zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Tổ chức trò chơi trong các hoạt động dạy học Địa lý tạo hứng thú học tập cho học sinh

Chia sẻ: Ganuongmuoiot | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:33

Báo xấu

41
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu đề tài “Tổ chức trò chơi trong các hoạt động dạy học Địa lý tạo hứng thú học tập cho học sinh” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của bản thân, tạo sự hào hứng trong học tập bộ môn của học sinh, đáp ứng yêu cầu của đơn vị và sự đổi mới trong ngành giáo dục.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Tổ chức trò chơi trong các hoạt động dạy học Địa lý tạo hứng thú học tập cho học sinh

Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO AN GIANG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG THPT NGUYỄN HỮU CẢNH Độc lập - Tự do - Hạnh phúc Chợ Mới, ngày 11 tháng 2 năm 2019. BÁO CÁO Kết quả thực hiện sáng kiến, cải tiến, giải pháp kỹ thuật, quản lý, tác nghiệp, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật hoặc nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng I. Sơ lược lý lịch tác giả: - Họ và tên: Lương Thu Hà. Nam, nữ: nữ. - Ngày tháng năm sinh: 03/12/1987. - Nơi thường trú: Ấp Thị, Thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ Mới, An Giang. - Đơn vị công tác: THPT Nguyễn Hữu Cảnh. - Chức vụ hiện nay: Tổ trưởng tổ Địa lý. - Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm. - Lĩnh vực công tác: Giáo dục. II. Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị: - Thuận lợi: giáo viên được sự quan tâm, lãnh đạo của Ban Lãnh đạo nhà trường, giáo viên nhiệt tình tâm huyết, có năng lực hoàn thành nhiệm vụ được giao; cơ sở vật chất khá đầy đủ phục vụ yêu cầu dạy và học của giáo viên, học sinh. - Tên sáng kiến: Tổ chức trò chơi trong các hoạt động dạy học Địa lý tạo hứng thú học tập cho học sinh. - Lĩnh vực: Giáo dục. III. Mục đích yêu cầu của sáng kiến: 1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến: Như chúng ta đã biết, hiện nay cùng với sự phát triển của xã hội loài người, cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật, sự tiến bộ không ngừng của tất cả các lĩnh vực trong cuộc sống; đòi hỏi các ngành nói chung , và ngành giáo dục đào tạo nói riêng phải có tiến bộ vượt bậc, yêu cầu đặt ra đối với ngành giáo dục – đào tạo đó là cải cách chương trình và phương pháp giáo dục nhằm nâng cao về chất và lượng con người trong thời đại mới. Khối lượng tri thức ngày một tăng, nhưng sự tiếp thu của con người là có giới hạn. Muốn nâng cao sự sáng tạo, hứng thú trong quá trình thu nhận kiến thức của con người thì ngành giáo dục đào tạo giữ vai trò quan trọng, vì vậy nhiệm vụ và trách Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 1
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh nhiệm của người giáo viên khá cao, người giáo viên phải không ngừng bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, cải tiến phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Quá trình dạy học không đơn giản là giáo viên lên lớp thực hiện giờ dạy theo giáo án và học sinh chỉ ngồi nghe, ghi chép một cách thụ động. Mà quá trình dạy học là cả một quá trình nghệ thuật của giáo viên được kết hợp nhần nhuyễn giữa tính sư phạm, tính khoa học, tính chính xác và tính thực tiễn nhằm thực hiện nhiệm vụ dạy học cũng như thực hiện mục tiêu của quá trình dạy học. Để dạy học đạt kết quả, quá trình dạy học mà cụ thể là phương pháp dạy học của giáo viên phải thật sự hiệu quả. Vì thế, trong quá trình giảng dạy tôi cũng nghiên cứu, đúc kết nhiều phương pháp dạy học, cố gắng tìm tòi, học hỏi những cái hay, tiếp thu những cái mới và cũng trăn trở phải làm thế nào tạo được hứng thú trong học tập của học sinh, giúp học sinh tự tin, thái độ đúng đắn khi học tập bộ môn, để dù không phải là môn lựa chọn cho ngành nghề trong tương lai nhưng các em vẫn có kết quả khả quan. Từ thực trạng trên, tôi - với tư cách là giáo viên giảng dạy ở trường phổ thông nhận thức được việc làm thế nào nâng cao chất lượng con người mới