Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Xây dựng kế hoạch dạy học chủ đề hàm số bậc hai theo phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh

Chia sẻ: Ganuongmuoiot | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:29

Thêm vào BST

Báo xấu

65
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của đề tài nghiên cứu nhằm xác định các năng lực, phẩm chất của học sinh được phát triển khi học bài hàm số bậc hai, từ đó lựa chọn các phương pháp, kĩ thuật dạy học và phương tiện dạy học để xây dựng kế hoạch dạy học bài hàm số bậc hai (Đại số 10).

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Xây dựng kế hoạch dạy học chủ đề hàm số bậc hai theo phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh

1 SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HÀ NỘI TRƢỜNG THPT LƢU HOÀNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM XÂY DỰNG KẾ HOẠCH DẠY HỌC CHỦ ĐỀ HÀM SỐ BẬC HAI THEO PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VÀ GIÁO DỤC PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC CHO HỌC SINH ------------------------------ Lĩnh vực / Môn: Toán Cấp học: THPT Tác giả : Vũ Thị Ngọc Tình Đơn vị công tác : THPT Lƣu Hoàng- Ứng Hòa – Hà Nội Chức vụ : Giáo viên Toán NĂM HỌC 2020 – 2021
2 MỤC LỤC Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................... Trang 1 Phần II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.................................................... Trang 2 II.1. CÁC PHẨM CHẤT CHỦ YẾU TRONG CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 ............................................. Trang 2 II.2. CÁC NĂNG LỰC CỐT LÕI TRONG CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018............................................... Trang 3 II.3. CÁC NĂNG LỰC ĐẶC THÙ TRONG MÔN TOÁN .......... Trang 3 II.4. MỘT SỐ PHƢƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC SINH TRONG MÔN TOÁN ...................................................................................... Trang 4 II.5. KẾ HOẠCH DẠY HỌC.................................................... Trang 4 II.6. THỬ NGHIỆM SƢ PHẠM .................................................... Trang 23 II.6.1. Nội dung, tổ chức thử nghiệm ........................................... Trang 23 II.6.2. Kết quả thử nghiệm ............................................................. Trang 23 Phần III; KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................. Trang 25 Tài liệu tham khảo ......................................................................... Trang 27
1 PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ I.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Phẩm chất và năng lực là hai thành phần cơ bản trong cấu trúc nhân cách nói chung và là yếu tố nền tảng tạo nên nhân cách của con ngƣời. Dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực là sự “tích lũy” dần dần các yếu tố của phẩm chất và năng lực học sinh để chuyển hóa và góp phần hình thành, phát triển nhân cách. Giáo dục phổ thông nƣớc ta đang thực hiện bƣớc chuyển từ chƣơng trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận phẩm chất, năng lực ngƣời học, từ chỗ quan tâm tới việc học sinh học đƣợc gì đến chỗ quan tâm tới việc học sinh làm đƣợc gì qua việc học. Có thể thấy, dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực có vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lƣợng đào tạo trong giáo dục phổ thông nói riêng và nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực cho quốc gia nói chung. Học sinh tiếp cận các nội dung kiến thức thiết thực, hiện đại cùng với phƣơng pháp