zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm: Vận dụng mô hình dạy học dự án vào dạy học bài glucozơ

Chia sẻ: Dương Thị Thu Trinh Trinh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:40

Báo xấu

123
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung chính của sáng kiến kinh nghiệm này là: Nghiên cứu về cơ sở lý luận của mô hình dạy học dự án, nghiên cứu cấu trúc nội dung về glucozơ và fructozơ và vận dụng mô hình dạy học dự án vào thiết kế tiến trình dạy học cho bài glucozơ và fructozơ. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Vận dụng mô hình dạy học dự án vào dạy học bài glucozơ

Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐĂKLĂL TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BUÔN HỒ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “VẬN DỤNG MÔ HÌNH DẠY HỌC DỰ ÁN VÀO DẠY HỌC BÀI GLUCOZƠ ”_ HÓA HỌC 12 CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN Đơn vị: Trường THPT Buôn Hồ Tổ: Hóa học Giáo viên thực hiện: Dương Thị Thu Trinh Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 1
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Năm học: 20162017 MỤC LỤC NỘI DUNG TRANG Danh mục chữ viết tắt. 1 Phần I: Lý do chọn đề tài. 2 Phần II: Giải quyết vấn đề. 3 Chương 1: Cơ sở lý luận của phương pháp dạy học theo dự án. 3 1.1 Dạy học dự án (DHDA). 3 1.2 Mục tiêu, đặc điểm của dạy học dự án. 4 1.3 Các loại dự án học tập. 5 1.4 Các giai đoạn của tiến trình dạy học dự án. 5 1.5 Các bước chuẩn bị của giáo viên và học sinh cho một dự án học tập 6 1.6 Vai trò của giáo viên và học sinh trong dạy học dự án 10 1.7 Ưu nhược điểm của dạy học dự án 11 Chương 2: Vận dụng mô hình dạy học dự án vào dạy học bài glucozơ_Hóa học lớp 12 chương trình chuẩn. 12 2.1 Đánh giá những thuận lợi và khó khăn khi học sinh tiếp cận bài 12 học thông qua dự án. 2.2 Thiết kế chuẩn kiến thức cơ bản. 13 2.3 Thiết kế mục tiêu của dự án. 13 2.4 Thiết kế bộ câu hỏi định hướng. 14 2.5 Thiết kế tài liệu hỗ trợ học sinh. 15 2.6 Thiết kế bài tập dự án cho học sinh. 15 2.7 Thiết kế các tiêu chí đánh giá. 16 2.8 Thiết kế cách tính điểm cho học sinh. 18 2.9 Tổ chức hoạt động dạy và học. 19 Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 2
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 2.10 Một số hình ảnh minh họa cho dự án. 22 2.11 Kiểm nghiệm, đối chứng bằng thực nghiệm giảng dạy. 31 Phần III: Kết luận 32 Tài liệu tham khảo 33 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Ý nghĩa chữ viết tắt DHDA Dạy học dự án CHKQ Câu hỏi khái quát CHBH Câu hỏi bài học CHND Câu hỏi nội dung Gv Giáo viên Hs Học sinh Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 3
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 PHẦN I : LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Hóa học là bộ môn khoa học thực hành. Các kiến thức có ứng dụng rộng rãi trong đời sống sinh hoạt và trong sản xuất. Học sinh có thể nghiên cứu lý thuyết kết hợp với thực hành làm ra sản phẩm cho mình. Do sự tiến bộ của khoa học kỉ thuật, công nghệ thông tin, sự ra đời của những chiếc điện thoại thông minh truy cập internet,máy tính bảng,... học sinh có thể chủ động, tích cực trong nghiên cứu và tìm hiểu thông tin. Học sinh chúng ta hiện nay rất ham học hỏi, nghiên cứu. Các em đến với các hội thi nghiên cứu khoa học dành cho học sinh phổ thông để nghiên cứu, tập nghiên cứu và công bố sản phẩm. Từ thực tiễn đó thôi thúc tôi tạo điều kiện cho các em được thực nghiệm được nghiên cứu, được tự tay làm ra sản phẩm cho mình. Tôi đã lựa chọn một hình thức dạy học tích cực đó là dạy học dự án. Phương pháp dạy học dự án đã khắc phục được nhược điểm của dạy học truyền thống, trong đó người học thực hiện một nhiệm vụ phức hợp có sự kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn. Tuy nhiên không phải nội dung kiến thức hóa học nào cũng có thể áp dụng thành công mô hình dạy học dự án. Chủ đề về glucozơ và fructozơ có liên quan đến thực tế cuộc sống ( sinh hoạt ăn uống và sản xuất) nếu được tổ chức dạy học theo phương pháp dự án sẽ phát huy được tính tích cực, sáng tạo của học sinh. Xuất phát từ những lý do trên, tôi tiến hành đề tài: “ Vận dụng mô hình dạy học dự án vào dạy học bài glucozơ ” Hóa học lớp 12 chương trình chuẩn. Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 4