là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, việc cần thiết phải xây dựng cho mình một phương pháp giảng dạy đúng đắn và phù hợp với thời đại, bên cạnh những phương pháp như đàm thoại, gợi mở, phương pháp nhóm, phương pháp tranh luận,… thì phương pháp tổ chức các trò chơi trên lớp cho học sinh cũng được tôi quan tâm, để làm thế nào cho học sinh thật sự yêu thích bộ môn của mình phụ trách. Trước khi thực hiện phương pháp này, tôi nhận thấy cả giáo viên và học sinh cũng có những thuận lợi, và gặp nhiều khó khăn khi thực hiện. 1.1 Thuận lợi: Thứ nhất, trang thiết bị, phương tiện dạy học đầy đủ hơn, được trang bị tốt hơn trước. Thứ hai, một số học sinh thật sự yêu thích bộ môn Địa lý nên việc giảng dạy các em sẽ thuận lợi hơn. Thứ ba, giáo viên được Ban lãnh đạo nhà trường tạo điều kiện đổi mới phương pháp dạy học tích cực theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Thứ tư, bộ môn địa lý có nhiều nguồn tài liệu nghiên cứu, giáo viên có thể tham khảo trong việc tổ chức các hoạt động cho học sinh. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 2
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh 1.2 Khó khăn: Thứ nhất, theo quan niệm của xã hội, của cha mẹ học sinh và một số bộ môn khác thì đây là môn học phụ. Cho nên có sự thiên lệch trong nhận thức về tầm quan trọng của môn học, không khuyến khích học sinh học tốt môn Địa lý. Học sinh nhiều em học lệch, không quan tâm nhiều đến môn học. Vì vậy trong suốt quá trình học bộ môn trên lớp các em không chú ý nhiều. Thứ hai, cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy được đầu tư nhưng chưa đảm bảo được không gian tổ chức các hoạt động cho học sinh. Thứ ba, do giới hạn thời gian và cần đảm bảo nội dung kiến thức bộ môn trong tiết lên lớp, nên giáo viên không tổ chức được hoạt động trò chơi cho học sinh , giáo viên còn khá cứng nhắc trong các phương pháp dạy, chưa tạo điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động vui chơi liên quan đến kiến thức bộ môn như các hoạt động ngoài trời, cũng như trên lớp, không quan tâm đến tâm lý học sinh, làm học sinh bị nhàm chán, căng thẳng, không hoạt động hiệu qủa. Thứ tư, việc áp dụng đôi khi chưa phù hợp, không thường xuyên hoặc tốn thời gian cũng không hiệu quả, một số giáo viên sử dụng phương pháp tổ chức trò chơi tuy nhiên không phù hợp nên không đạt hiệu qủa cao. Với thực trạng trên, tôi bắt đầu nghiên cứu, thực hiện đề tài “Tổ chức trò chơi trong các hoạt động dạy học Địa lý tạo hứng thú học tập cho học sinh” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của bản thân, tạo sự hào hứng trong học tập bộ môn của học sinh, đáp ứng yêu cầu của đơn vị và sự đổi mới trong ngành giáo dục. 2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến: Cùng với các bộ môn khác, xu thế đổi mới phương pháp dạy học trong môn địa lý đang diễn ra rất sôi nổi để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng dạy học. Nhiều phương pháp tích cực đang được áp dụng trong môn này giúp học sinh tránh lối học vẹt như trước đây.Cho dù sử dụng phương pháp nào thì trong mỗi tiết lên lớp vai trò của người thầy vẫn hết sức quan trọng. Để học sinh hào hứng suốt 1 tiết học và hướng các em quan tâm tới các vấn đề địa lý một cách rõ ràng không phải là chuyện đơn giản. Việc tác động đến tình cảm, niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh là vấn đề giáo viên chúng ta cần phải quan tâm đầu tiên. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 3