tƣ duy và học tập tích cực chính là nhằm cơ hội giúp học sinh rèn kĩ năng, từng bƣớc hình thành, phát triển năng lực giải quyết các tình huống và vấn đề thực tiễn; từ đó có cơ hội hòa nhập, hội nhập quốc tế để cùng tồn tại, phát triển... Đây cũng chính là ý nghĩa quan trọng bởi nội dung dạy học mà học sinh sở hữu sẽ đƣợc vận dụng thích ứng với bối cảnh hiện đại và không ngừng đổi mới. Tuy nhiên trong thực tiễn dạy học, tôi và nhiều đồng nghiệp cũng vẫn còn có khó khăn khi lựa chọn các phƣơng pháp, kĩ thuật dạy học cũng nhƣ tìm kiếm và đƣa các tình huống và vấn đề thực tiễn vào giảng dạy các chủ đề. Với mong muốn sớm hoàn thiện chuyển đổi từ dạy học tiếp cận nội dung sang dạy học phát triển phẩm chất, năng lực, bản thân tôi đã tích cực trau dồi kiến thức về phƣơng pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh phổ thông môn Toán; tích cực tìm hiều về thực tiễn, khoa học tự nhiên và xã hội để tìm kiếm tình huống thực tiễn, kiến thức liên môn cần thiết, quan trọng đƣa vào bài dạy một cách hợp lí, khoa học. Xây dựng kế hoạch dạy học theo yêu cầu của Công văn số 5512/BGDĐT-GDTrH ngày 18 tháng 12 năm 2020 của Bộ GDĐT. Khi giảng dạy chủ đề hàm số bậc hai (Đại số 10), tôi thấy nội dung kiến thức không gắn với giải quyết các vấn đề thực tiễn, vấn đề liên môn, trong khi đó tính chất và đồ thị của hàm số bậc hai có ứng dụng nhiều trong thực tiễn, chẳng hạn nhƣ các công trình xây dựng đƣợc thiết kế tạo dáng theo hình parabol ăng-ten parabol hay còn gọi là ăng-ten chảo, bếp parabol, đƣờng đi của đạn tử (liên môn với bộ môn vật lí),... Nếu xây dựng đƣợc kế hoạch dạy học chủ đề hàm số bậc hai gắn liền với các ứng dụng thực tiễn và liên môn kể trên thì sẽ
2 giúp học sinh phát triển đƣợc một số năng lực cần thiết cũng nhƣ thấy đƣợc ứng dụng to lớn của tính chất và đồ thị của hàm số bậc hai, từ đó thêm yêu thích, đam mê với môn toán. Cũng từ đó có nhiều em có ƣớc mơ, định hƣớng nghề nghiệp theo đam mê, sở trƣờng và năng lực của mình. Vì những lí do trên tôi đã viết sáng kiến kinh nghiệm: Xây dựng kế hoạch dạy học chủ đề hàm số bậc hai theo phƣơng pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh I.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Xác định các năng lực, phẩm chất của học sinh đƣợc phát triển khi học bài hàm số bậc hai, từ đó lựa chọn các phƣơng pháp, kĩ thuật dạy học và phƣơng tiện dạy học để xây dựng kế hoạch dạy học bài hàm số bậc hai (Đại số 10) theo Công văn số 5512/BGDĐT-GDTrH ngày 18 tháng 12 năm 2020 của Bộ GDĐT. I.3. ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ THỜI GIAN THỰC HIỆN ĐỀ TÀI. I.3.1. Đối tƣợng nghiên cứu: Mọi đối tƣợng học sinh lớp 10. I.3.2. Phạm vi nghiên cứu: Học sinh hai lớp 10A1 và 10A2 của trƣờng THPT Lƣu Hoàng. I.3.3. Thời gian thực hiện: Sáng kiến kinh nghiệm đƣợc thực hiện trong năm học 2020-2021 Đề tài đã đƣợc đăng kí với tổ và đã đƣợc tổ duyệt, thông qua kế hoạch thực hiện đề tài. Trong quá trình thực hiện đề tài đã đƣợc tổ dự giờ và khẳng định đề tài có chất lƣợng, đã đƣợc đồng nghiệp áp dụng trong giảng dạy. PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ Sáng kiến kinh nghiệm: xây dựng kế hoạch dạy học chủ đề hàm số bậc hai theo phƣơng pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh Sáng kiến gồm các nội dung chính: + Các phẩm chất chủ yếu trong chƣơng trình giáo dục phổ thông 2018. + Các năng lực cốt lõi trong chƣơng trình giáo dục phổ thông 2018. + Các năng lực đặc thù trong môn Toán + Một số phƣơng pháp, kĩ thuật dạy học phát triển phẩm chất, năng lực học sinh trong môn Toán. + Thiết kế Kế hoạch dạy chủ đề hàm số bậc hai – Đại số 10 + Thử nghiệm sƣ phạm.
