  thích, đam mê của mình. Cho hai  nhóm tranh luận, giáo viên quan sát, nhận xét, khen ngợi ý kiến đúng, điều  chỉnh ý kiến chưa hợp lí của hai nhóm (Điều này đòi hỏi giáo viên cần linh  hoạt xử lý vấn đề trong quá trình giảng dạy trên lớp). Từ đó, giáo viên hướng   tới giáo dục học sinh những kiến thức xã hội như: Ngày nay, con đường thi   cử  công danh không phải là con đường lập thân duy nhất, có rất nhiều lựa   chọn nghề nghiệp trong tương lai để có thể thành công. Những khó khăn gặp  phải khi các em chọn ngành nghề không phù hợp với tính cách, con người của  mình, cũng như  sở  trường, năng lực của mình ... Từ  cơ  sở  của tình huống,  giáo viên dẫn nhập học sinh tìm hiểu kiến thức bài học mới. Giáo viên có thể  nhấn mạnh sự khác nhau giữa chế độ xã hội hiện nay và chế độ xã hội phong  kiến trong thời gian tác giả Cao Bá Quát sống.  Ví dụ 2: Bài Tôi yêu em­ Puskin (Sách giáo khoa Ngữ văn 11, tập 2, trang  59). 5
  8. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Giáo viên đặt tình huống: Giả  sử  em đang có một tình yêu tha thiết,  nồng nàn, mãnh liệt nhưng đó chỉ là một tình yêu đơn phương từ phía em mà   không được người mình yêu đáp lại. Vậy trong hoàn cảnh đó em sẽ   ứng xử  như thế nào? Giáo viên dự  kiến 2 ­ 3 học sinh thực hiện giải quyết vấn đề  đặt ra,  khéo léo lựa chọn cả  học sinh nam và học sinh nữ, chọn những em có tính  cách khác biệt nhau để câu trả lời thêm phần phong phú. Từ những câu trả lời   của học sinh, giáo viên dẫn dắt các em bước vào bài học có nội dung liên   quan đến văn hóa ứng xử trong tình yêu. 2.1.2. Xem tranh/ảnh sau đó trả lời câu hỏi Ở  hoạt động này giáo viên chuẩn bị máy tính, máy chiếu, một số  hình   ảnh, đoạn phim, đĩa nhạc ... (nếu không có máy móc công nghệ  thì giáo viên   có thể in sẵn một số hình ảnh) liên quan đến bài học. Sau đó thiết kế một số  câu hỏi và đáp án về những vấn đề thuộc phạm vi kiến thức của bài học. Cách thực hiện: giáo viên cho học sinh xem hình  ảnh, đoạn phim liên  quan đến bài học, sau đó nêu câu hỏi. Sau thời gian suy nghĩ, học sinh đưa ra  câu trả  lời, giáo viên định hướng, nhận xét. Kết thúc hoạt động, giáo viên  đánh giá, biểu dương tinh thần trả lời câu hỏi và có thể ghi điểm cho học sinh  nào có câu trả lời đúng, ấn tượng. Ví dụ  1: Bài Vịnh khoa thi hương – Trần Tế  Xương (Sách giáo khoa  Ngữ văn 11, tập 1, trang 33). Giáo viên chiếu những bức tranh về  khoa cử  thời nhà Nguyễn và đặt  câu hỏi: Nhìn những hình ảnh này, em liên tưởng tới thời kì nào? Nội dung đề  cập tới vấn đề gì?  6
  9. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Phần lớn học sinh sẽ  nhận ra đây là thời kì phong kiến với vấn đề  khoa cử ­ lều chõng đi thi. Từ đó, giáo viên dẫn nhập học sinh tìm hiểu kiến  thức bài học mới như sau: Tú Xương đã từng viết:  Nào có ra gì cái chữ nho. Ông nghè ông cống cũng nằm co. Chi bằng đi học làm ông phán. Tối rượu sâm banh, sáng sữa bò. Đúng vậy, cuối thế  kỉ  XIX khi thực dân sang xâm lược nước ta cùng   với sự mục ruỗng thối nát của xã hội phong kiến, cuộc sống của các nhà Nho,  đặc biệt là những nhà Nho thất cơ  lỡ  vận vô cùng khổ  cực nhưng khoa thi   Hán học vẫn được tổ chức. Vậy thực trạng của các khoa thi đó như thế nào?  