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh Đối với bộ môn Địa lý nói chung và Địa lý ở trường THPT nói riêng có thể áp dụng nhiều phương pháp như phương pháp đàm thoại – gợi mở, trực quan, thảo luận nhóm, cho bài tập vận dụng hoặc nghiên cứu, dạy học dự án, câu lạc bộ, tranh luận, tổ chức trò chơi, tham quan thực tế … để gây hứng thú học tập và tác động đến tình cảm, niềm vui của học sinh. Trong đó, trò chơi địa lý không chỉ tạo hứng thú học tập, nâng cao tình cảm, niềm vui mà hoạt động này còn có tác dụng mở rộng, nâng cao hiểu biết về bộ môn Địa lý và các kỹ năng hoạt động theo nhóm, tập thể. Bên cạnh đó, trò chơi địa lý còn là phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực của học sinh. Trong quá trình tham gia giảng dạy Địa lý, tôi nhận thấy chương trình Địa lý ở trường THPT có thể tiến hành các trò chơi địa lý ở tất cả các hoạt động từ khởi động đến hình thành kiến thức và luyện tập, vận dụng đều thực hiện được, giúp cho tiết học thêm sinh động. Vì thế với trách nhiệm là giáo viên, hoạt động trong môi trường sư phạm, với kinh nghiệm bản thân tích lũy được, nên chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp trong và ngoài đơn vị. Với tất cả các lý do trên, tôi chọn đề tài “Tổ chức trò chơi trong các hoạt động dạy học Địa lý tạo hứng thú học tập cho học sinh” để nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là môn Địa lý ở trường phổ thông; những kinh nghiệm chưa hẳn là khả thi nhất nhưng nó có thể áp dụng trong quá trình giảng dạy ở các khối lớp, góp phần giúp cho đồng nghiệp đang giảng dạy trao đổi thêm một số kinh nghiệm cần thiết. 3. Nội dung sáng kiến : 3.1 Tiến trình thực hiện: - Chọn đề tài sáng kiến: Tổ chức trò chơi trong các hoạt động dạy học Địa lý tạo hứng thú học tập cho học sinh - Viết đề cương chi tiết: xây dựng dàn ý chi tiết - Tìm hiểu, thu thập, nghiên cứu thêm tài liệu. - Tiến hành giảng dạy: thực hiện các biện pháp đã chọn lựa. - Thông kê số liệu mới. - Rút ra kinh nghiệm. 3.2 Thời gian thực hiện: Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 4
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh - Tôi tiến hành dạy thực nghiệm ở các lớp 11,12 được phân công giảng dạy năm học 2016 – 2017, 2017-2018 đạt kết quả khả quan, vì thế nên tôi tiếp tục tiến hành rộng rãi ở các lớp được phân công giảng dạy năm học 2018-2019. 3.3 Biện pháp thực hiện: 3.3.1 Cơ sở lí luận: 3.3.1.1 Khái quát chung về hoạt động tổ chức trò chơi * Quan niệm về trò chơi: Trò chơi là một hoạt động thường dùng để giải trí nhằm thỏa mãn nhu cầu đa dạng của con người, đôi khi cũng được sử dụng như một công cụ để giáo dục. Trò chơi mang tính chất là vui, độc lập, đôi khi mang tính may rủi, và có luật chơi cụ thể. * Quan niệm về trò chơi trong hoạt động dạy học: Giáo dục và dạy học thông qua trò chơi là một phương pháp tích cực, trò chơi là phương tiện mang tính giáo dục và giải trí, giúp mỗi học sinh tiếp thu thêm nhiều kiến thức, rèn luyện được nhiều kĩ năng, giúp bầu không khí tập thể lớp vui vẻ, thân ái. Trò chơi trong dạy học mang tính vui, giáo dục và có luật chơi cụ thể. * Quan niệm về trò chơi trong hoạt động dạy học Địa lý: Trò chơi địa lý là trò chơi độc lập, có tác dụng mở rộng, củng cố hiểu biết kiến thức học sinh, rèn kĩ năng địa lý và tạo hứng thú học tập, tình cảm, niềm vui của học sinh, đặc biệt giúp cho môn địa lý sinh động, hấp dẫn, gần gũi với học sinh, giúp các em yêu thích môn học. Trò chơi địa lý mang tính vui, yêu thích, giáo dục, và có luật chơi cụ thể. 3.3.1.2 Các định hướng tổ chức trò chơi trong dạy học * Xây dựng trò chơi đúng nghĩa phải hội tụ đủ các nhóm yếu tố: - Bầu không khí vui tươi, sống động, thu hút được tất cả học sinh. - Rèn được kĩ năng phản ứng nhanh, năng động, quyết đoán, sáng tạo … - Học sinh phải đoàn kết, kỷ luật, trung thực. * Nguyên tắc thực hiện: - Nội dung trò chơi phải phù hợp nội dung bộ môn địa lý, giúp mở rộng, nâng cao kiến thức, rèn luyện kỹ năng của học sinh. - Tổ chức trò chơi phù hợp với đặc điểm, trình độ nhận thức, tâm lý của học sinh; phù hợp cơ sở vật chất, không gian lớp học và thời gian thực hiện. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 5