3 II.1. CÁC PHẨM CHẤT CHỦ YẾU TRONG CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 II.2. CÁC NĂNG LỰC CỐT LÕI TRONG CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 II.3. CÁC NĂNG LỰC ĐẶC THÙ TRONG MÔN TOÁN
4 II.4. MỘT SỐ PHƢƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC SINH TRONG MÔN TOÁN 1. Dạy học hợp tác 2. Dạy học khám phá 3. Dạy học giải quyết vấn đề 4. Dạy học dựa trên dự án 5. Dạy học mô hình hóa và dạy học bằng mô hình hóa 6. Dạy học toán qua tranh luận khoa học 7. Dạy học toán qua hoạt động trải nghiệm 8. Kĩ thuật khăn trải bàn 9. Kĩ thuật KWL và KWLH 10. Kĩ thuật phòng tranh 11. Kĩ thuật sơ đồ tƣ duy II.5. KẾ HOẠCH DẠY HỌC Chƣơng II: HÀM SỐ BẬC NHẤT VÀ BẬC HAI §3: HÀM SỐ BẬC HAI (2 tiết lý thuyết – 1 tiết bài tập) 1. MỤC TIÊU
5 1.1. Về kiến thức (Yêu cầu cần đạt theo chương trình giáo dục phổ thông môn Toán năm 2018)  Thiết lập đƣợc bảng giá trị của hàm số bậc hai.  Vẽ đƣợc Parabol là đồ thị hàm số bậc hai.  Nhận biết đƣợc các tính chất cơ bản của Parabol nhƣ đỉnh, trục đối xứng.  Nhận biết và giải thích đƣợc các tính chất của hàm số bậc hai thông qua đồ thị.  Vận dụng đƣợc kiến thức về hàm số bậc hai và đồ thị vào giải quyết bài toán thực tiễn (ví dụ: xác định độ cao của cầu, cổng có hình dạng Parabol, ...) 1.2. Về năng lực Định hướng các năng lực được hình thành  Năng lực chung:  Năng lực tự chủ và tự học;  Năng lực giao tiếp và hợp tác;  Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo;  Năng lực tin học.  Năng lực đặc thù trong môn Toán:  Năng lực tƣ duy và lập luận Toán học;  Năng lực mô hình hóa toán học;  Năng lực giải quyết vấn đề toán học;  Năng lực giao tiếp toán học;  Năng lực sử dụng công cụ, phƣơng tiện học toán. 1.3. Về phẩm chất Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. 2. Thiết bị dạy học và học liệu  Máy tính xách tay, máy chiếu.  Nội dung trình chiếu trên phần mềm powerpoint.  Phiếu học tập. 3. Tiến trình dạy học Hoạt động 1: Khởi động (5 phút) a) Mục tiêu: Giúp học sinh thƣ giãn, giải trí trƣớc khi vào bài mới cũng gây hứng thú cũng nhƣ tạo nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức về hàm số bậc hai.
6 b) Nội dung: Giáo viên cho học sinh tham gia một chuyến du lịch ngắn qua màn ảnh nhỏ đến thành phố St Louis bang Missouri Hoa Kỳ, nơi có Cổng vòm cung Gateway Arch thu hút rất nhiều khách du lịch trên thế giới đến thăm quan. c) Sản phầm:  Học sinh đƣợc thƣ giãn, giải trí trƣớc khi vào bài học mới.  Học sinh có hiểu biết thêm về một địa điểm du lịch nổi tiếng thế giới đó là thành phố St Louis bang Missouri Hoa Kỳ, nơi có Cổng vòm cung Gateway Arch thu hút rất nhiều khách du lịch trên thế giới đến thăm quan.  Học sinh biết đƣợc Cổng Arch đƣợc thiết kế tạo dáng theo hình parabol (Đƣờng parabol là đồ thị hàm số y  ax 2 với a  0 đã học ở lớp 9).  