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Với đề tài này tôi đã tiến hành : Nghiên cứu về cơ sở lý luận của mô hình dạy học dự án. Nghiên cứu cấu trúc nội dung về glucozơ và fructozơ. Vận dụng mô hình dạy học dự án vào thiết kế tiến trình dạy học cho bài glucozơ và fructozơ. Kiểm nghiệm, đối chứng với các lớp có áp dụng và không áp dụng mô hình dạy học dự án. PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN 1.1 Dạy học dự án (DHDA): Lịch sử ra đời và phát triển của phương pháp dạy học dự án ( phương pháp Project) Phương pháp Project phương pháp dự án là một sản phẩm của phong trào giáo dục tiến bộ Mỹ. Ý tưởng ban đầu được giới thiệu trong năm 1908 như một phương pháp dạy học mới trong nông nghiệp, nhưng nhà giáo dục William H. Kilpatrick đã xây dựng các khái niệm và phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới trong bài viết nổi tiếng của ông: ” Phương pháp dự án”(1918). Gần đây nhất, Michael Knoll đã bắt nguồn từ phương pháp dự án giáo dục kiến trúc thế kỷ mười sáu của Ý và kĩ thuật giáo dục ở Pháp thế kỷ mười tám... Dẫn đến kết luận, việc học của sinh viên cần vừa có sự trau dồi k ĩ năng và kết hợp với thực hành kĩ năng và đánh giá học tập thông qua sản phẩm cụ thể. Khái niệm dạy học dự án: Có nhiều quan niệm và định nghĩa khác nhau về dạy học dự án. Dạy học dự án được nhiều tác giả coi là một mô hình Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 5
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 dạy học vì khi thực hiện một dự án, có nhiều phương pháp dạy học cụ thể được sử dụng. Vậy, DHDA là một mô hình dạy học lấy hoạt động của học sinh làm trung tâm. Kiểu dạy học này phát triển kiến thức và kĩ năng của học sinh thông qua quá trình học sinh giải quyết một bài tập tình huống gắn với thực tiễn bằng những kiến thức theo nội dung môn học – được gọi là dự án. Dự án đặt học sinh vào vai trò tích cực như: người giải quyết vấn đề, người ra quyết định, điều tra viên hay người viết báo cáo. Thường thì học sinh sẽ làm việc theo nhóm và hợp tác với các chuyên gia bên ngoài và cộng đồng để trả lời các câu hỏi và hiểu sâu hơn nội dung, ý nghĩa của bài học. Học theo dự án đòi hỏi học sinh phải nghiên cứu và thể hiện kết quả học tập của mình thông qua cả sản phẩm lẫn phương thức thực hiện. Các đặc trưng của DHDA: + Người học là trung tâm của quá trình dạy học. + Dự án tập trung vào những mục tiêu học tập quan trọng gắn với các chuẩn. + Dự án đòi hỏi các hình thức đánh giá đa dạng và thường xuyên. + Dự án có tính liên hệ với thực tế. + Người học thể hiện sự hiểu biết thông qua sản phẩm và quá trình thực hiện. + Công nghệ hiện đại hỗ trợ và thúc đẩy việc học của người học. + Kĩ năng tư duy là yếu tố không thể thiếu trong phương pháp DHDA. 1.2 Mục tiêu, đặc điểm của DHDA Mục tiêu của DHDA Hướng tới phát triển kĩ năng tư duy bậc cao (phân tích – tổng hợp, đánh giá và sáng tạo). Học sinh trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ học tập cùng một lúc với việc tìm kiếm thông tin là quá trình xử lí thông tin, lập ra một tổng thể kiến thức mới khác với nội dung bài học, phê phán, đánh giá, lựa chọn công cụ,… để thực hiện nhiệm vụ học tập. Hướng tới phát triển kĩ năng sống Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 6