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh - Tổ chức trên tinh thần tự nguyện tham gia của học sinh nhưng phải mang tính kỷ luật, ý thức tập thể và tính tích cực, sáng tạo cá nhân học sinh. * Đặc trưng trò chơi địa lý - Nội dung trò chơi phải nằm trong chương trình địa lý THPT, có mở rộng, vận dụng kiến thức, phải gây hứng thú học tập, kích thích tinh thần học tập và phát huy năng lực chuyên biệt của bộ môn. - Trò chơi thì hội đủ các tính chất của trò chơi như luật chơi, hình thức, thi đua, khen thưởng, có tổ chức, công bằng nhưng không khí vui tươi. * Vai trò của giáo viên và học sinh trong hoạt động - Đối với giáo viên: + Chuẩn bị biên soạn trò chơi về nội dung, cụ thể trò chơi sao cho phù hợp lượng kiến thức cần chuyển tải trong bài dạy, luật chơi thích hợp. + Chuẩn bị các phương tiện cần thiết thích hợp (phiếu câu hỏi, hình ảnh, biểu đồ, bản đồ, máy chiếu, bảng phụ …). + Chuẩn bị hình thức chơi, có nhiều hình thức như cả lớp, cá nhân, cặp đôi, nhóm nhỏ, nhóm lớn; có thể tùy đối tượng học sinh, khối lớp, quy mô lớp học, chương trình địa lý, cơ sở vật chất. - Đối với học sinh: + Chuẩn bị ở nhà: nếu các em chuẩn bị ở nhà thì cuộc chơi diễn ra thuận lợi hơn, có hiệu quả hơn. Khi học sinh chuẩn bị ở nhà trở thành thói quen thì giáo viên không cần nhắc nhở, các em ham thích hơn. Học sinh cần nắm kiến thức kĩ càng, sưu tầm thêm thông tin từ sách báo, tài liệu liên quan kiến thức các em sắp được học. + Trên lớp: học sinh cần mạnh dạn, yêu thích và ham thích chơi trò chơi, nhanh nhẹn chớp lấy các cơ hội, cần trả lời nhanh gọn, súc tích, và hợp tác với bạn trong nhóm. * Phân loại việc tổ chức trò chơi trong hoạt động dạy học Trong quá trình lập kế hoạch và tổ chức trò chơi cụ thể, giáo viên cần phân loaị trò chơi, bản thân tôi chỉ thực hiện chủ yếu ở 2 nhóm chính, đó là: - Nhóm trò chơi dùng lời Với nhóm trò chơi chủ yếu bằng ngôn ngữ, nhiệm vụ của giáo viên chủ yếu là đọc câu hỏi. Thông qua câu trả lời của học sinh, giáo viên sẽ là người công bố đáp án, hình thức hỏi - đáp giúp các em tái hiện hoặc củng cố thêm kiến thức. Ở nhóm trò chơi Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 6
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh này, giáo viên phải là người linh hoạt trong việc dùng ngôn ngữ, động tác cơ thể hoặc di chuyển liên tục nhằm thu hút sự chú ý của học sinh, tạo bầu không khí sinh động cho tiết học. - Nhóm trò chơi sử dụng phương tiện trực quan Các phương tiện trực quan trong môn địa lý phổ biến là tranh ảnh, bản đồ, tập bản đồ, phim, sơ đồ, mô hình. Với các phương tiện nhìn thấy bằng mắt này, giáo viên kết hợp dùng lời để mô tả, yêu cầu học sinh quan sát, nghiên cứu, ghi chép và trả lời nhằm tái hiện kiến thức, đánh giá, phản biện, giải thích các vấn đề địa lý. Tùy theo bài học, đối tượng và mục đích của giáo viên mà phương tiện trực quan có thể sử dụng ở mức độ thời lượng sao cho hiệu quả và đảm bảo phát triển kỹ năng cho các em. Quá trình thực hiện trò chơi có hiệu quả, yêu cầu giáo viên phải chú ý đến một số vấn đề trong công tác chuẩn bị, khâu tổ chức và phần đánh giá. Ngoài xác định mục tiêu của từng nội dung sử dụng trò chơi, lựa chọn trò chơi hợp lý với nội dung kiến thức, giáo viên phải thiết kế nội dung, luật chơi của từng trò chơi để có một tiết học hoàn chỉnh trọn vẹn. Phần kết thúc, giáo viên tổ chức cho các em tự rút ra những vấn đề chính thông qua trò chơi như ý nghĩa, nội dung liên quan đến trò chơi, cách chơi như thế nào để có hiệu quả nhất. Thông qua kết quả học tập, giáo viên hướng đến cải tiến phương pháp dạy học, xác định nhu cầu học tập mới, cổ vũ động viên học sinh tích cực tham gia các hoạt động tiếp theo. Để thực hiện hiệu quả trò chơi rất cần sự nhiệt tình sáng tạo của giáo viên. Giáo viên lúc này là nhà sản xuất, nhà biên kịch, là người dẫn chương trình, người phán xử với rất nhiều “vai diễn” khác nhau. Chỉ có đam mê, tâm huyết với nghề, có trách nhiệm với học sinh thì mới đảm nhận hoàn hảo “vai diễn” của mình dù có khó khăn đến mấy để môn học địa lý không còn tẻ nhạt và nhàm chán. Đây là nhóm trò chơi tôi thường sử dụng trong quá trình giảng dạy của bản thân, vì nó trực quan, phù hợp với thực tế các lớp mà tôi được phân công giảng dạy. * Tiến trình tổ chức một trò chơi trong dạy học Tôi tiến hành tổ chức trò chơi theo các bước sau: Bước 1: Xác định mục đích (khởi động, hình thành kiến thức mới; củng cố luyện tập kiến thức; tạo hứng thú niềm vui trong học tập; rèn kĩ năng nhanh nhạy, sáng tạo, tư duy và hợp tác…) Bước 2: Giới thiệu tên trò chơi, luật chơi và thời gian. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 7