Học sinh nhìn thấy ứng dụng to lớn của đƣờng parabol trong thực tiễn, từ đó có hứng thú học bài mới “hàm số bậc hai”. d) Tổ chức thực hiện: + Giáo viên mời học sinh tham gia một chuyến du lịch ngắn qua màn ảnh nhỏ đến thành phố St Louis bang Missouri Hoa Kỳ, nơi có Cổng vòm cung Gateway Arch thu hút rất nhiều khách du lịch trên thế giới đến thăm quan. Đƣờng link của video: https://www.youtube.com/watch?v=iuKrsXLLaHU  Học sinh: Xem video  Giáo viên đặt vấn đề: Cổng Arch đƣợc thiết kế tạo dáng theo hình parabol (Đƣờng parabol là đồ thị hàm số y  ax 2 với a  0 đã học ở lớp 9). Hàm số bậc hai tổng quát cho bởi công thức y  ax2  bx  c với a  0 và hàm số y  ax 2 đã học ở lớp 9 là trƣờng hợp riêng của hàm số này. Để biết trong trƣờng hợp tổng quát, đồ thị hàm số bậc hai còn có dạng là đƣờng parabol nữa không? Và
7 tính chất của nó nhƣ thế nào? Cô trò chúng ta cùng đi tìm hiểu trong bài học hôm nay.  Giáo viên giới thiệu nội dung bài học Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới Hoạt động 2.1. Hình thành định nghĩa hàm số bậc hai a) Mục tiêu: Học sinh biết đƣợc định nghĩa hàm số bậc hai; tập xác định của hàm số bậc hai. b) Nội dung: Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc theo cặp thực hiện nhiệm vụ: Sử dụng sách giáo khoa và dựa vào định nghĩa hàm số bậc nhất, tƣơng tự hãy đƣa ra định nghĩa hàm số bậc hai; tập xác định của hàm số bậc hai; mối liên hệ giữa hai hàm số y  ax2  bx  c ( a  0 ) và y  ax 2 . c) Sản phẩm: Định nghĩa Hàm số bậc hai là hàm số đƣợc cho bởi công thức: y  ax2  bx  c ( a  0 ). Tập xác định: D  . Hàm số y  ax 2 đã học ở lớp 9 là trƣờng hợp riêng của hàm số này. d) Tổ chức thực hiện: Chuyển giao - Giáo viên triển khai nhiệm vụ cho học sinh - Học sinh thảo luận cặp đôi thực hiện nhiệm vụ Thực hiện - Giáo viên theo dõi, hỗ trợ , hƣớng dẫn khi cần thiết Báo cáo thảo - Giáo viên gọi một học sinh đại diện cho một cặp bất kì báo
8 luận cáo kết quả thảo luận. Đánh giá, nhận - Giáo viên cho các cặp còn lại nêu nhận xét, đánh giá. xét, tổng hợp - Giáo viên nhận xét và chính xác hóa kiến thức. Hoạt động 2.2. Hình thành các tính chất của đồ thị hàm số bậc hai. Hoạt động 2.2.1. Hình thành các nhận xét ban đầu về đồ thị hàm số bậc hai. (15 phút) a) Mục tiêu: Hình thành một số nhận xét ban đầu về đồ thị hàm số bậc hai b) Nội dung: Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm 4 học sinh (trong 8 phút) thực hiện phiếu học tập số 1 và phiếu học tập số 2 sau. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Điền từ vào ô trống để hoàn thành các tính chất của đồ thị hàm số y  ax 2 (a  0) đã học ở lớp 9. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Câu 1. Thực hiện phép biến đổi ở lớp 9 và đặt   b2  4ac ta có thể viết ax2  bx  c (a  0) bằng biểu thức nào sau đây? Tại sao? 2 2  b    b   A. a  x    . B. a  x    .  2a  4a  2a  4a 2 2  b    b   C. a  x    2 . D. a  x    2 .  2a  4a  2a  4a Câu 2. Cho hàm số y  ax2  bx  c với a  0 . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng? Tại sao?  A. y  , x  R . 4a
9   b   B. y  , x  R và điểm I   ;  là điểm thấp nhất của đồ thị hàm số. 4a  2a 4a    b   C. y  , x  R và điểm I  ;  là điểm cao nhất của đồ thị hàm số. 4a  2a 4a  Câu 3. Cho hàm số y  ax2  bx  c với a  0 . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng? Tại sao?  A. y  , x  R . 4a   b   B. y  , x  R và điểm I   ;  là điểm thấp nhất của đồ thị hàm số. 4a  2a 4a    b   C. y  , x  R và điểm I   ;  là điểm cao nhất của đồ thị hàm số. 4a  2a 4a  Câu 4. Nêu một số nhận xét về đồ thị hàm số bậc hai. c) Sản phẩm: I. Đồ thị hàm số bậc hai 1. Nhận xét 2  b   y  ax  bx  c  y  a  x    2 ,   b2  4ac  2a  4a   b   + Nếu a  0 thì y  , x  R và điểm I   ;  là điểm thấp nhất 4a  2a 4a  của đồ thị hàm số.   b   + Nếu a  0 thì y  , x  R và điểm I   ;  là điểm cao nhất 4a  2a 4a 