Điều này được Tú Xương phản ánh trong bài thơ “Vịnh khoa thi Hương”. Ví dụ 2: Bài Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân (Sách giáo khoa Ngữ văn  11, tập 1, trang 107). Giáo viên chuẩn bị  phương tiện dạy học là một số  hình  ảnh chữ  thư  pháp Hán như: chữ tâm, phúc, lộc, nhẫn…Sau khi cho học sinh xem bức tranh,  giáo viên nêu vấn đề: Theo em, nghệ thuật chơi chữ Nho, viết chữ Nho là thú   chơi của các nhà Nho mà người xưa gọi là gì? (Nghệ  thuật  Thư  pháp). Em  hiểu như thế nào về câu: “Nét chữ nết người”? Sau khi học sinh trả  lời, giáo viên  định hướng vào bài, nhấn mạnh   truyền thống chơi chữ của các nhà Nho xưa là nét đẹp văn hóa dân tộc “vang   bóng một thời”. Tác giả  Nguyễn Tuân khẳng định sự  bất tử  của cái đẹp và   gửi gắm tấm long yêu n ̀ ước thầm kín ẩn sau tình yêu văn hóa dân tộc. Ví dụ  3: Bài Bài ca phong cảnh Hương Sơn (Hương Sơn phong cảnh   ca) ­ Chu Mạnh Trinh (Sách giáo khoa Ngữ văn 11, tập 1, trang 50). 7
  10. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Giáo viên cho học sinh xem những hình  ảnh trình chiếu PowerPoint và  hỏi: những hình ảnh sau cho em hình dung ra cảnh ở đâu? Hầu hết học sinh sẽ nhận ra đây là phong cảnh chùa Hương. Giáo viên  cũng có thể  giới thiệu thêm cho học sinh một số  bài thơ, bài hát, trình bày   những tư liệu đã sưu tầm về chùa Hương để tăng sự sinh động, hấp dẫn, tạo   hứng thú cho học sinh trong tiết học. Từ đó, giáo viên có thể dẫn nhập vào bài  mới như sau: Chùa Hương từ lâu đã trở thành điểm hẹn tâm linh để các Phật  Tử muôn nơi về vãn cảnh, lễ chùa. Mỗi người đến với nơi đây mang một tâm  trạng, xúc cảm khác nhau: nếu Nguyễn Nhược Pháp hóa thân vào cô gái đi  chùa với tâm trạng bồi hồi, ngượng ngùng, e thẹn thì Chu Mạnh Trinh lại có  những tình cảm đầy thành kính, trang trọng về một bức tranh tuyệt mĩ. Điều  đó được thể hiện trong bài thơ “Hương Sơn phong cảnh ca”. Như vậy, việc cho học sinh xem tranh ảnh liên quan đến bài học, sau đó  đặt ra những câu hỏi cũng là một phương pháp khởi động hữu ích, khơi dậy  sự  hứng thú, ham học hỏi, khám phá của học sinh với thế  giới bên ngoài và  cuộc sống muôn màu được phản ánh trong tác phẩm. 2.1.3. Xem video, sau đó trả lời câu hỏi Ví dụ  1: Bài Hạnh phúc của một tang gia (Trích “Số  đỏ”) ­ Vũ Trọng  Phụng (Sách giáo khoa Ngữ văn 11, tập 1, trang 122).   Giáo viên chuẩn bị  video, cho học sinh xem trích đoạn cảnh đám ma  8
  11. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 trong phim Tro đ̀ ời (sản xuất năm 2013, được chuyển thể  từ  tiểu thuyết  Số   đỏ), đoạn video này có độ dài thời gian khoảng 3 phút. Sau khi học sinh xem xong, giáo viên nêu câu hỏi thứ  nhất: Cảnh đám   ma các em vừa xem có phù hợp với thuần phong mĩ tục của người Việt   không? (Dự kiến câu trả lời của học sinh hầu hết là không phù hợp). Giáo viên nêu câu hỏi thứ hai: Tại sao tác giả kì công miêu tả một đám   ma với nhiều chi tiết đi ngược lại truyền thống văn hóa nước ta như  vậy?  