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh Bước 3: Tiến hành chơi trò chơi Bước 4: Nhận xét, đánh giá quá trình, kết quả chơi và thái độ học sinh. 3.3.1.3 Tiến trình xây dựng các hoạt động trò chơi trong dạy học địa lý Bước 1: Xây dựng kế hoạch từ đầu năm học, đối với chủ đề, nội dung hay đơn vị kiến thức địa lý nào có thể tổ chức trò chơi cho học sinh. Bước 2: Xác định mục tiêu cần đạt được, thời lượng tổ chức trò chơi, hình thức chơi. Bước 3: Xây dựng trò chơi cụ thể. Bước 4: Tiến hành tổ chức trò chơi trên lớp. Bước 5: Rút kinh nghiệm sau khi tổ chức trò chơi, để các hoạt động sau đạt hiệu quả hơn. 3.3.2 Giải pháp thực hiện Qua nhiều năm giảng dạy chương trình địa lý THPT các khối lớp, mặc dù có nhiều đổi mới nhưng nhận thấy vẫn còn nhiều hạn chế trong quá trình dạy học, học sinh chưa hứng thú, say mê trong học tập, kết quả lĩnh hội tri thức, khái quát, tổng hợp để giải quyết vấn đề của học sinh chưa phát huy mạnh mẽ, việc hợp tác giữa học sinh của thật hiệu quả, các tiết học chưa sinh động, hấp dẫn. Vì thế, bản thân đã tìm hiểu, nghiên cứu để tìm “điểm nút” trong quá trình dạy học bộ môn, cần phải có 1 hoặc vài hoạt động trong tiết học để làm thay đổi bầu không khí, giúp học sinh ham thích hoạt động hơn, giúp các em yêu mến bộ môn hơn. Tổ chức trò chơi trong dạy học địa lý chính là hoạt động phù hợp nhất. Tôi xin trình bày những biện pháp tổ chức trò chơi cho học sinh trong dạy học địa lý mà bản thân đã thực hiện có hiệu quả trong những năm qua ở các hoạt động dạy học. 3.3.2.1 Tổ chức trò chơi ở hoạt động khởi động Khởi động là hoạt động rất quan trọng trong tiến trình dạy và học, một tiết học có hiệu quả hay không, học sinh có hứng thú học tập bộ môn và tiết học hay không, đều phụ thuộc rất lớn vào hoạt động này. Đây là hoạt động mà giáo viên dẫn dắt, giới thiệu vào chủ đề hoặc nội dung mới. Mục đích của hoạt động này nhằm tạo một vấn đề đòi hỏi học sinh muốn được giải quyết, và giáo viên phải là người dẫn dắt học sinh tìm hiểu “vấn ðề chung” ðó, vì thế giáo viên cần thay đổi những lời dẫn đơn điệu, những câu hỏi mang tính giải đáp Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 8
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh nặng nề, gây áp lực cho học sinh, và thay vào đó bằng cách vui tươi, không áp lực để giúp học sinh hứng thú bài học mới, giúp các em ý thức được nhiệm vụ học tập. Với một tâm thế thoải mái thì học sinh sẽ tiếp thu và làm việc hiệu quả hơn nhiều. * Các bước tiến hành tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động Bước 1: Giáo viên tạo tình huống học tập bằng trò chơi - Giải ô chữ địa lý - Mảnh ghép đồng đội - Đuổi hình bắt chữ - Hiểu ý đồng đội - Ô cửa địa lý - Hỏi – đáp nhanh … Bước 2: Giáo viên đặt các vấn đề liên quan đến tình huống (các đáp án của trò chơi). Bước 3: Học sinh vận dụng hiểu biết của bản thân hoặc đã tìm hiểu trước để giải quyết tình huống có vấn đề. Bước 4: Giáo viên nhận xét, bổ sung và dẫn dắt vào chủ đề hoặc nội dung mới. Trong quá trình thực hiện, tôi linh hoạt các bước tiến hành sao cho phù hợp nhất với các trò chơi khác nhau. * Một số lưu ý khi tổ chức trò chơi ở hoạt động khởi động - Trò chơi chỉ nên thể hiện nội dung khái quát nhất của bài học, có thể một cụm từ liên quan bài học hoặc tên nội dung cần tìm hiểu. - Thời gian tiến hành khoảng từ 5-7 phút, vì đây là hoạt động khởi động không sử dụng quá nhiều thời gian tiết học. - Cần bao quát lớp, quản lý lớp học tránh tình trạng “quá ồn” khi các em tham gia trò chơi. - Không đòi hỏi học sinh phải trả lời được tất cả các câu hỏi hoặc giải quyết trọn vẹn các vấn đề, vì những kiến thức thường các em chưa được học. Ví dụ 1: Khi dạy Chủ đề Khu vực Đông Nam Á (lớp 11), tôi tổ chức trò chơi cho học sinh ở phần khởi động để dẫn dắt vào chủ đề mới. - Bước 1: Tôi cho học sinh chơi trò chơi “giải ô chữ” + Giáo viên giới thiệu tên và luật chơi cho học sinh: hình thức cá nhân, giáo viên gọi học sinh chọn ô chữ, giáo viên đọc câu hỏi, học sinh trả lời hoặc các học sinh Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 9