10 của đồ thị hàm số.  b   + Điểm I   ;  đối với đồ thị hàm số y  ax  bx  c ( a  0 ) đóng 2  2a 4a  vai trò nhƣ đỉnh O(0; 0) của parabol y  ax 2 . d) Tổ chức thực hiện: Chuyển giao - Giáo viên triển khai nhiệm vụ cho học sinh - Học sinh thảo luận nhóm 4 học sinh (8 phút) thực hiện Thực hiện nhiệm vụ - Giáo viên theo dõi, hỗ trợ , hƣớng dẫn khi cần thiết - Giáo viên gọi 1 học sinh đại diện cho 1 nhóm bất kì báo cáo kết quả thảo luận phiếu học tập số 1. Báo cáo thảo - Giáo viên gọi 4 học sinh đại diện cho 4 nhóm bất kì báo luận cáo kết quả thảo luận nhóm phiếu học tập số 2, mỗi nhóm một câu. Đánh giá, nhận - GV cho các cặp còn lại nêu nhận xét, bổ sung (nếu có) xét, tổng hợp - Giáo viên nhận xét và chính xác hóa kiến thức. Hoạt động 2.2.2. Hình thành các tính chất của đồ thị hàm số bậc hai. (12 phút) a) Mục tiêu: Hình thành các tính chất của đồ thị hàm số bậc hai. b) Nội dung: + Giáo viên hƣớng dẫn học sinh sử dụng trang web có đƣờng link https://phet.colorado.edu/ . Trang web này có mô phỏng về đồ thị hàm số bậc hai và sự biến đổi đồ thị hàm số bậc hai theo sự thay đổi của hệ số. Từ đó học sinh thấy đƣợc đồ thị hàm số bậc hai y  ax2  bx  c ( a  0 ) chính là đƣờng parabol y  ax 2 sau một số phép «dịch chuyển» trên mặt phẳng tọa độ. + Giáo viên yêu cầu học sinh thảo luận nhóm 4 học sinh (trong 5 phút), sử dụng điện thoại hoặc máy tính thực hiện mô phỏng, sau đó dựa vào phần nhận xét ở mục 1, hãy chỉ ra các tính chất của parabol y  ax2  bx  c ( a  0 ) nhƣ bề lõm, đỉnh và trục đối xứng.
11 c) Sản phẩm: 2. Đồ thị
12 d) Tổ chức thực hiện: Chuyển giao - Giáo viên triển khai nhiệm vụ cho học sinh - Học sinh theo dõi giáo viên hƣớng dẫn sử dụng trang web https://phet.colorado.edu/. - Học sinh thảo luận nhóm 4 học sinh (5 phút) sử dụng điện thoại hoặc máy tính thực hiện mô phỏng về đồ thị hàm số bậc hai trên trang web https://phet.colorado.edu/, xuất phát Thực hiện từ đồ thị hàm số y  a( x  0)2  0 , thay đổi các hệ số để có đƣợc đồ thị hàm số y  a( x  m)2  n . - Học sinh nêu tính chất đồ thị hàm số bậc hai. - Giáo viên theo dõi, hỗ trợ , hƣớng dẫn khi cần thiết. Báo cáo thảo - Giáo viên gọi 1 học sinh đại diện cho 1 nhóm bất kì báo luận cáo kết quả thảo luận. Đánh giá, nhận - GV cho các cặp còn lại nêu nhận xét, bổ sung (nếu có) xét, tổng hợp - Giáo viên nhận xét và chính xác hóa kiến thức. Hoạt động 2.2.3. Xây dựng cách vẽ đồ thị hàm số bậc hai. (13 phút) a) Mục tiêu: Học sinh nắm đƣợc cách vẽ đồ thị hàm số bậc hai. b) Nội dung: Giáo viên yêu cầu học sinh dựa và tính chất của đồ thị hàm số bậc hai, hãy thảo luận nhóm 4 học sinh (3 phút), xây dựng cách vẽ đồ thị hàm số bậc hai. Ví dụ: Vẽ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 . c) Sản phẩm: 3. Cách vẽ y y Δ I - 4a O b x O b x - - 2a 2a Δ - 4a I