Trên cơ  sở  câu trả  lời của học sinh, giáo viên định hướng cho học sinh biết  đây là dụng ý của tác giả ­ người được mệnh danh là “ông vua phóng sự  đất  Bắc” với tài năng nghệ thuật trào phúng bậc thầy. Ví dụ  2:  Bài  Chí Phèo­  Nam Cao  (Sách giáo khoa Ngữ  văn 11, tập 1,  trang 137). Giáo viên cho học sinh xem video cảnh Chí Phèo say rượu đòi đốt quán  trong bộ  phim  Làng Vũ Đại ngày  ấy  của đạo diễn, nghệ  sĩ nhân dân Phạm  Văn Khoa (sản xuất năm 1982, được chuyển thể từ các tác phẩm văn học nổi  tiếng của nhà văn Nam Cao bao gồm: Sống mòn, Chí Phèo và Lão Hạc), đoạn  video này có độ dài khoảng 3 phút. Sau khi học sinh xem xong, giáo viên nêu câu hỏi: Theo em, Chí Phèo có  còn là người nông dân hiền lành, lương thiện nữa không? (Dự kiến phần lớn   học sinh sẽ trả lời là Chí Phèo không còn hiền lành, lương thiện nữa). Trên cơ sở câu trả lời của học sinh, giáo viên sẽ định hướng giới thiệu  vào bài mới: Chí đã thay đổi như thế nào? Điều gì đã khiến Chí Phèo thay  đổi? Từ đó giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu bài học để tìm ra trả lời  cho câu hỏi trên. Như vậy, việc cho học sinh xem video liên quan đến bài học, sau đó đặt   ra những câu hỏi sẽ có tác dụng kích thích trí to mo, thu hút s ̀ ̀ ự chú ý của học  sinh, kể cả những học sinh chưa chuẩn bị bài cũng hứng thú tìm hiểu bài học.  2.1.4. Hệ thống câu hỏi trắc nghiệm Ở hoạt động này giáo viên sẽ  xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm  liên quan đến nội dung bài học. Hoạt động này có thể áp dụng khi giảng dạy   ở những bài học có hai tiết hoặc nhiều hơn (áp dụng ở tiết thứ hai trở đi) để  tái hiện, củng cố  lại kiến thức đã học cho học sinh, từ  đó tạo ra một mạch   logic để học sinh nắm bắt kiến thức mới tốt hơn. Cách thực hiện: Giáo viên có thể  trình chiếu hệ  thống câu hỏi trắc   9
  12. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 nghiệm  trong bài giảng powerpoint hoặc in ra giấy cho học sinh. Học sinh sẽ  suy nghĩ, lựa chọn đáp án. Giáo viên gọi một học sinh đứng dậy trả lời, giáo  viên nhận xét, chốt ý, kèm thêm lời chú thích giảng giải lí do lựa chọn đáp án  (nếu có) và cho điểm học sinh. Ví dụ 1: Bài Đây thôn Vĩ Dạ­ Hàn Mặc Tử (Sách giáo khoa Ngữ văn 11,  tập 2, trang 38).  Câu 1: Tiếng nói nội tâm của nhân vật trữ tình trong cả khổ thơ đầu (nhất là  câu hỏi “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” không mang sắc thái cảm xúc nào? A. Mời mọc                   B. Trách móc C. Hờn giận                   D. Phấn khích Câu 2: Hình ảnh người Vĩ Dạ hiện lên giữa khung cảnh bình minh nơi thôn Vĩ  Dạ không mang sắc thái nào trong những sắc thái sau? A. Dịu dàng, đôn hậu            B. Chân quê C. Duyên dáng, kín đáo          D. Hài hoà với thiên nhiên Câu 3: Câu thơ "Ai biết tình ai có đậm đà?" mang sắc thái như thế nào? A. Mang một niềm hy vọng       B. Là lời trách giận C. Là một sự hoài nghi           D. Là lời ướm hỏi mang đậm mối hoài nghi Câu 4: Qua ba khổ thơ ta thấy tâm trạng thi sĩ diễn biến như thế nào? A. Hi