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh khác trả lời (nếu học sinh thứ nhất không trả lời được) với thời gian 15 giây; trong quá trình giải các ô chữ học sinh trong lớp có thể trả lời từ khóa bất cứ lúc nào các em biết. Mỗi câu trả lời đúng, học sinh nhận một món quà nhỏ.  Từ khóa: Đại hội thể dục thể thao lớn của khu vực Đông Nam Á.  Ô chữ thứ 1: Quốc gia nào có diện tích lớn nhất khu vực Đông Nam Á?  Ô chữ thứ 2: Quốc gia nào được mệnh danh là đất nước triệu voi ở khu vực Đông Nam Á?  Ô chữ thứ 3: Con sông nào dài nhất khu vực Đông Nam Á?  Ô chữ thứ 4: Cơ cấu dân số đặc trưng của các nước Đông Nam Á là gì?  Ô chữ thứ 5: Đây là một tổ chức liên kết kinh tế khu vực ở Đông Nam Á.  Ô chữ thứ 6: Đây là một đất nước quốc đảo, được mệnh danh là con rồng Châu Á. + Học sinh tiến hành chơi trò chơi. - Bước 2: Giáo viên đặt vấn đề liên quan trò chơi “Các ô chữ và từ khóa như: các quốc gia (Inđonexia, Lào, Xingapo), đại hội thể thao lớn (Seagame), con sông lớn (Mêkông) và tổ chức liên kết kinh tế khu vực (Asean) đã thể hiện được một số đặc điểm chính của khu vực Đông Nam Á”. Giáo viên dẫn dắt vào chủ đề mới “Khu vực Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 10
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh Đông Nam Á nằm phía đông nam Châu Á, gồm 11 quốc gia trong đó có Việt Nam, là khu vực giàu tài nguyên thiên nhiên, có cơ câú dân số trẻ, đa dạng bản sắc văn hóa và kinh tế phát triển khá năng động. Để hiểu rõ hơn về khu vực này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua chủ đề khu vực Đông Nam Á” Ví dụ 2: Khi dạy Chủ đề Hợp chúng quốc Hoa Kỳ (lớp 11), tôi tổ chức trò chơi cho học sinh ở phần khởi động để dẫn dắt vào chủ đề mới. - Bước 1: Tôi cho học sinh chơi trò chơi “Hỏi đáp nhanh” + Giáo viên giới thiệu tên và luật chơi cho học sinh: hình thức cả lớp, giáo viên gợi ý từ khóa cho học sinh (ví dụ: ai, cái gì, vật gì, nước nào …), giáo viên chuẩn bị 4 gợi ý và mở từng gợi ý từ khó đến dễ, học sinh nào biết trước thì được trả lời trước, nếu học sinh trả lời không được thì mở lần lượt đến gợi ý cuối cùng (gợi ý cuối cùng sẽ gần gũi với đáp án nhất) . Mỗi câu trả lời đúng, học sinh nhận một món quà nhỏ.  Câu 1: Cái gì? + Gợi ý thứ nhất: Là một tác phẩm điêu khắc + Gợi ý thứ hai: Đặt trên đảo Liberty + Gợi ý thứ ba: Nhân dân Pháp tặng cho nước Mỹ + Gợi ý thứ 4: Biểu tượng cho sự tự do => Đáp án: Tượng Nữ thần Tự do  Câu 2: Cái gì? + Gợi ý thứ nhất: Là một tác phẩm điêu khắc + Gợi ý thứ hai: Thuộc tiểu bang South Dakota + Gợi ý thứ ba: Thể hiện 4 gương mặt + Gợi ý thứ 4: George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt, Abraham Lincoin. => Đáp án: Núi Rushmore (Khu tưởng niệm quốc gia Hoa Kỳ) + Học sinh tiến hành chơi trò chơi. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 11
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 12
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh - Bước 2: Giáo viên đặt vấn đề liên quan trò chơi “Các hình ảnh trên giúp cho em nghĩ đến quốc gia nào?”. - Bước 3: Học sinh trả lời “Hoa Kỳ” Học sinh lớp 11C8 tham gia trò chơi vui tươi, sôi động. - Bước 4: Giáo viên kết luận và dẫn dắt vào chủ đề mới “Các tác phẩm điêu khắc trên là các công trình tiêu biểu của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, ngoài 2 công trình nghệ thuật tiêu biểu trên Hoa Kỳ còn rất nhiều cảnh quan nổi bật cả về tự nhiên và nhân tạo. Ngoài ra Hoa Kỳ còn là quốc gia đa chủng tộc, có nền kinh tế phát triển nhất trên thế giới hơn 100 năm qua, để hiểu rõ hơn lớp chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu qua chủ đề Hợp chúng quốc Hoa Kỳ”. Ví dụ 3: Khi dạy Chủ đề Nhật Bản (lớp 11), tôi tổ chức trò chơi cho học sinh ở phần khởi động để dẫn dắt vào chủ đề mới. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 13