13  b   1. Xác định tọa độ đỉnh: I   ; .  2 a 4 a  b 2. Vẽ Trục đối xứng: x   . 2a 3. Xác định tọa độ các giao điểm của parabol với trục tung (điểm (0; c)) và trục hoành (nếu có). Xác định thêm một số điểm để vẽ cho chính xác hơn. 4. Vẽ Parabol. Ví dụ: Vẽ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 . y  Đỉnh I  1; 4  ; 2  Trục đối xứng là đƣờng thẳng: 1 x  1; -3 -2 -1 O 1 2 x  Giao điểm với trục Oy là A(0; 3) ; -1  Các giao điểm với Ox là B(1;0) và -2 C (3;0) ; -3  Vẽ parabol. -4 I d) Tổ chức thực hiện: Chuyển giao - Giáo viên triển khai nhiệm vụ cho học sinh - Học sinh theo thảo luận nhóm 4 học sinh (3 phút) đƣa ra cách vẽ đồ thị hàm số bậc hai. Thực hiện - Học sinh làm việc cá nhân thực hiện vẽ đồ thị hàm số y  x2  2 x  3 . - Giáo viên theo dõi, hỗ trợ , hƣớng dẫn khi cần thiết. - Giáo viên gọi 1 học sinh đại diện cho 1 nhóm bất kì báo Báo cáo thảo cáo kết quả thảo luận cách vẽ đồ thị hàm số bậc hai. luận - Giáo viên chụp chiếu sản phẩm vẽ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 của một học sinh. Đánh giá, nhận - GV cho các cặp còn lại nêu nhận xét, bổ sung (nếu có) xét, tổng hợp - Giáo viên nhận xét và chính xác hóa kiến thức. Hoạt động 2.2.4. Hình thành chiều biến thiên của hàm số bậc hai. (10 phút) a) Mục tiêu: Giúp học sinh tự tìm hiểu chiều biến thiên của hàm số bậc hai
14 b) Nội dung: Giáo viên yêu cầu học sinh thảo luận nhóm 4 học sinh (trong 5 phút) sử dụng đồ thị hàm số bậc hai suy ra chiều biến thiên của hàm số bậc hai, giá trị lớn nhất hoặc giá trị nhỏ nhất của hàm số (nếu có). c) Sản phẩm: II. Chiều biến thiên của hàm số bậc hai 1. Hệ số a  0  b   Hàm số nghịch biến trên khoảng  ;   ;  2a   b   Hàm số đồng biến trên khoảng   ;   ;  2a   b  Hàm số đạt giá trị nhỏ nhất bằng khi x   . 4a 2a 2. Hệ số a  0  b   Hàm số đồng biến trên khoảng  ;   ;  2a   b   Hàm số nghịch biến trên khoảng   ;   ;  2a   b  Hàm số đạt giá trị lớn nhất bằng khi x   . 4a 2a d) Tổ chức thực hiện: Chuyển giao - Giáo viên triển khai nhiệm vụ cho học sinh Thực hiện - Học sinh theo thảo luận nhóm 4 học sinh (5 phút) chỉ ra
15 chiều biến thiên của hàm số, giá trị lớn nhất (hoặc giá trị nhỏ nhất) của hàm số phụ thuộc vào hệ số a. - Giáo viên theo dõi, hỗ trợ , hƣớng dẫn khi cần thiết. Báo cáo thảo - Giáo viên gọi 1 học sinh đại diện cho 1 nhóm bất kì báo luận cáo kết quả thảo luận. Đánh giá, nhận - GV cho các cặp còn lại nêu nhận xét, bổ sung (nếu có) xét, tổng hợp - Giáo viên nhận xét và chính xác hóa kiến thức. Hoạt động 2.2.5. Củng cố kiến thức về hàm số bậc hai. (8 phút) a) Mục tiêu: Học sinh tóm tắt đƣợc kiến thức đã học bằng sơ đồ tƣ duy b) Nội dung: Giáo viên yêu cầu học sinh hoạt động nhóm 4 học sinh (5 phút) tóm tắt nội dung bài học bằng sơ đồ tƣ duy. c) Sản phẩm: d) Tổ chức thực hiện: Chuyển giao - Giáo viên triển khai nhiệm vụ cho học sinh - Học sinh thảo luận nhóm 4 học sinh (5 phút) tóm tắt nội Thực hiện dung bài học bằng sơ đồ tƣ duy. - Giáo viên theo dõi, hỗ trợ, hƣớng dẫn khi cần thiết. Báo cáo thảo - Giáo viên gọi 1 học sinh đại diện cho 1 nhóm bất kì báo luận cáo kết quả thảo luận. Đánh giá, nhận - GV cho các nhóm còn lại nêu nhận xét, bổ sung (nếu có) xét, tổng hợp - Giáo viên nhận xét và chính xác hóa kiến thức.