vọng phấp phỏng ­ mơ tưởng hoài nghi ­ ao ước đắm say B. Ao ước đắm say ­ hi vọng phấp phỏng ­ mơ tưởng hoài nghi  C. Ao ước đắm say ­ mơ tưởng hoài nghi ­ hi vọng phấp phỏng  D. Mơ tưởng hoài nghi ­ hi vọng phấp phỏng ­ ao ước đắm say Đáp án: 1D, 2B, 3D, 4B  Ví dụ  2: Bài Người cầm quyền khôi phục uy quyền (Trích tiểu thuyết  Những người khốn khổ)­ Vích­to Huy­gô (Sách giáo khoa Ngữ  văn 11, tập 2,  trang 75). Câu  1:  Cái  nhìn  của Gia­ve  "phóng vào  Giăng­van­giăng"  trong  đoạn trích  Người cầm quyền khôi phục uy quyền được tác giả so sánh với cái gì? A. Tia chớp                    B. Cái móc sắt  C. Con dao                    D. Cái đinh Câu 2: Tác giả so sánh lời đáp "Mau lên!” của Gia­ve trong đoạn trích Người   cầm quyền khôi phục uy quyền với cái gì? A. Tiếng sấm rền                B. Tiếng súng nổ  C. Tiếng người thét              D. Tiếng thú gầm 10
  13. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Câu 3: Vì sao nhà văn Huy­gô lại để  cho nhân vật Giăng Van­giăng hết sức  nhún nhường trước Gia­ve trong đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy   quyền? A. Vì ông lo sợ hắn sẽ bắt mình vào tù. B. Vì ông không muốn làm náo loạn bệnh xá. C. Vì ông không muốn Phăng­tin biết sự thật về mình. D. Vì ông muốn giảng hòa với hắn. Đáp án: 1B, 2D, 3C Như vậy, trong hoạt động khởi động dạng Sử dụng hệ thống câu hỏi,   bài tập người dạy có thể chuẩn bị từ  một đến bốn câu hỏi, bài tập tùy từng  bài. Các bài tập này thường là quan sát tranh/ảnh để trao đổi với nhau về một   vấn đề  nào đó có liên quan đến bài học. Cũng có một số  bài tập không sử  dụng tranh/ảnh mà trực tiếp ôn lại kiến thức đã học  ở  cấp/lớp dưới hoặc  khai thác, bổ  sung các kiến thức về  xã hội, kĩ năng sống... nhưng thiết kế  dưới dạng nhiệm vụ  kết nối hoặc những câu hỏi. Các câu hỏi này có thể  mang tính lý thuyết hoặc huy động những kinh nghiệm thực tiễn có liên quan  đến nội dung bài học để  tạo hứng thú, tích cực, chủ  động, sáng tạo cho học   sinh. 2.2. Dạng thứ hai: Sử dụng trò chơi 2.2.1. Trò chơi “Ô chữ bí mật” Với thực trạng học sinh lười đọc, lười nghiên cứu bài học, soạn bài  hoặc làm bài đối phó bằng cách chép sách tham khảo như hiện nay thì tro ch ̀ ơi   “Ô chữ  bí mật” có tác dụng kích thích học sinh chuẩn bị  bài mới. Bắt buộc  học sinh đọc, chuẩn bị bài chu đáo thì mới có thể tham gia tốt tro ch ̀ ơi này. ̀ ơi “Ô chữ bí mật” nếu được thực hiện trên giáo án điện tử thì sẽ  Tro ch rất hấp dẫn với học sinh, giáo viên thiết kế cũng đơn giản, không tốn nhiều   thời gian. Tùy theo lực học của học sinh mỗi lớp, giáo viên truyền tải nội  dung bài học vào ô chữ cho phù hợp. Đối với những trường không có điều kiện sử  dụng giáo án điện tử,  không  có hệ  thống máy chiếu, giáo viên có thể  tự  làm như  sau: Trước tiên,  giáo viên kẻ ô chữ có sẵn đáp án lên tờ giấy Ao, cắt từng ô chữ nhỏ, dùng keo  hai mặt dán phần đáp án lại. Tiếp theo, giáo viên chuẩn bị  các câu hỏi liên  quan tới ô chữ.  11