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh - Bước 1: Tôi cho học sinh chơi trò chơi “Đuổi hình bắt chữ” + Giáo viên giới thiệu tên và luật chơi cho học sinh: hình thức cả lớp, dưới 6 miếng ghép câu hỏi là ảnh chính (cho biết hình ảnh đó là gì?), lần lượt giáo viên mở các câu hỏi, mỗi câu hỏi có các hình ảnh cho học sinh đoán chữ (từ khóa), học sinh nào biết đáp án thì giơ tay phát biểu, trong quá trình trả lời các câu hỏi thì miếng ghép sẽ mở ra, nếu học sinh đoán được ảnh chính có thể trả lời, nếu không trả lời được thì đợi đến miếng ghép cuối cùng mở ra rồi trả lời . Mỗi câu trả lời đúng, học sinh nhận một món quà nhỏ.  Ảnh chính: núi Phú Sĩ  Miếng ghép thứ nhất: Hoa Anh Đào  Miếng ghép thứ hai: Quần đảo  Miếng ghép thứ ba: Thiên tai  Miếng ghép thứ tư: Ô tô  Miếng ghép thứ năm: Yamaha  Miếng ghép thứ sáu: Su mô + Học sinh tiến hành chơi trò chơi. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 14
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh - Bước 2: Giáo viên đặt vấn đề liên quan trò chơi “Các hình ảnh trên giúp cho em nghĩ đến quốc gia nào?”. - Bước 3: Học sinh trả lời “Nhật Bản” - Bước 4: Giáo viên kết luận và dẫn dắt vào chủ đề mới “ Các từ khóa (quần đảo, hoa Anh Đào, núi Phú Sĩ, võ Su mô…) là những biểu tượng cho nước Nhật Bản, để hiểu rõ hơn về những điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội và đặc điểm nền kinh tế Nhật Bản, lớp chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu qua chủ đề Nhật Bản?”. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 15
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh Ví dụ 4: Chủ đề: Một số vấn đề chung của các nhóm nước (lớp 11) Nội dung 3: Một số vấn đề mang tính toàn cầu Tôi tổ chức trò chơi cho học sinh ở phần khởi động để dẫn dắt vào nội dung mới. - Bước 1: Tôi cho học sinh chơi trò chơi “Mảnh ghép đồng đội” + Giáo viên giới thiệu tên và luật chơi cho học sinh: hình thức nhóm, giáo viên phát cho mỗi học sinh 1 tấm ảnh nhỏ 1 cách ngẫu nhiên (1/4 phần của hình ảnh lớn), sau đó cho cả lớp 1 phút để mỗi học sinh tự tìm các bạn khác ghép lại 4 mảnh ghép trùng khớp với nhau thành 1 tấm ảnh có nghĩa trong thời gian 1 phút, nếu học sinh nào tìm không được nhóm của mình sẽ bị phạt bằng các trò chơi nhỏ (nếu có thời gian). Lưu ý: Nhiều học sinh có ảnh trùng nhau để học sinh dễ dàng tìm các bạn cùng nhóm mảnh ghép, tránh tình trạng học sinh di chuyển “quá ồn” trong tiết học. + Học sinh tiến hành chơi. Bước 2: Sau khi ghép nhóm 4 học sinh chung mảnh ghép, giáo viên yêu cầu học sinh nêu ý nghĩa tấm ảnh của nhóm mình. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 16
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh Bước 3: học sinh trình bày ý nghĩa của ảnh.  Ảnh 1: thể hiện vấn đề về dân số, đó là tình trạng dân số quá đông trên thế giới.  Ảnh 2: thể hiện vấn đề về môi trường, trái đất nóng lên, hoặc biến đổi khí hậu toàn cầu.  Ảnh 3: thể hiện nạn khủng bố trên thế giới.  Ảnh 4: thể hiện vấn đề về môi trường, tình trạng ô nhiễm môi trường biển. - Bước 4: Giáo viên kết luận và dẫn dắt vào nội dung mới “Một số vấn đề mang tính toàn cầu” như dân số, môi trường, khủng bố, hoạt động kinh tế ngầm… đã và đang được toàn cầu quan tâm, hôm nay cả lớp sẽ cùng nhau tìm hiểu nôị dung tiếp theo – nôị dung 3 của chủ đề 1 “Một số vấn đề chung của các nhóm nước”. Ví dụ 5: Chủ đề: Vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở Đồng bằng sông Hồng (lớp 12) Nội dung 1: Vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở Đồng bằng sông Hồng - Bước 1: Tôi cho học sinh chơi trò chơi “Hiểu ý đồng đội” + Giáo viên giới thiệu tên và luật chơi cho học sinh: hình thức cặp đôi, giáo viên chuẩn bị 3 gói câu hỏi, cho 3 cặp đôi chọn 3 gói câu hỏi. Mỗi cặp học sinh có thời gian 1 phút 30 giây để gợi ý và trả lời các từ khóa mà giáo viên cho. Cặp học sinh nào với thời gian ngắn nhất, trả lời đúng nhiều nhất các từ khóa sẽ nhận quà. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 17