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Hợp tác, giao tiếp, quản lí, tổ chức, điều hành, ra quyết định, tích hợp công nghệ thông tin vào giải quyết công việc và thực hiện các sản phẩm… là mục tiêu mà các phương pháp dạy học tích cực hướng tới. Học sinh trong quá trình thực hiện dự án toàn quyền quyết định phương tiện và cách thức hoạt động phải hợp tác tích cực với các thành viên trong nhóm, phải biết tranh luận và lắng nghe, tự kiểm tra đánh giá và tự điều chỉnh hoạt động, tận dụng tối đa khả năng tích hợp công nghệ vào sản phẩm của nhóm… Đặc điểm của DHDA: Thiết lập mối liên hệ giữa nội dung học tập với cuộc sống ngoài học đường, hướng tới các vấn đề của thực tiễn sinh động đang diễn ra Phát triển những kĩ năng phát hiện và giải quyết vấn đề thực tiễn. Tạo cơ hội cho người học tự tìm hiểu chính mình, tự khẳng định mình Phát triển những kĩ năng sống: giao tiếp, hợp tác, quản lý, điều hành, ra quyết định,… Phát triển kĩ năng tư duy bậc cao (tổng hợp, đánh giá) Tạo điều kiện cho nhiều phong cách, tiềm năng học tập khác nhau, tạo môi trường cho sự hỗ trợ, thúc đẩy lẫn nhau của người học vì sự phát triển toàn diện. Làm cho nhiệm vụ học tập tới tất cả mọi người học. Kết quả thực hiện dự án phải là những sản phẩm có thể trưng bày, trình bày được, đó là kết quả của việc giải quyết các vấn đề thực tiễn trong cuộc sống. 1.3 Các loại dự án học tập Dạy học dự án có thể phân loại theo nhiều phương diện khác nhau. Sau đây là một số cách phân loại dạy học dự án. Phân loại theo chuyên môn: + Dự án trong một môn học: trọng tâm nội dung nằm trong một môn học. + Dự án liên môn: trọng tâm nội dung nằm ở nhiều môn khác nhau. Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 7
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 + Dự án ngoài chuyên môn: là các dự án không phụ thuộc trực tiếp vào môn học. Phân loại theo sự tham gia của người học: + Dự án cho nhóm học sinh. + Dự án cho cá nhân. Phân loại theo sự tham gia của giáo viên: + Dự án dưới sự hướng dẫn của một giáo viên. + Dự án dưới sự hướng dẫn của nhiều giáo viên. Phân loại theo quỹ thời gian: + Dự án nhỏ: thực hiện trong một số giờ học, có thể từ 2 đến 6 giờ. + Dự án trung bình: dự án trong một hoặc một số ngày. + Dự án lớn: thực hiện với quỹ thời gian lớn tối thiểu là một tuần và có thể kéo dài trong nhiều tuần. Phân loại theo nhiệm vụ: + Dự án tìm hiểu: khảo sát thực trạng đối tượng. + Dự án nghiên cứu: giải quyết các vấn đề, giải thích hiện tượng, quá trình. + Dự án thực hành: kiến tạo sản phẩm để trưng bày, trang trí… + Dự án hỗn hợp: kết hợp các dự án trên. 1.4 Các giai đoạn của tiến trình DHDA Có thể chia cấu trúc của dạy học dự án làm nhiều giai đoạn khác nhau tùy theo quan điểm của tác giả. Sau đây trình bày một cách phân chia các giai đoạn của dạy học theo dự án theo 5 giai đoạn như sau: Giai đoạn 1: xây dựng ý tưởng dự án. Quyết định chủ đề . Giáo viên tạo điều kiện để học sinh đề xuất ý tưởng dự án, quyết định chủ đề, xác định mục tiêu dự án. Việc lựa chọn chủ đề dự án phụ thuộc vào sự hứng thú, quan tâm của học sinh và kinh nghiệm các em đã có. Chủ đề dự án có thể hấp dẫn với một nhóm học sinh, với cả lớp hay với một học sinh nhất định. Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 8