  14. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Còn một cách đơn giản hơn là giáo viên có thể kẻ ô chữ lên bảng, dùng  phấn trắng và phấn màu để phân biệt chữ hàng ngang và hàng dọc. Tuy nhiên   cách này khó để  chuẩn bị  trước (tránh gây mất thời gian) nên người viết  không khuyến khích áp dụng. Cách thực hiện: Giáo viên chuẩn bị ô chữ và các câu hỏi gợi ý. Chia lớp  thành 2 nhóm, mỗi nhóm lần lượt cử  đại diện chọn ô chữ. Nhóm nào giải  được nhiều ô chữ hơn hoặc tìm được từ khóa trước sẽ là nhóm chiến thắng.  Ví dụ  1: Bài  Vào phủ  chúa Trịnh  (Trích Thượng kinh kí sự) ­  Lê Hữu  Trác (Sách giáo khoa Ngữ văn 11, tập 1, trang 94). Ô chữ bài này gồm có 8 hàng ngang, một hàng dọc. Hàng dọc là từ khóa   cần tìm. Bảng ô chữ, câu hỏi gợi ý và đáp án như sau: Câu hỏi gợi ý: Hàng ngang thứ 1 có 5 chữ cái: Lê Hữu Trác đã từng mở trường dạy nghề  gì?  Hàng ngang thứ 2 có 4 chữ cái: Tác phẩm  Thượng kinh kí sự thuộc thể  loại gì?  Hàng ngang thứ  3 có 4 chữ  cái: Nơi để  nghỉ  chân hoặc chờ  đợi trong  phủ Chúa gọi là gì?  Hàng ngang thứ 4 có 3 chữ cái: Tác phẩm Thượng kinh ký sự được viết  bằng loại chữ nào?  Hàng ngang thứ 5 có 8 chữ cái: Nơi thế tử uống thuốc gọi là gì?  Hàng ngang thứ 6 có 11 chữ cái: Những người trong phủ Chúa gọi Chúa  Trịnh Sâm là gì?  Hàng ngang thứ 7 có 6 chữ cái: Điền từ con thi ̀ ếu trong 2 câu thơ sau:  Quê mùa, cung cấm chưa quen Khác nào ..... đào nguyên thuở nào? Hàng ngang thứ  8 có 8 chữ  cái: Trong đoạn trích Vào phủ  Chúa Trịnh,  tác giả Lê Hữu Trác được gọi đến khám bệnh cho nhân vật tên gì? Bảng ô chữ: 1 T H U Ố C 2 K Í S Ự 3 Đ I Ế M 12
  15. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 4 H Á N 5 P H Ò N G T R À 6 T H Á N H T H Ư Ợ N G 7 N G Ư P H Ủ 8 T R Ị N H C Á NR Từ chìa khóa: Hiện thực. Bởi vì Vào phủ chúa Trịnh là đoạn trích mang  giá trị hiện thực sâu sắc, ghi lại chân thực những điều mắt thấy tai nghe của   tác giả trong chuyến đi chữa bệnh cho cha con chúa Trịnh Sâm. Ví dụ 2: Bài Chữ người tử tù ­ Nguyễn Tuân (Sách giáo khoa Ngữ văn  11, tập 1, trang 107). Hàng ngang thứ 1 có 9 chữ cái: Ông là một danh y, không chỉ chữa bệnh   mà còn soạn sách và mở trường dạy nghề thuốc để truyền bá ý học. Đó là ai?  Hàng ngang thứ 2 có 7 chữ cái: Bài thơ thể hiện sự cảm nhận và nghệ  thuật gợi tả  tinh tế  của Nguyễn Khuyến về  cảnh sắc mùa thu đồng bằng  Bắc Bộ, đồng thời cho thấy tình yêu thiên nhiên, đất nước, tâm trạng thời thế  của tác giả. Đó là bài thơ nào?  Hàng ngang thứ  3 có 5 chữ  cái: Câu thơ  “Quanh năm buôn bán  ở  mom  sông” (trích Thương vợ ­ Trần Tế Xương), gợi lên cho người đọc thấy được  hoàn cảnh buôn bán của bà Tú như thế nào? Hàng ngang thứ 4 có 7 chữ cái: Từ nào còn thiếu trong câu thơ sau “…   xuân đi xuân lại lại” (trích Tự tình – Hồ Xuân Hương)?  Hàng ngang thứ  5 có 8 chữ  cái: Đoạn trích Vào phủ  chúa Trịnh nói về  việc Lê Hữu Trác lên tới kinh đô, được dẫn vào phủ  Chúa để  bắt mạch kê  đơn cho ai?  Hàng ngang thứ  6 có 7 chữ  cái: Từ  nào còn thiếu trong câu văn sau   “Từng nghe nói rằng: Người hiền xuất hiện  ở đời, thì như  … sáng trên trời  cao.” (Trích Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm). Hàng ngang thứ  7 có 5 chữ  cái: Trong bài Câu cá mùa thu của Nguyễn  Khuyến,   có   cách   gieo   vần   rất   đặc   biệt   thể   hiện   sự   tài   tình   của   Nguyễn  Khuyến.  Đó là vần gì? 13