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh - Bước 2: Giáo viên dẫn dắt vào chủ đề mới “ Các từ khóa trong các gói câu hỏi chính là những đặc điểm chính (tự nhiên, kinh tế-xã hội) của vùng Đồng bằng sông Hồng, để hiểu rõ hơn về vùng này các em sẽ cùng tìm hiểu qua tiết học hôm nay “Vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở Đồng bằng sông Hồng””. 3.3.2.2 Tổ chức trò chơi ở hoạt động hình thành kiến thức Hoạt động hình thành kiến thức là hoạt động quan trọng nhất trong tiết học, hoạt động của giáo viên và học sinh có thành công hay không, học sinh có chiếm lĩnh tri thức, chuyển tri thức của thầy và trong sách giáo khoa thành tri thức của bản thân, học sinh rèn luyện được các kĩ năng mới hay không chính là trong hoạt động này . Chính vì thế, người giáo viên cần phải tìm hiểu thật kĩ lưỡng các hoạt động cần tổ chức cho học sinh trong hoạt động hình thành kiến thức. Đối với phương pháp tổ chức trò chơi trong hoạt động này, đòi hỏi bản thân tôi chọn lọc khá kĩ, những nội dung nào là phù hợp, thời gian ra sao, hình thức như thế nào và đặc biệt là phải đảm bảo được việc “vừa chơi, vừa học”- nghĩa là khi “chơi” học sinh cũng phải lĩnh hội được tri thức để tiết học không nhàm chán, tạo được hứng thú học tập cho học sinh. * Các bước tiến hành tổ chức trò chơi trong hoạt động hình thành kiến thức Bước 1: Giáo viên tạo tình huống học tập bằng trò chơi - Nhóm năng động - Nhóm đoàn kết - Ai nhanh hơn … Bước 2: Học sinh thông qua trò chơi vận dụng hiểu biết của bản thân hoặc đã tìm hiểu trước để trình bày nội dung cần tìm hiểu. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 18
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh Bước 3: Giáo viên nhận xét, bổ sung kiến thức mới thông qua trò chơi mà học sinh thực hiện. Trong quá trình thực hiện, tôi linh hoạt các bước tiến hành sao cho phù hợp nhất với các trò chơi khác nhau. * Một số lưu ý khi tổ chức trò chơi ở hoạt động hình thành kiến thức - Trò chơi nên thể hiện nội dung cụ thể của bài học. Các nội dung mà giáo viên cho học sinh tiến hành trong trò chơi phải rõ ràng,cụ thể, không được “mơ hồ” phù hợp với kiến thức mới của bài. - Thời gian tiến hành có thể dài hơn ở hoạt động khởi động khoảng từ 10-20 phút, tùy theo chuẩn kiến thức, kĩ năng của nội dung bài. - Cần bao quát lớp, quản lý lớp học tránh tình trạng “quá ồn” khi các em tham gia trò chơi. - Không đòi hỏi học sinh phải trả lời được tất cả các câu hỏi, giải quyết trọn vẹn các vấn đề hoặc hoàn thành trò chơi xuất sắc, vì những kiến thức có liên quan trong trò chơi là những kiến thức các em chưa được học. Có thể tuyên dương khen thưởng học sinh thực hiện tốt, không phê bình khi chưa hoàn thiện các trò chơi. Ví dụ 1: Khi dạy Chủ đề: Đất nước nhiều đồi núi (lớp 12) - Nội dung 2: Đất nước nhiều đồi núi (bài 7 SGK) tôi tổ chức trò chơi cho các em học sinh, để tạo hứng thú học tập bộ môn, tránh sự nhàm chán và tâm lý áp lực cho học sinh trong quá trình tiếp thu quá nhiều kiến thức của năm học cuối cấp THPT. - Bước 1: Tôi cho học sinh chơi trò chơi “Nhóm đoàn kết” + Giáo viên giới thiệu tên và luật chơi cho học sinh: hình thức nhóm nhỏ, giáo viên chuẩn bị 2 bộ trò chơi (giống nhau), chọn 2 nhóm và mỗi nhóm gồm 3 học sinh, cho các nhóm thời gian khoảng 7 phút để các em chọn những cụm từ hoặc câu có nghĩa ghép laị với nhau.  Cụ thể: Mục 3.a Thế mạnh và hạn chế về tự nhiên của khu vực đồi núi đối với phát triển kinh tế - xã hội Tôi phát cho học sinh các phiếu chỉ đối tượng, hiện tượng (đất, sông ngòi, khí hậu, khoáng sản, thiên tai…) và các phiếu chỉ tác động (thuận lợi hoặc khó khăn) của đối tượng lên sự phát triển kinh tế -xã hội của vùng đồi núi ở nước ta. Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 19
Sáng kiến 2018-2019 THPT Nguyễn Hữu Cảnh Tôi yêu cầu các nhóm ghép cặp phiếu với nhau để có nghĩa. + 2 nhóm học sinh tiến hành chơi trò chơi thời gian 7 phút, nhóm nào nhanh hơn, đoàn kết hơn, biết phân chia công việc cụ thể (2 bạn lựa chọn cặp phiếu, 1 bạn dán bảng), nhóm đó thắng trò chơi. Học sinh lớp 12C4 tham gia trò chơi Nhóm đoàn kết Bước 2: Nhóm học sinh thắng phần chơi sẽ trình bày nội dung kiến thức mà các em vừa hoàn thành trước lớp, như vậy thông qua trò chơi học sinh đã biết vận Người thực hiện: Lương Thu Hà Trang 20

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.