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Giai đoạn 2: xây dựng kế hoạch thực hiện dự án. Trong giai đoạn này, học sinh với sự hướng dẫn của giáo viên xây dựng đề cương cũng như kế hoạch cho việc thực hiện dự án. Trong việc xây dựng kế hoạch cần xác định những công việc cần làm, thời gian dự kiến, vật liệu, kinh phí, phương pháp tiến hành và phân công công việc trong nhóm. Giai đoạn 3: thực hiện dự án. Các thành viên thực hiện công việc theo kế hoạch đã đề ra cho nhóm và cá nhân. Trong giai đoạn này học sinh thực hiện các hoạt động trí tuệ và hoạt động thực tiễn, thực hành, những hoạt động này xen kẽ và tác động qua lại lẫn nhau. Giai đoạn 4: giới thiệu sản phẩm dự án Kết quả thực hiện dự án có thể được công bố dưới dạng bài thu hoạch, báo cáo bằng văn bản, bài trình diễn powerpoint. Sản phẩm của dự án cũng có thể là những hành động phi vật chất, chẳng hạn việc biểu diễn một vở kịch, việc tổ chức một buổi tuyên truyền nhằm tạo ra các tác động xã hội, phòng triển lãm trưng bày tranh ảnh… Sản phẩm của dự án có thể được trình bày giữa các nhóm học sinh trong một lớp, có thể được giới thiệu trước toàn trường, hay toàn xã hội. Giai đoạn 5: đánh giá dự án Giáo viên và học sinh đánh giá quá trình thực hiện và kết quả cũng như kinh nghiệm đạt được. Có những phương pháp đánh giá khác nhau như: trao đổi bằng thư, đánh giá toàn lớp, tự đánh giá, học sinh nêu câu hỏi, đánh giá các nhóm… 1.5 Các bước chuẩn bị của giáo viên và học sinh cho một dự án học tập Triển khai bài học thành dự án, xác định các chuẩn kiến thức và thiết lập mục tiêu học tập Xuất phát từ nội dung bài học, giáo viên phải xác định nội dung kiến thức và kĩ năng người học cần đạt được, phải có ý đồ tổ chức bài học thành dự án và suy nghĩ về ý tưởng dự án. Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 9
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 + Giáo viên luôn cần phải nhìn thấy, phải tìm thấy những vấn đề thực tiễn đang diễn biến trong cuộc sống xung quanh có liên quan đến nội dung bài học. + Giáo viên phải nhìn thấy những vấn đề lớn mà thế giới đang phải đối mặt, ví dụ: khủng hoảng năng lượng, ô nhiễm môi trường, thiên tai như bão lụt, động đất, sóng thần, nóng lên của khí hậu… + Biết từ bỏ những nội dung mà chương trình buộc phải dạy theo các phương pháp truyền thống. + Lựa chọn các nội dung thích hợp và chỉnh sửa cho phù hợp với mục tiêu của dự án. Xây dựng bộ câu hỏi định hướng bài dạy Sử dụng bộ câu hỏi định hướng bài dạy nhằm khuyến khích người học vận dụng các kĩ năng tư duy bậc cao, giúp họ hiểu rõ, hiểu bản chất vấn đề và hình thành được hệ thống kiến thức. Những câu hỏi này còn đảm bảo các dự án của người học có tính hấp dẫn và thuyết phục, chú trọng đến các yêu cầu hơn là chỉ đơn giản trình bày lại các sự kiện. Bộ câu hỏi định hướng bài dạy bao gồm các câu hỏi khái quát, câu hỏi bài học và câu hỏi nội dung. Câu hỏi khái quát (CHKQ). Câu hỏi khái quát là những câu hỏi mở, hướng đến những ý tưởng lớn và những khái niệm mang tính bền vững. Câu hỏi khái quát thường mang tính liên môn và giúp học sinh thấy được sự liên quan giữa các môn học hoặc môn học và bài học với nhau. Đó là những câu hỏi không thể trả lời thỏa đáng bằng một mệnh đề. Câu hỏi khái quát có những đặc điểm: Là yếu tố trọng tâm của DHDA: những câu hỏi khái quát có thể tìm thấy trong rất nhiều vấn đề còn đang tranh cãi ở nhiều lĩnh vực nghiên cứu. Lặp lại một cách tự nhiên thông qua người học và lịch sử của môn học: những câu hỏi quan trọng giống nhau được hỏi đi hỏi lại. Các câu trả lời của Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 10
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 chúng ta có thể ngày càng trở nên phức tạp hơn và phản ánh nhiều sắc thái mới nhưng chúng ta vẫn còn và sẽ còn quay lại những câu hỏi đó. Dẫn đến những câu hỏi quan trọng khác: những câu hỏi đó sẽ mở rộng vấn đề, mở rộng tính phức tạp và phong phú của chủ đề, gợi mở hướng nghiên cứu chứ không dẫn đến những kết luận sớm hay những câu trả lời mơ hồ. Ví dụ: hóa học hữu cơ có vai trò như thế nào đối với sự phát triển của nhân loại? Câu hỏi này có phạm vi rất rộng, không thể trả lời chỉ bằng một mệnh đề, có thể sử dụng được trong các môn khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, hóa