  16. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Bảng ô chữ: 1 L Ê H Ữ U T R Á C 2 T H U Đ I Ế U U 3 V Ấ T V Ả 4 N G Á N N Ỗ I 4 T R Ị N H C Á N 6 N G Ô I S A O 7 V Ầ N E O Từ chìa khóa là Huấn Cao­ Đây là nhân vật chính của tác phẩm, là kết  tinh của cả tác phẩm, là nơi hội tụ tài năng của nhà văn. Xây dựng thành công   nhân vật này là điểm tựa vững chắc cho sự thành công của truyện ngắn.  Chữ  người tử  tù đạt đến đỉnh cao vì đã khắc họa thành công nhân vật Huấn Cao­   nhân vật được đánh giá là “đẹp nhất trong đời văn Nguyễn Tuân” (Chu Văn   Sơn).  Ví dụ 3: Bài Một thời đại trong thi ca­ Hoài Thanh (Sách giáo khoa Ngữ  văn 11, tập 2, trang 100). Ô chữ gồm 5 từ hàng ngang và 1 từ  chìa khoá. Các từ  hàng ngang cùng  liên quan về  một nội dung. Với mỗi từ  sẽ  có một gợi ý. Tuy nhiên, từ  chìa  khoá sẽ không có gợi ý, nhiệm vụ của học sinh là phải xâu chuỗi toàn bộ dữ  kiện đã tìm được và đoán ra từ chìa khoá. Câu hỏi gợi ý: Hàng ngang số  1 có 7 chữ  cái: Đây là công việc thường thấy của các   nhà nghiên cứu văn học.  Hàng ngang số 2 có 8 chữ cái: Đây là nhà thơ  được xem là người đánh   dấu cho những chuyển biến từ thơ cũ sang thơ Mới.  Hàng ngang số 3 có 4 chữ số: Năm mất của cụ Tam Nguyên Yên Đỗ.  Hàng ngang số 4 có 7 chữ cái: Tên gọi khác của những người làm thơ.   Hàng ngang số  5 có 5 chữ  cái: Đây là nhà thơ  được đánh giá là “con   người của hai thế kỉ”.  14
  17. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Bảng ô chữ: 1 P H Ê B Ì N H 2 P H A N K H Ô I 3 1 9 0 9 4 T H I N H Â N 5 T Ả N Đ À Từ chìa khóa: Hoài Thanh.  Giáo viên hướng dẫn học sinh chiếm lĩnh kiến thức về  mối quan hệ  giữ  các từ  hàng ngang và từ  chìa khóa: Hoài Thanh là nhà phê bình xuất sắc  của Văn học Việt Nam hiện đại với tác phẩm nổi tiếng Thi nhân Việt Nam.  1909 là năm mất của cụ  Tam Nguyên Yên Đỗ  và cũng là năm sinh của Hoài  Thanh. Phan Khôi và Tản Đà là những cây bút đặt nền móng cho sự  chuyển  giao từ thơ cũ sang thơ mới, được tác giả Hoài Thanh dành khá nhiều bút lực  để viết về hai ông trong cuốn Thi nhân Việt Nam.  2.2.2. Trò chơi “Tiếp sức đồng đội” ̀ ơi này giáo viên không mất thời gian chuẩn bị  nhiều, hiệu quả  Tro ch đem lại khá cao. Phù hợp với những bài học mang mục đích thống kê lại kiến   thức cũ. Có thể chơi theo hình thức nhóm, tổ hay cá nhân đều được. Cách thực hiện:  Giáo viên nêu yêu cầu và định vị  thời gian chung cho   tất cả các nhóm. Lần lượt từng học sinh của mỗi nhóm sẽ lên bảng điền câu   trả lời. Mỗi cá nhân chỉ được quyền thực hiện một lượt chơi, chuyển quyền   thực hiện cho học sinh khác lên điền tiếp. Học sinh cùng đội có thể  lên sửa   sai hoặc bổ sung cho học sinh trước để đạt kết quả hoàn chỉnh nhất. Sau khi   hết thời gian quy định, nhóm nào ghi được nhiều kết quả  chính xác thì nhóm  đó sẽ chiến thắng. Ví dụ 1: Bài Một số thể loại văn học: Thơ, truyện  (Sách giáo khoa Ngữ  văn 11, tập 1, trang 133). Giáo viên yêu cầu học sinh tái hiện, phân chia các văn bản đã học trong   chương trình Ngữ  văn 11 theo hai thể  loại thơ  ­ truyện? Lưu  ý cả  2 nhóm  không được lặp lại câu trả lời của nhau. 15