16 Hoạt động 2.2.6. Tìm hiểu một số hình ảnh có dạng đƣờng parabol trong thực tiễn (10 phút) a) Mục tiêu: Học sinh phát hiện đƣợc một số hình ảnh có dạng đƣờng parabol trong thực tiễn. b) Nội dung: Giáo viên yêu cầu học sinh hãy đƣa ra một số hình ảnh có dạng đƣờng parabol trong thực tiễn (Học sinh đƣợc phép tra cứu thông tin trên Internet). c) Sản phẩm: Các hình ảnh về đƣờng parabol trong thực tiễn mà học sinh phát hiện đƣợc. d) Tổ chức thực hiện: Chuyển giao - Giáo viên triển khai nhiệm vụ cho học sinh - Học sinh thảo luận theo nhóm 4 học sinh (5 phút) tìm một Thực hiện số hình ảnh về đƣờng parabol trong thực tiễn. - Giáo viên theo dõi, hỗ trợ, hƣớng dẫn khi cần thiết. Báo cáo thảo - Giáo viên gọi 1 học sinh đại diện cho 1 nhóm bất kì báo luận cáo kết quả thảo luận. - GV cho các nhóm còn lại nêu nhận xét, bổ sung (nếu có) Đánh giá, nhận - Giáo viên nhận xét và giới thiệu thêm một số hình ảnh về xét, tổng hợp đƣờng parabol có trong thực tiễn. Một số hình ảnh và ứng dụng của đƣờng parabol trong thực tiễn
17
18 Hoạt động 3: Luyện tập (60 phút) a) Mục tiêu: Giúp học sinh rèn luyện kĩ năng lập bảng biến thiên của hàm số bậc hai; xác định đƣợc tọa độ đỉnh, trục đối xứng, vẽ đƣợc đồ thị hàm số bậc hai, hàm số bậc hai thỏa mãn điều kiện cho trƣớc, tìm giá trị lớn nhất (giá trị lớn nhất của hàm số bậc hai) b) Nội dung: PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 Câu 1. Đồ thị hình bên là đồ thị của một y hàm số trong bốn hàm số đƣợc liệt kê ở bốn phƣơng án A, B, C, D dƣới đây. Hỏi 1 hàm số đó là hàm số nào? -1 A. y  x 2  2 x  1. O x B. y  3x2  6 x  1. C. y   x 2  2 x  1 . -2 D. y  3x 2  6 x  1. Câu 2. Đồ thị hình bên là đồ thị của một y hàm số trong bốn hàm số đƣợc liệt kê ở bốn phƣơng án A, B, C, D dƣới đây. Hỏi 4 hàm số đó là hàm số nào? 3 A. y   x2  2 x  3 . B. y  2 x2  4 x  3 . -3 -1 O 1 x C. y  x  2 x  3 . 2 D. y  x 2  2 x  3 . Câu 3. Trong các đồ thị hàm số có hình vẽ dƣới đây, đồ thị nào là đồ thị của hàm số y   x2  4 x  3 ?