học hữu cơ có ở mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, … Thủ thuật xây dựng CHKQ Giáo viên suy nghĩ về môn học mình dạy một cách tổng thể. Tại sao học sinh phải học môn này? Tại sao môn học lại quan trọng? Tại sao học sinh phải quan tâm đến môn học này? Việc học môn này có giá trị như thế nào? Khái niệm quan trọng nào mà ta hướng tới? Học sinh của ta phải ghi nhớ điều gì trong vòng 3 năm tới? Làm thế nào để cho nội dung bài học trở nên có ý nghĩa hơn đối với học sinh? Nội dung môn học ảnh hưởng đến cuộc sống thực của các em như thế nào? Tại sao các em lại phải quan tâm đến những điều đó? Xem xét việc viết các câu hỏi bằng ngôn ngữ của “người lớn” trước để bao hàm những kiến thức thiết yếu, rồi sau đó hãy viết lại chúng bằng ngôn ngữ phù hợp với học sinh. Đừng bận tâm vào câu chữ, chỉ nên tập trung vào suy nghĩ. Tránh xa các câu hỏi yêu cầu định nghĩa hoặc kiến thức về một quá trình đơn giản. Câu hỏi bài học (CHBH). CHBH là những câu hỏi có liên quan trực tiếp đến dự án, hỗ trợ việc nghiên cứu câu hỏi khái quát. CHBH có các đặc điểm: Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 11
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Đưa ra các chỉ dẫn liên quan đến chủ đề và môn học cụ thể đối với các CHKQ: các CHBH định hướng các bài học cụ thể, chúng được thiết kế để chỉ ra và khai thác những CHKQ thông qua chủ đề. Không có câu trả lời đúng duy nhất: Các CHBH thường mở ra và gợi ý những hướng nghiên cứu, bàn luận. Chúng khai thác các phương tiện, tính phức tạp phong phú của vấn đề. Chúng được dùng để khởi đầu cho một sự tranh luận, hợp tác chứ chưa phải dẫn đến một câu trả lời rõ ràng mà giáo viên mong muốn. Được thiết kế nhằm khuyến khích và duy trì hứng thú của học sinh: các CHBH sẽ có hiệu quả cao hơn nếu như chúng được thiết kế với mục đích khuyến khích người học. Những câu hỏi như thế thường khuyến khích sự tranh luận và làm phương tiện để duy trì sự khám phá của người học. VD: Từ CHKQ ở trên ta sẽ có một số CHBH như: Trong công nghiệp, hóa học hữu cơ có vai trò như thế nào? Trong nghiên cứu khoa học, hóa học hữu cơ có vai trò như thế nào? Thủ thuật xây dựng CHBH Tại sao nội dung của bài học này lại quan trọng? Tại sao học sinh lại quan tâm đến nó? Việc học bài này có giá trị như thế nào? Ta muốn học sinh cần ghi nhớ điều gì trong bài học này? Khái niệm lớn nhất mà học sinh cần phải khám phá là gì? Điều gì là trọng tâm tri thức của bài này? Câu hỏi mở nào mà học sinh các khóa trước đã đặt ra và thắc mắc sau khi trải qua bài học này? Mong muốn học sinh phát triển nội dung mới này như thế nào? Làm thế nào để các em liên kết, mở rộng và tổng kết được những gì đang học? Câu hỏi nội dung (CHND). Là những câu hỏi cụ thể mang tính sự kiện với một số lượng giới hạn các câu trả lời đúng. Thường thì CHND liên quan đến định nghĩa, sự nhận biết Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 12
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 và gợi nhớ thông tin mang tính tổng quát tương tự như câu hỏi thường thấy trong các bài kiểm tra. CHND hỗ trợ quan trọng cho CHKQ và CHBH. Thủ thuật xây dựng CHND Có những câu hỏi ngắn gọn nào mà ta mong muốn học sinh trả lời được sau khi học xong bài học này? Xem lại chuẩn kiến thức. Bảo đảm rằng câu hỏi nội dung không quá lớn, chỉ nên có một câu trả lời đơn giản hoặc một nhóm nhỏ các câu trả lời đúng không thể tranh cãi, hãy xem xét việc hình thành các câu hỏi mang tính định nghĩa hoặc quá trình. Thiết kế dự án Trước một nội dung dự định thực hiện một dự án, giáo viên cần phải nghiêm túc trả lời các câu hỏi: + Trong thực tế những ai cần những kiến thức này (người học đóng vai là các nhà tư vấn để tư vấn về các vấn đề thực tế) + Chọn ra một đối tượng cụ thể (lựa chọn nội dung kiến