  18. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Ví dụ 2: Bài Một số thể loại văn học: Kịch, nghị luận  (Sách giáo khoa  Ngữ văn 11, tập 2, trang 109). Giáo viên yêu cầu học sinh liệt kê lại các tác phẩm, đoạn trích kịch mà   học sinh đã học hay đã từng đọc. 2.2.3. Trò chơi “Đoán ý đồng đội” Đối với tro ch ̀ ơi này giáo viên có thể áp dụng khởi động những bài học  có đơn vị  kiến thức mà học sinh khó lĩnh hội, khó tiếp nhận. Ví dụ  như  các  tác phẩm trong văn học trung đại. Việc học sinh quan sát từ  khóa để  tìm câu  gợi ý và tư  duy để  trả  lời từ  khóa sẽ  khơi dậy kiến thức nền cho học sinh.   Đồng thời rèn luyện khả năng trau dồi và diễn đạt ngôn ngữ. Cách thực hiện: Cách 1­ Giáo viên tổ  chức tro ch ̀ ơi theo hình thức cá nhân: Giáo viên  chuẩn bị gói từ khóa, sau đó yêu cầu một học sinh A quay lưng lại với bảng,   chuẩn bị đoán từ  khóa. Giáo viên chiếu từ khóa trên máy chiếu hoặc viết lên  bảng cho cả lớp nhìn thấy để học sinh khác gợi ý cho học sinh A trả lời. Lời  gợi ý không được nhắc đến bất kì tiếng nào trong từ khóa giáo viên đưa ra.  Cách 2­ Giáo viên tổ  chức tro ch ̀ ơi theo hình thức tập thể: Chia nhóm  chơi, mỗi nhóm sẽ  cử  ra một bạn gợi ý cho đồng đội mình đoán từ. Những  người đoán từ  sẽ  đứng quay lưng lại bảng. Người gợi ý sử  dụng ngôn ngữ  nói hoặc ngôn ngữ hình thể để đồng đội đoán từ khóa. Hết thời gian quy định  nhóm nào đoán được nhiều từ khóa hơn thì sẽ chiến thắng. Ví dụ  1: Bài Bài ca ngất ngưỡng – Nguyễn Công Trứ  (Sách giáo khoa  Ngữ văn 11, tập 1, trang 37). Với bài này, giáo viên có thể  lựa chọn những từ  khóa như: Thủ  khoa,   hát nói, bản lĩnh, bò vàng, ngất ngưỡng, từ bi, người thái thượng, mây trắng,   đủng đỉnh, phóng khoáng, ngông ... Ví dụ 2: Bài Lưu biệt khi xuất dương ­ Phan Bội Châu (Sách giáo khoa  Ngữ văn 1, tập 2, trang 3).  Trong bài này, giáo viên có thể  chuẩn bị  các từ  khóa theo chủ  đề  chí  làm trai, chí khí anh hùng hoặc các từ  có trong văn bản (Ví dụ  từ  chỉ  chí làm   trai:  Lập công, lập danh, kẻ  sĩ, khí phách, khát vọng ...;  Từ  trong văn bản:  Giang sơn, Đông hải, hiền thánh, nam nhi, càn khôn ...) 16
  19. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Ví dụ  3: Bài Chí Phèo ­ Nam Cao (Sách giáo khoa Ngữ  văn 11­ tập 1­ trang 3). Giáo viên chuẩn bị gói từ khóa, hình ảnh… Thị Nở, Chí Phèo, Đôi mắt,   lão Hạc, sau đó mời một học sinh quay lưng lại với bảng, các học sinh khác  gợi ý để  học sinh này trả  lời. Lời gợi ý không được phép nhắc đến bất kì  tiếng nào trong gói từ khóa giáo viên đưa ra. 2.2.4. Trò chơi “Đối mặt” “Đối mặt” là tro ch ̀ ơi mang tính đối kháng mạnh mẽ, rèn luyện sự phản  xạ nhanh bởi sự đấu loại trực tiếp giữa những người chơi. Đoi h̀ ỏi giáo viên  phải nhanh nhạy, quyết đoán để  phán xét nhanh chóng các đáp án mà người  chơi đưa ra. Tro ch ̀ ơi đối mặt tổ chức ở phần khởi động đầu tiết học tạo tâm   thế  cho học sinh rất tốt. Có thể  vận dụng  ở  những bài có dung lượng kiến  thức nhiều như bài ôn tập, bài khái quát.  