thức cần vận dụng hoặc cần xây dựng) + Đưa ra dự án (người học đóng vai là các nhà lập dự án) gồm: mục tiêu của dự án, giải pháp thực hiện dự án, công việc chính cần thực hiện (thực hiện giải pháp), địa điểm thực hiện dự án, kết quả dự án thu được. 1.6 Vai trò của giáo viên và học sinh trong DHDA Phương pháp dạy học dự án là một trong những phương pháp dạy học tích cực, lấy học sinh làm trung tâm. Điều này được thể hiện rõ nét nhất qua vai trò của học sinh và giáo viên. Vai trò của học sinh: Phải tham gia tích cực, chủ động ở cả 3 giai đoạn học tập: nhập dữ liệu, xử lí dữ liệu và xuất dữ liệu. Giai đoạn thứ 3 là giai đoạn hoạt động quan trọng, thể hiện kết quả của 2 giai đoạn trước và là giai đoạn người học được phát huy khả năng sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề của mình. Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 13
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Người học đóng vai trò là những chuyên gia thuộc những ngành nghề khác nhau trong xã hội, hoàn thành vai trò của mình dựa trên những kiến thức và kĩ năng nhất định. Người học được giao những nhiệm vụ cụ thể, có thật trong cuộc sống bằng những kiến thức theo sát chương trình học, có phạm vi liên môn và bằng những kĩ năng sống của người lớn, thông qua đó người học được rèn luyện kĩ năng sống như: kĩ năng hợp tác làm việc, kĩ năng đưa ra những quyết định chín chắn, kĩ năng lập kế hoạch và đưa ra nhiệm vụ, chủ động giải quyết các vấn đề phức tạp,… Người học tự quyết định cách tiếp cận vấn đề và các hoạt động. Người học phải hoàn thành dự án và trình bày qua các sản phẩm, cụ thể như: bài trình diễn đa phương tiện, ấn phẩm, trang web,… Vai trò của giáo viên: Tạo vai trò tự chủ của người học và làm sao để gắn sự chủ động của người học trong việc giải quyết nội dung bài học. Hướng dẫn, tham vấn chứ không phải cầm tay chỉ việc Không phải dạy kiến thức mà tạo sự hỗ trợ cần thiết. Vì vậy, năng lực vai trò của giáo viên thể hiện ở các hỗ trợ người học (không chỉ bằng các chỉ dẫn mà bằng các sản phẩm mẫu, các tài liệu, các nguồn thông tin, các chuyển giao công việc, các phiếu đánh giá,…) 1.7 Ưu nhược điểm của DHDA Ưu điểm: các đặc điểm của DHDA đã thể hiện những ưu điểm của phương pháp dạy học này. Có thể tóm tắt những ưu điểm cơ bản sau đây: Gắn lý thuyết với thực hành, tư duy và hành động, nhà trường và xã hội Kích thích động cơ, hứng thú học tập của người học Phát huy tính tự lực, tính trách nhiệm Phát triển khả năng sáng tạo Rèn luyện năng lực giải quyết những vấn đề phức hợp Rèn luyện tính bền bỉ, kiên nhẫn Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 14
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Rèn luyện năng lực cộng tác làm việc Phát triển năng lực đánh giá. Nhược điểm: DHDA không phù hợp trong việc truyền thụ tri thức lý thuyết mang tính trừu tượng, hệ thống cũng như rèn luyện hệ thống kĩ năng cơ bản. DHDA đòi hỏi nhiều thời gian. Vì vậy DHDA không thay thế cho phương pháp thuyết trình và luyện tập, mà là hình thức dạy học bổ sung cần thiết cho các phương pháp truyền thống. DHDA đòi hỏi phương tiện vật chất và tài chính phù hợp. Kết luận chương 1: Tóm lại phương pháp DHDA là một phương pháp dạy học tích cực. Trong quá trình học tập học sinh sẽ phải tự lực tìm kiếm thông tin, sử dụng các kiến thức thu được để thực hiện dự án. Qua đó tạo cơ hội cho học sinh tự khẳng định mình phát triển kĩ năng sống hướng tới kĩ năng tư duy bậc cao và đạt được các mục tiêu giáo dục trong thời kì đổi mới với chất lượng và hiệu quả cao. Phương pháp dạy học này là sự cố gắng tăng cường sự liên môn, sự tích hợp kiến thức đã học vào những ứng dụng trong đời sống hằng ngày CHƯƠNG 2: VẬN DỤNG MÔ HÌNH DẠY HỌC DỰ ÁN VÀO DẠY HỌC BÀI “GLUCOZƠ ” _HÓA HỌC LỚP 12 CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN. 1. Đánh giá những thuận lợi và khó khăn khi học sinh tiếp cận bài học thông qua dự án: 1.1. Thuận lợi: Sự quen thuộc và có sự lặp lại kiến thức lý thuyết của bài học glucozơ + Ở lớp 9, môn hóa học các em đã được học về một số hợp chất của cacbohidrat như : glucozơ, saccarozơ, tinh bột, xelulozơ. Ngoài ra, trong chương trình môn sinh học lớp 10 cũng có nội dung về cacbohidrat. Như vậy kiến thức về glucozơ có sự trùng lặp tạo sự thuận lợi cho học sinh khi tiếp cận bài học theo dự án. Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 15
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 + Trong thành phần của glucozo, fructozo có các nhóm chức OH, CHO, tính chất đặc trưng của các nhóm chức này các em đã được tìm hiểu trong các bài học về ancol, andehit,… Các hợp chất glucozơ, fructozơ rất quen thuộc và gần gũi trong đời sống sinh hoạt và sản xuất gắn liền với các thực phẩm hằng ngày của chúng ta, như rau, hoa, quả chín, các loại thực vật….Các loại thực phẩm chứa glucozơ, fructozơ rẻ tiền, dễ tìm, dễ thu thập. Từ những thực phẩm chứa glucozơ, fructozơ có thể chế tạo ra các thực phẩm hoặc các chất khác như sản xuất rượu nho, rượu chuối (rượu trái cây), rượu gạo, tráng ruột phích … Từ những thuận lợi trên cho thấy việc áp dụng phương pháp dạy học dự án sẽ đem lại hiệu quả hơn các phương pháp dạy học khác. 1.2. Khó khăn: Theo phân phối chương trình thì thời lượng dành cho bài học này quá ít. Tuy nhiên trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học giáo viên có thể linh động thời gian và cân đối số tiết mỗi bài học trong một chương sao cho hợp lí. 2 . Thiết kế chuẩn kiến thức cơ bản: 2.1. Kiến thức : Khái niệm, phân loại cacbohidrat. Công thức cấu tạo dạng mạch hở, tính chất vật lí( trạng thái, màu sắc, mùi, nhiệt độ nóng chảy, độ tan) và ứng dụng của glucozơ. Tính chất hóa học của glucozơ : Tính chất của ancol đa chức, anđehit đơn chức; phản ứng lên men rượu. 2.2. Kĩ năng: Viết được công thức cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ và fructozơ. Dự đoán được tính chất hóa học của glucozơ và fructozơ. Viết được các phương trình hóa học chứng minh tính chất hóa học của glucozơ. Rèn kĩ năng quan sát, phân tích các kết quả thí nghiệm. Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 16
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Tính khối lượng glucozơ trong phản ứng. 3. Thiết kế mục tiêu của dự án Sau khi hoàn thành dự án, học sinh sẽ đạt được các mục tiêu sau: 3.1. Kiến thức: Trình bày được các khái niệm, phân loại cacbohidrat. Viết được công thức cấu tạo dạng mạch hở, tính chất vật lí và ứng dụng của glucozơ. Trình bày được tính chất hóa học của glucozơ dựa vào tính chất của các nhóm chức đã học ( nhóm –OH, nhóm –CHO ). Các tính chất riêng như phản ứng lên men rượu. Sự chuyển đổi cấu trúc của nhóm >C=O sang nhóm CHO trong môi trường kiềm ở phân tử fructozơ. Viết phương trình hóa học minh họa cho tính chất của glucozơ. 3.2. Về kĩ năng Tính toán, xác định khối lượng glucozơ trong các phản ứng tráng bạc, phản ứng lên men. Thu thập và xử lí thông tin. Tìm kiếm thông tin trên mạng. Ứng dụng công nghệ thông tin trong học tập. Làm việc theo nhóm. Viết và trình bày báo cáo trước đám đông. Học tập tích cực, chủ động sáng tạo. Vận dụng lí thuyết vào thực tiễn. 3.3. Thái độ: Hứng thú trong quá trình làm dự án. Độc lập, tự giác, tự chịu trách nhiệm trước nhóm. Yêu thích quá trình thiết kế và chế tạo sản phẩm. Hòa nhập cộng đồng. 4. Thiết kế bộ câu hỏi định hướng Câu hỏi khái quát Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 17