Cách thực hiện:  Cách 1­ Giáo viên tổ  chức tro ch ̀ ơi theo hình thức cá nhân: Giáo viên  chuẩn bị một hệ thống câu hỏi có nhiều đáp án về những vấn đề thuộc phạm  vi kiến thức bài học. Người tham gia chơi sẽ  đứng vong tron ho ̀ ̀ ặc đứng 2   hàng đối mặt vào nhau để trả lời câu hỏi. Người chơi chỉ có 5 giây để trả lời.   Hết 5 giây mà trả lời không được hoặc trả lời sai, người chơi sẽ bị loại khỏi   cuộc chơi. Người con l ̀ ại cuối cùng sẽ là người chiến thắng. Ví dụ 1: Bài Ôn tập văn học trung đại (Sách giáo khoa Ngữ văn 11­ tập  1 trang 76). Giáo viên yêu cầu học sinh kể tên tác phẩm, tác giả  của văn học trung   đại trong chương trình lớp 10 và lớp 11. (Với những lớp học chưa giỏi, để  tránh trường hợp học sinh không nhớ kiến thức để chơi, ở tiết học trước giáo   viên nên hướng dẫn các em về nhà chuẩn bị bài trước). Cách 2 ­ Giáo viên tổ chức tro ch ̀ ơi theo hình thức nhóm/ tổ: Giáo viên   chuẩn bị  những câu hỏi có một hoặc nhiều gợi ý. Chọn 2 nhóm chơi với số  thành viên bằng nhau đứng đối mặt song song. Mỗi nhóm lần lượt trả  lời   từng câu hỏi giáo viên đưa ra. Thành viên của nhóm nào trả lời đúng thì thành  viên đó được về  chỗ. Nhóm nào trả  lời sai hoặc không trả  lời được thì phải  mời thêm một thành viên khác vào. Nhóm nào hết người trước sẽ thắng. 17
  20. Một số phương pháp tổ chức hoạt động khởi động nhằm tạo hứng thú cho học sinh   trong giờ dạy Ngữ văn 11 Ví dụ  2: Bài Ôn tập phần văn học (Sách giáo khoa Ngữ  văn 11­ tập 2  trang 115). Giáo viên chuẩn bị  các bộ  câu hỏi. Có thể  lựa chọn câu hỏi trực tiếp   hoặc câu hỏi có gợi ý. Sau đây là một số bộ câu hỏi minh họa. Bộ câu hỏi có 3 gợi ý (các gợi ý sắp xếp từ khó đến dễ): Gói câu hỏi: Đây là ai? Câu 1: ­ Là người đầu tiên đem văn chương ra bán ở thị trường. ­ Là cái gạch nối giữa hai thế kỷ thơ ca. ­ Bút danh được lấy theo tên sông, tên núi của quê hương.  Đáp án: Tản Đà  Câu 2: ­ Có cuộc đời hết sức lãng mạn và đầy bi kịch. ­ Trăng, hồn, máu là những hình ảnh thường xuất hiện trong thơ ông. ­ Là ngôi sao chổi rực rỡ, diệu kì giữa bầu trời thơ Mới. Đáp án: Hàn Mặc Tử. Câu 3: ­ Là tác giả của bài thơ “Biển đêm”. ­ Ông không chỉ là một nhà tiểu thuyết có tài mà con là nhà vi ̀ ết kịch vĩ đại. ­ Là nhà văn lãng mạn Pháp nổi tiếng.  Đáp án: Vích­to Huy­gô  Câu 4: ­ Được mệnh danh là “Khởi đầu của mọi sự  khởi đầu”­ Mặt trời của thi ca   Nga. ­ Ông mất trong một cuộc đọ súng. Đáp án: Puskin  Câu 5: ­ Ông là một cây bút có sức sáng tạo mãnh liệt, dồi dào, và bền bỉ. ­ Trong thơ ông quan niệm: thời gian là tuyến tính một đi không trở lại. ­ Là nhà thơ “mới nhất trong các nhà Thơ mới”. Đáp án: Xuân Diệu Gói câu hỏi: Đây là tác phẩm/ đoạn trích nào? Câu 1: ­ Ta bắt gặp hình ảnh thuyền, bến, sông trải đầy ánh trăng. ­ Tác phẩm được khơi nguồn cảm hứng từ một bưu thiếp. 18
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1