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Trong tự nhiên, hợp chất cacbohidrat có vai trò như thế nào? Câu hỏi bài học Sự giống nhau và khác nhau giữa glucozơ và fructozơ? Câu hỏi nội dung +Glucozơ Câu 1: Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí của glucozơ? Câu 2: Cấu tạo phân tử glucozơ? Những thí nghiệm xác định công thức phân tử glucozơ? Những thí nghiệm xác định cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ? Cách đánh số mạch cacbon trên cấu tạo mạch hở đó ? Câu 3: Tính chất hóa học của glucozơ? Tính chất của nhiều nhóm –OH ( poliancol)? Tính chất của nhóm –CHO ( anđehit)? Những tính chất khác của glucozơ? Câu 4: Điều chế và ứng dụng của glucozơ? Tác hại của việc thừa đường và thiếu đường glucozơ đối với cơ thể người? +Fructozơ Câu 1: Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí của fructozơ? Điểm giống nhau và khác nhau về tính chất vật lí của fructozơ và glucozơ? Câu 2: Cấu tạo của phân tử fructozơ? Điểm giống nhau và khác nhau trong cấu tạo phân tử của fructozơ và glucozơ? Câu 3: Tính chất hóa học của fructozơ? Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 18
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Có sự thay đổi gì đặc biệt về cấu tạo phân tử khi fructozơ khi ở trong môi trường kiềm hoặc đun nóng? Câu 4: Phân biệt glucozơ và fructozơ? Câu 5: Cơ thể người dùng loại đường nào là tốt hơn? 5. Thiết kế tài liệu hỗ trợ học sinh? Các nguồn tài liệu tham khảo như sách giáo khoa, sách báo tham khảo khác. Một số sản phẩm minh họa như bài powerpoint mẫu, thí nghiệm mẫu. Website để cung cấp thông tin cho những học sinh muốn tìm hiểu sâu hơn. 6. Thiết kế bài tập dự án cho học sinh Tên dự án: “ Sự giống nhau và khác nhau giữa 2 loại đường đơn glucozơ và fructozơ” Để thực hiện dự án này trước tiên, học sinh phải tìm hiểu về khái niệm đường đơn ( monosaccarit), trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí,cấu trúc phân tử, tính chất hóa học của hai loại đường này. Để thực hiện được dự án học sinh cần xây dựng cơ sở lý thuyết thông qua bộ câu hỏi định hướng mà giáo viên đưa ra. Giải pháp thực hiện dự án: Tổ chức học tập: Chia lớp thành 4 nhóm nhỏ ( mỗi nhóm cử một nhóm trưởng và một thư kí). Nhóm 1: Tìm hiểu về trạng thái tự nhiên, cấu tạo phân tử và phản ứng ở nhóm –OH của glucozơ . Nhóm 2: Tìm hiểu về cấu tạo phân tử và phản ứng ở nhóm –CHO của glucozơ. Nhóm 3: Những tính chất khác của glucozơ, điều chế và ứng dụng của glucozơ. Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 19
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa Học năm học 2017 Nhóm 4: Tìm hiểu về fructozơ, sự giống và khác nhau giữa fructozơ và glucozơ, cách phân biệt fructozơ và glucozơ. Phân công thực hiện (căn cứ vào yêu cầu, nội dung dự án, nhóm trưởng nghiên cứu, phân công công việc cho các thành viên. Thư kí có nhiệm vụ cập nhật (nhật kí làm việc) và tổng hợp kết quả theo kế hoạch. Địa điểm thực hiện dự án: ở nhà; trong lớp học; phòng thực hành hóa. Với dự án này, giáo viên yêu cầu học sinh phải thiết kế: Một bài thuyết trình powerpoint. Một video thí nghiệm ( đối với các nhóm có thí nghiệm). 7. Thiết kế tiêu chí đánh giá Phiếu 1: phiếu đánh giá bài trình diễn ( điểm tối đa 100, sau khi tính điểm chung mới quy đổi ra thang điểm 10) TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ ĐIỂM ĐIỂM CỦA ĐIỂM CỦA TỐI ĐA GIÁO VIÊN HỌC SINH Về nội dung 60 Hoàn thành tất cả các nhiệm vụ 10 của nhóm. Trình bày chính xác nội dung 20 khoa học mà nhóm nghiên cứu Nội dung trình bày đã trả lời 10 đúng và đầy đủ bộ câu hỏi định hướng. Có video làm thí nghiệm thực 20 hành hoặc các hình ảnh minh họa cho hoạt động của nhóm. Về hình thức 15 Trang trí cho powerpoint phù hợp 5 với nội dung . Có hình ảnh minh họa cho nội 10 dung nghiên cứu Báo cáo, trình bày trước tập 25 Dương Thị Thu Trinh – Trường THPT Buôn Hồ - Tỉnh Đăklăk Page 20

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.